Hoog bezoek te Londen en te Rome
De Begrafenisplechtigheden van Minister RUBBENS
Willen is kunnen
Inhuldiging Gedenkteeken
Luitenant Juul De Winde
Nisime Devaluatie in Frankrijk
Een grootsche dag te Meenen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
ZCriDAG 8 MEI 1033.
in aanwezigheid van de Regeering, van tallooze personaliteiten en
van een dichte menigte belangstellenden
of 83 Beigische franken voor JOO fransche frs.
EEN STILLE ZEGEPRAAL
INTERNATIONAAL OVERZICHT
De Heilig Bloedprocessie
te Brugge
KOLONIALE LOTERIJ.
WE ZENDEN ONS BLAD
De Koninklijke Familie naar De Panne
TE LONDEN.-
TE ROME...
De Fransche Frank zal "gestabiliseerd,, wor
den aan 179 fransche franks voor i Pond Sterl.
opuieuw hun betrouwen kunnen schen
ken aan de nationale munt. Geen nieuwe
daling zal te vreezen zijn, eerder een
waardevermeerdering. En bij de aan
staande leening voor de landsverdediging
zal iedereen blijk kunnen geven van zijn
vaderlandsliefde.
Kn daarmede had de Fransche frank
een nieuwen deuk gekregen. De laatste,
naar den H. Daladier. Dok een nieuwe
verarming van liet land, vrucht van het
i Volksfront.
Knkele dagen te voren had de Fran
sche Regeering ook enkele besluiten uit
gevaardigd omtrent de iinanciecte sance-
rrag. Hierbij werden alle "taksen ver
hoogd met 8 Bij de nieuwe decreten
wordt het bouwen aangemoedigd, uitbrei
ding van de nijverheid wordt in de hand
gewerkt, het toerisme wordt beyoordce-
ligd, liet krediet voor de nijverheid eii de
beroepen wordt verruimd, nieuwe taksen
worden gelegd en dc 40-nren wet zal wor
den aangepast Deze aanpassing zal
eerst later duidelijk worden uitgestippeld.
4.7ÜO.OOO fr. werden ter beschikking ge
steld voor landsverdediging.
Het toezicht op de vreemdelingen zal
worden verscherpt.
Zie vervolg onder Wereldgebeurtenissen.
Mpiiwrri't":"!!"" mrn-rw
«DE HALLE» HUI 1)1
g Katholiek 'V eekblad van leper P Ik."
I Boterstraat, 58, JEPER. Wm |J||
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post) s
j? Binnenland 25.fr. 3
3 Belgisch Kongo 45.fr. 5 Kr r
g Frankrijk 45.fr. ij
Alle andere landen 65.fr.
j§ Utdr-vkai tim ve'^nlueetdcliik voo* Drukker-Uitgevsr:
*«n vtüul, SANSEN-VANNESTE, Poperinge.
SiiiimiiuiiiiiiiuiiiuiiiuitiuiuiüimtKiiifiürmiüiniiraiHmmaMimaHi!!»!.?5
WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
6« JAAR. N' 19.
TARIEF VOOR BERICHTEN!
|j Kleine berichten per regel t.fr.
g Kleine berichte, (minimum) 4.— fr. i
1 fr. toel. v. ber. m. adr. t bur.
Rouwber. en Bedank, (min.) S.—fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
g| ingezonden worden. Kleine be
H Annoncen zijn vooraf te betalen en j
g moeten tegen den Woensdag avond I
H richten tegen den Donderdag noen-
Dat is de dag van Eerherstel te
Meenen door de H. Hartbonden be
legd op ZONDAG 8 MEI, aan het
worden.
Eerherstel en boete liggen in de lijn
van het vroomst verlangen der besten
op onze dagen. Het kwaad betreuren
is iets, het kwaad bekampen is beter,
het kwaad herstellen is best. Dat
kunnen wij allemaal door openbare
boete.
Honderden, ja duizenden mannen
hebben zich geestdriftig aangemeld
om in de stad Meenen een betooging
van mannelijk eerherstel te houden.
Ze zullen door de straten trekken
niet ai zingend en roepend, maar al
biddend. Niet in drommen naast me
kaar, maar in lange rijen achter el
kaar, dragend een flambeeuw en een
paternoster. Nooit zal Meenen zoo'n
schouwspel gezien hebben: een «stille
ommegang*» op onze grens.
PROGRAMMA:
Aankomst te Meenen rond 2 3/4 u.
Te 3 uur in St Vedastus (Dekanale
Kerk) Bijeenkomst - Samenzang -
Toespraak door E. P. Van den Bran-
de, S. J.
Te 3 Yi uur Bedetocht van Mannen
door de straten naar St Jozefsksrk
(Barakken).
Te 4)4 uur Wijding van het beeld
vóór de kerk - Bloemenhulde - Man-
nenspreekkoor - Toewijding van de
parochie.
Te 5 uur GROOTE MANNENWAKE
in St Jozefskerk, geleid aoor E. P. De
Clippele, S. J.
GE ZIJT OVER ON5 BLAD TEVRE
DEN I NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
/R1END. ZOO STEUNT GE ONS. -
DOE HET ZONDER U1TSTEL.
De lijkbaar wordt over het dorpsplein gedragen. Langs de lijkbaar, op een rij, bemerkt men Senator Verbist, Eerste
Minister Janson en H. Moyersoen, Voorzitter van de Senaat. Aan de andere zijde bemerkt men nog Minister Heyman.
De Fransche munt werd Woensdag voor
de zooveelste ïuaal gedevalueerd.
Half 1935 stond de Fransche munt in
verhouding met ue Belgische frank aan
196 ongeveer. Iutusschen kwam het Volks
front aan het bewind in Frankrijk en
sedert viel de Fransche munt telkens la
ger, eerst op 140 Belg. frank, dan 120, dan
lOü, dan 92, en nu tot rond de 83 lr., dus
ecne vermindering met bijna 60in drie
jaren tijcis.
Deze nieuwe devaluatie werd Woensdag
avond aangekondigd in een radiorede ge
houden door den Franschen Kersten Mi
nister, Heer Deladier.
In deze rede kondigde de H. Daladier
aan dat de Regeering besloten had de
Fransche munt te stabiliseeren. Aan hoe
veel juist werd nog nog gemeld. Deze be
slissing werd genomen na akkoord met
de Engelsche en Ainerikaansche Kegee-
ringen.
H. Daladier deed nog uiteen de rede
nen welke de Fransche Regeering ge
noopt hebben dien maatregel te treden,
namelijk den diepgetroffen ekonomischen
toestand, de uadeelige handelsbalans de
ten nachtcrblijvendc voortbrengst, den
slechten monetairen toestand. De nieuwe
koers zal thans gehandhaafd blijven, be
sloot H. Daladier; de spaarder» zullen
Tel. Poperinge Nr 9.
Postcheckrekening Nr 155.70.
GEZINSOPVOEDING
uimminimiiammiüifiiiitiiiiiiaimiiimiminuimnimitis
iUinmnmtimminHimuiahiniiUKit!:
t Was in t jaar 19361...
Dit aloude Vlaamsche spreekwoord lag
telk-ns op de lippen van 'n stokoud moe
dertje, dat zware en moeizame zorgen
kende, bij het grootbrengen van haar der
tien kinders.
Ben vrouwke van den ouden stijl, maar
rog k-mgezond. op haar twee en tachen-
tig jaar! 't Woont langs den boschkant
In een kraaknet, witgekalkt huizeke met
haar dochter Lena Somers, die zelf reeds
acht bengels telt. 't Oude moederke was
"n zorge in en rond het huls en 'n voor
beeldige eids od het terrein vaD de wils-
vc-rning harer kinderen en kleinkinderen.
Od 50-jarigen leeftijd was het een arme
weduwe 'geworden, maar met een vroom
hart en een werkkracht, die aan het ma-
t-elcr'? en onuitputteliike geleek. Als on
derwijzer van haar ouds'e kleinkind, ging
ik on 'n verlofdag daarheen. Het was 'n
heerlijken zevenden Aprildag!... De pe-
re'aars stonden reeds getooid met sreeuw-
Fi'te bloemtrossen en het noestige lands-
velk leide de laatste hand aan zaai- en
plantgoed. Bij Leentje Somers was het
een druk heen en weerloopen van het
jonge volkje dat onder Grootmoederkes
leiding fel in de weer was... Grootje was
aan 't delven. Leentje aan *t voeren der
aarde en de oudste kinderen aan 't bijha
len van steenen, assche en granietblokken.
'k Naderde heel voorzichtig en sorak groe
tend de kleine troep aan. Hewel kin
deren wat gaat ge hier aanvangen?...
't Moederke van boven de tachentig met
een baalvccrschoot cm de lenden ge-
.tno-rd, wedervoer: «Mijnheere. 't is te
verken hier, hé?... Ja, Fietje, 'k zie
't en dan nog zoo haastig... Wat gaat er
hier gebeuren?... En de kleinen drem-
melden stille weg achter Leentje, die den
minsten co den kruiwagen had geplaatst.
Ha. Mijnheere. zei 't wijveke, voor
over leunend op de spakruk. we gaan hier
'n groteske maken voor Onze Lieve Vrouw-
ke. 't Is allichte Meimaand en 'k wille hier
dat de kinderen O. L. Vrouwke van Lour-
des komen bidden en gaarne zien. 't Is,
Mijnheere, al zes maandsn dat we aan
't sparen en vergaren zijn om een grotje
te plaatsen. De kinders hebben hun spaar-
po:teke leeg gemaakt, we gingen op zoek
waar er afbraak was, om oude steenen bij
te sleuren, we raapten zenders in den ast
en porfiersteenen langs opgebroken we
gen. Dat is gezonde bezighoudinge, Mijn
heere, dat is beter dan luiardij en leeg-
lcopen nietwaar, Mijnhesre?... En
Leentje zei: Kijk. Meester, daar staan
reeds enze begonia's te schieten en onze
geraniums te bloeien in pottekes... en on
ze kaesauwtjes te groenen en te botten!...
Dat alles hebben onze Frans en ons Griet
je aangeplant om t grotteke te omzoo
men... - En ikke, stamelde het kleine
Marteken, 'k hebbe ook steenen gehaald
bij beer Sanders!...»
Kortom, eik wist het zijne te vertellen
en iedereen was in vollen pret bij die ver
telling. Na die korte verpoczing legde
Grootje weer de riem op en iedereen
spande weer de spieren, terwijl ik met
Moeder Lena aan 't verder praten ging.
het Lour deslied aanheffen. En 't wemelde
en 't wikkelde al daarheen uit de huurt
wat maar bsenen had!... Hoe prachtig en
hce zalig dat nieuwe, eenvoudige en hei
lige Mariaoord!... Groot en kl'in, jong en
oud had er zijn steentje toe Meebracht!
Daar rees in de grotholte het blanke en
statige Mariabeeld aangekocht met cen
tjes door kinderhandjes gespaard. Sterk
aaneengelijmd en samengevoegd rezen nu
die grotsteenen en gecimenteerde a—h-
blckken onder den ouden tronk, daar
door Grootjes hand èn vroom hart ge
schikt en gestapeld. De bloempjes en
parkjes tusschen het groene mos tooidm
den grond met een levend groeiend en hï-
soikkerd groen tapijt. *k Trad eventjes
dichter en vervoegde de piëteitsvolle
schaar die biddend aanhoudend herhaal
de:. «Bid voor ons» op de Litanie van
O. L. Vr. welke Grootje voorbad.
Na die eerste inzegening en heilige wij
ding door eenvoudige landlieden gesteld,
was er feeri in de buurt van Leentjes
huis.
Wat moet O. L. Vrouwke daar zegenend
op neergezien hebben?... 'k Feliciteerde
't oude moederke dat heusch en preusch
me toesprak: «Mijnheere, willen is kun
nen, hé?... Geld en goed. goud en parel-
steenen hehben we niet, maar we hebben
iets dat ook telt en in het leven ook waar
de heeft: O. L. Vrouwke van Lourdes bij
ons!... En de kinderkas en Moeder Lena
en Vader Somers omhelsden 't vrouwke,
dat ze nog lang midden hen wenschten te
behouden, onder den zegen van O. L.
Vrouwke van Lourdes!... Vóór ik afscheid
nam van dat diep geloovig gezin sprak ik:
Geve God. dat Maria onder ons Vlaam
sche Volk gedurende de Meimaand en des
Zaterdags in eere gehouden, blijve!...
Mochten er veel grottekes worden opge
bouwd en door lieve kinderhandjes bij
gebracht. waar ze samenkomen in ge
meenzaam gebed! Dan zal bewaarheid
blijven dat houwe en trouwe Maria ver
eering 'n schutse en een steun is ée~r-
heen het golfgeklots en de onstuimige
branding van de woeste wereldzee. Een
kind van Maria gaat immers niet verlo
ren! G. O. W.-VL.
ssKSts*ai5BasBas«MsassaBïssasa
OP MAANDAG 9 MEI AANSTAANDE
Zooals verleden jaar zal de Heilig
Bloedprocessie rond 10 J4 uur uitgaan
en rond 1 uur eindigen.
Allen luister is bijgezet om deze
processie haar wereldberoemde faam
te behouden en verschillige nieuwe
groepen zijn dit jaar nog bijgekomen.
Mocht het weder gunstig zijn, de
H. Bloedprocessie zal alweer tal be
devaarders naar Brugge aantrekken.
Meester, zei ze, mijn kinders leer ik IBa3!lBSKaBBHIWHSHNa&BB»S9
HET FORTUIN REIKT U DE
van jongsaf werken en 'k ondervind dat
ze ni:t alleen gezonder opgroeien, maar
meteen leeren zorgen v.oor morgen! Wie
weel wat het leven al meebrengt en dan
zullen 22 kunnen omdi.t ze 't werken heb
ben gewild.«Ja, Leentje, de werk-
schole oefent de evenwichtige ontwikke
ling van spieren en zenuwen, maar is
vooral een richten en opvoeden van de
zinnen en 't gemoed. De beste karakters,
de stoere ondernemers, de wilskrachtig-
sten zijn degenen, die van huize uit heb
ben leeren werken en bezig zijn.
«Wanneer gij terugkeert binnen 'n paar
weken Mijnheer, zal 't grotje klaar komen
te staan, daar onder den wilgentronk!
Dag, Meester, en tct weerziens, hé?...
Na drie geede weken trok ik weer n. ar
den boschkant, waar Leentje woont!...
Was Meiavond, rond zes uur!... Op 'n
driehonderd meter genaderd hoorde ik
'ii koorgezang van gemengde stemmen
ixaasasKBaiB!
HAND
Vrijdag 20 Mei trekking van
de vijfde Snede 1938 van de
(■BaBBBBBBBaBBBBBBEXBaEBSSIB
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
on* zendt in postzegel* of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker. Poperinge. de «om van
16,50 FRANK.
Voor het Buitenland zende men one per
Internationaal Postmandaat:
Uit Frankrijk: 29,70 fr. (Belg. geld).
Uit Amerika: 42,90 fr. (Belg. geld).
!£SQaSS!SK9BBfiiaS9BKaZ133iKaBEKI
TE LONDEN: Frankrliks Premier, Daladier, heeft in gezelschap van zijn Minister van Bnite-alandsche Zaken, Bonnet,
een politieke reis naar Engeland one -nomen. Hier zien we b-1 ■-> r n/arl rvjd reet LorJ Halifax, de Engelsehe Eerste
Minister. Licks van he ra staat Daladier. recht*, B-rnet. TE ROME: Gek H'ï'er is in gezelschap van rog andere
Relclismlnisters op bedoek bij Mussolini ge«t&n. Bij zi n aankomst te Rome en het veraten van het s£a£:on schouwden
de twee Dictators en den Koning van Italië de t.-ccpcn welke langs den we™ stonden cpgesteld.
VERSTEVIGING VAN VRIEND
SCHAPPEN.
Hitler is sedert Maandag te Rome.
Hij zal daar enkele dagen verblijven
om naderhand vlootmaneuvers bij te
wonen te Napels en te Florentie en de
hulde van het gansche Italiaansche
volk te ontvangen, vooraleer naar de
Heimat terug te keeren. Dit bezoek
werd reeds vele weken geleden aan
gekondigd en koortsig icerd te Rome.
Napels en Florentie gewerkt aan het
versieren van de straten en de ge
bouwen om het hoofd van een mach
tig land met al de praal en de eer
die hem past te ontvangen. Een tijdje
heeft men getwijfeld aan de moge
lijkheid van dat bezoek en scheen er
een schaduw te vallen op de mach
tige spil Rome-Berlijn erf de demo
cratische pers maakte van deze schijn
dankbaar gebruik om de ineenstor
ting van de Duitsch-Italiaanschë sa
menwerking te voorspellen. Het is als
of Italië thans met alle mogelijke
kracht het tegenovergestelde wil be
wijzen en aantoonen, dat de Ansch-
lusz niet de minste invloed heeft ge
had op de betrekkingen van de twee
autoritaire Staten.
Intusschen kunnen Hitler en Mus
solini met genoegen wijzen op de we-
derkeerige vcordeelen, die de samen
werking aan hunne landen gebracht
heeft en hooge verwachtingen voor
de toekomst bespreken. Hun groeiend
prestige inzake buitenlandsche politiek
heeft echter een gevaar doen vermoe
den, dat Engeland en Frankrijk tot
een verrassenae tegemoetkoming heefi.
gedreven. De Fransche Eerste Minis
ter en de Minister van Buitenlandsche
Zaken, zijn sedert Donderdag 28 April
te Londen, waar ze met Chamberlain
en Halifax, een plan tot stevige sa
menwerking naar buiten bespreken,
die de Duitsch-Italiaansche coöpera
tie in de schaduw schijnt te willen
stellen. Immers, naast het streven
naar politieke eensgezindheid wordt
voorlgewerkt aan een plan van mili
taire coördinatie van de wederkeerige
krachten, die in geval van conflict als
een geheel moet kunnen function-
neeren.
Brengt het bezoek -an Hitler aan
Italië, als we daarlaten de mogelijk
heid van een bezoek aan de II. Vader,
wat op hei oogenblik dei we deze re
gels schrijven zeer twijfelachtig is,
dan komt er van deze zijde weinig
nieuws, ook al is de Führer vergezeld
door Goeb'oels en Maarschalk Heitel
en Hrmmler en talrijke andere per
soonlijkheden.
DE LOND3NSCHE BESPREKINGEN
ZIJN GEWICHTIG.
Hetzelfde kan echter niet gezegd
worden van da Londensche bespre
kingen. Deze brengen wel een groote
verandering. Weliswaar hebben Lon
den en Parijs steeds voeling gehou
den met mekaar, maar herhaaldelijk
bleek er meeningsverschil te heer-
schen. De groote schuld hieraan had
de Volksfroniregeering, die in het
Fransche binnenland ontreddering
bracht en daardoor ook naar buiten
Frankrijk verzwakte. Gelukkig dat
Engeland niet steeds meemarsjeerde
en dat het de voortvarendheid van
Blum en Cis intoomde, anders had
den we reeds lang een Europeesche
oorlog beleefd.
Thans zijn de omstandigheden ver
anderd. Frankrijk heeft een krachti
ger regeering, die veel meer dan de
vorige op de steun van de gezonde
volkselementen kan rekenen. Enge
land heeft zijn bewapeningsplan reeds
voor een groot deel afgewerkt en dat
toil ook toat zeggen. Er is tenslotte de
vaste wil van weerskanten om tegen
over de spil Rome-Berlijn een tsgen-
ieutraal-
geivicht'ie vonnert, wie in" Ce.
Europa met gezag kan meespreken en
verrassingen voor de toekomst icil
vermijden.
Gevaarlijk kan zulk een innig sa
mengaan wel worden als dit zou ge
steund zijn op onverzettelijkheid in
zake zekere billijke eischen van de
andere zijde. Maar Chamberlain
schijnt borg te zijn, dat het zoo ver
niet zal komen. Hij heeft immers aan
de Franschen meegedeeld dat hij het
plan koestert om ook met Berlijn een
accoord te sluiten. Frankrijk ziet
van een dergelijks toenadering met
Duitschland voorloopig af, maar het
is dan toch zeker dat Engeland zoo
lang de schokbreker wil zijn tusschen
de twee r.cg cnverzoenbarert.
CENTRAAL-EUROPA, DE GROOTE
REDEN TOT BEZORDGHEID.
V/af er ook allemaal te Londen of
te Rome moge beslist worden, het is
bepaald zeker dat Centraal-Europa en
vooral het Tsjschoslovaksche vraag
stuk een belangrijke plaats in de ge
sprekken zal innemen. Zelfs de Spaan-
sche burgeroorlog verdwijnt erdoor op
hei achterplan. Duitschland en Frank
rijk staan hier het scherpst tegen
over mekaar. Het eev.e land toil verre
gaande concessies vanwege de Tsje-
choslovaksche Staat tegenover de
Sudeien-Duiischers. Frankrijk verzet
zich tegen alle maatregelen, die de
centralistische macht van de Maza-
rijk-Staat zouden verzwakken.
Italië en Engeland schijnen aange-
ivezen te zijn om zoowel Duitschland
als Frankrijk tot kalmte aan te ma
nen. En zoo mogen we verwachten dat
na de besprekingen te Rome en te
Londen, Benesj zich zal kunnen be
palen met aan de Sudeten-Duitschers,
de cultureels, politieke en economi
sche toegevingen te doen die hij reeds
voorgesteld heeft. Van autonomie zal
er vooralsnog geen sprake zijn. Moes
ten beide belanghebbende landen zich
onhandelbaar gedragen dan zou het
ergste ts iweezen zijn, maar juist dat
ge.ooven we niet.
Kan er met het oog op de Centraal-
Europeesche vraagstukken een bevre
digende houding aangenomen worden
dsor F,rc.vkr*jk en Duitschland, en
wordt binnen kort een einde gesteld
aan de burgeroorlog in Spanje, dan
mogen we werkelijk op een verbete
ring van de Europeesche politiek wij
zen. Dat Frankrijk daarenboven nog
vriendschap sluit met Italië en Enge
land met Duitschland, is slechts toe
te juichen want het zal het voordeel
hebben de twee spillen Rome-Berlijn
en Parijs-Londen, niet te scherp te
genover mekaar te stellen, zcoals dit
wel het geval was, voor den oorlog
tusschen de Triple Alliance en de
Triple Entente.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
"STROOZEBEKE OP ZONDAG 8 MEI 1938
Maandag 11. werd het stoffelijk over
schot van Minister Rubbers plechtig ten
grave gedragen te Zele. In de gemeente
zelf hingen talrijke vaandels halftop.
Talrijk waren de hcoge personaliteiten
die aanwezig waxen op 6e begrafenis
plechtigheid, o. m. Generaal Tiikens, ver
tegenwoordiger van den Koning, Es rate-
Minister Janson, de HH. Huysaaans en
Moyersoen, voorzitters van Kamer en Se
naat, de Ministers Pierlot, Spaak, De
Smedt, Marck, Hotte, Dierckx, 6u Bus de
Warnaffe, Bouchery, Soudan, Waut-ers,
Generaal Denis, Staatsministers Van Cau-
welaert en Cartcn de Wiart, oud-minis
ters Sap, Lippens, Heyman, Van. Isacker,
Tschoffen, Theani', De Schrijver, Charles,
Van Caeneghem, de HH. Verbirt en Hcyois,
voorzit ers van K. V. V. en P. C. S., en
talrijke anderen.
In de rouwkapel werd door H. Janson,
Eerste-Minister, een eerste lijkrede uit
gesproken. H. Minister Marck herhaalde
in de Nederland che taal de rede van den
H. Janson.
H. Senator Verbist sprak dan een zeer
roerende lijkrede uit, namens het Blok
der Katholieken.
H. Heyman sprak dan namens het
A. C. W.
Na de lijkredsn werd de lijkstoet ge
vormd. De lijkbaar werd ep de schouders
gedragen. De eerewach! rond de lijkbaar
werd gevormd door Ce KH. Huysmane,
voorzitter der Kamer, Moyersoen, voor
zitter van den Senaat, Janson, eerste-
minister, senator Verbist, voorzi.tsr van
het Kath. Blok, Heyman, algemeen voor
zitter van het A. C. V/., Gc-.io, algrmern
secr.taris van het minlstarele van Kolo
niën. Hr Dr Arm end Rubber,", vader ar.
dsn cverledene, Burgemeester te Zolc,
leidde den rouw. Dan volgden de zonen
van Minister Rubbens en de verdere fa
milieleden en personaliteiten.
Troepen boden de wapens op den door
tocht. Langs dien weg stond een opeenge
pakte menigte, zeer ingetogen 'bij het
-oorbijtrekken van de lijkbaar.
Met moeite kon al de personaliteiten
een plaats gebeden worden m de kerk. In
net priesterkoor knielden Z. Em. Kard.
Van ftcey, Z. .D. H. Mgr. Coppieters, Bis
schop van Gent, en andere hoogstaande
geestelijken.
De abïcuten werden gezongen door
Z. Lm. Kardinaal Van Rcey.
Van de kerk trok de lijkstoet dan naar
lv:i x.:khof waar nog een lijkrede werd
m._:sp-"Cken door Hr Boeykens, sekretaris
.au Zele.
Het was 1.30 u. wanneer deze indruk-
.vtkkende rcuwpkchtigheid ten einde liep.
HET GEDENKTEEKEN GETROKKEN OP DINSDAG 3 ..IEI
De werken op Dinsdag 11. aan het Ge
denkteeken opgericht op de plaats waar
Luit. De Winde neergeschoten werd.
Ontwerp is van Beeldhouwer Karei
Aubroeck van Temsche, die de beelden
beitelde van den IJzertoren. De gebei
telde gedenksteen stelt voor De Goud-
berg van Westroazebeke waar de Vlaam
sche officier en dichter viel; de IJzertoren
die ons zijn bijzetting herinnert; een
Maagd roet rozen waardoor hij geëerd en
saaa
gehuldigd wordt. Door het gedenktte-
ksn op te richten in de omgeving waar
hij viel, zal Luit. De Winde aan de ver
getelheid onttrokken wore'on, evenals de
Gebroeders Van Raemdonck wie ook een
gedenkteeken opgebouwd werd op de
plaats waar zij sneuvelden.
Wie wil medewerken aan net bekosti
gen van het monument, kan zijn gii'te
storten op postchecknummer H48 23.
Luit. Juul D™ Wir wonende te
Merchtem-Antwerpen. I::hoorde als sol
daat tot de 6" Legerdivisie.
Het was e:n dappere en eren wakkere
kerel. Dank zijn gsestesvernuft. dank
vooral zijn ongewone krijgshaftigheid,
trok hil spoedig de aandacht der krijgs-
overkeden on zich. Dit hr""1") voor hem
mede dat hij ongewoon vlug de ladder
der lagere legergraden overlrn. In 19) fi
was hii reeds rnd*~)"!tenan*. alhoewel hij
niet in het legermidden was opgegroeid.
Naderhand verwierf hij nog de !*?r van
eersten luitenant.
Dit officierschap was voor hem de
vrucht van e'™en arbeid, van eigen kun
nen presieeren. De dan-erheid cp het
oorlogsveld was een heerlijke gave: maar
Do Wind' wi"t toch zoo'oed al? ecled'T.
te een wat een nri'.s zo m™»-t c—
J7T* l- I.--1-»t-
langs den we? der dapoerheid; hij had
dus zijn st'rren duur betaald, ook al was
hii rooit gewond gewonden!
Hij v/as een vlaamsehrezinde en stor.d
er openlijk voor beken ff. c™k bü de leger
oversten. Zijn officierschap kwam zijn
jonzens ten goede.
Zijn sterren wogen hem soms zwaar,
maar het gedacht dat hij erdoor de sol
daten kon ten dienste staan en de ge
dachte dat zijn ouders over zijn graad
fier waren sterkte hem.
Overigens hij had eer.e afleiding: zijn
dichterschen.
Juul De Winde had een ingeboren dich-
terstalent. De natuur, de ieugdige levens-
aan drang, het pittige soldatenleven, het
moordende krijgsgewoel, dat alles woe
kerde in de dieoten van zijn gemoed en
borrelde er uit cp in een jagende wildheid
van rythme en verzen. Dit dichterstalent
bezat den rijkdom eener spontane weel
derigheid; het beschikte echter niet over
voldoende taalkundige rijpheid. Hierin
droeg De Winde, zooals de meesten uit de
vooroorlogscbe generaties, den lastpost
der onvolkomene Vlaamsche geschoold
heid. Toch was zijn dichtkunst zoo spont
aan, zoo natuur- en zielsgetrouw, dat ze
teilen mocht als een meest benaderende
uitbeelding der oorlogservaring aan het
IJzerfront.
A
...Aan het hoofd zijner manschappen,
den 28 September 1918. had hij mede de
eerste frontlijn doorbroken. Zijne afdee-
ling was opgegaan tot aan den voet der
vlaamsche heuvelenrei, tot vlak vóór
Westroozebeke. Daar lag, recht vóór hem,
een nest van vijandelijken weerstand. Het
bevel kwam: het uiterste te pogen om dit
hinder te overrompelen. Beraden en be
slist gaf Luitenant De Winde de laatste
aanwijzingen aan zijne manschappen.
Daarop, hij de eerste, wipte uit den
schutsgracht en rees met volle gestalte op
den wand om zijn mannen mede op te
deen rukken. Het knetteren der vijande
lijke machienengeweren brak los. Hij
werd getroffen in het hoofd en stortte
levenlocs neer -
Zoo sneuvelde Juttl De Winde te West
roozebeke. op 28 September 1918. omge
ven met den tragischen glans van krijgs
haftigheid en offermoed. De onverzoen
baarheden van zijn volksminnend officier
schap werden daar beslecht in zijn held-
haftigen offerdood...
Haast twintig jaren zijn daarover heen-
gevloden, en nog staat me dat beeld van
oorlogsvriendschap levend scherp en
trouw voor den geest.
...En destijds, toen de ooriogsverwar-
ring alom nog heerschende was. is de
broederliefde, vanuit het Brabantsche
Mervhtem, op zoektocht gegaan naar de
velden van Westroozebeke. Los van alle
verantwoording tegenover krijgsoverhe-
den, tegenover wien of wat ook, onvervaard
an onvermoeibaar, zochten de eigene
broeders van Luitenant De Winde tot ze,
LUIT. JUUL JE WINDE.
na drie dr™an. hat steftïUlfce cvsrschot
van hun gesneuvelden broeder ontdekten.
Als epparst? troorf in het diepe wee,
brachtan zij dit duurbaar par.d naar Va
der en Moeder en naar dan geboortegrond
terug.
Thans rijst het bewonderende Vlaan-
dren recht om na de roemrijke bijzetting,
verleden jaar, van zijn duurbaar over
schot in den gedenktoren van Vlaande-
ren's ÏJzertragedie te Diksmui-da. te West
roozebeke. op 8 Mei de plaats zelf te
vereeuwigen waar hij voor Vlaanderen
den heldendood stierf.
Deze hulde zal intusschen, eens te meer,
aan Vlaanderen leeren, en aan anderen
rondom, wat een diepte van liefde en leed,
van toewijding en hoogste opoffering er
werd gedragen, ginds, in de aomoigs vel
den van het Vlaamsche IJzerland.
DE PLECHTIGHEDEN
VAN HEDEN ZONDAG 8 MEI
Niet min dan 63 vereenigingen traden
tot de plechtigheid toe: uit Brabant, uit
Oost-Vlaanderen, uit West-Vlaar.deren
komt men Zondag naar Westroozebeke.
Te 10 uur 's morgens plechtige Hoogmis
met Kan'-elrede door Z. E. Pater Licpold,
Karmeliet.
Te 11 uur Hulde aan het gedenkteeken
van de gesneuvelden en onthulling van
de naamplaat Lt Ds Windeplaats
Te 2 uur vorming van den stoet en
te 3 uur optocht en onthulling: aan
spraak van Heer Juliaan Platteau, van
het IJzerbedevaart-Komiteit, van Heer
Germain Lefevere. Algemeen Voorzitter
V. O. S., van Heer Van Cappeller., Ge
meenteraadslid te Merchtem.
Er Is gezórgd voor luidsprekers, du»
iedereen zal kunnen hooren.
Te 7 uur 's avonds, Groote Filmavond
in het Patronaat.
Vlamingen, Oud-Strijders, V. T. B.ers,
Zondag zijt ge verwacht te Westroozebeke
en draagt er fier het Herkecningstteken
van de De Winde-Hulde
A
Autobus aan trein Oostende-leper: t»
9.41, 9258, 12.38. 12.42. 14.22 uur.
Autobus uit Rceselare-Ieper: 9.15, 12.30,
14.55 uur.
Mazouttram uit Rseselare: S.0Q, 13.00,
14.40 uur.
Vergeet uw steun niet op Pestchcclc
4448.23 De Winde Hulde.
HET KOMITEIT.
We meldden verleden week dat onze Prinsjes den Zomer te De Panne zouden
doorbrengen. Naar naderhand gemeld werd zal Koning Leopold lil ook een
gedeelte van den Zomer te De Panne doorbrengen. Hierboven van link* naar
reents: de villa Maskenswaar Koning Albert en Koningin Elisabeth verble
ven tijdens den oorlog; in 't midden do villa «Ter Scheuren» waar Koning Leo
pold lil met de Koningskinderen tijdens dezen Zomer zullen verblijven; rechts Het
paviljoen Bortierdat zal bezet worden door den Dienst van den Koning.
ICSK33iHI3BEB3BEiniB3IE9EBKtllHBIfl3IHMHBKBB:B5R3ES9B!SSïB9IHH3BI