JLJ d
Mariale Gedachten
Grootsche Hulde van een gansche Volk
In het feeken van Hamer en Sikkel
V/IJ Of ZIJ
ie Fransche Verkiezingen
aan PATER DAMIAAM
De Noodzakelijkheid van
Katholieke Partij
cle
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
«DE HALLE
10 BLADZIJDEN. - 35 CENTIEM.
I
APOSTEL DER MELA A JSC HEN
INTERNATIONAAL OVERZICHT
lijn stoffelifke overfeHjfseien terug in den grond vm zifii dlerfeaar geboorteland
0°°*°,<tif;? ZV'"H «SS ««•SSXLfLS? SS
IWSWï<M- SS* -» -
SPRUTOL
ie Kmfciis^r. zzjn cs grssïs cïjnrte:r:
DEZE WEEK:
ZATERDAG, ZONDAG
EN MAANDAG
DE MAAGD DER ROTS
ZONDAG 10 MEI 1936.
Ktthcriiek Weekblad van leper
Bureel
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 19.fr. H
I B/^Uch Kongo 40.fr. H
Frankrijk 40.fr. g
Alle andere landen 60.— fr.
4' JAAR. Nr 1».
Drukker- Uitgever i
SANSEN-VANNESTE, Poperingo
griiaaBBaMHaHRi
j
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten pe, regel 1.fr.
j Kleine berichten (minimum) 4.fj|
2 fr. toel. r. ber. m. adr. t. bur.
Rouwber, en Bedank, (min.) 7.fr. I
TeL Poperiage N' 9
Postcbeckrekening N' 155.70
Te herbalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
B Annoncen zijn vooraf te betalen en
p moeten tegen den Woensdag avo
e ingezonden worden. Kleine b<-
M richten tegen den Donderdag noen
itHllinUMHltHililfiliiffiil
De Pauselijke intentie van 't apos-
Jaat des gebeds voor de Meimaand
js de devotie tot het H. Hart van
Jlaria.
Na Jezus' H. Hart, zegt Pater
Bardeman, is geen hart grooter ver-
fering waardig dan het hart van
jiaria. Zoolang klopte het als met
eender slag met het Hart van haar
Kind; inniger dan tegen het hoofd
tan Joannes heeft de kleine Jezus
too dikwijls zich tegen dat Hart aan-
|fvli)d.
Laten wij gaan naar dat Moeder
hart. machtig om alles te bekomen
en goed om alles te geven. Haar
Moederhart vraagt ons kinderhart.
Ket blijve niet bij gevoelens, bij
aandoeningen; Moeder vraagt daden.
De Mariale devotie, hoe schoon ook,
Js meer moraal dan esthetiek.
De ware godsvrucht tot Maria's
gad vraagt de gave van zich zelf.
Elke ware liefde wordt daar ge-
Jeerd bij Moeder. Haar Hai-t is atier-
tuiverst, maagdelijk, maar ook moe
derlijk.
O. L. Vrouwtje, 't en is toch niet
schoone van je part, 'k heb het al
zoo dikwijls gevraagd, dezen keer
vraag ik het nog schooner, als 't U
belieft toch...».
Wie is gelukkiger dan Maria zoo
door haar kinders gevraagd en als
moeder behandeld te worden?
Dat Moederhart ls beter dan alle
menschenharten thoope.
Die tot zulk een hart zijn toevlucht
neemt mag nooit wanhopen.
Vele Heiligen zijn in den hemel die
zonder Maria er nooit zouden ge
raakt zijn.
Wie mag zeggen: Ik behoor tot het
getal der uitverkorenen. Hij die
Maria bemint.
Al wie hare hand niet loslaat is
gered.
Meer dan we durven verhopen geeft
ze; beter dan wij zelf, verstaat ze
onze smart.
Als de geneesheer ons verlaat, zij
verlaat ons niet.
Wie zwemt er in 't geluk als we
Haar «Moeder» noemen, en lijk echte
kinders van bij Haar niet weg kun
nen; met alles seffens naar Moeder
loopen, ook met den nood en 't ver
driet van anderen? Maria.
Wie zullen we nooit genoeg kun
nen beminnen, en ook doen bemin
nen door anderen? Maria.
A. B.
!8kiimm!Kf!E
De lijkkiit van Pater Damlaan komt in Antwerpen toe.
de «mercator» in aantocht.
rond DE ontgraving van
pater damiaan.
«Is Jezus de Hostie, dan is Maria
de levende Monstrans. Aan elke ge
nade die wij krijgen hangt een drup
pel van Jezus' bloed en een traan
NC|fvan onze geestelijke Moeder. Elke
genade van Jezus komt ons toe met
een Glimlach van de genade-midde
lares Maria.Priester Poppe.
Waarom niet gebeden gelijk dat
fcind in nood. Aan het Belgisch schoolschip Merca-
Igf ■•a«MIMa3BB£HlEï=K883CSaB33,EBSB3DaBRM5aiSBEMeBHiSS5i£:a» torkwam dus de eer toe het stoffelijke
overschot van Pater Damiaan, de held
van Molokaï en Apostel der Melaatschen,
naar zijn geboorteland terug te brengen,
De Mercatorwas op 14 Oktober 11.
te Antwerpen afgereisd met 61 man aan
boord. Na een maandenlange reis langs de
kusten van Afrika en Zuid-Amerika, een
aan den godsdienst bewezen heeft. I
Alle nadenkende Katholieken zijn
er zich van bewust dat de Katholieke
Partij op dit oogenblik scherpe aan
vallen te verduren heeft. Het zijn niet
zoodanig de tegenstrevers buiten de
partij die gevaarlijk optreden maar
tel de vijanden die zich in de ka
tholieke middens zelf als de vernie
tigers, de afbrekers van de Katholieke
Partij opwerpen. De Rex-beweging is
een van die vijanden. De leider dezer
beweging heeft nu het masker afge
worpen. Elkeen weet waaraan zich te
houeftn, Rex is de vijand van de Ka
tholieke Partij, zij bevecht de partij
met alle middelen, met onverschillig
Welke medehelpers. Reeds talrijk zijn
de verloocheningen die Rex heeft ge
daan om toch maar de Katholieke
Partj klein te krijgen.
Aan cle Katholieken, die zich door
i de mqpie woorden van den Rex-leider
zand m de oogen laten strooien geven
L m] onderstaande uittreksel uit den
l Vastenbrief van Kardinaal Van Roey
Ij in 1935. ter overweging. (Ook aanbe-
volen aan andere Leiders)
«Hét staat, weliswaar, buiten kijf
dat de Katholieke Partij, wier inrich
ting door de geschiedkundige ontwik
keling der politiek in onze provinciën
werd opgedrongen, ontelbare diensten
Menigen aanslag op de gewetensvrij-
held en op de hoofdzakelijke rechten overschot van Pater Damlaan aan boord
der Kerk heeft zij verhinderd of her- over te nemen. Dit geschiedde onder
steld: dit was haar reden van be- groote plechtigheid den 27 Februari 11.
staan. Het ware onzin zooals het Pater Cocpman, Eelgisch Missionaris op
in andere landen maar al te dikwijls Hawaï, afkomstig uit Waarloos, die de
gebeurd ls, waar de Katholieken deze kist van Pater Damlaan vergezelde van
nalatigheid zwaar bekoopen, - je uit Molokaï, kwam ook aan boord van de
tegenstrevers van het christen geloof v^Tc^stoba! vertrok de «Mercator»
willekeurig te aten beschikken over naar het vaderland terug langs over de
de middelen die de politieke macht Golf van Mexico, de Bermuden en de
ter hand stelt, om onze rechten te Azoren.
knevelen en onze godsdienstvrijheden In de laatste dagen der vorige week
aan banden te leggen. Allen, wien het kwam de Mercator toe in Hollandsche
verdedigen der geestelijke belangen wateren, aan de mondirtg der Schelde, en
aan het hart ligt, moeten bijgevolg *ler? s^,ter h(mgte van Hoede-
voortaaan met on vnUtiek terrein k«nskerke, tot de groote huldedag van
voortgaan met, op politiek terrein, Zondag aanbreken om Antwerpen
een stevige partij te vormen, dege-1 binn€n te varen.
lijk ingericht en sterk door haar in die zes maanden werd een tocht van
tucht, om bij machte te zijn, zoo 20.0C0 zeemijlen afgelegd
noodig een onneembare vesting daar Wijl het schoolschip aldaar geankerd
te stellen. Wij meenen dit met alle bleef trokken enkele journalisten naar de
openhartigheid te moeten zeggen bij- Mercatoren konden er een en ander
zonder aan sommige groepen van vernemen van Fa ter Coopman over de
„lfj ontgraving van Pater Damiaan en over
jonge Katholieken, die niet altijd re- ds hulde die h;t stoffelijk overschot van
Kening houden met de fenelijite om- pater Damiaan gebracht werd op gansch
standigheden en hun droomen als den tocht van de Hawaï-eilanden tot aan
werkelijkheid aanzien.ons land.
Katholieken, overweegt ernstig deze Op 27 Januari vlogen tien vliegtuigen,
beschouwing van het Hoogste Ker- waaronder enkele van het Amerikaansch
kelijk Gezag van ons land!
ISIHlSRaHRIK&SBEKBBBBIHBilliiSXMasaBMaHBEXQSSiaHBB&SEaSB
't jvas al een hcele tijd dat Stijn
van ueni niet meer had laten hooren.
Do'iderdag laatst kwam hij inge
togen, blij en welgezind.
'k Ben een tijdeke niet wel ge
weest. 't Fleursel gebroed, maar 't is
gelukkig niet doorgekomen. En dan
met al dat koud weer en de witte
Paschen met Kerstbloemen, heb ik
mij dichter bij de stove gehouden en
't geloof dat ik wel een geheel karre-
Toer gazetten gelezen heb.
En zoo vielen we op de politiek. Ge
I moet niet kwalijk verstaan. Politiek
1 op lijn Stijn's en hij had het hooge
1 Woord.
't Zal ent wat te zeggen zijn met
de kiezing, begon hij, met al dat ge
kijf onder de brave menschen, wiens
eersv plicht het zou moeten zijn mal
baar te verstaan.
'k Weet wel, daar zullen altijd oude
gedachten zijn, die koppig blijven en
jonge strevingen die onvoorzichtig
zijn. Maar zeker en vast 't ongelijk
is altijd langs den eenen kant niet,
percies lijk ook al 't gelijk aan den
anderen kant niet ligt. Kwestie van
Water in den wijn te doen van weers
banten.
Iedereen zou moeten weten dat het
zal gaan hard tegen onzachte, 't goed
tegen 't kwaad en die dat niet inziet
is stekeblind. Pakt nu weg 'at er veel
Tuil goed te wasschen is, maar zoo
lang er menschen zijn, zullen er
dwaasheden, onvoorzichtigheden en
zelfs boosheden begaan worden, is het
daarom een reden dat er onder lie
den van 't zelfde gedacht moet ge
beven worden zoodanig dat al de mi
series langs de straat loopen en de
tegenpartij alleen er uit profiteert?
Niemand zal het loochenen omdat
iedereen het voelt, de inzet van de
bomende kiezingen is: smijten de
Katholieken de ongodsdienstige par
tijen niet buiten, de ongodsdienstige
Partijen zullen de katholieken bui
ten gooien.
E4 d'oude garde en de jongeren, de
rexisten en de judexisten, de natio
nalisten en ai de andere isten die
zich katholiek noemen hadden moe
ten pot en pan slaan in eenen blok.
Alle de verscheidene afbrokkelingen
Van onze jartij, die allen zonder on
derscheid boven op hun vlag schrij
ven: de verdediging van de geestelij
ke en de godsdienstige belangen van
ons volk.
Dat ging me zoo een blok zijn
Waartegen de ongodsdienstige par
tijen hunnen geuzenkop gingen te
pletter loopen. De kiezingen van Mei
aanstaande zouden ons een zegepraal
bezorgen schitterender nog dan de
schoonste van vóór den oorlog.
En als ze dan meester waren en
de rust en de vrede in 't land konden
Keheerschen, en al de ruziemakers en
scheurmakers, de vasthoudisten en de
Vergrijsde koppigaards mochten dan
M> m flyoie S3SÏSL fflSl"
leger, van Honolulu, hoofdstad van Hawaï,
naar Molokaï om er het lijk van Pater
Damiaan te gaan halen.
Hoogere geestelijken alsmede Pater
Coopman namen deel aan den tocht.
Aan de kerk van Kalawao, onder welks
schaduw het lijk van Pater Damiaan
rustte, werd begonnen met de ontgra-
vingswerken. Binst deze werken waren
de kist bij mogelijke stormen niet in een
onvoordeelige houding terecht zou komen.
Langs den afgelegden weg werden nog
bloemen en kransen aangebracht ter eere
van den held van Molokaï. Zoo werd een
prachtige garve neergelegd geschonken
door den Gouverneur der Cayrr.an-eilan-
den (bij Cuba), een oud-leerling van
Melle en op d? Bermuden-eilanden vroeg
een Iersche dame een houfen kruis ver
sierd met bloemen alsmede een Iersche
vlag te plaatsen bij de lijkklsc.
De achterwand der kapel was versierd
met de vlaggen van België én der V. S.
van Amerika.
De heele bemanning van de Marcator
was ook zeer vereerd gelast te zijn met
het overbrengen van Pater Damlaan naar
zijn geboorteland, en nam Zondag dan
ook een groot deel aan de hulde die ge
bracht werd aan zijn gedachtenis.
EEN AKADEMISCHE ZITTING
TE ANTWERPEN
Ter eere van Pater Damiaan werd op
Zaterdag 2 Mei een akademische zitting
gehouden te Antwerpen ter eere van Pa
ter Damiaan. Deze plechtigheid had
plaats in de Beurs en was overvloedig bij
gewoond door geestelijke en burgerlijke
overheden.
Van wege de bevolking was de belang
stelling eveneens zeer groot en waren alle
plaatsen bezet.
Tijdens de akademische zitting werd een
rede gehouden door den I" er Verbist, Se
nator, die een overzicht, gii van het heer
lijk leven van Pater Damiaan, van de
zestien jaren toewijding door hem betoond
aan de melaatschen en zijn stichtende
dood. Heer Verbist deed meteen uitschij
nen hoe Pater Damiaan diende tot voor
beeld en dat dit geprikkeld hoeft tot na
volging, navolging die zooveel ten goede
heeft gebracht ten voordeele der onge
lukkige melaatschen.
Heer Verbist wist alle toehoorders diep
te ontroeren en toen hij zijn hulde geëin
digd had weerklonken langdurige toejui
chingen.
Deze huidezitting werd dan gesloten
met het zingen der Pater Damiaan-kan-
tate, ten gehoore gegeven door 3CO uit
voerders.
Het was een waardige inzet der Da
mlaanhulde.
eens haarkenpiukjpelen^en me- w^een 2(K) lsprozen over den k3rkhof.
kaar hun zaligheid zeggen. Vast zou
er dan met een beetje toeschietelijk-
muur komen leunen om te zien hoe hun
vader hen ontroofd werd. Pater Coop-
heid van de verschillige kanten wel man viel het cp hoe geen enkele hun ar-
een overeenkomst kunnen bereikt men toonden; bij nader toezicht bestatigde
worden, die voor de toekomst de zege hij dat geen een van hen nog handen had,
van de katholieke gedachte kon be- die waren afgerot door de melaatschheid.
stendigen Pater Cocpman herkende er een vrouw
Maar nu! 't Is om te gruwelen als die, hij ®!s ®oot
men er od Deist Terwiil rie katho- m:isje het doopsel had toegediend en hem
men er op peist. ierwiji cle itatno- ru met gansch miSVOrmd gezicht aan-
lieken nu onder malkaar aan 't ruzie- staarde.
maken zijn, zullen blauwen en roo- Bij de ontgraving werd men verwonderd
den, kommunisten en revolutionnairs dat de lijkkist zoo hard was na 46 jaar
er gebruik van maken om hun positie in den bodem te zijn geborgen.
Er zijr, op dit oogenblik een heele
boel menschen d'e den draak steken
met Wetgevende V erkiezingen. En
wellicht wordt ons in de eerstvolgen
de dagen een blad in de hand ge
stopt om ons aan te raden blanco te
T.„ j 1 stemmen. Glad verkeerd en daaren-
Schelde en te Doel en Lillo wapperden de r, 4.
vlaggen wijl kinderen een huldezang aan volkomen overbodig. - Er is
het zingen zijn. Verscheidene fanfarenwellicht geen land waar de partijen,
speeldsn ook van op den oever. pcirtijtjes en groepjes zoo talrijk, zijn
Feestelijk vaarde de Mercatoren als in Frankrijk. Er is wellicht geen
zijn bootenstoet Antwerpen binnen wiji land waar het parlementarisme zoo
een drietal vliegtuigen boven de Schelde karikaturaal verworden is. En toch
kwamen cirkelen. De kaaien zagen zwart de opkomst der kiezers er buiten-
van het volk Ds Mercatorkeert den gewoon druk geweest. Wat er ook be-
5lgmuzierw^nffrengeas^eld d£r de i Weer* Worde' ^.kiezen is een wapen
Gidsen. Het was 2 uur. de 7nf"sc hanteert het graag.
Nabil de kaai onder d° afdakken werd HlJ zal lokken en gekscheren in trein
een ruim verhoog opgetimmerd dat rijk en koffiehuis, m(j^r te gepaster ure
versierd is met rood fluweel, gouden kwas- hij stemmen. Ook rtiev in ons land.
ten en sierplanten. Cp de voorste rij drie En pronostikeeren met cafépraat als
zetels voor den Koning, den Aartsbisschop grondslag leidt tot schromelijke mis-
en den Pauselijken Nuntius. rekeningen.
Op de tribuun hebben plaats genomen. Ook in Frankrijk heeft men zich
benevens de Familie van Pater Damiaan: misrekend. Zeker, over 't algemeen
Z. Exc. Mgr. Micara, pauselijk nuntius, verwachtte men een zwenking naar
ZAEm Kardinaal Van Roey, heer Nearis, \links. En men betrouwde op de
gezant der Vereenlgde Staten, heer Pon- .jinlarhe reapcrinapv be-
celet, voorzitter der Kamer van Volksver- sPreuK- *L.ni.scne ïegeeringe.i os-
tegenwoordigers, Lippens, voorzitter van I sturen reck^s ~ooals het tot hiertoe
den Senaat, de hoeren ministers De Q^T)al was. Helaas! Er is een zwen-
Schrijver, Rubbens, Van Isacker, De Man, hing geweest doch welke zwenking!
du Bus de Warnaffe, de he:ren staatsmi- I Men kome niet meer aandragen met
nisters Graaf Carton de Wiart. Theunis, I Laatste Nieuws-procédés: gezond ver-
Van Cauwelaert, Van Overbergh, Franck, I stand, gematigdheid, weg met alle
De Broqueville, Segers, al de blsschonaen extremisme en dergelijke verouderde
CU ffomi if-.rria OI-IFOM /-lev nfn-wvinntv 1
en gemijterde abten, de algemeene over
sten der klooster-orden en congregaties,
en versleten beelden. De zaken in
-zo-
zoodanig te versterken, dat de ka
tholieken na de kiezing er proper zul
len voorenstaan en nooit meer zullen
kunnen herstellen wat ze zoo roeke
loos en dwaas verspeeld hebben,
'k Zegge nog eens. Hebben de ka-
Hierover vertelde Pvter Coopman nog
het volgende:
«Grooter nog was o ze verbazing toen
we Pater Damiaan's statige gestalte er
kenden, door een kleine opening welke
druppelend water gedurende al dien tijd
in de kist had geboord. De grafkelder was
tholieken in hun verblindheid de kans niet voldoende gesloten geweest en zoo
verkeken de anderen op straat te had de doorzijpeling kunnen gebeuren,
gooien, de anderen zullen na de kie- Het eerbiedwaardig lichaam was dan ook
zing de katholieken buiten zetten. En naL tce" wii zagen,
toen zullen de oogen opengaan als het I Toen de klst gansch geopend was, wer-
te laat is... als ons land op weg is
den wij allen, de bisschop en andere over
heidspersonen en de priesters welke van
de bane op te gaan van Spanje en i ds zes nabijliggende eilanden waren geko-
Mexico. Ze zullen dan mogen protes- men, door innige aandoening aangegre-
teeren en ketteren, de anderen zul- pen. Minuten lang stonden we daar, spra-
len ongestoord hunnen trein gaan en keloos. Dan werden door geloovigen, pa-
alle wapens mogelijk gebruiken om temosters, medailles, schapuiers aange
de katholieken meer en meer te ver- reikt om het lichaam van Pater Damiaan
strooien en onmachtig te maken, lijk aau te raken, ™aar niemand durfde
of het in Frankrijk is toegedaan, ^^Taa^Tuiver ne^Tn er^rd eTn
waar de katholieken nog altijd ver- g]aKZ3nd bkm£ gebeente zichtbaar. Peter
deeld nu t juk ondergaan van socia- Damiaan's lichaam was bedekt door het
listen en communisten. gewaad, waarmee hij begraven werd: het
Daarmee ook staat de kiezer voor moet een itte kasuifel geweest zijn met
een gewichtige vraag. Hij mag nu de een kolom rozen er op geborduurd.
eene of de andere fractie aanhangen, De arme leprozen hebben toen snikkend
hij zal, als hij zijn geweten raad- voorbij de lijkkist gedefileerd. Het was
pleegt, moeten besluiten: Ik voor mijn ucodis. dat de Bisschop op het kerkhof-
deel zal in de stembus een stuk van "luurt^ fom m hen, van daaruit woor-
de verantwoordelijkheid van de ko- d3a van troost toe te sturen- Ach. lieb
verantwooraeiijKheia van ae ko r_00jt c-gens zoo'n afscheid gezien als op
mende gebeurtenissen opnemen. Er Kalawao!
staat mij slechts een keuze: 't gaat d3 kist van Pater Damiaan werd weer
tusschen goed en kwaad... al andere toegedaan en geplaatst in een zinken kist
beschouwingen en nevenbetrachtin- wijl later dit zou gelegd worden in een
gen vallen dezen keer weg. Wat ga pronkkist vervaardigd in Kowa-hout uit
ik doen? Er is maar en antwoord de streek van Hawaï,
voor een katholiek dien naam waar- Het vervaardigen dzzsT promck.st verg-
Jj„, »T.n„ fA. J I Cf rtvn»*int-i ,.nn_ J I de uCIlt U^gwll €11 KOSttw 6 K) QOudT. laCt
dig. Voor t goed. Stemmen voor de- een g van de Hawaïaansche
zen die door de traditie, door de aan- noogare geestelijkheid
wijzing van de bevoegde partijmach- p:r vliegtuig werd dan de terugtocht
ten, door de goedkeuring der dragers hernomen nnar Honolulu waar het stof-
van de godsdienstige verantwoorde- felijk overschot van Pater Damiaan e:n
lijkheden aangeduid zijn om voor de grootsche hulde werd gebracht acht da-
belangen van Kerk en Godsdienst op I lang c lieerde de bevolking veer
te treden. En daarmee punt en amen. (lijkkist tot het overgebracht werd aan
Wie zou durven zegden dat hij on- San-Francisco werd Pater Da-
gelijk heeft? 't Is wel op zijn Stijn's j miasm een grootsche hulde gebracht en
gezegd, maar daar komt dikwijls; ie Colon hadd:n eveneens plechtigheden
meer wijsheid uit een simpele rr.ond 1 olaats om hulde te brengen aan Pater
dan uit een -elterden koker. Damiaan, en al wie eenigzins r.aam had
Had er nu niemand ingekomen cn te Colon defileerde voot het rtcfi- u*
Stijn belet voort te klappen, hij zou, K"?** r„A^
..«i v,if schsn, dat opgebaard was aau boord van
zei hij, nog eens zijn gedacht gezeid schoolschip,
hebben over de wereldpolitiek. ^an boord van de Mercator werd van
En 'k ben kurieus. 't Zal wel nen ds operatiezaal een rouwkapel ingericht
keer passen, dat hij zlinejj zegen er m de lijkkist werd er opgebeurd wijl vocr-
QVgf zal gevgQ^ [jorgsmaatregelen genomen werden C£dat
de koninklijke plechtigheden
te antwerpen.
in afwachting.
Dat het een schoone dag zou worden
Zondag 3 Mei, was te voorzien. Het zou
een dag zijn rijk aan zielevreugde, aan
enthousiasme voor het schoone ideaal van
zelfopoffering waarop al wat groot en
duurzaam is, in den loop der tijden werd
gebouwd.
Ook het weder hielp mede.
In afwachting van de aankomst van de
Mercatoren de verdere feestelijkheden
ksnde Antwerpen een groote bedrijvig
heid. Talrijke speciale treinen (13 stoom
treinen en 20 elektrieke treinen) brachten
groote drommen volk toe wijl allerlei
autocars en andere autos steeds maar volk
aanbrachten.
Vlamingen, Walen, Hollanders, Fran-
schen, Duitschers, allen wemelden door
een. Talrijke groepen trokken door de
straten, met hun vlag voorop, voor het
meerendeel Scheldewaarts, om plaats te
gaan nemen op een der ontelbare booten
van allerlei soort en grootte die de Mer
cator tegemoet zouden varen.
Iedereen droeg een herkenningsteeken
of een Pater Damiaanspeld door talrijks
jongelingen en meisjes verkocht.
Antwerpen scheen het einddoel gewor
den van e:n reusachtige bedevaart.
Geen boot in de haven die niet is be
wimpeld en bevlagd en zoowel op de
Schelde, op de kaaien als in de stad
h-eerschte een feestelijke drukte.
de «mercator» legt aan.
De Mercatorlichtte dus Zondag het
anker en vaarde door naar Antwerpen.
Een heele stoet booten was het school
schip tegemoet gevaren en zou het ge
leide doen tot aan Antwerpen wijl ook de
«Prins Boudewijnpakstboot der lijn
doelende-Dover met volk uit Oostende
kwam aangevaren en dicht achter de
«Mercator» bleef vartn.
Langs gansch de weg stond de bevol
king opgesteld langs beide zijden van de
de heer Goddijn, voorzitter van het Hof Europa staan nu zoo dat er maar
van Verbreking, Generaal Van den Ber- Uoee uitwegen meer zijn of rechts of
ghe, hoofd van den generalen staf, Lui- links.
tetant-Generaal Tombeur de Tabora, Tas- De keus is buitengewoon beverkt.
nier Luitenant-Generaal van het gebied, En omdat ze zoo beperkt is, kriigt ze
de procureur generaal van het Hof van I een ontzettende beieekenis.
Beroep, Van de Kelder, voorzitter van het Als men even denkt dat de commu-
militair gerechtshof, de gouverneurs Hou- nistische partij in Frankrijk van 10
tart en Verwilghen, enz., enz. I naar 72 zetels omhoog loopt, dan is
de koning is daar. i dit zoo duidelijk dat alle kommentaar
Enkele minuten na drie urn- kwam overbodig wordt. En dit is toch wel
Koninsf toe, psr auto. Da wacht presen- extremisme.
teerde het geweer, de Brabanconne weer- uiierst-rechtscheii die er dus
klonk en juichkreten worden aangeheven radikaal tegenover staan winnen 17
onder de toeschouwers. zetels, wat ook van beieekenis is.
Zijne Majesteit was in legeruniform en Waf men er ook over denke, de
ging naar de plaats hem voorbehouden Fransche verkiezingsuitslagen zijn of
rechtover de aanlegplaats van de Mer- een verplettering in regel uitgeloopen
catorIn zijn gevolg waren o. m. de Heer v00r /jef centrum, voor de gematigde
Van zeeland, eerste minister^ burgemees- partijen_ Zoowel üe radikaal-socialis-
ter Huysmans van Antwerpen, generaal K radlkalen onze ubcralm)
Crouquet, generaal Duthoit, enz. le,n raaiKaien c onze noeraien)
als de links-republikeinen werden
Wanneer de Koning had plaats geno- 7
men weerklonk een Brabanconne in sour-1 deerlijk afgetakeld. En de voorname
dine, wijl Belgische en Amerikaansche liberale Staatsman Herriot heeft in
vlaggen, die de toegang tot de rouwkapel i'e 2° ronde de stemmen afgebedeld
afslooten, werden ter zijde geschoven en van socialisten en kommunisten om
door acht kadetten van de Mercator terug député te worden.
werd de monumentale lijkkist buiten ge- De gematigde linksche stemmen
dragen, naar de kaai, en geplaatst in een 2{jn op extremistische kandidaten af-
mandant Goor, ze.vaartraad en kom- j verschoven insgelijks naar
mandant Van de Sande, bevelhebber op uiterst-rechts.
de ii Mercatorwaren de kist gevolgd van Zoodat het dilemma steeds scher
het schip naar de kaai. per gesteld wordt. Wat leert op ge-
De lijkkist werd bedekt met de drie- matigdheid is de verzinking nabij.
kleur, kanonnen bulderden en de zware Alleen het groote probleem wordt ge-
klok van de o. l. Vrouwkerk luidde steld in al zijn onverbiddelijkheid:
„v, ófwel het kommunisme ófwel het na-
Zijne Eminentie rees op en schreed op I
den katafaik om de zegen te geven. I t.onale, ofwel de goddeloosheid of-
Intusschen waren honderden afgevaar- wel het gcusdienstige, ofwel de
digden van alle kloostergemeenten, de ZZ. diktatuur van een klasse, ofwel de
EE. Heeren Dekens en Pastoors en talrij- gebondenheid van al de volksorga
ke Paters Picpus van Pater Damiaan nen.
dichterbij getreden. Het waren oogenblik- Dat de socialisten een 40-tal zetels
ken van diepe ingetogenheid en diepe wonnen js van voorbijgaand belang.
aandoening. f/et worden dc eerste rekonten van
de eerste minister het kommunisme. Ze komen mis-
groet den grooten held. \schion een paar stappen achterna,
Namens de Regeering en namens heel \maar ze gaan denzelfden weg op. Het
de bevolking bracht Heer Van Zeeland, socialisme kan als levensbeschouwing
eerste minister, hulde aan den held van niet meer of tegen het kommunisme.
Molokaï. Het kommunisme is een reusachtige
Heer Van Zeeland verklaarde dat men organisatie waarvan het groot-hoofd
niet genoeg buigen kan voor de kist waar- kwartier te Moskou ligt. maar waar
in rust het stoffelijk overschot van een van voorposten in ieder land op
der zuiverste helden welke het mensch- \d z u
dom heeft voortgebracht.
Met hem te verheerlijken, zonder on- Dat socialistische partij in
derscheid van geloof of afkomst, ver- Frankrijk de sterkste partij gewor-
heerlijkt de beschaafde wereld een hel- den is kan allerminst geloochend.
dendaad waarvan de luister zoo groot is Maar dit is slechts van momenteel,
dat hij op de wereld zelf neerkomt. van tijdelijk belang. Wanneer men
Nj,et alleen heeft Pater Damiaan de me- de evolutie, de ontwikkeling van deze
laatschen getroost en verzorgd maar zijn tijden aandachtig nagaat, dan is het
^kfen len str^m "va'heldenmoed ^delijk dat het socialisme naar het
doen ontstaan. Gansche klcostergemeen-
ten hebben zich aangeboden om zijn voor
beeld te
I kommunisme gedreven wordt. Trou
wens de jongere leiders zoowel hier
als elders zijn reeds veel vooruitstre-
Welke opbeuring is het niet voor ons vender dan de oudere. En ze hebben
allen de oogen op te richten naar hem die schoon de hand te reiken aan het
een zoo subliem leven heeft gestreden, kommunisme om zoogezegd het fas-
wanneer wij een walg hebben van de Cisme te nekken in de zoete hoep
'-agheden die ons op de wereld omringen. meester tP snelen -L
Heer Van Zeeland sloot met de wcor- meester te speten.
(jen- Lief kommunisme laat hen niet meer
Aan deze, die een held is geweest van los. Zoowel de socialistische als om
het menschdom en een groote Belg, heb het even welke partij mag gerust bij
ik het groote voorrecht getuigenis te de mannen van hamer en sikkel ter
brengen van de dieps bewondering welke schole gaan. Inzake politiek zijn de
de Regecring en het Belgische Volk voor bolsjevisten iedere partij met een
paar lengtes vooruit. En waar moet
het kommunisme rekruteeren, tenzij
hem voelen
de koning buigt.
Na de hulde gebracht door Heer Van
Zeeland speelde de muziek der Gidsen het
Amerikaansch lied wijl de Koning voor
uit stapte en het stoffelijk overschot van
een der roemrijkste zonen van ons land
ging groeten.
Vooraleer le vertrekken onderhield d;
Koning zich nog even met de daar aan
wezige familieleden van Fater Damlaan.
Toen de Koning vertrok werd hij lang
durig toegejuicht door de menigte, op
eengepakt langs de straten.
(Zie vervolg op 2blad.)
men bij het socialisme terecht en het
socialisme heeft Moskou als eindpunt.
Zoo loopt het uit, MOET het uit-
loopen. Mischien niet dadelijk. Er
moet immers voorzichtig gewerkt wor
den. Vooral geen schrik inblazen.
Graven, omwegen bezagen, een step
achteruit en twee vooruit. Eerst cle
vijand sussen, verlammen, klein krij
gen. Daarna erop los. Men roepe hier
geen overdrijving in: ZIE SPANJE en
oordeelt. Wie vooruitziet, weet dat het
zoo gebeuren zal. zoo gebeuren moet.
En is het dan niet om erbij te schrei
en van spijt, wanneer tegenover der
gelijk alternatief er zoo allemachtig
veel dwaasheden bedreven worden in
naam der politiek.
Ook in Spanje werd er geschipperd
en de katholieke leider Gil Robles die
het normale parlementair spel spelen
wilde, werd er het eerste slachtoffer
van. Hetzelfde kan gezegd van Frank
rijk. President Doumergue kreeg twee
jaar geleden de kajis om het land te
zuiveren. Hij zwichte ervoor en thans
gaan 72 kommunistische volksverte
genwoordigers naar de kamer samen
met 146 socialistische.
Zelfs in Frankrijk, waar de per
soonlijkheid van den kandidaat zeer
op prijs gesteld werd, heeft men zoo
gezegds personaliteiten ongenadig ge
kelderd. Guernut, Minister van Open
baar Onderwijs, geslachtofferd voor
een socialist. Lamoureaux, Déat, Noch,
Cathala, namen met klank uit de
Fransche politieke wereld, ongenadig
geweerd. Herriot, gevangene van so
cialisten en kommunisten. Slechts de
tucht heeft gespeeld, en vooral de
tucht van links. En deze tucht heeft
het proletariaat aan de winnende
hand gebracht.
Het is de revanche van het werkend
element op het kapitaal. Het is enkel
het logisch gevolg van de formida
bele misbruiken van het kapitaal en
de schromelijke tekortkomingen van
vroegere leiders, die het sociaal-orga
nische aan hun zolen lapten.
Er zijn zooveel lessen te halen uit
deze brutale resultaten, voor hen die
ze eruit halen willen. Er zou nog zoo
veel kunnen gepraat worden over de
sociale gevolgen van de Fransche ver
kiezingen. Dit is voor later.
Thans mag wel even gewezen op
de onmiddellijke weerslag van deze
stemming. De Beurs is doorgaans een
bizonder gevoelige barometer. En
Maandag stond deze barometer be
paald ongunstig. Hiervoor is een re
den, en wel deze dat het lot van den
frank verre van vast staat. Het zal
wel niemand vensonderen indien ook
bij onze buren tot devaluatie besloten
wordt.
Op buitenlandsch gebied zal de
weerslag denkelijk duidelijker zijn.
Daar waar het nieuioe Fransche mi
nisterie pas na 1 Juni gevormd wordt,
mag het esn gskik heeten dat het
Absssynisch avontuur geëindigd is.
Nu reeds wijzen de Fransche socialis
ten op het noodzakelijk ingrijpen van
den Volkerenbond. En indien een mi
nisterie Blum op dit oogenblik de re
geering in handen had, zou het wel
tot een wrijving met Italië komen,
vermits Italië Mussolini is, en Musso
lini fascist. Maar ook na 1 Juni kun
nen nog veel dingen spaak loopen.
Hitler, die eveneens fascist is moet
voortaan op niet veel tegemoetkoming
meer rekenen. De Fransch-Duitsche
verstandhouding zal voorloopig wel
een schoone droom blijven. Het is
oprecht jammer dat tal van inter
nationale moeilijkheden opnieuw cp
het tapijt gebracht worden. Ket is
niet voldoende dat in de meeste lan
den de strijd gaat van rechts tegen
links. Ook op Europcesch plan laait
die strijd op. En het is niet waar
schijnlijk dat het tusschen die twee
onverzoenlijker tot een compromis
komt.
Intusschen kunnen socialisten en
kommunisten gerust aan het werk
gaan in Frankrijk. De kas is volko
men leeg en aan den horizont dreigt
onweer. Het moeten knappe handen
zijn die de zaak zullen klaarspelen
onder kleerscheuren.
(Verboden nadruk.)
4E3S£aBBS33SRS3i3ï'aSSSaB32S=a
alo msr.
sproeten
verdwijnen spoedig/
door een pot X*
In alle Apotheken.
bij de socialisten? De radikalen kioa-
iHaBBSBB2aB*BB3SaB33E2S::Z„j:3SSSiS2S3SSS2SE2N3BB3ai52!!ffrB
g. M. Koning Leopold III groet het «toffelijk overtchot van Pater Damlaan.
DE UITSLAGEN
Hier volgen slechts enkele feiten en
uitslagen betreffende de Fransche ver
kiezingen, waarvan de tweede ronde Zon
dag laatst plaats had. Beschouwingen «in
den onze lezers onder ons artikel: Inter
nationaal Overzicht
Doorgaans werd de stembusafspraak
onder het Volksfront, t.t.z. de Kommu
nisten, Socialisten en Radikaal-Socialis
ten nageleefd, ter uitzondering van een
dertigtal arrondissementen. Als men weet
dat er meer dan 400 kiesomschrijvingen
zijn in Frankrijk, mag men «iit getal uit
zonderingen als zeer gering aannemen.
Te Lyon hebben de Kommunisten en
Socialisten den Heer Herriot, leidend fi
guur der Radikaal-Socialisten, gesteund,
en deze kon hierdoor gekozen worden.
Hier nu de bekomen uitslagen, met
KATHOLIEKE KINEMA Popcringe.
PRACHTIGE LOURDES-F1LM.
Zie programma verder in dit blad.
72
62
10
1
146
49
46
19
9
12
116
42
31
54
83
16
23
61
15
11
5
winsten en verliezen der onderscheidene
partijen:
Partijen Gekozenen Win-* ot
rri-es
Kommunisten
Afgescheurde Kommu
nisten
Socialisten
RepubL Social. Unie
Onafhankelijk Social.
Radikaai-S rialiaien
Onafhaakc..jke Rad.
Republikeinen v. Links
V olksdemokraten
Rep. Demokr. Unie
Konservatieven
De gematigde partijen hebben dus het
gelag betaald, wijl de Marxisten, bijzon
derlijk de Kommunisten, met de groote
brokken zijn gaan loopen en de uiterst-
recht-schen de rest h.bben gekregen.
DE SOCIALISTEN EISCHEN DE
MACHT OP
De leider der Socialisten, de Heer Bium,
heeft bekend gemaakt dat bet Volksfront
ten gevolge der behaalde zege de eisch
stelde het bewind in han-ci n te nemen.
Aan de Socialistische P.>rtij, de sterkst»
ter Kamer, moet dergelijk mandaat wor
den gegeven.
(Zit vervolg op 4" blaa).
