RADIO'S
GROOTEN WEDSTRIJD,
lOO.OOOtt1
Bésts toestel can den laagsten prijs I
Be milliarden van de Habsburgers
Koopt geosi Radiotoestel zondes4
een beproefd te hebben
BRIEF UIT BRUSSEL
NAAR EEN BRUILOFT!
NIEUWPOORT IN HET VERLEDEN
DE CARMENHOEK
Een Herinnering
uit den Wereldoorlog
kunir
NEEM DEEL AAN DEN 1
VAN DE WIELRIJDERSRONDE VAN FRANKRIJK 1936
INGERICHT DOOR
TOTAAL DER PRIJZEN owi
250.000 Ponk6
KI CELDSPEfclË!
ALLERHANDE TIJDINGEN
(Van onzen bijzonderen Correspondent.)
Brussel, 18-6-38.
E?n oud-gekend spreekwoord zegt: Zon-
dagwerk gedijt niet. Toch was het 11. Zon
dag dat de laatste hand werd gelegd op
de samenstelling van de 2* Regeering
Van Zeeland. Die Regeering is een lij
denskind geweest, dat lang in de geboor
te is blijven steken.
Ge kent de samenstelling: M. Paul Van
Zeeland ls terug Eerste Minister; Van-
dervelde moet instaan voor de Volksge
zondheid; Pr. Bovesse zal over 't gerecht
ten de rechtvaardigheid) waken; P.-H.
9paak krijgt Buitenlandsche Zaken en
Handel; Aug. De Schrijver heeft Land
bouw verlaten om Einnenlandsche Za
ken te beheeren; H. De Man gaat Finan
cles en Werkverschaffing beheeren; Julius
Hoste moet instaan voor Openbaar On
derwijs; Hubert Pierlot, die Voorzitter
was van de Katholieke Unie, zal Land
bouw besturen, en M. du Bus de Warnaf
fe neemt de Katholieke Unie over; soc.
Jos. Merlot moet instaan voor Openbare
Werken; Dee Bouchery zal Posterijen,
Telegrafen en Telefonie besturen; Luite
nant-Generaal Henri Denis vervangt Alb.
Devèze aan Landsverdediging; Piliep Van
Packer blijft aan Economische Zaken; M
^dmond Rubbens aan Koloniën, en Ach.
Oelattre aan Arbeid en Sociale Voorzorg
Naar politieke kleur: 6 socialisten, 5 ka
tholieken, 3 liberalen en een kleurloozen
generaal.
Bij de liberalen is het heel schuw ge
gaan. In plaats van hun steun toe te zeg
gen aan de nieuwe Regeering, hebben ze
geweldig gekeven. De reden?M. Dierckx
werd in de liberale ploeg niet «opgenomen
In de onderscheiden Ministeries hebben
de afgewisselde Ministers afscheid geno
men van hunne hooge ambtenaren. Dat
is traditionneel.
De Wetgevende Kamers komen den 23
Juni samen. De Regeeringsverklaring zal
gelezen worden van zoohaast de manda
ten zullen goedgekeurd zijn. Maar opdat
de Senaat kunne vergaderen, moeten
eerst de gecoöpteerde Senators aangeduid
zijn. De Senaat heeft inderdaad de pro
vinciale Senators aan te duiden, en de
partijgroepen moeten dan nog den keus
doen van hunne gecoöpteerden. Dat zal
na 3 Juli zijn.
't Wordt als zeker beschouwd, dat De-
grelle, die niet op eene kandidatenlijst
voorkwam, toch van meet-af een zetel zal
bezetten. Wie daarvan 't slachtoffer
zal zijn, zullen we tijdig genoeg vernemen.
Luitenant-Generaal Denis, de nieuwe
Minister van Landsverdediging, heeft een
dagorde gestuurd aan 't leger.
Binst dat ik over 't leger spreek: den
19" dezer maand is het juist 69 jaar gele
der. dat Keizer Maximiliaan, echtgenoot
van Prinses Charlotte van België, te
fliueretaro (Mexico) werd doodgeschoten.
De nieuwe Regeering zet in op een
lastig moment. De staking aan de dokken
te Antwerpen duurt voort. Minister De-
lattre is van 'n kale reis thuisgekomen,
toen hij naar Antwerpen reisde om de
soc. leiders te bewilligen de staking een
einde te doen nemen. En men zegt, dat
aan die staking dagelijks 800.000 fr. ver
loren gaat.
De Regeering doet thans al het moge
lijke om werkgevers en werknemers samen
te brengen. Intusschen laait het stakings-
vuur langs alle kanten hoog op.
In de streek van Charleroi en in de Bo-
rir.age liggen al de mijnen stil. De paar
den zijn zeer gelukkig geweest nogmaals
het blauw uitspansel te mogen bewonde
ren. In 't leven van de mijnwerkerspaar
den komt dat zelden voor.
In 't bekken van Luik was de staking
bij de mijnwerkers zoo goed als algemeen
Die besmetting is overgeslagen naar de
mijnen van Limburg, die ook bijna vol
ledig stilliggen.
De metaalbewerkers zijn door die be
smettelijke ziekte aangetast. Niet - alleen
in Wallonië en te Antwerpen, maar ook
in de groote constructie te Gent. 't Is niet
uiigeslokn dat Brugge ook medegesleept
vordt: Qveral worden hooge looneischen
opgesteld, en de drang naar de 40 uren-
ireek wordt steeds intenser.
In Frankrijk ls 't stakingsvuur verre
uitgebrand, maar in België is nog geen
begin van 't einde te bespeuren.
Maandagnamiddi g heeft Hoofdminister
Van Zeeland eene afvaardiging van het
Centraal Nijverheidskomiteit ontvangen.
De aanvoerder was M. Gustaaf-Léo Gé-
rard, de broeder van den gewezen Minis
ter van Geldwezen. Daar is spraak ge
weest van oplossingen te zoeken langs de
paritaire kommissies. Van den kant der
werklieden worden hooge eischen gesteld,
niet het minst door het Algemeen Chris
ten Vakverbond, dat vraagt: a) heraan
passing der loonen met toepassing van een
levensloon; b) speciale verbeteringen voor
c!e vrouwen en jonge werklieden; c) mi-
nimumwedden voor de bedienden; d) ver
hooging der gezinsvergoedingen; e) vrij
heid van vereeniging; f) bepaalde verlof
dagen; g) de arbeidsweek van 40 uren; h)
strenge toepassing der sociale verzeke
ringswetten.
Onder de drukking' der Regeering zal
dezer dagen al het mogelijke gedaan wor
den om een bevredigende oplossing te be
reiken.
Tot dusverre zijn groote wanordelijkhe
den uitgebleven.
De Ministerraad vergaderde Dinsdag-
roormïddag. Maar de Regeering was nog
niet op de hoogte van de laatste berich
ten. Want de stakingsbeweging was heel
wat uitgebreider dan in den Regeerings-
Itrir.g bekend was. De eerstvolgende Mi
nisterraad zal eerst Vrijdag plaats hebben,
maar de Ministers zullen zich intusschen
individueel inspannen om werkgevers en
werknemers dichter bij malkaar te bren
gen.
De Rechterzijde van de Kamer ver
gaderde Dinsdagvoormiddag in de Kamer,
onder voorzitterschap van M. Carton de
Wiart. Rechtstaande werd hulde gebracht
aan de nagedachtenis van burggraaf Ber-
ryer (Luik), gewezen Minister. Waarna
de politieke toestand werd besproken in
verband met den komenden zittijd. Het
ging vooral over de samenstelling van het
bureel der Kamer, de benoeming van de
kwestoren, den vertalingsdienst, de rege
ling der zitplaatsen, enz. Op 't einde der
zitting kwamen de Ministers Rubbens,
Van Isacker en Pierlot de vergadering
vervoegen.
Onder voorzitterschap van Minister
Van Isacker werd Maandagvoormiddag in
't Paleis der Akademiën den zittijd ge
opend van de Internationale Kommissie
tegen deloyale konkurrentie. Aan Z. M.
<ten Koning werd een telegram gestuurd.
In den Gemeenteraad had 's avonds eene
ontvangst plaats. De congresverhandelin-
Sen zullen dezer dagen voortgezet worden.
Dinsdagvoormiddag, onder voorzit
terschap van M. Hubin. heeft de Gemeng
de Legerkommissie hare werkzaamheden
voortgezet.
EERST NOG 'N BEETJE ALGEMEEN
NIEUWS
De Koning heeft de Ministers De Man
'Geldwezen), De Schrijver (Binnenland
sche Zaken) en Delattre (Sociale Voor
oor»! ontvangen.
Die ministers hebben hunne kabinets-
over ten benoemd.
Naar de inlichtingen van 't Ministe-
rie van Binnenlandsche Zaken was de
tolungsbeweging als volgt:
De Antwerpsche dokwerkers staken
listig voort. De staking der diamantbe
werkers is gedaan.
In Limburg is de staking der mijnwer
kers r.iet algemeen. Maatregelen zijn ge-
romei'i om wanorde te voorkomen.
Men verwacht staking in de steengroe
ven.
De burgemeester van Luik heeft 't velo-
lebruik verboden.
Men vreest staking in 't textielbedrijf
te Verviers.
In 't algemeen is verzaakt aan 't bezet
en van de werkhuizen, fabrieken en
K°oknijr.en.
A»n de haven van Gent ligt alle werk
«Zl,
gunster Spaak heeft Dinsdagavond
radio-rede geplaatst. Hij was na-
'Jriijit zeer bezadigd. De koopkracht van
't loon moet worden verhoogd; geleide
lijk moeten de loonen stijgen; collectieve
kontrakten moeten worden bevorderd;
in zware nijverheden moet de werktijd
geleidelijk worden verminderd; de toe
stand dier werkloozen zal worden herzien;
voor ongezonde nijverheden zal de pen-
sioenouderc'om word ;n verlaagd.
Om te einmgen drong de Minister aan
op kalmte en vertrouwen.
In de streek van Charleroi waren er
Dinsdag meer dan 55 duizend stakers. De
metaalbewerkers hebben hunne loon-
eischen opgesteld; de werkgevers hebben
ze niet aangenomen. Besluit: de sta
king staat daar op 't doode punt.
In 't Center (streek van La Louvière)
zijn al de hoogovens en ijzerpletterijen
in staking; minstens 30.000 stakers. De
burgemeesters van de streek doen een
beroep op kalmte. Samenscholingen op
den openbaren weg zijn verboden.
De syndikale' organisaties van verschil
lende strekking zoeken toenadering om
tot een vergelijk te komen in zake pro
gramma.
In de Borir.age is staking uitgebroken
in 't bouwbedrijf.
In de spreek van Ruisbroek en Vorst
liggen leeds verscheidene fabrieken stil.
Op het grondgebied van Biussel zijn de
stoeten van werkstakers verboden
Naar berichten zouden in 't mijnbedrijf
reeds 121.000 stakers zijn.
De ordemaatregelen worden overal uit
gebreid.
POLITIEK NIEUWS
In den Provincieraad van Antwerpen
hebben de Katholieken een akkoord ge
troffen met de Vlaamsche Nationalisten
in betrekking tot de samenstelling der
Bestendige Afvaardiging.
De Socialisten en Liberalen waren
kwaad en verlieten de zitting. Werden
gekozen als Bestendige Afgevaardigden;
M.M. Clercx, Vander Linden, Overmeire
en Vanden Kieboom (Katholieken)Ken
nes en Heylen (VI. Nationalisten). De
Rexisten onthielden zich.
In Luxemburg is de Bestendige Af
vaardiging homogeen Katholiek: M.M.
Gribomaut, Mathurin, Louppe, Wantri-
che, A. Kieffer en Ducamp. (Degrelle
(vader) en Muller zijn niet gekozen).
Kiezing van Provinciale Senators
Brabant. Dinsdagnamiddag werden,
in akkoord tusschen Liberalen, Socialisten
en Communisten, aangeduid: M.M. Bau-
duin en Henricot, uittredenden; Vinck,
Brien en Domville (Socialisten).
Van katholieke zijde zijn aangeduid:
M.M. Cyr. Van Overberg en Leyniers, uit
tredenden, en M. Desmet.
De Rexisten dragen als kandidaten
voor: M.M. Gits en Carette.
In Henegouwen krijgen de Socialisten
vier provinciale Senators: MM. J. Van
Laerhoven, Jos. Bouilly, Jules Castermans
en Jos. Nèves.
De Liberalen: M. Aug. Criquelion; de
Katholieken: M. Paul Gendebien, burge
meester te Thuin.
In Oost-Vlaanderen. De Katholieken
stellen als hunne kandidaten voor: M.M.
Gust. Gabriel, Orban en Thienpont; de
Socialisten: M.M. Pr. Toch en Jules de
Brouwer; de Liberalen: M. Laurent De-
wilde.
In Luxemburg. Katholieken: M.M.
Nothomb, Galderoux en Orban de Xivry;
Socialisten: M. Daniël Clesse; Rexisten:
M. Delvaux; Liberalen: M. Fr. Orieger.
In Limburg. Katholieken: M.M. Ed.
Janssens, baron G. Meyers, en adv. Lys-
sens (Tongeren), VI. Nationalist; de Li
beralen stellen M. Pr. Olyff (Hasselt)
voor.
De Provincieraad telt 32 Katholieken,
13 VI. Nationalisten, 8 Liberalen en 7 So
cialisten.
GEZINSOPVOEDING
Tonia, onze 15-jarige meid, moest naar
de bruiloft van haar nicht, waartoe zij
met moeder uitgenoodigd was. Wat een
denkbeeldig genoegen voor haar, en hoe
was zij hier toch op verlekkerd 1
Wat al toebereidselen om daar met an
deren mede te gaan pronken 1 Een nieuw
kleedje in vlammend roode stoffe, met
nog een helder blauw manteltje en een
tophoedje ca Ia modeDaags vóór de
feestelijkheid naar den Coiffeurde
haren in krullen of bekken doen leggen;
daarbij nog wat strikjes en linten, om te
gaan floreeren als een echt juffertje in
het groen
Overdreven praalzucht voor zulk een
jeugdig meisje. Totaal misplaatst om zulk
een goedhartig kind daar te gaan laten
meezwieren op een bruiloftsfeest, waar
men soms helaas zich voor niets meer
zwicht.
Daarom hadden wij herhaalde malen
haar aangeradeii, er toch niet heen te
gaan en te wachten tot .zij veel ouder
was, om aan zulke soms maar al te we-
reldsche feestelijkheden deel te nemen!
Er was evenwel geen gehoor in Israël
langs dien kant. Reeds van daags vóór
de bruiloft trok zij huiswaarts, om toch
wel op tijd te zijn en de laatste toebe
reidselen te treffen.
Maar gelukkig waakte de goddelijke
Voorzienigheid over dat nog goedhartig
meisjeAan huis gekomen lag moeder
eenigszins ziekelijk te bed, en onze Tonia
mocht er alleen niet heen gaan.
Wat gebruikte die voorzichtige moeder
hier toch verstand, want haar onpasselijk
heid was wellicht gemaakt spel, om haar
zoo jeugdig dochtertje er niet henen te
moeten leiden.
Tonia zag dus, tot haar kinderlijk ver
driet, van de bruiloft enkel auto's in ra
zende vaart voorbijsnorrenhoorde van
de feestelijkheid enkel veel geraas en ge
joel, maar nam feitelijk er geen deel aan 1
Zij werkte in keuken en stalling, ja
bracht den dag door met Moeder hulp en
bijstand te verleenen, wel niet volkomen
met haar goesting, maar toch uit plicht
besef.
Des anderendaags kwam onze Tonia
pruilend haar dienst hernemen, ontgoo
cheld over haar gemiste feestbetracutingi
Wij echter waren zeer tevreden, en heb
ben haar geluk gewenscht niet aan die
bruiloft te hebben deel genomen 1 Wij de
den haar tevens inzien, dat haar Moeder
zoo wel gedaan had, met haar nog zoo
jeugdige dochter daar niet henen te lei
den. Dat heeft het meisje zelf ook al spoe
dig ingezien, en is er Moeder aldra dank
baar om geweest.
Nu halen wij soms nog lachend die ge
miste bruiloft op, om te tooncn hoe
meisjes soms verkeerd oordeelen
Veel te vroeg laten sommige ouders hun
jeugdige kinderen aan dergelijke of an
dere al te wereldsche feestelijkheden deel
nemen, zonder te denken hoe gevaarlijk
zij. op die onervaren harten inwerken. Ze
zijn verwonderd dan, dat hun kinderen
veel te vroegtijdig reeds verkeeren, om
niet te zeggen wat het meestal iszwieren
en zwendelen't Is helaas dikwijls vaders
en moeders eigen schuldzij houden hun
kinderen niet in toom, of brengen ze zelf
in verleiding, met toegang te verleenen
aan ongewenschte plaatsen of personen 1
Ouders, waakt en zorgt aanhoudend
voor uw kinderen, houdt hen toch van
alle verderfelijke plaatsen en lieden af,
zooveel het in uw macht is. Uw kroost
zal later er u om zegenen en de Heer
van Hierboven zal er u rijkelijk om be-
loonen! S. v. M.
AANTAL FIETSEN EN AUTOS
IN BELGIE
Volgens een mcdedeeling van het Bel
gische Ministerie van Binnenlandsche Za
ken, waren er in 1934 in Belgie 114.143
personen-auto's in particulier gebruik.
Het aantal taxi's bedroèg in totaal 7024.
Voorts waren er 1689 autobussen en tou
ringcars, terwijl de in gebruik zijnde mo
torfietsen en rijwielen welke met een mo
tor zijn uitgerust, een cijfer van 64.821
te zien geven. Het aantal fietsen is in
1934 tot 2.130.965 gestegen.
Aan den hoek der Arsenaalstraat en de
Langestraat staat er nu een modern huis.
na den oorlog herbouwd, met volgend
opschrift: De Carmenhoek
De Carmenhoek! Hoeveel herinnerin
gen brengt die naam ons niet in het
geheugen! Herinneringen aan alle slach
mensehen, gebeurtenissen en toestanden!
Laten we eventjes stilstaan bij deze blad
zijde geschiedenis en een oogenblik het
Nieuwpoortsche verleden onderzoeken.
Drie honderd jaar geleden stond er op
dein Carmenhoek een groote brouwerij,
die men noemde De Sleutel De tijden
waren uiterst slecht voor de Nieuwpoort
sche bevolking. Handel en zaken kenden
grooten crisistijd en ook de hrouwerij
moest er dieip onder lijden, zoodanig dat
ze openbaar te koop werd gesteld.
Toen woedde de hevige godsdienst
strijd in Engeland en eenige Engelsche
kloosterzusters zochten alsdan een toe
vluchtsoord in Vlaanderen en kwamen
naar Nieuwpoort, waar ze hun intrek
namen in de brouwerij, met de welwillen
de toelating vari het stadsbestuur, evenals
met de goedkeuring van den bisschop
vam leper. De gebouwen werden een
weinig omvormd en tot klooster ingericht
in 1637.
Doch de internationale politiek smeet
Nieuwpoort m de branding van den oor-
logsstrijd. De stad werd geteisterd. Be
smettelijke ziekten slopen de stad binnen.
De polderkoortsen heerschten hevig. Ook
de pas gevestigde Engelsche klooster
gemeente bleef niet gespaard. Veel kloos
terzusters stierven en na 25 jaar verblijf
alhier week de communauteit naar
Brugge waar ze aldaar zich vestigde in
1662.
Het gesticht van Nieuwpoort kwam dan
in de handen der Paters Carmelieten,
ook soms Onze Lieve Vrouw-broeders
genoemd. Met goedkeuring van den
bisschop en den koning betrokken ae de
gebouwen. Zoo ontstond De Carmen
hoek
De Carmelieten wonnen weldra de
algemeene achting der Nieuwpoortsche
bevolking. Sommige paters schitterden uit
door hunne welsprekendheid en geleerde
sermoenen. Vooral oogstten ze veel bijval
bij de aristokratle, die te Nieuwpoort veel
hooge officieren van het garnizoen onder
zijn leden telde. De kapel der Paters werd
zeer druk bezocht. Het werd zelfs een
voorname eer in de paterskerk te worden
begraven. Zoo werden de Gouverneurs
van Nieuwpoort te dien tijde aldaar be
graven.
Weldra deden de Carmelieten groote
veranderingen aan de kloostergebouwen.
Ze bouwden een ruime kerk met toren
en schoollokalen, die tot het oprichten
van een Latijnsch kollege moesten dienen.
In 1063, in verstandhouding met het
stadsbestuur, openden ae de klassen dei-
oude humaniora. Een eeuw lang kende
het Carmelietencollege zijn dagen van
bloei en inzinking. Toen kwamen lastige
tijden. De gebouwen vroegen een aller
dringendst herstel. Ook de kerktoren
dreigde in te storten. De Paters begonnen
de herstellingswerken, doch bij gebrek aan
geld moesten ze de werken stop zetten.
De gemaakte schulden waren groot en
konden niet betaald worden. Door geld
nood gedwongen moesten ze eindelijk hun
gebouwen verkoopen en de stad verlaten.
Ze verlieten Nieuwpoort omstreeks Pa-
schen 1779.
De nieuwe eigenaar omvormde de kloos
tergebouwen tot woonhuizen. De school
lokalen werden verhuurd als pakhuizen.
In 1820 knoopte het Hollandsch bestuur
onderhandelingen aan met den Heer
Rapsaet van Brugge, de toenmalige
eigenaar van het gebouwencomplex. Men
zou er het Arsenaal vestigen. Er werd
een te hooge som geëischt en de Holland-
sche regeering liet het plan in den steek.
Later verkocht de Heer Rapsaet den
eigendom e a den Engelschman Philips,
die de mensehen in de huisjes liet voort -
wonen en de pakhuizen bestemde tot het
bergen van appels. Deze fruithandelaar
kocht ieder seizoen de appels op van
gansc'i de streek. Met bargiën en wagens
werden de appels aangebracht en in den
Carmenhoek opgestapeld, om vervolgens
per zeilschip naar de markt van Londen
te worden gevoerd.
Philips verkocht later de doening aan
Alexander De Roo, die samen met zijn
broeder Willem De Roo, handel dreef in
Noordsch hout. De pakhuizen werden te
klein en nieuwe magazijnen werden bij
gebouwd. De oude mensehen mochten
echter ongestoord blijven voortwonen in
hun huizekens. Zij betaalden niet veel
pacht, maar toch was hun inkomen nog
soms te klein om huur te betalen. Ze
gingen dan hun miseries vertellen aan
Burgemeester De Roo, die een keer onder
zijn bril keek om te zien of het gemeend
was en dan een kruiske miek over de
.schuld.
Was er soms armoe onder die nederige
mensehen, toch was er nooit gebrek. Zij
leefden spaarzaam en waren netjes. Op
de muren en op den vloer glansde de
zindelijkheid. Gij mocht binnengaan
wanneer het u lustte bij Charles Carnier
(als ge Miel noodig had voor een kar
weitje) of ge vondt er altijd Mietje Car
nier met haar sajetten muts op het hoofd,
druk «bezig met kousen te stoppen of te
spellewerken en preusch in haar paleis
dat blonk als een spiegel.
Dan brak de oorlog los. De Duitsche
kanons begonnen het groote vernielings
werk. Het oud kollege der Carmelieten
werd niet gespaard, doch de grooten
kelderwerd de bergplaats voor de
officieren van de Genie. R. D.
13!
GE Z1JT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
/RIEND. ZOO STEUNT GE ONS.
DANK EROM.
Koopt een radio daar waar herstel
lingen kunnen uitgevoerd worden.
Dit wordt U verzekerd door de
FIRMA'
STEVENS GEBROEDERS
POPERINGE, Ieperstraat, 5. - Tel. 94.
IEPER, V.d.peei-eboompl., 9. - Tel. 249.
AGENT DER RADIO'S
<Barco» - Philips - S.B.R,
Telephunken enz.
Bij deze firma koopt men vóordeelig,
goed en ter trouwe.
Steeds in magazijn verscheidene radio
toestellen op stroom en op batterijen aan
occasieprijzen. Al deze toestellen worden
verkócht met 1 jaar waarborg.
Alle herstellingen worden bij onze klien-
ten ten huize uitgevoerd.
Reizier.de in *t Veurne-Ambacht, reden
wij door het dorpje HOUTEM. Onze
gids. die de streek tot lil zijn minste
hoekjes kent, deed ons stilhouden aar.
de oude Pastorij van de Gemeente.
Hou tem ligt in Veurne-Ambacht te
midden uitgestrekte weiden, die ons de
schoonste kleurenscha keeringen van 't
Hcht tot 't duister groen voor oogen
spreidt. De pastorij is in de kern der
parochie gelegen. Zij diende van den 26
Januari 1915 tot 18 Oktober 1918 tot
groot hoofdkwartier van het Belgisch
Leger. Zijne Majesteit Koning Albert
verbleef er, alsook Opperbevelhebber
Luitenant-Generaal Wielemans (1915-
1917), die akiaar in de Pastorij overleed
in 't jaar 1917 en er op het nederige
dorpskerkhof begraven werd. Ook Lui
tenant-Generaal Rucquoy, algemeene
stafoverste, volgde daar den overledene
op (1917-1918). Aan den gevel van de
Pastorij is een bronzen plaat aangebracht
(door den Belgischen Toering Club), Deze
werd op 28 September 1928. juist op de
ÏO verjaring van den eersten bevrijdïngs-
aanval, ingehuldigd.
De pastorij dagteekent uit de jaren 1617
en werd gebouwd door de Eerwaarde
Paters Norbertijnen uit Veurne, die daar
een abdij gesticht hadden en waarvan de
pastorij een der overgebleven gebouwen
is. In 1686 werden achtergebouwen bij
gezet en zoo komt het dat de dakbedek
king verschillend is.
Sedert het droevig overlijden van onzen
betreurden Vorst, Koning Albert, verwekt
de pastorij nog meer belangstelling en
vele toeristen, bijzonderlijk Engelschen,
komen ze bezoeken.
Jammer genoeg, na den dood van der.
Eerbiedwaardigen Heer Pastoor, die ge
durende den oorlog met zoovele offervaar
digheid zijne pastórij ten dienste stelde
van Koning Albert en van den Legerstaf,
werd het gebouw verlaten, uit reden van
verval.
Wij traden aldaar de nederige zitkamer
der Pastorij binnen, waar Koning Albert
gedurende die benauwde tijden zijn werk-
kabinet had ingerioht en waar hij op-
volgentlijk den Koning Georges van En
geland ontving, alsook Maarschalk Joffre,
Foch, Clemenceau, Poincaré en andere
groote Staats- en Krijgsmannen. Die
naakte muren, ledige kamers, verwaar
loosde zolderingen, die in eene wildernis
oprijzen, waar vroeger een welbezorgde
lusttuin was, zijn als zoovele getuigen van
het bange verleden.
De oudstrijdersboind van Houtem heeft
aan de bevoegde overheid een schrijven
gericht om dit historisch gebouw uit het
verval en wellicht uit de vergetelheid te
doen verrijzen en ter nagedachtenis van
den betreurden Vorst, een oorlogsmuseum
in te richten. Mocht hun verlangen in
gewilligd worden. EEN BEZOEKER.
IIIHHHIIIIIUUISIIIIHH
DE VIJFLING VAN CANADA
TWEE JAAR GEWORDEN
In Canada werd me't einde Mei 1.1. Se
tweede verjaring gevierd van den vijfling
der echtelingen Dionne. Zooals men weet
mochten de ouders niet verder zorgen
voor hun kinderen maar de vijfling werd
toevertrouwd aan een inrichting van ze
keren dokter Dafoë, onder Staatskontrool.
De vijf kinderen zijn allen goed gezond.
Talrijke geschenken werden den vijfling
toegestuurd. Door den Minister voor So
ciale Voorzorg werd een check van >30.000
frank gegeven aan de ouders Dionne, die
geweigerd hebben deel te nemen aan de
verjaringsfeesten omdat zij van hun kin
deren beroofd zijn. Op den dag der ver
jaring heeft dokter Dafoë een kontfakt
atgeteekend voor drie films waarin de
vijfling zal optreden, wat aan die kinde
ren de som van 7.500.000 frank zal op
brengen.
De tegenwoordige fortuin dier vijf kin
deren beloopt thans reeds 9 millioen frank,
waarvan echter 30.000 dollars voor liun
onderhoudwerden verteerd
Op hun tweejarigen ouderdom zijn ieder
van den vijfling reeds in het bezit van een
fortuin van 1.620.000 frank, sommen be
taald door inrichtingen van publiciteit,
filmvereenigingen en andere huizen die
voeders verkoopen.
HEB MEDELIJDEN in naam van H.
Theresia, van K. J.; helpt mij jeugd in
gevaar redden. Dringend noodig om
patronaat en school te bouwen. Post-
check 139.485. Pastoor Renson te Xhen-
delesse.
'£ed uw tanden en koop aan 16 frank het
CombinéGIBBS dat een tube tandpasta
bevat (waarde 6 Irank) en een tandenborstel
(waarde 10 fr.).
«Het is een eenige gelegenheid kosteloos deel
te nemen aan een vermakelijken en gemakke-
lijken wedstrijd en de kans te hebben den
eersten prijs van 100.000 Fransche Frank in
geldspeciën te winnen. Vraag het reglement
V36 bij uwen gewonen leverancier.
ifovfc
BARCO
Karei van Habsburg, laatste Keizer van
Oostenrijk en Koning van Hongarije,
stierf in de grootste armoede te Funchal,
een klein plekje van het Madeira-eiland...
De Oostenrijksche en Hongaarsche legi
timisten storten sinds jaren een gezamen
lijke bijdrage om ex-keizerin Zita en hare
acht kinderen, die te Steenokkerzeel ver
toeven, bij te staan.
Waar zijn de ontzagelijke rijkdommen
der Habsburgers naartoe? Langs welke ge
heimzinnige wegen is deze fortuin, een
der wonderbaarste van de wereld, verdwe
nen als sneeuw voor de zon?
De herstelling van Prins Otto op den
troon brengt tevens de kwestie van de te
ruggave der in beslaggenomen goederen
te berde, waarin vele landen, zij het recht
streeks of onrechtstreeks, betrokken zijn.
De grondlegger van de fortuin van het
Huis van Habsburg-Lorreinen was Frans
van Lorreinen, gemaal van keizerin Maria-
Theresia van Habsburg en, in 1745, keizer
van Duitschland. Hij wist in klinkende
munt een schat te vergaren die nu op zoo
wat honderdvijftig millioen frank zou
neerkomen. Bij testament bepaalde hij
dat ten allen tijde slechts één derde van
de jaarlijksche inkomsten zou mogen ver
bruikt worden en dat de overige twee der
den verplichtend bij het kapitaal dienden
gevoegd te worden.
Volgens een geloofswaardige schatting
verschenen In het Hongaarsch blad Pestl
Naplo», hadden de onroerende goederen,
verbeurd verklaard door de verdragen van
Saint-Germain en Trianon, zonder dat
met de vergoedingen van de betrokken
Staten wordt rekening gehouden, een
waarde van ruim een anderhalf millioen
frank. Bij dit cijfer dient de waarde ge
voegd van de meubeleering, de bekleeding
en de tapijten van al de kasteelen en pa
leizen. Waar zijn de gobelijnen der
Habsburgers, hunne verzamelingen van
kunstschatten, boeken en oudheden naar
toe? Stapels juweelen en sieraden van
vier eeuwen regeering zijn verdwenen.
Het grootsch paleis van Weenen, kleer
kast en schatkamer van het Keizerlijk
Huis, werd in November 1918 totaal leeg
geplunderd. De oudheidsverkoopers heb
ben nu nog hun zolders vol meubels met
het keizerlijk wapenschild voorzien. De
prachtige raspaarden vulden in de revo
lutiedagen de hongerige magen van de
nietsontziende opstandelingen. De speciale
treinen van Frans-Jozef werden onder
hands in den duik door den ceremonie
meester van het Hof verkocht. De galarij
tuigen dienen nu nog in verafgelegen stre
ken van Oostenrijk tot het vervoer van
de toeristen. De keizerlijke bibliotheek,
werd bij openbare verkooping voor spot
prijzen van de hand gedaan. Andere voor
werpen gingen denzelfden weg of... ver
anderden van eigenaar zonder dat iemand
er zich mede bemoeide. Van de massa-
verkoopingen zijn geen vaste cijfers bij
de hand, evenmin van de voorwerpen
welke op spoorlooze wijze verdwenen zijn.
De Habsburgers verzamelden sinds
eeuwen de kleedtj-modellen van de groo
ten van het rijk, van de hooge waardig-
heidsbekleeders in de openbare machten
en in het leger. Dit eenig museum van de
oude mode werd in blok door een verte
genwoordiger van Hollywood aangekocht.
De plano van keizerin Zita werd zekeren
dag bij den socialistischen kanselier Ren
ner ontdekt. De Nationale Vergadering
ondervroeg hem daarover en kreeg voor
bescheid dat het kostbaar meubelstuk be
ter de tijden en de roest zou trotseeren
bij hem dan elders.
Hier volgt de lijst van wat de Staten,
mededeelzaam in de opvolging het Habs-
burgsche Rijk zooal hebben verbeurd ver
klaard:
1. In Oostenrijk: Verschillende eigen
dommen en landbouwondernemingen.
Jachten en bosschen van een gezamenlijke
oppervlakte van omstreeks honderd dui
zend hectaren. Daarbij de bewaarplaatsen
van het Hof en de schatkamers, de ver
zamelingen, heerenwoningen en paleizen
ten persoonlijken titel gestaan en gelegen
op diverse plaatsen van het Oostenrijk-
sche grondgebied.
2. In Tcheko-SlovakijeDe eigendom
men en landbouwondernemingen voor
een totale oppervlakte van ruim honderd
vijftig duizend hectaren. Daarbij ver
schillende palelzen te Praag. Eerst moest
dit land de Habsburgers vergoeden, maar
later stelde het Hof van Den Haag Tcheko-
Slovakije van alle vergoedingen vrij.
3. In Yougo-Slavië: Verbeurdverklaring
van ongeveer dertig duizend hectaren,
zonder dat van vergoeding werd gespro
ken. Sommige eigendommen hiervan lig
gen nog voer eindbeslissing in handen an
het Internationaal Gerechtshof van Den
Haag.
4. In Hongarije: Hier werd nog geen en
kel der onroerende of roerende goederen
van den vervallen troon verbeurd ver
klaard spijts de financieele moeilijkheden
waarmede dit land reeds heeft af te re
kenen gehad. Alhoewel de Habsburgers er
met geen goed oog worden aanzien heeft
Hongarije nooit willen stelling nemen te
gen de rechten van haar vroeger konings
huis.
5. In Polen: De verbeurdverklaring
werd er gestemd maar nooit ln uitvoering
gebracht, dank zij de tusschenkomst van
Alfons XII. De goederen werden aan d«
nazaten van den Aartshertog overgemaakt
die reeds vóór deze erfenis de grootste
grondbezitters waren van Polen.
6. In Italië: De goederen werden offi
cieel verbeurd verklaard maar door de
Italiaansche Regeering zelf terug aange
kocht. De tegenwaarde van de goederen in
Toscanië, de Villa d'Este en het Kasteel
va'n Cattaro, werd aan de gewezen Kei»
zerin Zita overgemaakt.
Bovenstaande leert voldoende dat het
herstel van de Habsburgers op den troon
een Europeesche kwestie is. De afstamme
lingen van Frans-Jozef zijn over gansch
Europa verspreid en gebruiken meer en
meer hun Invloed om hun eischen tot
schadevergoeding ingewilligd te zien. De
legitimisten van Oostenrijk en Hongarije
bewerken zonder verpozen de openbare
opinie om Prins Otto en ex-keizerin Zita
terug ln het land te mogen brengen. De
Kleine Entente wil echter in geen geval
van troonsherstel weten daar zij vreest de
vroeger ingenomen gebieden alsdan vroeg
of laat te moeten teruggeven. Zoo de
Habsburgers zich weer aan het hoofd van
hun Rijk stellen zullen zij zonder twijfel
voor hun persoonlijke waardigheid en de
traditie van Frans-Jozef getrouw tot
rechtzetting van de kaart van Europa
aansturen. Deze verschillende stroomin
gen worden door de verschillende mogend
heden van Europa angstvallig gevolgd en
naar gelang tijd en omstandigheden wordt
voor of tegen het herstel der Habsbur
gers achter de schermen gewerkt. Of deze
kwestie zonder verwikkelingen en bloed
verlies zal opgelost geraken zal de tijd
moeten uitwijzen.
WALDEMAR
II
SCHELDEK AAI.
Te Gent, langs de Scheldekaai, hebben
Vlamingen, wien 't niet en deert den
naam van Vlaming te dragen, eene reke
huizen in Vlaamschen stijl gebouwd, en
de gevels er van versierd met de beelden
en spreuken van Vlaamsche kunstenaars,
zooals Jan-Frans Willems, Hendrik Cons
cience. Karei Ledeganck, Peter Benoit, en
andere.
De Vlaming, die de 400 kilometerlange
Schelde bevaart van Kamerijk tot aan de
Noordzee, en te Cent aan de Scheldekaai
aanlandt, is gelukkig eene vermaarde
Vlaamsche stad te zien waarvan de inwo
ners, het roemrijk verleden indachtig, de
Vlaamsche bouw-, letter- en toonkunst
hebben willen herinneren in den persoon
hunner bekwame en werkzame beoefe
naars.
Vlaamschvoelende Gentenaren hebben
hier een na te volgen voorbeeld gegeven.
VLIEGERS IN AMERIKA
In de V. S. van Amerika richten ver
scheidene Amerikaansche maatschappijen
geregeld vervoer per vliegtuigen in; de
voornaamste zijn de Transcontinental
and Western Airen de «i United Air
lines
Zij dweerschen het grondgebied van
New-York in 't Oosten tot Los Angeles in
't Westen, die 4,200 km. van malkaar ver-
scheên liggen, ln 15 uren, dus met eene
snelheid van 56 uren per uur.
Uit de luchthaven van New-York wordt
ook gevlogen naar Chicago en andere
volkrijke steden: zoodat er daar, onder
dag en nacht, 80 vliegmachlnen vertrek
ken, en een geregeld vervoer verzekeren;
dat is tweemaal meer dan uit de lucht
havens van Croydon bij Londen, Le Bour-
get bij Parijs en Het Tempelhoffcrtj
Berlijn, te samen. Tusschen New-York en
Chicago namelijk, zijn er alle dagen 10
vliegtreinen weg en weer, eu vliegen er
omtrent een half millioen mensehen per
jaar. Men betaalt zoo eene vliegtocht
160 dollars. De kooplieden, de politieke
hoofden, de gazetopstellers en andere be
talen liever 160 dollars om ln een uur of
vijf te Chicago te zijn. dan 140 dollar* om
per ijzerweg, na drie dagen aan te ianden,
Tusschen New-York en Los Angeles z';n
er omtrent 200 lichttorens opgesteld. om
de vliegmachienen, die, ln de verhouding
van 60 's nachts vliegen, op eene
hoogte van 3.000 meter, den weg aan te
duiden.
Ieder vliegtuig der Transcontinental
and Western Air (T. W. A.) wordt door
de lucht gestuurd door een enkelen «uur-
man, maar hij is geholpen door een «oort
windhaan met drie koppen. De reiziger*
kunnen er in goede zetels zitten en in
zachte bedden siapen en werden bediend
van eten en drinken.
Europa is ten achter, voor 't vliegen, bij
Amerika.
Maar nu is men op het gedacht geko
men van lange reizen aan te vangen met
een zwaar vliegtuig, dat een lichter rus
tend vliegtijd meevoert, tot dn; het zwaar
dere moet nederdalen en hef lichtere al
leen op eigene klachten de reis kan voort
zetten.
