In ons Land
OP EEN VISCHBAK naar IJSLAND
De verminking van Tchecko-Slowakije
DAMP O
MonseigneurHuys
in Congo overleden
LEERRIJKE REPORTAGE
VERSTOPTEN
De Duitschers en Polen krijgen voldoening
Nog geen akkoord met de Hongaren
VIJF GESLACHTEN IN LEVEN TE WATOU
door JEF VAN WYNSBERGHE
BIJ DFN WATERSCHOUT
Congres van hef Blok der
Katholieken van Belgie
ZONDAG- EN DAGMISSAALS
IN ONS LAND (Vervol?)
1IET SUDETENGEBIED
IS DUITSCH GEWORDEN.
Met 10 Oktober hadden de Duitschers
al de hun toegewezen gebieden bezet, en
zelfs wat meer dan werd voorzien te Mun
chen Alle plaatsen waar de bevolking
51 Duitseii was, hebben zij Duitsch ge
bied gemaakt. Aldus werd de bezetting
eer.igszins verder doorgedreven dan werd
voorzien te Munchen en heeft Hitier bijna
zooveel bekomen als hij heeft geëischt te
Godesberg.
Er zullen wel niet voel gebieden over
blijven waar een volksstemming zal moe
ten gehouden worden.
De bezetting werd doorgedreven zonder
noemenswaardige incidenten.
In het door Duitschland bezette gebied
bevindt zich ook de versterkte Tchecki-
sche Schöberlin'e, die moest dienen om
het hoofd te bieden aan een Duitschen
inval. De milliarden die hiervoor gebruikt
werden zijn aldus te loor gegaan. Hitier
heeft enkele betonnen werken dier linies
bezocht.
Van Tcheckisehe zijde werd heftig ge
protegeerd tegen d? bezetting van gebie
den dl" niet voorzen waren. Het blijkt
dat aldus 870 OOO Tchecken onder Duitsch
bevind zullen komen te staan. Alle pro
tect z?l wel niet baten.
Ia het gebied door Duitschland bezet,
ligt cok de e'ektreche centrale die Praag
van elektrischen stroom voorziet. Onder
handelingen werden aangeknoopt voor de
levering van den stroom voor Praag en
Brhencn.
Ds Pc'"n hebben de hun afgestane ge
bieden col: bezet en naar verluidt, ook
wat meer.
HITLER WERD LICHT GEWOND.
Hitier werd bij zijn bezoek aan de Su
deten gebieden licht gewond aan het aan-
gez'r1-* door een bloemtuil die naar zijn
IEtU-!138aa9BRRBBRBaBRRBlRBBBBI
weren, handgranaten, enz, van soortgelijk
fabrikaat als gebruikt werd door de Hen-
leinisten. Verschillende aanvallen werden
gepleegd en men telt enkele dooden. Zij
drongen ook door In Slowakije, namen er
drie Tcheckische soldaten gevangen en
doodden een tolbediende.
WELKEN PRIJS BETAALDE
TCHECKO-SLOWAKIJE VOOR
DEN DEN VREDE?
Aan de Engelsohe Daily Telegraaf
ontleenen we volgende gegevens waarbij
is verondersteld dat uiteindelijk elk dis
trict met 51 percent Duitsche inwoners
verloren zal gaan. Tchecko-Slowakije zal
dan 51 percent van zijn, kolenmijnen
verliezen en het zal 64 pet."der mijnwer
kers en ander personeel behouden. Alle
belangrijke bruinkoolstreken zal Duitsch
land krijgen in de plaats van een totaal
van 16 millioen bruinkool per jaar, zal
de nieuwe staat slechts 2 millioen ton
kunnen produceeren. 39 Pet. der metaal
industrie wordt aan het Derde Rijk ver
loren, met 21 pet. der arbeiders. Al ge
lang naar de grootte van het gebied dat
Polen zal verkrijgen, kunnen deze ver
liezen nog eenigszins greoter zijn. 35 Pet.
der glasindustrie met 63 pet. der arbei
ders is verloren gegaan. 49 Pet. der tex
tielindustrie met 53 pet. der arbeiders
■gaat naar Duitschland. In de kleeding-
industrie 'behoudt Tchecko-Slowakije 75
percent der fabrieken en 78 pet. der em-
ployé's, 74 pet. der keramische industrie
met 64 pet. der arbeiders te behouden,
maar bijna geheel de porceleinindustrie
verkrijgt Duitschland. Tchecko-Slowakije
verliest 30 pet. der leerindustrie en
26 pet. der arbeiders daarbij. Slechts
63 pet. van de belangrijke papierindustre
In Roethenië kwam het reeds tot erge I met 75 pet. der arbeiders kan worden be-
lncidenten. uitgelokt door Hongaarsche houden. 35 Pet. der chemische Industrie
terroristen, die gewapend waren met ge- I gaat naar Duitschland.
!B!9BBBBIfllBBflBBIB3BB£IBBSI33l2BUIBflPSIi3flBBBE3B2BBBBaBflSSa3
auto werd geworpen. Diensvolgens werd
het streng verboden nog bloemen of kran
sen naar den auto van den Fuhrer te
werpen.
DE SLOWAKKEN KRIJGEN
ZELFREGEERING.
De Slowakken hebben eindelijk voldoe
ning gekregen en zelfregeering werd hen
toegezegd. Aldus wordt Tchecko-Slowa
kije" omvormd in een Bondsstaat.
Door Heer Tiso werd een Slcwaksche
Regeering gevormd. Al de leden der Re
geering van Slowakije zullen lid zijn van
de Regeering van Praag.
Een gemeenschappelijke President zal
later worden verkozen.
HONGARIJE WIL TE VEEL.
Erge incidenten.
De onderhandelingen afgebroken.
Hongarije heeft cck een deel geë'scht
in de verminking van Tchecko-Slowakije,
maar het blijkt wel dat dit lar.d te gulzig
Is geweest. Onderhandelingen werden ge
voerd tusschen de Regeeringen van Slo
wakije en van Hongarije. Dit land eisohte
een gebied van 839 km. lang cp een breed
te van 49 km., de streek die als de graan
zolder van Slowakijewordt betiteld. Deze
streek wordt bewoond door meer dan één
millioen Inwoners, waaronder honderd
duizenden Slcwaken.
Polen en Hongarije wilden ook een ge
meenschappelijke grens en eischten de
aansluiting aan hun beider landen van
het gebied van Rcethenië, dat thans door
Praag ook een zelfregeering kreeg.
Tot een akkoord kon men niet geraken.
Hongarije heeft dan alle onderhandelin
gen afgebroken en beroep gedaan op de
Vier Mogendheden van Munchen.
In een familie gebeurt het maar zelden
dat er vijf geslachten in leven blijven
en waar zulks zich voordoet is het wel
een buitengewone zeldzaamheid. Onze
Wasl-Vlaamsche gemeente Watou mag
hier wel fier op gaan dergelijke familie
te 'bezitten. Slechts één van de vijf ge
slachten woont niet meer op de gemeente.
De oudste van deze gelukkige familie
is Heer August Goussey. Hil is geboortig
van Watou en telt thans 87 jaar. Binst
zijn leven was hij strooidekker. Over veel
jaren viel hij van een schuur en liep bij
zijn val een bijna volledige doofheid op.
Hij trad in het huwelijk met Vrouw Ste
phanie Vanhove, uit Proven, die overleed
in het jaar 1915. Uit hun huwelijk sproten
19 kinderen, waarvan er nog 6 in leven
zijn. De ouderling slijt, na veel jaren
noestsn arbeid, nu gelukkige dagen in het
Oud-Mannenhuis te Watou, waar hij de
beste zorgen ontvangt van de Eerweerde
Zusters. Hij is nog goed gezond, kan zeer
wel eten, maakt nog wel een wandeling
inet den steun van zijn wandelstok en
ontvangt dikwijls bezoek van al zijn kin
deren, kleinkinderen, achterkleinkinderen
en over-achterkleinkinderen, die, moes-,
ten allen vereenigd zijn, een bijzonder
talrijke groep zouden uitmaken.
Als tweede schakel hebben wij dan
Vrouw Goussey Zoë, 62 jaar, echtgenoote
van Heer René Zweertvaegher, die ge
boortig is van Steen voorde en 09 jaar oud
is. Beiden wonen thans te Steenvoorde.
Hun huwelijk werd gezegend met 8 kin
deren, waarvan 7 nog in leven zijn. De
echtgenoot ls landarbeider.
Onder deze zeven hebben wij. ten derde,
Vrouw Maria Zweertvaegher, 49 jaar, ge
boortig van Steenvoorde, die huwde met
Jerome Alleweireldt, arbeider, thans 40
jaar en geboortig van Watou. Zij wonen
in de heiberg Het CentrumDorp
plaats, te Watou. Uit hun huwelijk spro
ten 11 kinderen, waarvan 9 nog in leven
zijn.
Vrouw Annie Alleweireldt vertegenwoor
digt verder het vierde geslacht. Zij werd
geboren te Steenvoorde en telt nu 24 ja
ren. Uit haar huwelijk met den landar
beider Maurice D'Ooghe, geboortig van
Watou, 23 jaar oud, sproten reeds vier
kinderen, die het vijfde geslacht vertegen
woordigen, namelijk de 4-jarige Robert,
de 3-jarige Rcbertine, de kleine Roger,
19 maanden c-ud, en als laatste, de kleine
Albert, amper 3 maanden oud. Dit jong
gezin woont te Watou, op de wijk Mus-
schenest
Hieruit blijkt wel ten duidelijkste dat
de Familie Goussey er een is van echt
oud Vlaamsch ras, die haar geluk vindt
in een kroostrijk gezin en er den familie-
last niet van ontziet.
Maandag 11. waren wij gelukkig allen
samen te treffen in het Oud-Mannenhuis
te Watou en hebben hen op de gevoelige
plaat gezet. In den zetel hebben wij Heer
August Goussey, aan zijn linkerzijde staat
zijn dochter Vrouw Zoë Goussey, aan
zijn rechterzijde zijn kleindochter Vrouw
Maria Zweertvaegher, dan zijn achter
kleindochter Vrouw Annie Alleweireldt en
voor haar het oudste van haar vier
kleintjes, de flinke kleine Robert.
Aan deze gelukkigen bieden wij onze
beste wenschen van een heilzaam, lang
en zegenrijk leven. Mocht God aan allen
nog vele jaren gunnen, en wie west wordt
dan niet binnen een dertiental jaren het
honderd jaar worden van August gevierd
en zal wat nadien niet reeds het zesde
geslacht ter wereld komen. Laat het ons
hopen!
F,cu telegram uit Congo meldde Zater
dag het afsterven van Zijne Excellentie
Monseigneur August Huys, titelvoerend
Bisschop van Rusicade en Hulpbisschop
van Zijne Excellentie Monseigneur Roe
lens, Apostolisch Vicaris van Opper-
Congo.
Zijne Excellentie werd geboren te Brug
ge op 9 Juli 1871, werd priester gewijd in
bet Gezelschap der Witte Paters op 21
September 1895. promoveerde te Ronic tot
Doctor in de Godgeleerdheid en vertrok
naar de nvssie van Opper-Congo op 6
Mei 1897.
Hij ontving de Bisschopswijding uit de
handen van Kard. Mcrcier z.g. in de hoofd
kerk van Antwerpen, op 12 April 1909.
llij vertrok voor de 4° maal op 24 Sep
tember 1933 naar zijne missie, waar hij
na een gezegend apostolaat in den Heer
ontsliep.
bij groot en klein.
Want Dampo geneest hoofdverstop
ping, neusverstopping, vastzittende
kou, hoesten, griep, keelpijn, snel en
radicaal door inwrijving en inademing
Ha In alle Apotheken
HET EINDE VAN
DE VROEGERE AVENIR
Wrakken van verzonken
Duitsch schoolscbip ontdekt.
De Argentijnsche Minister van Binnen
Jandsche Zaken heeft meegedeeld dat in
de nabijheid van het eiland Navarino
(Vuurland) wrakken van het Duitsche
schoolscbip «Admiraal Karpfanger» wer
den gevonden.
De Admiral Karpfanger was, zooals
bekend, het vroegere Belgische schoolschip
l'Avenir
IBIBBSSiaJBBBB3BBHBBBHBBBBBB3B ifl
JUBEL BIJ DE POLEN
Een Indrukwekkende foto-van de intrede der Poolschc troepen in het land der
Tchoken vaar da Poolschc bevolking hunne bevrijders een Jubelende ontvangst
overhielden. Met tranen van vreugde en ontroering in de oogen omhelst hier eea
boerin den Poolschea Generaal J3oi tnywsky.
NIEUWE LEEN ING VAN
EEN MILLIARD FRANK
Ten einde de buitengewone begrooting'
van 1938 in evenwicht te kunnen brengen
en het hoofd te kunnen bieden aan de
noodwendigheden van 's lands verdedi
ging, het bouwen van versterkingen en
het aanschaffen van degelijk materiaal,
heeft de Regeering besloten een gecon
solideerde lotenleening ten bedrage van
1 milliard uit te geven. De inschrijving
werd reeds vastgesteld cp Maandag 17
Oktober.
Voor nadere bepalingen hierover zie de
aankondiging der Lotenleening verder in
ons blad.
BURGEMEESTER MAX
KRIJGT EEN LES
Ter gelegenheid van de in dienststelling
der nieuwe spoorweglijn Brussel-Eindho
ven werden de Nederlandsche afvaardi
ging en genoodigden op het Stadhuis te
Brussel ontvangen door Burgemeester
Max.
Burgemeester Max verklaarde eerst in
het Vlaamsch dat alle aanwezigen hem
zouden verstaan zoo hij in het Fransch
sprak en hield dan zijn welkomrede in
de Fransche taal.
Hierna werd door Heer Verdijck, Bur
gemeester van Eindhoven, ook een rede
gehouden, tijdens dewelke hij aan het
adres van Burgemeester Max verklaarde
dat waarschijnlijk wel alle genoodigden
de Fransche rede van Heer Max hebben
verstaan, maar als zij Nederlanders, wel
Fransch kunnen verstaan, Heer Max,
als Burgemeester in een tweetalig land,
Nederlandsch zou moeten kunnen.
Of Heer Max kst nu maar begrepen
heeft. Wij zullen het echter sterk betwij
felen.
WIJZIGING
AAN DE ALKOHOLWET
In Kabinetsraad van Dinsdag 11. werd
aan dsn Minister van Justitie, Heer Pho-
lien, de toelating verleend om bij de her
opening der Kamer, een wetsontwerp neer
te leggen tot wijziging van de alkoholwet.
Naar verluidt werd het eerste ontwerp
van den Minister van Justitie gewijzigd.
De aanbestedingen voor de vergunningen
zouden vervallen, de vergunningen zouden
voorbehouden worden aan de beroeps-
herbergiers en niet aan degenen die slechts
als bijzaak alkoholhoudende dranken ver-
koopen. Het aantal vergunningen zou be
rekend worden naar het aantal inwoners
en de verkoop van alkohol zou slechts ge
durende zeven uren psr dag toegelaten
zijn.
Het blijkt ook dat slechts drie Minis
ters hun handteeken onder het ontwerp
hebben geplaatst, namelijk de HH. Pho-
lien, Spaak en Max-Léo Gé.rard. Hieruit
blijkt dat de andere Ministers hun vrij
heid te dier kwestie willen behouden.
Men mag zich dus verwachten aan een
grondige wijziging van het in te dienen
ontwerp bij de behandeling in de Kamer.
DE KAMERS KOMEN BIJEEN
OP 25 OKTOBER
De Wetgevende Kamers zullen terug
bijeengeroepen worden met 25 Oktober
aanstaande. Op de agenda zullen vermoe'
delljk interpellaties voorkomen.
HOE DE
MOB I LI SA TIE KOSTEN
ZULLEN GEDEKT WORDEN
De kasten der laatste gedeeltelijke mo
bilisatie zullen, naar de laatste bereke
ningen, ongeveer 165 millioen frank kos
ten aan ons land. 's Lands begrooting
staat er reeds niet te schitterend voor en
onze Regeering werd gedwongen uit te
zien naar middelen om die kosten te
dekken.
Zij schijnt zinnens voor 175 millioen
nieuwe belastingen te leggen om de mo-
billsatiekcsten ermede te dekken.
Hier nu hoe deze nieuwe taksen waar
schijnlijk zullen geïnd worden:
Een aanvullend tiende op de fcijtaks
gevorderd voor 1S38; de beroeps- en de
crisistaks zullen onveranderd blijven;
Verhooging met 1/20 op de mobilaire
taks op ce koepons;
Verhooging met 1/20 van de overdracht
taks; mogelijks eveneens verhooging van
de luxetaks.
Dit alles is evenwel nog maar een
ontwerp.
ROND DE
GEMEENTEVERKIEZINGEN
VAN HEDEN ZONDAG
5.404.271 kiezers trekken ter
stembus.
Volgens de statistieken trekken heden
Zondag 5.404.271 kiezers van beider ge
slacht naar de stembusfi dit is 64,87
van de bevolking.
Hiervan zijn er 2.621.451 mannen tegen
2.782.829 vrouwen, zoodat er 161.369 vrou
welijke kiezers meer zijn dan mannelijke.
Van Regeeringswege werden maatrege
len getroffen om zoo spoedig mogelijk alle
resultaten kenbaar te maken.
MOEST ER STEMMING
GEHOUDEN WORDEN
TE ZOUTENAAIE
Het zou moeilijk zijn.
Gelukkig dat te Zoutenaaie men over
eengekomen is en dat er geen verkiezin
gen moeten plaats hebben voor de ge
meenteverkiezingen, daar zulks zeer groote
moeilijkheden zou hebben bijgebracht.
Bedenk maar:
Zoutenaaie telt 5 mannelijke en 5 vrou
welijke kiezers. De gemeenteraad heeft
recht cp zeven zetels, maar hiervan zou-
vermits de vrouwen gehuwd zijn en zij
met hun man samen niet mogen zetelen
in een gemeenteraad.
Aan het kiesbureau mogen slechts kie
zers zitten die geen kandidaat zijn, wijl
er namelijk een voorzitter, een sekretaris,
twee vrouwelijke en twee mannelijke bij
zitters noodig zijn, dus zes kiezers die
geen kandidaat mogen zijn.
Eigenaardige toestand, nietwaar!
BU1TENLANDSCHE POLITIEK
HEER SPAAK OVER ONZE
Donderdag 11. vergaderde de Kamer
kommissie van Buitenlandsche Politiek.
Aan den Heer Spaak, Eerste-Minister en
Minister van Buitenlandsche Zaken, wer
den talrijke vragen gesteld.
Heer Spaak antwoordde op al de ge
stelde vragen. Uit deze antwoorden putten
wij het volgende: Frankrijk had aan onze
Regeering de uitdrukkelijke verzekering
gegeven ons grondgebied te eerbiedigen;
De Volkenbond blijft thans een ziek
lichaam; Zoo vreemde vliegtuigen bo
ven ons land zouden hebben gevlogen, dan
zou dit in alle richtingen zijn bekend ge
maakt; De Fransch-Britsche waarborg
blijft; De nieuwe Duitsche versterkin
gen te Aken kunnen slechts de kans ver-
grooten dat België buiten een geschil
blijft; Ten Zuiden zal België ook ver
sterkingen aanbrengen; De inwijking
van vreemden most geregeld worden; De
Vlaamsche arbeiders die aangeworven
werden voor Duitschland hebben er land-
bouwarbeid gedaan, hen kon moeilijk een
pas werden geweigerd; enz.
DE RIJKSBEGROOTING
VOOR 1939
Heer Max-Léo Gérard, Minister van Fi
nanciën. heeft aan de pers uitgebreiden
uitlag verstrekt ever de Rijksbegrooting
van 1939.
Over de Begrooting van 1938 deelde de
Heer Minister mede dat deze sluit met
een tekort van 754 millioen.
Deze voor 1939 zal in evenwicht zijn
en zelfs sluiten met een batig saldo van
117 millioen frank.
Als nieuwe taksen zullen wij krijgen;
Verhooging der taks op de voetbalpro-
nostieken;
Verhooging van 60 op 78 fr. van de
radiotaks;
Verhooging van het posttarief: port van
brieven en postkaarten verhoogd met
5 centiemen;
Verhooging van taks op zekere invoer
vergunningen.
De politie is een administratief organisme bestemd tot
het handhaven van de orde in de stad, tot het bescher
men van de eerlijke lieden tegen de ondernemingen der
boosdoeners van alle lcategorie, en tot het verzekeren de,r
innerlijke veiligheid van den Staat.
(Lépinet.
Ik spaer de roede niet, ik heb het volk te lief.
(Huygens).
Tact is de groote kunst om een harde taak op een zachte
manier uit te voeren. (Danas).
in.
EEN NIEUW CONSISTORIE
TE VERWACHTEN?
Naar üe «Germania» uit Rome ver
neemt, wordt na de terugkeer van den
H. Vader van uit zijn zomerresidentie te
Casbelgandol'fo naar Rome verwacht, dat
een nieuw Consistorie 'bijeengeroepen zal
worden voor de benoeming van Kar
dinalen.
Het H. College bestaat nu uit 64 Kar
dinalen. Van deze 64 zijn 35 Italianen
en 23 buitenlanders.
Ziehier het definitief ongemaakt pro
gramma van het Congres van het Blok
der Katholieken van België, dat zal door
gaan op Zaterdag 22 en Zondag 23 Ok
tober.
Alle vergaderingen zullen plaats hebben
in de lokalen Patria, Broekstraat, 23, te
Brussel.
Zaterdag 22 October, te 9.45 uur: Af
zonderlijke vergaderingen der Katholieke
Vlaamsche Volkspartij en van de Parti
Catholique Social; 1. Toespraak van den
voorzitter; 2, Uiteenzetting over de fami-
liewoningen, door de H.H. Jan Boon en
Marcel Laloire; 3. Het landbouwprogram
ma der katholieke partij, verslaggevers:
H.H. Gilbert Mullie en Maurice Piette.
14.15 uur: Afzonderlijke vergaderingen
der K. V. V. en der P. C. S. Het Midden
standsprogramma der katholieke partij:
a) De bedrijfsorganisatie van ambachten
en neringen. Verslaggevers: H.H. Alfons
Van Coillie en Edouard Janssens; b) De
reglementeermg van den kleinhandel.
Verslaggevers: H.H. Sieben en Baillon;
c) Het krediet aan den Middenstand. Ver-
slaggers: H.H. Houiben en Scdy; d) De
gelijkheid tegenover de belastingen. Ver
slaggevers: II.H. Duchateau en Challe.
Zondag 23 Oktober, te 9.45 uur: Alge
meens vergadering van het Blok: 1)
Stemming der Insluiten2) Financieel
verslag door Graaf Juan T'Kint de Roo-
denbeke en Graaf Henry de la Barre
d'Erquelinnes; 3) Onderzoek van den po-
litieken toestand, voornamelijk onder
financieel en economisch oogpunt; 4) Re
devoering door den H. Alfons Verbist,
voorzitter der K. V. V.; 5) Redevoering
door den H. Giovanni Hoyois, voorzitter
van de Parti Catholique Social
De laatste Congresvergadering zal rond
13 uur geëindigd zijn.
De zaal zal alleen toegankelijk zijn voor
de afgevaardigden der arrondissements
organisaties en der bij de partij aange
sloten groepeeringen.
isiiaaaHBHHSHaaaBBHHBH
Regek udii de wer
king der ipljiverterlng
en der Ingewanden
D« Cc*da na 3$ korrai», I Kr. M
M koritla, 9 (ruik Ia alk apotheken
bij SANSEN-VANNESTE, Pop.
iaajBE9BBaaMaaaaa
valt, en voor wie tevens de manier kent
om hen dat op een menschelijke manier
te zeggen, voor hen valt den officieelen
omgang met visschers heel goed mee.
Dat kan ik naar waarheid bevesti
gen! verzekerde Mijnheer Vandenberghe.
Want Mijnheer Barbé met zijn personeel
zijn, spijts ze tot politie behooren. door
de visschers gewaardeerd, gegeerd, be
mind.
Deze verklaring gelooven wij graag,
want in den loop van ens onderhoud trof
het ons meer dan eens dat Heer Barbé,
een jovialen kerel m.oet zijn, met goeden
inborst, die de zielen van zijn visschers
begrijpt, en zeer zeker aan zijn menschen
veel goeden raad verstrekt.
Met deze verklaring was ook ons onder
houd ten einde... noodgedwongen, want in
de giooed van ens gesprek was ik bee ie-
maal de marconist vergeten, die reeds Al
te lang cp ons wachtte.
JEF VAN WIJNSBERGHE.
HEER BARBÉ, Waterschout.
jUö slecütó 6 kuiinea frtzeft worden. friaOult .vecboavai ©'wit virv»l»a.
Vindictivelaan!
Op <ien hoek van een aanpalende zij
straat, wier naam ik vergat te noteeren,
stond het Oostendsche Zeevaartpolitiege-
bcnuw. Een oud administratief ding, in
grauw vuilen baksteen opgetrokken.
We liepen de drie arduinen stoeptreden
op: vooraan kapitein Asseloos met mijn
heer Vandenberghe, marconist Vandevelde
en ik volgden. De dubbele zwaar eiken in
gangsdeur stond wijd open. Zonder bel
len, zonder kloppen stapten we binnen, en
kwamen in een soort breeden gang te
recht. Witte affiches en kleine panoarten
hingen tegen den rechtermuur, waarin
een breed loket met schrijfplan!: was be
vestigd. Tegen den linker muur stond een
ruwen verfloozen bank.
Enkele visschers, de muts diep over de
ooren, de handen diep in de breede broek
zakken, met de ruggen naar ons toe, ston
den voor het loket, waarachter een poli
tie-agent aanteekeningen miek.
Dat is agent Wilfried Hendrickx, een
jonge knappe kerel; hij monstert waar
schijnlijk die visschers aafi. Een oogen
blikje. Ii: vraag hem even of Mijnheer
Barbé, de Waterschout, ons kan ontvan
gen.
Met een vriendelijken glimlach, de hand
in de hoogte, trok mijnheer Vandenber
ghe de aandacht van den agent. Deze keek
met vragende oogen cp. Een hoofdbewe
ging naar links van Mijnheer Vanden
berghe, als wou hij vragen: «Is hij er?
Een duidelijk bevestigende hoofdknik van
den agent als wou hij zeggen: «Ja ze
ker! Wederzijdsch een verstandhoudend
ooggeknip, en met als verontschuldiging
«Een moment!» liep Mijnheer Vanden
berghe den gang door, en verdween.
De visschers waren klaar! Zij draaiden
zich van het loket af, knikten ons zwij
gend 'n goeden dag, en vertrokken, de
straat op.
MIJN AANMONSTERING
Kapitein Asseloos tr^d op het loket toe,
en wenkte me het te naderen.
Voor de O. 163! zei hij den agent in
zakelijke vriendelijkheid. Zonder den min
sten naderen uitleg haalde de agent een
dossier boven, en nam er twee dubbele
formulieren uit.
Teen vroeg hij mij: Voor u meneer?
Jawel! zei ik zonder dè minste aar
zeling intiutief voelende dat het moment
der aanmonstering voor mij aangebroken
was.
Mag ik. even uwe identiteitskaart in
kijken?
Asjeblief!
Ik overhandigde ze hem zwijgend, be
nieuwd welke farrrjaliteiten er allemaal
zouden te vervullen zijn, vooraleer men
officieel toegelaten wordt als visscher op
't zeenat te dobberen.
Hij verifieerde de pasfoto met mijn le
vend persoontje.
Uw naam asjeblieft?
Van Wijnsberghe!
Daarna verzocht hij mij mijn voorna'
men te zeggen, alsook de plaats en datum
van geboorte. Ieder van mijn antwoorden
wcTd met de gegevens van mijn identi
teitskaart vergeleken.
Ze waren allen juist. Hij noteerde ze op
beide formulieren.
—Uw beroep aan boord? vroeg hij me
toen,
Hulpkok!
Eerste reis met een vlschboot?
Ja!
Plezierreis?
Eigenlijk een studiereis.
U bent niet van plan na die reis het
vlssdhersberoep uit te oefenen?
Nee!
Dus geen loon?
Geen loon!
Het vragen en antwoorden ging in een
vlug tempo, met ernstige heel zakelijke
stem. De agent was uiterst beleefd, zeer
correct in toon en houding, in 't aanvaar
den, het inkijken en teruggeven van mijn
identiteitskaart, in t verzoek de twee for
mulieren even te willen onderteekenen.
Dat is alles! U bent in regel!
Dank U.
De aanmonstering was gebeurd!
BANGE MATROZEN
Kapitein Asseloos wer.schte nog een in
lichting van den agent: Ik «heb voor mijn
bemanning nog een matroos te kort. Kan
U er mij soms een aan de hand doen?
Voor het moment niet!
De kapitein sakkerde! Zijn heele kalm
gladde wezen rimpelde in zenuwachtige
mistevredenheid. 't Was hem «te machtig!
Het verkropte moest hem van 't harte!
Verleden reis had ik cp 't moment
dat wij moesten vertrekken, een matroos
die zich zot verklaarde; en nu heb ik 'n
flauwerik die zich ziek heeft laten verkla
ren! Dedjuu! D'r zijn geen IJslar.dvaar
ders imieer Gadorie nee! 't Zijn allemale
bleeks pannekcekcn, met den daver op
't lijf!
De marconist trok hem die uitbarsting
geen zier aan: hij bleef onbewogen droo
mend voor zich uitkijken. Maar mij om
grepen die spontane wilde CV.tboezerr.in-
gen. Het gehoorde hamerde in echo door
mijn. verbeelding: Eén die zich zot ver
klaarde? Eén die zich ziek verklaaMe?
jgyjlStt&a gl&l sLyi ftaBOP .'i UtSU
Matrozen... menschen, die reeds hun
heele leven vaarden, hadden den daver op
t lijf! Twee durfden niet meer varen! Was
een reis naar IJsland dan zoo verschrik
kelijk? Ik dacht aan den storm die ik cp
de Golf van Gascogne meemaakte! Toen
een matroos on 't dek tusschen twee kis
ten doodgeplstterd werd, toen ik de boot
in haar ijzeren gebinte hoorde kraken!
Het loeiend zeegeweld tegen de wanden
hoorde bonsen!... Dat was op een groote
passagier/boot!... Wat zou dat zijn cp een
vischbak?...
Niet redeneeren!
Meegaan!
't Ondervinden!
«Verontschuldig m}j!zei toen de ka
pitein. fle loop nog vlug in stad een ma
troos zoeken. Tot dezen namiddag!
Hij was weg!
Ik stond alleen met den marconist! Wij
wachtten op Mijnheer Vandenberghe.
Wij hoorden een deur openen, piepen,
toetrekken... stappen. Het was Mijnheer
Vandenberghe. Of ik even kennis wilde
maken met d:n Waterschout.
- Graag!
De marconist .verkoos nog even in den
gang te wachten.
BIJ DEN WATERSCHOUT
Mijnheer Vandenberghe stelde ons voor;
Mijnheer Van Wijnsberghe, reporter.
Zeekommissaris Barbé, sedert vier
jaar Waterscheut te Oostende, in vervan
ging van den Heer A. Aspeslagh, die Wa
terschout werd te Antwerpen.
Handdruk! Een wederzijdsch «Aange
naam!
Adjunkt-Waterschout Depborter.
Nieuwe handdruk! Ander wederzijdsch
Aangenaam!
Een moment ijzige stilte! Niemand van
ons vieren scheen bekwaam een onder
houd in «te leiden. Of wilden wij eerst een
paar «ogenblikken gewoon worden aan
eikaars figuur, aan eikaars gestalte?...
Mijnheer Barbé kwam mij als een flinken
renden vijf-en-veertigar voor! De Adjunkt
als een puiken vijf-en-dertlger.
Wees gezeten! noodige de Water
schout me uit.
Ik nam plaats. Allen namen plaats.
Nieuwe stilte!
Maar het moment daarop hing er op
eens een heel andere atmosfeer over ons:
een Kom aan, keuvelen wij gezellig on
der ons!
De Waterschout zette stemmig het ge
sprek in. Hij wensohte te weten of ik niet
bang was voor zeeziekte? Of ik drie we
ken zwalken op den Oceaan niet wat lang
vond? Of il: niet liever een reis van een
paar dagen zou meemaken.
Op mijn ontkenning, mijn vertrouwen
op een voorspoedige en leerrijke reis, ont
boezemde de Zeekommissaris:
Wel, zoo'n studiereis zou mij ook in
teresseeren. Maar drie weken aan één
stuk kan ik mijn post niet verlaten. Toch
wil ik gouw eens met een vischbak voor
eenige dagen de zee in, om van dichtbij
de levenswijze onzer visschers na te gaan.
Dat speciale leven kennen wij veel te wei
nig. Vooral wij, de zeevaartpolitie, die dag
in, dag uit geroepen worden o.n allerlei
betwistingen te oordeelen, die heel nauw
verband houden met het leven onzer vis
schers cp zee.
Hij sprak verder. Ik stelde tusohenin
vragen. Hij beantwoordde ze met de mees
te welwillendheid. Maar wat hij ook zei:
uit alles straalde zijn warme liefde voor
zijn zware taak, de onbaatzuchtige behar
tiging der belangen van de Oostendsche
vissoherij.
ZIJN BEVOEGDHEID
Wij vroegen hem naar zijn bevoegdheid.
We hebben met ons zeven hier werk
in overvloed! lachtte hij gulhartig. «Als
het U interesseert noteer maar even:
1. - De aanwervingen.
2. - De vorming der bemrnningslijsten.
3. - Onderzoeken cf de bemanningslijs-
te met de wetten, Koninklijke Besluiten
en de verordeningen strooken.
4. - Nazicht houden op de entrees en de
sorties der schepen.
5. - Alle kwesties in verband met het af
danken der bemanning en hun betaling.
6. - Het aanklagen bij de bevoegde over
lieden van de wegloopers of weerspanni-
gen, en hun aanhouding.
7. - Hst opmaken van alle akten die bet
verlies van de bemanning of van een deel
der bemanning bestatigen.
8. - Het opzoeken van alle misdaden
vergrijpen cf overtredingen bedreven aan
boord der booten, onverminderd de mede
werking van andere rechterlijke agenten
overeenkomstig de bestaande wetten,
9. - Voor de passagiersbooten het visa
der paspoorten nakijken.
10. - In somimige gevallen bepaalde boo
ten aan den ketting leggen.
Kortom tot onze bevoegdheid behooren
alle handelingen van openbaar nut, die
betrekking hebben op de zeevaartpolitie.
Aldus zijn wij hier ter plaatse ook be
last met de politie der dokken en kanalen
en der gebouwen die er zich bevinden. Wij
hebben de politie van de nachtverblijven
en andere openbare plaatsen door de ma
trozen bezocht. Wij hebben toezicht te
houden op het laden der ballast. Wij zijn
belast met het nemen van maatregelen,
in geval van brand aan boord der sche
pen in de dokken of de vaarten van de
stad.
Voegt er dan nog een heelen boel pape
rassen bij, en bekent dan met ons dat wij
hier geen minuut te luieren hebben.
DE AANWERVING VAN DE
MATROZEN
Wij vroegen den Waterschout hoe de
matrozen, volgens de wet, moeten geënga
geerd worden.
«Let op!maande hij ons in het vuur
van zijn uiteenzetting aan. Het engage
ment van een matroos omvat twee din
gen: de aanwerving en de inschrijving.
De aanwerving van den matroos gebeurt
rechtstreeks door den kapitein, ofwel door
zijn afgevaardigde, die als vertegenwoor
diger van den reeder handelt. Deze aan
werving geschiedt ofwel door rechtstreek-
sche ronseling op straat of in de haven
kroegen, ofwel door de tussehenkemst van
een plaatsingsbureel.
In geen geval mag de aangeworver.e
matroos verplicht worden een reehtstreek-
sche of onrechtstreek sche vergoeding te
betalen aan den ronselaar of 't plaatsings-
bureel.
Daajom is het niet aan eenieder toege
laten in België matrozen te plaatsen cf
hun engagementen te verschaffen. Zulks
is alleen toegelaten aan oflicieele bureelen
en aan plaatsingsbureelen zonder winst
gevend doel, welke georganiseerd zijn: of
wel door reeders, ofwel door beroepsorga
nisaties van matrozen, ofwel door de sa
menwerking van reeders met matrozen.
Wordt er op die plaatsingsbureelen
officieel toe zicht uitgeoefend?
Absoluut! Door een kommissie be
staande uit een even groot aantal reeders
als matrozen, en die bij Koninklijk Besluit
werd goedgekeurd.
DE AANMONSTFFTNG DE."
MATROZEN
Waartoe dient, bij het engagement der
matrozen, de inschrijving? Wanneer te»
werkman door een patroon geëngageerd
wordt, dan meet dien werkman zich toch
niet bij de politie aanbieden, om zijn kon-
trakt met zijn baas officieel te laten in
schrijven?
«T'akkcord! Maar de inschrijving van
het zeevaartpersoneel in zeemanstaal
zegt men aanmonsteringin plaats van
inschrijving» is in feite het schrifte
lijk kontrakt dat tusschen den reeder en
de bemanning officieel door de zeevaart
politie bevestigd wordt. De aanmonstering
is voor iederen aangeworven zeeman
dus zeker voor iederen geëngageerden vis-
schzr bij Koninklijk Besluit van 10
September 1929 verplichtend.
Dat noem ik een heel gezonden maatre
gel. die veel twisten om het werkkontrakt
voorkomt, en in elk geval de ontstane ge
schillen inzake overeenkomst, heel wat ge
makkelijker laten oplossen, dan atswan-
neer die inschrijvingen niet zouden ge
beuren,
DE MONSTERROL
Mag ik eens zoo'n inschrijvingslijst
aandachtig inkijken, om te zien wat daar
allemaal op staat? vroeg ik nog.
Op een wenk van den Waterschout
haalde de Adjunkt uit een dossier een.
formulier te voorschijn, en overhandigde
het mij.
Zoo een inschrijvingslijst noemen wij;
Monsterrolverklaarde de Adjunkt-
Kommissaris me, en toen wees hij er me
op dat de monsterrol van het Belgische
vaartuig, benevens verscheidene gegevens
over de boot, ook den naam en het adres
van den eigenaar en den reeder bevat, en
verder ever ieder geëngageerden visscher
de inlichtingen die ook mij «bij de aan
monstering gevraagd werden: naam en
voornamen, plaats en datum van geboor
te, stamnummer, beroep aan boord, loon,
diploma of vergunning in betrekking met
den zeevaart.
Iedere monsterrol wordt op twee exem
plaren opgemaakt, en onderaan geteeker.d
door den reeder, den kapitein, c'e beman
ning en den Waterschout. Eén exemplaar
wordt aan den kapitein toevertrouwd, die
deze aan boord van zijn schip moet hou
den, en één exemplaar blijft op or.ze bu
reelen berusten.
HET VISSCHERSKONTRAKT
Permitteer U ons nog een andere
vraag?
Zeker!
Mag iedereen zich op vlschbakken
laten engageeren?
Zeker niet! antwoordde de Water
schout. Dat wordt voorzien door de wets
bepalingen van 10 Sept. 1929.
Aldus moet men den ouderdom van vol
ledig veertien jaar bereikt hebben, vcor
den brugdienst; en van achttien jaar voor
den machinedienst. Voor machinist, stuur
man en kaDitein moet men de daartoe
vereischte diploma's bezitten. Daarenbo
ven wie niet voldoende Vlaamsch. Fransch
of Engelsch verstaat mag geenszins tot de
aanmonstering toegelaten zijn.
Tenslotte niemand kan een geldig zee
vaart-engagement contracteeren, indien
hij niet vrij is van een ander zeevaart-
engagement. of van zijn militaire verplich
ting, of indien hii beschuldigd is van eet:
misdrijf of misgrijp.
En over hoeveel tijd mag het kon
trakt loopen?
Hoogstens voor een termiln van
twaalf maanden, met wederzijdsch recht
van afmonsteren mits opzeg van vier en
twinitlg uur, vóór het binnenvaren t«
Oostende.
TUCHT EN TACT
Nog een laatste vraagje?
Laat hooren!
Hebt u veel last met het handhaven
van het visschersvolk?
BIJ deze laatste vraag zag ik het gebat
van den Waterschout, van mijnheer Van
denberghe en van den Adjur kt in glimlach
ophelderen. Een glimlach die allerduide
lijkst verraadde dat ik hiermede en zeer
gevoelig punt aanraakte.
Laat ons oDenhartig zijn! ant
woordde Heer Barbé mij. Onze Vlaam-
sohe visschers zijn uiterlijk ruwe kerels,
maar hebben een wondergoeden inborst.
Zij maken het ons dan ook wel eens las
tig. Maar voor wrie hen kan laten voelen
dat er met de verzekering der algemeens
belangen van de visscherij niet te lachen
(Zie vervolg onderaan 4" kol.)
pg AANMONSTER!^
