Gesprekken te Berchtegaden IN ONS LAND Het V.N.V. Kongres te Brussel De Mensch KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Onze Prinsjes bij de Zangers van La Croix de Bois INTERNATIONAAL OVERZICHT 0e Russische poolvorschers, Papanin en zijn makkers, bereikt Voorstellen tot gemeentelijke Concentratie HET ONTHAAL IN DE PERS ZONDAG ZO FEBRUARI 19'S WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN 6' JAAR. N 8. «DE HALLE» Katholiek Weekblad van leper Bareel: B Boterstraat, 58, IEPER. 1 ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per post) H Binnenland 25.fr. jj| p Belgisch Kongo 45.fr. p Frankrijk 45.fr. p p Alle andere landen 65.fr. Medewerker» ttjn veranhtcerdeUtk voet ff kun artikels D rukker - U itge ver SANSEN-VANNESTE, Poperinge. •■—"irrirt■r*"'1' TARIEF VOOR BERICHTEN: Kleine berichten per regel 1. 1 fr. toel. v. btr. m. adr t. bur. Kleine berichte (minimum) 4. Rouwber. en Bedank, (min.) 5.— fr fr. fr. Te herbalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Tel. Popenngs N' 3. Postcheckrekening Nr 155 70. S Annoncen zijn vooraf te betalen en g moeten tegen den Woensdag avond fg ingezonden worden. Kleine be- H r'cbten tegen den Donderdag noen. niininiiiiiimniiiiiniiiiiiiiiniL'mnHinitiiitiiiiitiHiiniiitiiiuiiiiiiuiiiiiniiiiiiiiiiuiiniiiiiiiiinHiffirafliiiiiiBHiifiBiimmuwdHiiuiiHiiuuimiiuiiiiiiifiiiiiiQimiuiiiiiiiiiiuiiuii Prinses Joseohine-Charlotte en Prins Boudewiin rijn dere w~~k f»aan luisferen naar het Paleis der Schoone Kunsten v*a^r het beroemd kinderkoor van «La Croix de Bois» optrad. Na afloop d-tr feesteliikheid zijn onze twee konirrskinderen bij de jonge zangers geweest en hier rien we Prinses Josephine-Charlotte temidden de koorVnanen. Het is niets van een mensch zegt men bij een onverwacht sterf geval. De mensch is een wezen klein van formaat, en in dit kort tijdbestek, dat men zijn leven noemt, gebeurt er veel van af de woorden die de Kerk over de doopeling uitspreekt: Ga weg uit dezen dienaar Gods» ('t is aan 't adres van den duivel), tot de woorden bij het sterfbed: Ga heen christene ziel. Als het kind te teer opgebracht wordt en in de watte ligt, kan het la ter tegen geen duw. De H. Kerk legde op onze tong hij het doopsel een beetje zout, het zout der wijsheid, die levensspecerij die zoowel te passé komt. Later, groot geworden, vergeet men het doel van zijn leven. De opvatting verschilt. Voor velen is het maar kwestie meer van een beafsteak. De ziel en de hemel worden uit het oog verloren. De index speelt een hoofd rol. Maar God heeft ook een oog, en Hij verliest ons nooit uit dat oog. Altijd kijkt Hij met welgevallen op ons neer. Zou God geen oog hebben? Hij die ons oog heeft gemaakt, zou Hij niet zien, ons niet zien, en geerne zien? O Heer, wat zijt ge goed, hoe dat ge U toch wilt interesseeren aan een schepsel lijk ik? DE CHRISTEN De jeugd is glad als en helling met bruine zeep bestreken. Velen tuime len, ook in de mannenjaren capitu- leeren velen voor den duivel. Die zich vergenoegt 's Zondags met een vroegmis, de messe-d'express met de preek van 10 minuten, heeft al niet veel voedsel voor zijn geestelijk leven. Hij bidt misschien nog. maar hij zou willen zijn gebed naar de he mel sturen met betaald antwoord, en hij verwacht antwoord per keerende post. Hij is spijtig als hij hoort afroe pen: Vigilie, of quatertemper. En hij vergeet dat het niet nadeelig is voor zijn maag en zijn galblaas. Hij ver geet dat de penitentie een goê re medie is. Harde waarheden hoort hij soms. Maar het is beter dat te hooren, dan doof te zijn. Wacht ge om den Dokter te raad plegen de uren waar er meest volk is? Voor de biecht gaat ge als ze al gaan en dat er maar tijd is voor een vermaning, te veel omnibus voor allen. Die luidst preekt, doet niet altijd meest goed. Een boer zei het eens op zijn manier: Het is de koe niet die meest melk geeft, die luidst beurelt. Tegenwoordig zijn er mannen die door de zachte prediking van hun vrouw en zelfs van hun kinderen op weg ge bracht worden naar de kerk. Nog nooit werd zooveel voor de jeugd ge daan als nu, en met reden. MODERNE STIJL Het hert van den mensch is hol en vol, ijdel van glorie en vol van vui ligheid. Zei Louis Veuillot niet: «Zelfs de consciëntie van een eerlijk man doet me walgen. We zien overal modder en toch moeten wij een ideaal hebben en ge- looven in het klare bronnewater. Een Fransche dichter die meer zwijntje was dan poëet, Baudelaire, bad tot den hemel: «O God. geef mij den moed mijn hert te bekijken zon der ervan te walgen. Nog beter alzoo bidden, rechtzinnig en nederig zijn, nietigheid te beken nen en ook zijn zonden, dan te doen lijk de Pharizeër of gelijk de schis matieke Popen overtijd in Rusland, gekozen om hun uiterlijke hoedanig heden, schoonen baard, hooge gestal te, gunstig voorkomen, ie physique de l'emploi. We moeten de toilet van ons ge weten verzorgen. Hier valt niet te poederen of te fardeeren. God door grondt herten en nieren. En dat bin nenste kunt ge niet roodverwen. Zijt ge een verloren zoon, keer te rug. Er is altijd een vader die uitziet naar die terugkomst. En van die twee die weenen, krijscht vader nog het meest... van vreugde. Hij ontvangt la papa. Uw geluk hangt aan een draad en uw leven hangt aan een haar. En misschien valt uw haar uit. Denkt aan de toekomst. De toekomst is de gendarm van God. GEEN PESSIMISME Een Fransche dichteres, la Comtes- se de Noailles, schreef pessimistisch: Ik ben bijna dood, ik ben reeds dood, omdat ik weet dat ik toch eens sterven moet.». Sedert is zij gestor ven zonder de blijheid der christelij ke hoop op een beter leven en omdat zij geen gezichteinder had naar den hemel, is haar lachader gesprongen binst haar leven, lang voordat ze stierf. De eerste vrouw verschoot en ween de als zij den eersten doón zag van haar leven, een lijk stakestijf, en 't moest nog haar lieve Abel zijn, door zijn eigen broeder gekaduind. En toch zingt de Kerk bij de be graving ook van het dierbaarste we zen een troostvollen zang met vreug- demuziek: «Ik ben de verrijzenis en het leven. A. B. De Russische ijsbrtker «Taymir» die met alle mogelijke spoed door bet baan heeft gezocht om bet drijvende ijsveld te bereiken waarop Papanin makkers zich bevinden. ijs een en sijn Een tweede dergelijke R.ssische boot de Moerman trachtte ook door het ijs te geraken om hulp te bieden aan Papa nin. Soms moest het ijs met dynamiet opgeblazen worden om verder te geraken. Reeds sedert enkele dagen waren de booten eenigszins in betrekking gekomen met de Poolvorschers bij middel van licht- en rooksignalen. Aan boord van beide IJsbrekers waren vliegtuigen meegevoerd. Papanin liet we ten dat zich een ijsvlakte gevormd had In de nabijheid van hun kamp genoeg om vliegtuigen te laten landen. De vlieg tuigen werden dan uitgepakt en stegen yan op de '(«velden op Zoo konden de vliegtuigen van beide ijsbrekers het kamp Papanin bereiken en een verbinding tot stand brengen tusschen het kamp der Poolvorschers en de schepen. Papanin heeft dan bevolen aat eerst zijn wetenschappelijke apparaten naar de ijsbrekers zouden gebracht wo-ven voor aleer een hunner. Desnoods, verklaarde hij, kunnen wij het hier nog drie maan den uithouden, ons ijs is nog goed en wij hebben nog genoeg levensmiddelen voor drie maanden. Men is thans bezig met het opstellen van de plannen voor de definitieve redding van de expeditie. SCHUSCHNIGG BIJ HITLER. Het onverwachte bezoek van de Oostenrtjksche kanselier bij Hitier heeft, bijna evenveel als de wijzigin gen in het Duitsche leger en de di plomatie een week vroeger, heel wat opzien gebaard in geheel Europa. Men heeft deze gebeurtenis zelfs willen in betrekking stellen met de eerste. Het onderhoud heeft elf uren geduurd en het ging natuurlijk over de Duitsch- Oostenrijksche verhoudingen. Als men zich herinnert hoe gespannen die ver houdingen geweest zijn tijdens het jaar 1935 en de tijd die dat jaar voor afging, waarbij de Duitsche natio- naal-socialisten een terreur verwek ten in Oostenrijk, en de kanselier Dclfuss het leven verloor, kan men zich indenken dat het bezoek van kanselier Schuschnigg te Berchtesga- den als een gebeurtenis van uitzon derlijk belang is beschouwd gewor den, dat uitgebreid commentaar heeft uitgelokt in de meeste dagbladen. HET ACCOORD VAN 11 JULI 1936. Het Oostenrijksche vraagstuk heeft langen tijd de nachtmerrie gevormd van de Europeesche diplomaten. Het feit dat Oostenrijk door het verdrag van Trianon herleid geworden was tot een kleine Staat, die losgerukt was geworden uit de machtige dubbele monarchie, had de Oostenrijkers ge weldig ontmoedigd. Ze konden zich niet verzoenen met de gedachte niet meer tot een machtig rijk te behoo- ren en stilaan groeide een beweging voor aansluiting bij Duitschland, de Anschlussbeweging. De geallieerden en vooral Frankrijk, die een zoo ge makkelijke uitbreiding van Duitsch land, na het vernietigende verdrag van Versailles niet konden gedoogen hebben toen alles in het werk gesteld om die versmelting te beletten. De hulp onder vorm van leeningen, die de Oostenrijksche regeeringen vroe gen en die Duitschland niet kon ver- leenen, was een zeer gepaste gelegen heid om voorwaarden van dien aard te stellen. Van dan af verdedigden de Oostenrijksche regeeringen de zelf standigheid van het nieuwe Oosten rijk. In het binnenland bleef de An- schlussgedachte echter intens voort leven en met de groei van het natio- naal-socialisme in Duitschland ver hoogde de spanning meer en meer. Toen het notionaal-socialistische be wind in 1933 in Duitschland tot stand kwam begon de afdeeling van de na- tionaal-socialistische partij in Oos tenrijk een buitengewone activiteit aan de dag te leggen, die tijdens het bewind van Dol fuss tot een toppunt steeg en leidde tot een reeks van ter roristische daden, die de kanselier het leven kostte. Toen nam Mussolini een dreigende houding aan, niettegenstaande de sympathie die hij voor het nieuwe Duitschland koesterde. Zijn troepen werden zelfs samengetrokken aan de Brennerpas. Hitier, door geheel de wereld bestreden, voélde zich gedwon gen om tusschen te komen en einde lijk brak een periodf van rust na het sluiten van het Duitsch-Oostenrijksch accoord van 11 Juli 1936. Het belang van deze stap is zoo groot geweest, dat hierdoor alleen de as Rome-Ber- lijn is kunnen tot stand komen, die sedert bijna twee jaar geheel het his torisch gebeuren van Europa be- heerscht. DE BEPALINGEN. Het is daarom wel interessant, de bepalingen te herhalen, van dat ac coord, temeer daar de dagbladen voortdurend de overeenkomst aanha len. Eerst en vooral erkende Duitsch land de volledige Souvereiniteit van de Oostenrijksche bondstaat. Ten tweede beschouwden de beide regee ringen de in het andere land be staande politieke verhoudingen als een binnenlandsche aangelegenheid, wat noch min noch meer beteekende Aat Hitier zich onthield van tusschen- komst of openlijke steun aan de na- tionaal-socialisten aan Oostenrijk en zich zelfs voornam hunne voortva rendheid in te toon.en. Ten derde zou de Oostenrijksche regeering zich steeds gedragen als een Duitsche Staat en daarom de kultureele en economi sche toenadering tot Duitschland be vorderen. Er werd zelfs in overweging genomen om Duitschgezinden in de regeering op te nemen. DE UIVOERING VAN HET ACCOORD. Alhoewel de nationaal-socialisten zich van tijd tot tijd nog eens lieten hooren mag toch gezegd worden, dat de overeenkomst door de twee par tijen werd nageleefd. Oostenrijk ken de een periode van binnenlandsche rust, het benoemde enkele pro-Duit- sche ministers onder andere Guido Schmidt, die Schuschnigg vergezeld heeft naar Berchtesgaden. Wat de cultureele en economische toenade ring betreft, hier schijnt nog heel wat te doen te zijn en dit kan wel een van de bijzonderste redenen geweest zijn die tot de huidige bijeenkomst geleid heeft. GISSINGEN. Door het feid dat maar weinig be kend is van de uitslag van het onder houd is de verbeelding van de jour nalisten weer, dikwijls in het belache lijk toe, aan het werk gegaan. We we ten alleen dat Schuschnigg geen nieu we toegevingen heeft gedaan aan Duitschland en dat het accoord van 11 Juli 1936 van kracht blijft. Het is dus een bevestiging van de onafhan kelijkheid van Oostenrijk. Volgens sommige bladen zou Hitier gepoogd hebben door de uitnoodiging van de Oostenrijksche kanselier om de An schluss zonder geweld te verwezenlij ken en de wereld voor een voldongen feit te stellen, ofwel zou hij Schusch nigg hebben willen verplichten om na- tionaal-sorialisten in de regeering te doen opnemen. Dit zou te verklaren zijn als een poging om door een buiten- landsch succes de aandacht van de wereld af te leiden van de binnen landsche moeilijkheden. Doch zooals we verleden week schreven moeten de hervormingen die onlangs aange bracht werden in het beleid van de Duitsche Staat niet noodzakelijk ver klaard worden als een gevolg van moeilijkheden. De gemakkelijke uitleg van de afleiding van de aandacht, houdt dus geen steek. Trouwens hoe wel de gedachte van de Anschluss blijft voortbestaan en zeker een der programmapunten van het nationaal- socialistische Duitschland blijft, zou den de tijdsomstandigheden voor een rechtstreeksche actie in dien zin voor het oogenblik zeer slecht gekozen zijn en blijk geven van diplomatieke on handigheid, wat van de huidige Mi nister van Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop, zeker niet verwacht wordt. Het zou namelijk de breuk van de as Rome-Berlijn beteekenen en zooiets is niet zoo spoedig te verwach ten. (Verboden nadruk.) ROSKAM. DE VERJARING VAN HET AFSTERVEN VAN KONING'ALBERT I Op Donderdag 17 Februari 11. was het de vierde verjaringsdag van het afster ven van Koning Albert I, die zoo onge lukkig aan zijn einde kwam in de rotsen van Marche-les-Dames. Te Brussel evenals in vele steden van het land werd deze droevige verjaring herdacht en werden herdenkingsplechtig heden gehouden. Te Laken werd een bei zoek gebracht aan den grafkelder der Koninklijke Familie door de overheden en talrijke bloemengarven neergelegd op het graf van de betreurden vorst. DIPLOMATIEKE CONFEREN TIE TE BRUSSEL De Belgische diplomaten, ambassadeurs of gezanten in de verschillende hoofdste den van Europa, zijn Zaterdag 12 Februa ri 11. samen gekomen te Brussel, om te beraadslagen met den H. Spaak, Minister van Buitenlandsche Zaken. De gezant te Moskow, H. Letellier, had zich doen ver ontschuldigen wegens ziekte. Tijdens deze diplomatieke conferentie werd de algemeene politiek besproken en de richtlijnen van België's Buitenland sche politiek nader toegelicht. EEN DINER KONING LEO POLD AANGEBODEN DOOR Z. EXC. MGR MIC ARA, PAUSELIJK NUNTIUS Op Woensdagavond 9 Februari 11. heeft Z. Kxc. Mgr. Micara, Pauselijk Nuntius te Brussel, een diner aangeboden aan Z. M. Koning Leopold. Verschillende hooge personaliteiten woonden het diner bij, o. m. Z. Exc. Kardinaal Van Roey, aarts bisschop van Mechelen. NAAR NORMALE BETREK KINGEN MET ITALIË Het blijkt dat in kabinetsraad gehouden op einde der vorige week de Regeering zich akkoord verklaard heeft tot het aan- knoopen van normale betrekkingen met Italië en er een gezant te sturen. België zal dus in feite de aanhechting van Abes- sinië door Italië erkennen. Op verzoek van den H. Spaak zou hier mede evenwel nog een 14-tal dagen ge wacht worden. PROF. Dr MAURITS SABBE OVERLEDEN Zaterdagmorgen 12 Februari 1L is te Antwerpen de Hr Dr Maurits Sabbe in zijn woning overleden. Hij is bezweken aan een hartkwaal. Prof. Dr Maurits Sabbe is een bekende Vlaamse he letterkundige. Onder zijn wer ken stippen wij aan Aan 't Minnewa ter Filosoof van Sashuishet too- neelstukje Bietje», enz. Sedert 1919 was hij conservator van het Plantin museum te Antwerpen. HIJ was een vrijzinnige maar vermeed steeds anderdenkenden te kwetsen. De overledene is geboortig uit Brugge; hij zag aldaar het levenslicht in 1873. Hij werd te Antwerpen met veel plech tigheid ten grave gedragen. H. PIERRE DE SMET WORDT BENOEMD TOT MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Het schijnt wel dat de vervanging van den Heer Van Isecker als Minister van Economische Zaken op heel wat moeilijk heden stootte. Eerst was er veel spraak van dat de H. Prof. Eyskens, een bekend Katholiek Vlaming, dit ambt zou toever trouwd worden, maar van Waelsche zijde is hiertegen nogal heftig verzet gerezen en de H. Janson zag dan uit naar een andere persoon. Dan werd er nog spraak van de HH. Van Dijck, bestuurder der Fir ma Bell Telefoon uit Antwerpen en de H. Prof. Van Goethem, en ten slotte werd de H. Pierre De Smet benoemd tot Mi nister van Economische Zaken. H. Pierre De Smet werd docr de Bra- banteche katholieke conservatieven voor gesteld tot Senator en nadien als dusda nig aangesteld. Hij is Ingenieur in burger lijke bouwkunde en. is Professor aan de Katholieke Hoogeschool te Leuven. H. De Smet behoort niet tot den kring der Katholieke Vlamingen en kan als dus danig ook niet doorgaan. Aldus werd ook de Invloed der Kath. Vlamingen vermin derd in den schoot der Regeering waar nog slechts de HH. Rubbens en Mafck het Katholieke Vlaamsche Land vertegen woordigen. De taak van Vlaamsche rechtsvorde ring in de Regeering berust dus alleen nog op die twee Heeren die het ervoor niet onder de markt zullen hebben. MINISTER MARCK HOUDT GROOTE KUISCH Aanhoudingen in den Dienst der Rijksdrukwerken. Vroeger werd reeds herhaaldelijk een onderzoek ingesteld in den dienst der Rijksdrukwerken te Brussel. Deze inrich ting bezorgt aan alle ministerleele depar tementen het noodige drukwerk en hangt feitelijk af van het Ministerie van Ver keerswezen. Minister Marck heeft nu een nieuw on derzoek bevolen, dat aanleiding heeft ge geven tot waarschuwing van de gerech- teriljke diensten. De Minister wilde orde scheppen in zijn departement. Het gerecht heeft dan de aanhouding bevolen van den bestuurder van den Dienst, den H. Buytaert, die sedert jaren kommissiegeld zou hebben aanvaard van zekere leveranciers, voor een totaal bedrag van 60.000 fr. De boekhouding werd aangeslagen en leveranciers, die bij de zaax betrokken zijn, werden eveneens ingerekend. In het geheel zouden reeds een 15-tal personen zijn aangehouden. HEER BODART VERLAAT LA CITÉ CHRÉT1ENNE EN STICHT EEN NIEUW BLAD In verband met nijdige artikels van den Christen Demokratischen Volksvertegen woordiger H. Bodart, over de zoogezegde verongelijking der Walen, en het recht der Waalsche Demokraten in het bijzon der, is ruzie ontstaan tusschen den Heer Bodart en de redactie van La Cite Chré- tienne H. Bodart wilde zijn campagne niet stopzetten zooals hij het gevraagd werd. Ten slotte heeft de H. Bodart het bedoeld blad verlaten en heeft gemeld een nieuw blad te zullen stichten, La Justice Sociale Het blad is reeds verschenen en in het eerste nummer werd een scherpe uitval gedaan tegen de Vlamingen en tegen de Vlaamsche Christene Demokraten. DE KAMER EN DE OPRICH TING DER CULTUURRADEN In de Kamerzitting van Dinsdag 11. werd de Minister van Onderwijs geïnter pelleerd over de oprichting van de cul tuurraden en de benoemingen van leden dezer nieuwe organismen. H. Piérard, Socialist, vond de cultuur raden volkomen overbodig en noemde ze een misbaksel. H. Balthazar, Socialist, keurde de in deeling af welke in acht werd genomen bij de benoemingen. Deze zijn geschied in verhouding van de belangrijkheid der partijen, en kan tot niets goeds leiden, slechts tot conflikten. Geen politieke per sonaliteiten zouden mogen benoemd wor den tot lid der cultuur raden. H. Borginan, VL Nat., uitte zich tegen de benoeming van politieke mannen tot lid der cultuurraóen en wees erop dat het Viaamsch Nationalistisch intellect ver waarloosd weid. H. Van Cauwelaert. Kath., verklaarde dat van Vlaamsche zijde veel wordt ver wacht van de cultuurraden. Het is een officieele erkenning van de cultureele autonomie. De cultuurraden hebben een invloedrijke zending te vervullen. Ons cultureel leven moet worden be vorderd en naar zijn meening zijn de aan gestelde personen in staat dit doel te be reiken. Rekening moet evenwel gehouden dat Vlaanderen overwegend katholiek is en dat dus in aanmerking moest worden genomen bij de benoemingen van de leden der cultuurraden. In den Waalschen cul- tuurraad komt ook bet vrijzinnige tot uiting. Er mag ook niet uit het oog wor den verloren dat sedert twintig jaar de Minister van Openbaar Onderwijs steeds een vrijzinnige is geweest. Spreker ziet er evenwel geen bezwaar in dat het aan- elen op 7 zou worden gebracht, op- Idus voldoening zou kunnen geschon- worden aan den H. Borginon. De Ka- ..iolieken willen van de cultuurraden geen politieke instelling maken maar slechts een werktuig tot cultureele verheffing van het volk. De H. Hoste, Minister van Openbaar Onderwijs, antwoordde aan al de vorige sprekers. Hij ziet er geen bezwaar in dat binnen eenigen tijd bet aantal der leden van de cultuurraden wordt uitgebreid. NAKLANKEN VAN DE VECHTPARTIJ IN DE KAMER H. SIndic heeft een klacht ingediend bij liet gerecht tegen de Volksvertegen woordigers M.-H. Jaspar, Lahout en Del- brouck, wegens de slagen hem toegebracht tijdens de beruchte vechtpartij in de Ka mer van over een paar weken. De Proku- reur des Konings heeft nu een aanvraag ingediend bij de Kamer om van nu reeds rechtsvervolgingen te kunnen inspannen tegen bedoelde personen. De kwestie weid naar een bijzondere kommissie verzonden. DE VERKOOP VAN VLIEGTUI GEN VOOR SPANJE IN DEN SENAAT BESPROKEN In den Senaat op Dinsdag 11. heeft d« H. P. De Ment, Rexist, een interpellatie gehouden omtrent de kwestie der vlieg tuigen welke door ziekeren Perel werd ge kocht ean de Sabenanaar verluidt voor rood-Spanje, en die betaald werden maar nimmer geleverd. Deze kwestie wefd reeds behandeld in de Kamer en gaf er aanleiding tot de zware vechtpartij van vóór een paar we ken. Spreker verklaarde o. m. dat zijn partijleden in de Kanver ongelijk hebben gehad deze kwestie in de Kamer te heb ben voorgeschoteld als een sardien op een groote plat zooals een zalm Na antwoorden van de betrokken Mi nisters werd de kwestie gesloten verklaard. IIIIIIIIIHIIIIIIIlIUIHIRvi wmKMumrnHKmrnmummik,; - uMiiiiittiiiiiiütiiiiimifititiiiiniiiiiiiniiiiiiiüiiiiiiiumiiiiMamfiiiiiiuuiiiiiiMiimii Clercq is beseft het gevaar en hij daai op om aan de katholieken een bondge nootschap aan te bieden dat liet geiaa. moet afwenden.» Ons zou het veel genoegen deen krn goede verstandhouding gewc a alle weldenkende Christel Vlamn om samen de christelijke en Vlaamse, belangen te verdedigen. Dit moet ech ter gebeuren zonde- dubbelzinnigheid. We verhopen dus ook da. alle Belang hebbende Overheden de zaak zullen be- studeeren en de goede oplcssing betrach ten en dat dan alle groepen goeden wil zullen aan den dag leggen. De leuze we ze: .Stormloop tegen socialisten en li beralen Dit is het docL Maar om het doel mogen g<en princiepen ten beste gegeven worden. "En "met Het Nieuws van dsn Dag wenschen we dat de Pers zich voorloo- ptg zou onthouden van eiken twist of vit terij rond deze voorstellen, afwachtende welke beslissing de verantwoordelijke Partijleiding ter zake zal treöen In «VOLK EN STAAT» treffen wij den tekst aan van de rede, die Staf Declercq heeft uitgesproken op het V.N.V.-congres te Brussel, Zondag laatstleden. Dit congres had voor doel de houding te bepalen, die door het V.N.V. zal worden aangenomen tegen over de aanstaande gemeenteverkie zingen. De groote vraag, waarover de lei ding zich te dezer gelegenheid zou moeten uitspreken, was de concen tratie op het terrein van de gemeen telijke politiek. Na lange beginselver klaringen, waarin weer eens wordt bevestigd, dat het V.N.V. zichzelf be schouwt als de eenige en noodzake lijke organisatie van alle nationaal denkenae Vlamingen en dat het bij eventueele samenwerking met andere groepeeringen zijne meest volstrekte zelfstandigheid en onafhankelijkheid wil bewaren, somt de leider de stel lingen op, waarop de verschillende groepeeringen zouden moeten akkoord gaan, vooraleer het tot samenwerking kan komen. Wij laten hier, ten titel van inlichting, deze verschillende punten, die ln «VOLK EN STAAT» in vetjes zijn gedrukt, volgen: 1. - Op-zij-zetting van alle klein ge meentelijk egoïsme en streven naar een opbouwende streek- en zelfs nationale politiek; 2. - Het voeren van een vooruitstre vende sociale urbanisatie en huis vestingspolitiek, die onze gemeenten en streken opheffen uit de bestaande ach terlijkheid 3. - Waken over de degelijkheid en den nationaal - Vlaamschen geest van onze onderwijsinstellingen. Steunen en ontwikkelen van essentieel Vlaamsche kultureele volksvereenigingen en wer ken; 4. - Volledige gelijkstelling tusschen vrij en officieel onderwijs, en met de zen verstande dat alleen toelagen wor den verleend aan deze onderwijsinrich tingen, waar het geheele kompleks der schoolinrichtingen, ook de niet gesub sidieerde, de bestaande taalwetten op het onderwijs onderhouden en aldus vol ledig in al hun afdeelingen, op Vlaam schen grondslag zijn ingericht 5. - Volstrekte toepassing der eenta ligheid in alle domeinen van het gemeen- meentelijk leven: bestuur, regies, schou telijk levenbestuur, regies, schouwbur gen, enz. 6. - Volstrekte vernederlandsching van alle door of namens de gemeente gekon- troleerde of gesubsidieerde instellingen of kringen; 7. - Benoeming tot gemeentelijke en andere funkties uitsluitend van betrouw bare Vlaamsche kandidaten bij voorkeur van hen die voortkomen uit zuiver Vlaamsche scholen en opleidingsgestich ten, vanaf de periode dat- de verneder landsching van het onderwijs werd door gevoerd 8. - Rehabilitatie en genoegdoe ning voor gebeurlijke slachtoffers om Vlaamsch-nationale of aktivistische re denen, zulks binnen de invloedsfeer der gemeente 9. - Steun verkenen, binnen de moge lijkheid van de gemeentelijke macht, in den strijd die gevoerd moet worden te Brussel voor de beveiliging der Vlaam sche rechten en belangen.» Verder wordt verklaard, dat deze gemeentelijke samenwerking door het V. N. V. wordt opgevat als een Vlaamsch-nationale concentratie, die ln de lijn ligt van zijne politiek. Deze samentrekking van krachten wordt niet bedoeld als een verbond van ve lerlei groepeeringen met totaal ver schillend inzicht in gemeentelijke aangelegenheden. Daarom worden de franskiljons van de samenwerking uitgesloten: «het reactionnaire frans kiljonisme heeft uitgediend en een verbond ermede is voor ons ondenk baar». De katholieke Vlamingen zullen de ze rede met veel belangstelling lezen. Het geldt ditmaal niet meer de ver klaringen van het kamporgaan «VOLK EN STAAT», maar de offi cieele verklaringen van den leider zelf der partij. Daarom zijn wij van oordeel dat hierop niet dient gereageerd te wor den door ons blad (de lezers kennen trouwens onze concentratieopvattin gen voldoende), maar door de leiding der K.V.V. zelf. Zij is een antwoord schuldig. Uit «De Courant GUNSTIG BIJ DE KATHOLIEKEN DE KATHOLIEKE VLAAM SCHE PERS ONTVANGT GUNSTIG DIE VOORSTELLEN De weerklank op deze voorstellen heeft zich niet laten wachten. IN HET LICHT BER CHRISTELIJKE "RINCIEPEN. HET NIEUWS VAN DEN DAG geeft een overzicht van de vergadering, haalt de voorwaarden aan van den tH. De Clercq en zegt onder meer: «De Katholieke Vlaamsche Volks partij zal ongetwijfeld ingaan op het \oorstel tot samenwerking. Zij zal on derhandelen. Wij zouden wenschen dat de Pers zich voorloopig zou onthouden un eiken twist of vitterij rond deze Horstellen, afwachtende welke beslis- s'uge-ii de verantwoordelijke Partijlei- u ter zake zal treffen. i ij zullen voor het oogenblik uit de daring van Staf Declercq alleen dit li i .dzakelijke onthouden, dat de sa menwerking moet gevestigd zijn op de .ERKENNING DER CHRISTE LIJKE BEGINSELEN DIE TRADI TIONEEL T VLAAMSCHE GE MEENSCHAPSLEVEN HEBBEN GEVORMD Laat nu de onderhandelingen gevoerd worden in het licht van deze christelijke princiepen en dan kan er geen beletsel meer worden opgeworpen tegen een sa menwerking tusschen allen, die zich op deze christelijke princiepen beroepen. WAAROM NIET IN BLOK OPTREDEN? HET VOLK-DE TIJDbespreekt de voorstellen, en de gevolgen ervan als volgt: Het Volk-De Tijdvindt de evolutie van het V. N. V. uit zijn star doctrinalis- me in het Parlement naar verdraagzaam r-'ormisme in de gemeentepolitiek niet ar ympathiek. Het merkt hierbij echter op: Edoch, men vraagt zich af, tegen over de negen stellingen van den lieer De Clercq. waarom het nog noodig is dat het V.N.V. afzonderlijk op gemeen telijk terrein zou optreden. Praktisch maakt het daar abstraktie van z'n Diet- sche doelstellingen wij zeggen prak tisch» om alleen algemeene Vlaamsch- nationale doelstellingen,, gemeentelijk door te voeren, voor te houden. Ge tuigt het dan juist niet van kleinzie lige partij- en personenpolitiek» nog afzonderlijk, als V.N.V., in de gemeen teverkiezing op te treden- Vermits van de twee partijen, K.V.V. en V.N.V. daarover gaat het toch in eerste instan tie, denken we de eerste ontegen sprekelijk de grootste massa achter zich heeft, en vermits het Vlaamsch-natio- naal programma van de K.V.V. op ge meentelijk terrein niet tegenstrijdig is met de negen stellingen van den H. De Clercq, waarom dan de kiezers niet in eens aanzetten om in blok voor één partij te stemmen? Dit zou veel moeilijkheden, personen- kwesties en andere wegruimen, vindt «Het Volk-De Tijd». Tot slot verheugt het zich om dien eersten stap tot wederzijdsch begrijpen tusschen Vlamingen die in feite toch op elkaar aangewezen zijn DE KANSEN VOOR EEN VLAAMSCH- KATHOEIEKE CONCENTRATIE OP GEMEENTELIJK GEBIED VERGROOT. DE STANDAARD ook ziet de voor stellen als een gunstige kentering en zegt onder meer: Hoe men ook denke over de rede welke de H. Staf De Clereq hield op de congresvergadering van het Viaamsch Nationaal Verbond gewijd aan de ge meentelijke politiek, verleden Zondag te Brussel gehouden, men zal moeten er kennen dat daarin objectief gesproken een ernstige stap wordt gedaan om de concentratie op het gemeentelijk ter rein mogelijk te ma'zn. In de stellingen van den H. De Clercq voor een opbouwende nationale Vlaam sche politiek in het beheer der gemeen ten en in de voorwaarden die hij schet ste voor een samenwerking in den kies strijd van October a. s., vinden wij bij een herkiezing niets dat strijdig voor komt met principes en actieprogramma van de Katholieke Vlaamsche Volks partij. Daarenboven schijnt tegenover dit gebied van actie bij den H. Staf De Clercq een veel heter inzicht door te breken dan wat bleek tegenover de con centratie op algemeen politiek terrein in de bekende ongelukkige nieuwjaars boodschap van den leider van het Viaamsch Nationaal Verbond. Ons komt het voor dat er, met het oog op vrijwaring onzer gemeenten, voor een gunstige evolutie naar een christe lijk nationaal leven, waarvan de gemeen ten de kernen vormehr, tevens met het oog op het algemeen goed dat er kan voortspruiten uit meer eensgezindheid onder alle Vlamingen van christelijke denkwijze, van de zijde der Katholieke Vlaamsche Volkspartij niet mag worden geaarzeld om onderhandelingen aan te knoopen met de verantwoordelijke lei ders van het Viaamsch Nationaal Ver bond voor het afwegen der concrete mogelijkheden die voor de gemeente lijke verkiezingen en voor de daarna te volgen gemeentelijke politiek thans voorhanden zijn. Een blijkbaar gunstige kans voor een concentratie op het gemeentelijk ter rein, een terrein dat fel actueel wordt in verband met den nakenden verkie zingsstrijd en zijn terugslag heeft op de algemeene orienteering van het land, mag men niet lichtzinnig laten ontsnap pen. Men zou, door er onverschillig of volstrekt weigerend tegenover te staan, het volksgemoed kwetsen en een ern stige politieke fout begaan. SCHRIK VOOR EENE KATHOLIEKE MEERDERHEID BIJ DE SOCIALISTEN Bi VOORUITgeeft G(ust) Bfaltha- zar) vrijén teugel aan zijn socialistische verontwaardiging en aan zijn anti-katho- licisme. Na onderlijnd te hebben dat de H. Staf De Clercq een voorstel tot samenwerking gedaan heeft «erkennend de christelijke beginselen die traditioneel het Vlaamscha gemeenschapsleven hebben gevormd laat G. B. zich als volgt uit: Lees goed wat wij onderlijnd heb ben. Als men die zinsnede ontdoet van den opgeschroefden pompiersstijl, waarin zij gesteld is, beteekent zij, dat het V.N.V. bereid is om voor den gemeentekiesstrijd en voor de daaropvolgende gemeente lijke politiek de groote katholieke kon- centratie (K.V.V en Rcx) te aanvaar den. Hij wijst dan verder op het verschil in houding van het V. N. V., inzake ge meentepolitiek en algemeene landspolitielc. Voor de eerste wil het ccncentreercn, voor de twe:de nog niet. Maar, besluit G. B., de houding van thans bewijst ons dat, moest het de mó gelijkheid inzien een katholieke meerder heid te behalen in het land, ze ook daar zouden bereid zijn. Het Vlaamsche radikalisme van liet V. N. V. staat in dienst van de katho lieke meerderheid sged -V». .oals het ook dienst moet doen om totalitaire op vattingen in Vlaanderen binnen te lood sen. 't Zal in het teeken zijn van den strijd voor de vrijheid dat de verkiezingen zul len plaats hebben. Aan ons, socialisten en demokraten, zal het besluit van het V. N. V. in die richting behulpzaam zijn Ook «DE VOLKSGAZET(soc.) spuwt vuur en vlam: De Vlaamsche Hitleristen hebben Zondag gekongresscerd Zij hebben de a. s. gemeenteverkiezin gen besproken. De leider Staf De Clercq heeft een gelegenheidsrede gehouden. Wat te verwachten was is gebeurd. Hij heeft een plechtig beroep gedaan op de katholieken om de gemeentebe sturen te veroveren of, beter, VOOR DE KLERIKALEN TE BEHOUDEN, Want zoo is de werkelijke toestand: het gaat er voor de katholieken niet om uitbreiding van heerschappij, maar weef om behoud van heerschappij. De op komst van het rexisme beteekent, voor al in de agglomeraties, dat gevestigde volstrekt katholieke meerderheden met ineenstorting bedreigd zijn. De waarachtige klerikaal die Staf D« (Zie vervolg onderaan 5* kolom;.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1938 | | pagina 1