1 liet Christendom Set KelenM» Vraagstuk K.AJ.-V.K.A.J Meeting Binst cis-sa Wasten Voor meer Zedelijkheid in 't Arbeidsmidden ■y KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Een blijde gebeurtenis in het Huis van Piémont Stoüssch^HibHrg IEPER De Ontwikkeling vcsn het Soci&iisme BE BSOaSKÉSS. Katholieken, steunt edelmoedig de Katholieke Uni versiteit van Leuven Drie jaar geleden stierf Koning Albert i een tragische docd ««J 'INTERNATIONAAL OVERZICHT De Bisschop spreekt... Prinses Marie-José schenkt het leven aan een zoon Bessderdsg 25 Feb. Se 20 u. SPREKERS: SPAAK en K MAN contra TUMTUM- HUTSMANS, Z.H. de Paus is ®pgesteen en heeft gewandeld in de Ziekenkamer ZWARTE KRAAIEN! ZONDAG 21 FEBRUARI 1937. «DE HALLE Katholiek Weekblad van leper S Bureelff Boterstraat, 17, IEPER. j§ ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per po.t) .10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM., I Binnenland Belgisch Kongo Frankrijk Alle andere landen Medctterkw r»'«f rrr/jnt- /run artikel kÖM'Wildi'ilHl!r 20.fr. 40.— fr. 1 40.fr. I GO.— fr. :x oor de li ik voor E 8 M3BMNHHMK -5' JAAR. Nr 8. E TARIEF VOOR BERICHTEN: D rukker- Uitgever SANSEN-VANNESTE, Poperinge Tel. Poperinge Nr 9 Pottcheckrekening Nr 155.70 Kleine berichten pet regel 1.fr. 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. Kleine berichten (minimuml 4.fr. Rouwber. en Bedank, (min.l 7.fr. I Te herhalen aankondigingenE prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en B moeten tegen den Woensdag avond B ingezonden worden. Kleine be- B richten tegen den Donderdag noen. I IIHIIIIilllüUlliÜ HET GROOTE LIEFDEGEBOD De Vastenbrief van dit jaar behan delt dit groote onderwerp. Wanneer we de wereld overschou- v/en, zijn we getroffen dooi het uiterst droevige schouwspel dat we zoowat overal te zien krijgen: omwentelin gen, oorlogsrumoer, wedloop van be wapeningen om zich ie verdedigen tegen echte of ingebeelde vijanden. Overal wantrouwen, afgunst en haat. Hoe zeer dit alles indruischt tegen den geest van het Christendom hoeft geen betoog. Wat echter betreuren valt is de oneen-:„aeia om een zachte uitdrukking te gebruiken die er bestaat onder de Kristenen zelf: «Wat zou de groote Apostel thans zeggen schrijft Zijn Excel lentie moest hij een oordeel vel len over wat hedendaags gebeurt tus- schen kinderen van eenzelfden Vader, God, en eenzelfde Moeder, de Heilige Kerk; tusschen gedoopten in den zelfden naam van Christus, tusschen gevormden met dezelfde kracht van den éénen Heiligen Geest, die gevoed worden, allen gelijk, met het ééne Lichaam en Bloed van den éénen Verlosser van het menschdom... Hee<\ Christus de naastenliefde niet aangeduid als het uitwendig teeken van een ware, oprechte Liefde tot God? «Hieraan zullen allen erken nen dot gij Mijn leerlingen zijt, in dien gij elkander bemint.» Hoevelen schijnen maar weinig bekommerd te zijn om die leer te beleven? Het is toch volstrekt onvoldoende van tijd tot tijd eens een akte van liefde met de lippen op te zeggen. Christus ver langt van zijn volgelingen een on baatzuchtige, een tot allen uitstrek - 1 --"de, een werkdadige naastenliefde. i - WERKDADIGE NAASTEN LIEFDE Lie werkdadige naastenliefde moet zich uiten, vooreerst in: 1. - Het lenigen van de stoffelijke nooden. Het is niet mogelijk schrijft onze Bisschop dat Wij U al de verplichtingen zouden uiteenzetten, die deze koninklijke wetzooals de Heilige Jacobus het groote gebod der liefde noemt, voor U medebrengt. Daarom zullen Wij ons bepalen bij enkele beschouwingen, die met de hedendaagsche nooden meer verband houden en die gij, met christelijke onderdanigheid zult willen aanhoo- ren en daarna ln daden omzetten.» Eerst en vooral, in deze tijden van werkloosheid en economische cri sis, zal het een zalige gedachte zijn de volgende woorden te overwegen van den Heiligen Geest, die al werden zij vóór eeuwen reeds neergeschreven, nochtans niets verloren hebben van hun draagkracht en hun hedendaag sche belang: Geeft aalmoezen en wilt uw aangezicht niet afwenden van den behoeftige... Indien gij veel be zit, weest dan mild in het mededeelen van uw goederen; zijt gij niet rijk, geeft van het weinige, dat het uwe is. en geeft het met een goed hart. Kwetst nooit den arme en verne dert hem niet, want gij zijt veeleer zijn schuldene?-. Aalmoezen geven, zegt de Goddelijke Meester, geeft ons hel middel om onvergankelijke schat te. -j ,-erwerven hiernamaals en zal ons cok eensdaags vertrouwen schen ken, wanneer wij zullen moeten staan voor onzen Oppersten Rechter; Hij zelf immers heeft verklaard: Zalig zijn de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid verwerven. 2. - Het lenigen van de geestelijke nooden. De mensch bestaat uit ziel en li chaam. Naar beiden kan hij hulpbe hoevend zijn en indien de naasten liefde ons reeds verplicht, bekommerd te zijn met de stoffelijke behoeften van onzen evenmensch, hoeveel meer nog moeten we hem trachten bij te staan wanneer hij zich in geestelij ken nood bevindt. Een van de geestelijke werken van barmhartigheid waarop Zijn Excel lentie vooral nadruk legt is: HET GEBED. En hij noodigt de geloovigen uit in hun gebeden vooral eenige zeer belangrijke inzichten te willen in dachtig zijn. Vooreerst moeten onze gedachten gaan naar Zijn Heiligheid den Paus, die nu, meer dan ooit de gebeden zijner kinderen noodig heeft. Verder vraagt hij gebeden veer de christenen, die over de wereld ver volgd worden; voor onze verdwaalde medebroeders; voor hen die zwak zijn in het geloof en bij de eerste moeilijkheid niet durven met de daad te belijden, wat zij met hun geest aan kleven. En hier richten wij ons, met be trouwen en met zekerheid begrepen en gevolgd te worden, gansch bijzon der tot al de leden, jongeren en oude ren, zoo fier en edelmoedig, van onze bloelende Katholieke Actie. Zij weten immers dat hun roeping tot het hiër archisch Apostolaat ook beteeker.t en medebrengt warme bezorgdheid en trouwe bescherming voor al diegenen die, veelal uit vrees, voor hun heilig ste plichten terugdeinzen. Vroeger ook, doch nu wellicht meer dan ooit, is het stoutmoedig optreden van de kwaden grootendeels uit te leggen door het gebrek aan durf bij de goe den, die zwijgen en beven, terwijl de eenen verdeeldheid tusschen broeders stoken en aanvuren, waarvan de an deren gebruik maken om onze duur baarste rechten te verkrachten. Eindelijk moeten we ook bidden voor hen die ons wellicht kwaad wil len of zelfs kwaad hebben aangedaan. II. - VERMIJDT DE ZONDEN TEGEN DE LIEFDE Niet zonder een gevoel van diepe droefheid denkt de Kerkvoogd aan dien echten vloedgolf van zonden te gen de christelijke liefde, welke door sommige geloovigen bedreven wor den. Vooral in die laatste tijden moes ten we met een echte verbijstering vaststellen dat met de groote liefde plicht door velen praktisch geen re kening meer wordt gehouden. Leugen, kwaadsprekerij en laster die nooit, en in geen omstandigheden en tegenover niemand geoorloofd zijn, worden door sommigen als doodgewone middelen gebruikt om anderen te treffen die het met hun opvattingen en onchris telijke methodes niet eens zijn; bij voorkeur zelfs worden de scherpste pijlen op geloofsgenooten afgescho ten. «Wij meenen nog schrijft Zijn Excellentie in deze omstandighe den U te moeten herhalen, Z. L. H, dat tegen de wet dfer christeiij naastenliefde regelrecht indruischen alle kwaadsprekerij en lastertaal evenzeer aanhoudende verdachtma king, stelselmatige afbrekerij en alle andere middelen, die door sommigen zoo lichtzinnig worden gebruikt en misbruikt om tweedracht tusschen broeders te bewerken en deze tegen elkander op te jagen. Dit alles is ze ker wel een gemakkelijk iets om een vijand uit den weg te ruimen, maar even zeker is het dat dit alles aan de geloovigen, en zelfs aan de niet geloovigen, veel aanstoot en ergenls geeft. BESLUIT Z. L. B., indien iedereen wilde deze gulden raadgevingen naleven en hoe krank hij ook is, er zich ern stig wilde op toeleggen, om met Gods gratie, die toch alles kan, die konink lijke, die goddelijke wet der christe lijke naastenliefde te beoefenen, wat zou dit een verandering teweegbren gen, overal, en wat zouden meteen de heiligheid en de waarheid van Christus' leering en zijn Kerk hoog uitschijnen! Mocht dit bisschoppelijk woord niet alleen door allen worden gehoord doch vooral mocht iedereen zijn ge dachten, gevoelens, woorden en da den in overeenstemming brengen met die groote wet der christelijke naas tenliefde; dan zouden ongetwijfeld de voornaamste hinderpalen uit den weg geruimd zijn, welke de zoo vurige gewenschte Concentratie onder ge loofsgenooten. tot hiertoe onmogelijk gemaakt hebben. HET VERLEDE1 e:n blauw lint gespannen met het wapen schild van het huis van Savooie. Toen de geboorte bekend werd gemaakt, heerschte er een uitbundige vreugde door gansch Italië, daar er immers door het nieuw prinsje de voortzetting der Italiaansche dynastie verzekerd werd. Groote vgeugde- be toogingen werden op touw gezet door gansch het land en van over geheel de wereld stroomden telegrammen van ge- lukwenschen te Napels en te Rome toe. De kleine prins van Napels heeft Zater dagnamiddag uit de handen van Kardi naal Alessio Ascalesi, aartsbisschop van Napels, het H. Reinigingswater ontvan gen, onder de namen van Victor-Emma nuel, Albert, Karei, Theodoor, Humbertus, Bonufacius, Amcdeus, Damiaan, Benedic tus, Januarius, Maria. D? Kardinaal werd bijgestaan dour Mgr Ciniglia, aalmoezenier aan het Hof, en drie provicarissen. De plechtigheid ge schiedde in de kamer naast deze van den Prins van Piemont. Het Reinigingswater werd aangebracht in een gouden bokaai, door het Gemeentebestuur van Napels aangeboden. Het kindje werd gehouden door de Prinses Bossi-Pucci, eere-dame van Prinses Marie-José. De Prins van Piemont was aanwezig. Z. H. de Paus werd onmiddellijk na de geboorte op de hoogte gebracht en deed onmiddellijk telsgrammen van gelukwen- schen sturen. Herinneren wij nog dat cp 8 Januari 11. het juist 8 jaar was geleden dat Prinses Marie-José in den echt trad met Prins Humberto van Piemont, den Italiaanschen troonopvolger. Ter gelegenheid dezer gelukkige ge boorte he.ft de Koning van Italië am nestie verieend aan talrijke gevangenen en gestraften, cok. aan politieke gevan genen. Pr!n»ei Marie-José van Piemont, met haar dochtertje Prinses Maria-Pia, dat op 24 September 1934 geboren werd. Op Vrijdag 12 Februari, te 14.05 uur, ln het Prinselijk Paleis te Napels, heeft Prin ses Marie-José het leven geschonken aan een zoontje, aan den Prins van Napels. Aan den hoofdingang van het Prinselijk Paleis werd onmiddellijk na de geboorte Het koloniale vraagstuk is sedert meer dan vier eeuwen een bron van internationale moeilijkheden, die vele oorlogen uitgelokt heelt en zeker in de meeste vredesverdragen een plaats inruimt. Ook tijdens de laatste oorlog is er gevochten geworden om het be zit van kolonie.', en de honger naar koloniën van zekere jonge industriee- la landen is een van de voornaamste oorzaken geweest die de wereldbrand heeft uitgelokt. Het probleem dagteekent van het einde van de 15" eeuw, toen Portugal en Spanje op zoek gingen naar Indië over de zeeën, om eigenhandig de rijke waren en vooral de specerijen van het sprookjesland te gaan halen, die tot dan toe door dé Arabieren langs karavaanwegen naar de havens van de Middellandsche Zee aange bracht werden. Toen Colcmbus in 1492 in V/estelijke richting Indië meende bereikt te hebben en er bezit van nam in naam van de Koning van Spanje, ontdekte hij een nieuw con tinent, Amerika, terwijl enkele jaren later Vasco de Gama, een Portugees, vaste voet aan wal zette van het hui dige Britsch-Indiö dat een Portugee- sche kolonie werd. Vanaf dat oogen- blik doorkruisten de Portugeesche en de Spaansche schepen en later ook de Hollandsche, de Engelsche en de Fransche alle zeeën van de wereld en werd een verbitterde strijd ge voerd om zooveel mogelijk vreemd grondgebied te veroveren. Het goud van Amerika maakt Spanje schatrijk, maar ook zwakker en zwakker. Hol land samen met Engeland versloeg zijn reusachtige vloten. Engeland ver sloeg de Hollandsche vloot. Engeland versloeg Frankrijk en keer op keer gingen de Spaansche, de Portugee sche, de Hollandsche en de Fransche koloniën over in handen van de En- gelschen, die steeds maar machtiger werden en weldra het grootste en rijkste koloniaal rijk van de wereld bezaten en de onbedreigde opper heerschappij op zee. Spanje verloor later nog al zijn Midden- en Zuid- Amerikaansche koloniën, die onaf hankelijke republieken toerden. Hol land bleef nog het rijke Neder- landsch-Indië behouden naast Suri name, terwijl Frankrijk zijn koloniaal rijk in de 19" eeuw nog aanmerkelijk uitbreidde. Doch Engeland toonde zich op alle gebied de meester. In alle oorlogen, wist het koloniën bij te winnen, zelf al had het met de oor logen niets te maken en al had geen enkele Britschc-soldaat meegestreden: AFRIKA. Tot het midden van de 19s eeuw bleef Afrika het groote onbekende en geheimzinnige vasteland waarvan al leen de kustgebieden ontdekt waren. Toen eindelijk Livingstone en Stanley hunne beroemde ontdekkingsreizen deden naar het hart van het zwarte vasteland, werden de begeerten naar nieuwe gebieden weer opgewekt bij de industrieele landen. Belgie, Frank rijk en Engeland waren er als de kip pen bij om hun deel in te palmen en Bismark, de Duitsche kanselier, kon toen nog met de grootste onver schilligheid voor het koloniaal vraag stuk een conferentie bijeenroepen te Berlijn om de verschillende aanspra ken te doen onderzoeken. Duitschland immers was in de zeventiger jaren nog geen industrieland en kende nog niet de behoefte aan afzetgebieden en aan grondstoffenbronnen. Doch de industrialiseering van Duitschland ging na 1870 des te rapper en de nood aan koloniën oegon zich drin gender en dringender te laten gevoe len op een oogenblik dat de koek grootendeels verdeeld was. Haastig werd genomen wat nog te nemen viel, in Afrika en in de Stille Oceaan. Doch het wilde meer. Duitschland trachtte af te koopen van Frankrijk en Enge land doch die pogingen mislukten bijna totaal. Toen poogde het door bedreigingen te verkrijgen wat het met onderhandelingen niet kon be komen en zoo ontsnaote Europa her haalde malen op het nippertje aan een oorlog onder andere ook naar aanleiding van de Marokkaansche kwestie, tot in 1914 de bom barstte. Intusschen had ook Italië, dat samen met Duitschland zijn eenheid verwe zenlijkt had, de oogen gericht op Afrika. Het wist een paar arme kolo niën te verkrijgen op de Oost-kust van Afrika: Eritrea en Somaliland, maar toen het poogde een mandaat te verkrijgen over Abessynië werd het schandelijk verslagen door Abessynië zelf. Later wist het nog Tripolie of Lybie te veroveren op de Turken, vlak, vóór den oorlog. DE HUIDIGE VERHOUDINGEN. De oorlog heeft weer geweldige ver anderingen gebracht in de koloniale verdeeling. Duitschland verloor al zijn bezittingen ten voordeele van Enge land, Frankrijk, Belgie en Japan. Ja pan en Italië waren ontevreden om dat ze niet kregen wat ze verwacht hadden en zoo is op het oogenblik de wereld weer verdeeld tusschen de landen die hardnekkig vasthouden aan de verworven bezittingen en de jonge levenskrachtige industrieele Staten, die met een te groote bevol king tusschen de enge grenzen be kneld blijven zitten: Duitschland, Italië en Japan. Japan is het eerst in beioeging gekomen en bedreigt ge heel Oost-Azië en een gedeelte van Oceanië. Italië heeft zijn honger ge stild door de recente verovering van Abessynie. Nu verheft het nationaal- socialistische Duitschland de stem om zijn voor-oorlogsche koloniën terug te krijgen en het doet het met klem, gesteund in zijn eischen door Italië en Japan, die daardoor hun eigen politiek verdedigen. Frankrijk en En geland, de bijzonderste belangheb benden, hebben zich een tijdje doof gehouden, maar de stijgende macht van Duitschland en de dringendheid van de eisch heeft hen genoopt het vraagstuk voor oogen te nemen. Te Londen zijn thans onderhandelingen aan den gang. Een Fransche onder zoekscommissie is afgereisd naar Afrika om. de toestpnj 'ki ,'e vroegere Duitsche koloniën te onderzoeken. Er moet een oplossing komen, wil men de vrede handhaven. Welke die oplossing zijn zal kan voor het oogen blik nog moeilijk voorspeld worden. Immers Engeland en Frankrijk zien noode af van een teruggave van de Duitsche koloniën, die, het moet de Duitschers toegegeven worden, voor beeldig georganiseerd en uitgebaat werden. Reeds werd gedacht aan Bel gie en Nederland, tiuee kleine landen die volgens de groote slokoppen een te groot koloniaal rijk bezitten in verhouding van het moederland en die best een stukje zouden kunnen afstaan. Doch zooveel fierheid zullen die twee landjes wel bezitten, om ge zamenlijk uit alle macht te reagee- ren tegen zulke mogelijkheid. Zij zul len antwoorden: Geef eerst aan Duitschland al zijn vroegere koloniën terug en als het daarmee nog niet genoeg heeft kan er veeleer nog iets af van de Engelsche bezittingen of van de Fransche, waarvoor toch het noodige volk ontbreekt. Jeroom Delombaerde, Gewestelijke Propagandist K.A.J. Roza Van Salen, Nationale Propagandiste K.A.J. jef Deschuyffeleer, Algemeen Voorzitter K.A.J. (Verboden nadruk II ROSKAM. ÜS3BHI3BII2 Er is maar één zulke doodstrijd geweest. Hof van Olijven, gevaar lijk front met het reuzengevecht van den Man der Smarten tegen de helle macht. En toch vooruit! Het uur is daar. En weldra die Kruisweg. Er is ook maar één zulke Kruisweg geweest, tusschen twee hagen nieuws gierigen en vijanden. En elk weet het zijne te zeggen. En toch vooruit! Eiken morgen moeten zooveel werk lieden en bedienden hun dagelijksch kruis opnemen. Men schrikt terug voor den last of de kommernis, hitte, koude, arbeid. Vooruit, het uur is daar. De sireen der fabriek blaast. De baas is al op 't werk, de boer is al op. Het uur is daar, het uur van offer begint eiken morgan. Alle dagen t gareel weer aan. Vooruit! Dat roepen vrouw en kin- ders tot den broodwinner van het huishouden. Het uur is daar; niet mijn wil geschiede, doch de uwe, mijn God. Ik zou liever nog blij ven slapen, vandaag thuis blijven, een dag rust nemen. Neen, vooruit, spijts hoofdpijn en zwaarmoedigheid. Staat op, laat ons gaan. Men zal in stilte lijden, niemand zal het zien cp het kantoor of in den atelier. Men voorziet den dag met al zijn détails. Niet redeneeren. Vooruit, het uur is daar. De dag zal weer zijn als de andere, eentonig, hard werk. Tot daar. Vooruit. 't Is Zondag namiddag. Waar heen vandaag? Een mooie spre kende film lokt aan. Men gaat er naartoe en keert terug met leeg hart, onvoldaan. De zinnen zeggen altijd: Wij hebben niet genoeg, we vragen meer voor ons geld en ons geluk. Na de noene-rust. Waarheen vandaag? Het is de tweede Zondag van den Vasten, zegt moeder, jongens naar de kerk, passie-sermoen. Op! Het uur is daar. De Boerenjeugd en Kajotters gaan er heen. Geen rythme van jazz-band, enkel de begeleiding van den «Mise rere Ze hooren en volgen aandach tiger dan in een theater en komen thuis, tevreden, met een voorraad moed en geduld voor een heele week werk. A Een groote lijder die op tachtig- jarigen ouderdom zou recht hebben op rust zegt ook: Op! Vooruit! Ket uur is daar. Met spannende aandacht volgt Hij de wereldgebeurtenissen en van op zijn lijdenssponde doet Hij den echo zijner stem hooren tot het uiteinde der aarde: misschien de laatste ra dio-omroep van het hoogste gezag om wereldvrede. Op! Het uur is daar! En de grijsaard van het Vatikaan klaagt niet in zijn lijden, toont een opge ruimd gelaat en toen over enkele da gen Mgr Turqueti, de Bisschop der Eskimo's, een onderhoud had met Zijn Heiligheid en hem verslag gaf over zijn Missie, toonde de H. Vader geen 't minste teeken van vermoeie nis. De Paus der Missiën kon zelf nog lachen. H. Vader, zegde de Bisschop der sneeuwhutten, den naasten Zomer houden wij bij ons de eerste synode. En gij noodigt er den Paus niet uit? zei de H. Vader met humor. Dit is de pijnlijkste Missie, de schoonste en meest verdienstelijkste en kon ik er ééne bezoeken, ik zou deze ver kiezen. Op! Het uur is daar. De Paus die de sneeuwbergen beklom in de Alpen is niet bevreesd. Hij teekende een nieuwen pacht en begint een nieuw Pontifikaat. A. B. IBCHHaBaBffESSaESSStilH&KBS* HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE GEDAAN OM EF.N EN ANDER KENNIS AAN TE ZETTEN TOT HET ABONNEE- REN OP DIT BLAD. DANK EROM. Iedere hiet-sociallst is op de hoogte van de verklaringen van Minister Spaak aan den katholieken journalist Raymond De Becker, verklaringen die overgedrukt wer den in L'Indépendance Beige», het or gaan der Regeering. Of de socialisten zelf deze ommekeer van hun partijgenoot Spaak vernamen is zeer twijfelachtig, want de socialistische pers repte er ofwel geen enkel woord over, ofwel zooals Voor Al len maakte zij er zich van af met een geestigheid Jovan bedenkelijken aard. De verklaringen van Minister Spaak zijn echter wel meer waard dan een spotter- nijtje van een socialistisch weekblad, dat zich vergenoegt met te zeggen: «Spaak! och kom, allemaal niet ernstig, Spaak heeft reeds zooveel gesproken, en gelukkig blijft het steeds bij woorden». Er kan echter een tijd komen dat deze geeste lijke evolutie zich in de praktijk omzet ten zal, en de socialistische partij in Bel gië voor de keus staan zal: ofwel de rich ting Vandervelde, ofwel de richting De Man-Spaak. Wie echter meent dat de soc. partij zoo maar dadelijk in twee stukken vallen zal, vergist zich grootelijks. Ministers Spaak en De Man mogen zich thans nog zooveel uitlaten over hun anti-marxistisch socia lisme, hun invloed is praktisch nul in de socialistische partij. Het is niet toevallig dat beiden minister weiden. Hun partijgenooten weten beter dan wie ook wat ze eraan hebben. Daarom werden ze geneutraliseerd in een minister zetel. Wie samen met anti-social loten re geert, kan onmogelijk zuiver socialistische verwezenlijkingen nastreven, op gevaar af de regeeringskombinatie te kelderen. Om het Ministerie Van Zeeland recht te hou den is iedere- partij verplicht veel water in den partijwi.m te doen, zoodat de In vloed van Spaak en De Man toch altijd beperkt blijft. Daarbij zijn ze gemanda teerd door hun. partij en hebben diensvol- gens zich te gedragen naar de richtlijnen, de directieven der partij. De socialistische partij nu is feitelijk marxistisch, staat dus programmatisch tegenover De Man en Spaak, welke noodgedwongen dienen ge hoor te geven aan inspiraties die tegen him overtuiging ingaan. Trouwens hoe taktisch werd De Man niet schaakmat gezet door zijn partijge nooten. De schepper van het Plan van den Arbeid werd dadelijk naar de regeering gestuurd1, en zelfs mocht hij zijn troetel kind het planin den steek laten om naar Financiën over te gaan. Het kwam erop aan hem in de regeering te houden. Spaak verkeert in hetzelfde gevaL Terwijl ze in de regeering zitten is hun invloed in het partijraderwerk uitgeschakeld, en dienen ze bovendien te gehoorzamen aan de partij, die in werkelijkheid met nieuwe opvattingen geen rekening houdt, en ze zooveel mogelijk schaakmat zet. Daarom is het voorbarig van nu af reeds de versplintering der soc. partij te ver wachten. Hoe de opvattingen van Spaak ook van die van Vandervelde afwijken, toch is de toestand zoo dat de patron meester is en Minister Spaak niets te zeg gen heeft. De Man en Spaak zijn twee schoone schouwgarnituren voor de socialisten, waarop er fel geboft wordt, doch voor wie iedere onmiddellijke Invloedssfeer gesloten blijft. Ze zijn minister, maar hebben niets in te brengen in de algemeene politiek van de soc. partij. Deze insluitingspolitiek kan natuurlijk niet blijven meegaan. En vroeg of laat moet de soc. partij den invloed ondergaan van de nieuwe opvattingen van Spaak en De Man. Dit kan echter nog heel wat aanslepen. Het is niet voldoende dat «denkers» hun ideeën openbaren opdat 's anderen- v\». daags de nieuwe ideeën overgenomen wor den door de lagere partijlagcn. Er valt een lange weg af te leggen, en vooral hier waar de kaders nog de verouderde marxis tische denkbeelden aankleven en feitelijk het leven der gcheele partij beïnvloeden. Het feit dat de soc. pers angstvallig de publicaties van Spaak en De Man ver zwijgt is wel het bewijs dat de partij er over waken zal dat de doorzijpeling zoo lang mogelijk tegengehouden wordt. Da Man en Spaak staan dus voorloopig alleen en wijzen een weg aan die tamelijk verschilt van de partijbaan. Beiden zijn anti-marxistisch in dezen zin dat ze geestelijke waarden aan de basis plaatsen. Spaak erkent zelfs de blijvende beschavingswaarden van het Christendom. Waar Marx en met hem de soc. partij ver klaren dat de stof alles beheerscht en het leven dus louter stoffelijk is, beweren Spaak en De Man dat de mensch verder reikt dan de stof, dat de geest dus ook in aanmerking dient genomen. Van hieruit wordt verzaakt én aan het internationalisme én aan den klassen strijd, zoodat er voorloopig van nationaal- socialisme m-et'leestelijken inslag mag ge sproken worden. Dit is natuurlijk geen hitlerisme, doch het is ook geen historisch materialisme meer. Het breekt radikaal af met de grondbeginselen van Marx die ma terialisme, klassenstrijd, klasse-uitbuiting, proletaries tie en groot-kapitalism uit de maatschappelijke organisatie afleidt. Spaak en De Man op grond van hun spiritualisme en hun nationalisme zullen dus de maaschappij anders ..irichten dan het aardsch-paradijs van de overige so cialisten. Doch praktisch is hun invloed, nu al thans, nul. Rond deze vernieuwde denkbeel den zullen zich denkelijk enkele ontwik kelden groepeeren die zich aangetrokken voelen door het nieuwe evangelie. Er zal gezocht, gediscussieerd en uitgediept wor den. Deze kernen moeten op hun beurt hun omgeving beïnvloeden, zich inwikke len in ondergeschikte organen. Kringvormig moet de invloed van Spaak en De Man zich uitbreiden, vat krijgen op de breede laag journalisten, propagan disten en plaatselijke leiders. Pas daarna kan de vloed komen, t.t.z. het doorzijpelen, het doordringen tot de soc. massa. Hier voor zouden in normale Omstandigheden jaren noodig zijn. Het volstaat even te wijzen op de pr&i<j*ëa van Rousseau die pas een halve eeuw later het openoaar le ven aantastten. Maar er is hier het feit dat we in een smeltkroes van leerstelsels leven die strij den om de macht. Wie wint, lacht en ver biedt de concurrentie. Dit ligt in de lijn van iedere revolutionnaire periode. Spaak en De Man hoeven eerst den te genstand in hun eigen nartij te breken. En Vandervelde, Huysmans, De Brou- ckère en cs. zijn er de mannen niet naar om de nieuwe evangelisten vrij spel te geven. Ze zullen nooit op de soc. massa tijdig kunnen Inwerken, om de soc. partij te beletten haar marxistischen kamp door te voeren. Deze tijd is te revoiutionnair om evolutie een kans te geven. Ofwel het Volksfront van alle linksche elementen, de droom van den patron en zijn getrouwen met het lamleggen van Spaak en De Man, totdat de stabiliteit van... een rood Europa vtj'zekerd is, dus tot in de oneindigheid. Ofwel de overwinning van een kriste- lijk-solidarisme met nationalen grondslag, waarin Spaak en De Man bruikbare ele menten kunnen worden. Dit schijnt, bondig samengevat, de twee voudige uitweg die voor de vernieuwers van het socialisme, ln deze revolutionnaire periode, mogelijk is. Zij zelf zijn reeds aangegrepen door de rayonneerende kracht van he sociaal-so- lidarisme en het nationaal beginsel. Reden te meer om te gelooven ln de ombouw der maatschappij zooals de pauselijke ency clieken en het volksgemeenschapsbegrip het wenschen. HBBBBEBBBBBBBBBBBflBBasBBBBBX HEB MEDELIJDEN in naam van H. Theresia, van K. J.; helpt mij jeugd in gevaar redden. Dringend noodig om patronaat en school te bouwen. Post- check 139.485. Pastoer Renson te Xhen- delesse. Z. H. de Paus heeft eenige oogenblik- ken mogen opstaan -n heeft wat gewan deld in de zieken ..si-er. Professor Milani, de arts van den 'aus en twee sekreta- rissen van Z. H. waren daarbij aanwezig. De uitslagen van den Konsalesceutie- proefneming waren zeer bevredigend. De Paus heeft geen den minsten hin der ondervonden van dit opttaan en zal dit dagelijks wellicht mogen hernieuwen. Deze blijde tijding heeft groote vreug de verwekt onder de omstanders. BSK3B&BEBIB23Z3aB33BaBaBBBEV Op Zondag 21 Februari wordt in al de kerken en kapellen van het Land een geldinzameling gedaan ten voordeele der Katholieke Universiteit van Leuven. De Katholieke Universiteit heeft de vrijgevigheid der Katholieken doodneodig. Alle Katholieken zullen met genoegen aan dit edel werk hun milde penning jeunen. IBBBSIBIBSaBBSSaSIBBBBBBBSSB Het bosch ligt stil en stom. De zwarte kraaien komen. De avond valt weerom. Ze draaien om de boomen! En voor ze slapen gaan, Ze maken ruzie, kijven. Ze kwekken, krassen, slaan, Willen mekaar verdrijven Elk heeft nu hoek of boom En slaapt tusschen de twijgen. Nu ruischt de donkre stroom... De zwarte kappen zwijgen Beselare, 21-2-1937. GEQ. IBBBBeflBBBRBBBBBElEXaB5BiaBBESBBiEBaiB31BilBSiBiS2fjillBBBBBBaBBBB ËlSip - In de kerk te Laken. Be Ministers, talrijke Ministers van State en andere voor* aanstaande personaliteiten wonen de herdenkingsplechtigheid bij. Op 17 Februari 1.1. was het drie Jaar geleden dat onze betreurde Koning Albert een daodelijken val deed in de rotsen van Marche-les-Dames. Deze verjaring werd dan ook plechtig herdacht en talrijke bloemengarven werden neergelegd op de plaats waar Koning Albert I om het leven kwam. Een H. Mis werd opgedragen aan den voet der steile rots. Velen zijn Woens dag getrokken naar Marche-les-Dames, alsook een duizendtal Rsxisten, die in groep er naartoe trokken en er met de uitgestrekte hand den Rexistischen groet brachten. In de groote steden van het land had den kerkelijke plechtigheden plaats tot ziele lafenis van Kening Albert I. Te Laken, in de O. L. Vxouwkerk, had een korte herdenkingsplechtigheid plaats en een bezoek werd gebracht aan de crypte waar het stoffelijk overschot vap Koning Albert I rust. Talrijke hooge per sonaliteiten waren aanwezig, o. m. <J8 H.H. Huysmans en Mosyersoen, voorzit ters van Kamer en Senaat; Eerste Mi nister Van Zeeland; de Ministers Bovesse, Hoste, De Schrijver, Denis, De Lattre, Rubbens, Wauters, Spaak, Van Isacker, De Man, Pierlot, Merlot, Bouchery, M. H. Jaspar; bijna alle Ministers van State, en andere. Aan het graf van Koning Albert hielden zes officieren de wacht. In de kerk van St Jaak-op-Koudenberg, bij het Koninklijk Paleis, werd ook Woensdag, te 11 uur, een H. Mis opgedra gen ter nagedachtenis van den betreurden overledene. KcrJng Leopold III woonde de H. Mis bij, evenals de H. Van Zeeland, Eerste Minister, Minister Rubbens, H. Houtart, gouverneur van Brabant, enz. Afgevaardigden van oud-strijdersbonden brengen bloemen cn krr.n en aan om te leggen op het graf van d«a bcucurden Vorst, ni de crypte tc

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1937 | | pagina 1