De Paus spreekt tot de Belgen Hef welgelukf Katholiek Partijcongres Heden Zondag 24 Oktober ishstWerelcS-Missie-Zondag MISSIEZONDAG Duitschland stelt een Vredesdaad S Missie-Zondag in de Missie KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Na de Spaarweek voor de Missies Z.H.DE PAUS VERLANGT DAT DE KATHOLIEKEN IN BELGIE EENDRACH TIG ZOUDEN ZIJN. INTERNATIONAAL OVERZICHT WE ZENDEN ONS BLAD 4 n*ANK. Provincieraad van Wesi-Vksanderen De Katholieke Vlamingen hebben de volledige verzekering dat kun eigen belangen op de beste wijze zullen verdedigd worden ZONDAG 24 OKTOBER 1937. «DE HALLE» Katholiek Weekblad van leper Bureel: g Boterstraat, 17, IEPER. 1 =EE ABONNEMENTSPRIJS I VOOR 1 JAAR (per post) Binnenland 20.— fr. if Belgisch Kongo 40.— fr. Frankrijk 40.— fr. ff Alle an Je re landen 60.— fr. U eden etters tifn verantwoordelijk voor jg A«« artikels. g—■MmamiaiiHmiiiiiwMimBWiMiiwiHiiiMHiw— .10 BLADZIJDEN. - 40 CENTIEM. D rukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperingo TeL Poperinge Nr 9 Postcheckrekening Nr 155.70 5' JAAR. N 43. ■UMM g TARIEF VOOR BERICHTEN: I fj Kleine berichten per regel 1.fr. J E 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. S Kleine berichte, (minimum) 4— fr.B ff Rouwber. en Bedank, (min.) 5.— fr. M M 8S M Te herhalen aankondigingen: ff prijs op aanvraag. P Annoneen rijn vooraf te betalen enï moeten tegen den VVoensdag avond Ég ingezonden worden. Kleine be- g g richten tegen den Donderdag noen. g Z. H. de Paus wil dat iedereen edel moedig het zijne bijdrage voor de Katholieke Missies. Om die dee'name tot de kleinste parochie te verkrijgen, wil Hij dat de Pauselijke Missiewer ken overal ingericht worden. Deze Missiewerken laten Z. H. den Paus daarenboven toe, de Missies van alle werelddeelen te steunen. Deze die, om eene of andere reden b. v. de Missies der Spaansche Missionarissen die nu weinig steun zullen verkrijgen van het moederland weinig hulp verwerven en daarom wil Z. H. de Paus dat die Missiewerken in de eer ste plaats bevorderd worden, alhoewel eenmaal die plicht volbracht, alle an dere Missiesteun ruim toegelaten is en door Z. H. goedgekeurd wordt. Om nu ieder jaar de geloovigen relfs degenen die de Pauselijke Mis siewerken niet steunen te kunnen tereiken en steeds maar hun missie plicht te herinneren, stelde de Paus. op den vasten datum van den voor- laatsten Zondag van Oktober, den Missie-Zondag in. DE WERELD-MISSIE-ZONDAG is voor heel de wereld: 1. - EEN DAG VAN GEBED voor de Missies: speciale gebeden moeten on der iedere Mis gebeden worden. Veel H. Communies en gebeden van de ge loovigen worden ervoor gevraagd. 2. - EEN DAG VAN ONDERRICHT OVER DE MISSIE: alle sermoenen moeten over de Missies en onze Mis sionarissen handelen. 3. - Een uitstekende gelegenheid om voor de Missies edelmoedigheid te be- toonen: al de omhalingen moeten voor de Missies gehouden worden. De spaarweek voor de Missies zal eene schoone opbrengst toegelaten hebben: wie kan er niet enkele fran ken sparen op nuttelooze uitgavqji, die anders TOCH waren uitgegeven? Nu IE3E3SSESB3!SHEBB£BH8B£S3RBSia zullen zij uwe Missiegift en uwe ver diensten vermeerderen. Z. H. de Paus beklemtoont steeds den Missieplicht van eiken Katholiek. Op de Vatikaansche perstentoon stelling verklaarde Hij dat de Mis- sieaktie was de bijzonderste katho lieke aktie Op Sinksen 1922. en kele maanden na zijne Pauskeuze, verkondigde Hij dat maar ééne en kele ziel niet zou gered zijn door ons te kort aan edelmoedigheid; dat maar één Missionaris niet zou kunnen voortwerken omdat wij de geldmid delen niet verschaffen: Ziedaar eene zware verantwoordelijkheid waarop wij niet genoeg gedacht hebben. Die woorden van Z. H. den Paus volstaan om eenieder tot groote gees telijke en stoffelijke hulp aan te zet ten. mm Onze Missionarissen zelf wachten begeerig. naar den geestelijken en stoffelijken schat van den Wereld- Missie-Zondag. Met hun kristenen, midden hun ar moede, doen zij er ook aan mee en zeer veel sparen deze arme menschen voor den Paus uit. Zullen wij ons door hen in edelmoedigheid iaten overtref fen. wij die hier te midden Gods on eindige weldaden verkeeren? In den Oktobermaand vertrekken vele Missionarissen. Honderden en honderden der onzen werken aan den Missiearbeid. Allen zullen wij spe ciaal voor de Missie bidden, morgen eene milde almoes ervoor geven, na de spaarweek onder de omhaling en door onze hulp zullen de Mis sies, op den Missie-Zondag van mor gen. zeer gebaat worden. Wij zullen morgen. Zondag avond, te 20 uur, ook luisteren naar Radio- Kortrijk. waar over de Missies en Missieaktie zal gesproken worden. De Missie-Aktie-Leiding van het Manncnverbond. EEN WELSPREKEND BERICHT UIT ROME i Wij die hier blijven, wat doen we voor h:n die weggingen? Zij verlieten degenfn die z? op aarde meest beminden en gij welstellende bur- ger, ge kur.t rseg niet scheiden van een billet van 100 Ir., waar uw portefeuille voi van steekt. Het is missiezondag, de wereld door «n deze dag moet aan onze zendelingen een ware apostelvreugde brengen cn een oprechten steun. Hsden een go? Onze Vadernog kter een vurige Heilige Communie. En alleszins een ferme dep in de sohale. Dat is het wachtwoord op het missiefront. hfiereen meet missionaris zijn en zijn Stootje geven aan dat reuzenwerk. Als ook maar een enkele ziel door ons aar- xka en door ons gebrek aan ede!moedig heid zou verloren gaan, als ook slechts ééa missionaris zijn iever zou moeten be dwingen, wijl het hem aan de ncodige fkldmidd-elen ontbrak, welke wij hem weigeren, dan zou dit een groote verant- WGordtli.kbeid zijn, waaraan wij in den hop van ons leven wellicht niet gedacht hebbenzoo schreef een Paus. Ik zou willen missionaris zijn, niet voor enkele jaren, maar vanaf de schep ping der wereld tot het einde der eeuwenWie sprak zoo? Het H. Treesje, door den Paus als patrones der missiën aangesteld. DE ZENDELINGEN VAN ONZE STREEK Onze oud-studiemakker Mgr Demo!, die onlangs voor den derden keer inscheepte Mar dsn Kongo, zei mij dat hij zoo ver langde om terug bij zijn zwartjes te zijn. Een avond met zulk een apostelziel spre- hfr, is een retraite waard. Hij gaat naar die streek waar in 1892 die stille baanbreekster naartoe trok: Zuster Godelieve van d?n Abeele (Watou) Marie Louise Ryckebusch in de wereld. De negers gaan nu nog bidden op haar iref te Luluaburg en vcrceren haar als «n heilige. De breeds oceaan kon haar niet tegen houden in haar zieleniever. Zij hoorde van ver de negers hun ziekamood kermen fa de onbekende wildernis werd Jbet land van haar hert?, die vreemdelingen wer den haar broers en zusters. Wist gij hoe zeer ik houd van mijn lieve missie, van mijn beminde kinderen, van mijn nieuw vaderland, van mijn Kongo! Ik zou mijn lot niet willen wis- «lsn tegen dat van den Koning. Zielen, talrijke zielen redden, ik nederige Zuster Godeiieve! Zal de eeuwigheid voldoende iBiumiuHiimimaii zijn om God over zulk een uitstekende gunet te bedanken?». Welk accent van geestdrift klonk niet in deze woorden? Dit was geen rethoriek -nder daden, want thans heeft Lulua burg een normaalschool voor catechisten en voor onderwijzeressen, een seminarie voor inlandsché priesters, alsook een no viciaat voor zwarte zusters. ANDERE rrGUF.EN Dame Louise (Juür. De Meester uit Roaselare), de stichteres, de veroveraar ster. Wie zou gedacht hebben, toen ik daar de mis diende van E. H. Decuypsr, eersten bestuurder, dat het klooster, dat over dertig jaar te Rceselare begon met 5 of 6 postulanten, eene daags zulk een uitbreiding zou nemen en tot het bloeien de moederhuis uitgroeien van Heverlee, waar reeds meer dan zeven honderd mis- sicnaressen gevormd werden? Edele figuur, kranige vrouw, vol liefde tot God, vol iever voor ds zielen. Zij heeft waarlijk wonderen gesticht van apos tolaat. Gedenkt heden ook Mgr Six, den kra- nigen missie-bisschop ?l?n Leopoldstad, een «ere voor Vlamertinge, zijn geboorte dorp, waar wij samen als knapen en ge- buren speelden. Herdenken wij heden ds besten uit onze streke, ds mannen en vrouwen die meest doen voor O. L. Heers op gansch den aardbol. Steunt hun werk, het is de belangrijk ste onderneming onzer tijden. Door hen wordt het geloof verspreid, de gratie uit gedeeld, Christus' rijk uitgebreid. We moeten bidden opdat deze dag Sinxen- klaart? breng? in den heidenschen nacht. We moeten offeren opdat de Pinkster- gloed nog dieper doordringe tot in de ijsvelden bij de Eskimo's. Die verdoemd? massa di? h?llswaarts glijdt, moeten wij tegen houden, kost wat kost, met daar midden de breede baan van het verderf, den zendeling te plaatsen, die de duivels verdrijft met het Doopselwater en de zielen aantrekt door de H. Hostie. Zielen en nog zielen is de hertekreet der zendelingen, cok nog wanneer hun lichaam door de koorts gebroken is. Nog meer bekeeringen, neg meer geloovigen. Zielen en nog zielen, zullen wij smeeken vandaag. En daarom gebeden en nog ge beden. En daarom gegeven en nog ge geven aan die keurbende van helden voor de ongelukkigste en armste menschen der wereld. Opent uw hert en ook uwe beurs, opent den hemel voor die arme duivels. A. B. 3EBBZB&B39BBSKSB Castel Gandolfo, 20 Oktober 1937 Op Zaterdag 16 Oktober ontving Z. H de Paus Mgr. DUGARDYN, Lcgeropper hoofdaalmoezenier, op ecu privaataudicn- tiê. Deze stelde aan Zijne Heiligheid voor Hoofdlegeraaimoezenier GEMOETS; Zeer Kerw. Heer Kan. VAN DER ELST, gees telijk adsistent. Zijne Heiligheid stelde veel belang, en vroeg enkele inlichtingen nopens den Bel gischen legeraalmoezenierdienst. Daarna vroeg Mgr. de Opperhoofdaal moezen ier den pauselijkcn zegen voor de Legeraalmoezeniers cn hunne werken, ook voor het leger. Zijne Heiligheid richtte alsdan volgende woorden tot de Legeraalmoezeniers aan Zijne voeten neergeknield. Ja. uit granscher harte zegenen Wij U, Uwe adsistenten en al Uwe mede werkers. Wij regenen U allen... Wij regenen '•et Eelgieeh Leger... Wij zegenen ook Uw geliefd België.. Het Leger niet alléén de solda ten (deze rijn goede jongens, Wij ken oen de soldaten) maar ook hunne Oversten... Officieren en Onder-Offi- eieren... Wij kennen en beminnen Belgïe. Wij weten dat de roem en het lij- den van het Belgisch Leger op de hoogte waren van zijne koene dapper- heid... Onnoodig te herinneren wat door geheel de wereld bekend is. Nog altijd behoudt het Belgisch Le- ger zijne hooge zedelijke waarde. Wij wenschen dat het voortaan geen bewijzen meer hoeft te geven van zijn dopperheid... Doch Wij weten cok, dat Wij benarde tijden beleven... God beware ons van alls gevaren en oorlogsrampen. Goede burgers en flinke soldaten zijn er noodig. De zending der legeraalmoezeniers bestaat hierin: aan dezer zedelijke op- leiding mede te werken... Ge rijt de geestelijke en redelijke kracht in het leger. De Katholieken moeten goede bur- x> gers wezen. Een goed Katholiek is immer een goed burger». Gij en Uwe medewerkers moeten adii aan ailen voort verkondigen— Niet allétjn aan de officieren, onder-offi- eieren en soldaten, maar aan allen, ook aan de priesters en toekomstige priesters... ja, aan al de Katholieken. Om te sluiten zullen Wij U de woorden zeggen van eenen ouden Paus, maar vooral van eenen ouden priester, die in zijn leven veel ondervinding heeft opgedaan... Onthoudt ze— herhaalt re... Allen moeten éénsgezind wezen...: »Viamingen en Walen... eendrachtig... Voor alles,... hoven alles... in al- les— ten koste van alles... de één- dracht! «Vlamingen en Walen— éénsgezind!... »éénl... één!... Wij zegenen U en Uwe adsistenten en Uwe medehelpers— geheel het Le- ger eu gansch België— De aalmoezeniers stonden op, knielden om afscheid te nemen. Zijne Heiligheid herneemt nog met luider stem en sterken nadruk. Ge moet het hen goed zeggen: ver- eenigd zijn... immer eendrachtig... één- dracht— Ook de Missiezondag wordt tlians ovcr- >1 gevierd, zelfs in de missies onder de pas bekeerde christenen, zij immers zien ter Plaatse dg nood der missionarissen cn hun liefdevol vernuft zet licn heel dikwijls aan lot het brengen van menig offertje ten tate van de Voortplanting des Gcloofs. Zoo schreef ons cca bisschop uit Cliina Niettegenstaande de moeilijke toe- Mand van ons Vicariaat werd de Wcreld- wi-iiczondag van October hier overal ge werd met speciale gebeden en een om haling voor de Voortplanting des Geloofs. Aangezien onze christenen in de uiterste diende verkeeren hebben wij slechts 155 dollars (ongeveer 1.371,75 fr.) kunnen ver baren. doch deze geringe som is groot in aar beteekenis; ik zal U maar een enkel roorbeeld aanhalenin een christenheid ^an omtrent 40 gezinnen nam de catc- na den uitleg over den Missiezondag door den missionaris, liet woord en zegde ,fi' de aanwezigen«Onze miserie iaat Pons niet toe om op een degelijke stof felijke wijze de uitbreiding van onzen H'odsdienst te bevorderen, nochtans moe- ateu ook wij aan het verlangen van den >raus beantwoorden tn volgaarne een offertje brengen cm de bekcering te hel- >nf,n bewerken van hen die het ware 4Geloot nog niet kennen. Welnu, wij zul- >ic|t allemaal één dag vasten cn zullen, >wat we dien daj aan voedsel uitsparen, de Voortplanting des Geloofs geven.» OB flirr» y t~\r%Aocr yoar tri nn arppti Pnk'i "P dien Zondag zag men geen enkel "«'tje rocken en bracht men 10 dol- _oor het Pauselijk Genootschap bijeen. Movezoo voegt de Bisschop er bij. hr v kv' edhartigheid (lezer eenvoudige berg- ters welgevallig zijn aan God en moge Hij hun heilige inzichten zegenen. Moge O. L. II. ook, door zijn genade, de harten raken van alle geloovigen uit Iteel de wereld en ze bewegeu om gebe den en offers te brengen voor het groote Werk van de Voortplanting des Geloofs. Aan hen wordt er niet gevraagd te vasten zooals aan die brave Chincesche christe nen, doch enkel een klein offertje, iets te geven, n.t naar hun beste vermogen. De missionarissen en hun jonge chris tenen vragen iederen dag aan den Aller hoogste dat Hij de vindingrijke missie liefde van de geloovigen honderdvoudig met hemelsche weldaden zou vergelden. MGR. CONST AN TIN I, Voorzitter van de Voortplanting des Geloofs. IBeaBaCERB3Bfl3BB3BSBBBSS&B3B in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of stort op post- checlcrekening 155.70 ran V. Sansen-Van- neste, Drukker. Poperinge, de som van Voor het Buitenlanc aende men ons per Internationaal Postm^r.daat: Uit Fr*nkrijfe: 8 frank. Uit Amerika: 12 frank. IBiaEBSSSBBlE^SiBSSBBBSESBRSJB VERLATEN ZIELEN van het vagevuur helpt degenen die mi) help?n school en patronaat te bouwen. Postcheclc 139.485, Pastoor Renson te Xhendelesse. Diep bewogen gaan de aalmoezeniers dc verhoorzaal verlaten, maar een andermaal houdt dc Heilige Vader ze tegen, doet hen teeken, roept ze terug en zegt nog maals Verkondigt overal deze woorden van den Paus— De Paus heeft niets te veel ge- zegd... Christus zelf heeft niets minder gezegd— Weest ééngezind 1— eendrachtig één 1... één!...». X. X. iBasaaBsaflBasiZBaasaaBBSiiaaaa DE DUITSCHE VERKLARING VAN 13 OKTOBER. Hef heeft iedereen in hst land blij verrast, te vernemen dat na Frank rijk en Engeland, oofc Duitschland de verbintenis heeft aangegaan om voor taan het Belgisch grondgebied niet meer te schenden en zelfs in geval van aanval Belgie, bij te staan, zoo dit gevraagd wordt.titschland neemt zich voor de onaf ihnkelijkheid en de integriteit van h%.i Belgische grond gebied te eerbiedig-n. Deze daad noe men we een vred >sdaad, want de re geering van het Reich kon op dit oogenblik van internationale span ning en wantrouwen niets beters doen om een gunstige stemming te ver wekken. Zekere Fransche bladen mo gen smalend op de onbetrouwbaar heid van het Duiische woord schrij ven, wij zouden c- en wantrouwig te genover de Frans he beloften kunnen zijn. Weliswaar heeft Duitschland in 1914 het waarbc gaccoord van 1839 betreffende de o? -ijdigheid van Bel gie geschonden, maar Frankrijk heeft zelf herhaaldelijk bewezen dat het bekwaam was hetzelfde en zelfs erger te doen, of is het wellicht geen waar dat Napoleon lil op het einde der zestiger jaren ven de vorige eeuw Belgie eenvoudig wilde opslorpen. De Duitsche verklaring is het lo gische gevolg van de houding die het Reich tijdens de laatste jaren tegen over Belgie betuigd heeft, onder an dere in een paar van de groote rede voeringen door ïlitler uitgesproken. Het is eveneens de bevestiging van de verklaring or >i de Fuhrer, dat Duitschland geen territoriale verove ringen of heroveringen in het Westen nastreeft. Frankrijk en Engeland hebben in hun gemeenschappelijke verklaring van 24 April 1537 Belgie ontslagen van zijn verplichtingen voortvloeiend uit het Locatnopcct of uit andere ac- coorden en tezelfdertijd hunne eigen verbintenis gehovden om in geval Belgie door een vreemde Staat zou aangevallen worden het land met al hunne krachten bij te springen. Ook Duitschland neemt zich voor Belgie bij te staan, als dit land het zelf vraagt. Deze dubbele Duitsche verbin tenis vervalt echter zoo Belgie deel neemt aan een militaire actie die te gen Duitschland ou gericht zijn, wat nogal natuurlijk schijnt. HET VOLKL /BONDS?ACT. Met deze -vEStrcii è- actie, doelt Duitschland zooals trouwens blijkt uit de commentaren, op de verplichtin gen die zouden voortvloeien uit arti kel 16 van het Volkenbondspact. Vol gens deze zeer gevaarlijke bepaling immers zou in geval van militaire sancties tegen een aanrandende Staat, onder leiding van da Volken bond, doortocht kunnen gevraagd worden aan een van de leden. Hierbij heeft men steeds willekeurig of on- tvillekeurig gedacht aan een aanval van Duitschland tegen Frankrijk. Bel gie zou dan waarschijnlijk het aan geduide doorgangsland zijn voor Fransche en Engelsche troepen of toch minstens dienen als operatie basis. Van regeeringswege is echter gezegd geworden dat het geen abso lute verplichting is voortvloeiend uit hoofde van het lidmaatschap van de Volkenbond, maar dat Belgie, soeve rein beslist welke houding het zal aannemen en daar het thans volledig onafhankelijk wil blijven zou het aan geen enkel land doorgang verleenen in een oorlog tegen een andere Staat We zijn hierdoor echter nog lang niet gerustgesteld. Zoools Prof. Van Goe them het in De Standaard van 16 dezer schrijft, is de zaak, juridisch wel geheel in orde, maar in andere opzichten b. v. in militair opzicht wel licht niet en hij maakt zich af van mogelijke veronderstellingen, door te verklaren dat dit buiten zijn bevoegd heid valt. Er blijven nog steeds de militaire afspraken tusschen de Bel gische en Fransche legerstaven, die het vermoeden wekken, dat langs die zijde en op die wijze het werk van het gewezen Fransch-Belgisch mili tair accoord wordt voortgezet. Nu blijkt wel uit de uitdrukkelijke verklaringen van Duitsche zijde, dat er niet gedacht wordt aan een aanval tegen Frankrijk, doch de pogingen, die Rusland aanwendt om Duitschland en Italië in het harnas te jagen zouden vroeg of laat wel kunnen leiden tot een oorlog tusschen deze landen en we weten dat uit hoofde van het Fransen sussisch militair pact Frankrijk genouden is Rusland bij te springen zoo het aangevallen wordt. Zoo zou Frankrijk toch kunnen in oorlog geraken met Duitschland en dan is de kans groot, dat doortocht over Belgisch grondgebied aange vraagd wordt. VIERMOG ENDHEDENP ACT. Nu, echter, is er wel een wil en een weg, om de eventualiteit van een nieuioe oorlog in West-Europa onmo gelijk te maken. AJs de vier groote mogendheden, Frankrijk, Duitsch land, Engeland en Italië, die geheel de politiek van West- en Midden- Europa beheerschen een verbond slui ten om de mogelijkheid van oorlog onder elkander te weren, dan zullen ook wij veel geruster zijn. Sedert de vernietiging van het Locarnopact in Maart 1936 zijn al herhaaldelijk po gingen aangewend geworden om een nieuwe toenadering tusschen de on derteekenaars van dit pact tot stand te brengen. Vooral het Fransch-Rus- sisch militair pact heeft er schuld aan dat er nog geen uitslag bereikt werd. De verklaring van Duitschland tegen over de onafhankelijkheidspolitiek van Belgie is echter een groote stap op weg van die toenadering. Immers hierin ivordt duidelijk gezegd dat de verbintenis maar van voorloop;gen aard is, zoolang geen kieUW Locarno pact tot stand komt. Daar Belgie ze ker zich niet meer zal aansluiten bij een dergelijk verbond, kan hieruit niets anders afgeleid worden, dan dat de houding va?i dc vier landen tegen over Belgie eenvormig zal vastgesteld worden in de nieuwe overeenkomst Meteen drukt Duitschland hierdoor stilzwijgend het verlangen uit dat die overeenkomst weldra tot stand zou gebracht worden. Wij verheugen ons ten zeerste om dien datum van 13 October 1937. Hij levert het bewijs dat de politiek door Belgie. aangenomen sedert de heug lijke rede van den Koning onder den druk van de openbare meening in Vlaanderen, de politiek van zelfstan digheid. de eenige juiste is en door de machtige omringende buurstaten gewaardeerd wordt. (Verboden nadruk.) ROSKAM. ZITTING VAN 19 OKTOBER Heer Dr Alf. VERBIST, Senator, de flinke Voorzitter van K.V.V.. stemming over de begrooting. Dezelfde houding zal aangenomen worden door (f? liberale groep, kondigt de H. Pauwels aan. Ds H. Ds Taye (Kath.) richt een weder woord tct de H.H. Stubbe en De Tavernier. Ds H. De Bethune teekent protest aan tsgen sommige aanhalingen van den Heer Stubbs. De Heer De Tavernier wijdt dan nog breedvoerig uit over de schoolkwestie. D? Heer Eaels (Gouverneur), op vraag van de H"t Stubbe, dost dan een verkla ring nop' de aanhouding van den Heer Bontem; Daarna wordt de zitting om half een BeheVen. Onder voorzitterschap van Heer Alfred Ranse werd Dinsdagmorgen te 1-0 uur overgegaan tot d? bespreking van de be grooting. De Heer Staes (kath.) legt het begroo- tingsverslag voor (dienstjaar 1938) dat de inkomsten en uitgaven sluit met een som van 43 mill-oen. Ds verslaggever stelt vast dat een goed begrootingsjaar mag voorzien worden. De Heer Clement brengt dan verslag uit over een boodschap van de B. D. inzake een toelage van 1.067.003 fr. voor hst aan leggen eener wa ter bedee ling te Meenen (Barakken). De Heer De Bethune brengt een gunstig verslag uit over de provinciale tusschen- komst (3 miljoen) inzake watertoevoer naar het Zuiden van West-Vlaanderen. De H. De Tavernier (Soc.) vraagt de tus- schenkomst van de B. D„ om de gemeen ten voor te lichten over de noodzakelijk- hsid van de uit te voeren werksn. De Heer Vermeulen (VL Nat.) best. afgev., zegt dat voor het leggen van be tonnen fietspad:n aan de gemeenten een toelage van 85 wordt toegekend en voor de aschpaden 79 De gemeenten heb ben dus alle belang het betonst:l:el aan te nemen. Heer Van D?yle (soc.) vraagt dat zekere gemeenten zouden aacgesprck:n worden en er eens op hun teensn zou getrapt worden. Heer Vermeulen, best. afgtv.: Dezs dictatoriale les motst nu nog van de so cialisten kemen (Gelach). Een provinciale tusschenkomst cm wer ken uit te voeren aan d? Mandelbeek. wordt aangenomen. De Raad beslist dan Woensdag de be spreking over de begrooting aan te vang:n. ZITTING VAN 20 OKTOBER Onder voorzitterschap van Heer Alfred Rinse werd de zitting om 10.30 uur ge opend. Heer Dedine (Soc.) •(raagt verdere in lichtingen over de werken in de Schip- persschcol van Brugge. Socialist Major komt ook tusschen en sleurt er dsn godsdienst bij. Op d? bank van de Vlaamsche Nationa listen wordt gercepen: «We dachten dat de socialisten niet tegen den godsdienst waren De Socialisten roepen tegen cn de voor zitter rinkelt met de bel om stilte te be komen. Heer De Taeye (Christ. Dtm.), voorzit ter van deze commissie, wterlegt de ge zegden van de socialisten en zegt dat het dossier volledig was Na een tusschenkomst van socialist Van Keirsbulck wore- de bespreking geslcton. Een amendemsn, van de Vlaamsche Na tionalisten inzake artikel 40-42 van de be grooting voor 1938, aangaande een toezicht van de wrrkloozenkassen, wordt bespro ken. Heer J. Van den Bussche (Christ. Dem.) Bestendig Afgev., verstrekt nadere inlich tingen over het voorstel dat naar voren werd gebracht en zegt, indien de koirtrooi niet wordt gedaan, men de deur openstelt voor talrijke misbruiken. Hij hoopt dat de raad het amendement van de VI. Nat. zal verwerpen. Hesr Van den Bussche (Christ. Dem.) en Heer De Tavernier (Soc.) komen hier tusschen en men besluit de zaak betrek kelijk een aangestelden kontroleerder in geheime zitting te bespreken. Dit wordt aangenomen en na 10 minuten bespreking wordt de openbare zitting hernomen. Enkele verslagen worden nog goedge keurd en een bedrag van 75.0C0 fr. voor het toerisme hetzij 25.000 fr. meer wordt eveneens aangenomen. De bespreking van de Begroeting. Namens de Socialisten spreekt H. De Ta vernier een rede uit, natuurlijk met be knibbeling. Hij heeft het vooral tegen de Deputatie daar er in gezondheidstoezicht niets werd gedaan. Hij rept een woord over een tcelagefonds aan de commissie van Openbaren Onderstand, waar de pro vincie niets in stort; de g:meenten die niet gesteund word:n enz., maar stelt toch vast dat de financiën gced zijn. Er wordt door spreker aangedrongen openbare scho len te steunen, tn zoo meer. Hij verheugt zich over de verbeteringen inzake wegenis en besluit dat de socialisten zich zulle n onthouden en niet zull:n tegenstemmen. De zitting wordt dan geschorst. ZITTING VAN 21 OKTOBER Dond?rdagvoormiddag heeft de Provin cieraad de algemcene bespreking var. het 'oudgzt voortgezet; de eerste spreker de aan de beurt kemt is dc H:er D'Artois (Kath., best. afgev.), die een volledige en gedocumenteerd? vergelijkend: studie ge maakt heeft tusschen de verscheidene be- grootir.gen der Belgische provincies. Uit die studie besluit spreker dat de geldelijke toestand der provmeie West-Vlaanderen als etn dtr beste mag aanzien worden van het land. Vervolgens antwoordt H. D'Ar tois aan de opwerpingen die hem gestuurd werden inzonderheid door een H. De Ta vernier. H:er Stubbe (VL Nat.) haalt eerst de verbetering aan die aan te stippen valt in zaak meisjesonderwijs, vooral in sommige huishoudscholen waar het Fransen nog ov~ enkelen tijd de bijzonderste taal was. Vervolgens doet de H. Stubbe een objec tieve kritiek van de begrooting. De H. Oosterlinck (Rsx.) kondigt dat zijn groep zich zal onthouden aan de Zi? vervolg onderaan. 3* kolom. I. EEN HISTORISCH CONGRES. Op 'ngsvergaderingen van een of t *"re organisatie evenals op somm've massale bijeenkom sten wordt wel eens met overmoed gezegd dat men een historisch momentbeleeft. Toen Senator Verbist, Voorzit ter der Katholieke Vlaamsche Volkspartij verleden Zondag op de slotvergadering van het Congres zijn redevoering begon met te zeg gen dat deze dag van historische beteekenis was, voelden alle aan wezigen het aan dat deze woorden een vertolking waren van de wer kelijkheid. De Katholieke Partij heeft voor zeker verleden Zaterdag en Zon dag een Congres gehad dat van de allergrootste beteekenis is, niet al leen voor het partijwezen maar zelfs voor heel het openbaar leven in ons land. Het is onloochenbaar dat deze laatste maanden een vlaag van pes simisme door de katholieke gelede ren was gevaren. Daar waar noch tans de katholieke idee onaange tast was gebleven, waar het gods dienstig leven en de sociale organi saties een ongeëvenaarde bloei k°n- den, moest met droefheid worden vastgesteld dat op het politiek ter rein de katholieken verdeeld ston den. Velen waren reeds overtuigd dat de Katholieke Partij niet meer het gemeenschappelijk huis zou kun nen zijn waar Vlamingen en Wa len, burgers, middenstanders, boe ren en werklieden zich thuis kon den voelen. Het is dan ook de groote ver dienste geweest der Katholieke Partij zich te hebben kunnen aan passen aan de nieuwe stroomingen en omstandigheden en erkend te hebben dat de oude unitaire partij, waar de Vlaamsche belangen niet voldoende geëerbiedigd werden, moest plaats maken voor een nieuw organisme. II. B. K. B. - K. V. V. - P. C. S. De nieuwe partij-organisatie is zoo opgebouwd dat de eenige poli tieke leiding der Katholieke Partij berust in het Directorium en het Congres van het Blok der Katho lieken van België. Dit Blok is sa mengesteld uit de Katholieke Vlaamsche Volkspartij en de Parti Catholique Social. Tegenover sterke unitaire par tijen van tegenstreversstaat dus de Katholieke Partij als een vast aan eengesloten geheel. Maar tevens hebben de Katholieke Vlamingen de volledige verzekering dat hun eigen belangen op de beste wijze zullen verdedigd worden Wij wenschen te komen tot een machtige gemeenschappelijke for matie van alle katholieken. Wij kunnen slechts werkelijk een in vloed hebben indien er een sterke katholieke eenheid bestaat, indien er geen krachtversnippering is in erschillende partijen. Maar zulke eenheidsformatie is ondenkbaar zonder volledige vrijwaring der Vlaamsche belangen. III. VERZOENING BELGIE-VLAANDEREN. Op de slotvergadering van het Congres werden door Senator Ver bist en Professor De Bruyne merk waardige redevoeringen uitgespro ken over de verhoudingen België- Vlaanderen, over het cruciale pro bleem van de betrekkingen tus- chen de twee volksgemeenschap pen in den Staat België. Prof. De Bruyne vatte het par tij-programma in volgende formu- samenIn het kader van een onverzwakt en unitair België, onder de hooge leiding van een Dynastie, voor ebk van beide volksgemeenschappen, dezelfde waarborgen op alle gebied en de zelfde toekomstmogelijkheden. Deze samenvatting werd door de gansche vergadering langdurig toegejuicht. De Voorzitter der K. V. V. heeft gedurende dezelfde vergadering op uitstekende wiize dit probleem na der toegeiuicht: «België moet en zal begrijpen dat het zware verplichtingen hseft tegenover Vlaanderen. Vlaanderen heeft er behoefte aan loya.-l te kunnen opgaan in het Belgisch staatsverband. Het kan een voordeel worden voor de vorming van het Vlaamsche volksgemoed, indien het zich thuis gevoelt in België en zijn burgerlijke overheid den trouw, den eerbied en de loyauteit mag betuigen, die men ontmoet bij burgers in een goed geordenden staat. Het wordt een sterkte voor België indien het rekenen kan op dit volksdeel dat door de vrucht- baarheid van zijn bodem, de vruchtbaarheid van ziin familie, de spontaneïteit van zijn gemoed, meer dan gewone reserven biedt voor et economisch en het gees- f.eslev van dit iand. :-> Vlamingen en Walen, Katho- lieke partijgenocten, Broeders in Christus, toonen wij heden cn voor de toekomst, dat ons nrtio- naliteitsverschil geen oorzaak is van verdeeldheid maar, door on- derdrukking van het nationaal egoïsme, een rijkdom voor het r, geestesleven in dit land, dat v;e in een zelfde liefde doch met ver- scheidenheid van uitdrukkings- kracht willen bezingen als het sterke België! IV. HET HEIL DER KATHOLIEKE GEMEEN- SCHAP. Onbetwistbaar was het Katho liek Partijcongres een groot suk- sss. Zelfs de pers van tegenstre vers eii andersdenkenden is hier mee akkoord. Le Peu.ple die ver leden week nog schreef over la déliquessance du Parti Catholi que schrijft in zijn nummer van verleden Dinsdag qu'on se trouve en précence d'une force politique incontestable Sommige bladen trachtsn wel wat verwarring te zaaien door den nadruk te leggen op dc incidenten die zich hebben voorgedaan gedu rende een vergadering van de P. C. S. Deze incidenten hebben hee- lemaal niet de beteekenis die men er wil aan geven. Zij berustten op een eenvoudig misverstand inzake de internretatie der Standregelen. Het Congres was een heerlijke uiting van wac eens bondig en krachtig getipeerd werd in de woorden Vinculum fidei et pietatis de band van hen die dezelfde leering volgen en samen onder één gezag ter behartiging van dezelfde doel stellingen willen ijveren. Onder de leiding van een toege wijd Directorium, staat het ka tholieke leger paraat. Meer dan ooit willen de katholieken in dienst staan van land en kerk. Alleen de Katholieke Partij is een nationale partij die alle staats burgers, tot welke sociale klas of stand zij ook behooren, in één machtige partijformatie wil groe peer en. Zij doet dan ook beroep op den gemeenschapszin, op de edelmoe digheid en het vertrouwen van alle menschen van goeden wil. De oude gewaden zijn afgelegd de frissche vaandels staan steal [in den morgen, Aartsengelen klaroenen de trom de jonge karavanen zetten aan! J. B. BOOK. Op tweede blad geven wij de Rede uitgesproken door Heer Verbist, Voorzitter van K.V.V. Aanstaande week geven wij de Rede van Heer De Bruyne. Wij vragen aan ailen die het goed meenen beide zoo be- langrijice oproepen aandachtig te lezen en te helpen strijden tot de noo- dige verwezenlijking ervan. BBBBBBBBBIBUilflaiiaBfleBSBBaaBBIIBBBBBBBBBBflBBBBHBBBBBflBEKBKa DE DORLOG IN CHINA Jcpanscl.a infanterie in actio tijdens do straatgevechten te Shangl^k

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1937 | | pagina 1