Lotenleening van 1938, groot Een Milliard frank
¥ereeaigisi§
voor beschaafde ümgaitgstaa!
DE WINTER IS IN AANTOCHT,
LES FONDERIES BRUXELLOISES
TREKKINGSPLAN
De meeste keus van Haarden, Kachels
ALBERT DENYS
KONINKRIJK BELGIE.
MINISTERIE VAN FIN ANCIcN
WIE KENT ER ZILLEBEKE
NIET?
ONZE TAAL IN KONGO
HOE DE GODDELOOZEN
TE WERK GAAN
ALLERLEI TIJDINGEN
VERGEET NIET dal bM "Mg
BURGERSTAND VAN
dDE BLAUWE LAARS»
VERDIEN 25 TOT 50 FR.
vindt gij bij
l!llliil!1l1ilM:niiai«IMnMIIM!Smi«BlimMMMB^^
Deze leening is vertegenwoordigd door 2.C00.C00 ligation van 500 frank elk,
gegroepeerd voor de uitlotingen in 200.000 reeksen van 10 o' i *atiën, aflosbaar binnen zeventig jaar,
uitsluitend bij uitloting tegen 500 frank per stuk,
of door LOTEN van
DRIE MILLIOEN FRANK
TWEE MILLIOEN FRANK
EEN MILLIOEN FRANK
VIJFHONDERD DUIZEND FRANK
TWEE HONDERD VIJFTIG DUIZEND FRANK
VIJF EN TWINTIG DUIZEND FRANK
toegekend aan de geheele reeksen van tien obligatiën volgens het onderstaand trekkingsplan, zoodat d«
loten bij gelijke deelen worden verdeeld onder de tien obligatiën van elke bij loting bepaalde reeks
STUKKEN. De obligatiën zijn aan toonder en elk
nominaal groot vijfhonderd frank.
Er zullen ook effecten worden uitgegeven, groepeerend de
tien obligatiën van vijfhonderd frank eenzelfder reeks.
RENTEGENOT. De rente op de obligatiën gaat in met
15 October 1938; de eerste coupon zal op 15 October 1939
worden uitbetaald.
RENTE. Gedurende de tien eerste jaren bedraagt de
rente 3 y2 </o 's jaars en zal daarna op 4 's jaars worden
gebracht.
BELASTINGSVRIJDOM. Zoolang de leening duurt,
zuilen rente, terugbelastingspremie en loten vrij zijn van alle
huidige of toekomstige werkelijke belastingen ten behoeve van
Staat, Provinciën en Gemeenten.
Op de loten geschiedt derhalve geen afhouding.
Inschrijvingsbulletijns, ontvangbewijzen of recépissen en,
in het algemeen alle akten of schrifturen gedaan of gesteld
ter gelegenheid van de uitgifte, de betaling of de inruiling
van de effecten van de leening zijn vrij van het zegelrecht
en van de registratie-formaliteit. De aflevering van de effec
ten aan de inschrijvers is vrij van de belasting op de beurs
verrichtingen.
AFLOSSING EN UITLOTING. De leening is aflosbaar
bij uitloting binnen zeventig jaar. overeenkomstig het aflos
singsplan, dat op de definitieve effecten zal worden afgedrukt.
Gedurende de eerste tien jaren, gaat het slechts om trek
kingen van loten.
Vanaf het elfde jaar, worden de obligatiën terugbetaald
met 500 frank, zegge het pari, of met een van de loten, aan
gegeven in onderstaand trekkingsplan.
De al dan niet met lot uitgekomen obligatiën zijn terug
betaalbaar den 15 October volgende op de uitloting. Zij heb
ben recht op den op dien datum vervallenden coupon.
Uitbetaling van coupons en a pari terugbetaalbare obli
gatiën geschiedt aan de loketten van de Nationale Bank van
Belgie en van haar agentschappen.
De terugbetaling van de met lot uitgekomen obligatiën
geschiedt uitsluitend aan de Staatskas te Brussel, mits vooraf
gaand visa door het Ministerie van Financiën.
VAN 5 NOVEMBER 1938
TOT S OCTOBER 1943
5 Novemb.EEN lot van fr. 3.000.000
30 loten
25.000
5 Decemb.EEN lot
500.090
30 loten
25.000
5 Januari: TWEE lot.
250.000
30 loten
25.000
5 Februari: EEN lot
1.000.000
30 loten
25.000
5 Maart: EEN lot
500.000
30 loten
25.000
5 April: TWEE lot.
250.000
30 loten
25.000
5 Mei: EEN lot
2.000.000
30 loten
25.000
5 Juni: EEN lot
500.000
30 loten
25.000
5 Juli: TWEE lot.
250.000
30 loten
25.000
5 Aug.EEN lot
1.000.000
30 loten
25.000
5 Sept.; EEN lot
500.000
30 loten
25.000
5 October: TWEE lot.
250.000
30 loten
25.000
Zegge 376 loten
van samer
fr.
20.000.900
VAN
NOVEMBER 1943
TOT
5 OCTOBER
1948
5 Novemb.
EEN lot
van
fr. 1.009.000
20 loten
25.009
5 Decemb.:
EEN lot
250.0C9
25 loten
25.009
5 Januari:
EEN lqt
590.000
20 loten
25.000
5 Februari
EEN lot
250.000
20 loten
25 009
5 Maart:
EEN lot
1.000.000
29 loten
25.009
5 April:
EEN lot
258.000
25 loten
25.000
5 Mei:
EEN lot
500.909
29 loten
25 oca
5 Juni:
EEN lot
250.009
25 loten
25.009
5 Juli:
EEN lot
1.000.900
20 loten
25.009
5 Aug.:
EEN lot
250.909
20 loten
25.000
5 Sept.:
EEN lot
599.900
20 loten
25.000
5 October:
EEN lot
250.009
25 loten
25.000
Zegge 272 loten
van samen
fr. 12.590.000
VAN S NOVEMBER 1948
TOT S OCTOBER 2008
5 November:
5 December:
5 Januari:
5 Februari:
S Maart:
5 April:
S Mei:
5 Juni:
5 Juli
5 Augustus:
5 September:
5 October:
EEN lot van fr.
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
EEN lot
11 loten
500.090
25.000
50.000
25.000
100.000
25.030
50.000
25.000
100.000
25.000
50.000
25.000
500.000
25.000
50.000
25.000
100.000
25.000
50.000
25.000
190.000
25.000
50.000
25.000
Zegge 144 loten
van samen fr. 5.090.000
Waarover gaat het?
Over de taal van den gewonen, omgang
met onbekenden, op reis, in de zaken, op
vergaderingen, bij het onderwijs, in de
briefwisseling en de reclame, bij de be
roeps- en ambtsbezigheden; kortom over
al, waarin d* overige beschaafde landen
het dialect wijkt voor een algemeen gang
bare en door ieder verstaanbare spreek-
of schrijftafel.
Natuurlijk hoeven de gewestspraken
niet te verdwijnen. Dat kan niet. Dat wa
re ook een schromelijke verarming; dia
lecten voeden en verrijken de algemeene
omgangstaal, ongeveer zooals het platte
land de groote steden vernieuwt en be
volkt.
Wie zich zelf en zijn volk eer
biedigt, spreekt beschaafdl
Beschaafd spreken oeteekent niet naar
de letter, gemaakt en stijf spreken.
Beschaafd spreken beteekend wel: uw
uitspraak verzorgen er uw gedachten in
een keurige, vlotte en ongedwongen taal
uitdrukken. Tot de verbetering van de
omgangstaal is ous nier slechts een meer
verzorgde uitspraak van noode, maar bo
vendien wordt het vermijden van galli
cismen, het juiste gebruik van de voor
zetsels, de kennis van het juiste woord
en de geijkte termen, het gebruik van af
wisselende zegswijzen en van den passen
den zinsbouw vereischt.
Weet V van welk groot nut de
kennis van de Beschaafde Om
gangstaal voor U kan zijn?
Binnen afzienbaren tijd zullen alle ont
wikkelde Vlamingen beschaafd Neder-
landsch spreken. De Dokters, Juristen, In
genieurs, Handels- en Bedrijfsleiders en
de Hoogere Bedienden en Ambt naren, die
over enkele jaren onze hoogescholen, col
leges en athenea zullen verlaten, zullen
nu een volledige Nederlandsche vorming
genoten hebben. Het beschaafd spreken
zal geëischt worden van bedienden en on-
derhoorigen. In de handelsbriefwisseling,
reclame en prospectussen zullen fouten en
gallicsmen gebrandmerkt worden tot scha
de van de achterlijke firma's. Ook de pers
zal redacteurs, correspondenten, medewer
kers, correctoren zoeken, die een grondi
ge kennis van het Nederlandsche taaleigen
bezitten. Onvermijdelijk zullen de goed
onderlegden de slordig spreker, en en ge
brekkig schrijvsnden verdringen.
Vlamingen, die reeds be
schaafd spreekt, bedenkt:
hoe moeilijk ons zuiver cultureel werk
is in dit moreel en materieel verwaar
loosd land;
hoe iederen Vlaming, die we tot het be
schaafd spreken kunnen bekeeren, meteen
een blijvende eerbied en een warme liefde
ingeboezemd wordt voor onze eigen Ne
derlandsche cultuur, wat de eenige af
doende inenting is tegen verbastering;
welke groote stuwkracht onze vereeni-
ging door haar onverpoosde en stelsel
matige werking verleent aan de versprei
ding van het Algemeen Beschaafd Neder-
landsch;
dat we deze stuwkracht willen vertien
voudigen, maar dat we daartoe naast de
offervaardigheid van een steeds talrijker
wordende schaar medewerkers, ook uw
zedelijken en geldelijken steun noodig
hebben.
U, die weet en begrijpt,
treedt toe tot ons Verbond, uit edel
moedigheid tegenover ons volk!
Werkt met ons mede, opdat ons volk
volledig mondig worde en naast en boven
zijn gewesttalen een meer Algemeene Be
schaafde Omgangstaal spreke, waardoor
het ieders eerbied zal afdwingen!
Richt in uw gemeente een leergang in,
om daarna geleidelijk een regelmatige
werking te beginnen, waar ui; dan ten
slotte een Tak kan tot stand komen;
vraagt het statuut der leergangen, dat
een tegemoetkoming voorziet voor de
leeraren;
vraagt ons Inlichtingen en propaganda
materiaal.
Wendt U tot:
Hoofdscrrctariaat, Groote Kauwenberg
6, Antwerpen, of tot een van de takken
vermeld In de maandeelijksche berichten,
IRIBBBHKSBIlBBaifiaSBaKElftfiaSa
HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE
GEDAAN OM EEN EN ANDER KENNIS
AAN IE ZETTEN TOT HET ABONNEE-
REN OP DIT BLAD.
DOE HET ZONDER UITSTEL.
DANK EROM.
Ja, het staat bekend door zijn 18 kerk
hoven, waar er 21.658 soldaten begraven
liggen; door zijn loopgrachten en monu
menten op Heuvel GO en 62; door zijn
alom vermaarden Vijver, centrum van
attractie, waar men bij schoone dagen
honderden visschers aantreft, rustig roei
en kan op Venetiaansche schuitjes, en ten
allen tijde van 't jaar, heerlijk zijn maag
kan verzadigen in t gekende Vijver-Hotel,
dat geheel het jaar open is.
Het is ook niet min bekend als Bede
vaartplaats ter eere van Ste Catharina,
waar men van einde en verre naar toe
komt dienen tegen de keelpijn en alle
slag van velziekten en plagen onder
menschen en dieren. Dagelijks treft men
zulke tetrouwvolle bedevaarders aan, die
immer versterkt en getroost huiswaarts
keeren.
Doch eilaas! het staat ook bekend om
zijne verlatenheid! Wie kent er een
gemeente .oppervlakte 1700 Ha., bevolking
1800 inwoners gelegen in 't hart van
Vlaanderen met tv.ee stations, op af
stand van 7 inin. en 15 min. van het
centrum, waar er dagelijks 31 treinen
stilhouden en waar er, eilaas! nog geen
Postkantoor te vinden is! Waar men nu
nog minstens 4 fr. betalen moet om een
express op de plaats besteld te worden;
waar men moet 45 min. ver loepen om de
minste pestzaak te regelen!
Ja, dat is Ziilebeke! En zeggen dat we
leven in de XX" eeuw, met aiie verfijnde
middelen vau beschaving! en dat de on
kosten tot bet oprichten van een over-
draagkantoor te hoog cploopen om zulks
te wettigen! Wie gelooft er dat?
Jammer dat Ziilebeke in Vaanderen ligt
en niet in Wallonië!, 't Zou anders gaan!
Wie trekt er Ziilebeke uit zijne ver
latenheid, wanneer krijgen wij nu ons
overdraa gpost kantoer
In Rusland waar de werkman zoogezegd
de meester is, heeft deze geen recht de
stem tegen de soms willekeurige beslis
sing van zijn meester te laten hooren, wel
ts verstaan als zij niet in den haak is.
Sedert 1933 is de Russische werkman
zoo nauw aan de fabriek verbonden als
vroeger de laat aan den grond. Bovendien
is de toestand nog verscherpt sedert het
paspoort voor het binnenland bestaat,
waardoor de werkman verplicht is al zijne
reizen te doen aanteeker.cn die niet zon
der toestemming van de overheid mogen
geschieden.
Bij elke trekking worden er zooveel reeksen van tien obligatiën uitgeloot als er loten aan die trekking zijn
toegekend. De obligatiën deelmakende van een uitgelote reeks hebben elk recht op een tiende van het aan die reeks toege
vallen lot. Vanaf het elfde jaar worden de overige overeenkomstig het aflossingsplan a pari terug te betalen reeksen uitge
loot bij de trekking, die den 5 October van elk jaar plaats heeft.
De trekkingen geschieden openbaar te Brussel, op de gestelde datums, in aanwezigheid van afgevaardigden van
den Minister van Financiën, van het Rekenhof en van het Fonds tot Delging van de Staatsschuld.
Is de gestelde dag een Zon- of Feestdag, zoo heeft de trekking daags te voren plaats.
8ij uitzondering zal een eerste trekking, gesteld op 28 December 1938, da voor de trekking van 5 No
vember, van 5 December 1938 en van 5 Januari 1939 voorziene loten behelzen:
zegge: 1 lot van fr. 3.000.0GO
1 lot van fr. 500.000
2 loten van fr. 250.000
90 loten van fr. 25.000
't zij: 94 loten van samen fr. 6.250.000
De trekkingen, voorzien voor den 5n der maanden Februari tot Juli 1939. zullen op bun respectievelijke data
geschiedendeze voorzien voor den Sn der maanden September en October 1939 zullen plaats hebben op S Augustus 1939,
te gelijk met de trekking voor dezen laatsten datum voorzien.
VERVROEGDE AFLOSSING. De Staat bedingt voor zich de faculteit om vanaf 15 October 1948 en mits in
het Staatsblad gepubliceerd praeadvies van één maand, de niet bij uitloting afgeloste obligatiën bij vervroeging terug te
betalen. Moest de Staat van dit recht gebruik maken, dan zouden de trekkingen ophouden en zouden al de effecten a pari
worden terugbetaald.
DE INSCHRIJVING ZAL VANAF MAANDAG 17 OCTOBER 1938 WORDEN OPENGESTELD en gesloten
zoodra het te koop gesteld aantal effecten zal volteekend zijn, en uiterlijk op Zaterdag 22 October 1938.
Eventueel zullen de inschrijvingen van den laatsten dag worden gereduceerd.
UITGIFTEPRIJS: 485 FRANK PER OBLIGATIE VAN 500 FRANK
algeheel betaalbaar bij de inschrijving.
VOORLOOPIGE EFFECTEN. Er zullen aan de inschrijvers, zoodra mogelijk en uiterlijk 21 November Ï938,
voorloopige effecten aan toonder worden afgeleverd, genummerd, niet voorzien van coupons en welke zullen deelnemen aan
de trekkingen, voorzien voor de twaalf eerste maanden van de de lecning.
Met ingang van 16 Augustus 1939 zullen ze, effect voor effect, zonder overeenstemming van reeksen noch num
mers, worden ingeruild tegen definitieve, van coupons voorziene effecten. Alleen deze effecten nemen aan de latere trek
kingen 3eel; om in al de trekkingen deel te hebben, dienen dus de houders hun voorloopige effecten vóór de maand
November 1939 in te ruilen.
De inschrijvingen worden zonder kosten ontvangen.
In de Nationale Bank van Belgie, te Brussel, en in al haar agentschappen buiten de hoofdstad, hetzij rechtstreeks,
hetzij door bemiddeling van de banken, financieele inrichtingen en wisselagenten van het land.
OFF1C1EELE NOTEERING. De voorloopige effecten zullen vanaf den dag hunner uitgifte officieel ter Beurze
.worden genoteerd.
Brussel, den 10 October 1938 DE MINISTER VAN FINANCIEN
MAX-LEO GERARD.
door JEF WYNS
Oud-Staatskoloniaal)
Heden ten dage 13 het in onze Ko
lonie voor een Vlaming nog steeds
onmogelijk om aldaar van de Admi
nistratie, het G'recht of het Leger
een Vlaamsch an' 'oord te bekomen
op een Vlaamschen brief.
Ergo: Een Vlaming mag aldaar met
een Onderzoeksrechter, die ook Vla
ming is, zijn zaak niet officieel In het
Vlaamsch bespreken. Enhet tribu
naal mag er zijn uitspraak niet doen
in het Vlaamsch.
Bit zijn betreurenswaardige toe
standen, die niit langer mogen ge
duld worden door het Vlaamsche
Volk. Want de Vlamingen hebben
RECHT op een officieel gebruik van
hun taal in Belgisch Kongo!...
Inderdaad de Koloniale K;ure, uitge
vaardigd den 18 Oktober 1908, waardoor
Belgisch Kongo een persoonlijkheid be
kwam onderscheiden van die van het
Moederland, en di? bepaalt dat de kolonie
wordt beheerd door afzond Tlljke wetten,
welke gestemd worden door de Belgische
wetgeving en goedgekeurd door den Ko
ning, schrijft in artikel 3 het volgende
voor, Inzake het taalgebruik in Kongo:
Het gebruik der talen is facultatief.
Het zal door dekreten geregeld worden,
zoodanig dat de rechten der Belgen en
der Kongoleezsn gewaarborgd zijn, en
alleen voor de akten van de pub'ieke
overheid en voor de rechterlijke zaken.
Op dat gebied zullen de Belgen in
F-cngo de waarborgen genieten, gelijk
aardig aan deze die hun in Belgie ver
zekerd zi jn. Met dat doel zullen of kre
ten afgekondigd worden, ten laatste in
de vijf jaren die de bekendmaking van
deze wet volgen.
Al de dekreten en verordeningen
hebbende een algemeen karakter zijn
opgemaakt en gepubliceerd in de Fran
sche en in de Vlaamsche taaL Beide
teksten zijn officieel. (1)
In deze wetsvoorschriften hebben wij
een paar bepalingen vetjes gezet, ten ein
de er uw speciale aandacht op te vesti
gen. Inderdaad, voor de Vlamingen, en
diensvolgens vcor het officieel Neder-
landsch taalgebruik in Kongo, zijn ze zeer
belangrijk. Want zooals die voorschriften
daar staan, als een volledig geheel, kun
nen en moeten ze door ons Vlamingen
als volgt geïnterpreteerd worden:
L Inzake taalgebruik voor de kolo
niale overheid en gerecht is nog niets de
finitief wettig: eerstdaags zal dat door
speciale dekreten geregeld worden.
2. Maar nu reeds wordt aan de Bel
gen dus aan de Vlamingen en aan de
Walen de belofte gedaan dat zij op
taalgebied dezelfde waarborgen zullen ge
nieten, die zij in B;lgië bezitten.
3. Daarom zullen van nu af aan reeds
al de dekreten en verordeningen van al
gemeen karakter én in de Fransche én in
de Vlaamsche taal opgemaakt worden, en
beide teksten zijn officieel.
Aldus beschouwd belooft ARTIKEL
DRIE van de Koloniale Keure aan de
Vla-iingen het taalrecht dat hen in Bel
gië is toegekend: nu Vlaamsch in de Ad
ministratie, Vlaamsch in het gerecht,
Vlaamsch in het leger, enz... enz...
De Koloniale Keure bepaalt zelfs het
tijdstip waardoor het taalgebruik door
speciale dekreten moet geregeld worden
ten laatste in de vijf jaren die dc be
kendmaking van deze wet volgen. Deze
wet dateert van 18 Oktober 1903, dus de
aangekondigde dekreten over het taalge
bruik in Kongo moesten ten laatste den
18 Oktob:r 1913 uitgevaardigd zijn.
Is dat gebeurd?
NEE!...
ERGO Zelfs nu 29 jaar na de be
kendmaking van deze wet, zijn deze de
kreten nog steeds niet opgemaakt, niet
verschenen.
Aldus bestaat heden ten dage nog al
tijd een leemte in de geschrevene kolonia
le wetgeving, een leemte die door de kolo
niale rechtbanken en door de koloniale
administratie en legeroverheid ten na-
deels der Vlaamsche taal geïnterpreteerd
en uitgebuit wordt.
JEF WYNS
IN HET BUITENLAND
(i) Wet van 18 Oktober 1908. Verschenen ir
Bulletin Ofjiciel1908, bladz. 65, en in Munt-
teur Beige1908, bladz. 5887.
dttB&gjaBEssa&iaaaaaBaiaHKsssEa
OPENING VAN HET TOONEELSEI-
ZOEN DOOR HET VOLKSTOONEEL
GROEP STAF BRUGGEN IN DEN
STADSSCHOUWBURG TE KORTRIJK
OP ZONDAG 23 OKTOBER, OM 3 UUR
'S NAMIDDAGS!
Met hartsgrondige vreugde zullen de
getrouwe Volkstooneelvrienden vernemen,
dat de Groep Staf Bruggen, de schoone
traditie in eere houdt een reeks vertoo
ningen te komen geven in den Slads-
schouwurg te Kortrijk, waarvan de eerste
doorgaat op Zondag 23 Oktbber, om 3 uur
's namiddags. Er zal worden gespeeld:
«Ik heb 'n Idee!». Een overweldigend
lachsukses in drie bedrijven, met den Heer
Herman Varlinden (de neger uit Het
duistere Punt!ii. de hoofdrol. De be
zoekers van het omliggend, die steeds het
sterkste kontingent uitmaakten van het
aanwezige publiek, zullen zich ook dit
maal aeze reuzenkans op een Zondag na
middag het Volkstooneel aan het werk
te zien, niet laten ontglippen. Staf Brug
gen kan bogen op onverdeelde sympathie
en een bomvolle zaal te Kortrijk. We
rekenen erop dat het Volkstooneel, dat
de belangstelling en waardeering van
leder Vlaming, met het hart op de rechte
plaats ten volle verdient, ook ditmaal zal
kunnen spelen voor een zco wel gevulde
als entousiaste zaal! De vertooning, zoo
wel als het stuk, zal die beide factoren op
schitterende wijze in de hand werken.
Plaatsbespreking, Openbare Weegschaal,
Rijselstraat te Kortrijk, cf tel. 1334, cf
bij de gekende propagandisten van het
omliggende.
WERKING VAN HET KATHOLIEK
VLAAMSCH SEKRETAR1AAT
Duizenden Vlaamsche huisgezinnen, van
huis uit meestal katholiek, verhuizen naar
de hoofdstad.
Duizenden jongens en meisjes, nauwe
lijks den schoolplicht achter den rug, ver
laten de ouderlijke woning, om in de
grootstad hun bestaan te zoeken.
In de meeste gevallen, verwijderd van
allen Vlaamschen en godsdienstigen in
vloed, gaan zij stilaan den weg op der
zieldoodende onverschilligheid. Langza
merhand geraken zij vervreemd aan Gods
dienst en Taal, om ten slotte de over
groots massa ontaarden en verbasterden
te gaan vervoegen.
het Katholiek Vlaamsch Sekretariaat,
182, Koninklijke straat, te Brussel, strijdt
hardnekkig voor het behoud van de
Vlaamsche inwijkelingen in godsdienstig
en Vlaamsch opzicht.
Het brengt de inwijkelingen in aanra
king met de Geestelijkheid, met de maat
schappelijke werken, het Davidsfonds en
andere Vlaamsche kultuurvereenigingen.
Het licht de ouders in over het Katho
liek Lager, Middelbaar, Iiooger en Tech
nisch onderwijs.
Het wijst hen den weg naar de maat
schappelijke werken, jeugdverenigingen,
vrouwengilden, openbare boekerijen, spijs
huizen, pensioenkassen, plaatsingsbureelen
en alle andere katholieke Vlaamsche aan
gelegenheden.
Een bestendig Sekretariaat houdt zich
alle dagen, van 8.30 tot 12.30 uur, ter be
schikking van alle Vlamingen, om inlich
tingen van alle aard te verstrekken.
Katholieke Vlamingen helpt het Katho
liek Vlaamsch Sekretariaat in zijn strijd
tegen de ontaarding en verbastering der
inwijkelingen in de hoofdstad.
Maakt de ardressen der stadsinwijkelin-
gen over aan het Sekretariaat.
Maakt onze werking bekend aan vrien
den en kennissen.
Steunt onze werking geldelijk op post
rekening Nr 4107.52.
Datgene wat wij bij ons vreezen en
waartegen we cms met alle middelen moe
ten verzetten, Is de laïciseertng van het
onderwijs. In enkele landen ls dit onder
wijs reeds vollidig ingevoerd; de gevol
gen zijn dan ook voelbaar, ni.: het ver
vreemden van den godsdienst, dat steeds
meer en meer de menschsngeneraties be
dreigt.
Het gevaar is des te grooter, daar de
laïciseering een alge me; n verschijnsel is.
dat niet gebonden is aan een bepaalde
ideologie of aan een bepaalden staats
vorm. Het heeft zich laten gelden in een
stelsel van democratie (Frankrijk); het
wordt stelselmatig verwezenlijkt in de
autoritaire staten: in de communistische
Sovjet Republiek en eveneens in het na-
tionaal-sccialistische Duitschland.
Natuurlijk kan er nog een enorm ver
schil bestaan, in de wijze waarop die
laïciseering wordt toegepast. In Rusland
zijn de scholen niet alleen anti-godsdien
stig, maar ook de jeugd wordt er stelsel
matig opgeleid in de bestrijding van God
en godsdienst. In Frankrijk zijn de lee-
kenscholen, evenals bij ons v;le officieele
scholen, neutrale scholen, in dien zin, dat
de godsdienst als een vrije leergang wel
iswaar nog op het leerprogramma voor
komt, maar het godsbegrip wordt scrupu
leus geweerd uit de andere vakken. Het
aandeel dat de godsdienst toekomt in het
totale leerplan, en hst geringe belang dat
eraan gehecht wordt, de geest van het
onderwijzend personeel, heeft weldra voor
gevolg dat de leerlingen den godsdienst
op zekeren ouderdom als een zaak voor
naïve vrouwen en kinderen gaan beschou
wen, waarmee zij zich niet belachelijk
willen maken.
Er is wellicht nog meer gevaar verbon
den aan het Fransche stelsel, dan aan het
Russische.
Opleiding in onverschilligheid is doel
treffender dan opleiding in geloofshaat.
Saulus werd Paulus! De Russische schooi,
door de systematische godsb:strijding,
suggereert voortdurend, al zij het dan ook
neg in negatieven zin, het wezen van God.
Het is daarom niet zoo onwaarschijnlijk
dat met de groeiende reactie tegen het
communistisch-economisch bewind ook
een progodsdienstige reactie zou door
breken.
In Duitschland worden de vrije scholqn
geleidelijk, volgens een goed vooraf be
paald plan, omgevormd tot leekenscholen
van den staat. Hier wordt nochtans weer
plaats verleend aan 't geloofsonderricht,
volgens den godsdienst van de ouders. Het
aandeel is er zelfs tamelijk groot. Niet
minder dan zes aren per week zijn hier
voor voorzien. Wat baten echter de toe
geving aan de kerken, als het onderwijs
gebeurt in nationaal-socialistischen geest,
die op grond van te ver doorgedreven
racistische theoriën en van heidensche
begrippen, naast het beleden godsgeloof,
een geloof opwekt in de kracht van bloed
en ras, dat met den godsdienst in con
flict wordt gesteld.
Zoo groeit het gevaar dat de vrije geds
diensturen in het onderwijzullen ver
waarlcosd worden en dat meer en meer
de jeugd zal aangetrokken worden tot de
mystiek van het nationaal-sociaiisme ten
nadeele van hst godsgeloof.
De gevolgen van het Duitsche stelsel
moeten we nog afwachten. Er is nog te
veel tegenstrijdigheid in de beschouwin
gen hierover. Alles hangt ervan af, of de
geest van Rosenberg definitief behouden
blijft, dan wel opgegeven wordt.
De gevolgen van het Fransche stelsel
zijn intusschen, tengevolge van de lange
toepassing, goed voelbaar geworden. De
geloofsafval is er er.orm geworden en de
zedenverwildering in verhouding. Als
Frankrijk uitsterft, als het alleen zijn
bevolking kan in stand houden, dank
zij een groote inwijking, dan is het voor
het grootste deel toe te schrijven aan de
gevolgen van de laïciseering van het on
derwijs.
Wie twijfelt er aldus nog aan. dat de
laïciseering het machtigste wapen in de
handen van de godloozen is om den gods
dienst te bestrijden.
Zoo de school, zoo de toekomst uwer
kinderen!
Waarheen zal ik mijn kinderen zenden?
Gij most kiezen en gij alleen.
Niemand kan U dwingen, tenzij God.
Maar dan zijt gij ook alleen verant
woordelijk voor uwe keuze en metsen voor
de toekomst uwer kinderen.
Door de keuze van de school beslist gij
over de toekomst uwer kinderen.
De geloovigen mogen niet nalaten een
behulpzame hand te bieden tot hst stich
ten en onderhouden van Katholieke scho
len. (Kerkelijk wetboek).
Niet alleen de ouders, maar ook deze
die ze vervangen, hebben het recht en
den zwaren plicht, zorg te dragen vcor
de Christelijke opvoeding der kinderen.
(Kerkelijk wetboek)
ceaEi!BsnaBiiHBiBRaasQM3sag3
DE VERSLAVING VAN DEN
WERKMAN IN RUSLAND
In de gansche wereld is er geen land
waar de werkman minder rij is dan iu
het rcode Rusland. De Russische wetge
ving zelve bewijs! dit.
Esn dekreet van 1031 heeft het werk
boekje voor alle werklieden der nijverheid
ingevoerd. Daarin zijn ook het vervoer en
de bouwnijverheid inbegrepen. In dit
boekje schrijft men ais in een militair
livret niet alleen de afdankingen, maar
ook het niet toegelaten vertrek van den
werkman. Daardoor ondergaat hij de straf
geen kopek voor de werkloosheid te trek
ken, slechts werk na de anderen te beko
men en opgeschreven te worden bij de
slechte en verdachte burgers.
Moest een Belgisch werkgever in ons
land door een certif.kaat van ontslag aan
duiden de reden van de wegzending van
een werkman die geen werkboekje sedert
lang meer heeft, die arbeider zou zijn ge
wezen patroon voor den Goed mannen-
raad kunnen brengen en schadevergoeding
vragen.
(Zie vervolg onderaan 3* kolom.)
TE KOOP
Jwee duizend oude Brabantsche Pannen,
aan voordeelige prijzen. Adres ter druk
kerij, 15, Gasthuisstraat, Poperinge.
giljard Caramboul, merk «Vandekerck-
hove zoo goed als nieuw. Adres ter
drukkerij, 15, Gasthuisstraat, Poperinge.
2e*en Pikhondje», van echt zuiver zwart
ras, bij Julien I.amerant, Reningelst-
steenweg, 55, Poperinge.
yier goede okkasie Naaimachienen, in
besten staat, 5 jaar waarborg. Cassel-
straat, 5, leper.
"J"wee duizend vijf honderd oude Pannen,
bij de Gebroeders Maerten, Brugge-
straat, Poperinge.
tye.t H ondenjongen, Picards echt ras,
zuiver zwart. Bij Camiel Billiau, Elver-
dingestraat, 44, Vlamertinge.
A utocamionette, merk «Minerva», 12 P.K.,
in goeden staat. Te bezichtigen Ieper
straat, 18. Elverdinge.
JZindervoiture, in goeden staat. Adres ter
drukkerij, 15, Gasthuisstr., Poperinge.
golifère en een Cineygroot model,
zoo goed als nieuw, tegen halve prijs.
Bijzonder geschikt voor kerken, tooneel-
zalen, patronaatzalen, enz. Bij de Broe
ders Maristen, Pittem.
gehoon Kinderrijtuig, 170 fr., Oude Hout-
marktstraat, 27, leper.
JFwijnenkweekerijtent in beton, groot 9 m.
lang op 8 m. breed. Gemakkelijk af
te breken. Rondom glasvensters. In 't mid
den dubbel deur. Bij Maurice Thevelin,
Stadenberg, Staden. Kan ook als auto
garage dienst doen.
GEVRAAGD
Meid- 16-18 jaar, voor katholiek huisge
zin te Oostende. Goed loon. Adres ten
bureele, 15, Gasthuisstraat. Poperinge.
^oede Meid, aanstonds gevraagd voor alle
werk en om in café te bestellen. Bij
Juiien Hosdey, Ieperstraat, 41, Poperinge.
Qoede en eerlijke Meid, 25-40 jaar, in
Vlaamsch gezin. Huisgezin's leven. Te
Brussel. Schrijven naar Armand Detry-
Van Heule, 82, de Haernestraat, Brussel.
VRAAGT PLAATS
Qhauffeur-Mecanicien, gediplomeerd.Voor
alle werk. Adres ter drukkerij, 15, Gast
huisstraat, Poperinge.
Jongen, als bakkers- of beenhouwersgast.
Cyriel Carton, Meesenstraat, 41, Ploeg-
steert.
J^jeisje, 15 jaar. Adres ter drukkerij, 15,
Gasthuisstraat, Poperinge.
Jongeling, 18 jaar, kunnende goed melken
en omgaan met paarden. Inl. bij Mi
chel Rosselle, landwerker, bij «De Pom-
pe Westouter.
Reisje, 22 jaar, voor het wasschen en
kuischen, al de dagen der week. Zich
wenden Nieuwe Militaire Kerkhofstraat, 1,
Poperinge.
TE HUREN
■y^elgelegen Herberg, Au Due de Bra
bant», Ieperstraat. Inlichtingen: Boe-
schepestraat, 2, Poperinge.
Jjerberg Het Hovenierhof te Poperin
ge. Goedkoope pacht. Zich wenden tot
Brouwerij Pyck, Bruggestraat, Poperinge.
gehoon Hui» met hof. Ook dienstig voor
beenhouwerij. In de Casselstraat, te
Poperinge. Inl. 12, Duinkerkestraat, Pop.
JJerberg De Haanmet grooten hof,
te St-Jan-ter-Biezen. Goedkoope pacht.
Inl. Brouwerij 't Zwijnland Poperinge.
LJerberg De Dahliain de Korte Re-
ningelstraat, Poperinge. Inl. ter Brou
werij Het Zwijnland Abeelesteenweg,
Poperinge.
Hui* midden dorp te Vlamertinge, met
inrijpoort, dienstig voor herberg en
allen handel. Bijzonder geschikt voor
voerman of voor autovervoer. Inl. Boe-
schepestraat, 2, Poperinge.
^Joonhui», met 21 aren land, te Bikscho-
te. Vrij met 1 Oktober. Te bevragen:
47, Boterstraat, leper.
Herberg Do Galgeitraatmet stallin
gen en een gemet land. Langs de baan
Poperinge-Vlamertinge. Inlichtingen
Boeschcpestraat, 2, Poperinge.
gchoone nieuwgebouwde Woningen, sinds
een jaar nieuw. Twee pompen in de
keuken, kelder en twee verdiepen. In stad
te Poperinge. Goedkoope pacht. Adres ter
drukkrij, 15, Gasthuisstraat, Poperinge.
Qerievig Werkmanshui», met land, te
Boezinge, dicht bij de dorpplaats. Zich
wenden: Diksmuidestraat, 8, leper.
^Juis, voorzien van gas en elektriciteit,
2 soorten water, gelegen Iepersteenweg
te Poperinge (bij de statie)175 fr. per
maandvrij van lasten. Inl. bij Camiel
Covemaeker, Iepersteenweg, Poperinge.
p|ui» met hof, dienstig voor allen handel,
te Poperinge-stad. Adres ter drukkerij,
15, Gasthuisstraat, Poperinge.
H3rb rrg De Broekdrevegansch ge
meubeld, tramstilstand, gelegen langs
de groote baan van Merkem naar Wou-
men. Zich wenden bij R. Dehaene-Deque-
ker, brouwer, Merkem. Naar keus be
schikbaar.
|Jui* met Garage (een auto) 200 meter
van Statie en 500 m. van Groote Markt,
te leper; 250 fr. per maand. Inl. «Café
Moderne», 24, Groote Markt, leper,
^jchoone Werkmanswoonst met hof, bij
«'t Kantientje», te Geluveld. Inlich
tingen bij A. Beyls, Geluveld.
VERLOREN
- jrtefeuille, met groote som geld in. Vrij
dag 7 Oktober, van de Ieperstraat tot
de Gasthuisstraat, te Poperinge. Terug te
bezorgen tegen goede belooning bij Hi-
laire Claeys, Provensteenweg, 56, Krom-
beke.
om inlicht! ag een
POPERINGE, van 7 tol 14 Oktober 1938.
Geboorten. Devloo Lena, d. v. André
en Simoen Maria, Renin ge. Merlevedo
Isabelle, d. v. Jules en Metsu Germalne,
Zwijnlandstraat. Amerlynck Annie, d.
v. Remi en Debreuck Julia, Elverdinge.
Tant Daniël, z. v. René en Leconte Maria,
Westvleteren. Desmyttere Marie-José,
d. v. André en Soer.en Marie-Thérèse,
Proven. Coene Clalre, d. v. Remi en
Deschodt Alioe, Wormhout (Fr.). Sur»
geon Gerard, z. v. Marcel en Spilliaert
Rachel, Izenberge.
Huwelijken. Veniere Marcel, metser
v. Watou, en Collez Godelieve, huishoud»
ster v. Pop. Maerten Nestor, molenaar,
en Demol Vtctorlna, z. b., b. v. Pop.
Baes Michel, bierhandelaar, en Verhulle
Irma, z. b., b, v. Pop.
Beloften. Struye Firmin, landboq»
wer, en Verbrugge Augusta, z. b., b. f.
Pop. Verhille Hector, landbouwer f.
Reningelst, en Verbrugge Maria, z. b,,
v. Pop. Huyghe Maurice, beenhouwer,
en Vercruysse Hilda, z. b., b. v. Pop. -*
Vandeplassche Maurice, landbouwer van
Zonnebeke, en Lebbe Maurice, z. bv. Pop.
IEPER, van 6 tot 13 Oktober 1938.
Geboorten. Callewaert Maria, Recol»
lettenpoort, 5 (v. Boezinge)Dombrech»
Nadine, Diksmuidestraat, 24. Titeka
Jenny, Pennestraat, 40. Denorme Jac
queline (v. Zonnebeke).
Overlijdens. Callewaert Evelina. 57 1,
ongehuwd, Beluikstraat, 4. Desmit Isi
dore, 9 J„ Zonnebekesteenweg, 196.
Lorrain Emma, 48 J., echtg. v. Costenoble
Jules, Pcperingesteenweg, 8. Vermeersch
Camiel, 44 j., echtg. v. Lemahieu Martha»
Lange Torhoutstraat (v. Zonnebeke) -»
Cavereel Maria, 61 J., ongehuwd, Mee-
nensteenweg. 25. Drolez Juliette, 70
ongehuwd, Wallestraat, 2. Vandemaele
Emiel, 65 j., echtg. v. Ghesquiere Maria,
Meenensteenweg.
Huwelijken. Sampers Juliaan, werk
man en Vandermeeren Germana, dienst
meid, b. v. leper. Gesquiere Marcel,
brouwersgast, en Rubben Estelle, z. b,
b. v. leper.
OOSTVLETEREN, 3' Kwartaal 1938.
Geboorten. Longueville Monica, d.
Eimond en Laleeuwe Zoé. Cappon Bea*
trioe, d. v. Jules en Moenaert Margarethat
Huwelijken. Coppenolle Aurèle, land*
bouwer en Gruwier Maria, landbouwster
b. v. Oost vlet eren. Caroen Joseph, on»
derwijzer te Poperinge en Dewulf Geer-
truide, z. b. te Oostvleteren.
Overlijdens. De Brauwer Romania,
62 j., huishoudster, eohtg. v. DetooucK
Jules. Willaert Petrus, 89 j., z. b., wed.
v. Decaestecker Sidonie. Vallaeys Jules,
70 j., z. b., echtg. v. Deleu Hermenie.
BESELAEE, maand September 1938.
Geboorten. Francina Vanwilder-
meersch, d. v. Florent en Maria Nuytteik
Rosa Verbeke, d. v. Omer en Irma
Verschaeve. Bernard Buyse, z. v. Vedas-
ti en Bertha Collez. Robert Espeel, z. v.
Jules en Fiorina Callewaert. Raphael
Espeel, z. v. Jules en Fiorina Callewaert.
Anny Samyn, d. v. Valère en Martha
Pype. Johny Dejonghe, z. v. Albert eb
Elisabeth Ramaut.
Overlijdens. Verbeke Désiré, wed. V,
Samyn Bh. en Van Oplinus Marie.
Engels Oscar, echtg.. v. Vandamme Agnes.
Verleye Everaert, echtg. v. Desmedt
Stephanie. Espeel Robert en Espeel
Rafaël, z. v. Jules en Callewaert Fiorina.
Huwelijken. Maurice Wernier, v. Be-
selare en Jeanne Vandenfoussche, v. Ge
luveld. Michel Bossaert, v. Passchen-
dale en Julia Ameel, v. Komen.
VLAMERTINGE, maand September '38.
Geboorten. Denhert Maria, d. v. Jo
seph en Adrienne Neels. Deroubaix
Lucienne, d. v. Maurice en Martha Van-
derhaeghe. Pyck Gerard, z. v. Charle»
en Augusta Baron. Rooryck Frans, z. v.
Godfried en Maria Pauwelyn. Cuvelier
Jeannine, d. v. Camiel en Martha De-
francq.
Overlijden. Vandenberghe Jules, 84 j,
z. 1)., wed. v. Eveline Dumon.
Huwelijken. Dewilde Joseph, schil
der v. Woesten en Hennebel Marguerite,
fabriekwerkster. Lesage Auguste, ver
lakker v. leper en Deraedt Martha, fa
briekwerkster. Vereecke Cyriel, brou
wersgast v. St Jan en Vandaele Leontine,
werkster.
KORTEMARK, v. 6 tot 13 Oktober 1938.
Geboorten. Haeck Frans, z. v. Hector
en Vijvey Emma. Noppe André, z. v.
Odiie en Denys Clara. Stroobant Ma
ria, d. -v. Maurits en Janssens Germana.
STADEN, van 6 tot 13 Oktober 1938.
Geboorten. Deceuninck Albert, z. v.
Achiel en Soenen Martha.
Overlijdens. Lemahieu Constant, 79
j., echtg. v. Molin Sidcnie.
Belofte. Terryn Cyrilus, wed. v. De-
cadt Emilie, met Vanpeteghem Emma,
wed. v. Deprez Henri.
•Bliï!iHHaHaa5anBaB£S33£33BIM
BERICHT
Voor uw gewaarborgde
waterdichte Werkschoenen,
Jachtschoenen, sterke Jon
gensschoenen, alsook voor
groote keus Caoutchouc ge-
wolde Laarzen, Ceremonie-
en Sportschoenen, VVinter-
pantoffe!» eil Getten, enz
Wendt U in volle ver
trouwen tot het welgekend
SCHOENMAGAZIJN
Ieperstraat, 18, POPERINGE
(Bij de Groote Markt).
Alle herstellingen. Matige prijzen.
zegel van 0,70 fr. dient gevoegd voor
het antwoord. Andere wordt geer
per dag, thuis met werkkontraktbreima-
chien laatste uitvinding. Kosteloos aan-
leeren. Vraagt gratis kataloog.
BREIWERK BEROEPSSCHOOL
Brussel, 180, Brabantstraat; Gent, 58, As-
stridlaan; Antwerpen, 19, Van Maerland-
straat.
Poperinge - Tel. 61 leper - Tel. 175
EN BIJ ALLE GOEDE STOOFMAKERS.
