Viert allen den Missie - Zondag
De ontworpen Conferentie van Vijf
Pensioenen
De Burgeroorlog in Spanje
Nutielooze illusies
provincieraad
Se Katholieke Unie ontbonden
Oprichting van een Tweeledige
Katholieke Partijformatie
Akkoord tusschen V.N.V. en fiEX
Aandringen tot verwezenlijking
der Regeeringsbeloften
De Regeering VnnZeelnnd bedreigd?
EEN GROET EN EEN BC ^DSCHAP
BELANGRIJKE POLITIEKE GEBEURTENISSEN
IN ONS LAND
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
(18 OKTOBER)
Voorafgegaan van de groote Spaarweek voor de Missies.
INTERNATIONAAL OVERZICHT
WE ZENDEN ONS BLAD
ANGELUS!
van West-Vlaanderen
"R£X„ ifieenisicj over het Federalisme
Steeds nieuwe vorderingen der Nationalen.
Ook nieuwe gruwelen der Rooden. Gene
raal Franco aangesteld tot Staatshoofd van
Spanje. DeSovjet-afgevaardigden verlaten
het Land daar zij meenen dat de Rooden het
niet zullen halen.
w
Op 18 Oktober is het de Missiezondag,
fie door zijn algemeene viering voor doel
t??{t het missievraagstuk steeds te ver
levendigen en altijd nieuwe kracht bij te
letten.
DE GEEST
VAN DEZEN ZONDAG
DAG VAN GEBED
Voor alles dag van gebed. Het is aan een
roet van het altaar in Gods heilige tegen
woordigheid, dat de zielen zich vereeni
gen en nieuwe krachten komen putten
voor het Apo-tolaat. Door het gebed, dat
over heel de wereld tot God opstijgt, en
f'? deelname der gelcovigen aan de Eucha
ristie het geheim van den geestelijken
opgang werken de geloovigen mede aan
d? evangelische verovering en aan de uit
breiding van de Kerk! Christus' mystiek
Lichaam. Dat is feitelijk het doel van den
missionaris die werkt, lijdt en sterft in
het heidmland. Onder de gewelven van de
Knthedralen en in de eenvoudige hutten
ral op dezen dag, uit alle werelddeelen het
g'bed van alle katholieken tot den Aller
hoogste opstijgen, opdat het geloof van
Christus alle geesten moge verlichten; dat
de verschillende rassen, nauw vereenigd
door d» banden van een zelfde lrtfde, in
één; christelijke broederschap, onder de
belijdenis van éénen godsdienst, aanbid
ders zouden worden van den éénen waren
God.
DAG VAN PROPAGANDA
Op dezen dag moet ieder geloovige een
bevorderaar worden van het missie-ideaal
ei1 een veroveraar in den strijd voor de
gedachte. Deze dag mori geven: een al
gemeen overzicht van de strijdkrachten
der Kerk, die op haar zonen, op haar
apostelen rekent, om heel de groote men-
schenfamilie te hernieuwen door het licht
en het woord van Christus.
DAG VAN SOLIDARITEIT
Nog altiid leeft een milliard menschen
In 't oude bijgeloof, wat voor hen een on
overwinnelijke hinderpaal blijft voor de
tennis der goddelijke waarheid, zonder
dewelke het rijk der rechtvaardigheid in
de wereld niet kan worden opgericht.
Hierom is het dat tal van Missionarissen
uit al hun krachten werken aan de be
keering dezer ongeloovigen. Heden komen
wij deze helden in hun ontzaglijk en las
tig werk ter hulp, en dat is een daad van
roomsche solidariteit.
DAG VAN EDELMOEDIGHEID
De missieveroveringen zijn de vrucht
eener overvloedige genade in het hart van
deze helden die zich aan de bekeering der
heidenwereld hebben toegewijd. Doch de
ze helden zijn menschen en hebben men-
schelijke hulp noodig om allerhande
godsdienstige en sociale diensten in te
IIBHHEBHHHHIHHHBIH!
richten. Hieruit volgt voor ons den plicht
aan de pioniers van het evangelie de on
misbare hulp te verschaffen tot het wel
slagen hunner overwinning. De MISSIE
ZONDAG weze dus onder alle sociale
rangen een dag van edelen strijd om edel
moedig de Missie te steunen.
GEBEDEN VOOR DE
VOORTPLANTING DES GELOOFS
(in de Missen van den Zondag.)
COLLECTE. God die wilt dat alle
menschen zalig worden en tot de kennis
der waarheid komen; zend smeeken wij,
werklieden in Uwen oogst en geef hen,
met alle vertrouwen Uw woord te verkon
digen; opdat Uw leer zich verspreide en
verheerlijkt worde en alle volkeren U er
kennen, den alléén waren God, en dien
Gij gezonden hebt, Jezus Christus Uwen
Zoon, onzen Heer.
SEORETA. God, onze Beschermer,
blik neder en aanschouw het gelaat van
Uw Christus, die zich zeiven heeft ge
slachtofferd voor de verlossing van allen:
en maak, dat van den opgang der zon tot
aan den ondergang uw Naam verheerlijkt
worde onder de heidenen, en overal de
zuivere ofTerande aan Uw Naam geofferd
en opgedragen worde.
POSTCOMMUNIO. Gevoed met de
gave onzer verlossing, smeeken wij, Heer,
dat door dit middel der eeuwige zaligheid,
het waar geloof zich steeds uitbreide.
(Roormch missaal).
DE GROOTE SPAARWEEK VOOR DE
MISSIES
van 11 tot 18 Oktober (Missie-Zondag).
Van ZONDAG 11 tot en met ZONDAG
18 OKTOBER wordt opnieuw, over heel
de wereld, de GROOTE SPAARWEEK
VOOR DE MISSIES gehouden.
Zeer gemakkelijk kan IEDER CHRIS
TEN GEZIN eraan deelnemen: wat men
dan vraagt te SPAREN wordt... toch
NUTTELOOS UITGEGEVEN.
Er wordt maar gevraagd dat IEDER
EEN... op NUTTELOOZF uitgaven... die
anders TOCH UITGEGEVEN waren...
een of enkele (en) te sparen... en van die
op den WERELD MISSIE-ZONDAG (18
Oktober) bij de gewone gift in de schaal
te leggen!
NIETS zullen wij er bij verliezen: VEEL
zullen de missiën erbij winnen.
Van ZONDAG 11 TOT ZONDAG 18
OKTOBER zal men op snoeperijen, bij het
rooken, door het aankoopen van minder
dure dingen SPAREN en zoo edelmoe
dig van 't zijne op zijn weelde of dage-
lijksch genoegen iets VERGAREN, en ne
vens de gewone gift voor onze missiona
rissen OP DEN WERELD MISSIE-ZON
DAG (18 OKTOBER) GEVEN VOOR DE
VOORTPLANTING DES GELOOFS
De hervormingskoorts in
de oude politieke partijen
komt te laat.
Eerste Minister Van Zeeland maak
te zich onlangs kregelig omdat vele
van zijn landgenooten verre van te
vreden zijn. Alles draait om ter best
naar zijn meening, waarom dan die
vlaag van opstandigheid die overal
een uitweg zoekt? Vroeger gaven de
Romeinen brood en brutale spelen
aan hun volk, en daarmee liep alles
een tijdje gesmeerd. Nu wordt het
zelfde geprobeerd en 't pakt niet
meer.
Het is alleszins weinig verheffend,
weinig veredelend te spekuleeren op
den materieelen welstand. Weihoe
dan! Slechts een primaire broodkwes
tie wordt als oplossing aangeboden.
Hier is eten en voor de rest zwijgen
en tevreden zijn. Het valt nu nog te
bezien of ons gelukkig land wel zoo
danig lekker leven mag. Zeker er is
verbetering. Doch er zijn vele, zeer
vele «maars» bij. Aangenomen nog
dat de ekonomische toestand geen
reden tot bezorgdheid geeft (wat een
loutere hypothesis is), is daarmee dan
alles gezegd en hervormd? En wordt
er werkelijk gemeend met dergelijke
langs den grond staande oplossing
het heele boeltje op te knappen.
Er wordt veel te veel vergeten dat
de zeven vette jaren voorbij zijn. De
tijd der spelen is voorbij. De weelde
is een kwaad beest, maar als de
mensch moet klawieren komt liij re
delijk rap tot bezinning. En men
denke maar niet dat tijdens de gou-
den-kalfperiode de massa blind was.
Hoelang is het reeds dat de man in
ae straat de leiders der politieke par
tijen in één zak steekt. Hoelang is
het reeds dat de mensch in de straat
overtuigd is dat de politiek de kleine
man tegen zijn gebuur opjoeg, en
dat de groote bonzen smakelijk aan
dezelfde tafel aten. Zoolang echter
het geld vloeide, lieten de menschen
begaan. Maar als ze benepen zitten,
beginnen ze te redeneeren over het
leven en de toekomst van hen zelf en
van hun huisgezin. Moeilijke tijden
brengen het menschelijke boven. Diep
in den mensch steekt er veel schoons
en veel edels. Passende omstandighe
den rukken dit schoone en dit edele
naar omhoog. De mensch wil orde,
Wil rechtvaardigheid, wil verantwoor
delijkheid. Deze passende omstandig
heden zijn er. Nieuwe wegen in het
buitenland werken aanstekelijk en
vooral nu de tijden tamelijk slecht
zijn. Iedereen die een beetje nadenkt
kan allicht zeggen hoe het niet mag
gaan en hoe het wel zou moeten gaan.
De mensch is een kind van zijn tijd,
hij ondergaat de strooming van zijn
tijd. En waar sedert vele jaren in
hem het bewustzijn smeult dat heel
ons politiek leven vergald en vergif
tigd is, groeit in hem de drang naar
een radikale omvorming. Het mag
voortaan hier nog zoo wel gaan, aan
de omvorming kunnen we niet meer
ontkomen. En wel om deze reden dat
enkele persoonlijkheden de verlan
gens van de massa in zich opgeno
men hebben. Van nature is de mensch
een bangerik. Hij weet, hij begrijpt,
ffiaar hij is bang van te handelen.
Daarom is hij blij te kunnen volgen.
Wanneer hij gewaar wordt dat hij
krachtig geleid wordt door durvende,
kranige figuren die juist hetzelfde
nastreven, dan wordt die volgende
massa een geweldige kracht. Dan
durft ze uitkomen voor wat ze vraagt
6a eischt.
Zoolang er geen leidende figuren
opdoken die met een geweldige ener
gie het streven van de massa ver
persoonlijken, was hier niet het min
ste gevaar voor de oude politieke
school. De massa volgde, misschien
wel met tegenzin en alleszins apa-
tisch, maar ze volgde toch, t.t.z. ze
stemde om de 4 jaar. Ze berustte in
den bestaanden toestand, omdat ze
nergens een kans tot veranderen be
speurde. Edoch NU is het veranderd.
De massa ziet een kans, en niemand,
ook maar niemand zal ze afhouden
van die kans te benuttigen. Daarom
ook hebben de oude politieke partijen
na 24 Mei zich zoo koortsachtig inge
spannen om van dekkleed te veran
deren, zelfs het ministerie sprak van
struktuurhervormingen Welk een
verregaande naieveteit? Houdt men
de massa dan voor zoo allemachtig
dom, dat ze maar onmiddellijk mee
zal loopen. «Kom, blijf bij ons, we
zullen ons leven beteren! t. Hetilinkt
zoo kinderlijk-naïef dat men er niet
mee lachen kan. Ook de katholieke
partij doet aan dat spelletje mee. Of
er nu één katholieke partij is of een
federatieve, allemaal boter aan de
galg. Welk etiket ze ook krijge, de
troepen moeten toch mee en met een
etiket vangt men geen kiezers meer.
Of er nil een concentratie is of geen,
de tijd doet onverbiddelijk zijn werk.
Er moet gekozen worden tusschen
rechts en links. Maar bestaande toe
standen zullen verdwijnen. Wint links
dan is het kommunisme de uitkomst,
wint rechts dan loopt het op een ge
ordende, gezagvolle volksstaat uit. In
beide gevallen verdwijnt de huidige
politieke konstruktie. Of men nu lie
ver aan het bestaande vasthoudt of
niet, verandering komt er.
Niemand houdt den tijd tegen.
Geen enkel land heeft de weerslag
van de Fransche revolutie kunnen
ontduiken. Thans banen twee andere
revoluties hun weg en geen enkel land
ontkomt eraan. Deshalve is het on
begrijpelijk dat nu nog aan opkale
fatering gedaan wordt wanneer van
grondaf aan moet omgebouwd wor
den. En het is des te onbegrijpelijker
wanneer het zonneklaar is dat een
groot deel der massa radikaal tegen
de bestaande toestanden opkomt, en
dat de rest totaal onverschillig is.
Een inrichting zonder geestdriftige,
schragende supporters is ten doode
opgeschreven, des te meer dat er
reeds heel wat vijanden zijn.
Of de begrooting klopt of niet klopt,
of de ekonomie gezond is of niet, er
is beweging in de massa en niemand
houdt ze nog tegen. Welke ook de po
litieke overtuigingen zijn, iedereen wil
verandering, de eenen zus, de ande
re zoo.
De Eerste Minister heeft gelijk als
hij op de verbetering van de ekono
mie wijst. Doch op dit oogenblik is
dit bijzaak geworden. Noch Rusland,
noch Duitschland, noch Italië hebben
weelde. Dit belet niet dat in die lan
den hartstochtelijk geleefd wordt, met
overtuiging, met gloed, met ideaal.
Het zwaartepunt van het leven is ver
plaatst. De massa vraagt geen spelen
meer. De massa vraagt veel meer,
oneindig meer. Elke hervorming die
slechts den voorgevel raakt is verlo
ren werk. Er is leiding voor de ver
zuchtingen en er steekt stijl in de
methodes. Het oude partijwerk heeft
zijn tijd gehad. De schapen keeren
nooit meer naar den ouden stal tsrug
omdat er in de verte gebouwd wordt
aan nieuwe stallen die gezonder zijn.
De zitting van de Volkenhond heeft
ons weinig geleerd. De openbare be
langstelling was afgeleid geworden
door de Fransche muntcrisis en het
zijn ten slotte alleen de late bespre
kingen van Blum met de vertegen
woordigers van Croot-Bretanje, Rus
land, Belgie, Polen, Turkije en de lan
den van de Kleine Entente die weer
alle blikken naar Genève getrokken
hebben, nadat het debat rond de de
valuatie stilgevallen was.
De taak waar de Fransche Premier
voor stond was een reuzentaak en al
hoewel hij wonderen van diplomati
sche accrobatie heeft verricht, toch
is het moeilijk om nu reeds een gun
stige uitslag van zijn streven te voor
zien.
Het was hem er om te doen eener-
zijds de Fransche vriendschap der
kleine landen die in de laatste tijd
in deskrediet was geraakt weer te
vernieuioen, en anderzijds het Fran
sche prestige in het algemeen te her
stellen door het bijeenkomen van de
Locarnostaten weer mogelijk te ma
ken.
Wat zijn eerste pogen betreft, daar
schijnt hij vooralsnog, niets thuis ge
haald te hebben. Het is nog steeds
het Russisch-Fransch militair pact
dat de kleine landen terughoudend
stemt. Zij schijnen na de gesprekken
van hunne vertegenwoordigers met
Blum, hun afwachtende houding te
willen voortzetten. Met het oog op
het bijeenkomen van de Conferentie
van Vijf, d. i. de Conferentie van de
vijf oude Locarnostaten: Frankrijk,
Duitschland, Engeland, Italië en Bel
gie, stond Blum onmiddellijk voor 'n
scherpe onvereenigbaarheid, die hij
door 'n spitsvondige nuanceering van
formules, getracht heeft te omzeilen
maar die niettemin blijft bestaan.
DE ONVEREENIGBAARHEID
Deze ligt vooral in de wederzijdsche
eischen door Duitschland en Rusland
tegenover Frankrijk gesteld. Duitsch
land wil niet deelnemen aan gelijk
welke Conferentie van de Locarno
staten voor de beveiliging van den
vrede in West-Europa, zoolang Sovjet-
Rusland, hetzij rechtstreeks of on
rechtstreeks invloed kan uitoefenen.
Wat de rechtstreeksche inmenging
van Rusland betreft, deze werd on
mogelijk gemaakt. Maar Duitschland
blijft bezwaren opperen, omdat het
overtuigd is, dat Frankrijk door het
militair pact met Rusland gebonden
is en noodzakelijk ook in het Westen
erdoqr moet beïnvloed worden. En dat
is tenslotte overduidelijk voor ieder
een, die met een zekere aandacht de
internationale politiek volgt. Duitsch
land en Rusland zijn aartsvijanden,
de oude Fransch - Duitsche vijand
schap vergaat hierbij in het niet. Bij
de eerste ivrijving tusschen Rusland
en Duitschland, zal Frankrijk uit
hoofde van het Russisch-Fransch mi
litair pact gehouden zijn, zich ge
reed te houden voor een oorlog met
Duitschland. Wat blijft er dan nog
over van de verplichtingen van een
Locarnopact, waar iedere ondertee-
kenende Staat zich verbindt, al het
mogelijke te doen om de vrede te be
houden. Hier ligt al een tweede on
vereenigbaarheid, die trouwens recht
streeks voortvloeit uit de eerste. Of
wel moet het Fransch-Russisch mili
tair accoord verdwijnen en kan een
nieuw Locarnopact afgesloten worden,
ofwel blijft het bestaan en dan heeft
zoo'n Locarnopact geen zin. Daarom
ook was er al sprake dat Frankrijk
het .verbond met Rusland zou opge
ven of althans de draagkracht ervan
zeer zou verminderen. Te Genève ech
ter kwam Litvinof bij Blum met een
bijzondere opdracht van de Sovjet-
regeering. Hij vroeg namelijk dat on
middellijk besprekingen zouden ge
opend worden tusschen de hoogere
legerstaven van Frankrijk en Rus
land.
KOMT ER EEN
NIEUW LOCARNOPACT?
Duitschland eischt de opzegging van
het Fransch - Russisch militair ac
coord, wil het deelnemen aan een
nieuwe Locarno-Conferentie. Rusland
wil de band nog nauwer toehalen met
Frankrijk. En in die omstandigheden
zou deze maand te Brussel nog een
Conferentie van de Vijf gehoudem
worden om een nieuw Locarnopact
tot stand te brengen, verlost van de
gebreken van het eerste. Het is Frank
rijk die hier te beslissen heeft. Indien
Frankrijk Rusfand opgeeft kan wel
licht het nieuwe pact geboren worden.
Wellicht, zeggqn we, xoant er zijn nog
moeilijkheden te overwinnen. Italië is
ook niet geestdriftig, maar de Duce
zal ivel volgen als Hitier marcheert.
Doch Frankrijk zal Rusland niet ver
laten, zoolang een Volksfrontregee-
ring aan het Rewind is en vooraleer
dit verandert zullen wel nog zeer ern
stige gebeurtenissen zich moeten af
spelen bij onze Zuiderburen. De re
actie groeit zeer snel. De Parti So
cial Frangaiss> komt meer en meer
op straat. Verleden Zondag liet de
regeering te Parijs een monsterver
gadering toe van de communisten
nadat ze twee dagen vroeger een ver
gadering van de Partt Socialver
boden had. Er waren ttointig duizend
man noodig om de orde te handha
ven. In die omstandigheden zal het
moeilijk zijn om te beslissen. De
groeiende binnenlandsche moeilijk
heden maken het de huidige regee
ring heel moeilijk met het noodige
gezag haar buitenlandsche politiek
door te voeren. De Conferentie van
de Vijf zal zeker nog niet deze maand
gehouden worden zooals voorzien
werd. Eerst nadat de Internationale
en vooral de Fransche binnenland
sche toestand zich zal gewijzigd heb
ben, zal een nieuw Locarnopact kun
nen afgesloten worden of... nutteloos
blijken.
BELGIE
IN EEN NIEUW LOCARNOPACT
Indien toch nog een oogenblik kan
gedacht worden aan de mogelijkheid
dat er een nieuw Locarnopact zou
afgesloten worden, wat heeft Belgie
hierin te stellen? Het zou natuurlijk
op zich nemen de verplichtingen van
de andere onderteekenende mogend
heden, naast de rechten die het zou
verwerven. Die rechten zijn, de be
veiliging van. zijn grenzen door de
andere landen. Zijn verplichtingen:
zelf niets te doen dat de vrede zou
kunnen bea-ITifren, desnoods deel te
nemen aan de algemeene ontwape
ning waarvan toch niets in huis
komt) en vooral de wapens op te ne
men om een aangevallen bondgenoot
te helpen verdedigen. Want dat zullen
tenslotte de hoofdbepalingen zijn van
een nieuw Locarnopact, op welke wijze
die ook mogen geformuleerd worden.
Welnu, de beveiliging van de gren
zen, die is er evengoed zonder dan
met een Locarnopact. Daar is de we-
derkeerige afgunst van Duitschland,
Frankrijk en Engeland borg voor. En
de verplichtingen zijn er vreeselijke,
vooral de verplichting oorlog te voe-
roen, want dit is de harde waarheid.
Als de vrede verbroken wordt, zal het
gebeuren door de naijver van de groo
te landen. Voor en tegen die groote
mogendheden zouden onze jongens
moeten optrekken... om de groote
mogendheden.
Belgie moet konsekwent zijn, en de
voorgewende politiek van onzijdigheid
op alle gebied doorvoeren. Doch Mi
nister Spaak zegt het nu eens zoo...
dan weer anders. Ja... er is nog de
broederband met de Fransche Volks-
fronters.
Wij zouden liefst zien dat Belgie
zich niet verbindt. Doch zooals we
liooger zegden, zal waarschijnlijk de
kans ertoe niet geboden worden.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
De Algemeens Voorzitter en de Alge
meens Proost van den Belgischen Boeren
bond wenschen, nu zij beiden hun ambt
pas hebben aanvaard, een hartelijken
groet te richten tot de 115.000 Vlaamsche
gezinnen, tot het half millioen boeren,
ooerinnen, boerenzoons en -dochters, die
bij den Boerenbond zijn aangesloten.
Beiden hebben dat mogen zij hier in
gemoede verklaren hun nieuwe bedie
ning ingezet met het duidelijke besef, dat
ze een zwaar-verantwoordelijke taak op de
chouders namen. Maar ze hebben hun
volk lief. Zij meenen dat hun krachten
niet beter kunnen besteed, dan aan het
beste deel van katholiek Vlaanderen en
aan het schoonste sociaal werk dat we be
zitten. Zij berusten niet in hun lot
neen! ze zijn er blij om en ze gaan er
fier cp!
Zij hebben met innige ontroering en met
een gevoel van diepe dankbaarheid de wel
komsvreugde van Bondsraad, Hoofdbe
stuur en personeel, alsmede de blije ge-
lukwcnschen van duizenden in ontvangst
genomen. Zij zullen zich inspannen uit
all 2 macht om zooveel vertrouwen niet te
beschamen.
Zij gelooven met al de kracht die in hen
woont, in het leven en de toekomst van
den Belgischen Eoerenbond. En zij weten
waarom! Zij weten voornamelijk dit: dat,
waar oirs boerenvolk zijn Boerenbond
trouw blijft, de nieuwe lente komen zal,
vroeger dan algemeen wordt verwacht.
Indien de band van neerslachtigheid en
gelatenheid, die zoo knellend en schade
lijk op heel de katholieke volkskracht in
Vlaanderen heeft gewerkt, wordt gebroken
en plaats maakt voor een ten volle ge
wettigd en sterk optimisme;
indien het voor elk Boeren bon d?r dui
delijk is wat zoo klaar is als de zon
dat niet enkel de boerenstand maar de
Kerk in dit lar.d en het land zelf den Boe
renbond niet mogen missen, of er gebeu
ren rampen;
indien nu eindelijk eindelijk! de
persoonlijke veeten in vrede mogen neer
vallen en de eendracht wordt hersteld on
der menschen voor wie de liefde de grond
wet is van het leven en de samenwerking
het hoofdvereischte tot gezegenden so
cialen arbeid;
begint voor den Belgischen Poerenbond
een nieuwe tijd!
Daarin blijft dan het verleden enkel
voortbestaan als een harde maar ten slot
te heilzame les.
Daarin is geen spraak meer van dulding
die den vijand laat slaan en begaan.
Daarin wordt desnoods de naam van
den Boerenbond over onrecht en smaad
gewroken!
Langs Sint Isidoor, de patroon der boe
ren, en hooger langs Onze-Lieve
Vrouw van Vlaanderen, de Moeder van elk
onzer boerenhoeven, klimt ons gebed om
zegen tot den Heer. Want aan Gods ze
gen is alles gelegen!
A
De leiders en leden van den Boerenbond
hebben den wekroep van Zijne Eminentie
Kardinaal Van Roey op den laatsten
Boerinnendag te Scherpenheuvel gehoord
en verstaan:
Den Boerenbond trouw I
G. Mullie, Voorzitter,
Mgr Cruysberghs, Alg. Proost.
IBBBBBBB&AüliBBBHBBBBBBBBBBBB
in Belgie, van nu tot einde ja*r, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
4,40 FRANK.
Voor het Buitenland zende men ons per
internationaal Postmanda&t:
Uit Frankrijk t 9,60 fr.
Uit Amerika: 14,40 fr.
Tang! Tangl Tang!... Zoo klinkt de klang,
Uit den toren, hoog daarboven.
Zilverzuiver hemelzang!
't Klokje wil deu Schepper loven I
Vlaamsche landman, midden 't hooi,
Buigt het hooid, de muts in handen.
Ol hoe kristen, treffend, mooi,
Te zien bidden op de landen 1
Vlaamsche Boeren, staakt het werk.
Hooft ge 't klokje, buigt tevreden!
Blijft de kinders van Gods Kerk,
Vlaamsch van doen. van aard en zeden 1
Bepelare, Hooitijd '36. GEO.
Dinsdag voormiddag hernam de Provin
cieraad zijn werkzaamheid met de ver
gadering der commissies. Om 11 uur werd
de algemeene vergadering geopend onder
voorzitterschap van Heer Ronsse. Een bij
zondere commissie werd gelast met het
onderzoek der geloofsbrieven van den
Heer Victor Van Hulle, plaatsvervanger
van den Heer Jan Bernolet, uittredend
lid, en de Heer Van Hulle, landbouwer te
Beernem, legde aanstonds zijn eed af.
Twee vragen om toelage werden inge
diend, respectievelijk door de Heeren Porta
en Thorez, voor het bouwen van een
nieuw gerechtshof te Oostende. De geld
sommen daartoe noodig zouden kunnen
gevonden worden in de opbrengst der
spelen, welke 1 millioen 600.000 fr. be-
loopen tegen een schatting van 800.000 fr.
Een krediet van 5.000 fr. wordt dan
gestemd ten voordeele der slachtoffers
van La Bouverie, op voorstel van den
Heer Brinckman. Een vraag om toelage
vanwege het comité voor arbeidsverschaf-
fing voor weezen, wordt voorloopig ver
worpen en de studie ervan aan de
bestendige afvaardiging toevertrouwd.
De Heer Six (VI. Nat.) vraagt per orde
motie dat de verslagen der Spaar- en
Lijfrentekas, die tot nu toe ln het Fransch
gedrukt waren, ook in het Nederlandsch
zouden uitgegeven worden.
Ingevolge de beraadslagingen in de
commissies worden volgende besluiten
aangenomen: Een toelage van 500 fr. wordt
toegekend aan het Gesticht Pasteur, van
Brabant, waarvan Dr Bourdet de leiding
heeft. Het voorstel tot inlijving der ge
meente Gijselbrechtegem bij de gemeente
Anzegem, wordt goedgekeurd, terSrijl de
inlijving van een deel der gemeente Ettel-
gem bij Stalhille voor verder onderzoek
naar een andere zitting verzonden wordt.
De Heer Van den Rsrghe, bestendig
afgevaardigde, wordt tot lid benoemd der
provinciale kamier voor Ambachten en
Neringen.
De tusschenkomst van de Provincie ln
de oprichting van de plaatselijke of ge
westelijke maatschappijen voor den. klei
nen landeigendom, geeft aanleiding tot
een bespreking, waaraan deelnemen de
H.H. Van Keirsbilck, soc., Bulckaert en
Vermeulen, Vl.-Nat., die de tusschen
komst genegen zijn, en de h. Cornille, die
heel sceptisch blijft tegenover deze nieu
we inrichting en liever zou zien dat men
pogingen aanwendt om de sociale wetten
in de buitengemeenten toe te passen, als
ook om de prijzen der landbouwproduk-
ten aan te passen cm toe te laten de land-
bouwwerklieden deftig te betalen.
Enkele wijzigingen aan de provinciale
begrootingen van 1935 en 1936 worden
goedgekeurd, alsook het voorstel strek
kend tot het verleenen van een toelage
aan het Provinciaal Comité voor Monu
menten en Landschappen.
Volgende toelagen worden ten slotte ver
leend voor het uitvoeren van openbare
gezondheidswerken, ten bedrage van 1/8
der uitgavenvoor het uitvoeren van riool-
werken in de wijk ten Westen van de
3cheepsdalelaan, te Brugge, en voor het
bouwen van riolen ter vervanging van de
Klakkaertsbeke te Kortrijk; voor het ver
beteren van de Dikkebuschvijver, met het
oog op betere waterbevoorrading der stad
leper.
HET PENSIOEN VAN HET PERSONEEL
DER AANNEEMBARE SCHOLEN
Woensdagvoormiddag zette de provin
ciale raad van West-Vlaanderen zijne
werkzaamheden voort. De twee eerste pun
ten, wijzigingen aan de provinciale ver
ordeningen op de ziektegilden en op het
leerlingwezen, werden bijna zonder be
spreking aangenomen. Het derde punt
was eene vraag vanwege het Christelijk
Onderwijzersverbond van West-Vlaande
ren, vraag strekkende voor de leden van
hst personeel der aanneembare schoien
te bekomen dat de Provincie hun pen
sioen zou volledigen met 2/5 in plaats van
voor 1/5 bij te dragen, hun een wachtgeld
zou toekennen wanneer zij, uit oorzaak
van ziekte of wegens afschaffing van be
diening, beschikbaar gesteld worden, en
tenslotte opdat de jaren dienst voor het
bekomen van het diploma, in het vrij on
derwijs bewezen, in aanmerking zouden
genomen worden en hun, alsook aan hun
weduwen en weezen, uit dien hoofde een
bijpensioen zou worden toegestaan.
De bestendige afvaardiging, en met haar
de bevoegde commissie, gaan volledig ak
koord over de twee eerste punten, maar
zijn van oordeel dat het derde punt thans
niet in aanmerking te nemen ingezien
eenerzijds geen inlichtingen verstrekt
worden nopens het aantal leerkrachten
noch nopens het aantal dienstjaren die
voor de gevraagde gunst in aanmerking
komen en anderzijds niet vaststaat dat,
in deze, een ongelijkheid bestaat met de
gemeente-onderwijzers die maar kunnen
fungeeren wanneer zij in het bezit van
het diploma zijn.
De Heer Sercu, soc., is met zijn groep
de meening toegedaan dat het hier een
nationale kwestie geldt, die onaangeroerd
dient te blijven daar de harde bezuini-
gingsperiode niet voorbij is.
De Heer De Taye, kath., is van oordeel
dat het een elementaire plicht is van
rechtvaardigheid, voor de Provincie, in te
grijpen daar waar het centraal bestuur
te kort gekomen is.
De Heer Van Steenlandt, VI. Nat., neemt
met zijn groep de besluiten der commissie
aan, maar maakt van de gelegenheid ge
bruik om te vragen dat aan de nationa
lisatie- of den verfranschingsgeest die in
talrijke gestichten heerscht, paal en perk
zou gesteld worden. Hij vraagt dat de be
stendige afvaardiging pogingen zou aan
wenden om den schoolstrijd te Jabbeke
te doen ophouden.
Na een tusschenkomst van den Heer
Bouquillon ten voordeele van punt drie.
werd de zitting geheven.
IBBBBBBBBBEBflflBBBBBBBIt£i:«£aB
De bevoegde diensten van het Ministe
rie van Arbeid en Sociale Voorzorg oefe
nen streng toezicht op dc toepassing van
de wetgeving inzake ouderdomspensioenen.
Voor de maand Augustus 11. werden 39
klachten ten laste van verschillende werk
gevers aan de onderscheiden parketten
overgemaakt.
De aandacht van de werkgevers kan,
te dezer gelegenheid, niet genoeg worden
gevestigd op de ernstige verantwoordelijk
heid, zoowel onder moreel als onder stof
felijk oogmerk, die zij hebben, indien zij
de wettelijke bepalingen niet stipt nako
men, indien ze namelijk de stortingskaar-
ten van hun verzekerd personeel niet vol
ledig in orde en te bekwamer tijde, over
maken, 't Is aldus dat, in den loop der zelf
de maand Augustus, op 1000 aanvragen
om weduwenrentctoeslag. door het Fonds
voor Weduwen en Weezen onderzocht, er
320 dienden afgewezen om reden van on
voldoende stortingen.
De verzekerden, die in den loop van de
maand September verjaren, zullen er wel
op waken, dat hun stortingskaart vóór den
20 Oktober eerstkomende aan tie Lijfren-
jtekas worde overgemaakt.
Z0.\DAG 11 OKTOBER 1936.
^^^MBtHMtHglHiWHIIHIltliillMlilltlliiitltll.lltlilt.lllllllinnm-a
«DE HALLE
katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER. g
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per poat)
Binnenland 19.fr.
fjtlgisch Kongo 40.fr.
frankrijk 40.fr.
Alle andere landen 60.fr.
i.iiinmiiiuiuiiiiiiuiiiiiiuiüumuiiiiumuiuimuuiuiHimiT?
Tel. Poperinge Nr 9
Poatcheckrekening Nr 155.70
4' JAAR- Nr 41.
1 TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.fr.
s Kleine berichte, (minimum) 4.fr.
1 fr. toel. r. ber. m. adr. t bur.
Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Donderdag 11. heeft het hoofdbestuur der
Katholieke Unie besloten tot ontbinding.
De noodzakelijkheid werd ingezien dat de
Katholieke Partij zich aanpasse aan het
bestaan van het land van twee volksge-
meensc'iaDpen.
De Katholieke Partij zal heringericht
worden volgens het model en den geest
van het Kcngres van Mechelen. t. t. z.
over de oprichting van twee groepeeringen
die elk hun eigen leven en leiding zouden
hebben maar bijeengebracht worden aoor
een gemeenschappelijk ideaal.
Men gaat dus naar de oprichting van
een tweeledige Katholieke partijformatie,
een Vlaamsche en een Fransche. Intus-
schen werd een Directorium aangesteld en
een Buitengewone Algemeene Vergadering
werd belegd voor heden Zondag. Het aan
gesteld directorium moet in den kortst
mogelijken tijd hei hervormingswerk vol
eindigen.
Eveneens Donderdag hebben de Vlaam
sche Nationalisten en de Rexisten een ak
koord gesloten. Onderteekenden dit ak
koord de Vlaamsche Nationalisten Romsée
en Elias en de Rexisten Degrelle en Pierre
Daye.
Over het gesloten akkoord werd door de
vooraanstaande leiders van beide partijen
medegedeeld dat het in feite een princi
pieel akkoord ls waarvan de modaliteiten
nog moeten vastgesteld worden, dat beide
partijen gemeenschappelijke programma
punten hebben die ruim genoeg zijn cm
een onderlinge samenwerking te overwe
gen, bijzonderlijk nopens de actie tegen
het kommunisme. maar dat beide greepee-
ringen blijven bestaan en er geen spraak
is van samensmelting. Werd nog verklaard
dat beide partijen geen diktatuur willen,
dat de structuur van den staat moet her
vormd worden op een volksohen en fede
ratieven grondslag met een volksvertegen
woordiging die steunt op het algemeen
stemrecht.
Heer Romsée drukte eveneens de hoop
uit dat die geest van verstandhouding tus
schen V. N. V. en Rex zal kunnen uitge
breid worden tot de V.eameche Katholie
ken.
Het schijnt dat het doel van R"x is
het parlementaire tijdperk der Vlaamsche
beweging voor te zijn met te verklaren
dat het federalisme volstrekt noodig is.
Rexis van meening dat op die manier
de verdeelingskrachten zullen tegengehou
den worden. Met naar federalisme te
streven verdeelt men het land; met het
federalisme als vertrekpunt aan te nemen
is men verplicht eérae nieuwe nationale
eenheid op te bouwen.
De Katholieke Vlaamsche Pa riemen ts-
groepen vergaderden ook Donderdag en
hebben besloten aan te dringen opdat de
Regeering haar beloften zou vervullen, bij
zonderlijk voor wat betreft de zelfstan
dige uitzendingen van het N. I. R., de in*
rjchting van Vlaamsche Academiën op een
voet van gelijkstelling van Walen en Vla
mingen, enz.
Naar de berichten van Donderdag
avond bedreigen zware zorgen het bestaan
van onze huidige Regeering Van Zeeland.
De Socialisten dringen er namelijk op
aan den uitvoer van wapens naar het
Roode Spanje vrij te laten; enkel twee
Socialistische Ministers zouden dezen
eisch niet willen steunen, de HH. De Man
en Spaak.
Daarbij komt nog dat Minister Pierlot
heeft geëischt dat zijn secretaris-generaal
van zijn departement in beschikbaarheid
De geweldige politieke wijzigingen
spelen zich af in razend tempo.
De beslissingen der Katholieke Unie
zijn van het grootste belang, en de
eenige mogelijke oplossing om het
katholiek-zijn ln Vlaanderen te be
houden.
zou worden gesteld en dat deze ambtenaar
in beroep hiertegen is gegaan.
Ten derde nog is er alle reden om te
denken dat de Liberale Minister M.-H.
Jaspar zal genoodzaakt zijn ontslag in,te
dienen ten gevolge onthullingen die "de
Rexisten over hem dreigen uit te brengen.
Ten slotte moet dan nog rekening wor
den gehouden met het feit dat de Heer
Van Zeeland voor het oogenblik onge
steld is.
Het akkoord V.N.V.-Rex ls een ge
voelige deuk aan het communisme.
Zonder overhaast maar zoo spoedig
mogelijk moet voortgewerkt om alle
menschen van goeden wil samen te
brengen: rechts tegen links; er is
geen anderen uitweg meer!
UUIIlIHHIIIIIIIIUIHIIMIliniHHIIlllIlIllllllllll
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
Toledo zullen begraven worden in een
Mausoleum dat te Toledo zal opgericht
worden.
Bij Toledo sneuvelden 2300 rooden. Een
90 hunner die zich verschanst hadden in
het Seminarie dier s.ad en zich bleven
verzetten, weiden allen doodgeschoten.
Velen die gevlucht waren in de kelders
of andere schuilplaatsen werden gevangen
genomen en gefusiljeerd.
De rooden zouden een tegenaanval heb
ben ondernomen tegen de Nationale tioe-
pen die oprukten van uit Toledo naar Ma
drid en erin gelukt zijn deze eenigzins te
gen te houden.
Bilbao werd opnieuw gebombardeerd
door Nationale vliegtuigen.
De rooden hebben de stad Jaca gebom
bardeerd.
De Madrikensche Regcering moet ncod
hebb.ii aan manschappen daar zij de gou
verneurs verzocht heelt mannen te ren
den naar de hoofdstad om te helpen aan
de verdedigers ervan.
Nabij Pc na hebben de Nationalen een
groote overwinning behaald.
Te Barcelona zouden wanordelijkheden
plaats hebben gehad.
Boven Madrid werden duizenden vlug
schriften geworpen door Nationale vne-
gers om de bevolking der stad aan te zet
ten geen tegenstand te pk gen tegen de
aanmakende Nationale troepen, en waar
bij ook de roode gruwelen werden aange
klaagd.
De Nationalen zijn gevorderd tot op 10
Km. van de spoorwsgbaan die Madrid
verbindt met Valencia.
Naar verluidt zal een algemeenen aan
val op Malaga ondernomen worden in de*
ze dagen.
Te Andujar zijn een groep van 150 Ci
viele Wachten en 100 Falangisten met hun
gezinnen belegerd door de rooden, dit se
dert 79 dagen, in het heiligdom van de
Sierra Moreno. De Nationalen staan op
50 Km. van de stad en de belegerden wer
den bevoorraad door een vliegtuig der
witten.
GENERAAL FRANCO AANGESTELD
ALS STAATSHOOFD VAN SPANJE
Te Burgos werd Generaal Franco aan
gesteld als Staatshoofd van Spanje. Groo
te feestelijkheden hadden te dier gelegen
heid plaats en het nieuwe Staatshoofd
hield een rede waarin hij verklaarde dat
zijn leger niet in dienste stond van het
kapitalisme zooais Madrid het beweert
maar ten dienste is van het gansohe volk,
dus ook van de arbeiders, en dat dezen
volkomen hun rechten zullen verkrijgen.
De godsdienstige vrijheid zal hij in het
land doen vrijwaren. Van Spanje wil hij
een totalitairen staat maken.
De Junte van Burgos blijft evenwel la
fundi' en zal alle diensten lelden wijl
Generaal Franco zijn troepen ter zege wil
voeren.
(Zie vervolg i' blad.).
JULIO ALVAREZ DEL VAYO
De nieuwe Spaansche Minister van Bui-
tenianchche Zaken (Regeering van Ma
drid), die zijn land vertegenwoordigt te
Genève bij den Volkenbond en (ie houding
van de Rcgecring van Madrid wilde goed
praten en aanalaagde dat enkele Landen
de niet-inmengingsovereenkomst niet zou
den hebben nageleefd ten bate der rebellen.
DE STRIJD BERICHTEN DER
LAATSTE WEEK
De Nationalen hebben een aanval inge
zet tegen de stad Siguenza, gelegen op 120
Km. ten Noord-Westen van Madrid. De
stad zou door hen omsingeld zijn.
Uit Marokko werden 16.000 manschap
pen van versche troepenafdeelingen naar
Spanje overgebracht. Tot dusver werden
40.000 man uit Marokko overgebracht.
Men verwacht dat binnen de eerste da
gen de Nationalen langs verscheidene zij
den Madrid zullen aanvallen. 150.000 Man
zouden aan deze verrichtingen deelnemen.
De stad Oviedo blijft steeds tegenstand
bieden aan de roode mijnwerkers maar
dezen souden naar zekere beriohten toch
klein? vorderingen hebben gemaakt. An
derzijds rukken kolonnes troepen van de
Nationalen op om de stad te helpen ent-
zetten van de roode klauw.
De Nationalen vorderen slechts lang
zaam ii. de richting van Bilbao waar de
Bassen wat orde schijnen te hebben ge
schapen en de Kcmmunisten en anarchis
ten wat in toom houden bij hun vernie
lingswerk. De roode vloot heeft gepoogd
doorheen de blokkade vcor de haven van
Bilbao te breken maar moest dit inzicht
opgeven.
Dezen die sneuvelden ia het Alcazar van
