CHRISTUS - KONING Het Christus Koningfeest Oproep aan 't Vlaamsche Volk Belgie keert Frankrijk den rug toe Belangrijke BSnnenüamsüsche ©ebeisrtercüssen Na de Rede van onzen Koning KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER H%b Gratis INTERNATIONAAL OVERZICHT WE ZENDEN ONS BLAD Sacic^siisch verzet ZONDAG 2S OKTOBER 1036. «DE HALLE» Kstholiek Weekblad van leper Bureel: I Boterstraat, 17, IEPER. 1 I 1 ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) 12 BLADZIJDEN: 35 CENT. Binnenland I Belgisch Kongo Frankrijk S Alle andere landen 19.— fr. jj 40.— fr. 1 40.— fr. 60.— fr. 1 20du>nwiiiiiiiuiiii;iiiiiiiii)iiiiiiiii;:iiiiiiHii)iiiitui'.Hmiiiiii Drukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Postcheekrekening Nr 155.70 4* JAAR. N- 4* i TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten per regel 1.fr. j 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. Kleine berichte, (minimum) 4.fr. g Rouwber. en Bedank, (min.) 7.fr. m Te herhalen aankondigingen prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en a 1 moeten tegen den Woensdag avond a I ingezonden worden. Kleine be- S I richten tegen den Donderdag roeo.a Een dag zal komen dat Hij als Ko ning spreken zal van uit de wolken. Nooit sprak een Vorst zijn troonrede van uit zulk een hoogte met zulk een draagwijdte. Koning die nooit geen troonafstand zal doen voor niemand. Eens zal Pilatus zelf, die Hem de vraag stelde: Zijt Gij Koning?» staan voor zijn Koning-Rechter. Wel ke oogen zal hij open zetten en wel ken mond om te bekennen: Gij zijt algelijk Koning.En hoeveel zulke Pilatussen zijn er niet in de wereld. Die Koning is gekomen niet om gediend te worden, maar om te die nen. Hij draagt een doorenkroon die alle hoogmoed van gezagvoerders uitboet. Wat had ons een gouden kroon ge baat? De spotkreetGegroet Koning der Joden wordt een gebed door millioe- nen menschen herhaald op het feest van Christus-Koning als troonhulde. Zijn scepter is een rieten stok. Gij zijt dan toch Koning. Een bewijs dat Hij zoo weinig heerscht over ons, de Liefde-Koning, de Veroveraar der gemoederen, de Koning der harten, 't Is dat wij Hem niet genoeg beminnen. Is Jezus de Koning van uw hart? Gij hebt Hem trouw gezworen, op den dag uwer plechtige Communie. Met welke oogen beschouwt Gij uw Ko ning? Durft gij kijken in zijn oogen? Hij moet heerschen! Hij is de eeni- ge die in den chaotischen warboel der huidige samenleving orde bren gen kan en Moskou, den vulkaan der hellegedachten, stop zetten. A. B. IHBBBBBSESEEEBEBBBBaSRflBEBBSalESEBBBBeBaBEBBBBBIllBBEEnB «Zijt Gij Koning?», vroeg Pilatus en hij dacht zeker: Welke macht heeft die mensch met gebonden handen! Over enkele uren heeft Hij door één woord de soldatenbende omver geworpen en getoond dat Hij meer lean dan een koning. Mijn rijk is niet van deze aarde. Aangezien Hij een rijk heeft, zooals Hij zelf zegt, is Hij Koning. Zijn rijk is niet van deze wereld, het zal veel langer duren, eeuwig. Gij zijt dus algelijk Koning», zegt pilatus. Koning meer dan andere bewind voerders die maar een kort bestaan hebben. Hij heeft geen soldaten voor Hem tenzij vijandige en toch is Hij Ko ning. Huilkreten stijgen op: «Ter dood.». «Aan het kruis.». Hij protesteert niet. En toch is Hij Koning, die er maar een sukkelaar uitziet. Hij beschikt niet over parlement en ministers. En toch is Hij Koning. Zijn triomftocht is een kruisweg. En toch is Hij Koning. Een Koning die alles naar zich trekt, de Volksleider, de Heer der heerschappijen. Men verbrijzelt zijn beeld, men ver jaagt Hem uit de kerken. Wij willen niet dat deze heersehe over ons! En toch is Hij Koning. Ook Heerscher over hen die Hem miskennen of in 't wezen spuwen gelijk in Spanje. Zijn koninklijk gebied strekt over de verste grenzen. POLITIEK FEEST. De Politiek buiten de KerV wat iverd er al niet gezwetst zelfs door katho lieken! Larie: want vandaag vieren wij ïen liturgisch feest met politieke betee- «nis. De levende Christus, de verheerlijk- :e Christus, zittend aan de rechter hand ies Vaders, verschijnt vandaag' voor ons «kleed met het hoogste politiek gezag, rieden staat Christus wel degelijk in het eeken der politiek. Meer nog: niet enkel een politiek feest s het, maar ook het feest der politiek, 'soals het feest der heilige Familie het eest is van alle christene huisgezinnen iSKiat het de liturgische hulde is aan het aodel-huisgszin van Nazareth, aldus is ut Christus Koning-feest niet enkel de ütargh'che hulde aan het Staatshoofd bij ïhimuntendheid, den Koning der Konin gen Jezus-Christus, maar tegelijk het na tionaal feest van alle christene Staten cn ie plechtige sanctions ering van alle ■chris tens politiek. Aan dez-e belangrijke apartheid ligt het wellicht dat de stichting van dit feest ver kondigd werd door een Encycliek, die te vens kan gelden als de codex van christen staatsleer, als de meeste universeele grond wet, als het sprekend monument van christelijk imperialisme; en dat het hoofd zakelijk wordt opgevat als een middel om die staatscenceptie in de breede lagen van de geloovigen te verspreiden. Aan alle zie- kherders wordt t. a. uitdrukkelijk op dracht gegeven te zorgen dat ter voor bereiding van het jaarlijksch feest, op be paalde dagen, in ieder parochie, toespra ken gehouden worden om de geloovigen te onderrichten over de natuur, de betee- kenis en het belapg van dit feest. TEKEN HET LAÏCISME. Kernachtig en striemend schetst de Paus de ontwikkeling aan het moderne katholiek leven verpest door het laïcisme, en alhoewel de politieke evolutie in steeds sneller tempo vooruit ijlt, toch blijft het pauselijk woord, dat nu reeds zijn tweede lustrum achter den rug heeft nog steeds actueel; veel meer, met den tjd wordt het geïllustreerd door de vele noodlottige ver wezenlijkingen, die zoowel op het buiten- landsch als het nationaal politiek plan voorkomen. Overlees maar even die pas-us, waar Hij met krachtg coloriet de ontwikkeling van hst laïcisme afschildert; Men begon met Christus' heerschappij over alle volkeren te ontkennen; daarna ontzegde men pan de Kerk het door Christus zelf gevestigde recht om heel het menschdom te onder wijzen, om wetten be treffen, om volkeren te besturen en ze bot de eeuwige zaligheid te leiden. Stilaan werd de Christelijke Godsdienst met de valsche eerediensten vergeleken en met hen op gansch smade lijke wijze op één lijn gesteld. Daarna werd hij aan het burgerlijk gezag onder worpen en haast afhankelijk gemaakt van dsn willekeur van vorsten en magistraten hog verder gingen zij die dachten dat de dienst van God de plaats moest duimen voor een zekeren natuur-godsdienst, voor sen zekere natuurlijke zielsneiging. Zij waren niet zeldzaam de staten, die be weerden God niet noodig te hebben en de volslagen goddeloosheid en verloochening van God als hun eenigen godsdienst er kenden. Vele wrange vruchten heeft deze individueele en maatschappelijke af val in zijne lange ontwikkeling afgewor pen. Daar ligt de kiem van de alomver- spreiae tweedracht, van de brandende af gunst, van den laaienden naijver tusschen de volkeren welke tot nogtoe aan verzoe ning en vrede in den weg staan; dAèx ligt de kiem van de ongebreidelde hebzucht, die, niet zelden onder schijn van ijver '■oor 't algemeen welzijn en van liefde voor 't vaderland, oneenigheid onder de bur gers stookt en slechts de blinds en grenze loze eigenliefde besluierd, die, op niets anders belust dan op eigen belang en psr- wonlijk profijt geen ander maatstaf stelt.Is het niet alsof de Paus al de '■'an toestand en waaronder wij gebukt gaan bij voorbaat aanvoelde? ÏIORILISATTE. Het feest van Christus-Koning kunnen wij opvatten als de nationale hoogdag van bet Rijk Gods, als de herdenking aan het lelt, dat Hem van den Vader alle macht en heerschappij werd gegeven, en de hulde bis alle geslachten Hem brengen lijkt ons be Blijde Intrede van den Vorst in Zijn ■uvrijd gebied, als het universeelplebisciet van de strijdende Kerk. Dat is het zeker; maar het is nog meer. voor ons, christene menschen, de leven in 1936, in een tijd dat de machtigen der aarde een vol k< front concentreeren tegen God en tegen Zijn Gezalfde staat het hui- leest in het teeken van een mobilisatie Mochten de katholieken toch allen be- "V'ipen aldus in Quas Primasdat te vijden onder 't vaandel van Christus oog hun plicht is. Daarmee bedoelt de Paus wel degelijk een algemeene mobilisa tie van de burgers der Stad Gods. HET VOLKSFRONT TIER LtfFPE. Waar wij, soldaten van Christus, spre ken van strijden en veroveren mist dat woord zijn materialistische vrede-beteeke- nis. Het is ook wel goed dit te bedenken op het feest van de Liefde-Koning, opdat wij niet, zooais eenmaal den apostel Pe trus het zwaard ten onpas zouden gebrui ken. Onze strijd gaat vooreerst niet tegen menschen. Non est nobis colluctatio ad- ersus carnem et sanguinem Onze strijd gaat tegen ideeën, tegen valsche leerstel lingen, tegen de listen en de pomperijen van den duivelOnze strijd wordt niet gevoerd met wapens van staal uit haat algavuurd, wèl met het zwaard van het woord, in geloof en uit liefde gehanteerd. Wij willen bewerken ha *-- het Godsvolk, vast besloten tot een staats greep, waarbij het heele politiek leven zal onderworpen worden aan Hem, Die van rechtswege alle gezag bezit. Tot dit volks front willen wij alle menschen winnen, wij willen ze allen veroveren, niet met geweld, maar fortiter et suaviterkrachtdadig zeker, maar vooral met zachtheid. Wij willen niemand het Geloof opdringen, om dat wij weten dat gelooven uit vrij ge moed moet gebeuren. Daarcm is er onder den scepter van Christus-Koning, even als onder Gods zon plaats voor iedereen, wat ook zijne wereldbeschouwing weze. Hetgeen ons echter niet belet schouder aan schouder te strijden uit liefde en met liefde tot alle volkeren Hem onderworpen zijn. Daarom zijn wij diep overtuigd cat ook voor onze vrijzinnige medeburgers geen beter regiem bestaat dan dit van Quas Primas BE KLUIT. VADERLANDSCHE BETOOGING IN OOSTENRIJK Wij protestseren tegen het feit dat de internationale conferenties Christus dood zwijgen en dat in de staatskamars zijn Naam niet vernoemd wordt; maar hoe smadelijker die regeering is des te luider zullen wij zijn glorievolle Naam doen weerklinken, des te krachtiger de rechten verkondigen van zijn koninklijke macht en waardigheid. LEVE CHRISTUS-KONING 4B3BBBIB9EBBBBBKBBB3BBBEBBBIE LEENING DER VERWOESTE GEWESTEN 1923 TREKKING VAN 20 OKTOBER Dinsdag had de 161® trekking plaats der Leening van de Verwoeste Gewes ten 1923. De loten zijn als volgt ten deele ge vallen Winnen elk 100.000 frank: Reeks 89183 Nr 3 Reeks 339485 Nr 3 Winnen elk 50.000 frank: Reeks 44440 Nr 2 Reeks 130826 Nr 3 Reeks 383067 Nr 4 Winnen elk 10.000 frank: 33725 4 35046 2 38055 4 90189 4 91957 4 123904 3 167937 2 209019 4 22243Ü 1 239952 2 263089 5 330208 2 335741 4 339670 1 353713 4 De andere obligaties dezer reeksen zijn uitkeerbaar niet 575 fr. of 550 fr, naar gelang zij al dan niet werden omgezet. Het Oostenrijksche Vaderlandtch Front heeft, voor een massa van 300.000 man, te Weenen, een meeting in open lucht ingericht, tijden» dewelke Bondskanselier Schusschnigg het volk toesprak. IBaBSEBBBBBHBHHBBBHBBBBBBBBIBBBBBBBBBBHBBSBBBBBlBlBBBBBBa BINNENLANDSCHE LEENING 1933 Zaterdag morgen had te Brussel de 37e trekking plaats van de Binnenlandsche Leening 1933. Reeks 272.716 wint één millioen. De volgende uitgekomen reeksen wor den uitgekeerd tegen 25.000 frank: 100393 104795 109234 109247 110620 11232! 112543 113593 114031 152564 156829 159733 160356 165517 181934 1S2716 186860 196536 198956 199724 202148 216114 216932 217371 219683 220584 222588 223384 225742 227976 233092 233938 239385 240968 241935 243459 243520 243984 244975 249277 252274 273826 276259 282200 285515 291648 299348 299830 300752 308736 316715 317687 322582 339178 350333 353636 353432 353983 354624 358597 360310 360513 367853 372206 379330 384622 386438 395718 397571 398569 Elke obligatie welke behoort tot een uitgekomen reeks, heeft recht op een vijfde van het lot dat deze reeks te beurt viel. Naar aanleiding van een Minister raad, die het nieuwe militair ontwerp moest bespreken, heeft de Koning, die voorzat, een rede gehouden, die langs de pers om aan de openbare meening werd onderworpen. Deze rede heeft in het binnenland en neg meer in het buitenland geweldig op zien gebaard. De Koning betoogde dat alle vorige militaire ontwerpen ten overstaan van de geioijzigde po litieke internationale verhoudingen onvoldoende waren geworden en drukte de hoop uit dat de drie groote partijen, bewust van deze tekortko mingen, het nieuwe ontwerp zouden stemmen. In een tweede gedeelte van zijn toespraak, wees de Vorst op de nieuwe Belgische buitenlandsche po litiek, die het militaire ontwerp be- ï„viw,u rt-oc/s. nci eo sat ycuccicc u-tta zooveel stof heeft opgejaagd. Hier heeft hij uitdrukkelijk de politiek van onzijdigheid voor het land verdedigd en alle eenzijdige verplichtingen te genover andere landen veroordeeld. Daarmee bedoelde hij noch min noch meer dat het voortaan moest gedaan zijn met het Fransch-Belgisch mili tair accoord. De twisten der groote mogendheden gaan ons niet aan. Door een uitsluitende en volstrekte Belgische politiek zullen wij de bui tenlandsche conflicten buiten onze grenzen houden. En om te toonen dat de mogelijkheid van zulk een politiek bestaat wees de Koning naar het voorbeeld van Nederland en van Zwitserland. Doch, besloot hij, het huidige militair statuut, is onvol doende om ons te verdedigen tegen een plotse overrompeling. Daarom hoopte hij dat het militair ontwerp van de Minister van Landsverdedi ging zou gestemd worden. DE BETEEKENIS VAN DE REDE VAN DEN KONING De rede van den Koning heeft in Vlaanderen onmiddellijk groote geest drift verwekt, omdat ze de erkenning is van de dringendste eischen der Vlamingen betreffende 's lands bui tenlandsche politiek. tLos van Frank rijk hebben de Vlamingen jaren lang geroepen. Het Staatshoofd ver klaart dat we voortaan los zullen zijn van gelijk welke groote mogendheid. Het is werkelijk een overwinning, die de Vlamingen op dat gebied thuis halen. Doch de geestdrift is niet on vermengd geweest, in Vlaanderen, bij het kennis nemen van 's Konings woorden. Stilaan heeft de argwaan de geestdrift doen tanen en meer en meer wordt de juiste draagkracht van de geheele rede begrepen. Wat oor spronkelijk als hoofdzaak werd be schouwd, blijkt bij nader toezien maar een argument te zijn van een flink pleidooi ten voordeele van het nieuw militair voorstel, waarmee de Vlamingen niet accoord gaan. Inder daad ree mogen de deelen niet uit hun verband rukken. De Koning pleit voor het militair ontwerp van den Minister van Landsverdediging. Dat de Koning zich zelf met deze taak belast is reeds een bewijs dat er erge tegenstand verwacht werd, tegen stand die wellicht een geweldige cri sis in het binnenland zou kunnen uit lokken. De toestanden in Belgie im mers evolueeren reuzensnel. Men vreest de val van de regeering, nieu we wetgevende verkiezingen onder de druk van jonge levenskrachtige bewegingen en van verjongde par tijen in Vlaanderen. Het militaire vraagstuk kon hiervoor wel de gele genheid zijn. Daarom spreekt men ook van de hoogdringendheid voor de behandeling in de Kamers. Enkele weken vertraging immers en de open bare opinie kan geweldig beïnvloed worden. Eens zou aan de Vlamingen hunne eischen op gebied van de bui tenlandsche politiek moeten toegege ven worden. Nu komt die erkenning zoo plots, zoo onverwacht dat ze iedereen doet juichen, maar tegelijk toch ook verbaast. En dat zal wellicht de reactie tegen het militair ontwerp eenigszins ontzenuwen. ZAL HET DE INDRUK IN HET BUITENLAND In het buitenland heeft de konink lijke verrassing sensatie verwekt. De Fransche pers is de razernij nabij geureest, 'een razernij die noch de oude vrienden noch de Koning dier eens zoo geliefde vrienden ontziet. Belgie pleegt verraad. Het staat oogenschijnlijk onder de invloed van Hitler, want het volgt getrouw zijn voetstappen. Het verbreekt eenzijdig contracten die het uit vrije wil aan gegaan heeft. Het laat Locarno, de collectieve vrede en de Volkenbond in de steek... maar Frankrijk zal bij Engeland stappen aanwenden om Belgie te doen terug keeren tot de redelijkheid. Dat Frankrijk verbitterd is laat zich begrijpen. Zijn prestige krijgt weer een leelijke deuk. Als de landen van de Kleine Entente door het voor beeld van Belgie geprikkeld zich nog Rusland, dat nu reeds in alle landen van Europa aanzien wordt als de al gemeene volksvijand Nr 1. In Frank rijk zelf begint men zich meer en meer dat bondgenootschap met den duivel te beklagen en de reactie te gen het Volksfront wint daardoor zienderoogen veld. Engeland echter beziet het vraagstuk anders en schijnt lieelemaal niet geneigd om op school meesterachtige manier Belgie te doen terug komen op zijn woorden. In het algemeen neemt men aan de over zijde van het kanaal de koersveran dering in de Belgische buitenland sche politiek, niet zoo tragisch op. Veeleer ziet Engeland hierin zijn po litieke traditie gesteund. Het is altijd voorstander geweest van een neutraal blok in Noordwestelijk Europa, ge vormd door de lage landen bij de zee. En tenslotte is de verrassing van de Belgische Koning het waarschijnlijk gunstig in dien zin, dat de Confe rentie van de oude Locarnostaten daardoor nutteloos wordt. De moei lijkheden waarmee Engeland in den laatsten tijd af te rekenen had door het voortdurend aandringen van Frankrijk en de tegenwerking van Duitschland hebben in Downingstreet een atmosfeer van verveling gescha pen, waaraan nu wellicht een einde komt. DE KLEINE LANDEN ln de kleine landen van Europa en vooral in Nederland en de Skandi- naafsche landen heeft de nieuwe wending in de Belgische buitenland sche politiek luide instemming ge vonden. Nederland acht zijn neutra liteit versterkt door de Belgische en het oorlogsgevaar aan zijn grenzen verminderd. Dat het voorbeeld van Belgie ook in andere landen navol ging zal vinden is bijna zeker. Het is dz politiek van Beek, Poolsch Mi nister van Buitenlandsche Zaken, die zegeviert. Als alle kleine landen zich zullen vrij gemaakt hebben van de voogdij van de groote mogendheden en toenadering zullen zoeken naar mekaar, dan zal de vrede honderd maal beter gediend zijn dan door alle mogelijke allianties en evenwichtsbe- trachtingen. De groote landen zullen dan veel rechtstreekscher tegenover mekaar staan, niet kunner. rekenen op kleine vasalen en veel voorzichti ger worden. We kunnen niet nalaten te denken dat er iets aan het ver beteren is in dc politieke verhoudin gen van Europa. Zou het ook hier weer waar zijn dat, wanneer de nood het grootst is de redding nabij is? (Verboden nadruk.) ROSKAM. Om ook kennis te maken met onze voortreffelijke Purolpoeder voor een ideale huidverzorging, ontvangt U bij koop van een doos Puroi van 7 Yx fr. tijdelijk een busje Purolpoeder gratis. Purol is verkrijgbaar in alleApotheken. in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of stort op post cheekrekening 155.70 van V. Sansen-Van- neste, Drukker, Poperinge, de som van 3,60 FRANK. Voor het Buitenland zende men ons per Internationaal Postmandaat: Uit Frankrijk: 8,30 fr. Uit Amerika: 12,33 fr. VLAAMSCHE VOLKSGENOOTEN, De toestand is ernstig, de ontred dering groot. Wil zijn ons bewust van de lastige taak die wij op ons hebben genomen. Wij rekenen op U om ons die taak te vergemakkelijken. Wat wij willen verdedigen en red den Is aller goed: de welvaart van U allen, arbeiders en boeren, midden standers en intellektueelen: de wel vaart van het Vlaamsche volk als ge heel. Laten wij vooraf verklaren dat noch het programma, noch de statuten, noch de naam van de Katholieke Vlaamsche Volkspartij definitief zijn vastgelegd. Allen die het eens kunnen worden over de volgende principes, kunnen dus medewerken aan den opbouw van de machtige formatie die wij wen- schen te zien ontstaan. Deze politieke formatie dient als we zenlijke bestanddeelen van den Staat te erkennen niet alleen het individu, doch de familie, de bedrijfsorganisa tie, de volksgemeenschap. Vóór al het andere moet zij be oogen de ontwikkeling van de vrije menschelijke persoonlijkheid bij alle burgers als basis van ware welvaart en waar geluk. Zij is slechts mogelijk wanneer het godsdienstig leven zich vrij kan ont plooien in de voorwaarden die voor zijn bloei onontbeerlijk zijn, en wan neer de materieele welvaart allen be vrijdt van ellende en onzekerheid. 1. - HET SOCIAAL PROBLEEM Het sociale vraagstuk dat zich stelt voor onze volksgemeenschap willen wij oplossen volgens den geest en de richtlijnen der Pauselijke Encyclie ken. De nieuwe sociale orde zal alleen maar kunnen worden opgebouwd mits een radikale uitschakeling van de misbruiken van het kapitalistisch regiem en mits het weren van de kommunistische wanorde. Deze nieuwe sociale orde zal moe ten groeien uit de toepassing van de beginselen van een ware christelijke solidariteit. Daarom moet de dienst aan het geheele nationale volksleven primeeren op het belang van enke lingen, van groepen of van standen. Wij achten nochtans de verdeeling van de bevoegdheden even noodza kelijk als de eenheid in de samen werking. In onze rangen dient één enkele organisatie belast te zijn met de be langen van de arbeiders; één enkele met de belangen van de boeren; één enkelemetdebelangen van de kleine het mogelijk is, één enkele met de belangen van de vrije beroepen. Men schen die de toestanden kennen en in bestendig en intiem kontakt le ven met de beroepen en standen, die nen de nooden en behoeften te be- studeeren, de hervormingen na te streven die zich opdringen, naar de middelen uit te zien om die hervor mingen door te drijven. Doch het is volstrekt noodzakelijk dat allen samenkomen in één enkel organisme waar gezamenlijk de pro blemen, die weerslag hebben op het leven van de geheele gemeenschap, opgelost worden. De politieke formatie die wij na streven mag en zal onder geen voor wendsel de partij zijn van een klasse of van een stand. Leden van het Direktorium der K. V. V. zijn wij ons allen ervan be wust dat het politieke leven grondig dient hervormd en hernieuwd en dat, zonder afbreuk te doen aan de recht matige eischen van de bizondere be drijfsorganisatie, ook de invloed van de kultureele instellingen dient ver zekerd en de plaats open gehouden voor al wie toewijding en bekwaam heid genoeg bezit om de belangen van allen met vrucht te dienen. Arbeiders, wij beoogen uw verhef fing in de gemeenschap, den eerbied voor uw persoon en uw werk, het behoud van uw verworven rechten en het verbeteren van uw sociale en ma- terieele levensvoorwaarden. Boeren, door uw arbeid moet gij kunnen leven, door uw schoone ge zinnen moet gij de levensreserve blij ven van onze Volksgemeenschap, door uw zin voor orde zijt gij dezer na tuurlijke steun; U daarin te helpen is onze vaste wil. Middenstanders, die niet zonder recht verwijt dat men uw moeilijk heden al te dikwijls uit het oog ver loren heeft, sluit aan en ge zult niet langer alleen staan om uw rechtma tige eischen te doen inwilligen. Vlaamsche intellektueelen, en gij vooral jonge gediplomeerden, neemt uw plaats in midden uw Volk; gij hebt plichten maar ook rechten die niet mogen worden miskend. Alleen een sterke en eensgezinde formatie kan U allen dienen en door U het Vlaamsche Volk. 2. - HET BINNENLANDSCH PROBLEEM Met geheel het Vlaamsche Volk ver heugt zich het Direktorium van de K. V. V. over de eensgezindheid die de Vlamingen blijkt te bezielen wat het karakter en de oplossing betreft van het Vlaamsch-r.ationaal probleem. Zonder dwang te ondergaan van en zonder dwang uit te oefenen op hen die tot de Waalsche volksgemeenschap behooren, willen wij broederlijk, vol vertrouwen, doch met zelfstandig waarheidsgevoel samen werken aan een statuut dat de welvaart van het land waarin wij leven moet verze keren, de toekomst heerlijker maken dan het verleden, de saamhoorigheid van allen versterken op grondslag van innige overtuiging en uitgesproken wil. De hervormde Staat moet de uit drukking zijn van een nieuwen geest en van een nieuwen wil en het pu bliekrechterlijk statuut dat wij, Vla mingen en Walen, gezamenlijk moe ten ontwerpen, moet de alzijdige ont wikkelingsmogelijkheden en een le vende eendracht waarborgen. Wij zijn gekant tegen alle dema gogie maar ook tegen alle diktatuur. Wij willen een sterk gezag met per soonlijk initiatief en verantwoorde lijkheidsgevoel doch vrije kontrool door de vrije afgevaardigden en de vrije openbare opinie van een vrij volk. Wij willen van geen enkel regiem dat logisch naar de dwingelandij leidt van een ongekontroleerde minderheid Rfeu^a'ff-'etrr-emfcennè. Noch door het kommunisme, noch door het fascisme willen wij ons la ten beheerschen omdat beide, al zij het op verschillende wijze en in on gelijke mate, de normale ontwikke ling van de menschelijke persoonlijk heid onmogelijk maken en de ware sociale welvaart storen; geen dikta tuur van links, geen diktatuur van rechts. Het is tegenstrijdig met het ware volksbelang, onder voorwendsel van gelijk welke Staatsopvatting, het ge weld uit te lokken hetzij rechtstreeks, hetzij onrechtstreeks en bij ons de mogelijkheid te openen voor gevaar lijke avonturen waarvan de uitkomst door niemand kan worden voorzien, doch waarvan het verloop vol ram pen zit voor allen. Wij kunnen de wettige macht wet tig veroveren en loyaal samenwerken met allen die dezelfde gevaren van ons volk willen verwijderen. Aan de nieuwe toestanden moeten onze nationale instellingen onver wijld worden aangepast. Vlamingen, de nieuwe Vlaamsché volksformatie moet, met een echten, Vlaamsch-hationalen geest bezield, het verwezenlijken nastreven van de voorwaarden die al de mogelijkheden van Vlaanderen's ontwikkeling gaaf blijven behouden. 3. - DE BUITENLANDSCHE POLITIEK In onze betrekkingen met derf vreemde eischen wij een volstrekt onafhankelijkheid tegenover gelij^ wie. Van geen enkel land wilfen wij de voorpost zijn, voor geen enkel le» ger vormen wij de aanvalsbasis, voor geen enkele uitheemsche Staatsop» vatting willen wij tot experiment dienen. Met allen zonder uitzondering, wil» len wij in vriendschap leven, volgens de beginselen van de rechtvaardig heid; van allen zonder uitzondering, eischen wij eerbied voor onze vrij heid in het bepalen van onze eigen politiek; tegen «allen, zonder uitzon dering, zullen wij onze volstrekte on afhankelijkheid verdedigen, moest zij ooit bedreigd worden. Wij oordeelen dat de toekomst van dit land het best verzekerd wordt door een politiek van vrije gewilde onzijdigheid, beschermd door een vol doende legermacht die in de opvoe ding van het volk, zich moet laten leiden door de historische tradities en door een gezond gemeenschapsgevoel. VLAAMSCHE VOLKSGENOOTEN. Van hoog tot laag, laten wij het uitdrukkelijk en vastberaden eens worden over beginselen die wij on uitgesproken toch erkennen maar al te dikwijls uit het oog verliezen. Laten wij afzien van allen naijver die persoonlijke trekken vertoont om gezamenlijk ons te wijden aan de welvaart van allen. Wij kunnen en zullen tot eensge zindheid en tot geestdriftige samen werking komen, vrede en welvaart scheppen in de tucht en in de orde, indien wij onverschrokken de een heid willen. De eenheid is de voorwaarde van de macht, de macht de voorwaarde van ons bestaan. Steeds zijn wij een nuchter volk geweest, gehecht aan zijn eigen aard. Laten wij niet beslissen over ons eigen lot door vreemdelingen of door menschen die blind onderworpen zijn aan de leiding van volksvreemde ele menten. Zal het gezegd worden dat wij zelf niet sterk genoeg zijn geweest om zelf onze toekomst op te bouwen? Geen spleten in het Vlaamsche blok. Willen wij overleg plegen met onze Sijir ct's"een' gëSïtftJcii "suiter- vraainScrf geheel. Het Direktorium van de K. V. V. werkt onloochenbaar in den geest vai} het Kongres van Mechelen. Het ver heugt zich over de streving naar sa menwerking welke in het Kongres der Vlaamsche Koncentratie te Leuven tot uiting is gekomen. De K. V. V. hoopt dat in den geest van deze kongressen een basis voor krachtdadige en loyale samenwerking zal kunnen worden gevonden in een groote politieke formatie, waarin zich zullen vereenigen degenen die in Vlaanderen een nieuwe orde willen bouwen op christelijken, Vlaamsch- nationalen en volkschèn grondslag. Om die orde te verwezenlijken, doet zij beroep op al de Vlamingen. Zij koestert de hoop dat de Vlaamsch-Nationale orde, door eigen kracht gevestigd, ingeschakeld werde in een hernieuwd Belgie, waarin Vla mingen en Walen, geestdriftig en met overtuiging, onder de leiding van de Kroon samenwerken voor d' welvaart van het gansche Koninkrijk. Het Directorium der Katholieke Vlaamsche Volkspartij: Prof. Dr A. Verbist, Voorzitter; Senator Van Coiiiie; P. W. Seger», Prof. De Bruyne; Volksvertegenwoordiger De Vleeschouwer; Advokaat J. Gruyters; Prof. Eyskens. IE&BE3KBE3E2BBB3iiSB3B!BXSB2fil!jailB3E33BBSBBBflBB9BBBS3BBBEBBIX:!SBEBBB9E!9HEX3££.££i3BB3BBSZi3S Hat is dus reeds anderhalve week dat onze Koning in den Ministerraad zijn rede uitsprak betreffende de Belgische Buiten landsche Politiek en ons Militair Statuut. De biroering door deze rede teweegge bracht in de internationale middens is nu wel aan het luwen gegaan en de Fransche pers kraamt zooveel geen dwaasheden meer uit over de nieuwe buitenlandsche politiek van neutraliteit door den Koning aangewezen en betreffende onze binnen landsche politiek, die bij onze Fransche konfraters op zoo valsche manier wordt voorgesteld. Zij schijnen er waarlijk geen begrip van te hebben van wat er in onze gouwen omgaat en welke de gedachten- stroomingen zijn die zich hier ontwikke len. Zij kunnen hot maar niet gelooven dat België het naburige Frankrijk niet in alles trouw navolgt en in zijn politiek vaarwater niet blijft. In Nederland toonde men zich veel meer nuchter en een volledige instemming met België's standpunt kwam er tot uiting. De nieuwe buitenlandsche politiek door onzen Koning vooruitgezet wordt er als de eeni- ge aanzien die overeenstemt met het ka rakter van een klein land als België. De Engel-che pers bleef de zaak kalm maar ernstig opnemen en bleek in het ai- gemeen de meening toegedaan dat België gehandeld heeft als een klein land deen moet, en dat Engeland nu zoowel als te voren een waarborg voor B.lgië's onaf hankelijkheid blijft. De rede van den Koning gaf naderhand aanleiding tot besprekingen, tusschen Ge zanten der Belgische, Engolsche en Fran sche Regeerir.gen. Enkele ophelderingen bleken wenschelijk. Naar blijkt uit de inlichtingen die over deze besprekingen verstrekt were :i zou België tegenover Frankrijk trouw Kijven aan de bestaande verplichtingen en ak koorden die geldig zouden blijven ujdeas eea overgangsperiode die leiden moet tot een nieuw akkoord. Bij dit nieuw akkoord zou België dan geen verpliohtingen meer op zich nemen die het tot een oorlog zou den kunnen meeslepen alswanneer het niet rechtstreeks bedreigd wordt. In zekere middens meent men ook dat zoo een nieuw akkjord niet binnen kort tot stand zcu komen, B< ië voetstappen zou aanwenden te Parijs en te Londen om ontheven te worden van de verplichtingen aanvaard in het schrijven van 1 April 11., na de opzegging door Duitschland van het Lccarnopakt, krachtens dewelke hulpver leening wederkeerig zou zijn. Dat dit wellicht zal gebeuren mag men verwachten daar voor een nieuw Locarno maar weinig mogelijkheid meer bestaat en dat zelfs de betrekken landen als Duitsch land en Engeland er niet veel meer voor voelen. Intusschen worden besprekingen ge voerd tusschen Duitschland, Italië, Frank rijk en Engeland tot het sluiten van een nieuw akkoord. Gezien de nieuwe neutra liteitspolitiek van ons land zou in dit nieuw akkoord dan door die vier landen een waarborg worden gegeven voor zijn veiligheid, maar dit akkoord zal er in de naa'te toekomst nog wel niet komen. Wat de nieuwe ingeslagen weg ons bren gen zal, kan nog niet worden vastgesteld op heel juiste wijze. Er dient eerst de hui dige besprekingen tusschen de Belgieche. Fransche en Engelsche Regeeringen, de besprekingen over een nieuw Locarnopakt en de uitleggingen van onze Regeering af gewacht. Bij onze Socialisten heeft de rede van onzin Koning ock verzet uitgelokt. Hier mede wordt een nieuw bewijs geleverd van de tweedracht die heerscht in de Belgi sche socialistische middens. Eenerzijds had H. Spaak, Minister van Fuicsnlandsche Zaken, die nieuwe neutra liteitspolitiek voorgespiegeld en meet onze huidige Regeering, waarin het meeste ge tal Socialisten zetelen, de nieuws richting in- en voortzetten. And ezijds mopperen hun volgelingen en voelen zij meer voor een politiek van nauwere samenwerking met de landen waar het Volksfront heerscht en vcor een politiek van collec tieve veiligheid, richting aangewezen door de laatste Socialistische Internationale. Als uitingen van dit verzet dienen aan gestipt een motie werd aangenomen door de Brusselsche Socialistische Federatie waar in de getrouwheid aan de politiek van collectieve veiligheid wordt bevestigd; de H. Hubin, socialistische voorzitter van de gemengde legerkommissie, zal de Minister van Buitenlandsche Zaken inter- peileeren over de juiste beteekenis van het woord neutraliteituitgesproken door den Koning in zijl- rede; hij wil ock we ten of de besprekingen tusschen de mili taire staven van België, Engeland en Frankrijk nog voortduren; Le Peuple en verschillende socialisti sche vergaderingen zitten te ruziën met him socialistische Ministers om dezen er van af te houden een neutraliteitspolitiek goed te keuren; De Brouckère, huidige vertegenwoordi ger der Belgische Werkliedenpartij in het leidend bureau van de Internationale, oud-senotar, heeft in een artikel, ver schenen in Le Peuple de Koning om zijn houding diep belcedigd. Hij verklaar de o. m. dat de Koning n.eer bewapening vroeg voor mindere veiligheid; dat de re de van den Kening inklaar is; dat ons land wellicht deloyaal zal moeten zijn te genover den Volkenbond; dat de rede, ge zien zij gekant is tegen de collectieve vei ligheid, een doodelijken steek brengt aan de wereldvrede, enz. Minister Spaak, zou volgens Le Peu ple hebben verklaard dat België trouw blijft aan het beginsel van de collectieve veiligheid en hij het woord neutraliteit nimmer uitgesproken heeft. Vlamingen, die in rcode vaarwater ver zeild zijt geraakt, onthoudt, overweegt de- re dubbelzinnige houding. (Zie itevo.o oS i bladj

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1936 | | pagina 1