1 liet Christendom Set KelenM» Vraagstuk
K.AJ.-V.K.A.J
Meeting
Binst cis-sa Wasten
Voor meer Zedelijkheid in 't Arbeidsmidden
■y
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Een blijde gebeurtenis in het Huis van Piémont
Stoüssch^HibHrg IEPER
De Ontwikkeling
vcsn het Soci&iisme
BE BSOaSKÉSS.
Katholieken,
steunt edelmoedig
de Katholieke Uni
versiteit van Leuven
Drie jaar geleden stierf Koning Albert i
een tragische docd ««J
'INTERNATIONAAL OVERZICHT
De Bisschop spreekt...
Prinses Marie-José schenkt het leven aan een zoon
Bessderdsg 25 Feb. Se 20 u.
SPREKERS:
SPAAK en K MAN
contra TUMTUM- HUTSMANS,
Z.H. de Paus is ®pgesteen
en heeft gewandeld in de
Ziekenkamer
ZWARTE KRAAIEN!
ZONDAG 21 FEBRUARI 1937.
«DE HALLE
Katholiek Weekblad van leper S
Bureelff
Boterstraat, 17, IEPER. j§
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per po.t)
.10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM.,
I Binnenland
Belgisch Kongo
Frankrijk
Alle andere landen
Medctterkw r»'«f rrr/jnt-
/run artikel
kÖM'Wildi'ilHl!r
20.fr.
40.— fr. 1
40.fr. I
GO.— fr.
:x oor de li ik voor E
8
M3BMNHHMK
-5' JAAR. Nr 8.
E
TARIEF VOOR BERICHTEN:
D rukker- Uitgever
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
Tel. Poperinge Nr 9
Pottcheckrekening Nr 155.70
Kleine berichten pet regel 1.fr.
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Kleine berichten (minimuml 4.fr.
Rouwber. en Bedank, (min.l 7.fr. I
Te herhalen aankondigingenE
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en B
moeten tegen den Woensdag avond B
ingezonden worden. Kleine be- B
richten tegen den Donderdag noen. I
IIHIIIIilllüUlliÜ
HET GROOTE LIEFDEGEBOD
De Vastenbrief van dit jaar behan
delt dit groote onderwerp.
Wanneer we de wereld overschou-
v/en, zijn we getroffen dooi het uiterst
droevige schouwspel dat we zoowat
overal te zien krijgen: omwentelin
gen, oorlogsrumoer, wedloop van be
wapeningen om zich ie verdedigen
tegen echte of ingebeelde vijanden.
Overal wantrouwen, afgunst en haat.
Hoe zeer dit alles indruischt tegen
den geest van het Christendom hoeft
geen betoog.
Wat echter betreuren
valt is de oneen-:„aeia om een
zachte uitdrukking te gebruiken
die er bestaat onder de Kristenen
zelf: «Wat zou de groote Apostel
thans zeggen schrijft Zijn Excel
lentie moest hij een oordeel vel
len over wat hedendaags gebeurt tus-
schen kinderen van eenzelfden Vader,
God, en eenzelfde Moeder, de Heilige
Kerk; tusschen gedoopten in den
zelfden naam van Christus, tusschen
gevormden met dezelfde kracht van
den éénen Heiligen Geest, die gevoed
worden, allen gelijk, met het ééne
Lichaam en Bloed van den éénen
Verlosser van het menschdom...
Hee<\ Christus de naastenliefde niet
aangeduid als het uitwendig teeken
van een ware, oprechte Liefde tot
God? «Hieraan zullen allen erken
nen dot gij Mijn leerlingen zijt, in
dien gij elkander bemint.» Hoevelen
schijnen maar weinig bekommerd te
zijn om die leer te beleven? Het is
toch volstrekt onvoldoende van tijd
tot tijd eens een akte van liefde met
de lippen op te zeggen. Christus ver
langt van zijn volgelingen een on
baatzuchtige, een tot allen uitstrek -
1 --"de, een werkdadige naastenliefde.
i - WERKDADIGE NAASTEN
LIEFDE
Lie werkdadige naastenliefde moet
zich uiten, vooreerst in:
1. - Het lenigen
van de stoffelijke nooden.
Het is niet mogelijk schrijft
onze Bisschop dat Wij U al de
verplichtingen zouden uiteenzetten,
die deze koninklijke wetzooals
de Heilige Jacobus het groote gebod
der liefde noemt, voor U medebrengt.
Daarom zullen Wij ons bepalen bij
enkele beschouwingen, die met de
hedendaagsche nooden meer verband
houden en die gij, met christelijke
onderdanigheid zult willen aanhoo-
ren en daarna ln daden omzetten.»
Eerst en vooral, in deze tijden
van werkloosheid en economische cri
sis, zal het een zalige gedachte zijn
de volgende woorden te overwegen
van den Heiligen Geest, die al werden
zij vóór eeuwen reeds neergeschreven,
nochtans niets verloren hebben van
hun draagkracht en hun hedendaag
sche belang: Geeft aalmoezen en
wilt uw aangezicht niet afwenden van
den behoeftige... Indien gij veel be
zit, weest dan mild in het mededeelen
van uw goederen; zijt gij niet rijk,
geeft van het weinige, dat het uwe
is. en geeft het met een goed hart.
Kwetst nooit den arme en verne
dert hem niet, want gij zijt veeleer
zijn schuldene?-. Aalmoezen geven,
zegt de Goddelijke Meester, geeft ons
hel middel om onvergankelijke schat
te. -j ,-erwerven hiernamaals en zal
ons cok eensdaags vertrouwen schen
ken, wanneer wij zullen moeten staan
voor onzen Oppersten Rechter; Hij
zelf immers heeft verklaard: Zalig
zijn de barmhartigen, want zij zullen
barmhartigheid verwerven.
2. - Het lenigen
van de geestelijke nooden.
De mensch bestaat uit ziel en li
chaam. Naar beiden kan hij hulpbe
hoevend zijn en indien de naasten
liefde ons reeds verplicht, bekommerd
te zijn met de stoffelijke behoeften
van onzen evenmensch, hoeveel meer
nog moeten we hem trachten bij te
staan wanneer hij zich in geestelij
ken nood bevindt.
Een van de geestelijke werken van
barmhartigheid waarop Zijn Excel
lentie vooral nadruk legt is: HET
GEBED. En hij noodigt de geloovigen
uit in hun gebeden vooral eenige zeer
belangrijke inzichten te willen in
dachtig zijn. Vooreerst moeten onze
gedachten gaan naar Zijn Heiligheid
den Paus, die nu, meer dan ooit de
gebeden zijner kinderen noodig heeft.
Verder vraagt hij gebeden veer de
christenen, die over de wereld ver
volgd worden; voor onze verdwaalde
medebroeders; voor hen die zwak
zijn in het geloof en bij de eerste
moeilijkheid niet durven met de daad
te belijden, wat zij met hun geest aan
kleven.
En hier richten wij ons, met be
trouwen en met zekerheid begrepen
en gevolgd te worden, gansch bijzon
der tot al de leden, jongeren en oude
ren, zoo fier en edelmoedig, van onze
bloelende Katholieke Actie. Zij weten
immers dat hun roeping tot het hiër
archisch Apostolaat ook beteeker.t en
medebrengt warme bezorgdheid en
trouwe bescherming voor al diegenen
die, veelal uit vrees, voor hun heilig
ste plichten terugdeinzen. Vroeger
ook, doch nu wellicht meer dan ooit,
is het stoutmoedig optreden van de
kwaden grootendeels uit te leggen
door het gebrek aan durf bij de goe
den, die zwijgen en beven, terwijl de
eenen verdeeldheid tusschen broeders
stoken en aanvuren, waarvan de an
deren gebruik maken om onze duur
baarste rechten te verkrachten.
Eindelijk moeten we ook bidden
voor hen die ons wellicht kwaad wil
len of zelfs kwaad hebben aangedaan.
II. - VERMIJDT DE ZONDEN
TEGEN DE LIEFDE
Niet zonder een gevoel van diepe
droefheid denkt de Kerkvoogd aan
dien echten vloedgolf van zonden te
gen de christelijke liefde, welke door
sommige geloovigen bedreven wor
den. Vooral in die laatste tijden moes
ten we met een echte verbijstering
vaststellen dat met de groote liefde
plicht door velen praktisch geen re
kening meer wordt gehouden. Leugen,
kwaadsprekerij en laster die nooit, en
in geen omstandigheden en tegenover
niemand geoorloofd zijn, worden door
sommigen als doodgewone middelen
gebruikt om anderen te treffen die
het met hun opvattingen en onchris
telijke methodes niet eens zijn; bij
voorkeur zelfs worden de scherpste
pijlen op geloofsgenooten afgescho
ten.
«Wij meenen nog schrijft Zijn
Excellentie in deze omstandighe
den U te moeten herhalen, Z. L. H,
dat tegen de wet dfer christeiij
naastenliefde regelrecht indruischen
alle kwaadsprekerij en lastertaal
evenzeer aanhoudende verdachtma
king, stelselmatige afbrekerij en alle
andere middelen, die door sommigen
zoo lichtzinnig worden gebruikt en
misbruikt om tweedracht tusschen
broeders te bewerken en deze tegen
elkander op te jagen. Dit alles is ze
ker wel een gemakkelijk iets om een
vijand uit den weg te ruimen, maar
even zeker is het dat dit alles aan
de geloovigen, en zelfs aan de niet
geloovigen, veel aanstoot en ergenls
geeft.
BESLUIT
Z. L. B., indien iedereen wilde
deze gulden raadgevingen naleven
en hoe krank hij ook is, er zich ern
stig wilde op toeleggen, om met Gods
gratie, die toch alles kan, die konink
lijke, die goddelijke wet der christe
lijke naastenliefde te beoefenen, wat
zou dit een verandering teweegbren
gen, overal, en wat zouden meteen
de heiligheid en de waarheid van
Christus' leering en zijn Kerk hoog
uitschijnen!
Mocht dit bisschoppelijk woord niet
alleen door allen worden gehoord
doch vooral mocht iedereen zijn ge
dachten, gevoelens, woorden en da
den in overeenstemming brengen met
die groote wet der christelijke naas
tenliefde; dan zouden ongetwijfeld
de voornaamste hinderpalen uit den
weg geruimd zijn, welke de zoo vurige
gewenschte Concentratie onder ge
loofsgenooten. tot hiertoe onmogelijk
gemaakt hebben.
HET VERLEDE1
e:n blauw lint gespannen met het wapen
schild van het huis van Savooie. Toen de
geboorte bekend werd gemaakt, heerschte
er een uitbundige vreugde door gansch
Italië, daar er immers door het nieuw
prinsje de voortzetting der Italiaansche
dynastie verzekerd werd. Groote vgeugde-
be toogingen werden op touw gezet door
gansch het land en van over geheel de
wereld stroomden telegrammen van ge-
lukwenschen te Napels en te Rome toe.
De kleine prins van Napels heeft Zater
dagnamiddag uit de handen van Kardi
naal Alessio Ascalesi, aartsbisschop van
Napels, het H. Reinigingswater ontvan
gen, onder de namen van Victor-Emma
nuel, Albert, Karei, Theodoor, Humbertus,
Bonufacius, Amcdeus, Damiaan, Benedic
tus, Januarius, Maria.
D? Kardinaal werd bijgestaan dour Mgr
Ciniglia, aalmoezenier aan het Hof, en
drie provicarissen. De plechtigheid ge
schiedde in de kamer naast deze van den
Prins van Piemont. Het Reinigingswater
werd aangebracht in een gouden bokaai,
door het Gemeentebestuur van Napels
aangeboden. Het kindje werd gehouden
door de Prinses Bossi-Pucci, eere-dame
van Prinses Marie-José.
De Prins van Piemont was aanwezig.
Z. H. de Paus werd onmiddellijk na de
geboorte op de hoogte gebracht en deed
onmiddellijk telsgrammen van gelukwen-
schen sturen.
Herinneren wij nog dat cp 8 Januari 11.
het juist 8 jaar was geleden dat Prinses
Marie-José in den echt trad met Prins
Humberto van Piemont, den Italiaanschen
troonopvolger.
Ter gelegenheid dezer gelukkige ge
boorte he.ft de Koning van Italië am
nestie verieend aan talrijke gevangenen
en gestraften, cok. aan politieke gevan
genen.
Pr!n»ei Marie-José van Piemont, met
haar dochtertje Prinses Maria-Pia, dat
op 24 September 1934 geboren werd.
Op Vrijdag 12 Februari, te 14.05 uur, ln
het Prinselijk Paleis te Napels, heeft Prin
ses Marie-José het leven geschonken aan
een zoontje, aan den Prins van Napels.
Aan den hoofdingang van het Prinselijk
Paleis werd onmiddellijk na de geboorte
Het koloniale vraagstuk is sedert
meer dan vier eeuwen een bron van
internationale moeilijkheden, die vele
oorlogen uitgelokt heelt en zeker in
de meeste vredesverdragen een plaats
inruimt. Ook tijdens de laatste oorlog
is er gevochten geworden om het be
zit van kolonie.', en de honger naar
koloniën van zekere jonge industriee-
la landen is een van de voornaamste
oorzaken geweest die de wereldbrand
heeft uitgelokt.
Het probleem dagteekent van het
einde van de 15" eeuw, toen Portugal
en Spanje op zoek gingen naar Indië
over de zeeën, om eigenhandig de
rijke waren en vooral de specerijen
van het sprookjesland te gaan halen,
die tot dan toe door dé Arabieren
langs karavaanwegen naar de havens
van de Middellandsche Zee aange
bracht werden. Toen Colcmbus in
1492 in V/estelijke richting Indië
meende bereikt te hebben en er bezit
van nam in naam van de Koning van
Spanje, ontdekte hij een nieuw con
tinent, Amerika, terwijl enkele jaren
later Vasco de Gama, een Portugees,
vaste voet aan wal zette van het hui
dige Britsch-Indiö dat een Portugee-
sche kolonie werd. Vanaf dat oogen-
blik doorkruisten de Portugeesche en
de Spaansche schepen en later ook
de Hollandsche, de Engelsche en de
Fransche alle zeeën van de wereld
en werd een verbitterde strijd ge
voerd om zooveel mogelijk vreemd
grondgebied te veroveren. Het goud
van Amerika maakt Spanje schatrijk,
maar ook zwakker en zwakker. Hol
land samen met Engeland versloeg
zijn reusachtige vloten. Engeland ver
sloeg de Hollandsche vloot. Engeland
versloeg Frankrijk en keer op keer
gingen de Spaansche, de Portugee
sche, de Hollandsche en de Fransche
koloniën over in handen van de En-
gelschen, die steeds maar machtiger
werden en weldra het grootste en
rijkste koloniaal rijk van de wereld
bezaten en de onbedreigde opper
heerschappij op zee. Spanje verloor
later nog al zijn Midden- en Zuid-
Amerikaansche koloniën, die onaf
hankelijke republieken toerden. Hol
land bleef nog het rijke Neder-
landsch-Indië behouden naast Suri
name, terwijl Frankrijk zijn koloniaal
rijk in de 19" eeuw nog aanmerkelijk
uitbreidde. Doch Engeland toonde
zich op alle gebied de meester. In alle
oorlogen, wist het koloniën bij te
winnen, zelf al had het met de oor
logen niets te maken en al had geen
enkele Britschc-soldaat meegestreden:
AFRIKA.
Tot het midden van de 19s eeuw
bleef Afrika het groote onbekende en
geheimzinnige vasteland waarvan al
leen de kustgebieden ontdekt waren.
Toen eindelijk Livingstone en Stanley
hunne beroemde ontdekkingsreizen
deden naar het hart van het zwarte
vasteland, werden de begeerten naar
nieuwe gebieden weer opgewekt bij
de industrieele landen. Belgie, Frank
rijk en Engeland waren er als de kip
pen bij om hun deel in te palmen
en Bismark, de Duitsche kanselier,
kon toen nog met de grootste onver
schilligheid voor het koloniaal vraag
stuk een conferentie bijeenroepen te
Berlijn om de verschillende aanspra
ken te doen onderzoeken. Duitschland
immers was in de zeventiger jaren
nog geen industrieland en kende nog
niet de behoefte aan afzetgebieden
en aan grondstoffenbronnen. Doch de
industrialiseering van Duitschland
ging na 1870 des te rapper en de
nood aan koloniën oegon zich drin
gender en dringender te laten gevoe
len op een oogenblik dat de koek
grootendeels verdeeld was. Haastig
werd genomen wat nog te nemen viel,
in Afrika en in de Stille Oceaan. Doch
het wilde meer. Duitschland trachtte
af te koopen van Frankrijk en Enge
land doch die pogingen mislukten
bijna totaal. Toen poogde het door
bedreigingen te verkrijgen wat het
met onderhandelingen niet kon be
komen en zoo ontsnaote Europa her
haalde malen op het nippertje aan
een oorlog onder andere ook naar
aanleiding van de Marokkaansche
kwestie, tot in 1914 de bom barstte.
Intusschen had ook Italië, dat samen
met Duitschland zijn eenheid verwe
zenlijkt had, de oogen gericht op
Afrika. Het wist een paar arme kolo
niën te verkrijgen op de Oost-kust
van Afrika: Eritrea en Somaliland,
maar toen het poogde een mandaat
te verkrijgen over Abessynië werd het
schandelijk verslagen door Abessynië
zelf. Later wist het nog Tripolie of
Lybie te veroveren op de Turken, vlak,
vóór den oorlog.
DE HUIDIGE VERHOUDINGEN.
De oorlog heeft weer geweldige ver
anderingen gebracht in de koloniale
verdeeling. Duitschland verloor al zijn
bezittingen ten voordeele van Enge
land, Frankrijk, Belgie en Japan. Ja
pan en Italië waren ontevreden om
dat ze niet kregen wat ze verwacht
hadden en zoo is op het oogenblik
de wereld weer verdeeld tusschen de
landen die hardnekkig vasthouden
aan de verworven bezittingen en de
jonge levenskrachtige industrieele
Staten, die met een te groote bevol
king tusschen de enge grenzen be
kneld blijven zitten: Duitschland,
Italië en Japan. Japan is het eerst
in beioeging gekomen en bedreigt ge
heel Oost-Azië en een gedeelte van
Oceanië. Italië heeft zijn honger ge
stild door de recente verovering van
Abessynie. Nu verheft het nationaal-
socialistische Duitschland de stem om
zijn voor-oorlogsche koloniën terug
te krijgen en het doet het met klem,
gesteund in zijn eischen door Italië
en Japan, die daardoor hun eigen
politiek verdedigen. Frankrijk en En
geland, de bijzonderste belangheb
benden, hebben zich een tijdje doof
gehouden, maar de stijgende macht
van Duitschland en de dringendheid
van de eisch heeft hen genoopt het
vraagstuk voor oogen te nemen. Te
Londen zijn thans onderhandelingen
aan den gang. Een Fransche onder
zoekscommissie is afgereisd naar
Afrika om. de toestpnj 'ki ,'e vroegere
Duitsche koloniën te onderzoeken.
Er moet een oplossing komen, wil
men de vrede handhaven. Welke die
oplossing zijn zal kan voor het oogen
blik nog moeilijk voorspeld worden.
Immers Engeland en Frankrijk zien
noode af van een teruggave van de
Duitsche koloniën, die, het moet de
Duitschers toegegeven worden, voor
beeldig georganiseerd en uitgebaat
werden. Reeds werd gedacht aan Bel
gie en Nederland, tiuee kleine landen
die volgens de groote slokoppen een
te groot koloniaal rijk bezitten in
verhouding van het moederland en
die best een stukje zouden kunnen
afstaan. Doch zooveel fierheid zullen
die twee landjes wel bezitten, om ge
zamenlijk uit alle macht te reagee-
ren tegen zulke mogelijkheid. Zij zul
len antwoorden: Geef eerst aan
Duitschland al zijn vroegere koloniën
terug en als het daarmee nog niet
genoeg heeft kan er veeleer nog iets
af van de Engelsche bezittingen of
van de Fransche, waarvoor toch het
noodige volk ontbreekt.
Jeroom Delombaerde, Gewestelijke Propagandist K.A.J.
Roza Van Salen, Nationale Propagandiste K.A.J.
jef Deschuyffeleer, Algemeen Voorzitter K.A.J.
(Verboden nadruk
II
ROSKAM.
ÜS3BHI3BII2
Er is maar één zulke doodstrijd
geweest. Hof van Olijven, gevaar
lijk front met het reuzengevecht van
den Man der Smarten tegen de helle
macht.
En toch vooruit! Het uur is daar.
En weldra die Kruisweg.
Er is ook maar één zulke Kruisweg
geweest, tusschen twee hagen nieuws
gierigen en vijanden. En elk weet het
zijne te zeggen.
En toch vooruit!
Eiken morgen moeten zooveel werk
lieden en bedienden hun dagelijksch
kruis opnemen.
Men schrikt terug voor den last of
de kommernis, hitte, koude, arbeid.
Vooruit, het uur is daar. De sireen
der fabriek blaast.
De baas is al op 't werk, de boer
is al op. Het uur is daar, het uur van
offer begint eiken morgan. Alle dagen
t gareel weer aan.
Vooruit! Dat roepen vrouw en kin-
ders tot den broodwinner van het
huishouden. Het uur is daar; niet
mijn wil geschiede, doch de uwe,
mijn God. Ik zou liever nog blij
ven slapen, vandaag thuis blijven, een
dag rust nemen. Neen, vooruit,
spijts hoofdpijn en zwaarmoedigheid.
Staat op, laat ons gaan.
Men zal in stilte lijden, niemand
zal het zien cp het kantoor of in den
atelier.
Men voorziet den dag met al zijn
détails.
Niet redeneeren. Vooruit, het uur is
daar.
De dag zal weer zijn als de andere,
eentonig, hard werk.
Tot daar. Vooruit.
't Is Zondag namiddag. Waar
heen vandaag? Een mooie spre
kende film lokt aan. Men gaat er
naartoe en keert terug met leeg hart,
onvoldaan. De zinnen zeggen altijd:
Wij hebben niet genoeg, we vragen
meer voor ons geld en ons geluk.
Na de noene-rust.
Waarheen vandaag?
Het is de tweede Zondag van den
Vasten, zegt moeder, jongens naar de
kerk, passie-sermoen.
Op! Het uur is daar.
De Boerenjeugd en Kajotters gaan
er heen. Geen rythme van jazz-band,
enkel de begeleiding van den «Mise
rere Ze hooren en volgen aandach
tiger dan in een theater en komen
thuis, tevreden, met een voorraad
moed en geduld voor een heele week
werk.
A
Een groote lijder die op tachtig-
jarigen ouderdom zou recht hebben
op rust zegt ook: Op! Vooruit! Ket
uur is daar.
Met spannende aandacht volgt Hij
de wereldgebeurtenissen en van op
zijn lijdenssponde doet Hij den echo
zijner stem hooren tot het uiteinde
der aarde: misschien de laatste ra
dio-omroep van het hoogste gezag om
wereldvrede.
Op! Het uur is daar! En de
grijsaard van het Vatikaan klaagt
niet in zijn lijden, toont een opge
ruimd gelaat en toen over enkele da
gen Mgr Turqueti, de Bisschop der
Eskimo's, een onderhoud had met
Zijn Heiligheid en hem verslag gaf
over zijn Missie, toonde de H. Vader
geen 't minste teeken van vermoeie
nis. De Paus der Missiën kon zelf nog
lachen.
H. Vader, zegde de Bisschop der
sneeuwhutten, den naasten Zomer
houden wij bij ons de eerste synode.
En gij noodigt er den Paus niet
uit? zei de H. Vader met humor. Dit
is de pijnlijkste Missie, de schoonste
en meest verdienstelijkste en kon ik
er ééne bezoeken, ik zou deze ver
kiezen.
Op! Het uur is daar. De Paus
die de sneeuwbergen beklom in de
Alpen is niet bevreesd. Hij teekende
een nieuwen pacht en begint een
nieuw Pontifikaat. A. B.
IBCHHaBaBffESSaESSStilH&KBS*
HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE
GEDAAN OM EF.N EN ANDER KENNIS
AAN TE ZETTEN TOT HET ABONNEE-
REN OP DIT BLAD.
DANK EROM.
Iedere hiet-sociallst is op de hoogte van
de verklaringen van Minister Spaak aan
den katholieken journalist Raymond De
Becker, verklaringen die overgedrukt wer
den in L'Indépendance Beige», het or
gaan der Regeering. Of de socialisten zelf
deze ommekeer van hun partijgenoot
Spaak vernamen is zeer twijfelachtig, want
de socialistische pers repte er ofwel geen
enkel woord over, ofwel zooals Voor Al
len maakte zij er zich van af met een
geestigheid Jovan bedenkelijken aard.
De verklaringen van Minister Spaak zijn
echter wel meer waard dan een spotter-
nijtje van een socialistisch weekblad, dat
zich vergenoegt met te zeggen: «Spaak!
och kom, allemaal niet ernstig, Spaak
heeft reeds zooveel gesproken, en gelukkig
blijft het steeds bij woorden». Er kan
echter een tijd komen dat deze geeste
lijke evolutie zich in de praktijk omzet
ten zal, en de socialistische partij in Bel
gië voor de keus staan zal: ofwel de rich
ting Vandervelde, ofwel de richting De
Man-Spaak.
Wie echter meent dat de soc. partij zoo
maar dadelijk in twee stukken vallen zal,
vergist zich grootelijks. Ministers Spaak
en De Man mogen zich thans nog zooveel
uitlaten over hun anti-marxistisch socia
lisme, hun invloed is praktisch nul in de
socialistische partij.
Het is niet toevallig dat beiden minister
weiden. Hun partijgenooten weten beter
dan wie ook wat ze eraan hebben. Daarom
werden ze geneutraliseerd in een minister
zetel. Wie samen met anti-social loten re
geert, kan onmogelijk zuiver socialistische
verwezenlijkingen nastreven, op gevaar af
de regeeringskombinatie te kelderen. Om
het Ministerie Van Zeeland recht te hou
den is iedere- partij verplicht veel water
in den partijwi.m te doen, zoodat de In
vloed van Spaak en De Man toch altijd
beperkt blijft. Daarbij zijn ze gemanda
teerd door hun. partij en hebben diensvol-
gens zich te gedragen naar de richtlijnen,
de directieven der partij. De socialistische
partij nu is feitelijk marxistisch, staat dus
programmatisch tegenover De Man en
Spaak, welke noodgedwongen dienen ge
hoor te geven aan inspiraties die tegen
him overtuiging ingaan.
Trouwens hoe taktisch werd De Man
niet schaakmat gezet door zijn partijge
nooten. De schepper van het Plan van den
Arbeid werd dadelijk naar de regeering
gestuurd1, en zelfs mocht hij zijn troetel
kind het planin den steek laten om
naar Financiën over te gaan. Het kwam
erop aan hem in de regeering te houden.
Spaak verkeert in hetzelfde gevaL Terwijl
ze in de regeering zitten is hun invloed
in het partijraderwerk uitgeschakeld, en
dienen ze bovendien te gehoorzamen aan
de partij, die in werkelijkheid met nieuwe
opvattingen geen rekening houdt, en ze
zooveel mogelijk schaakmat zet.
Daarom is het voorbarig van nu af reeds
de versplintering der soc. partij te ver
wachten. Hoe de opvattingen van Spaak
ook van die van Vandervelde afwijken,
toch is de toestand zoo dat de patron
meester is en Minister Spaak niets te zeg
gen heeft.
De Man en Spaak zijn twee schoone
schouwgarnituren voor de socialisten,
waarop er fel geboft wordt, doch voor wie
iedere onmiddellijke Invloedssfeer gesloten
blijft. Ze zijn minister, maar hebben niets
in te brengen in de algemeene politiek van
de soc. partij.
Deze insluitingspolitiek kan natuurlijk
niet blijven meegaan. En vroeg of laat
moet de soc. partij den invloed ondergaan
van de nieuwe opvattingen van Spaak en
De Man. Dit kan echter nog heel wat
aanslepen.
Het is niet voldoende dat «denkers»
hun ideeën openbaren opdat 's anderen- v\».
daags de nieuwe ideeën overgenomen wor
den door de lagere partijlagcn. Er valt een
lange weg af te leggen, en vooral hier
waar de kaders nog de verouderde marxis
tische denkbeelden aankleven en feitelijk
het leven der gcheele partij beïnvloeden.
Het feit dat de soc. pers angstvallig de
publicaties van Spaak en De Man ver
zwijgt is wel het bewijs dat de partij er
over waken zal dat de doorzijpeling zoo
lang mogelijk tegengehouden wordt.
Da Man en Spaak staan dus voorloopig
alleen en wijzen een weg aan die tamelijk
verschilt van de partijbaan.
Beiden zijn anti-marxistisch in dezen
zin dat ze geestelijke waarden aan de basis
plaatsen. Spaak erkent zelfs de blijvende
beschavingswaarden van het Christendom.
Waar Marx en met hem de soc. partij ver
klaren dat de stof alles beheerscht en het
leven dus louter stoffelijk is, beweren
Spaak en De Man dat de mensch verder
reikt dan de stof, dat de geest dus ook in
aanmerking dient genomen.
Van hieruit wordt verzaakt én aan het
internationalisme én aan den klassen
strijd, zoodat er voorloopig van nationaal-
socialisme m-et'leestelijken inslag mag ge
sproken worden. Dit is natuurlijk geen
hitlerisme, doch het is ook geen historisch
materialisme meer. Het breekt radikaal af
met de grondbeginselen van Marx die ma
terialisme, klassenstrijd, klasse-uitbuiting,
proletaries tie en groot-kapitalism uit de
maatschappelijke organisatie afleidt.
Spaak en De Man op grond van hun
spiritualisme en hun nationalisme zullen
dus de maaschappij anders ..irichten dan
het aardsch-paradijs van de overige so
cialisten.
Doch praktisch is hun invloed, nu al
thans, nul. Rond deze vernieuwde denkbeel
den zullen zich denkelijk enkele ontwik
kelden groepeeren die zich aangetrokken
voelen door het nieuwe evangelie. Er zal
gezocht, gediscussieerd en uitgediept wor
den. Deze kernen moeten op hun beurt
hun omgeving beïnvloeden, zich inwikke
len in ondergeschikte organen.
Kringvormig moet de invloed van Spaak
en De Man zich uitbreiden, vat krijgen
op de breede laag journalisten, propagan
disten en plaatselijke leiders. Pas daarna
kan de vloed komen, t.t.z. het doorzijpelen,
het doordringen tot de soc. massa. Hier
voor zouden in normale Omstandigheden
jaren noodig zijn. Het volstaat even te
wijzen op de pr&i<j*ëa van Rousseau die
pas een halve eeuw later het openoaar le
ven aantastten.
Maar er is hier het feit dat we in een
smeltkroes van leerstelsels leven die strij
den om de macht. Wie wint, lacht en ver
biedt de concurrentie. Dit ligt in de lijn
van iedere revolutionnaire periode.
Spaak en De Man hoeven eerst den te
genstand in hun eigen nartij te breken.
En Vandervelde, Huysmans, De Brou-
ckère en cs. zijn er de mannen niet naar
om de nieuwe evangelisten vrij spel te
geven. Ze zullen nooit op de soc. massa
tijdig kunnen Inwerken, om de soc. partij
te beletten haar marxistischen kamp door
te voeren. Deze tijd is te revoiutionnair
om evolutie een kans te geven.
Ofwel het Volksfront van alle linksche
elementen, de droom van den patron en
zijn getrouwen met het lamleggen van
Spaak en De Man, totdat de stabiliteit
van... een rood Europa vtj'zekerd is, dus
tot in de oneindigheid.
Ofwel de overwinning van een kriste-
lijk-solidarisme met nationalen grondslag,
waarin Spaak en De Man bruikbare ele
menten kunnen worden.
Dit schijnt, bondig samengevat, de twee
voudige uitweg die voor de vernieuwers
van het socialisme, ln deze revolutionnaire
periode, mogelijk is.
Zij zelf zijn reeds aangegrepen door de
rayonneerende kracht van he sociaal-so-
lidarisme en het nationaal beginsel. Reden
te meer om te gelooven ln de ombouw der
maatschappij zooals de pauselijke ency
clieken en het volksgemeenschapsbegrip
het wenschen.
HBBBBEBBBBBBBBBBBflBBasBBBBBX
HEB MEDELIJDEN in naam van H.
Theresia, van K. J.; helpt mij jeugd in
gevaar redden. Dringend noodig om
patronaat en school te bouwen. Post-
check 139.485. Pastoer Renson te Xhen-
delesse.
Z. H. de Paus heeft eenige oogenblik-
ken mogen opstaan -n heeft wat gewan
deld in de zieken ..si-er. Professor Milani,
de arts van den 'aus en twee sekreta-
rissen van Z. H. waren daarbij aanwezig.
De uitslagen van den Konsalesceutie-
proefneming waren zeer bevredigend.
De Paus heeft geen den minsten hin
der ondervonden van dit opttaan en zal
dit dagelijks wellicht mogen hernieuwen.
Deze blijde tijding heeft groote vreug
de verwekt onder de omstanders.
BSK3B&BEBIB23Z3aB33BaBaBBBEV
Op Zondag 21 Februari wordt in al de
kerken en kapellen van het Land een
geldinzameling gedaan ten voordeele der
Katholieke Universiteit van Leuven.
De Katholieke Universiteit heeft de
vrijgevigheid der Katholieken doodneodig.
Alle Katholieken zullen met genoegen
aan dit edel werk hun milde penning
jeunen.
IBBBSIBIBSaBBSSaSIBBBBBBBSSB
Het bosch ligt stil en stom.
De zwarte kraaien komen.
De avond valt weerom.
Ze draaien om de boomen!
En voor ze slapen gaan,
Ze maken ruzie, kijven.
Ze kwekken, krassen, slaan,
Willen mekaar verdrijven
Elk heeft nu hoek of boom
En slaapt tusschen de twijgen.
Nu ruischt de donkre stroom...
De zwarte kappen zwijgen
Beselare, 21-2-1937. GEQ.
IBBBBeflBBBRBBBBBElEXaB5BiaBBESBBiEBaiB31BilBSiBiS2fjillBBBBBBaBBBB
ËlSip -
In de kerk te Laken. Be Ministers, talrijke Ministers van State en andere voor*
aanstaande personaliteiten wonen de herdenkingsplechtigheid bij.
Op 17 Februari 1.1. was het drie Jaar
geleden dat onze betreurde Koning Albert
een daodelijken val deed in de rotsen van
Marche-les-Dames. Deze verjaring werd
dan ook plechtig herdacht en talrijke
bloemengarven werden neergelegd op de
plaats waar Koning Albert I om het leven
kwam. Een H. Mis werd opgedragen aan
den voet der steile rots. Velen zijn Woens
dag getrokken naar Marche-les-Dames,
alsook een duizendtal Rsxisten, die in
groep er naartoe trokken en er met de
uitgestrekte hand den Rexistischen groet
brachten.
In de groote steden van het land had
den kerkelijke plechtigheden plaats tot
ziele lafenis van Kening Albert I.
Te Laken, in de O. L. Vxouwkerk, had
een korte herdenkingsplechtigheid plaats
en een bezoek werd gebracht aan de
crypte waar het stoffelijk overschot vap
Koning Albert I rust. Talrijke hooge per
sonaliteiten waren aanwezig, o. m. <J8
H.H. Huysmans en Mosyersoen, voorzit
ters van Kamer en Senaat; Eerste Mi
nister Van Zeeland; de Ministers Bovesse,
Hoste, De Schrijver, Denis, De Lattre,
Rubbens, Wauters, Spaak, Van Isacker,
De Man, Pierlot, Merlot, Bouchery, M. H.
Jaspar; bijna alle Ministers van State,
en andere. Aan het graf van Koning
Albert hielden zes officieren de wacht.
In de kerk van St Jaak-op-Koudenberg,
bij het Koninklijk Paleis, werd ook
Woensdag, te 11 uur, een H. Mis opgedra
gen ter nagedachtenis van den betreurden
overledene. KcrJng Leopold III woonde
de H. Mis bij, evenals de H. Van Zeeland,
Eerste Minister, Minister Rubbens, H.
Houtart, gouverneur van Brabant, enz.
Afgevaardigden van oud-strijdersbonden brengen bloemen cn krr.n en aan om
te leggen op het graf van d«a bcucurden Vorst, ni de crypte tc
