Bijblad opgesteld door de leading van 't Mannenverbond voor K. A.
Het Leger en het Vrij Onderwijs
Christene Ouders
Christene Ouders Wat een Geestelijke Schoof
Parochiale Geestelijkheid of tot de Plaatselijke Leiding van het Mannenverbond voor K.A.
Gelijkheid op Schoolgebied
Voor alle verdere inlichtingen, Raad en Hulp, wend U tot de
Waar naartoe met uw Jongens
Waar naartoe met uw Meisjes VOOf ïfö OlUfCfS
EENIGE STIELEN EN BEROEPEN VOOR JONGENS
MET AANDUIDING VAN DE SCHOLEN
WAAR DAARTOE OPGELEID WORDT
EENIGE BEROEPEN VOOR MEISJES MET AANDUIDING
VAN DE SCHOLEN WAAR DAARTOE OPGELEID WORDT
Dan blijft ons volk
het schoonste volk
ter wereld
DE NEUTRALE SCHOOL
BESTAAT NIET!!
llllll!llllllllll!!llll!ll!llll!ll!ll!l|ll|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||I||||||||||||||ll||!l!lllll|||||||i;il||!l|llllll!||||||||i{||||||!l!l||||H!|||||||||||||||||||||||||||||
»miiiuiiin)ifuiiiiiiiiiiuim«tiiiiii!!ii..Hiiiii!!ii(<iii:iiiiutHi!iti(iiiiiiiiiiiiiH<iiiiiiiiHni!n)i<iiini4iniBiiiiiiuHiiiiii)mittiiiiiiii(iiiiiM:!iiiiiiiiiiiiiiii:iiitiunHitii!iiiiiiii!imiimi!ii!iiiiiiiHiitiiiiujuiiiiiiiii;iiHiiiitiii!{iii
UtlUUltHIIHimiRlli lilllttUliinilliHIIIIUIIIIUIUMilillllllllUiUIIIUlitiilüiiiiililllllIitllllllll!
1. ARBEIDSTOEZICHTER.
Sociale Vakschool, Poel, 4, Gent.
2. ARCHITECT:
gt Lucasschool, Zwarte Zusterstr., 28, Gent.
3. AUTO-TECHN1EKER:
St Jozefs Vrije Beroepsschool. Ouden-
aardsche Steenweg, 120, Kortrijk.
Vrije Tecliische School, Ste Katharina-
polderstraat, 12, Oostende.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28-36,
Roeselare.
Vrije St Lucas Vakschool, T.eiekaal, IS,
Meenen.
4. BAKKER:
St Barbaragesticht, Ham, 1S4, Wetteren.
5. BEDIENDE (bank en bureel):
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
17, Brugge.
H. Hartcollege, Statiestraat, 40, Waregem.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden
aardsere steenweg, 120, Kortrijk.
In de moderne Humaniora van alle Col
leges van het Bisdom.
6. BEELDHOUWER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83
Brugge.
Vrije Technische School. Ste Katharina-
polderstraat, 12, Oostende.
Lagere Nijverheidsschool, O. L. Vrouw
straat. 8, leper.
Vrije St Lucasvakscliool, Leickaai, IS,
Meenen.
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
École Profcssionnelle de Métiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Denee (Provin
cie Namen).
7. BOEKBINDER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
8. BOEKHOUDER:
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
17. Brugge.
H. Hartecollege, Statiestr., 40. Waregem.
École Profcssionnelle Libre, Doornikstr.,
21, Moeskrocn.
In de Moderne Humaniora der Bisschop
pelijke College's.
9. BOOMKWEEKER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roeselare.
St Barbaragesticht, Middelbare Tuinbouw
school, Ham, 154, Wetteren.
10. BREI FABRIEK (bedrijfsleider):
Technisch Instituut voor Brcikunde, O. L.
Vrouwplaats, St Niklaas.
11. BREIFABRIEK (mekanieker):
Technisch Instituut voor Breikqnde, O. L.
Vrouwplaats, St Niklaas.
12. BROUWER:
St Lievens Hoogere Technische School
voor Brouwerij, 1, Zilverstraat, Gent.
13. CISELEUR:
École Profcssionnelle de Metiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Denee (Provin
cie Namen).
14. DIAMANTBEWERKER:
Vakschool voor Diamantbewerkers, Juwe
liers en Horlogemakers, Londenstraat,
43, Antwerpen.
15. DRUKKER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Vakschool van 't IL Hart, Abdij Zeven-
kerke, St Andries.
Don Bosco Instituut, Kotrijksche steen
weg, 64, St Dcnys-Westrem.
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
St Lucas Hoogeschool, Zwarte Zusters
straat, 28, Gent.
16. ELEKTRIEKER»
Bijna alle Vakscholen.
17. FRU1TKWEEKER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roeselare.
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
18. GARAGE-MECHANICIEN:
Zie Auto-Tcchniekcr onder Nr 3.
19. GARNIERDER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aardsche steenweg, 120, Kortrijk.
23. GLASSCHILDER:
St Lucas Hoogeschool, Zwarte Zusters
straat, 28, Gent.
21. GOUDSMID:
École Profcssionnelle de Métiers d'Art,
Abdij van Maredsous, Denee (Provin
cie Namen).
22. HOEFSMID.
Locale Cursussen, ondermeer te Brugge.
23. HORLOGEUR:
Vakschool van Horlogemaker, Londen
straat, 43, Antwerpen.
24. HOVENIER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roeselare.
St Barbaragesticht, Ham, 154. Wetteren.
Beroepsschool voor Weezen, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
25. TECHNISCH INGENIEUR.
Centrale Hoogere Technische School, Stui-
versstraat, 110, Oostende.
Middelb. en Hoogere Technische School,
Vakschool, 41, Aalst.
26. JUWELIER:
Vakschool voor Juweliers, Londenstraat,
43, Antwerpen.
37. KAPELMEESTER:
Lcmincnsgesticht, Koningin Astridlaan,
72, Meclielen.
28. KLEERMAKER:
Vakschool van 't H. Hart, Abdij Zeven-
kerke, St Andries.
Beroepsschool voor Weezen, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
Middelb. en Ploogere Technische School,
Vakschoolstraat, 41, Aalst.
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
29. KOSTER:
St Jozefsgesticht, Bruggestr., 8, Torhout.
Lcmincnsgesticht, Koningin Astridlaan, 72,
Meclielen.
St Lucasschool (Ilooger Instituut van
Kunstonderwijs), Zwarte Zustersstraat,
28, Gent.
31. KUNSTSMID:
St Lucasschool (Hooger Instituut van
Kunstonderwijs), Zwarte Zustersstraat,
2^ Cent.
n. LANDBOUWER.
St Jan Brrehmanscollege, Kasteelstraat,
7, Avelgem.
St Bernarduscollege, Marktplaats, 5,
Nieuwpoort.
Middelbare Landbouwschool, Zuidstraat,
27, Roeselare.
St Jozefscollege, Tielt.
30. KUNSTSCHILDER:
Middelbare Tuinbouwschool, Ham, 154,
Wetteren
College St Elooi, St Martinusstraat, 5,
Leuze.
33. LANDMETER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
In de Moderne Humaniora van alk Bis
schoppelijke Colleges.
34. LETTERZETTER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 53,
Brugge.
Vakschool H. Hart, Abdij Zevenkerke,
St Andries.
35. LOODGIETER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 38,
Brugge.
36. MAATSCHAP. ASSISTENT.
Centrale Hoogeschool voor Christelijke
Arbeiders, Naamsche steenweg, 14, He-
verlee.
37. METAALBEWERKER.
Bijna alle Vakscholen.
38. MEUBELMAKER:
Bijna alle Vakscholen (o.m. Poperinge).
39. MODELMAKER:
Middelb. en Hoogere Technische School,
Vakschoolstraat, 41, Aalst.
40. MOTORIST:
Centrale Hoogere Technische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
Vrije Technische School, St Catharina-
polderstraat, 12. Oostende.
Vrije Visscherijschool, Nieuwpoort.
Pastoor Pype's Visscherijschool, Pastoor
Pypestraat, 1, Oostende.
41. MOUTER:
St Lievens Hoogere Technische School
voor Brouwerij, Zilverstraat, 1, Gent,
42. ONDERNEMER:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
43. ONDERWIJZER.
St Jozefsgesticht, 8, Bruggestr., Torhout.
Bisschoppelijke Normaalschool voor On
derwijzers, Kasteelstr., 8, St Niklaas-
Waas.
Katholieke Normaalschool, Minderbroe
derstraat, 2', Antwerpen.
Katholieke Normaalschool, Onder den To
ren, 12, Meclielen.
St Thomasgesticht, Nieuvvland, 198, Bruss.
44. ORGELIST:
Lemmensgesticht, Koningin Astridlaan, 72,
Meclielen.
45. PASTEIBAKKER:
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
46. PASWERKER:
Bijna alle Vakscholen.
47. FOTO- en HELIOGRAVEUR:
St Lucasschool, Zwarte Zustersstraat, 28,
Gent.
48. REGENT.
Katholieke Normaalschool, Minderbroe
derstraat, 2', Antwerpen.
St Thomasgesticht, Nieuwland, 198, Bruss.
49. REKENPLICHTIGE.
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
17, Brugge.
H. Hartcollege, Statiestraat, 40, Waregem.
École Profess. Libre, Doornijkstraat, 21,
Moeskroen.
Alle Onderwijsgestichten waar Moderne
Humaniora gegeven wordt.
50. SCHALIEDEKKER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 93,
Brugge.
51. SCHEEPSBOUWER.
Vrije Techn'sc c School, St Katherina-
polderstraat, 12, Oostende.
52. SCHEEPSJONGEN.
Pastoor Pype's Visscherijschool, Pastoor
Pypestraat, 1, Oostende.
53. SCHEIKUNDIGE:
Centrale HoogerTechnische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
St Liever.- Hoogere Technische School,
Zilverstraat, 1, Gent.
54. SCHILDER:
Vakschool H. Hart, Abdij Zevenkerke,
St Andries.
Zeer veel Avond- en Zondagvakscholen,
o. m. Vrije Beroepsschool, Poperinge.
55. SCHOENMAKER:
Beroepschool voor Weezen, Van Robays-
straat, Ste Kruis.
Don-Bosco-Instituut, Kortrijksche steen
weg, 64, St-Denijs-Wcstrem (Gent).
St Barbaragesticht, Ham, 154, Wetteren.
Vakschool voor Schoenmakers, Prinse-
drcef, Ardooie.
Vrije Vakschool voor Schoonmakers, 9,
Wijngaardstraat, Izegem.
Vrije Beroepsschool, Hulstplaats, Tielt.
56. SCHRIJNWERKER:
Bijna alle Vakscholen, o.m. Poperings.
57. SMID:
Bijna alle Vakscholen.
58. STEENKAPPER.
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
59. STENO-DACTYLOGRAAFi
Patroons- en Handelsschool, Garenmarkt,
12, Brugge.
60. STUURMAN:
Vrije Visscherijschool, Nieuwpoort
61. TAPIJTSIER:
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouaen-
aardsche steenweg, 120, Kortrijk.
62. TEEKENEN:
(voorbereiding v. beroeptonderwij»)
Vrije Beroepsschool, Poperinge (E, H. Do-
muynck, Onderpastoor).
63. TEEKENLEERAARt
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
64. TUINIER:
Middelbare Tuinbouwschool, Zuidstraat,
Roeselare.
St Barbaragesticht, Ham, 154 Wetteren.
Beroepsschool voor Weczcu, Vau Robays-
straat, Ste Kruis.
CS. VISSCHERc
Pastoor Pype's Visscherijschool, Oostende.
(36. VLASSER.
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Oudenaar
desteenweg, 120, Kortrijk.
67. WERKMEESTER in Vakschol.
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
1. BEROEPSLEERARES.
In Confectie:
Vakhuishoudschool H. Familie, Oude Zak,
34. Brugge.
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
Linnennaad:
H. Familie, Brugge (zie hooger).
Kantnormaalschool, Baliestr., 21, Brugge.
H. Hart Heverlee (zie hooger).
H oedenmaken
H. Familie, Oude Zak, Brugge.
Sierteekenen:
IL Familie, Oude Zak, Brugge.
Beroeps teekenen:
H. Familie, Oude Zak, Brugge.
Kantwerk:
Kantnormaalschool, Baliestr., 21, Brugge.
2. BEWAARSCHOOLONDER.
WIJZERES:
O. L. Vrouw ten Doorn, Zuidmoerstraat,
131. Eekloo.
Zusters van Barmhartigheid, Kaatsspel
plaats. 5, Ronse.
O. L. Vrouw Visitatie, Gentstraat, 3, Sint
Amandsberg.
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
laar (bij Lier).
Instituut der Ursulienen. O. L. Vrouw
Waver (nrov. Antwerpen).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
3. BOEKBINDSTER:
Ecole d'horloperie pour jeu nes filles, rue
du Président, 24. Namur.
4. BONTWERKSTER:
Instituut O. L. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
5. BORDUURSTER:
In meest alle beroepsscholen.
6. CONFECTIE:
In meest alle beroepsscholen.
7. BUREELBEDIENDEi
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
8. DACTYLO:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
9. GILETNAAISTER:
Instituut O. L. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
10. HANDELSREGENTES:
St Jozefshandelsschool voor Meisjes, Zil
verstraat, 20, Brugge.
Instituut II. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
11. HOEDENMAAKSTER»
In meest alle beroepsscholen.
12. HOLOGENMAAKSTERt
Ecole d'horlogerie, rue du Président, 24,
Namur.
13. HOSPITAALVERPLEEGSTER
St Elisabethvcrpleegstersschool, 38, Wal-
plaats, Brugge.
«Maria Middelares!, Voorstraat, 49-51,
Kortrijk.
14. HOTELBEDIENDE:
Vrije Middelbare School, Duinenpark, 3,
Knokke-aan-Zee.
15. HUISHOUDKUNDIGE
REGENTES:
II. Familie, Oude Zak, 34, Brugge.
Instituut der Ursulienen, O. L. Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
16. HUISHOUDKUNDIGE
LEERARES:
Normaalleergang in Huishoudkunde, Fort-
Plein, 14, Kortrijk.
17. HULP REKENPLICHTIGE»
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
18. JOURNALISTE:
Kath. Vlaamsche Hoogeschool voor Vrou
wen, De Bomstraat, 11. Antwerpen.
19. KANTWERKSTER:
In verschillende beroepsscholen.
20. KLEERMAAKSTER»
In verschillende beroepsscholen.
21. LANDBOUWSTER:
Middelbare Landbouwhuishoudschool, 33,
Kerkstraat. Anzegem,
Land- en Tuinbouwhuishoudschool, Hand-
zamestraat. 35. Kortemark.
Kostschool der Zusters v. H. Vincentius,
Dorpstraat. 145. Lendelede.
Middelbare Landbouwhuishoudschool van
O. I,. Vr. ten Runderen, Moorslede.
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
Iaar (bij Lier).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
22. LANDBOUWREGENTES:
Zusters van het H. Hart van Maria, Ber-
laar (bij Lier).
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
23. LINNENNAAISTER:
Bijna alle beroepsscholen.
24. MAATSCHAPPELIJKE
ASSISTENTE:
Katholieke Sociale School voor Vrouwen,
Poststraat, 111, Schaarbeek (Brussel
25. MODISTE:
Verschillende beroepsscholen.
26. NAAISTER:
Alle beroepsscholen.
27. ONDERWIJZERES:
H. Familie, Hulstplaats, 15, Tielf.
O. L. Vrouw ten Doorn, Zuidmoerstraat,
131, Eekloo.
Zusters van Barmhartigheid, Kaatsspel
plaats, 5, Ronse.
O. L. Vrouw Visitatie, Gentstraat, 3, Sint
Amandsberg.
St Jozefsgesticht, Burchtstraat, 14, He
renthals.
Instituut der Ursulienen, O. L. Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
Instituut H. Graf, Paterstr., 26, Turnhout.
Instituut H. Hart, Naamsche steenweg,
Heverlee.
Maagdendal, Kloosterstr., 22, Hoegaarden.
28. PELSENMAAKSTER»
Zie Nr 4 Bontwerkster.
Instituut O. L. Vrouw, Tweebruggenstr.
37, Gent.
29. REGENTES»
H. Familie, Hulstplaats, 15, Tielt.
O. L. Vrouw ten Doorn, Zuidmoerstraat,
131, Eekloo.
Instituut der Ursulienen, O. L. Vrouw
Waver (prov. Antwerpen).
Instituut H. Graf, Paterstr., 26, Turnhout.
Instituut H. Hart, Heverlee.
30. REKENPLICHTIGE:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
31. SCHEIKUNDIGE:
St Lievens Hoogere School voor Brou
werij, Zilverstraat, 1, Gent.
32. STENO-DACTYLO:
In Middelbaar- en Handelsonderwijs.
33. TAPIJTMAAKSTER:
Koninklijk Gesticht voor Blinde en Doof
stomme, Snaggaarifetraat, 11, Brugge,
34. SOCIALE VERPLEEGSTER:
St Elisabethverpleegsterschool, 38, Wal-
plaats, Brugge.
«Maria Middelares», Voorstraat, 49-51,
Kortrijk.
35. VROEDVROUW:
«Ste Anna», St Aunarei, Brugge.
«Sint Janshospitaal», Sint Janshospitaal,
Brugge.
De Stad Brussel betaalde in 1930 voor Gemeentelijke Lagere
en Bewaarscholen 26 Millioen Frs (26.000.000)
De Vrije Scholen'kregen 570.000 Frs.
Zoo kost ieder leerling der Gemeentelijke Scholen, 205U Frs per
jaar aan de belastingbetalers, terwijl deze der Vrije Scholen slechts
80 Frs kost.
Waar is de gelijkheid
Citoyen Bracops, voorzitter van
L,e Centre Permanent de Defense
de l'Ecole Publique had in Sep
tember 1936 het volgende geschre
ven in Le Prolélaire
Zijn kind, toevertrouwen aan de
school van de clericale partij, is het
uitleveren aan de meest trouwelooze
vijanden van den vooruitgang van
den mensch, het is het eiken weg
naar de toekomst afsnijden en ertoe
bijdragen zijn intelleciueélen horizon
te verduisteren
Dergelijke klakkelooze bewerin
gen hoort men niet alleen bij socia-
listén en communisten.
Le Rappel wilde toen de proef
op de som hebben en vroeg aan den
Minister van Landsverdediging uit
welke onderwijsinrichtingen de
bekroonden bij het toegangsexa
men tot de militaire school kwamen.
Het antwoord van den Minister
was stichtend. Uit de statistische
gegevens door het Ministerie van
Landsverdediging verstrekt, bleek
inderdaad het volgende:
Van 1930 tot 1936 hebben 707
kandidaten zich voor de Militaire
School aangeboden.
Van de 707, slaagden er 375:
33 hadden onderwijs ontvangen in
Koninklijke Athenea;
36 in een vrije neutrale onder
wijsinrichting,
en 306 in vrije onderwijsinrichtin
gen onder leiding van Geestelijken,
EE. PP. Jezuïeten en Broeders der
Christelijke Scholen.
<i Le Rappelherinnerde dezer
dagen nog eens aan deze resulta
ten en voegde er aan toeZonder
het vrij onderwijs, zou het leger
geen officierenkorps kunnen aan
voeren, tenzij het leger zich tevre
den stelt met minderwaardige ele
menten.
nillllHlllHHlIlIHHIlHH
68. WERKTUIGKUNDIGE:
Central# Hoogere Technische School, 110,
Stuiverstraat, Oostende.
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28, Roe
selare.
Lagere Nijverheidsschool, O. L. Vrouw
straat, 8, leper.
69. WEVER»
St Jozefs Vrije Beroepsschool, Ouden-
aardsche steenweg, 120, Kortrijk.
Vrije St Lucasschool, Leiekaai, 15, Meenen.
Vrije Beroepsschool, Leenstraat, 28, Roe
selare.
Vrije Beroepsschool, Hulstplaats, Tielt.
Vrije Weefschool St Hilarius, Magdalena-
straat, Wervik.
70. ZINKWERKER»
Vrije Beroepsschool, Boeveriestraat, 83,
Brugge.
Ouders, wat verwachten uw kin
deren van u? Een goede naam, een
deftig bestaan, bovenal een chris
telijke opvoeding. - Zendt ze dus
naar een christelijke school.
Ouders, gij wilt niet van een leven
zonder godsdienst. Waarom duldt
gij dan voor uw kinderen een
school, met slechts 2 uren per
iveek godsdienstles, maar heel de
rest van de week zonder godsdienst
Acht of tien uur per dag verblijft
uw kind in de school. Wat wordt
uw kind in d'ie school Schoolkeus
is gewetenskeus.
Ouders, hebt gij nog nooit geluisterd
naar dien eenvouóigen kinderpraat van
uw jongens en meisjes, als ze thuiskomen
van de school?
Z'» pruttelen misschien wel eens tegen
Meester of Zuster; en natuurlijk, als ze
gestraft zijn, al 't gelijk is aan hunnen
k.int. Maar negen andere keeren zult ge
ondervinden dat ae naar hun Meester of
Meesteres opkijken met eerbied en ontzag.
A
DE SCHOOL HEEFT GROOTEN IN
VLOED OP UW KINDERS. EN ER
HANGT ZEER VEEL AF VAN EEN
GOEDE OF SLECHTE SCHOOL voor
't geluk van uw kinders later, en ook voor
uw eigen geluk.
Ge ondervindt dat uw kinders leeren;
ge verneemt uit den mond van uw kleinen
dat de meesters en meesteressen er streng
aan houden dat ze hun lessen kennen; ge
ziet dat de school uw kinders ernstig leert
werken. Zijt gij dan niet waarlijk ver
heugd en gelukkig?
Wat is een mensch nu nog zonder een
beetje geleerdheid niet waar? Welnu, wie
is het, die u daarin helpt, die dat in uw
plaats bezorgt aan uw kinders? Is het hun
school niet?
Verder, ge verneemt dat de meesters en
meesteressen streng zijn; ge ondervindt
dat uw kleuters gehoorzaam en gewillig,
gedienstig en goed zijn, dat ze eerlijk en
rechtzinnig gemaakt worden in de school,
dat ze gaarne naar ds kerk gaan met op
rechte kinderlijke godsvrucht. Moet ge
den Heer niet danken en loven dat de
sohool van uw kinders goede, gewillige,
eerlijke, gedienstige, christelijke menschen
maakt?
Geleerdheid alleen is nog niet alles in
't later leven. Gij weet dat toch ook. Als
gij een ambachtsman noodig hebt, dan
vraagt gij eigent!'k niet of hij goed leerde
in de school; hij moet zijn ambacht goed
kunnen, maar ge verlangt vooral dat hij
een eerlijk mensch is, die zijn werk in
geweten doet, en u niet zal bedriegen in
't werk noch in da betaling.
Is 't niet waar, ouders, als de school aan
uw kinders én de geleerdheid voor 't tij
delijk leven, én de opvoeding in al die
deugden verschaft, dat die school voor u
een schat is, dien gij nooit hoog genoeg
kunt waardeeren.
Welnu, er kan riet de minste twijfel
bestaan: de christelijke scholen, en zij
alleen, geven, benevens de noodige ge
leerdheid, ook de noodige opvoeding tot
een christelijk, eerlijk en deugdzaam le
ven, Daarom houden christelijke ouders
dwarsdoor alles aan een christelijke school
voor hun kinders. En ae luisteren niet
naar alles wat over de christelijke school
verteld wordt door neutrale en ongeloo-
vige menschen of bladen.
ZE LEEREN DAAR GOED
IN DE CHRISTELIJKE SCHOLEN
z~ggen de vrienden van het neutraal on
derwijs, DOEN ZE HEELE DAGEN
NIETS ANDERS DAN GODSDIENST
LEEREN EN PREEKEN; IN DE NEU
TRALE SCHOLEN VERLIEZEN ZE
DAAR AL DIEN TIJD NIET AAN; ZE
LEEREN DAAR MEER
Het antwoord daarop is niet moeilijk.
Gewoonlijk zijn dat gezegden van men
schen, die 't maar weten van het te hoo-
ren zeggen. Maar, er komen in de christe
lijke scholen inspecteurs van den staat,
christelijke en ook ongeloovige. Welnu, als
die menschen e:n tijd lang onze scholen
bezoeken, dan is dat voor vele een ware
ontdekking; zij zijn zoodanig verwonderd
dat ze het niet kunnen zwijgen en moeten
bekennen: er wordt in de christelijke
scholen even veel en even ernstig geleerd
als in gelijk welke andere scholenZiet
ge ouders, dat zijn dan menschen, die niet
m:er voortgaan op hooren zeggen alleen,
maar die zelf zien en onderzoeken wat er
gebeurt in onze scholen.
Ten andere, de christelijke scholen moe
ten, juist zooals de andere, hun 20 uren
per week lessen geven in profane vakken.
De christelijke scholen staan, even goed
als de andere scholen, met hun program
ma voor iedere klas, dat moet afgewerkt
worden, en over dat afwerken is er con
trole vanwege den staatsinspecteur even
goed als in andere scholen; en zelfs nog
beter; dat wordt bovendien ook nog ge
controleerd door eigen inspecteurs.
De uitslagen zijn daar toch ook van de
leerlingen en de ouüleerlingen in de exa
mens van de lagere school, in de examens
voor staatsbedieningen, in de examens
voor de universiteit. En ce bekomen di
ploma's en uitslagen wijzen in 't geheel
niet op een achterstand van de christelijke
scholen, wel integendeel. Als het leeren
in die scholen zoodanig verwaarloosd was,
dan zou dat toch uitkomen in de uitslagen
van die, examens, zou ik meenen.
Daarbij, als ze in de christelijke scho-en
godsdienstig opgebracht worden, en al
hun werken gedurende oen dag leeren
doen in den dienst van God, zoudt ge niet
meenen ouders dat dit niets anders dan
deugd kan doen aan hun naarstigheid in
't leeren?
't Is dus in de christelijke scholen en
niet in de andere, dat gij de meeste waar
borgen zult vinden, dat uw kinders waar
lijk zullen bezig zijn met hun lessen en
hun hoofd op hun leeren zetten.
HOE ZE DAAR CHRISTELIJK
OPVOEDEN
WEET GIJ GOED HOE DAT EIGEN
LIJK GAAT IN DE SCHOOL, DAT
GODSDIENSTIG EN CHRISTELIJK OP
VOEDEN? Er gaat daar allemaal veel,
veel minder tijd in dan gij wel denkt.
Verre 't meeste deel van de onderrich
tingen daarover gebeurt in de godsdienst
les. Als 't in de andere lessen gebeurt, dar.
gaat het op de volgende manier. Fr ls b.v.
leesles. Welnu, ge kunt evengoed waarlijk
loeren lezen, met een leesboek, waar stuk
jes instaan niet alleen over het tijdelijk
leven en de natuur en geschiedenis, maar
ook eens een stukje over Gods Voorzie
nigheid, een vertelling over het Doopsel
van broertje, over een eerste Communie,
over de Meimaand of den H. Hartemaand.
ik- ls dan geen kwestie van daarover te
gaan preeken; dat zou de kinders algauw
beu maken van al die zaken en dus meer
kwaad doen dan gord. Maar, zonder daar
eenigen tijd aan te verliezen, toch heeft
dat zijn invloed op de godsdienstigheid
van de kinderen.
Er zijn scholen, de neutrale, waar ze
zulke leesboeken niet mogen gebruiken;
welnu, door hun leesboek krijgen de kin
deren in die scholen de overtuiging dat,
buiten de godsdienstles, in 't leven dus,
al de godsdienstige zaken niet meetellen,
dat alleen aardsche en wrreldsche dingen
het beschrijven en vertellen waard zijn.
Hetzelfde in een geschiedenisles. Ge
kunt even juist en even volledig de ware
geschiedenis leeren, als ge daar in som
mige slaande gebeurtenissen den vinger
Gods toont, als ge den invloed van de
kloosters, van de groots heiligen in hun
streek, van de brieven van den Paus toont
nevens al de andere gebeurtenissen in een
tijdperk uit de oude tijden. En er is daar
hoegenaamd weer geen spraak van te
staan preeken, of van tijd te verliezen
voor het leeren van geschiedenis.
Eigenlijk wel bekeken is dat alleen de
ware volledige kijk op de geschiedenis. In
de neutrale scholen mogen ze dat alles
nooit noemen; maar ze geven dan ook een
verminkte geschiedenis, waar alles wat
eenigszins op tusschenkomst van God of
godsdienst wijst, uit princiep, mbet ver
zwegen worden.
Zeker, dat is niet alles. Echte christe
lijkheid In de kinderen aankweeken gaat
niet met daarover in de godsdienstles iets
te leeren, met daarover in een leesboek
soms iets te lezen, of in een andere les
soms terloops iets te hooren zeggen alleen.
Als men dan de rest van den dag de kin
ders aan henzelf zou overlaten, en nooit
zou tusschenkomen, dan zou er van op
voeding tot deugdzaamheid en godsdien
stigheid in 't leven al niet veel te recht
komen.
Moeders weten dat wel hoe dat gaat,
een kindje opvoeden in éér of ander punt
waarin het mist. Moeder staat daar niet
gedurig te preeken, maar, volgens de om
standigheden zal moeder aleens een kort
verbod geven, een keer doen peizen, een
keer doen herdoen en nu goed, een keer
straffen, enz. En zoo stilaan groeit er in
't kindje de christelijke overtuiging en
betere gewoonten in die zaak.
Welnu, in een christelijke school, waar
opvoeding gegeven wordt en de kinders
christelijk gemaakt worden, gaat dat ook
alzoo. Benevens het leeren, dat de mees
ters even goed bezorgen als in een andere
school, maken zij ook heel den dag hun
werk van die kleine tusschenkomsten in
het gedrag, en in de overtuigingen van de
kinderen. En zoo kweeken ze in de kinders
christelijke overtuigingen en gevoelens,
christelijke deugden aan, zonder dat daar
weerom preeken of veel tijd mee ge
moeid is.
En zoo ziet gij, ouders, dat het verwijt
van al dat godsdienst leeren en preeken,
enz., en al die tijd die daarin zoo ver
loten gaat, wederom komt van menschen
die spreken over zaken die ze zelf niet
kennen.
A
HET GROOT VERSCHIL
MISSCHIEN ZULT GE NU ZEGGEN:
HET VERSCHILLLL TUSSCHEN EEN
GODSDIENSTIGE SCHOOL EN EEN
ANDERE SOHOOL IS DAN TOCH ZOO
DANIG GROOT NIET.
Hier bedriegt gij u, en grootelijks. Dat
verschil is ong:meen groot. Want de chris
telijke scholen, waar ze dat doen, kweeken
menschen die gewoon zijn alles te bekij
ken en te beoórdeelen zooals dat in den
godsdienst geleerd wordt, godsdienstige
menschen, en die leerlingen leven dan
later ook zoo voort. De neutrale scholen,
waar ze dat niet mogen doen, kweeken
menschen die gewoon zijn alles te bekij
ken en te beooröeelen zonder God of
godsdienst mee te tellen, en die leven la
ter in hun dagelijksch leven alsof God en
Godsdienst niet bestonden.
Het neutraal onderwijs kweekt dus neu
trale of vrijzinnige menschen, die leven
zonder God mee te tellen. Alleen de chris
telijke scholen kweeken godsdienstige
menschen, die hier op de wereld doen het
geen waarvoor zij gemaakt zijn, in heel
hun leven, heel dea dag door, God dienen.
Daar werd eens, in onze Kamers van
volksvertegenwoordigers, ceze spreuk ge
lanceerd door een vrijzinnige hij sprak
over vakscholen, maar dat is juist het
zelfde voor alle soorten van scholen
Waarom onderscheid willen maken tus-
schen godsdienstige en neutrale vak- en
huishoudscholen! Bestaat er dan een
christelijke en vrijzinnige manier om soep
te koken, oi om te zagen of te schaven?
Het antwoord, dat men had moeten ge
ven, is het volgende: Zonder twijfel is er
een zeer groot verschil tusschen het soep
koken en het timmeren van een godsdien
stig mensch en dezelfde werken van een
ongeloovige.
Een vergelijking zal dat doen verstaan.
Ls er verschil tusschen het timmeren van
een baas en dat van een timmermans-
gast, tusschen het soep koken van een
zelfstandige huisvrouw en dat van een
dienstmeid? Het werd uitwendig bekeken,
neen, niet waar. Maar dat is in al de wer
ken van een baas en van een knecht of
meid verschillend dat de baas zijn werken
zelf bepaalt en schikt naar zijn eigen
goedvinden, en dat de andere alles doen
in dienstzooals hun baas het zegt en
voorschrijft, en voor hen.
De toepassing verstaat ge reeds. Tus
schen gelijk welke tijdelijke werken van
een ongeloovige vrijzinnige, en dezelfde
wei-ken van een godsdienstig christen
mensch, is er altijd het volgende radikaal
verschil: Die ongeloovige dost al zijn wer
ken altijd als een volledig-vrije van nie
mand afhangende ontvoogde mensch naar
zijn eigen gedacht en goedvinden. Een
christen mensch daarentegen doet al zijn
werken, hoe klein en stoffelijk ook, als
dienstknecht van God, om te doen hetgeen
God in zijn Voorzienigheid.beschikt heeft
dat hij, mensch, nu moet doen. En omdat
hij van al zijn werken, van heel zijn leven,
een dienst van God maakt, zal hij altijd
eerst Gods oordeel en leering over dat
werk zoeken en naar Gods beschikkingen
en wil handelen. En als zijn dienst hem
moeilijk valt, zal hij Gods hulp en sterkte
gebruiken door gebed en sacramenten.
Zie. dat noemen wij godsdienstig leven,
christelijk levenaltijd alles trachten te
doen op die manier als een dienstknecht
van God.
En daarover juist krijgen de kinders
niet alleen les twee uren per week, maar
daartoe worden ze gedurig opgevoed, zoo
als we 't beschreven hebben, in de chris
telijke scholen. Daartoe worden ze niet
opgevoed, in de neutrale scholen: de neu
trale school mag daartoe niet opvoeden.
Waarom dus houden wij zoo hardnekkig
aan onze godsdienstige scholen? Waarom
eischen wij voor christelijke kinderen on-
Or ZIE VERVOLG HIERNEVENS.
lutniimttitimiKVHiiiinuitttniiiitiiimiuiiiiiiiimimiHHiiiuHiiMiiiiitttiHniii Ij*
Onzijdigheid in de school is be
drog. Onzijdigen zijn huichelaars,
die de Godsgedachte willen uit*
roeien, maar het rtiedurven hiaat,
zeggen.
De heerlijke schoolzondag is een
grootsche inzet der propaganda voor
het behoud en de uitbreiding van dé
kristelijke school!
Daarmede propageeren wij voor het
goede!
Het ware en het goede vinden el
kander altijd.
Ook hier!
't Is dank aan de kristelijke school
dat in Vlaanderen nog niet, zooals In
zoovele andere landen, de godsdienst
verloren ging.
't Is dank aan de kristelijke school
dat, spijts zooveel zaaiers van het
kwaad, de goede zeden in Vlaanderen
nog niet ten volle uitgeroeid zijn.
't ls door de kristelijke school dat
icij ons dierbaar geloof en onze goedé
zeden nog zullen kunnen bewaren!
Neemt de kristelijke scholen weg,
dan valt de godsdienst ook weg!
De vijanden van geloof en gods
dienst weten het wel: daarom trach
ten zij door het listig bedrog der neu
trale school ons geloovig volk van
Vlaanderen te verschalken en te mis
leiden!
Maar ons volk moet en zal het
vernemen: de neutrale school IS een
ongodsdienstige school!
De neutraliteit is de vlag onder de
welke men de ongeloovige en ongods
dienstige school wil binnensmokkelen!
Maar in Vlaanderen zal dat behen
dig truukje niet pakken.
We zeggen hier: Weg met de neu
trale school want ze IS ongodsdien
stig!
De katholieke Vlamingen willen niet
weten van de neutrale school: want
de neutrale school vermoordt deri
godsdienstzin in de harten der kin
deren en doodt hun geest van geloof!
Onze kristelijke scholen zijn zóó de
gelijk ingericht; de graden en soor
ten van het kristelijk onderwijs zijn
zóó menigvuldig dat niet één kind
van kristelijke ouders er zijn positié,
voor het latere leven niet zoude kun
nen voorbereiden!
Katholieke ouders!
Dankt Onze Lieve Heer dat hier in
onze gezegende gouwe uw kinderen
zoo ruimschoots de gelegenheid vin
den om een godsdienstige opvoeding
en een aangepast onderwijs te beko
men.
Dankt Hem want ge zijt een uitver
koren volk dat bogen kan op zulke
groote gunst!
Dat het U niet verga zooals met
hen, die eerst de gezondheid waardee
ren wanneer ze ziek geworden zijn!
In Vlaanderen blijve het altijd
waar: Ieder kind van katholieke
ouders in een volledig-kristelijke
school!
Dan blijft ons volk: vroom en gods
dienstig, schoon en groot, welvarend
en gelukkig.
Dan blijft ons volk: het schoonste
volk ter wereld.
Hoe zal de school
uw hind leeren leven,
voor God of zonder Godf,
Wat wordt uw kind in zijn schoolt,
Overtuigd christen,
of twijfelaar, ongeloovige1,
IIIIIIHIHHHIIIIIIIIHIII
Alleen een volledig-christelijke
school kweekt overtuigde chris
tenen.
De Fransche vrijdenker J. Si
mon, gewezen Minister van On
derwijs, verklaart
Er is geen neutrale school, om
dat er geen enkele onderwijzer is
die geen godsdienstige of filosofi
sche opinie heeft. Als hij deze niet
heeft, dan staat hij buiten de
menschheid. Als hij wel een opinie
heeft, en dat h\j ze verbergt om
zijn jaarwedde te redden, dan
hij een lafaard, doch ik daag hem
uit, zijn opinie te verbergen
IH!3H9EaE8»SaailH»BHm»
Zendt uw kinderen naar de cenige
school, waar zijn geloof zal be
zorgd worden: de christelijke
school.
Ouders, wat verivacht gij van u%
kinderenDat ze zouden zijn eer si
gehoorzame kinderen, later eerlij,
ke godvreezende menschen! Zendt
ze dus naar een christelijke school.
derwijs en opvoeding, dwarsdoor bezield
met den christelijken geest?
Omdat God er recht op heeft dat alle
menschen Hem heel hun leven dienen, en
wij willen hebben dat onze kinderen nu
en later aan God geven wat zij, zijn
dienstknechten, Hem verschuldigd zijn.
Omdat de godsdienst voor alle gedoop-
ten gewetensplicht is, en wij onze kinde
ren bovenal willen helpen in 't volbrengen
van dien gewetensplicht.
Omdat de godsdienst voor alle menschen
het hoogste goed is, en omdat wij onze
kinderen gelukkig willen zien nu en later.
Ten slotte omdat wij weten dat dit alle#
alleen mogelijk is in een echt en volledig-
christelijke school.
nilMllllllllll!!1
iiiiiniiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiiniM
■MI—MI
iiimiiiimi
illllllllMIIIIIUI
