De Strijd voor AMNESTIE
Aan"VOOR ALLEN
Hét wordt beroerd
Met ¥=©eSs recap Werdsssi
Boefprocessie
generaal msia
5 JAAR. N 23.
VSUüHE. - niSEUUST DER SO^AliTEIT
INTERNATIONAAL OVERZICHT
OP ZONDAG 20 JUNI Aanstaande
H. SAKRAMENTSPROCESSIE
WE ZENDEN ONS BLAD
12 FRANK.
RANGSCHIKKING VAN
MONUMENTEN
1282 gsGsnendeeird ontwerp der legeering
c&Rgessonten door de tCoz^sr.
De terdoodveroordeelden krijgen geen recht op verkiesbaarheid
ZONDAG JUNT 1937.
WEEKBLAD: 40 CENTIEMEN.
De Pastorij van Houtem-Veurne als Monument gerangschikt
De Hertog van Windsor is in den echt getreden
HET AMNESTIEONTWERP
VOOR DE KAMER
Wederantwoord
Ptechiig dceptS vim desi Prins vasi lispels Cs Kenss
DE STEMMINGEN
HOE ER GESTEMD V/ERD
«DE HALLE»
Boterstraat, 17, IEPER.
Tel. Poperinge Nr 9
Postcheckrekening Nr 155.70
Er 1
8 TARIEF VOOR BERICHTEN: 1
Kleine berichten per regel 1.— fr.fg
1 fr. toe!, v. ber. m. adr. t. bur.
i Kleine berichte, (minimum! 4.— fr.j|
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.fr. jj
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen rijn vooraf te betalen en j
moeten tegen den Woensdag avond j
ingezonden worden. Kleine be-j
richten tegen den Donderdag noen- j
Op Zondag 25 Juli viert de Sodaliteit van den gekruisten Zaligmaker
haar 300-jarig bestaan. Hunne Doorluchtige Exc. Mgr. Lanriroy, Bisschop
van Brugge. Mgr. Coppieters. Bisschoo van Gent, en Mgr. Rasneur, Bis
schop van Doornijk, wonen de plechtigheid bij.
Om 3 uur namiddag zal een PLECHTIGS JUBELPROCESSIE uit
gaan, gevierd volgens oude traditie. Drie praalwagens en groepen van
1191 zullen hermaakt worden. De Processie is éen BOETPROCESSIE zoo
ais ieder jaar. Al de deelnemers ziin vrijwilligers. Om de steeds stijgen
de aanvraag te kunnen voldoen, werden nieuwe kruisen en boetekleederen
bijgemaakt.
De Processie is verrijkt met aflaten. Die begeeren deel te nemen als,
boeteling doen hunne aanvraag bij den Eerw. Hèer Bestuurder der Soda-
liteit Veurne.
De laatste H. Mis wordt gelezen in Sint Niklaaskerke, te 11 uur.
Giften worden gestort op postchecknummers 1864.14 van E. H. Van-
derheyde, Bestuurder der Sodaliteit. Veurne.
laaaaaasaaasiafflssaaEissaaaEHESEniaBSSEsaasasziSaBHEEasasELiEa
Witblauwe Hemel, zonneglans,
Daartusschep buigend groen,
'n Bevend-zilvre mereldans!...
De Lente zendt heur zoen!
Driekleur of Leeuw waait langs de straat,
Waslicht aan ieder huis.
't Muziek met marsch, op trage maat,
Volgt 't hooge kopren Kruis!
De stoet stapt statig op de baan,
Met bloem en vlag van goud.
Waarlangs de kristen menseigen staan
En bidden, Jong en oud!
De meisjes dragen elk 'n vaan
Met Jezus' heilig hart.
Kruis, scepter, kroon, komt achteraan,
Het lijden en de smart!
Zes maagden dragen Onze Vrouw,
Die goedig nederziet!
De mannen volgen met flambouw!...
Ons Heer is in 't verschiet!
Daar stopt de gouden baldakijn,
Waarrond 'n wierookwolk.
De belle klinkt als kristallijn!...
De Priester zegent 't Volk!
Beselare, 30 Mei 1937. GEO.
4S2BBB!S3a!4BBBaaaB3EISXBaaBBB3
iel essi
GENERAAL EMILIO MOLA,
opperbevelhebber der nationale troepen
van het Spaansche. Noorderfror-.», is Don
derdag 1.1. omgekomen in een luchtvaart-
ongeluk. Donderdag morgen was hij met
zijn vliegtuig opgestegen ter bestemming
van Vaiiadolid. In de omgeving van Bri-
viesca is het vliegtuig om nog onbekende
reden te pletter gevallen. Het lijk van
Generaal Moia lag gansch verminkt op
25 meter van het vliegtuig. Drie stafoffi-
ciex-en en de twee piloten dia hem ver
gezelden, werden ook allen cp den slag
gedood.
a23sasssE2BEaBMaBPi3E£Ë2affi3aaaaa
TREKKINGEN DER
VERWOESTE GEWESTEN 1921
132s Trekking van 1 Juni 1937.
R. 20.733 Nr 19 wint 250.000 fr.
R. 186.223 Nr 8 wint 100.000 fr.
R. £8.825 Nr 19 wint 50.000 fr.
R. 20.733 Nr 12 wint 50.000 fr.
R. 105.635 Nr Ï8 wint 59.039 fr.
De andere nummers dezer reeksen en
deze der reeks 183.133, zijn terugbetaal
baar met 250 frank.
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker. Poperinge, de som van
Voor het Buitenland zen de men ons per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 24 frank.
Uit Amerika: 36 frank.
JMBiaHIMBSBSKHBBSSafiiSBilBB
Bij koninklijk besluit zijn gerangschikt,
om redenen van hun kunst-, historische
en oudheidkundige waarde, overeenkom
stig de wet van 7 Augustus 1931 de hier-
navermelde monumenten in West-Vlaan
deren
1. Oude deelen der Bint Martenskerk, te
Moorsele.
2. De teren van de Sint Niklaaskerk, te
Moere.
3. De toren en Onze-Lieve-Vrouwkerk,
te Lissewege.
4. De toren van de Sint Eutropiusksrk,
te Heule.
5. De toren van de kerk van het Heilig
Kruis, te Wenduins.
6. De toren van de Onze-Lieve-Vrouw-
kerk, te Gistel.
7. Het onderste gedeelte van den toren,
het koor en de kruisbeuk van de Sint Mi
chielskerk, te Ichtegem.
8. De toren, het koor en de beuk van de
Sint Michielskerk, te Zuienkerke.
9. De toren van de Sint Omerskerk, te
Westkerke-Roxem.
10. De beuk en de viering van de Onze-
Lieve-Vrouwkerk, te Zandvoorde.
11. De toren en da Sint-Jan-Baptist-
k-erk, te Stalhille, uitgenomen de beuk en
de sacristij.
12. De toren van de kerk van Sint Me-
dard, te Eernegem.
13. De Sint Maartenskerk, te Kcrtrijk.
14. Da kerk van O.-L.-V. en de kapel
der graven van Vlaanderen in O.-L.-V.,
te Kortrijk.
15. De kleine halle, te Kortrijk.
15. De Sint Antoniuskerk, te Blanken
berg e.
17. De toren en de oude gedeelten der
Sint Eligiuskerk, te Snellegem.
13. Het cud stadhuis, te Blarkenberge.
19. De oude beTg van barmhartigheid,
thans stadsbibliotheek, te ITortrijk.
20. De kerk en de oude deelen van Onze-
Lieve-Vrouw godshuis, te Kortrijk.
21. De toren en de Sint Baafskerk, te
Sint-Baafs-Vijve.
22. De toren van de Sint Amandskerk,
te Markegem.
23.'De toren van de kerk van den Ver
losser, te Harelteke.
24. De toren en de Sint Elooiskerk, te
Sint-Eicois-Vijve.
25. Het geboortehuis van Peter Benoit,
te Harelbeke.
23. De pastorij van Houtem-taj-Veurne.
21. Do toren van de kerk Sint Pieter in
Banden, te Torhouf.
28. Sint Jams hospita al. te Damme.
29. Het begijnhof, te Kcrtrijk.
30. De toren van Onze-Lieve-Vrouwkerk.
te Pittem.
31. De toren van Sint Kwintenskerk, te
Oostkerke bij Brugge.
De oude pastorij van
Houtem werd zooeven,
samen met eenige an
dere merkwaardige ge
bouwen en landschap
pen, geklasseerd door de
Kommissie van Natuur -
en Stedenschoon. g
Het weze herinnerd g1
dat het oudste deel van g
dit schilderachtig ge- -t
bouw reeds van de ja- jo
ren 1617 dagteekent. de
westvleugel werd in 1689 g
bijgebouwd. - Benevens R
zijn speciaal karakter, s,
eigen aan de Norbertijn- jéS feS IÉ! l©1 TfïJi*
sche kloosters, heeft de- i - Mi§§§!
ze pastorij nog een his- S 4 'ftTf- f 'iiffi
torische vermaardheid
verworven binst den
laatsten oorlog, gezien de algemeene staf van het Belgisch leger er zijne bureelen
had opgericht, vanwaar hij de krijgsverrichtingen leidde welke over het lot onzer
jongens beslissen moest, daar werden ook hooge bezoekers ontvangen, zcoals onze
Vorsten, de Heer Poincaré en de Fransche Minister van Oorlog, H. Millc-rand.
BüEBaaifiiaanaszHHEBSiaBEiHfiBssiBaiiasBasbBa
dc Print van Napels ter wereld Icwam werd hem het H. Doopsel tocrji-
diend. Maandag 1.1. hadden nu de offieieele dooppïechtigheden van den kiemen
°rins plaats in de Paulijnsche Kapel in het Quirinaal te Rome. Het is de eerste
maal dat een Prins van Italië te Rome gedoopt wordt. Het H. Doopsel werd
toegediend door Mgr. Beccarian, Kapeiiieer van het Hof. Koning Victor Emma
nuel var. Itaiië en Koningin.Moeder Elisabeth van België waren peter en meter
van het kind. Koningin Elisabeth was vertegenwoordigd door de Hertogin van
Vend óme, zuster van Koning Aibert. Ongeveer 700 genoodigden bevonden zicli in
de kapel bij de doopplechtigneden, waarvan wij hierboven een foto overdrukken.
<a»HiasaiflaBaaaidB:kg:d'Ji3iK9CS(i3ii3E3Si!3HBiBsiacas3X3MXBass
Voor aangifte voor de reis naar Ver-
.ian, waaraan iedereen mag deelnemen,
zoowel vrouwen ais mannen, niet-oud-
ïfcrijders als oudstrijders, moeten de toe
tredingen gedaan zijn heden Zondag 6 Juni
tm laatste bij den leider van den V.OA-
vuibocd van 't gewest. Die worden ook
3-<*nveerd bij Joris Deburggrave te Veurne
io bij Marcel Ser.esael te Sint Rijaers,
•riefoon Leisele 86. Voor Pop:ringe
t>h aangeven bij Folcque J., Peperstraat
Poperinge.
~>e treinen vertrekken 2taterdag 19 Juni:
"én iftt Adinkerke, 's avonds te 10.26 uur,
'ln iargs Veurne, Diksmuidë; één andere
".it Poperinge te 10.18 uur 's avonds langs
-tmertinge, leper, enz. In Brussel komexv
treinen samen, om 's morgens vroeg
Verdun aan te komen: in autocars de
secteur van Verdun bezoeken, om dan
aan de Pontiflkale Mis aanwezig te zijn,
aan het monununt van Douaumont, het
grootste gedenkteeken van het westelijk
front.
Voor gansch de reis bedraagt de prijs:
75 Jr. in 3* klas; 115 fr. in 2» inas. Vcor
het personeel van P.T. T. 45 ir. en voor
de agenten die vrijkaarten hebben op de
Fransche spoorwegen: 20 fr.
Het Verbond vraagt dat ten minste al
de vlaggen zouden aanwezig zijn gedu
rende do H. Mts, wat een schoonsn indruk
zou maken.
De terugkeer heeft plaats rend 3 uur
Maandag morgen.
Liefst eten mede nemen, ten minsts tot
Verdun; daar zullen goede spijshiuzen
aangewezen worden.
DE HERTOG VAN WINDSOR,
vroeger Koning van Engeland.
De treurige geschiedenis van ex-koning
Edward VIII van Engeland, thans de Her
tog van Windsor, h:eft Donderdag 11. haar
verder verloop gehad. Zijn huwelijk met
Mrs Warfleld, alias M™ Simpson, werd
dien dag voltrokken op het kasteel van
Candé, bij Tours. De burgemeester van
Monts, gemeente op welker grondgebied
het kasteel van Candé is gelegen, voltrok
het burgerlijk huwelijk. Een Anglikaan-
sche geestelijke, dominee Anderson Jar-
M" WARFIELD,
voor wie een Koning zijn troon lie t.
din:, voltrok het kerkelijk huwelijk naar
•den Anglikaanschen protestantschen ri
tus. Dominee Jardine is hier eigenhandig
opgetreden en zender machtiging van zijn
kerkelijke oversten, zrifs tegen d:zes wil
in. Dominee Jardine was daarvoor spe
ciaal uit Engeiand overgekomen. De Her
tog van Windsor is dus niet verzoend mot
de Angtitaansche kerk, die weigerde zijn
huwelijk met e:n gesche.dene vrouw in
te zegenen.
De Recfeeiüng weigert
verkiesbaarheid
aan de terdoodveroordeelden
Maandag 11. kwamen de Ministers ln
Kabinetsraad bijeen om o.rn. de amnestie -
kwestie te bepsreken. Na den raad werd
bekend gemaakt dat de Regeering zich
met algemeene stemmen akkoord had ge
steld de amnestiewet vcor te houden voor
de Kamer, maar met da bepaling dat aan
de terdoodveroordeelden wegens activisme
geen recht op verkiesbaarheid zou worden
verleend. De Regeeringskwestie zou op de
formule werden gesteld.
in afwachting dat het vraagstuk zou
ter stemming worden gebracht in de Ka
mer op Woensdag 11., werden talrijke po
litieke onderhandelingen gevoerd ten ein
de de Regeering een meerderheid te be
zorgen.
De houding der Regeering had intus-
sehen bij velen eenige verbazing verwekt.
De Socialisten beslissen blok te
vormen en het Amnestieontwerp
met het Regeeringsamendement
goed te keuren
Dinsdag morgen 11. vergaderde vervol
gens de Algemeene Raad der Socialisti
sche Partij, ter bespreking van het am-
nestievraagstuk. De Socialisten wilden de
Regsering niet in gevaar brengen en er
werd met bijna algemeene stemmen be
sloten de socialistische parlementaire
groep aan te zetten blok te vormen en
het amnestieontwerp met toevoeging van
het Regeeringsamendement goed te keu
ren.
DE BESPREKING.
HEFTIGE INCIDENTEN.
In de Kamer moest dus Woensdag de
bespreking over de amnestie worden
voortgezet. Bij de openmg der vergade
ring' waren bijna alle Ministers aanwezig
en de meeste Kamerleden waren ook te
genwoordig.
Eerst werd de tekst van het Regee
ringsamendement mede gedeald; dit voor
ziet het niet verleenen van het recht van
verkiesbaarheid, aan de terdoodveroor
deelden.
H. Van Glabbeke, Liberaal, was de eer
ste spreker. Deze, die zich verontschul
digd had niet tegenwoordig te kunnen
zijn op de betooging voor amnestie te
Brussel, verklaart nu dat de amnestie
geen bevrediging brengen zal in het
Vlaamsche land; dat geen verzoening zal
bereikt worden; dat de Vlaamsche Na
tionalisten hun strijd tegen België zullen
voortzetten; dat de activisten niet waar
dig zijn van amnestie; dat degenen die
20 jaar geleden het land hebben verraden,
niet vrijgepleit kunnen worden en dat hij
dus ook tegen de amnestie zou stemmen.
H. Hubin, Socialist, ziet in de amnestie
een kwestie van opbod onder de verschil
lende Vlaamsche elementen; dat de
beweging ingegeven is door den haat te
genover Frankrijk. Zijn liefde voor Frank
rijk wil hij verkondigen. Voor hem is
Frankrijk e:n tweede Vaderland. Zoo Bel
gië met scheuring worat bedreigd, weten
de Walen waar naartoe, en zijn rede ein
digde hij met den reep; "Levé Frank
rijk H. Hubin kr:eg echter maar
weinig bijval voor zijn rede.
H. Bodart, Christen Demokraat, meent
dat men zich niet blind mag staren op
het verleden. Men moet enkel de toekomst
voor oog:n hebben en een broederlijke
verstandhouding tusschen de twee gedeel
ten van het land nastreven. Alles moet
in het werk worden gesteld om daartoe
te komen. De huidige toestand kan niet
blijven duren; de wonde moet geheeld
worden. Een oplossing moet gevonden
worden, die voldoening geeft aan de
Vlaamsche opinie, zonder geweld de Waal-
sche opinie aan te doen. Dit geeft het
Regeringsontwerp. Talrijke Walen willen
mchehelpen tot een definitieve regeling
van het Vlaamsche Vraagstuk, maar zij
moeten weten wat de Vlamingen juist
willen en waar zij naartoe willen. De- ma
laise van na den oorlog, die de eenheid
van het iand in gevaar or:ngt, moet ver
dwijnen.
H. Balthazar. Socialist, betreurt de
restrictie vcor - de terdoodveroordeelden.
H. Eovesee had beter gedaan zelf zijn ont
werp in d-e Kamer te verdedigen, tiaar het
War.isch verzet dan niet zoo groot zon
zijn geweest. De Soc-alisten willen een
einde maken mee een verleden van min
derwaardigheid. Vcor de Socialisten staat
net vraagstuk vcor amnestie zonder bij
bedoelingen, wat het geval niet is vcor de
Viaamsche Naticnalis.en, die het grootste
belang erbij hebben dat h:t ontwerp niet
goedgekeurd worde. Zij zoeken alleen een
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 20.fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
Frankrijk 40.fr.
Alle andere landen 60.— fr.
Vedez-erken sim vcranhcoordcliik voot
hun artihell.
SANSEN-VANNESTE, Poperinge KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
In Voor Allenvan 16 Mei 1.1.
wordt gereageerd tegen ons artikel
van 9 Mei over de Schoolkwestie.
Onze lezers zullen zich ongetwijfeld
den bezadigden toon en de redelijke
stellingen van dit artikel herinneren.
Ook moet het de goedkeuring van alle
weidenkenden wegdragen, zoowel van
geloovigen als van nlet-geloovigen.
Het antwoord van Voor Allen is
dan ook niet een principieele discus
sie over het ingenomen standpunt,
maar wel een grof sarcastisch pam
fletartikel, vol rood fanatisme.
Het is er ons om te doen die wal-
gerijke journalistiek van Voor Al
ien» eens te ontmaskeren en aan de
kaak te stellen.
Volgens V. A. hebben wij geschre
ven dat de vrienden van het officieel
onderwijs, waar ze petitionneeren
voor gemengde scholen, valsche of
gedwongen handteekens ophalen
ook dat wij er tegen zijn de gemeen
ten verplicht te zien op afgelegene
whken scholen te bouwen.
Nu dagen wij V. A. uit de passages
'e knippen waar dat gezegd werd. Dat
•tal liet leugenachtig weekblad v4et
'ritnnen om de eenvoudige reden, dat
?*t niet geschreven icerd.
Nu V. A. zich bevuilt, willen wij de
gelegenheid te baat nemen om nog
eens proper te antwoorden.
1. Of er ooit handteekens ge
ronseld werden voor het oprichten
van gemeentescholen laten wij hier in
't midden. Er wordt immers veel ge
daan dat niet te bewijzen valt, omdat
er overal slimme deugnieten rond-
loopen, ook binnen de schansen die
het O. O. verdedigen. Maar nu er van
wet sprake is moet er voor gezorgd
worden dat, waar het verlangen van
de bevolking door een petitie wordt
uitgedrukt, dit op ernstige manier
kan geschieden en de handteekens
voldoende kunnen gecontroleerd wor-
tieii*. Zoo werd letterlijk geschre
ven in het hoofdartikel, «waarop V. A.
iets te zeggen heeft». Denkelijk heeft
het blad in onze gewettigde voorzorg
om een misbruik te voorkomen de
aanklacht van een feit gezien. Nu,
't is de gewone psychologie van een
misdadiger. Men moet niet spreken
van de koord in het huis van den ge
hangene!
2. Waar ons verweten wordt ei
tegen te zijn dat de gemeenten zou
den kunnen verplicht worden scholen
te bouwen in de afgelegene wijken
kunnen wij niets beter deen clan te-
verwijzen haar den passus waar wij
het als redelijk beamen dat aan
een voldoends aantal ouders, die ern-
sl>g een gemengde school vragen, vol
gens hun opinie, voldoening zoude
worden gegeven
Wat echter vooral als plomp fana
tisme voorkomt, is het totaai gemis
aan logika, dat over gansch het arti
kel wordt aangevoeld, maar vooral
waar er sprake is van de rechten der
katholieke bevolking.
De lezer oordeeie zelf.
Het klerikaal weekblad, aldus
V. A., stelt ook de onzinnige vraag,
waarom wij niet evenveel rechten toe-
kenneh aan de vrije als aan de off.
school. Dat is klaar als pompwa
ter. De offieieele school is de school
van iedereen... Iedereen kan in volle
vertrouwen zijn kinderen naar ds of
fieieele school zenden. Zij zullen er
in een geest van verdraagzaamheid
en van onafhankelijkheid opgevoed
worden.
Wat er bij het overlezen van dit
proza klaar blijkt als pompwater is:
1. Daar er van schoolgelijkheid
volstrekt geen sprake meer. kan zijn.
Dat wordt trouwens o. m. in het ar
tikel uitdrukkelijk bekend.
2. Dat er zelfs voor het vrij on
derwijs volstrekt geen leefbaarheid
meer mag bestaan. De off. school is
de school voor iedereendus ook
voor de geloovigen, die én volgens
hun geweten én volgens de kerkelijke
wet voor hunne kinderen toch een
godsdienstige opvoeding moeten op-
eischen.
Tegenover de katholieke gemeen
schap stelt V. A. zich hier aan als
100 hitleriaansch. Nu, wij weten al
lang dat al het gezeem der socialisti
sche pers over schoolvrede en gewe
tensvrijheid maar larie is, en moest
ooit de B. W. P. over Vlaanderen re-
geeren, wij er hier even slecht zou
den voorstaan als onze geloofsgenoo-
ten voor 't oogenblik in Duitschland.
Wij betwijfelen hier niet dat enkele
socialistische leiders het met den
schoolvrede goed meenen, en in ge-
moede overal scholen begeeren vol
gens den wil der bevolkingmaar
de geest van hun partij is anders. Het
grootste deel der socialisten is niet
verdraagzaam. Dat bewijst de taal
van V. A.
A
En het gaat ook niet op te beweren
dat in de' offieieele scholen de kinde
ren in een geest van verdraagzaam
heid worden opgevoed. De opvoeding
is er niet enkel ongodsdienstig, ze is
ook on-burgerlijk: ze leeren er im
mers niet leven met mensehen van
een ander gedacht, maar integendeel
er op uit zijn deze te duivelen en te
verdrukken. Schrijver van bedoeld ar
tikel is er een levend bewijs van; hij
is allerminst verdraagzaam.
Men zou hier echter nog een ach
terpoortje. kunnen, vinden om zijn
plan te trekken, en toegeven dat deze
op school maar een krabberwas,
die van zijn burgerlijke opvoeding niet
meer heeft meegedragen dan van zijn
lessen in het nederlandsch. Wat nogal
gemakkelijk te verdedigen ware gezien
het taaltje dat hij schrijft...
Dat ware het eenig antwoord, DIE
(sic) daarop past! Om het met zijn
eigen woorden te zeggen!
V. Sansen-Vanneste.
ikj-ëiasBüfaESB&iiBEa^aBsssaijiziciatdüz fiBEsasasasassasasBsiBsasDBsa
DE NIET-INMENGING
We hebben hier al zoo dikwijls aan
getoond, dat de niet-inmengingniet
tegenstaande de mooiste initiatieven,
niettegenstaande de best-bestudeerde
vlannen nooit effektieve uitslagen zal
bereiken, omdat het princiep van de
niet-inmenging in de Spaansche bur
geroorlog uit den aard der zaak zelf
niet verwezenlijkbaar is. Hoe zou men
zich kunnen indenken, dat landen,
die de eind-overwinning zouden toil-
ten zien aan de zijde waarvoor ze
geopteerd hebben, zich volledig zou
den afzijdig houden wanneer de mo
gelijkheid van de tegenovergestelde
uitslag blijft bestaan. Dat is het ge
val voor Duitschland en voor Italië
die nooit een andere zegepraal zulten
aanvaarden of erkennen dan die van
de legers van Generaal Franco en dat
is ook het geval voor Jlusland en
Frankrijk, ook wel voor Engeland die
voor het oogenblik de overwinning
van de regeering van Valencia wen-
schen. Toch was de schijn gered. Met
ettelijke weken uitstel werd toch de
beioaking van de Spaansche kusten
toegepast door Fransche, Engelsche,
Italiaansche en Duitsche scheper.. In
hoeverre hierdoor uitslagen bereikt
werden is nog niet uitgemaakt. We
weten ook niet of juist die niet-in
menging geen gelegenheid heeft ge
boden voor een interventie, maar ver
schillende feiten geven ons wel een
zekér recht te vermoeden dat het zoo
was. Eindelijk geven de laatste schok
kende gebeurtenissen reden om te
gelooven dat de rooden door de niet-
interventie geschaad werden. De ver
schillende beschietingen op Engel
sche, Italiaansche en nu vooral op
Duitsche schepen meenen we niet an
ders te moeten interpreteeren dan als
een poging van de regeering van Va
lencia om de niet-inmenging te doen
ophouden opdat de bevoorrading van
wapens en munitie uit Rusland weer
vrijer zou kunnen gebeuren. Waar
schijnlijk zijn die beschietingen zelfs
gebeurd op aanstichting van de Sov
jet-Republiek zelf. De krijgskansen
waren in de laatste tijden immers
weer ten gunste van de troepen
van Franco gekeerd, die belangrij
ke vorderingen gemaakt hebben in
het Baskenland. Rusland heeft al te
veel egijverd in Spanje om er de
vruchten van te zien verloren gaan.
Let wel, ook Italië of Duitschland
zouden in het omgekeerde geval er
wel iets op gevonden hebben. En hei
is daarom dat we beweren dat van
niet-interventie nooit iets zal in huis
komen
DUITSCHLAND EN ITALIË ZIJN
ER IN GSLOOPEN
Aldus beschouwd hebben de Duit-
schers en de Italianen na de beschie
ting van de kruiser Deutschland
een flater begaan door zich zoo plots
uit dc niet-inmengingscommissie te
rug te.trekken, want daarmee hebben
de rooden hun doel bereikt: de niet-
inmenging bestaat voortaan niet
meer, en de Russische schepen zullen
weer aanleggen op de Spaansche
Oostkust en de Fransche zuidergren
zen zullen weer opengesteld worden.
Nochtans hadden de Duitschers en de
Italianen machtige wapenen in hun
handen gekregen na de beschieting
van het internationaal toezicht. Hun
ne doode officieren en matrozen be-
teekenden evenveel vuistslagen die ze
konden laten neerbonzen op de groe
ne tafels der internationale bijeen
komsten om hunne politieke eischen
te onderschrijven. Door de beschie
ting van de versterkte haven van Al-
meria als weerwraakmaatregel zulten
ze maar weinig gewonnen hebben en al
hun troeven verloren. Geheel die han
delwijze is trouwens kenschetsend
voor de Duitsche zoowel als voor de
Italiaansche politiek. Oploopendhe'C
en open spel, waardoor ze telkens in
alle strikken vallen hen door ge-
stéper.er diplomaten gespannen. De
Franschen en de Engelschen zijn heel
wat listiger en soepelder!
GESPANNEN TOESTAND
Hierdoor is de internationale toe
stand weer zeer gespannen geworden.
Het nieuwe onweer brengt ons terug
in herinnering dc gevaarlijke dagen
van de herbezetting van de Rijn
zone, toen we op het nippertje aan
den oorlog ontsnapten. Weer is het
Duitschland, die zal beschuldigd wor
den om de beschieting van de stad
Almeria. Natuurlijk zal Duitschland
zich beroepen op cle vreesslijke slach
ting aangebracht onder de beman
ning van zijn oorlogsboot door de
vliegtuigen van Valencia, maar hoe
zal dit ten slotte verklaard of ver
draaid worden? Rusland zal üc gele
genheid niet laten voorbijgang om
herrie te verwekken op internationaal
gebied zooals het in alle landen op
binnenlandsch gebied wanorde sticht.
De communistische Staat tracht iede
re schijn van recht aan zijn zijde te
krijgen om die uit ts spelen tegen de
landen wier ondergang het gezworen
heeft. In de Spaansche oorlog laat
hij het genoeg gevoelen dat hij eigen
lijk niets anders dan d$ wettelijke
regeering steunt tegen rebellen
Toen er voorstellen kwamen vanwege
Engeland om een wapenstilstand te
bewerken onder de strijdende legers,
ging het akkoord op voorwaarde dat
de rebellen het eerst de wapens neer
legden. De onmenschelijkste wreedhe
den worden de rebellen, de Duitsche
en de Italiaansche vrijicüligers toe
geschreven, zoo de totale vernieti
ging van de Baskische steden, ter
wijl het toch bewezen is dat de roo
den voor den aftocht zelf de gruwe
len verwekken om ze te kunnen toe
schrijven aan de nationalen. Duitsch
land en Italië beschuldigen Rusland,
goed, maar dan mogen ze toch de
communisten geen wapens in de han
den geven! Bij een oorlog kan geen
enkel land in West-Europa gebaat
worden. Alleen Rusland tracht er
munt uit te slaan, omdat het weet
dat oorlog en revolutie zijn aanhang
vergrooten en hetr'tis sterker maken.
Dat Engeland, DaXiehland, Italië en
Frankrijk daar maar goed van bewust
zijn en de handen in mekaar leggen
voor een westelijk pact. Waarschijn
lijk is dit laatste weer uitgesteld.
Maar komen moet het, voor de vrede
in Europa en de wereld. Allen moeten
daarom wat water in hun wijn doen.
Wij denken dan ook dat de toestand
niet hopeloos is. Er zijn al zooveel
ernstige incidenten gebeurd in de
laatste tijden die oorlog konden ver
oorzaakt hebben. De belofte van fl-
nancieele hulp door Frankrijk aan
Duitschland afgelegd na het laatste
bezoek van Dr Schacht aan Parijs zal
hier misschien invloed hebben en En
geland zal al doen wat het kan om
de opgehitste gemoederen te bedaren.
Immers meer dan wie ook is Enge
land bij de voortduring van de vrede
gebaat!
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
deuk aan België te geven, maar spreker
is ervan overtuigd dat van zoodra het
amnestievraagstuk opgeruimd zal zijn. de
VI. Nationalisten veel van hun pluimen
zullen verliezen in Vlaanderen.
REDE VAN HEER VAN ZEELAND.
Dan volgde de rede van Heer Van Zee
land, Eersue Minister.
Heer Van Zeeland wijst eerst op de
verwarring welke omstaan is rondom het
amnestievraagstuk. In den gicnd gaat
het niet over d-e amnestie zelf, maar meer
o-m te weten c-f het recht van verkiesbaar
heid terug zal worden geschonken aan
enkele personen die tijdens den oorlog
verraad hebben gepleegd en die steeds
blijven herhalen dat, moesten zsifde om
standigheden zich voordoen, zij dit nog
zouden deen. Mag aan Borms en eenige
anderen het recht verleend worden plaats
te nemen onder dezen die het Belgisch
Volk leiden? De Kegeering antwoordt
daarop: «Neen».
Het onmiddellijk belang van het vraag
stuk is veel te gering, wiji het onrecht-
streeksch belang te groot kan zijn. Am
nestie is g-een eerherstelling. Het is zelfs
geen vergiffenis. Het is enkel vergeten,
het is een gebaar waarbij men het ver
leden met zijn ellende den rug toekeert
om naar de toekomst te-blikken. Niemand
die de amnestie zal goedkeuren, zal iets
afdoen van de afkeuring voor de daden
van dezen die het genet der wet zullen
bekomen. Amnestie is ook een gebaar van
kracht.
Sedert het nederle'ggen van h-et regee-
ringsontwerp hebben zich nieuwe feiten
voorgedaan, die de regeering genoopt heb
ben het amendement op de verkiesbaar
heid neer te léggen. Bij de laatste verkie
zingen op 11 April heeft hij geen belofte
voor volledige amnestie afgelegd, hij heeft
het feit vastgesteld dat een ontwerp voor
amnestie was neergelegd.
Spreker vraagt dat allen het ontwen»
en het amendement zouden goedkeuren,
om nadien belangrijker en opbouwende*
werk te kunnen verrichten.
ANDERE SPREKERS.
H. Tollenaere, VI. Nat., teekent protest
aan tegen het ingediend amendement. De
Belgische Staat is onbekwaam de Vlamin
gen te begrijpen. Ten aanzien van de am
nestie is er woordbreuk over gansch de
lijn. Spreker brengt een eeresaluut aan
de activisten.
H. Truffaut, Socialist, verklaart nog dat
hij niets meer ten gunste der Vlamingen
zal stemmen, wijl H. Housiaux. Katholiek,
doet opmerken dat geen vergiffenis kan
geschonken weden zoo er geen berouw
bestaat.
Het debat werd dan gesloten en het
Regeeringsamendement ter sprake ge
bracht.
H. Borginon, VI. Nat., neemt het woord
om den Eersten Minister te herinneren
aan zijn belofte. De rede van H. Borginon
verwekt talrijke incidenten; aan het adres
van H. Van Zeeland roepen de Vlaamsche
Nationalisten steeds heftiger: Woord
breuk! Woordbreuk! De Vlaamsche Mi
nisters worden door de Vlaamsche Na»
t'onalistm en bijzonderlijk door H. Lsu-
ridan. uitgemaakt voor judassen en ver
raders. Zü worden nog uitgegeven als
«standbeelden van Vlaam.sehe lakschheid
en Vlaamsche verloochening».
H. Rubbens verdedigde zich dan. Hij
dcet opmerken dat het amnestieontwerp
nog aan hen te danken is. Zit, de Vlaam
sche Ministers, hebben ingeren dat, zen
der het gesteld amendement, geen am
nestie zou verkregen worden, wijl do
Vlaamsche Nationalisten enkel deen aan
demagogie en afbrekerij.
H. Leuridan, VI. Nat., wilde dan vote
het woord nemen, maar hij kon zich nie-t
mee^- doen verstaan, waarna overgegaan
werd tot de stemming.
Eerst werd gestemd over het amende
ment dat geen recht van verkiesbaarheid
verleent aan dc terdoodveroordeelden. Dit
amendement werd aangenomen mei 94
stemmen tegen 65 en 26 onthoudingen.
Het verminderd wetsontwerp op *ljn
geneel werd dan goedgekeurd met 95 stem
men tegen 75 en IS onthoudingen.
Katholiek Weekblad van leper
Bureel
Over het Regeeringsamendement werd
volgende stemming uitgebracht;
Stemden ja de Waalsche Katholie
ken, de Vlaamsche Katholieke Ministers-
Kamerleden, d? Socialisten en 7 Liberalen.
Siemden «neen»: ds Katholieken H.H.
Ccssóe de Maulde, Coussens, Sap, Vinde-
vcgel, Laer. n, Schacpherders ;n Ver-
poorten. Verders de overige Liberalen,
waaronder de H. Van Glabbeke, al d«
Rexieten cn al de Viaamsche Nationalis
ten, de Kommunisten en de Sociilis#
truffaut.
(Zie vervolg op 2' b'.adj