DE TRADITIONEEL! DEMOCRATIE
Viaanderens Heiden van 1302
De VLAAMSCHE HOOGDAG te GENT
Het Zesde Vlaamsche Nationaal
Zangfeest
wan ¥#est-¥iaanderen
IN ONS LAND
Als Vlaanderen viert
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
EEN WAARDICE BETOOC1NC
EEN GEESTDRIFTIGE MASSA
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Heer dan 25.000 personen nemen
er aan deel
PARS RUMBEKE
Congres voor Missie-SJverssorsters
te Brugge
WE ZENDEN ONS BLAD
II. 1,1
WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
V
Zondagmorgen word te Gent de groote
betooging gehouden, op touw geze: door
den Vlaamsen-en Oudstri :deretond n met
de medewerking van her David?fonds.
Vlaamsch Ekoncmisch Verbond, enz.
DE OPTOCHT
Bij groote politiemacht werd rond het
groot park de Vlaamsche betooging ge
vormd en,* vanaf 10 u., was het een on
ophoudend komen, en gaan en vormden
zich de talrijke groepen, 't Was iets na
11 uur toen de massa zich in beweging
stelde met de harmonie van Rcnse aan
het hoofd, dan opschriften, spandoeken
en vlaggen, opgevolgd door de heeren be
stuursleden van de verschillende groepee
ring, waaronder men bemerkte, volksver
tegenwoordigers Borginon, R-omsee. Vin-
devogel, professoren Daels, dokter Rom-
bauts en anderen, heeren Sam. Devriendt.
Platteau, meerdere hoogleeraars. leeraars
en vooraanstaanden uit de Vlaamsche be
weging, de Oud-Strijdersbonden, Vlaam
sche Toeristenbond, Davidsfonds, hoogstu
denten, enz.
Binst den optocht werd er gezongen en
speelden de talrijke muzi.ken Vlaamsche
arias.
Limburg stapt eenst, gevolgd van Bra
bant, dan Antwerpen. West- en Oost-
Vlaanderen. Toen de optocht om 11.30 u.
aan den Vlaamschen Schouwburg voor
bij trok, werden aan het gedenk eeken
van Jan Frans Willem bloenten neerge
legd, terwijl de muziek Vlaanderen
speelde van Veremans. Aan het Gscraard
Duivelsteen namen de hoofdbesturen
plaats en daar defileerde, zor.dtr opont
houd. gar.üch de stoet ör.der aanhoudend
geroep van Grammens vrij! Mevrouw
Grammens had daar met een harer kin
deren plaats genomen. Niet minder dan
vijftien spandoeken werden in den stoet
gedragen, waaronder de voonaamste luid
den: Zes jaar van wetsovertreding en
dubbelzinnigheid genoeg! Wets
overtreders en saboteurs gaan vrij uit en
Grammens zit gevangen Gekozenen
uit Vlaanderen, treedt eendrachtig op voor
het Vlaamsch belangZcu Wallonië
toelaten wat Vlaanderen dulden moet?
Rond één. uur was de betooging ten
einde en trokken de deelnemers in de
richting van St-Pieters, om er het
Vlaamsch Zangfeest bij t° wor.cn. Wat de
optocht betreft, elkeen was er ten volle
c ertuigd van,- dat de Vlamingen in alie
deftigheid voor hun rechten hadden ge
manifesteerd.
ZONDAG 10 JULI 1938.
Boterstraat, 58, Iï'.PER
6 JAARN' zak
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.— fr.
Kleine berichte, (minimum) 4.fr.
1 fr. toe!, v. btr. tn. adr. t. bnr.
Rouwbcr. en Bedank, (min S fr.
Tel. Poperlnge N' 9.
F oticheckrekening Nr 155.70.
Te herhalen aankondig ngen
prijs, op aanvraag.
'ngezonden worden. Kleine be
Annoncen rijn rooraf te betalen en
moeten teren den Woensdag avond
richten tegen den Donderdag noen.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 25.fr
Belgisch Kongo 45.
Frankrijk 45.fr
Alle andere landen 65.
Uele. e'ltert rijn ttooi
hun trtiktls
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge.
Gent, middenpunt van Vlaanderen, was
due, Zondag namiddag, voor de tweede
maal aan dc groote eer. Dit zangfeest-
was reeds d:n Zaterdag avond ingezet
door een prachtig feest in Elckerlyc
ingericht door het Vlaamsch Instituut
voor Volksdans en Volksmuziek. Een
geestdriftige zaal en een uitvoering zonder
voorgaande, waarvoor inrichters en uit
voerders dan ook herhaaldelijk en ver
diend werden gclukgewenscht.
VAN DUYZE HERDACHT
In de Laurent Delvauxlaan werd, om
10 uur, overgegaan tot de onthulling door
den Vlaamschen Toeristenbond, eener
■bronzen gedenkplaat aan het sterfhuis
van Florimoiid Van Duyse, den grooten
Vlaamschen musicoloog.
OP HET ST PIETERSPLEIN
Dat groote plein, om zoo te zeggen in
het midden der stad, liep om 220 uur vol
voor de blijde gebeurtenis: het lang ver
wachte zangfeest. Grootsch kader voor
een zanguitvoering, cnvergelijk schouw
spel. Onder bazuingeschal doen de over
heden en de tcoeelleiders hun intrede.
Op het verhoog hebben eenige hon
derden zangsters en zangers plaats ge
nomen.
Het is heer Karei Peeters, de algemeene
voorzitter, die het inleidend woord tot de
menigte spreekt.
Het zangfeest opende met het lied van
heimwee Het Lied der Vlamingen» (ge
dicht van Hiel) en als een machtige kreet
joeg uit alle harten de meeslepende mu
ziek van Peter; Beno>t. Geujk een deinen
de heuvel overgalmcle hierna het Mijn
Vlaanderen heb ik hartelijk li:fals de
karakteristieke gelussdroom van den Vla
ming om te eindigen in den roep naar
Vlaanderen, dierbaar landen toon
dichter Jan Broeckx w:rd toegejuicht.
Jef Tinei dirigeerde het Blijheidslied
van Karei Mestdagh. De voorzegger, Staf
Bruggen, onderlijnde dan met een beel
dende mimiek, de teksten en de zangers
der koorvereenigingen hieven het Kame
raadlied aan. Deze kernachtige verzen
zijn een treffende inleiding tot Klokke
Roelandvan Rodenbach, dat door den
voorzegger met een bronzen stem over
de menigte uitgebazuind werd.
Rodenbach's stoere Klokke Roeland
werd een triomf voor Arthur Meulemans.
De o Hulde aan Gent zette voort mei
een hartelijk welkom aan toondichter
Oscar Roels. wiens Willemsliedeen
herdenking aan Jan Frans Willeins is.
Gent blijft aan de beurt en geen beter
keus kon men doen dan de uitvoering
van het zoo bekende ArteveldeliedDi
rigent Lode Arschodt had geen moeite
om dit lied tot een volledig succes te doen
uitgroeien.
Het Consciencelied van Edw. Keur-
vels besloot de reeks zangen, onder de lei
ding van Lode Arschodt. De koren zongen
alsdan d Opmarsch van Jef Van Hoof.
T.nei leidde de massa-uitvoering van
het Vaandellieden het Staplied
van Albrecht Rodenbach.
Geen zangfeest zander hulde aan de
Schelde. Deze machtige stroom, als de
levensader van het vruchtbare Vlaan
deren, werd herdaciil en machtig bruiste
de Schelde in een prachtige uitvoering.
Geen nationaal historisch feit kan men
vergeten en met een groei, aan Jan Bor-
luut, springt als een veer eenieder recht,
en zingt het «Groeninge van Jef Van
Hoof. De geestdrift bereikte hier sterk
me: levende oogsnblikken.
EEN TOESPRAAK
Dr Rob. Van Roosbroeck sprak alsdan
tot de Vlaamsche volksgenoot-in en als
historicus bracht hij in korte trekken een
«xaBi8Haaa£HasiBE5iiBUBsaBsaiaaaBaaasEB>iBissBas3üiLgjijaafiia
DE KOLONIALE DAGEN TE BRUSSEL
huide aan bet stoere Gent, dat in de ge
schiedenis een der ruimste plaatsen in
neemt, met al de historische prachtige
figuren, welke getuigen van Vlaanderen's
grootheid.
In den g:est van deze toespraak zong
men dan - Vlaanderen dyn recht is out
van toondichter Mortelmans. Zijn Houdt
u fierkende dan ook een buitengewoon
succes. Het kon niet zonder een strijdlied.
Het wachtwoord over Vlaandrren is
sedert eeuwen, en de fijnzielige Jan Ham-
menecker bezorgde aan Meulemans e:n
heldhaftig strijdlied, dat echter nog niet
genoeg bekend was om als een storm ov:r
de menigte te waaien. Ligt Vlaanderen
niet als een laag land aan de zee, en de
-Noordzee», triptiek van Ferdinand Ver-
cnocke, was voor de koorzangers een
mooie brok uitvoering, en de drie gedeel
ten getuigen van magistrale bewerking.
HET VOLKSLIED
Als typeerende leefkracht van een voik,
moet een nationaal zangfeest een ruim
overzicht schenken van wat de volksmond
het meest bekoort. Het «Vertrek naar IJs
land en Van twee Oomnckskinderen
bixeikten een succes dat echter met Des
Winters als het regenttot een jolijtige
uitvoering oversloeg.
Het Vlaamsche volk zingt bij iedere ge
legenheid, maar hu, succes dat Tinneken
van Heulebekwam, zal haar wellicht
g:en tweemaal te beurt vailen. En of Hul-
-kbroeck in zijn schik was, en met ge
ne, .gen den dirigentstok hanteerde be
hoeft geen betoog. En de studenten vierden
daarna hoogtij, en uit aller mond klonk
De gilde viert».
Op dat cogenblik regende het te Gent»
maar krachtiger klonk rechtstaande een
dreunende «Blauwvoet». De geestdrift
minderde niet en dit nummer bisesrde
men.
Na het Transvaalseh volkslied, dirigeer
de koorleider Kuyper hst plechtige W.l-
heimusDe handen als in een grest
v.reenigd, dreunde tot slot alsdan cl:
Vlaamsche Leeuw - In een onbaschr.,
felijke geestdrift verklankte dit lied i
dertig duizend mennen over de Van A
veldestad, en'de hulde aan den tconc'
en de zekerheid da; het Vlaamse!
niet zal vergaan.
Iedereen drukte zijn groote void
uit, cn men vernam dat in 1939 h:t s...
de zangfeest te Brugge zou plaats 1:
op 20 Juli.
uiEwsaaEsasssBssaaBBBaasi..
Algemeen Programma
der Athletische Prijskampen.
GROOTE PRIJS
DEK TIEN SPORTEN
Prachtige Beker geschonken door
Park Rumbeke.
Een veertigtal scboone prijzen, o.m. als
1» prijs een Radioapparaat (waarde 2000
frank) geschonken door bet Huis S.B.R.
Dc proeven zuilen als volgt plaats hebben
Zondag 1D Juli, om 10 ure 100 meters
loopen Diskus verpen Verte sprin
gen 800 meters loopen, halve fond.
Maandag 11 Juli, om 10 ureGewicht
werpen Hoogte springen Gewicht
steken 3U00 meters loopen, fondkoers
(in liet Park).
Zondag 17 Juli, om 11 ure: 20 Km. vclo-
koers 50 meters zwemiueu tegen het
uur in vrije slag. Finaal der tien spor
ten en uitreiking der prijzen door het
feestkomiteit.
Zondag laatst had op de Groote Markt te Brussel de jaarlijksche plechtigheid
plaats van den groet aan het vaandel van Tabora. Hier zien we hoe na do
traditioneel* plechtigheid de troepen van het garnizoen over de Groote Markt
defileeren.
ENGELSCHE GESCHIEDENIS.
I Engeland is het traditioneele land
van de democratie, maar dan ook van
de democratie, zooals ze logisch en
konsekwent moet begrepen worden.
Eeuwen voordat de grondwettelijke
beweging"Europa in rep en roer zou
zetten, kende Engeland een stelsel
van volksvertegenwoordiginggegroeid
uit de Middeleeuwsche gildet.ijd. Met
de groei van de macht der koningen
cn de centralisatie, ontstond er con
flict tusschen koningdom en parle
ment, die tot uitbarsting kwam in
de omwentelingen van de 17' eeuw.
Tegen het einde van die 17' eeuw
werd het pleit gewonnen door het
parlementarisme op het absolutisme
van de koningen en werd de eerste
grondwettelijke monarchie ingericht
onder het bewind van Willem III van
Oranje.
Het is eerst veel later dat het En-
gelsche voorbeeld, de Europeesche ge
leerden als het ideaal van Staatsin
richting zal begeesteren, dat deze in
hunne geschriften sullen verkondi
gen. De Fransche revolutie van 1789,
zal dan de inzet worden van een ge
welddadige strijd, die over verschil
lende omwentelingen heen, de demo
cratie zal vestigen in de verschillende
Europeesche landen.
Het is wel merkwaardig dat terwijl de
democratie in Europa en in de geheele
wereld aan liet zieltogen gaat, om
plaats te maken voor nieuwe Staats
inrichtingen, deze in Engeland nog
steeds het meest logisch voort
heerscht en met groote hardnekkig
heid verdedigd wordt, tegen alle po
gingen die van de gevolgde weg wil
len afwijken. Dit heeft thans weer
het geval Sandys bewezen, dat, al
hoewel het hier weer gaat om een
conflict tusschen de uitvoerende en
de wetgevende macht, getuigt van de
stevigheid van de aangenomen Staats
inrichting, zoodat er veel kans be
staat dat Engeland nog lang aan zijn
politiek stelsel zal houden, ook wan
neer het overal elders mocht uitge
storven zijn.
Dat komt juist omdat de democra
tie aangepast is aan de psyche van
het Engelsche volk en omdat ook
daar juist de misbruiken van de de
mocratie, dank zij een konsekwente
toepassing van de princiepen zijn
kunnen beperkt worden.
■UBBI
Vrijdag voormiddag 1 Juli vergaderde
de provincieraad van West-Vlaanderen
onder voorzitterschap van de H. Coucke,
ouderdomsdeken. De Heer Gouverneur
Baels sprak er een rede uit over de
scheepvaart in West-Vlaanderen en in het
land over het algemeen.
De H. Baels beschrijft het waternet
van België en onderlijnt de verbinding
die bestaat tusschen zeehavens en nijver
heidscentra. Spreker treedt in nadere bij
zonderheden nopens West-Vlaanderen en
wijst op de noodwendigheid van de
vaarten Roeselare-Diksmuide-Nieuwpoort,
Ieper-Komen en Moeskroen-de Schelde,
die alle nijverheidssteden in goede ver
binding zouden brengen met de zeehavens.
Vervolgens wijst hij op de groote be
drijvigheid van de haven van Antwerpen
in het licht der bedrijvigheid van de groo
te havens van New-York, Londen, Rot
terdam en Hamburg. Daarna onderzoekt
hij den toestand der andere Belgische ha
vens. Van Zeebrugge onderlijnt hij de
groote vooruitgang en steunt op de nood
wendigheid der thans ontworpen weTken
die van Zeebrugge een prachtige aanleg-
haven zullen maken en tevens de bagger-
onkosten merkelijk zullen verminderen.
Tegen de opinie in van zekere technici
moet men voor Zeebrugge, zooals reeds ge
daan werd met Boulogne, Ymuiden en
Duinkerke een tamelijk geringe uitgave
doen in vergelijking met wat de haven
zelf kostte.
Verder vraagt spreker een nijveTheids-
haven voor Oostende alsook een verbree
ding der invaartgeul, en voor Nieuwpoort
de verwezenlijking der plannen die in
1913 opgevat werden.
Ten slotte behandelt spreker het pro
bleem der binnenlandsche vaart. Hij stipt
haar belang aan, belang dat spruit zoowel
uit de statistieken van tonnsmaat ais uit
de statistieken van vervoerde waren.
De H. Coucke gaat dan tot de verkie
zing van het bureel over. Op voorstel van
den H. David wordt het vorig bureel in
zijn geheel herkozen. Treden dus opnieuw
op de HH. Ronse, voorztter, Glorie, onder
voorzitter, Van den Bon en Cauwelier,
sekre'aristen, Valleys en Porta, hulpse-
kretarissen en Coucke en Van Steenlaadt,
kwestors.
De H. Ronse bedankt om dit getuigenis
HET GEVAL SANDYS.
Voor het oogenblik wordt de wer
king van de democratie in Engeland
op de proef gesteld, dcor het geval
Sandys, doch de wijze waarop de.de
batten zich ontioikkelen en de scru
puleuze wijze icaarop het belang van
het parlementarisme op de voorgrond
worden geplaatst laat reeds bij voor
baat vermoeden, dat ook dit conflict
zooals de zoovele voorgaande, niet zal
bij machte zijn om het stelsel in ge
vaar te brengen.
Duncan Sandys is lagerhuislid en
door het feit dat hij de schoonzoon is
van de gezaghebbende Winston Chur
chill, bezit hij reeds een zeker pres
tige. Hij is echter ook officer en
thans schijnt er een onvereenigbaar-
heid ontstaan te zijn tusschen zijn
bevoegdheid als parlementslid en zijn
bevoegdheid als officier.
Daar hij zinnens was een interpel
latie uit te lokken in het 'lagerhuis
over de landsverdediging heeft hij
om de kieschheid van de zaak eerst
de minister ven oorlog, Hore Belisha,
op de hoogte gesteld van zijn inzicht.
Het ging namelijk over de luchtaf
weer in het Oostelijk gedeelte van
het land, die naar hij beweerde in de
huidige omstandigheden onvoldoende
moest geacht worden. De inlichtingen
waarover Sandys beschikte waren
echter van zeer confidentieelen aard,
zoodat hij zelf, als subalterne officier
er niet van op de hoogte mocht zijn.
In plaats van te antwoorden op het
schrijven van Sandys heeft de minis
ter de rechterlijke macht erbij be
trokken. Sandys als lid van de wet
gevende macht werd bij de procu
reur-generaal ontboden, die hem ver
zocht mee te deelen van wie hij de
inlichtingen ontvangen had. hem er
op wijzende dat hij in geval van wei
gering zich bloot stelde aan wetsver-
volging, ingevolge een wet van 1920
op het Staatsgeheim. Toch weigerde
Sandys hieraan gevolg te geven en
zoo is het conflict ontstaan tusschen
de wetgevende en de uitvoerende
macht.
DE LAGERHUISDEBATTEN.
De lagerhuisdebatten zijn hierover
tamelijk heftig geweest en werden
vooral door de oppositie dankbaar ge
bruikt om de regeering aan te vallen.
Sandys beriep zich op de privilegies
die de actie van de parlementsleden
moeten beschermen en weigerde dan
ook voor het militair gerechtshof te
verschijnen dat voor die zaak bijeen
geroepen toerd. Hierop werd de raad
der privilegies bijeengeroepen om over
het geval te beslissen en deze ver
klaarde Sandys door de genoemde pri
vilegies beschermd.
Intusschen is de zitting van het
krijgsgerechtshof verdaagd.
DE GROND
VAN DE BELANGSTELLING.
De reden waarom deze Sandyszaak
zoo geweldig veel belangstelling heeft
gewekt in Engeland en in het buiten
land, is te wijten aan het feit, dat
juist in deze kwestie, de kiesche plek
van de democratie aangeraakt is ge
worden. De uitvoerende macht en de
wetgevende macht zijn in een grond
wettelijk stelsel gescheiden, juist om
de misbruiken van de uitvoerende
macht te beletten.
Moest nu Sandys vervolgd geworden
zijn, dan zou een precedent geschapen
zijn, dat de uitvoerende macht zeer zou
versterkt hebben ten nadeele van het
parlement. Zoo lagerhuisleden kon
den vervolgd ivorden voor zekere kie
sche vragen, dan zouden velen voor
taan niet meer durven wijzen op de
rotte plekken in het regeeringsbeleid
en zou de bijzonderste waarborg van
het parlementair stelsel vervallen.
Het Engelsche parlement heeft
eeuwenlang gewaakt op de bescher
ming van zijn voorrechten en ook
thans heeft het getoond bereid te zijn
om, mocht het geval uitbreiding ge
kregen hebben, de traditie te be
schermen.
Dat onze democratische stelsels van
het vasteland, niet te vergelijken zijn
met het Engelsche stelsel is reeds
lang bekend. Wel liggen dezelfde prin
ciepen aan de grondslag, doch. de toe
passing is nooit konsekwent gebleven
en de proceduur is veel minder soepel,
berust op minder ervaring en tradi
tie. Zoo zien we soms, ook bij ons, een
handelwijze in het parlement, die
rechtstreeks indruischt tegen de taak
die de parlementsleden op zich geno
men hebben. Juist om deze redenen is
er kans dat de democratie in Europa
overal ten onder gaat, terwijl de En
gelsche democratie, de oorspronkelij
ke democratie dus, de navolging-de-
mocratiën- nog lang overleeft.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
ISBBBBBBBI
van vertrouwen en brengt een rouwhulde
aan den afgestorven Gouverneur Baron
Janssens de Bisthoven, waaraan de HH.
Baels en vertegenwoordigers der verschil
lende partijen zich aansluiten.
Ten slotte brengt de H. d"Artois enkele
opmerkingen in het midden r.opens de
begrooting die zal moeten opgesteld wor
den. Hij onderlijnt in het bijzonder dat
het voorontwerp opgesteld werd in April
maand, met een boni van 7 millioen, maar
dat thans de nakende krisis vele punten
zal doen wijzigen en wel namelijk de voor
ziene inkomsten die merkelijk zullen ver
minderen.
Er wordt dan nog lezing gegeven van
een voorstel in betrekking met de ver
plichtende werkloosheidsverzekering en de
zitting wordt geheven om 12 uur.
ZITTING VAN DINSDAG 5 JULI
De zitting wordt geopend door den H.
Alfred Ronse, voorzitter. Namens de eer
ste kommissie, wordt door M. De Taeye
(katholiek), verslag uitgebracht nopens
het voorstel van de Bestendige Deputatie,
waarbij het krediet, betrekkelijk de so
ciale hervorming, inzake beroepskeuze
van jonge arbeiders en het werk der ach
terlijke kinderen, met een bedrag van
80.000 frank te verhoogen. De kommissie
brengt een gunstig advies uit.
M. Vercruysse (kath.), vraagt dat de
toelage voor studiebeurzen en werken voor
de Normaalschool van Torhout, van 15.000
op 30.000 fr. worden gebracht. M. Van den
Berghe wettigt deze toelage tegenover de
bemerkingen van M. De Ta vernier (soc.).
Spreker bewijst dat de vrije scholen ver
stoken -blijven en niet gelijk gesteld wor
den met de officieele scholen. Na een
tusschenkomst van M. De Tavernier be
trekkelijk het schoolvraagstuk, wordt het
verslag goedgekeurd en de vergadering
geheven.
ZITTING VAN WOENSDAG 6 JULI
Onder het voorzitterschap van den H.
Ronse werd Woensdag om 11.25 uur de
zitting voor geopend verklaard.
Ben toelage van 10.000 fr. wordt ver
leend aan de West-Vlaamsche Folkloris
ten.
M. Billiauw (katholiek), brengt ver
volgens verslag uit in zake eene wijziging
aan de provinciale verordening op de mu-
tualiteitsvereer.igingen. Verslagen worden
uitgebracht over de gelijkmaking van de
premiën toegekend door den Staat en
■door de Provincie aan de zeemanskin
deren en scheepsjongens.
M. Coucke (kath.), drukt zijne tevre
denheid erover uit dat eindelijk werken
zullen uitgevoerd worden om de streek
van overstroomingen te vrijwa:.en die er
het meest van geleden heeft.
Na nog eenige opwerpingen van ver
schillenden aard, wordt de verga-dering
geheven.
DE ZITTING VAN DONDERDAG
De Provincieraad vergaderde opnieuw
Donderdag voormidag, onder voorzitter
schap van H. Ronse.
De H. Ollivier kondigde aan dat de pro
vincieraadsleden een bezoek zouden bren
gen aan de werken der autosnelbaan te
Beernem.
Vervolgens wordt een voorstel Ingediend
om ae gelijkstelling te bekomen van het
pensioenrecht der bestendige afgevaardig
den met dit der arrondissementscommis
sarissen.
De H. De Meulenaere brengt dan ver
slag uit over het voorstel tot verhooging
van de toelage ten gunste van de West-
Vlaamsche Maatschappij tot kweekbevor-
dertn van het halfbloed paard. Deze maat
schappij bekomt 33.000 fr. in plaats van
8.003 frank.
De VI. Nationalisten dienen volgend
voorstel in: Wetend dat het tot van veel
abnormale kinderen uit onze provincie be
klagenswaardig zijn, overt-uigd zijnde dat
de provinciale raad tot plicht heeft deze
on gelukkigen te helpen stellen voor dat
onverwijld een provinciale kommissie zou
opgericht word:n, met het doel de mid
delen te bestudeeren en de noodige maat
regelen voor te stellen welke dienen ge
nomen om al de abnormale kinderen in
de provincie te kunnen plaatsen.
Leden der rechterzijde stellen ten slotte
volgende wijzigingen, voor aan het be-
grootingsontwerp
De opcentiemen onder art. 9, 10 en 11,
worden van 30 gebracht op 25.
De belasting op de rijwielen wordt ge
bracht van 12,50 fr. op 10 fr.
SBHaSiSSbSBBBfiBBIfSaBflaiiflBBHIBBBBI
Z. EXC. MGR LAM1ROY
EN GOUVERNEUR BAELS
TE MOESKROEN
Op Zondag 17 dezer s_l <_r overgegaan
worden tot de officieele inhuldiging van
de nieuwe Technische Vrije School, ge
legen langs de Koninklijke laan.
Te dier gelegenheid zijn tal van fees
telijkheden voorzien.
Reeds hebben Zijne Hoogw. Monsei
gneur Lamircy, Bisschop van Brugge en
Zijne Exc. Hendrik Baels, gouverneur der
Provincie, laten weten dat zij te Moes-
kroen zullen aanwezig zijn, ter. einde de
plechtigheid bij te wonen.
Na de plechtige Mis, die zal gezongen
worden, zullen 5.00Q kinders der katho
lieke scholen van Moeskroen een luister
rijke kantate opvoeren, werk van E. H.
Muilier.
Hierna zullen Mgr Larairoy en Gouver
neur Baels het woord voeren.
BEROERING
JN DE AARDAPPEL
EN MELKSTREKEN
In de streek van Mecfcelen en bijzon
derlijk van Heist-op-den-Berg, beerschte
deze laatste dagen groote beroering om
trent de mardappelkwestie. De boeren-
kweekers van vroege aardappelen eisch-
ten een minimum prijs voor hun aard
appelen, minimum prijs die zij niet meer
kregen.
Betoogingen, relletjes met de gendar
men, gevolgd van aanhouding en tus-
schenkccnsten van Parket, waren het
gevolg van deze beroering.
In de streken die de melk bezorgen voor
Brussel, namelijk de streken van Tienen,
Rillaar, enz., werd eveneens een actie in
gezet om In plaats van 0,70 fr. per liter
te bekomen, de prijs op 0.95 fr. zou wor
den vastgesteld. Hier ook is de beroering
groot.
4LE PEUPLE
EN DE NATIONALE BANK
Naar de verslagen van de deskundigen
die een onderzoek instelden in den schoot
der Nationale Bank. blijkt dat de Socia
listische bladen Le Peupie en De
Volksgazetin het geniep subsidies ont
vingen van de Nationale Eank. Le
Peupiezou 15.0CO fr. per jaar hebben
ontvangen en De Volk-gazet - 7.500 fr.
In 1934 heeft Le Peupie - voor die
15.009 fr. in het geheel 183 lijnen laten
verschijnen. Naar het duurste tarief van
Le Peupiezouden deze 188 lijnen
slechts 1316 fr. hebben gekost.
GRAMMENS VRIJ
Zijn straf uitgezeten hebbende, werd
Grammens, de Vlaamsche schilder, Don
derdag 11. in vrijheid gesteld.
De processen tegen Graznens, die moes
ten doorgaan te Brugge en te Tongeren,
zijn voor onbepaalden tijd uitgtsteld, naar
een wenk van den Minister van Justitie
naar het blijkt.
DE REGEERING TREEDT OP
VOOR EEN BETERE TOEPAS
SING VAN DE TAALWETTEN
Eindelijk is de Regeering opgetreden
om. een betere toepassing van de bestuur
lijke taalwetten tot stand te brengen.
Binnen de 14 dagen moeten de Provin
ciegouverneurs laten weten welke ge
msenten niet in regel zijn met de wet,
ook voor deze die verplicht zijn de twee
taligheid toe te passen.
Aan de ambtenaren werd een circulaire
gezonden om hen te herinneren dat zij
de taalwetten dienen toe te passen. De
Secretarissen-Generaal kregen opdracht
persoonlijk na te gaan of de wetten wel
toegr-ast worden en moeten desnoods
tuchtstraffen toepassen.
EEN MACHTSGREEP VAN
REX TE RONSE
Bij de herkiezing voor de beheerders
der Coöperatieve Patria is Rex met zoo
danig veel volmachten afgekomen, dat de
oude katholieke associatie in minderheid
werd gesteld en haar lokaal kwijt is.
De katholieke associatie, weleer zoo
sterk te Ronse, zit daarmee op straat. En
kele jaren geleden had zij drie feestzalen;
nu heeft zij er geen meer.
ZIE VERVOLG OP 2* BLAD.
Op Zondag 17 Juli richt het Diosc-esaan
verbond der Missiekringen te Brugge eau
congres in voor de Missie-ijveraarsters.
Na do heerlijk geslaagde Bisschopehulde
op 23 Ju., door de V. J. V. K. A. is het
treffend te mogen aanstippen dat het
B:sdcm Brugge waar, Goddank, de Ka
tholieke aktie bicgit, ook voc de Missie-
akiie immer doorgewerkt wordt, zoo past
hst immers, want zóó heeft Rome het
i.eeds gewild. Meer nog, de Paus der Ka
tholieke aktie eisclit de hulp aan de Mis-
sieaktie op als belangrijkste der aktivi-
teitea van de K. A.
DAGORDE:
VRIJDAG 15 JULI: te 8 uur. Plechtig
Missie-Uur in de Basiliek van het Heilig
Bioed door Z. H. Mgr. Leys, der Witte
Paters, Apostolisch Vicaris van Kivu.
ZATERDAG 16 JULI: te 3 uur in de
Gilde, Oudenburgstraat. Opiinng der ten
toonstelling door Z. H. Mgr. Lamiroy.
ZONDAG 17 JULI: te 10 uur in Sint
Salvaiorskerk, Pontificale Hoogmis door
Z. H. Mgr. Leys. Sermoen door Z. E. H.
Ghyssaert, dioseesaan proost voor het
Vrouwcnverbond voor K. A.
Te 11.30 uur, Sektiivergaderin-g: in de
bovenzaal der gilde Ouden-burgstraat-,
vcor ce IJveraarsters der Pauselijke Mis
siewerken, onder voorzittet-schap van Mgr.
Van der-Meersch, Vic.-Generaal, bestuur
der d'r Missiewerken: «De heerlijkheid
der taak door Mevr. Denys, Popering-e;
«De parochiale Missieactie», door Z. E.
H. no,vie; stotw, 3Td door Z. H. .xc. Mon
seigneur Leys. In de feestzaal der Br.
Xaverianen (Ingang bij O. L. Vrouwkerk)
voor de IJveraarsters der Naaikringen, on
der voorzitterschap van Mgr. Callewaeit,
Diosc. Bestuurder van het Werk der Ar
me Kerken: «Ons naaiwerk voor den
eeredirnstdoor E. P. Dom. Ans. Veys;
Ook voor China!», door E. P. Raskin
van Scheut; De naaikringen van de H.
M. D. C.door E. P. Verhoo&el S. J.;
slotwoord door Mgr. Dereere der Paters
Carmelieten, Bisschop van Trivandruin,
Indië.
Te 2 uur; Bezoek aan de tentoonstel
ling.
Te 3.30 uur, Feeestverg&dering in d:
zaal der Br. Xaverianen (ingang bij O.
L. Vrouwkerk)Wat ons verbond be-
teekend voor de Missieaktie in ons Bis
dom door juffr. Mostaert, schrijfster
van het verbond; Hulde aan onze West-
Vlaam-che Missionarissen door Z. E. H.
Kan. Vander Heeren; toespraak door
Z. E. P. Vandewalle van Scheut; slot
woord door Z. H. Exc. Mgr. Lamiroy.
MAANDAG 18 JULI: Vergadering van
de leden van den Priestermissiebond, te
2 uur, in de bovenzaal der gilde: toe
spraak door Prof. Dr A. J. M. Mulders,
Hoogleeraar in de Missiotogie akn de
Rocmsch Katholieke Universiteit van Nij
megen; onderwerp: Priester en Missie
WOENSDAG 20 JULI: praktische les
sen: Z. E. H. Maertens en E. P. Raskin;
Bezoek aan de tentoonstelling onder lei
ding.
Dioscesan? Tentoonstelling open: Za
terdag van 4.30 tot 8 uur; Zondag van 11
tot 1 uur en van 2 tot 9 uur; andere dagen
van 10 tot 12 uur en van 2.30 tot 9 uur.
in Beifit, van au tot oindo jaar, aan via
ons sendt in pottnftii of stort op post-
checkrakeninf 155.70 van V. Sansan-Van-
oasta, Druk kar, Poparinfe, da som van
13,75 FRANK.
Voor kat Buitenland rende men ons por
Internationaal Poatmandaat:
Uit Frankrijk: 22,50 fr. (Belg. geld)
Uit Amerika: 32,50 fr. (Belg. geld)
Vlaandren clcn Leeuw! Vrijheid of dood!
Klonk het vóór zeshonderd jaar.
Mannen als reuzen, armen bloot,
Spotten met dood en gevaar!
Walsch is Valseh! Slaat dood en vooruit!
Graaf van Dompierre vraagt wraak!
Schild ende Vriend!... Door niets gestuit!
Vló.men!.., Slaat uw knotsen raak!
Kappen, kerven!... Bloed spat in 't rondJ
Wapengekletter!... Klaroen!...
Helden wonnen den V ai er grond!
Vlaanderen is Vrij!... Van toen!
Beselare. 11 Juli 1938. GEO.
tksasizsjsT'-^aflHHiiaHaHaH ■■■ssBiasm^aHSSBgifssiBBSB
We trokken Zondag per toeval door Ingelmunster. Daar vierde men
vreugd'.g en weerdig den honderdjarigen Petrus Elisabeth, waarvan we
verder foto geven.
In den feeststoet zagen we onder meer een prachtwagen der V.O.Ssen
en. v.aar we vernamen, zoas hij uitgeiverkt naar ontwerpen van den
Brugschen kunstschilder Heer Samuël De Vriendt. Niet te verwonderen
of werd hij door iedereen zoo bewonderd.
Hier geven we twee zichtjes ervan: het geheel was een verheer
Hiking van Vlaanderen:
A. V. V. V. V. K. VREDE.
En we dachten aan den toestand in Vlaanderen.
En als ivij denken aan Vlaanderen, dan denken wij aan Katholiek
Vlaanderen.
VREDE1
Waar in Vlaanderen is er vredef
Gemis aan broederliefde, gemis aan nederigheid belet de Vlamingen
tot elkaar te gaan.
Sinds een jaar nu en meer tvordt er gegoocheld met Concentratie en
als K.V.V. die eerlijk betracht wordt ze door V.N.V. met veel omdraaien
voorzichtig op zij geschoven.
A.V.V. is heel goed maar het moet samengaan met V.V.K. V.V.K.
is echter voor velen van geen tel meer.
En we willen samen 11 Juli vieren, en de eene heeft de zoete hoop
den anderen politiek te kunnen kelderen.
En als de viering gedaan is, herbegint de broedertwist.
En die verdeeldheid is onze onmacht op Katholiek en ook op Vlaamsch
gebied, en geeft de sterkte aan de spottende tegenstrevers.
Zoo is Vlaanderen bezig met vergaan.
Vlaanderen moet herleven in V.V.K
Vlaa:ideren is voor ons synoniem van Katholiek, of is Vlaanderen niet.
Die blindelings gehoorzamen aan de bevelen van een Staf Declercq,
maar zelf willen oordcelen wanneer en hoever ze moeten gehoorzamen
aan de Kerkelijke Overheden, die zijn de doodgravers van Katholiek
Maanderen en van Vlaanderen.
Die vergiftigde geest in Vlaanderen moet eerst verdreven worden.
Vlaanderen moet vieren onder leuze: A.V.V. V.V.K.
En vieren is niet genoegDat betrachten door alle middels is plicht.
Dan vieren we blijde 11 Juli. PAX.