IN ONS LAND
EEN OORLOGSHELD
SNEEUW NA LEri'TE-DAGEN
JAARFEEST
VAN HET ALG. CHRISTELIJK
VERBOND van WERKGEVERS
KOMT ER EEN GARNIZOEN
TE IEPER?
IN DEN SENAAT
S3. Cam. Mapmans, Voorzitter der Belgische SCamer
en Burgemeester van Antwerpen, vertrokken naar
Spanfe, in gezelschap van andere Belgische Socia
listische Volksvertegenwoordigers.
Zij verbroederen er met de Spaansche Kerkverbranders
en Priestermoordenaars
^0 Pastoor-Deken von |@p0r KkCifsit
In «The Times» van Londen, 6 Ja
nuari 1937, verscheen dit merkwaar
dig en pracht artikel geieekend Geof-
fry Winthrop Joung.
De Zeer Eerw. dBttkJSH
Heer Kan. Ka-
miei Delaere is
schielijk gestor- Jtkk,,,
ven in het St Ca- Aj®
millus Gesticht
te St An dries bij ZJ'IËÊl
Brugge. rrtia
Hij was een van
de grootste oor-
lcgshelden - een 'llBBBEk
overtroffen moed S^SBfa
if;;
had een aller- j
schoonst en zeer
onafhankelijk ka
rakter. leerling en vriend van Kardinaal
Mercier, was hij leeraar geweest van Rhe-
torica en later Principaal van het Sint
Amandus College te Kortrijk. Vandaar
was hij heengegaan om Pastoor te wor
den van St Pieters, een der vier groote
parochiekerken van leper, en nog maar
pas had hij de herstelling van zijn kerk
voltooid, wanneer de oorlog aanving.
Na den eersten veldslag van leper werd
de stad zelf verlaten door omsingelende
legers en men dacht dat ze geen levende
•wezens meer telde. In de onderaardsche
kelders en schuilplaatsen verborg zich
nochtans een havelooze bevolking ten ge-
talle van tien duizend min cf meer, ge
durende den Herfst en Winter van 1914.
Dag en nacht werden die menschen
6lachtoffer van het bombardement, uit
hongering en besmettelijke ziekten deden
zich voor. Gewapende vaandelvluchtigen
braken overal binnen ten einde de wijn
kelders te veroveren. Het burgerlijk be
stuur was weg en de legers moesten zich
niet meer bekreunen om het lot van men
schen, aan wie ze verboden hadden in de
stad voort te blijven.
Met karaktervolle wilskracht en schran
derheid aarzelde de Pastoor van St Pie
ters niet zich te slachtofferen ter leniging
van dezen hopeloozsn toestand. Een ko-
miteit van openbare veiligheid werd in
de kelders samengesteld onder het Voor
zitterschap van den kranigen M Stoffel,
een vooruitstrevend vrijmetselaar, want de
Pastoor zegde met een glimlach op zijn
wezen dat hij er aan hield dat de kerk
geen officieele rol zou spelen in het plaat
selijk bestuur». Een hospitaal werd in
het o H. Hart Gestichtgeopend met de
hulp van de vereeniging der Vrienden
v?.n het Roode Kruisen daar werden
d" gewonde kinderen verzorgd. Noodpo-
lili? en gezondheids- en reddingsdiensten
werden georganiseerd. Uit een drukkerij,
in een bouwvallige barak tot stand ge
bracht, werden gezondheidsvoorschriften
en andere wetenswaardigheden onder de
bevolking rondgestrooid.
Flkc onderaardsche kelde* wars', be
zocht en er heerschte orde 158 Pastoor
zelf. nadat zijn huis vernield werd, bleef
wonen in het klooster der Ma'iaschool
(Zusters Lamotte, er. bij hem vertoefden
daar enkele toegewijde Zusters, welke hij
door zijn moed had we ter bezielen.
Lange meanden, terwijl de ••trosue obussen
de overbevolkte keiden. deden ineenstor
ten, zag men de slanke gestalte van dien
priester in zijn zwarte soutane, met grijze
haarlokken en beeldschoon gelaat, altijd
eerst op de bres springen om te graven,
•te redden, of troost te bieden aan solda
ten en burgers, zoowel in den donkeren
als in het laaiende licht van het oorlogs
vuur. Gewoonlijk was de heldhaftige Zus
ter Marguerite bij hem, en die Godge
wijde ziel liet een boek verschijnen waar
in verhaald wordt wat ?r ten bate der
ge teisterden gedaan werd.
De Onderpastoor, E. H. Leys, werd aan
de zijde var. Pastoor Delaere gedood en
later onderging de chauffeur hetzelfde
lot. Herhaalde keeren werd Pastoor De
laere'., soutane doorschoten, maar hij
Verpinkte niet. Altijd was hij opgeruimd,
nooit ontmoedigd en zijn zenuwen weer
stonden aan alles; hij bezat zelfs een
wondere kracht om paniek te verhinderen
bij kinderen di-o tegenwoordig waren aan
geweldige bombardementen. Telkens deze
erop na om moed in te spreken en op te
monteren met geestige zetten te vertellen.
Met medehulp van de Vrienden van het
Roode Kruisoverwon hij een typhus-
epidemle, dank zij het verschaffen van
zuiver water uit tonnen; de zwemkom der
stad werd insgelijks gezuiverd voor de le
gers; een gevaarlijke expeditie, op zoek
naar gevallen van typhus en voortzetters
ervan, werd over de geheele verwoeste
streek 'ngericht. Meer dan 30.000 iiftpui-
tlngen werden gedaan. Typhus-lazaretten
werden geopend, beschoten er. herge-
opend en weezengestichten vooi jongens
en meisjes 'wamen tot stand, en ze ver-
hulsden van rechts naar links, volgens de
noodwendirheden. Tri medewerking met
Aide civile beigegepatroneerd door de
Ta vinnen Mevr. van den Steen en Mevr.
Louise d'Ursel, werd er melk -oer zuige
lingen uitgedeeld, hospita!-?. eoper.d,
voedsel en kleedij bezorgd en "Elf- plaat-
s-'ifke nijverheid ln gan' «stoken. Dit
alles ging u't "an een standplaats ln een
vernielde f*.d die g-durr beschot-n
werd er iikwljis in brand stond en die
daarbij, alsof het waf 'ar he"1 de we
reld afgezonderd Ihj, i
Na den veldslag van üpn'i i91ë werd,
wat overscncot van leper, doo» het vuur
vernield en de onderaardsche kelders ten'
lange laatste geëvacueerd Pastoor De-
laere was de laatste bu-ger die de Duinen
verliet, maar hij biet* in de nabijheid'
der stad en, dag op dag, hetzij te voet,
hetzij per auto iie hij de kans had aan
te sore ken, keerde hij terug naar de grie-
selijke overblijfsels van leper, om de ge
wijde kerkraten te ontgraven en te red
den de schatten van het museum, de his
torische schilderijen, er, de burgerlijke
dokumenten ln veiligheid te brengen.
Een voorvalletje dat Koning Albert veel
genoegen verschafte, was het redden door
Pastoor Delaere van de vlag der vrijmet
selaars uit een huis dat bezig was met
branden. Hij bezorgde dit symbool aan
de vijanden van zijn Kerk terug, met een
humoristisch woordje erbij, fijn en raak,
zooals hij alleen dat kon.
Indien leper nu nog een deel van zijn
traditioneels schatten bezit, en zoo zijn
bewoners er toe in staat waren hunne
huizen te herbouwen op de vroegere
plaatsen en in den oorspronkelljken stijl,
volledig naar hun wensch, dan is .het te
danken aan de vaderlandsliefde, de voorbe
dachtheid en den ontembaren moed van
dezen eenen grooten man.
Na de volledige vernieling der stad
leper trok de Pastoor zich terug om aan
het hoofd te staan van een der weezen-
gestichten welke hij ingericht had, en
daar was hij heel en al toewijding om
fondsen te verzamelen en ervoor te zor
gen dat de kinderen het een of ander am
bacht leerden, ten einde later aan het
werk van den heropbouw te kunnen me
dedoen.
Op den eersten dag van den wapenstil
stand has hij terug in leper om de hou
ten barak te doen optimmeren, die hij
zelf noemde de «eerste kathedraal»,
schoolen stadhuisvan de nieuwe
stad.
Bevorderd tot Deken van St Maarten
kathedraal, besteedde hij al zijn overge
bleven krachten aan het reuzenwerk van
den heropbouw der stad met zijn kerken,
zijn kloosters en zijn huizen, waarvan hij
specimen fragmenten opgeraapt had ter
wijl ze werden vernield. Zijn groot werk
kwam tot een welverdiende einde, den
dag dat hij de inwijdingsdienst van zijn
heropgetrokken kathedraal persoonlijk
mocht celebreeren.
Gedecoreerd door de verschillende le
gers der Bondgenooten, vereerd met de
vriendschap van zijn Koning en zijn Ko
ningin en aanzien als een bijna legenda
rische figuur, nam hij teen zijn ontslag
ten einde bestuurder te gaan worden van
een weezengesticht te Sint Andries bij
Brugge, dat aan hem het leven te danken
heeft.
Wij ontmoetten hem voor den laatsten
keer verleden jaar, eerbiedwaardig, •bout-
recht en majestatisch, maar schromelijk
breed van gedacht en sprankelend van
humor, terwijl hij wandelde ln zijn ro
zenhof bij het ondergaan der zon, om
geven van den zwerm zijner weezen, om
den heiligen zegen te ontvangen-van zijn
■t Goeden nacht-wensch dien hij hun
MgT Demol, met rechts van hem Mgr T)e Ssegher, helden In dm stoet twsscben
hun assistenten. Vorenaan: E. P. Van de Putte, Algemeen Overste van Scheut.
De Familie van den gevierdm Bisschop in den stoet, op weg naar de kerk.
Een zichtje genomen van de Geestelijkheid terwijl de stoet de Marktplaats overtrok.
Mgr Demol gezeten op zijn troon tijdens de Pontifikale Hoogmis. 1 Boven hem
hangt zijn bisschoppelijk wapen.
vat luwden, vond hij nieuwe middelen I tegenloech.
iJ222£iB2Eaar£ESS2as3s:!a2S2aiar*sdB!iH9*aaB8Bar:gi'cssF*n?iya
Maandag nacht, in heel hst land, ls het
weder plots gekierd, zoo heelemaal op het
onverwachts. Wij waanden ons reeds in de
Lente.. De lucht was blauw, de wind was
zoel, vensters stonden open en de kachels
waren zoo goed als sluimerend.
Alleman was verheugd. Alleen de kolen-
handelaars zaten met hun handen in hun
haar, want die deden slechte zaken.
Dan -ijn de saxen plots gekeerd. Er
woei een felle wind, die met de takken
van de reeds bottende boomen rammelde.
Dan gebeurde het onverwachte. Het begon
met ijezl en toen viel er sneeuw. Een
dunne maar scherpe dooreen dwarrelende
sneeuw, eerst werd het modder, later spon
het zich tot een dicht wit vocht, dat vel
den en straten, boomen er, huizen en alles
wat buiten stond met een wit hermelijn
bekleedde.
't Was schoon voor hem die het zag
van uit zijn huiskamer, wel geborgen bij
een warmen haard; maar och arme hij
die er dor moest, of armen en beenen
dreigde te breken bij een tocht over de
gladde baan.
Des morgens lag alles wit. Lang heeft
het echter niet geduurd. Met het opkomen
van den dag ls het beginnen te dooien.
Toen werd het in de stad een modderpoel,
die werd fijngemalen door allerlei voer
tuigen en haastig heen en weer dravende
voeten.
Op den buiten echter blijft alles rog
spierwit en daarover weeft zich een grijze
hemel.
Komt er nog sneeuw? Het blijf, er koud
genoeg voor.
V.EER VOORSPELT.ER::!
Deze zijn er leeiijk nevens' Zij hadden
ons een winter voorspeld zooals we in gten
honderden jaren gekregen hadden,
Ales ging vervriezen buiten en binnen!
Gelukkig is he, z„^ niet verioopen. Een
bewijs dat aan seizo.«-weervoorspellingen
niet veel geloof moi gehecht worden.
TER NAGEDACHTENIS AAN ONZE BETREURDE VORSTEN
Pr!r :i 5i-;te dj Bourton-Pernie verlaat de Krypte van Laken, waar zij bloemen
gin™ nee isj'en op het graf van Kon'ng Albert en Koningin Aitrid.
In den kouden voormiddag van Woens
dag 17 Januari 1.1. spreidde liet gebing-
bang der dorpsklokken een jubeltoon uit
aiover de wit ingesneeuwde gemeente.
Waar in Vlaanderen, in akkoord en on
der de invloed der monotoone natuur al
les kalm en onaangeroerd lag, boekte
Watou een allerheugelijksten dag: de
huideviering van een pracht-zoon, oud
parochiaan Mgr Joris Demol, bisschop
van Opper-Kasaï in Belgisch Congo.
Eu of er opgewektheid bij wasl
'n Staaltje?
Rond 7 ure was er nog geen versie
ring en zie, 10 ure pas voorbij of daar
versieren duizenden wit-groene bloemen
langs beide kanten de bijzonderste stra
ten van 't dorp.
EN DE PLECHTIGHEID BEGON
Twintig minuten over 10 kv\am de
Geestelijkheid van uit de kerk Monsei
gneur tegemoet om Hem stoetsgewijze
naar de kerx, waar een Pontiiikale Hoog
mis piaats zou hebben, uitgeleide te doen.
ïntusschen wachtte Hij, samen met zijn
assistenten EE. HH. Deconinck en Don-
deyne respectievelijk Onderpastoor aan
St Maartens te leper en Pastoor van
Markegem, beiden geboren Watounaars,
den stoet af in het klooster der Eer
waarde Zusters.
Rap werd deze gevormdschoolmeisjes
en schooljongens die, gevolgd door tie
Geestelijkheid, op stap naar de maat van
't lied dat ze zongen altusschenin de
groen-witte bloeinhageu vooruitschoven
naar de kerk toe.
Onder de Geestelijkheid konden wij de
volgende Eerwaarde Heeren herkennen:
Op kóp, en ik doe het min of meer
naar de volgorde van den stoet, gin.
den flink uitgedoschten Suisse gevolgd
door de Seminaristen der parochie. Na
hen, op lijn van twee aan twee, de Eer
waarde Heeren Pastoors Remaut, van
Sint Jan-ier-Biezen; Dubois, van Roes-
brugge, en Dave, van Puy (Somme,
Frankrijk).
Dan volgen nogde Eerw. Heeren Pas
toors van Abeele en Houtkerke. Verder
stippen we nog aan twee EE. PP. der
St Sixtus AbdijE. H. A. Boone, Prin
cipaal aan het Bisschoppelijk College te
PoperingeE. P. van Merris, van de
Missies van Scheut en klasmakker van
den gevierden Kerkvoogd; Z. E. H. Kan.
Vervaekc, Pastoor-Deken te Poperinge
en den Pk H. Deken van Steenvoor2e
daarbij dt twee Onderpastoors der paro-
hie, EE. HH. Van den Weghe en Rooryck
gevolgd door E. H. Coghe, Pastoor der
gemeente zelf. Na hem kwam dan Z. E.
P. Van de Pitte, Algemeen Overste der
Paters van Scheut waarbij Mgr Demol
met aan zijn rechterzijde Mgr De Sae-
gher, Benedictijner Abt, eveneens VVatou-
naar, beide tussclien de twee reeds voor
noemde assistenten. En tot slot der Gees
telijkheid de E. H. Vincke, Bewaker aan
het College te PoperingeE. H. Brut-
saert, Professor van de Rhetorica cn de
Poësis aan het Bisschoppelijk College van
Meenen, met nog andere Seminaristen.
Na hen kwam de Heer Burgemeester met
de Familie, de Gemeenteraad, de Kerk
raad en andere personaliteiten.
Veie parochianen sloegen den stoet
gaande die aan de kerkdeur gekomen zich
opensplitste en de Geestelijkheid de kerk
liet binnengaan.
DE PONTIFIKALE HOOGMIS
begon zoo ongeveer rond 10 Ya uur. Veel,
machtig veel volk was er in de kerk aan
wezig. Alle nieuwsgierige menschen dron
gen immer maar langs voor ten einde de
op hun parochie zoo zonderlinge plechtig
heid nauwkeurig te kunnen nagaan. Al
dus kan gemakkelijk uitgemaakt waar
om de kerk langs voren tot proppensvo!
toe was.
Mgr Demol nam plaats links in liet
koor in den voor hem opgemaakten troon,
dewijl recht voor hem, in de zittens, de
twee hoogergenoemde Eerw. Heeren De
kens en E. H. Pastoor der parochie plaats
hadden gevat.
Na de vele ceremoniën begon ten slotte
de Hoogmis die iedereen aandachtig en
nieuwsgierig meeleefde cn waarvoor de
scola cantorum haar beste gregoriaan-
sche muziek bovenhaalde. Eu zoo vor
derde de Pontifikale NI is toeu het de
beurt kwam van
HET GELEGENHEIDSSERMOEN
dat door Mgr De Saegher zou uitgespro
ken worden. We houden eraan den be-
knopten inhoud zoo getrouw mogelijk
ervan weer te geven.
Plet past op vandaag aan te stippen
hoe vroeger Jezus aan zijn Apostelen ver
scheen en hun aanmaande zijn werk voort
te zetten. En daartoe gebruikte Jezus te
recht ook zijn eigen almacht, om zoowel
op lichamelijk als op moreel gebied
en spreker haald menig H. Schriftuur
verhaal aan om dit te verduidelijken
zijne tneewerkers de goeie richting aan
te wijzen.
Zooals de vader mij gezonden heeft,
zoo zend ik UDe keus van God was
niet de menschelijke, wat synoniem gaat
met bedrieglijke, maar wel de goddelijk
onfeilbare, de verheffende keus. Als Jezus
de twee visschers ontmoette, deed hij
hun de netten langs den anderen kant
werpen... en rijk was hun vangst; zij
gingen de wereld rond. Ook hier kwamen
ze... en ze vonden 2 broeders om met
hen mede te helpen visschen naar de zie
len. 't Was God die hen riep en zijn
roeping was wijs.
Toen de oudste der twee broeders aan
Vader Demol bekend maakte dat hij ge
roepen was voor een hooger ideaal, ant
woordde Vader: 't Is goed, ja. Oh be
dank er Ons Hcere om, ge moogt gaan...
Ze mogen allen gaan als 't daarvoor is,
cn hij smeet z'n armen open maar rap
volgde de vaderlijke vermaning van:
Maar jongen ge moet 't goed doen.
En zie, ze zijn allemaal gegaan. d'Eene
met hun lichaam, d'andere met hun gebed,
En als de tweede bet vroeg... cn af
scheid nam van zijn moeder op haar ziek
bed gaf zij hem een kruiske en zij bad.
Haar zoon vertrok, maar leelijk werd ze
in haar verwachtingen bedrogen, in plaats
van een Missionaris had ze een Kerk
voogd.
God zij dank; 't ras van de missionaris
sen is in de familie nog niet uitgestor
ven en zijn er nog in ons gezegend Watou
die hem met edelmoedigheid aan Jezus
schenken. Zend ons Vlamingen, Da mi
Fiamingol», riep Franciscus uit! 't Moe
ten dus goeie geweest zijn, onze Vlamin
gen, op den zwarten akker! Ook Mgr
Demol vraagt aan den Heer: «Geef mij
WatounaarsSpreker verklaart verder
ontroerd te zijn geweest bij het voorbij
trekken van den stoet voor het H. Harte-
beeld dat met open armen op hulpe wacht.
Nog zoolang niet geleden, aan de Heilig
Hartefeesten, stonden onze Watousche
Vaders van familie er rondgeschaard en
zij beloofden hun trouw, voor hen en
voor hun nageslacht. En onze moeders,
ja. ze kennen goddank nog de waarde
van 't sacrament van 't huwelijk. De oogst
is groot en de werkers zijn gering; bidt
opdat God werkers sturen zou.
Bij de geboorte van ieder kir.d is 't eer
ste neg dat ze krijgen: een kruiske, en
stilaan ln alles leeren ze door 't kristen
geloof de kerk, haar leer, haar sacramen
ten en beoefenaars naar waarde schatten.
Indien ge allen samen hand in hand
moest leggen om die stappen te volgen,
o! dan mogen we er verwachten, want
't is uit zulke families dat ze komen. Zoo
moet er zegening komen voor onzen ge-
huldigden Bisschop, zegening ook voor de
medewerkers, opdat al deze wederkeerig
op ons moge terugvallen. Bidt, opdat de
Vader werkers zou zenden in zijn oogst
en de zegen der H. Drievuldigheid zal
over U rusten, zegen voor U, voor uw fa
milie, voor ons land, zegen ook voor ons
allen, voor Vlaanderen en voor de gan-
sche kerk, en dien zegen wensch Ik U.
De H. Mis volgde verder en duurde tot
Mgr Demol in den huldcstoet te Watou.
ongeveer twintig minuten vóór twaalf.
Daarna hernam
DE STOET
zich opnieuw als vóór de Mis, met dit ver
schil alleen dat hij ditmaal naar de Jon
gensschool leidde.
Na de Pontifikale Mis was er ook brood-
deel voor den arme in 't Gemeentehuis.
'S NAMIDDAGS
werd de aanwezige geestelijkheid, familie
en vrienden een maaltijd aangeboden in
de Patronagezaal, en alles verliep er in de
gemoedelijkste stemming. Iedereen trok
uiterst voldaan naar huis.
Lang zal den 23 Januari 1937 ln het
geheugen der Watounaars blijven om de
groote eer hun overgekomen bij het vie
ren van hun Parochiaan-Bisschop Mon
seigneur Joris Demol.
Afdeeling West-Vlaanderen
Het A.C. V.W. afdeeling Kortrijk
deelt mede:
Het Jaarfeest der Chr. Werkgevers
wordt gehouden te Izegem, op Zon
dag 7 Februari. Zijne Exc. Mgr La-
miroy en de Heer Gouverneur Baels
zullen het feest met hunne tegen
woordigheid vereeren.
Alwie vroeger deel nam zal er aan
houden ook dit jaar tegenwoordig te
zijn. Het moet zooals vorige jaren
een dag zijn van verbroedering, van
kennismaking, van hartelijke gezellig
heid: op zijn West-Vlaamsch.
Zooals vorige jaren worden de Da
mes mede uitgenoodigd, om op dien
dag ook den lamiliegeest en de fa
miliegezelligheid te bewaren.
Ook Werkgevers, Vrienden, die tot
nog toe niet konden bereikt worden,
zijn mede uitgenoodigd om op die
beter te leeren kennen en waardee-
ren.
Ook leden van A.C .V.W. uit andere
gouwen zullen welkom zijn.
DAGOLDE:
Om 10 uur, in St Hilonlus, Hoogmis,
opgedragen tot zielelafenis onzer leden die
ons dit jaar door den docd ontvielen, en
om Gods zegen over ons Verbond en zijn
leden. Gelegeoeidstoespraak door E. P.
Norbertus, O. Cap.
Om 11 uur, entvangst door het Stads
bestuur, in de groote zaal van het Stad
huis.
Daarna algemeene vergadering: 1. Be
groeting, door h. J. Sintobin, voorzitter
van Kring Izegem; 2. Jaarverslag, dooi
den E. H. Van Overbeke, diocesaan proost;
3. A. C. V. W. tegenover de gebeurtenissen
van 't jaar 1935 en onze verwachtingen
voor '37. Programmarede door h. Lcon
Bekaert, Dr Jur., algemeen voorzitter- van
het Landelijk Algemeen Christelijk Ver
bond van Werkgevers.
Om 1 uur, gezamenlijk feestmaal ln het
nieuw College.
Inschrijving tot het feestmaal (alles,
ooi: wijn inbegrepen) door de storting
van 35 fr. op poetrekening 2427.42, H. Van
Overbeke, Kortrijk, vóór 1 Februari. Een
deelnemerskaart, op het feest af te geven,
zal u worden toegezonden. Niet uitstellen,
a. u. b.I
Inlichtingen: Sekretariaat A. C. V. W.,
Markesteenweg, 48, Kortrijk; tel. 1515.
Van verschillende zijden werd er ver
teld dat er sprake zou zijn dat er een
garnizoen naar leper zou komen en er
werd bepaald bijgevoegd dat er een batal
jon van het 3' Linie te leper zou worden
gekazerneerd.
Volksvertegenwoordiger Robert De Man
heeft de vraag aan den heer Minister van
Landsverdediging, Luit.-Generaal Denis
gesteld en tevens aangedrongen opdat er
een garnizoen zou worden gevestigd te
leper.
We laten hier den tekst van den brief
volgen die door den heer Minister aan
Volksvertegenwoordiger Robert De Man
werd gezonden:
Ministerie van Landsverdediging
Generale Staf van het Leger
I* Sectie - Nr 10/33
Brussel, den tl Januari rpjZ.
Mijnheer de Volksvertegenwoordiger,
In antwoord op uw brief van 9 Januari
jl., heb ik de eer U aan te kondigen, dat
het geenszins ln de bedoeling ligt van de
k'geroverheid te leper een garnizoen te
leggen.
Gelieve, Mijnheer de Volksvertegenwoor
diger, de uitdrukking mijner verkleefde
gevoelens te aanvaarden.
De Minister van Landsverdediging,
(w.g.) DENIS.
De hoop van zooveel neringdoeners der
stad leper is dus nogmaals teleurgesteld.
Zal men dan te Brussel nooit willen be
grijpen dat men aan onze stad herstel
verschuldigd ls, voor zooveel bronnen van
leven die ons sedert den oorlog werden
ontnomen!?
DE STAKING IN DE KOOLBEK
KENS BIJNA GEËINDIGD
De gedeeltelijke staking die ln de Waal-
sche koolbekkens uitgebroken was onder
den druk der KommunBtsn en der aan
hangers van den revo'utlonnairen socia
list Dauge, ls bijna geëindigd. Bijna over
al werd het werk weer hervat.
Dinsdag 1L waren nog amper een 3.000
stakers.
WILDE STAKING UITGEBRO
KEN TE ANTWERPEN
Maandag 11. Is te Antwerpen opnieuw
:en wilde staking uitgebroken. Kommu-
ntsthche opruiers, die steeds overal en
aanhoudend agitatie willen stichten, zijn
hiervan nogmaals de ooi-zaak.
De vakbonden hebben de staking afge
keurd e<n de arbeiders aangespoord het
werk te hervatten.
Woensdag werd bijna overal het werk
hervat. Onderhandelingen werden aange
knoopt tusschen patroons- en arbeiders-
afgevaardigden.
DE VLAAMSCHE STRIJD
OP DE TAALGRENZEN
Ingevolge de taalincidenten welke zich
voordeden te Lettelingen, incidenten wel
ke wij verleden week hebben medegedeeld,
heeft de H. De Schrijver, Minister van
Binnenlandsche Zaken, aan twee zijner
ambtenaars opdracht gegeven een onder
zoek ter plaats in te stellen.
De H. De Dobbeleer die geslagen en ge
stampt werd, zal binnen kor- hersteld
zijn.
In verband met deze incidenten heeft
het Hoofdbestuur van het Davidsfonds een
waarschuwend schrijven gericht naar den
Eersten Minister en naar de Minister van
Binnenlandsche Zakrn en van Rechtswe
zen om te eischen dat de taalwetten over
al zouden geëerbiedigd zi.in.
Woensdag 11. heeft de Minister van Bin
nenlandsche Zaken, Heer De Schrijver,
den burgemeester van Edingen ontvangen
in verband met deze kwestie.
EEN KOMMUN1ST1SCHE PARTIJ
GESTICHT IN VLAANDEREN
Zondag 11. hebben de Kommunisten een
Kongrrs gehouden te Gent en er werd be
sloten een Kommunistisdhe Partij te
stichten voor Vlaanderen. Deze partij zal
volgende eischen stellen: het ontwapenen
en het ontbinden van V. N. V., Rex, van
Burgerstrljd en van de Dinaso-groepen,
ook nog het sluiten van fascistische loka
len, enz.
De nieuwe partij, werd er verklaard,
reikt de hand aan de Vlaamschs Socialis
ten.
Laat ons hopen dat de goed meenende
personen meer dan ooit zullen samenwer-
king zoeken tegen dit gevaar.
HEFTIGE INCIDENTEN VELWEKT BIJ
DE INTERPELLATIE OVER HET
GEVAL VIGNERON
Het Nieuwjaarverlof is ten einde voor de
HH. Senatoren, en Dinsdag 11. werden de
zittingen hervat.
Talrijk was de belangstelling toen de
zitting een aanvang nam.
Eerst werden de geloofsbrieven onder
zocht van den afgestelden reserve-kolonel
Vigneron-, die als Rexistisch Provinciaal
Senator wordt aangesteld ter vervanging
van wijlen Senator Liffrange. Door de
Rexisten en Vlaamsche Nationalisten
werden de Heer Vigneron toegejuicht toen
hij plaats nam op de Senaatsbanken.
Dan kwamen de interpellaties aan de
beurt van da HH. Demets, lid., en De
Mont, over het geval Vigneron. H. Demets
oordeelde dat de H. Vigneron te streng
ward gestraft en P. De Mont teekende ook
heftig verzet aan tegen die afstelling.
De interpellatie van den Heer De Mijt
lokte geweldige incidenten uit en tot twee
maal toe meest de zitting geheven wor
den. Op zeker oogenblik wilde de H. Demets
den Heer de Grunne te lijf. Verzat tegen
die degradatie werd ook geuit door Vlaam
sche Nationalisten en Katholieken.
De HH. Ministers Van Zeeland en Denis
antwoordden op de Interpellatie. Twee
dagorden werden Ingediend, een waarbij
de afstelling afgekeurd wordt en een twee.
de waarbij voorgesteld wordt over te gaan
tot de eenvoudige dagorde na den uitleg
van den Minister van Landsverdediging,
EEN VERKLARING VAN
OUD-MINISTER DEVEZE
Ook dc H. Deveze, oud-Minister van
Landsverdediging, wor .t bij dit geval be-
trokken. Hij zou namelijk zijn opvolger
aan het departement afgekeurd hrbben
om den strafmaatregel tegen ex-kolonel
Vigneron.
De H. Deveze zelf logenstraft dit ten
dentieus bericht. Hij schrijft namelijk het
volgende in een Brusselsch dagblad van
Dinsdag:
Vigneron heeft volgens mij een dulde.
lijke beroepsfout bedreven door zich te
vereenigen met een verboden b: tooging,
waartegen de openbare macht zich moest
verzetten wat heel wat anders ls dan
de wettige en vrije uiting van een poli-
tieke meening, zonder twijfel aan elk
reserve-officier toegelaten.
Alleen vindt de H. Deveze dat de straf
te zwaar ls, wat een kwestie ls van per
soonlijk beleid. Over den grond der zaak
ls hij het eens met zijn opvolger.
GEEN BELGEN MEER
GEWENSCHT IN SPANJE?
Naar een Brusselsch Franschtalig blad,
hebben de Belgische Marxisten toch nog
het middel gevonden om vrijwilligers aan
te werven voor de rooden ln Spanje. Be
doeld blad legt zulks als volgt uit: de
nieuwe gestemde wet treft enkel het aan-
werven van Belgen. De Belgische Marxis
ten werven dus voort vreemdelingen aan
om ze naar Spanje te zenden. Als er z:ch
Belgen aanmelden wordt hun gezegd dat
zij niets voor hen kunnen doen maar dat
zij zich best zouden wenden tot een aan
wervingsbureel gevestigd te Parijs. Da
plaats waar het wervingsbureel gevestigd
ls en de namen van de ronselaars worden
door het blad medegedeeld, zoowel voor
wat Brussel als Parijs betreft.
De Belgen moeten zelf hun reis naar
Parijs bekostigen maar daar, als zij aan
geworven worden, krijgen zij hun reisgeld
«erug.
Evenwel zou er een haar in de boter Zijn
gekomen daar de Spaansche rooden vcor
een zekeren tijd liever geen Belgen meer
aanwerven, gezien dezen zich al te oproe
rig aanstelden en ln te groot getal vroegen
om terug naar huis te keeren.
De eenige vrucht welke de gestemde wet
zou dragen zou zijn dat de Kommunisten
en Socialisten het nu niet meer aandur
ven de huizen der werkloozen af te loopen
om die mannen te ronselen voor het
Spaansche strijdfront.
ïntusschen zijn nog enkele Belgen aan
de Spaansche hel kunnen ontvluchten en
terug naar België gekomen. Allen verkla
ren bedrogen te zijn geweest en zijn ont
nuchterd van hun kommunisme.
Een Gentenaar die teruggekeerd was,
wist te vertellen dat hij er geen soldij
heeft kunnen krijgen, en, toen zij morden,
zij van het eene gevang naar het andere
werden gesleept.
Een Tieltenaar die ook aan de Spaan
sche hel was ontsnapt verhaalde dat toen
hij aangeworven werd op 3 November 11.
in het lokaal der Socialisten te Tielt, hem
10.000 pesetas beloofd werd bij zijn aan
komst in Spanje. Geld heeft hij er nim
mer gezien en kon na veel ontberingen vol
blijheid weerom Tielt bereiken.
Zoo vertelde ook een beenhouwer uils
Lyon, die ook voor de roeden was gaan
vechten, dat zij er slecht gewapend werden
en bij een aanval, T elke aangevangen
werd met 1380 man, er sleohts 132 van te
rugkeerden. De man'is cok genezen van
zijn kommunisme.
EEN KOMMUNISTISCH GEMEENTE
RAADSLID VAN VERVIERS VERTROK
KEN NAAR SPANJE
De genaamde Leemans, kommunistisch
gemeenteraadslid van Verviers, werd reeds
een paar maal door zijr. partij naar Span
je gestuurd om er den toestand te bestu-
deeren. Hij heeft echter vergeten zich in
regel te stellen met zijn militaire overhe
den zoodat hij nu, mocht hij terugkomen*
zal aangehouden worden als vaandelvluch-
tige.
De Voorzitter der Belgische Kamer, Heer
Cam, Huysmans, tevens Burgemeester van
Antwerpen, is in gezelschap van enkele
andere Socialistische Parlementairen, na
melijk de HH. Anseele Junior, Buset en
Mevr. Blum, naar Spanje afgereisd om er
te gaan verbroederen met de kerkverbran
ders en priestermoordenaars van het roo
de Spanje.
De afreis van den Heer Huysmans was
ook zonderling. Eerst scheen hij spoorloos
verdwenen en werd verklaard dat hij naar
Frankrijk was afgereisd, toen een bericht
uit Valencia kwam waarbij werd gemeld
dat de H. Huysmans en de hierbovenaan-
gehaalde relsgenooten te Valencia waren
tos gekomen.
In de niet-roode pers van ons land vroeg
men zich dan ook terecht af wat die lieden
daar waren gaan uitrichten en of zij soms
niet belast waren met een officieele
zending. Of moest hij de verbinding zijn
tusschen onze Socialisten en de Spaansche
rooden?
Bij hun aankomst werden die Belgische
Volksvertegenwoordigers ontvangen door
den voorzitter van den Spaanschen rcoden
Regeerlngsraad.
Die lieden aanhoorden ook een rede van
den voorziter der Spaansche Republiek.
Heer Huysmans verklaarde in bewonde
ring te staan over de rede en wenschte dat
ze in alle talen en ln alle landen zou mo
gen verspreid worden.
Onze Belgische Volksvertegenwoordigers
zijn ook naar Madrid gegaan waar ze ont
vangen werden door Generaal Miaja,
voorzitter van den verdedlgingsraad van
Madrid. Zij hebben ook het front bezocht,
onder een gelelde. Was het misschien om
hen desnoods te verdedigen opdat zij niet
zouden vermoord worden als den H. baron
de Borghgrave?
De H. Huysmans heeft het noodig ge
acht interviews toe te staan aan allerlei
dagbladafgevaardigden. In deze Interviews
kwam hij steeds uit als een groot verdedi
ger van het Frente Popular en wist zelfs
onze en zijne regeering te hekelen
ln verband met de niet-inmengingskwestic.
De Invalln Spanje door Duitschland
(op leugens komt er toch niet op aan)
vergelijkt hij aan de Inval van België in
1914, namelijk om ook een aanval op
Frankrijk mogelijk te maken, deze maal
van uit het Zuiden. Een overwinning van
Generaal Franco moet naar de meening
voor iedereen.
Als gij binnen eeni-
gen tijd geld moest
noodig hebben sluit
U heden nog aan
bij de
BELG. COOP. SECURITY
die U volgens liaar bijz systeem zal bezorgen, tegen waarborg van meu
bels, machienen, vctstukken, loon vanaf 2.000 fr., terug met maandkortin-
gen van 24 fr. per 1000 fr. in 4 jaar.
DIRECTIE VOOR VLAANDEREN
Kortrijkschestraat, 12, GENT. - Telefoon 131.08,
KORTRIJK: 66, Albertstraat. Telefoon 1608.
Bur. van 3 tot 7 u.: 's Zondags van 9 tot 12 lA u.
illll HIIIIIB,
van onzen rooden Kamervoorzitter, een
omsingeling van Frankrijk beteekenen en
een gevaar voor de onafhankelijkheid van
ons land.
Verder wist hij nog te verklaren dat ds
Belgische rechtsche partijen de voorzich
tige houding van Frankrijk hadden aan
genomen, enkel uit vrees ons land niet te
gen Duitschland op te zetten; dat het Eel-
gisohe proletariaat volledig akkoord ging
met het Frente Popular, en z:lfs een groot
deel van den Belgischen Middenstand. Dat
zelfs de Belgische Katholieke Kerk ln dit
opzicht verdeeld is en dat een deel der
Belgische Katholieken, zelfs talrijke pries
ters, de zaak van de Spaansche Volks-
frontregeering verdedigen.
De zaak van de Spaansche Republiek
beloofde hij te verdedigen voor de Belgi
sche Kamer, in hoedanigheid van voor
zitter dezer Kamer, zulks op 2 en 6 Fe
bruari e. k.
Dit al was nog nlst genoeg voor den
H. Huysmans. Hij moest nog een uitval
doen tegen Generaal Franco, verklaren
dat, naar zijn bescheid, Madrid nimmer
zal veroverd worden door de rebellen, dat
de politiek van niet-inmenging moet op
gezegd worden; hij d-eed ook een uitval
tegen Duitschland en Italië. De voorzitter
van de Belgische Kamer maakte dus in
Spanje stemming tegen de politiek van de
Belgische Regeering.
Dat gaat toch waarlijk zijn hout te bo
ven. De op de derde plaats gerangschikte
personaliteit van het Belgische Rijk, gaat
naar Spanje met enkele andere Socialis
tische Volksvertegenwoordigers om er te
verbroederen met de bewindvoerders die
verantwoordelijk zijn voor den moord van
een Belgisch diplomaat; hij hekelt er de
politiek van zijn Regeering, Rsgeerlng
waarin de Socialisten den meesten In
vloed hebben, laat de Belgische Kamer in
verlof blijven tot hij terug naar België
komt, doet in Spanje en in den vreemde
hem en zijn medereizigers doorgaan als
een officieel Belgische afvaardiging, maakt
dus misbruik van zijn functie als Voor
zitter van de Kamer, wordt ln Spanje als
officieele gedelegeerde ontvangen. Dat is
toch te kras. Ten voordeele van de Bel
gische geronselden naar Spanje gestuurd
door de Belghche Socialisten, en waarvan
er nog velen ln de gevangenissen vertoe
ven, ls hij wellicht niet tusschengekomen,
evenmin als ln de zaak van den moord op
den Belgischen diplomaat.
Het is ook verwonderlijk dat onze Re
geering ten geene deele tusschengekomen
is in deze kwestie en geen maatregelen
treft tegenover den H. Huysmans. In Re-
geeringskringen beweert men evenwel dat
bedoeld heerschap met geen enkele zen
ding belast werd, en dat hij allrs op zijn
eigen houtje doet en dat hij volledig vrij
blijft in zijn doen en laten en dat zijn
gezegden de Regeering niet aangaan. Dez«
gaan enkel de Kapier aan.
Hopen wij dus dat de Kamer haar voor
zitter tot wat meer politiek fatsoen zal
dwingen en de noodig' af'trafflng toedie
nen aan hem die de slipdrager ls gewor
den van de priester- en diplomaat moorde
naars van Spanje.
