NIEUWJAAR! VAN 'T OUDE IN T NIEUWE 1939 Aan al onze Geachte Lezers en Lezeressen een Zalig en Gelukkig Nieuwjaar NIEUWJAARNUMMER KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER Postcheckrekening Nr 155.70. Hoe viert men de internationale Bidweek DE AANBIDDING DEI DRIE KONINGEN Onze Wandkalender vindt U in dit nummer KINDEREN BIJ DE KERSTDAGKRIBBE Dit Nummer wordt op 12 Bladzijden gedrukt ZONDAG 1 JANUARI 939. c DE HALLE Het meest verspreide Weekblad der Streek WEEKBLAD 50 CENTIEMEN. Zooals een reiziger, of beter een voetganger, graag een» achteruit ziet om den weg te overzien dien hl] heeft afgelegd; zoo kunnen] wij ook eens terugzien op het verlobpen jaar, nu we staan op den drfflipel van het nieuwe. In de schaduwen vaifnist, nevel en nacht verkwijnt en sttrft de laatste adem van het verloopen en oude jaar en van zoodra de zon weer opgaat begint de eerste dag te flikkeren. Allen hebben reeds in hun leven gezegende nieuwjaaravonden gehad waarop zij reden hadden om dank baar en vroolijk te zijn. Wij voelden ons dan nog jong en krachtig en het scheen ons dan wel varend en voorspoedig; wij waren er van overtuigd in ons hart: God is met ons! En thans lijkt het alsof God Zijn handen heeft afgetrokken van deze verdwaasde wereld. Reeds viermaal hebben bij nieuw jaaravond gevierd onder de drukking van den wereldoorlog en nu'tij n reeds twintig jaar voorbijgeschoven en we hebben nog geen vrede gevonden, zelfs geen wapenstilstand; de wereld is im mer nog een groot vijandelijk kamp gebleven. Vredesconferenties, volkenbond en oorlogsmonumenten ten spot brach ten allemaal geen aarde aanden dijk en nog steeds hebben we den weg naar het land van vrede en gduk niet gevonden. In plaats van den zang der fcigelen, die vrede wenschten aan de mtnschen van goeden wil, ronkten de icrlogs- vliegtuigen nog vernielend nnd op den laatsten Kerstmorgen en doeg de roode gloed van vlammende stielen en gebouwen tegen de klare lucht En wij allen, wij vreezen ei leven in angst dat zelfs op den d$ van morgen de oorlogbrand opnieuv kan Uitslaan over de geheele werell. Als antwoord op wat Gibbon, de iigel- sche geschiedschrijver, eens heeft ge schreven: «de huidige beschaving kan niet meer ten onder gaan, crn<at er geen barbaren meer zijn die de 'nacht* hebben dit alles te verwoesten sjtun- nen wij opperen: «we lezen van lom men op deze stad in Spanje, van lom men op gene stad in China, van neu- we militaire maatregelen van Jfflan, van troebelen in Palestina; wij «ou wen vlijtig en met haast aan bomrije kelders en schuilplaatsen, die enste- gen dood en verderf moeten bevili- gen en aan gasmaskers om tegenop- zettelijke verstikking te beschermn» Wij leven te midden bcschaSde landen waar oorlog werdt verklaard aan God en Zijn gebeden, en war het geweer dag :lijks nog vonnis vit over honderden. Landen waar zoo ps met pracht en praal een veldheer tn grave werd gedragen die er roem >p droeg zoo ver mogelijk van het chrs- tendom te zijn afgeweken. We lezn van priesters en kloosterlingen de Vermoord en gemarteld worden... dat in onze 20» eeuw! Landen waar 't huwelijks- en gr zinsleven tot een spot is geworden, a de jaarlijksche oogst aan doodkista die der wiegen overtreft! Men ziet een hoogmoedige werelc die zich tot een hoogmoedige Babel toren heeft opgebouwd van steed vernuftiger techniek, een toren waar van de spits tot aan den hemel moes! reiken, en naar het woord «balal», dat verrassing beteekent, staat daar nu een verwarde menschheid om heen, beschaamd en radeloos omdat mil- lioenen geen werk meer kunnen vin den voor hunne handen en geen brood voor hun hongerigen mond. Is God ook van ons niet weggegaan omdat de menschheid geen redenen meer verstaat en er met hen niet meer viel te spreken? En thans leggen een Hitier, een God heeft ons verlaten, naar ChrTs- tus' woord werd niet meer geluisterd. Mussolini, een Stalin harder verplich tingen op dan Christus ooit deed. Christus heeft niet naar de macht gestaan, Hij is alleen al weldoende rondgegaan. Hoopvolle verwachtingen, bittere teleurstellingen, blijde hoop... Is de gewone gang van zaken. Maar een ding weten we zeker: dat God ver leden, heden en toekomst als bouw- steenen voor Zijn groot plan gebruikt. God wees met ons! Dan zal het ko mende nieuwe jaar voor ons geen verschrikkingen inhouden, maar voor ons, Katholieken, worden een ZALIG EN GELUKKIG NIEUWJAAR! Van 18 tot 25 Januari 1939 Voor de groote gebedsweek voor de weteldbekeering, kan overal iets gedaan. Het is de dringende wensch van Z. H. den Pa ik en Z. H. Exc. den Bisschop. 1. - OVERAL kan men- GEBEDSFOR- MUÏiIEREN met uitleg in de kerken op de stoelen neerleggen, en die gebeden na de HH. Missen lezen met de geloovigen. Deze formulieren zijn te bekomen bij Pro Apostblis 11. Minderbroederstraat, Leu ven, cf Sekretariaat der Missiewerken, 19, Kasten je boomstraat, Brugge. jDr.n Zondag voor en ordende Bid week, kan men cp de gsbedsaktie voor de wereldbekeering drukken en de bidweek in de gebeden en IIH, Communies aan bevelen. 3. - Bij begin en einde althans den Zondag der Bidweek kan men een Lof voor de Bidweek eeüebreeren met missie gebeden; eene eenvoudige maar goede manier om mede te vieren. 4. - Eiken dag kan een missieuur (Lof met sermoen over de intentie gecele breerd) gehouden worden (b. v. voor ste den. van kerk tot kerk, zooals reeds te Kortrijk en te Brugge)Het wordt telkens eene dieprcerende 'bedetocht voor onze dwalende broeders en voor ons eigen Gods dienstige volk. Op veel plaatsen wordt 's morgens onder de H. Mis, bi;gewoond en betaald door telkens eene andere groepeering, een korte uitleg gegeven over de intentie; het doet de menschen verstaan en meeleven. De scholen en K. A.-groepen worden door geestelijkheid en K. A.-leden bewerkt. Een korte uitleg uit de brochuur De In ternationale Bidweek» (1 fr.), doet er tok deugd in de klassen waar het gebed dken dag gebeden wordt. Bestellingen van affiches, gebedsformu lier, brochuur: Sekretariaat Missiewerken, 19, Kastanjeboomstraat, Brugge; Tel. 31973. Inlichtingen over Missieuren, Lof vjor de missies, enz.: Missieaktie van het M. V. K. A., 13, Naaldenstraat, Brugge. Rap bestellen a. u. b. aguflsasaRUBiBiBBBxaiaiBBaKj SM <j3or BB RNA i) O LUI XI (1475-1533) aaneensluiten naar het voorbeeld der patroons en arbeiders en niet ja- loersch naar huns gelijken zouden kijken. Aan alle Winkeliers wenschen we ieder jaar een jaar nieuwe schar nieren aan hun deur, lederen dag een paar moede beenen van achter hun toog te staan en hun klanten te be stellen. Aan de Hoteliers en Pensioen houders wenschen we veel goed en deftig klienteel, die niet op hun zak zitten en niet immer zeuren op drank en kost. Aan de Ambachtslieden en Stiel mannen wenschen toe zooveel werk dat ze niet weten waar eerst springen, dat ze minstens een uur per nacht zouden wakker liggen om plannen te maken om hun werk in te deelen en aan al hun klanten voldoening en fijn verzorgd werk te geven. Aan alle Arbeiders,' zoo fabriek arbeiders als andere, wenschen ice den geest van blijden arbeid en plichtsvervulling, daardoor veraange namen zij hun leven, beleven ze vol doening aan hun werk, doen de pro ductie stijgen en maken dat ze zelf op straat niet komen te staan door niet kunnen concurreeren met andere instellingen. 4 Aan alle Werkende Menschen wenschen we een goed loon en veel werk, zoodat ze eerlijk en deftig mo gen door de wereld komen zonder te moeten gaan naar den ontmoedigen- den, zenuwsloopenden en zieldooden- den dop. 4 Aan de lijnvisschers wenschen we veel beet en een aangenaam zon- neke; aan de Jagers veel konijntjes, hazen en patrijzen die het verstand hebben direct dood te vallen. 4 Aan de Klnema-uitbaters wen schen we veel mooie en kunstige films, die het volk een oogenblik de crisis tijden doen vergeten en het hooger opvoeren en veredelen. 4 Aan de Sportmannen wenschen we dat ze steeds mogen zingen: En der is geen klub in Vlaand'ren die den onzen kan verslaanWe wen schen hen allemaal de kampioen- schapstitel. Weinig blauwe schenen, koude dagen en vette terreinen, een goeie langen adem en lenige spieren, vurige supporters en geen vlammende kabines en daarbij nog een flinke dosis sportiviteit en kans aan ieder op z'n plaats in 't bijzonder. Aan 4 Aan alle Lezers, Leze ressen en Lezertjes van ons blad wenschen we een paar kloeke oogen, een helder verstand en de deugd der volharding opdat ze steeds ons weekblad met aandacht zouden lezen en dat ze zelfs het boos inzicht zouden hebben nieu we lezers voor ons blad aan te wer ven. We beloven van onzen kant dat ze waar voor hun geld zullen krijgen en dat we geen appelen voor citroe nen en noch minder beloften en rotte appelen zullen verkoopen. 4 Aan de Ouders wenschen we brave en gewillige kinderen. Zijn het per ongeluk duiveltjes, we wenschen hen een goeden bril, geen zonnebril die de fouten in deugden omzetten, maar een echte kiekebie »-bril. We wenschen hen een roede en het sys teem van tucht en derven, want wie zijn kinderen niet weet te straffen, noch hun verstervingen weet op te leggen, krijgt van hen later zelf sla gen op lichaam en ziel. Zei Vondel niet de kleinen trappen U op het kleed, de grooten op het hart»? 4 Aan de Geestelijke Overheid wenschen we zulken rijken zielen- oogst dat ze honderd per honderd stoelen moeten bijkoopen om de ge loovigen in hun kerken zitplaatsen te bezorgen; we wenschen dat ze aan iedere stervende een pasport in regel naar 's hemels paradijzen mogen meegeven. 4 Aan alle Katholieke Werken wenschen we zooveel bloei en tevens hulp van bevoegde krachten dat de spreuk Christelijk en Godsdienstig Vlaanderen Vlaamsch van harte en Vlaamsch van sprake, mocht bewaar heid worden. In tweede instantie wenschen we hen verderen groei en bloei, broederlijke overeenkomst en samenwerking tot het bereiken van een kristelijk ideaal: de wereld groo- ter en schooner te maken in dienst van den vredebrenger: Christus. 4 Aan de nieuwe Gemeenteraads leden onzen besten Nieuwjaarrcensch met de hoop dat ze zouden gedenken dat ze daar zitten als hoofd van een stads- of gemeentegezin, dat ze dus noch hun persoontje noch hun ka meraadjes moeten dienen; dat ze er niet zitten om mekaar te bevechten en den duivel aan te doen, maar eerst en vooral om de belangen van het groote gezin, hier al hun medebur gers, eerlijk te dienen. 4 Aan alle Gemeenten die ons weekblad bestrijkt, wenschen we dat ze zich zouden aaneensluiten en een drachtig werken om van het Staats bestuur de verbinding van den IJzer met de Leie te verkrijgen door het d Wielrijders dat ze de giorie van trZdZlXi VlaanterL hoos ko». en Diksmuide - Roeselare opdat de Westhoek en den Zuidhoek eveneens den bloei zou mogen kennen van andere gewesten. 4 Aan alle Intellectueelen icen- schen we dat ze al hun verstand en werkingsinvloed ten dienste zouden stellen om het onder-hen-staande Vlaamsche volk hoogerop te werken en leiding te geven; en dat ze door hun voorbeeld de volksklasse moch ten overtuigen en klaar doen inzien dat zij de waardige lichtdragers zijn der maatschappij. 4 Aan de Beheerraad van fabrie ken wenschen we een nauw toezicht, veel beleid en moderne installaties ten einde concurreerend met andere landen te kunnen optreden, bestel lingen los te krijgen en aan hun ar beiders werk en brood te verschaffen. 4 Aan de Middenstanders wen schen we dat ze zich innig zouden den. Aan de Supporters mooie koersen en matchen en weinig regen en kou. 4 Aan alle Bedienden van Stad, Provincie en Staat, wenschen we een herinneringsmedaille opdat ze zouden gedenken dat ze uit den middenstand gesproten zijn, leven met de belasting die de winkeliers en neringdoeners moeten afdokken, dat ze zich zouden herinneren dat ze geen eerste-klas icaren kunnen koopen noch in coö peratieven noch in grootwarenhuizen voor weinig geld, dat onze winkeliers gelijkaardige waar aan gelijke prijzen nunnen leveren, en dat ze dus, daar waar ze leven, hun medeburgers kun nen laten leven. 4 Aan de Landbouwers wenschen we ook loonende prijzen voor hun producten, het buitenhouden van mond- en klauwzeer uit hun stal len, op tijd regen en droogte, een mooien stal en een volle schuur goud - geel graan goud in de werve en goud in de waarde. 4 Aan de Vlaskweekefs wenschen we vlas van tien handen hoog, nie' bespot, schoone geel en zwaar in ge wicht. Veel gemak in 't wieden. Op tijd en stond zonneschijn en regen... En vooral een goeie prijs. Aan de trekkers, weinig bleênen en kromme stijve ruggen. En aan de vlashande laars goeie koop aan billijke prijzen. En met een gepast afzetgebied opdat ze tevreden zouden mogen terugzien op de handel van vroegere jaren, nog totaal onbekend voor de nieuwelingen. 4 Aan de Hoppeboeren die de pri- ma-hop-kwaliteit reeds vast hebben wat meer geld voor hun waar, en aan hen die ze nog niet mochten krijgen spoedige verbetering. We wenschen hen hoop op betere tijden. We vragen hen, dat ze, spijts alle oneerlijke be- kamping, toch dit mooie gewas uit onze streek niet zouden laten verdwij nen en wenschen dat ze prijs naar kwaliteit zouden kunnen opstrijken. Aan de Hophandelaars een breed afzetgebied opdat ze in eigen streek hooge prijzen zouden kunnen uitbe talen om aldus den hopboer een be ter vooruitzicht te geven. Dat ze hun hopbalen niet lang in magazijn zou den moeten later, verjaren en over veel overtuigingskwaliteiten mochten beschikken om den heer Brouwer aan het verstand te knoopen dat Pope- ringsche b.op voor andere in kwaliteit niet meer moet onderdoen. 4 Aan de Armen wenschen we dat ze zoo goed aan hun brood zouden komen dat ze nimmer de hand zou den moeten reiken en een minder ouderwetsche Winter als we vanaf 16 December beleven. 4 Aan de Rijken en Welstsllenden dat ze zouden gedenken wat Christus hen leerde: een druppel water in mijn naam gegeven zal niet onbeloond blijven; dat ze dus zouden geven met volle christelijke liefde. 4 Aan alle Commeeren, Klappeien en Watertibben ioenschen we een vei ligheidsslot op hun mond, zoodat ze met hun praatjes, achterklap en kwaadspekerij geen kwaad meer zou den berokkenen aan hun evennaaste die het al zoo hard hebben om de twee eindjes van het jaar aaneen te knoopen, zonder in de wielen geloo- pen te worden door kw&tongen. 4 Aan Renteniers, Zonnekloppers, Straatingenieurs en Walkapiteins wen schen ive kommerloos en onbezorgd leven, veel openbare en andere wer ken, waarover ze zouden kunnen pra ten uren aan een stuk en dat ze zoo geen stukken van hun evennaaste zouden praten. 4 Aan allen die graag zouden heb ben dat het hier beter zou gaan op onze wereld en met allerlei plannen in den kop loopen om de wereld te verbeteren, wenschen we dat ze zou den beginnen met zich zelf te verbe teren en hun best te doen om alle gebreken in zich uit te roeien. Als allen het zoo doen dan leven we broe derlijk, precies als engelen in den hemel. 4 En per slot van rekening wen schen we aan allen, jongeren en oude ren van dagen, een kloeke gezond heid, tevredenheid des harten en met hen beschoren geluk. En we slui ten onzen Nieuwjaarsbrief met een te overwegen gedachte: 't Geluk is niet te vinden in buitensporigheden maar in het naarstig uitvoeren van het op gelegd werk, en in de hoop en liet streven naar, een beter bestaan en leven, EEN GESCHIEDKUNDIG JAAR. Het jaar 1938, is voorbij. Van 1937 zegden we dat het een jaar van ken tering was. Het communisme had in onze Westersche democratiën blijk baar het toppunt van propagandisti sche kracht bereikt, maar begon reeds geleidelijk aan invloed te verliezen. Dat was één uitzicht van de kente ring. Een ander uitzicht van die ken tering was geboden door de verzwak king van Frankrijk, dat gedurende ongeveer twintig jaar de hegemonie op het vasteland had gevoerd en dat die hegemonie voor goed had afge staan aan de as Rome-Berlijn. Het jaar 1937 was een jaar van ken tering. 1938 zal gekend blijven als een GESCHIEDKUNDIG JAAR. Het heeft eerst en vooral in zijn verloop de be vestiging gebracht van de kentering, die we in 1937 hadden meenen te on derscheiden: het communisme schijnt na 1937 zijn beste pijlen verschoten te hebben. In het voorbije jaar heeft het wel nog enkele gevaarlijke stuip- trekkingen gegeven, vooral in frank rijk, maar iedereen voelt, dat hei er mee gedaan is. De ellendige verzwak king van Frankrijk is gebleken uit de machteloosheid die het betoond heeft ten overstaan van de politiek van ver wezenlijkingen, door het Derde Rijk gevoerd. Geschiedkundig zal 1938 blijven, omdat de kaart van Europa, veran deringen ondergaan heeft, die in het verleden nooit maar plaats grepen dan na bloedige oorlogen. De aan hechting van Oostenrijk bij Duitsch- land, de onttakeling van Tsjecho-Slo- vakije, dat zijn feiten, die niemand op 1 Januari 1938 zou hebben durven voorspellen. Het zijn verrassingen, ook al waren het punten, die Hitier op zijn programma geplaatst had, blijkens zijn boek tMein Kampf*. Dat de verwezenlijking van die punten mogelijk werd in 1938, dat is de ver bazende openbaring van een evolutie, waarvan velen nog niet de draag kracht zulen gesnapt hebben. DE MACHT VAN DE AS ROME-BERLIJN. Duitschland was vóór 1933, het land van ellende en werkloosheid, waar het communisme een vruchtbaar veld "J'WlCt voor zijn sociaal woelwerk. Het t Dultsche volk, boette de straf uit voor zijn overmoed: het Verdrag van Ver sailles. De straf was zwaar, te zwaar volgens veel geleerden, vooral volgens zekere Angel-Saksen. Hitier wist door het aanklagen van het Verdrag van Versailles, zijn volk op te zweepen tot nieuw nationaal bewustzijn, en velen in het buitenland hebben zijn werk in de laatste vijf jaren, op economisch en buitenlandsch politiek gebied goedjonstig toegezien. Thans is Duitschland echter geko men op een hoogte, waarbij men mag zeggen: Goed, nu hebt ge wat we U maximaal konden toelaten, gaat ge verder, dan dreigt de geschiedenis van \191i zich te herhalen, wees toch niet. te voortvarend! Inderdaad, Duitschland is in zijn machtsontplooiing op een grens ge komen waar de gansche wereld zich onbehaaglijk begint te gaan gevoelen. Ongetwijfeld heeft het deze macht te danken aan de samenwerking met Italië, aan de verwezenlijking van de as Rome-Berlijn, doch op zich zelf is het Duitsche Rijk een macht gewor den, waar het Italiaansche imperium meer en meer door in de schaduw gesteld wordt. De as Rome-Berlijn ontstond op de basis van gelijkheid van Italië en Duitschland. Het laatste is boven de Italiaansche bondgenoot gegroeid en daarin berust een zeker gevaar omdat Italië zich zou kunnen genoopt voelen om de gelijkheid te herwinnen. Geheel de campagne der laatste weken nopens Tunis, Djiboeti en Suez schijnt wel door deze ver zuchting ingegeven te zijn. DE SCHADUW VAN DUITSCHLAND VALT OVER AMERIKA. De macht van Duitschland, die ge lijk heeft gehaald over de laatste hin der die het nog kon voelen in Cen- traal-Europa, Tsjecho-Slovakije, is als de magneet, waarrond thans geheel Midden-Europa en de Balkan evolueert. Het is wonderlijk hoe al deze kleine landjes, die over enkele jaren of zelfs maanden, zich nog vijandig durfden uitlaten tegenover Duitschland, thans verklaren dat hunne belangen, ie Ber lijn liggen. Zoo spreekt Tsjecho-Slo vakije en Litauen, nadat Roemenie en Yoego-Slavie en al de andere Balkan- landen het reeds gedaan hadden. Wat wordt nu, die macht als ooit een bres geslagen wordt in Sovjet- Rusland. zoo de Staat Oekraiena ver- wezenlijkt wordt? Dat is de onbe haaglijke vraag, die de Amerikanen zich zijn gaan 'stellen, temeer daar de Japansche vijand ook langs de zijde van Duitschland staat. De bitsigheid waarmee. Amerikaan- sche Staatslieden zich over Duiicch- land uitlaten, van Ickes tot President Roosevelt'i'ncluus, is niet alleen inge geven door de verbolgenheid oir. de Jodenvervolging. Dat is een gelegen heid. De wereldhegemonie, die de Amerikanen na den oorlog van En geland overgeërfd hebben is bedreigd, door Duitschland en Japan. De schrr- duw van Duitschland valt over Ame rika. Het Amerikaansch-Engelsch lian- delsaccoord, dat op 17 November LI. onderteekend werd en waarbij beide partijen mekaar groote concessies hebben toegestaan, schijnt te wijzen op een toenadering en een grootere samenwerking op economisch gebied, om desnoods hierin een compensatie te vinden voor de vermindering van de handelsbetrekkingen met Duitsch land, zoo ze langs d.e zijde het Derde Rijk tot meer bescheidenheid moes ten willen dwingen. De reis van Dr Schacht naar Londen, als we daar laten al de onzin, die te dier gelegen heid uitgekraamd werd, moet zeker in verband gesteld worden met een soort economische oorlog, die Duitschland uit dien hoek bedreigt. HET KOMENDE JAAR. Het is meer dan ooit gewaagd om zich met gissingen in te laten over de toekomst. Wat ons het meest bekom mert thans is het vraagstuk van den vrede. In September laatst hebben we die vrede leeren waardeeren. Voor ons, Katholieken, is het ee.i groote troost te kunnen bidden tot Hem, die mach tiger is dan de machtigsten dezer aar de. In Hem berust ons vertrouwen voor het behoud van den vrede in onze gewesten. Verboden nadruk.) ROSKAM. V JAAR. N' 1. i iu. w*iia i,b wmvnt TARIEF VOOR BERICHTEN Kleine berichten pe. regel I.fr. 2 fr. toel. v. ber m adr t. hur Kleine berichten (minimum' 4.fr. Rouwber. en Bedank, (mm.) S.fr. Te herhalen aankondigingen pris op aanvraag. Annoncen zijn voofaf te betalen en moeten tegen den Woen«dag avond ingezonden worden. Kleine be richten tegen den Donderdag noen. Katholiek Weekblad van leper Bureelj Boterstraat, 58, IF.PER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (pet poet) Binnenland 25.Frank Engeland 11— Belgaa Frankrijk 4Belgaa Belgisch Kongo 9,Belgas Alle andere landen 13.Belgas Hedewtrkert sim veeantwcmdelijk teor kun artikels. IBIBI IBIllWÉlBlBIBM D rukker-U itge ver SANSEN-VANNESTE, Poperinge.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1939 | | pagina 1