NAAR HET EINDE VAN TWEE OORLOGEN
In ons Land
Wereldgebeurtenissen
Pauselijke Intentie
in de Katholieke Vlaamsche
Volkspartij
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN 1EPER
INTERNATIONAAL OVERZICHT
ZONDAG 8 JANUARI 1939
a WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
7* JAAR. Nr t.
«DE HALLE
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 58, IF.PER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per ooat)
Binnenland
Engeland
Frankrijk
Belgisch Kongo
Alle andere landen
Medncerkers tijn ttrant*
hun artikels
25.Frank
10.Belgas
9.Belgas
9.Belgas
13.Belgas
(leliih voor
TARIEF VOOR BERICHTEN
Kleine berichten pe* regel I.— fr.
2 fr. toel. ber. m. adr. t bur.
Kleine berichten (minimum! 4.—fr.
Roowber. en Bedank, (min.) 5.fr.
Drukker-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge.
Tel. Poperinge Nr 9.
Poetcheekrekening Nr 155.70.
Te herhalen aankondigingen
oris op aanvraag.
i Annoneen rijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woen.'lae «vond
I ingezonden «vorden. Kleine be-
l rich'en tegen den Donderdag noen
Herinnert U de christenvervolging laat des getseds»: de intentie van den
te Jerusalem. Het was besloten: Paus.
Petrus moest eraan.
Tragisch moment.
Herodes Agrippu had Petrus doen
aanhouden; de gevangeniswacht, 16
man sterk, moest hem bewaken. Wat
peinst God? Waarom laat Hij in den
steek zijn man die de wereld moet
veroveren?
De jonge Kerk zal ook onthoofd
worden indien Petrus' hoofd valt.
En toch bidt die jonge Kerk met
al de vurigheid en het betrouwen dat
de nood en het gevaar inboezemen.
Het was nacht, 's Anderendaags
moest Petrus voor Herodes verschij
nen.
Wiens plan zal lukken? Dat van
God of van zijn vijanden?
Tragiek der feiten en toch godde
lijke humor. God heeft het laatste
woord. God lacht met zijn vijanden.
God is altijd optimist.
En is het noodig, gelijk hier, Hij
zendt een engel terwijl Petrus slaapt
in zijn cachot, handen en voeten ge
boeid. Al met eens verschijnt' een
klaarte en de engel schudt hem wak
ker: «Op Petrus, doe uw kleeren en
schoenen aan, kom mee met mij.
Is hij wakker of droomt hij nog?
Meegaan met ketens aan mijn voe
ten? En de deur is gegrendeld... maar
God laat zijn eeuwig plan van Petrus,
die eerste Paus moest zijn te Rome,
niet door menschenhanden in duigen
slaan.
Al is daarvoor een engel noodig.
God heeft er genoeg. Milliarden zijn
er bereid om op een wenk de na
vette te doen tusschen hemel en
aarde.
Als een majoor maar eens moet
schuifelen in 't leger om twee hon
derd mannen te doen marcheeren,
wat zeggen van de Heer der heir-
scharen
Petrus loopt al op vrije voeten; de
wachten slapen,
Zij zullen het duur bekoopen want
de woedende tyran zal ze allemaal
kapot maken omdat ze hun prooi lie
ten ontsnappen.
Herodes gaf niet veel voor hun men-
schenleven, maar hij gaf veel voor
Petrus.
De deuren gaan open van zelf. De
engel forceert het slot en daar wan
delt Petrus alleen door de straten van
Jerusalem waar de eerste christen
waken en bidden voor zijn behoud en
zijn verlossing.
Het gebed is niet verloren.
Petrus is gered. Dit mirakel wekt
opschudding in stad.
De Paus kent die geschiedenis beter
dan wij. Hij blijft optimist, hij blijft
betrouwen op Hem die eenmaal ver
klaarde: Ik heb de wereld overwon
nen.
BIDDEN
De Paus bid, hij weet dat het schip
der Kerk altijd zal tempeest lijden,
maar nooit geen schipbreuk.
De Paus vraagt nu ook gebeden ge
lijk Petrus in den tijd. De Paus stelt
als maandintentie voor: «het aposto-
issaiSiiiHiHaaflQass&EizsBiia
Het beste deel van gansch de H.
Kerk zal de wereld door heel de
maand bidden en 't zal wel gaan.
«Hola! Herodes, als ge U te veel
permitteert zullen we er een spelle
voor stekenzeggen nogmaals de
engels.
DE PAUS EN ZIJN PATERNOSTER
Kardinaal Gerlier, aartsbisschop
van Lyon, kreeg van E. H. Amphoux
(aalmoezenier van het hospitaal te
Lyon) den paternoster van den Hei
ligen Pastoor van Ars om te geven
aden Paus.
«Een mijner priesters, zegde Kar
dinaal Gerlier in de radio van 't Va-
tikaan, bezat die schoone relikwie en
was zoo edelmoedig geweest ze mij af
te staan om ze aan Z. H. den Paus
te overhandigen, omdat hij dacht dat
het voor den Paus een groote troost
zou zijn in deze bange dagen.»
Op het oogenblik dat ik het koffer
tje opendeed glansde het aangezicht
van den Paus en hij zei: «Het was
onmogelijk mij een grooter plezier te
doen.
Hij bekeek dat rozenhoedje en nam
dan spontaan zijn paternoster en gaf
hem mij zeggend: «Gij zult den pa
ternoster van den Paus geven aan den
priester die hem deze vreugde heeft
bezorgd en gij zult hem zeggen dat ik
dagelijks zal bidden op dien pater
noster van uwen grooten Heilige.».
Gelukkige priester, weerdig van
zulke ongehoorde gunst en van wien
zijn aartsbisschop een oogenblik bijna
jaloersch was.
De groote kommernis van den Paus
is de kerkvervolging.
De Staat is God en Hitler is zijn
profeet.
Nieuwe religie, valsche mystiek, er
satz van de oude godsdienst die binst
20 eeuwen zijn preuven gegeven heeft.
Christus weggeband. Hitler is God,
de Staat is God gelijk vóór Christus'
tijd de Keizer en de Staat vergodde
lijkt waren en de menschen verslaafd.
Tegenover dien machtigen en ge-
wapenden afgod staat de grijze ouder
ling van 't Vatikaan, wapenloos, maar
niet machteloos.
Chamberlain en Lord Halifax zullen
den 13 dezer een bezoek brengen aan
den Paus.
Hitler was te Rome den 3 Mei 11. en
hij ging den Paus niet groeten. Offi
cieel was alles in orde en in feest,
troepen, vliegtuigen, pantserschepen.
Maar het volk bleef koel.
De ware overwinnaar van den dag
was de Paus.
De Paus offerde zijn leven voor de
vrede.
Indien de jury voor den Nobelprijs
onpartijdig oordeelt, die prijs voor de
vrede zal hem toekomen, die den vrede
heeft gered over drie maanden.
Maar de Nobelprijs van den hemel
zal eensdaags nog heerlijker zijn voor
hem. A. B.
1. Vergadering van den Partijraad.
Da Partijraad der Katholieke Vlaam-
sc'ne Volkspartij ls samengeroepen tegen.
Woensdag, 11 Januari, met volgende dag
orde:
1. Onderzoek van den polltieken toe
stand. De Heer A. De Vleeschauwer, Mi
nister van Koloniën, zal de bespreking in
leiden.
2. De partijorganisatie en de propagan
da. Verslaggever, Heer J. Boon, hoofd-
scerctaris der K. V. V.
3. De kandidaatstelling bij de aanstaan
de verkiezingen. Verslaggever Heer P
W. Segers, lid van het Directorium der
K. V. V.
De Partijraad is samengesteld uit de
leden van het Directorium, de voorzitters
der 17 arrondissemsntsorganisaties en af
gevaardigden der sociale groepen.
2. Benoeming.
De Hesr Cyriel Brems werd aangesteld
sis propagandasccretaris der K. V. V.
3. De Studiecommissies.
1.1 den schoot der Katholieke Partij
tv.; „en mans 12 studiecommissies die ge-
ia.t zijn mei hei instudeeren der groote
aktui..e vraagstukken:
a) Landbouwkwestles; b) Buitsnland-
sche Zaken; ci Familiale aangelegenhe
den; d) Alcohol; ei Pensioenen; 1) Be
stuurlijke hervormingen op gemeentelijk
terr.in; g) Koloiiiale kwesties; h) Open
bare gezondneid unet verschillende sub
commissies) i) Hervorming der kieswet
ten; j) Betrekkingen met de pers; k) Ver
plichte verzekering tegen de verplichte
werkloosheid; 1) Staatshervorming.
4. Partijcongressen.
Twee der hooger genoemde studiecom
missies bereiden congressen voor geduren
de dewelke de arrondissementsafgevaar
digden hun houding zullen moeten be
palen:
1. Nopens het onmiddellijk verwezen
lijken van sommige dringende problemen
van staatshervormingen.
2. Inzake familiale aangelegenheden.
De behartiging der familiebelangen
heeft steeds een der voornaamste grond
slagen gevormd der Katholieke Partij.
Ziehier de voornaamste kwesties die zi4-
len behandeld worden:
1. De zedelijkheid in 't algemeen (klee.
ding, vermakelijkheden, lezing, enz.).
2. De zedelijkheid in den arbeidskring.
3. De kinderen en de Jeugd: kinderver
zorging, speelpleinen, schoolkolonies, enz.
4. Het werk der gehuwde vrouw.
5. De familiewoning.
6. Wetgeving over het burgerlijk huwe
lijk, echtscheiding.
7. De fiscale lasten en de familie.
8. De Zondagrust in de familie.
IBBBBBSflRBBBBRBRRBHaBBBBilRBa
GE Z1JT OVER ONS BLAD TF.VRE
DEN I - NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. -
DOE HET ZONDER U1TSTEL.
IN SPANJE EN CHINA.
Met de boodschap van het vleesch-
geworden Woord: *eere aan God in
den Hooge en Vrede op aarde aan de
menschen van goeden icübereik
ten ons tijdens de laatste dagen van
het verloopen jaar allerlei berichten,
die een einde aan de oorlogen in
Spanje en in China in het vooruit
zicht stelden.
We zijn sedert een drietal jaren,
weer heelemaal vertrouwd geraakt met
de oorlog. Gelukkig zijn we geen
rechtstreeksche getuigen. Maar de
dagbladen brengen ons sedert Okto
ber 1935 dag voor dag de gruwelijke
mare van krijgsverrichtingen, van
duizenden dooden en nog meer dui
zenden gekwetsten. In Oktober 1935
begon de veldtocht in Abessynie, die
in April 1936 een einde nam bij de
inneming van Addis-Abbeba. Onge
veer drie maanden later brak de bur
geroorlog in Spanje uit (17 Juli 1936)
en juist een jaar later begon de veld
tocht van de Japanners in China. On
ophoudend wordt er gevochten. Komt
er een kleine rustpause aan het
Spaansche front, dan hernemen de
luchtaanvallen in China met des te
meer hevigheid. In Spanje en China
duurt de oorlog thans respectievelijk
twee jaar en half en anderhalf jaar.
Wanneer een trein- of mijnramp in
de nog in vrede levende landen aan
tien, twintig menschen het leven kest,
stijgt een meewarig gemompel op in
de lezerskringen. Arme menschen,
schamele weduwen en weezen! Het
bericht van duizenden gesneuvelden
echter, kan diezelfde lezers nog nau
welijks ontroeren. Zoo'n nieuwsjes zijn
dagelijksche kost geworden immers,
en het gaat hier toch maar om... sol
daten. Alleen de gruwelen van een
luchtbombardement boven open ste
den, met de talrijke burgersslachtof
fers kunnen nog deernis verwekken.
Het voortbestaan van een oorlog
verstompt de gevoelens, niet alleen
voor degenen, die erbij betrokken zijn,
maar eveneens van dezen die de echos
op grooten afstand vernemen. Alleen
daarom reeds is het einde van de oor
logen in Spanje en China wenschelijk.
HET NIEUWE
FRANCO-OFFENSIEF.
Na maanden rust is op het Ebro-
front een nieuw offensief ontketend
geworden, dat door zijn hevigheid,
gericht is cp het afdwingen van een
beslissing. Generaal Franco heeft on
geveer 300.000 man opgesteld op het
Katalaansche front, waafvafi het
grootste deel in den strijd gewikkeld
is, hoewel nog belangrijke contingen
ten in reserve gehouden worden. Dat
offensief dat tot nog toe betrekkelijk
gunstig schijnt te verloopen voor de
aanvallende troepen, laat den indruk
er een definitief en allerlaatste te zul
len worden. Wel is Barcelona, het
doelwit, door een driedubbele verster
kingsgordel beschermd, maar de over
macht aan manschappen en het feit
dat de eerste gordel op verschillende
zoogezegde oninneembare plaatsen
werd doorgebroken, laat een snelle
opmarsj veronderstellen.
niet meer zullen kunnen vervoegen,
terwijl Franco al zijn troepen zal kun
nen concentreeren voor de verovering
van de geheele kust en de afzonde
ring van Madrid.
Franco streeft meteen nog een an
der doel na, dat naderbij ligt. Door
het verwerven van belangrijke suc
cessen in de eerste dagen, wil hij de
reis van Chamberlain naar Rome be
ïnvloeden, ten einde als oorlogsvoe
rende mogendheid erkend te worden.
Deze erkenning zou vooral van belang
zijn voor een vlotte regeling van de
diplomatische betrekkingen met het
buitenland, vooral met Engeland na
het eindigen van de vijandelijkheden.
DE JAPANSCHE
VREDESBOODSCHAP.
De Japansche prins Konoye, heeft
eveneens tegen het einde van het jaar
de Japansche vredesvoorstellen be
kend gemaakt. Vit die voorstellen
blijkt duidelijk dat Japan zich nog
altijd houdt aan argumenten
waarvoor het zijn veldtocht heeft ge
organiseerd; de ontvoogding van Chi
na van de Europeesche mogendheden
en vooral de strijd tegen het commu
nisme.
Japan wil vrede sluiten met het
broedervolk der Chineezen op de vol
gende drie voorwaarden:
vriendschap met Japan;
toetreding tot het anti-Komin
ternpact (tegen het commu
nisme)
economische samenwerking tus
schen beide landen.
De groote Chineesche Maarschalk
Wang Tsjing Wei, die tot nog toe in
Chineesche middens een groot ver
trouwen genoot en een goed vriend
van Tsjang Kai Sjek was, heeft
verklaard met deze voorstellen te
kunnen instemmen. De Maarschalk
Tsjang Kai Sjek, de ovverle:rl"r r -
het leger, wil hier echter niets van
weten en beschuldigt Wang as, mg
Wei van verraad.
Deze gebeurtenis is in ieder geval
van uitzonderlijk belang. Ze wijst op
hef. bestaan van oneenigheid bij de
Chineesche leiders en icaarschijnlijk
ook bij hun aanhang. Wang Tsjing
V/ei vertegenwoordigt het China dat
zich desoiidariseert met de steunende
groote mogendheden: Sovjet-Rusland,
Amerika, Engeland en Frankrijk. Als
zijn opvatting werkelijk veel aanhan
gers telt en de Chineezen zich gaan
bewust worden, dat ze eigenlijk hun
bloed vergieten voor vreemde mogend
heden, dan kan de vrede ook in het
Oosten- niet iar.g meer uitblijven.
(Verboden nadruk.) ROSKAM.
IBBBBBHmBflaBBBBaBnMHBEBBIBBBBfiBBMISBBaBBaBSZBBBaSBIBBRBGaSBSSSBEaflBBBBflBBflBaSflBB
GENERAAL FRANCO,
die het oppergezag voert over gansch
Nationaal-Spanje en over de Natio
nale legers.
Als ooit Barcelona kan ingenomen
worden mag de oorlog als geëindigd
beschouwd worden. In dat geval im
mers is rood Spanje verstoken van
alle verbindingswegen met het bui
tenland over het land. De Fransch-
Spaansche grens wordt dan een zuiver
wit-Spaancche grens, waarlangs de
Republikeinen niet (neer zullen kun
nen bevoorraad worden, zooals dit
tot nog toe en ivel in aanzienlijke
mate gebeurde. Meteen wordt de kust
strook, die de rooden bezetten in
groote mate herleid, zoodat de Fran
co-schepen en -vliegtuigen een dege
lijker waakzaamheid zullen kunnen
aan den dag leggen.
Sedert het laatste offensief is rood-
Spanje in tweeën gesplitst geworden
zoodat de vrijkomende troepen in
Katalonië, het Spanje van Madrid
ONTWERPEN VOOR NIEUWE MUNTSTUKKEN
DOOK BEELDHOUWER DIONANT
Hfiv/£NAAN: Beeldenaar van Koning Leopold voor een vijffrankstuk. ONDER
AAN' Beeldenaren van Koningin Astrid en Koning Leopold voor nieuwe stukken
van twintig frank.
FRANKRIJK
H. DALADIER BEZOEKT KORSIKA,
TUNIS EN ALGERIE. OVERAL
GENIET HIJ EEN GEESTDRIFTIG
ONTHAAL.
De Heer Daladier, Eerste Minister van
Frankrijk, scheepte Zondag in en Maan
dag morgen deed het viooteskader dat
hem vergezelde zijn statige aankomst in
de reede van Ajaccio, op het eiland Kor-
sika. Het eskader bestond uit de «Suffren»,
de «Foch», de «Colbert», drie kruisers van
8.Ü00 ton. vergezeld van drie torpedojagers.
Een luchteskader toerde in de lucht.
M. Campinchi, Volksvertegenwoordiger
van Korsika en Minister van de Vloot,
toog eerst aan wal, en kort daarop verliet
II. Daladier de «Foch», onder het lossen
van salvo's.
Op de kaai werd de H. Daladier ver
welkomd door de plaatselijke overheden
en door een 40.000 koppige menigte die
den H. Daladier geestdriftig toejuichte en
luidruchtig uiting gaf aan hare geestdrift.
H. Daladier legde bloemen neer aan het
oorlogsgedenkteeken en een troependelilé
greep plaats. Daarop volgden redevoerin
gen waarin H. Daladier beloofde over
Korsika te zuilen waken. Korsika is de
band tusschen het moederland en Noord-
Afrika.
Op den doortocht naar het stadhuis
van Ajaccio werd II. Daladier andermaal
uitbundig toegejuicht. De F'ransche Eerste
Minister sprak over de verbondenheid van
het eiland met Frankrijk en maakte den
roem van het geheele Fransche rijk.
Frankrijk is sterk cn zal niet wijken.
Na opnieuw uitbundig te 2ijn toege
juicht door de menigte, keerde H. Dala
dier terug aan boord van de «Foch» oni
wat nadien weer af te varen, nu naar
Bastia. een andere stad van Korsika.
Te Bastia waren, evenals te Ajaccio,
alle huizen bevlagd. Alle winkels waren
gesloten cn hier wachtte den H. Daladier
opnieuw een geestdriftige ontvangst. Tal
rijke landlieden waren naar ue stad toe
gestroomd om den Eersten Minister toe
te juichen. Trouw aan Frankrijk werd
gezworen.
NAAR DE FRANSCHE KOLONIËN
IN NOORD-AFRIKA.
Na een plechtige ontvangst en een op
onthoud van anderhalf uur, voer het es
kader weer verder, naar Noord-Afrika.
Dinsdag morgen verscheen het eskader
voor Bizerte. Onbeschrijflijk was de ont
vangst die den H. Daladier gebracht werd,
zoo vanwege de blanke bevolking als van
de inlander». In de haven werd de Eerste
Minister verwelkomd door de personali
teiten van Tunisië en door een afgevaar
digde van den Bey van Tunis.
Na een bezoek aan stad, aan de mili
taire versterkingen cn aan deze van Met-
linc, reed de H. Daladier en de leden van
zijn gevolg per auto tot aan het Bardo,
het verblijf van den Bey, dat op enkele
km. van Tunis is gelegen.
De Bey. omringd van zijn Minister en
Dignitarissen, ontving met groote plech
tigheid den H. Daladier. In de Troonzaal
werden redevoeringen uitgesproken.
11. Daladier verklaarde dat Frankrijk
en Tunis onverbreekbaar verbonden zijn.
De Bey drukte de erkentelijkheid van
Tunisie tegenover Frankrijk uit, erkente
lijkheid die steeds zal betuigd worden.
Tunis zal zich scharen rond Frankrijk.
Dinsdag na den middag deed dc H. Da
ladier zijn intrede te Tunis. Uitbundig
was de geestdrift die hem aldaar stond
te wachten. De menigte verdrong zelf de
ordediensten en de auto van den Staats
man kon ternauwernood door het jui
chende volk doorkomen.
De Heer Daladier werd 's avonds een
banket aangeboden tijdens hetwelk hij
een rede hield die door de radio werd
uitgezonden. Hij prees nogmaals de een
heid welke het Moederland met Tunis,
Algerië en Marokko bindt. De macht van
Frankrijk is onoverwinnelijk. Het kan het
hoofd bieden aan alle aanvallen en ge
varen. Ten slotte bedankte dc H. Daladier
om ds geestdriftige ontvangst welke hem
te beurt viel te Tunis.
Woensdag heeft de H. Daladier dan de
verdedigingswerken van Tunisië gaan be
zoeken en 's avonds te Gabès toegekomen,
waar een geestdriftig onthaal hem op
nieuw te beurt viel.
Na Gabès en de Tunisische verdedi
gingswerken te hebben geïnspecteerd is
H. Daladier teruggekeerd te Tunis, waar
hij lezing gaf van een boodschap van den
H. Lebrun, President der Republiek.
H. Lebrun verklaarde dat gansch Frank
rijk met vreugde, vertrouwen en trots de
triomfantelijke reis van den II. Daladier
volgt.
Verder bezocht H. Daladier Sfax, El
Djem en Soesa. Te Sfax werd hem door
de Kaïd een zilveren olijftak aangeboden,
een symbool van unie en van vrede. Te
El Djem werd hem dank verklaard om
het protectoraat van F'rankrijk.
Overal viel hem een geweldige geestdrift
te beurt.
Opmerkelijk was de geestdrift welke
heerschte te Tunis, als men in acht neemt
dat daar tienduizenden Italianen wonen.
Te Tunis zelf hadden enkele incidenten
plaats. Een kleine betooging van de Na
tionale Partij van Tunis werd uiteenge
jaagd en ruiten werden ingegooid van
enkele Italiaansche winkels. Anti-Italiaan-
sche betoogingen werden op touw gezet.
FRANKRIJK
HEEFT KLAAR GESPROKEN.
Korsika en de Fransche bezittingen in
Noord-Afrika hebben dus op ondubbel
zinnige wijze liuu gehechtheid aan Frank
rijk betuigd. H. Daladier heeft ook op
ondubbelzinnige wijze gesproken. Cewcld
zal met geweld beantwoord worden.
Frankrijk zal geen afstand van grond
dulden.
Italië heeft deze reis met lede oogen
aanzien. Dc Italiaansche oers tracht dit
bezoek te minimalisecren en te doen door
gaan als een uitdaging.
De H. Daladier heelt met zijn reis on
getwijfeld de positie van Frankrijk ver
stevigd tegenover de niet otficieel-uitge-
drukte eischen van Italië.
In Engeland werd de reis van de Heer
Daladier uitvoerig beschreven en bespro
ken. Engeland heeft met genoegen deze
reis gevolgd.
Voor wat nu de spanning tusschen Italië
en Frankrijk betreft is. buiten de reis van
den H. Daladier, weinig veranderd. Toch
schijnt men eenig achteruittrekken van
Italië te bespeuren.
Nog wordt bevestigd dat de H. Cham
berlain, bij zijn bezoek aan Rome. niet
als bemiddelaar tusschen de beide Staten
zal optreden. Frankrijk en Italië zullen
het met elkaar moeten uitmaken.
In Italië werd intusschen de voort-
brengst van vliegtuigen verdubbeld.
HET ONTWERP DER BEGROOTING
GOEDGEKEURD
Na verschillende zittingen van Kamer
cn Senaat, na een heen- en terugzenden
van Kamer tot Senaat, werd in vierde
lezing ten slotte de begrooting van de Re
geering Daladier goedgekeurd.
De goedkeuring had slechts Zondag
avond plaats. H. Paul Reynaud, Minister
van Financien, stond onvermoeibaar op de
bres om zijn begrooting te verdedigen en
H. Daladier moest zijn vertrek naar Kor
sika cn Noord-Afrika uitstellen tot hij,
zekerheid had over het lot der begrooting,
en tengevolge, van de Regeering. Hij kon
slechts Zondag namiddag Parijs verlaten.
De nieuwe financieele politiek van de
Fransche Regeering heeft reeds een gun-
stigen uitslag weten te verwerven. Ge
vluchte kapitalen kwamen terug naar het
land en de diskonto- en rentevoet kon ver
laagd worden tot 2%.
DE KINEMAS VAN PARIJS
IN STAKING
De Parijsche kinemas, die reeds onder
worpen waren aan het recht der armen
en aan een zware staatsbelasting, zagen
hun lasten nu nog verzwaren door een
municipale taks, gaande van 3,60 tot
IS r/0| naar gelang het totaal der ontvang
sten.
De kinema-uitbaters hebben hiertegen
groot verzet aangeteekend en Woensdag
hun zalen gesloten. Zoo binnen een week
geen akkoord wordt getroffen, zullen de
kinemas der omschrijving van Parijs
eveneens sluitcu. Zoo niets verandert bin
nen de veertien dagen zal aan de kinemas
van geheel het land door de kinemasyn-
dikaten bevel gegeven worden eveneens te
staken.
SPANJE
DE BURGEROORLOG. DE NA-
TIONALEN MAKEN MERKELIJKE
VORDERINGEN IN CATALONIE.
Het nieuw offensief dat ingezet werd
tegen Katalonië, heeft reeds een reeks
suksessen gebracht voor de nationalen.
Een vijftigtal dorpen werden veroverd,
o.m. het versterkte Artesa de Segre, Gra-
nadella. Soleras, Figuera, enz. Een 20.000
krijgsgevangenen werden gemaakt en een
groote hoeveelheid wapens en munitie buit
gemaakt.
De rooden leden zware verliezen.
Naar verluidt zou dit offensief slechts
een eerste inleiding zijn, die dan binnen
kort zal gevolgd worden door een krach
tige stoot om Katalonië gansch te ver
overen.
Moedeloosheid is uitgebroken in de
roode rangen.
Enkele maanden geleden was een rood-
Spaansche oorlogsbodem de haven van
Gibraltar binnengevaren, na zware averij
te hebben opgeloopen tijdens een zeege
vecht. De boot kwam aldan uit Frankrijk
waar zij was hersteld geweest. Na her
stelling te Gibraltar diende liet schip te
vertrekken. De nationalen hadden dit ver
trek voorzien en enkele schepen van hun
eskader bleven voor Gibraltar varen om
het rood schip aan te vallen.
Deze oorlogsbodem, de José Diez
trachtte in den nacht van Donderdag 2V
op Vrijdag 30 December, onopgemerkt
Gibraltar te verlaten. Het kwam echter
aanstonds tot een zeegevecht. De «José
Diez» werd zwaar geraakt aan de nia-
chienkamer en strandde in een baai der
Gibraltarrots.
Door Engelsche matrozen werden de
vier dooden, de gewonden en de andere
leden der bemanning afgehaald. De doo
den werden te water gelaten. De gewon
den in gasthuizen verpleegd en de officie
ren en matrozen in een concentratiekamp
ondergebracht. De boot werd vlotgemaakt
en naar Gibraltar gesleept.
De rooden meldden eerst dat ook een
oorlogsbodem van de nationalen in den
grond werd geboord, wat geloochend werd
langs natitjnale zijde.
DE VEROVERING
VAN BORJAS BLANCAS.
Donderdag werd een nieuwen vooruit
gang der nationalen gemeld. Zij verover
den o.m. de Borjas Blancas, een der oog-
Ver volg op 2' blad)
NAAR OMVORMING EN UIT
BREIDING DER REGEERING
Politieke bedrijvigheid leeft
weer op.
Hr Spaak, Berrie Minister, is nu uit
verlof teruggekeerd, en schijnt eindelijk
de politiek; toestand van onzekerheid .e
willen opklaren.
Het blijkt wel dat de Hr Spaak klaar
wil zijn vooraleer Kamer en Senaat de
werkzaamheden hervattsn, 't zij met 17
Januari, en zoo mogelijk voor den terug
keer van den Koning, dit vastgesteld zijn
de op den 10 Januari.
De Eerste Minister kondigde ten andere
reeds aan dat hij onderhandelingen zou
voeren met talrijke politieke personalitei
ten.
Twe; groote moeilijkheden brengen den
Hr Spaak veel moeite en last.
De eerste blijft steeds de Burgoskwestie,
diê maar ge:n oplossing krijgt. Tot een
volledig akkoord zou het nog niet geko
men zijn tusschen de beide betrokken re
geeringen. D; Katholieken blijven bij hun
eisch tot het zenden van een handelsver-
tegenwoordiger: de Socialiste- zitten vast
aan hst laatst genomen kongrerivesluit,
wat tot gevolg heeft dat er van een ml-
nlsterisele omvorming wel geen spraak zal
kunnen zijn zcclang deze kwestie niet
wordt opgelost.
De tweede groote moeilijkheid blijkt dan
nog wel de oriv-rming e- "ttbreidlng van
de Rsgeering zelf.
Door de vervanging van dc Hr Max-
Léo Gérard door den Hr Albert Janssen
als Minister van Financiën, e'-ben wij nu
vijf Katholieken, vier Socialisten, een Li
beraal en een neutrale, Cenaraal Denis.
Dit is dus een noodverhoud'-?, die een
aanpassing vereischt.
Bij de aanstelling van de Regeering
Spaak werden verschillende ministeries
onder een cn zelfde urinisterieele bevoegd
heid gebracht, wat reeds heel wat wrij
ving en moeilijkheden veroorzaakte. Het
werd ook een overlast voor dc Ministers
die vrrschillende departementen te bestu
ren kregen.
Aan den Hr Spaak wordt nu het inzicht
toegeschreven drie nieuwe ministeries te
maken. In ds Regeering zou en dan vijf
Katholieken, vijf Socialisten, drie Libera
len en een Generaal zetelen.
Maar esn d;rgelijke omvorming gaat
ook niet gemakkelijk. Er moet worden re
kening gehouden met personen, de ei-chen
van ds verschillende groepen eener zelfde
partij, enz. Zoo zouden de Christen Werk
lieden. die een Minister tellen onder de
vijf Katholieke Minister, twee portefeuilles
cpelschen. Eer Katholieke Minister zou
dan de pla-'s .roeten ruinen voor een
ander.
De Liberalen _jn weeral gulzig. Zij wil
len Justitie en andere departementen
waar benoemingen kunnen gedaan worden.
Altijd z°lfde doel bij die heeren.
Er blijft dus nog heel wat politiek werk
op de plank voor de eerstvolgende dagen.
AFVAARDIGING VAN HET
BLOK DER KA THOLIEKEN
BIJ DEN HEER SPAAK
In den schoot van het Directorium van
hst Blek der Katholieken werd de nood
zakelijkheid ingezien juiste gegevens te
bekomen nopens de inzichten van den Hr
Spaak, ten overstaan van de polltieken
toestand in het algemeen. Er werd dan
ook besloten een afvaardiging te sturen
naar den Eersten Minister om poolshoog
te te nemen.
Deze afvaardiging werd Woensdag
ontvangen door den Hr Spaak. Het on
derhoud duurde een uur. Over den inhoud
der besprekingen werd maar weinig mede
gedeeld.
Door den Hr Carton de Wiart, lid der
afvaardiging, werd hierover medegedeeld
dat den Hr Spaak ds Kommissie voor But-
tenlansche Zaken, van Kamer en Senaat,
zou bijeenroepen op Dinsdag e. k. om deze
op de hoogte te brengen van de gevoerde
onderhandelingen met Burgos.
Hieruit blijkt dat de Katholieken dus
als eerste verelschte voor een verdere om
vorming d;r Regeering, de oplossing van
de Burgas-kwestie voorhouden.
HET SOCIALISTISCH
PARTIJBUREAU VERGADERT
Woensdag morgen 11. vergaderden ook
de leden van 't Socialistisch Partijbureau
Eerst werd besproken de toestand ge
schapen door het overlijden van den Hr
Vandervelde. Tengevolge verschillende
omstandigheden werd besloten de voorge
nomen herdenkingsplechtigheid, die in
Januari moest plaats hebben, tot half Fe
bruari te verschuiven.
Hr De Man. Ondervoorzitter, werd ver
zocht momenteel het voorzitterschap waar
te nemen, en den Kr Vandervelde te ver
vangen in de Internatinoale. Een meer-
derhied van de leden zou. naar verluidt,
het zelfs best vinden geen nieuwen voor
zitter aan te stellen, zooals dit lange Jaren
het geval ls geweest.
In verband met de huidige politieke
moeilijkheden werd zelfs de mogelijkheid
Ingezien een nieuw Kongres sam-n te roe
pen. Woensdag e. k. moeten de leden van
het Fartijbureau weerem vergaderen.
OVER HET BEHEER VAN
ONZE FINANCIES
Hoe er omgesprongen wordt in
zake openbare aanbestedingen.
In de laatste Jaren werd er met de bui
tengewone begrooting van het land omge
sprongen op een werkelijk verkwistende
wijze.
In 1934 bedroeg deze begrooting slechts
952 millioen, om te stijgen tot 1 milliard
223 millioen in 1935 en om de fabelachtige
som van 2 milliard 523 millioen te berei
ken in 1936-1937. Voor 1938 werd 2 mil
liard 209 millioen voorzien.
Toen de H. Max-Léo Gérard opdracht
kreeg wat klaarheid in de financiën t°-
brengen was het ontwerp der buitengewo
ne begrooting gesteld op niet min dan 2
milliard 772 millioen voor 1939. Een re-
kord dus. Hr Max-Léo Gérard wilde met
deze begrooting niet te voorschijn komen
voor het Parlement, en alle departementen
kregen order inkrimpingen te doen.
Hij ePchte de herleiding dier begrooüng
tot 1 milliard 612 millioen, wat r.og zeer
zwaar mag genoemd worden.
De bezuinigers bleken daarmede akkoord
maar hun tevredenheid zou dra beschaamd
worden.
In 1938 werden verbintenissen aange
gaan die in 1939 moeten gehouden worden.
In de Senaatszitting van 27 December II,
heeft de huidige Minister van Financies,
deze toestand aangeklaagd.
Het hoogtepeil op de buitengewone be
grooting van 2 V4 milliard zal bereikt wor
den door het feit d?t het Aibertkanaal
430 miljoen aanvullende kredieten zal ver
gen, en nog door de 60 millioen voorzien
voor de verdediging tegen het luchtgevaar.
Ds Hr Janssen klaagde nog het meest
aan de wijze waarop de ramingen veer
openbare werken worden gedaan.
Voor het Aibertkanaal was d; raming
873 millioen. Nu is men reeds aan 2.200
millioen. Het Natuurhistorisch Museum
werd geschat op 60 millioen. Het kostte
reeds 120 millioen. D; Noord-Zuidver
binding werd geraamd op 400 millioen, de
ze zal ten slotte een milliard kosten. De
technische faculteit van Henegouwen was
in 1930 op 69 miljoen geschat; zij kest
thans 122 miljoen. Voor de werken aan
de Vesdre was in 1936 een uitgave van 85
miljoen voorzien. Die uitgave bedraagt
thans 150 miljoen, zonder dat men het
vraagstuk van de zuivering der waters
heeft kunnen oplossen. De vaart van
Nimy naar Antoing moest in 1CC5, 120
miljoen kosten. Thans kost zij reeds 170
miljoen en de uitgave zal tenslotte 5CO
miljoen bedragen. De normaalscholen
te Andenne en te Laken, waarvan de kas
te op 8.700.C0O frank waren geschat, kos
ten 33 miljoen.
Terecht maakte de Hr Minister hierop
de opmerking dat hij wel een verhooging
van 10 i 20 kan verstaan op een bera
ming, maar niet van 40O
Men kan dan allicht begrijpen dat de
Hr Janssen verklaarde dat fn dergelijke
omstandigheden het voor een MirJster
van Fianciën onmogelijk is de Schatkist
te beheeren.
De Minister van Openbare Werken ver
klaarde wel dat in het vervolg dergelijke
feiten zullen getroffen woeden door sanc
ties. Maar tegen wie zal men die treffen?
De hooge ambtenaars zijn gedekt door den
Minister en de ministerieele verantwoor
delijkheid in bestuurszaken bestaat hier
niet.
Omtrent de kwestie der openbare werken
klaagde de Hr Bourguignon ook aan dat,
na afloop van de werken en de overname
ervan, steeds een banket wordt gehouden,
en omslagen onder tafel worden rondge
deeld. Alle protest kon hem van zijn» stuk
niet halen.
Krachtige maatregelen en een alge
meens kuisch dringen zich dus hoogdrin
gend op. Harde straffen moeten toegepast
worden aan de schuldigen. Als een dopper
eenige franken teveel krijgt wordt hij be
bost. De groote heeren die hooge wedden
opstrijken, mogen de kans niet krijgen
den Staat straffeloos te bestelen.
Welk* Minister zal het aandurven hier
eeens met vuile voeten er door te gaan?
DE EEDAFLEGGING
IN DE MILITAIRE SCHOOL
In de Koninklijke Militaire Schooi had
Woensdag 11. de plechtige eedaflegging
plaats d;r leerlingen der 97" promotie 'ar
tillerie en genie), die tot onder-luitenar.t
benoemd worden.
Deze eedaflegging had plaats met het ge
woonlijk ceremonieel.
Zeventig leerlingen legden d;n grond-
wettelijken eed af in het Fransch en 7 'n
het Nederlandsch.
Aan de meest verdienstelijke leerling
werd als naar gewoonte de «degen des
Koningsaangeboden. Deze beste leerling
bleek andermaal een Vlaming te zijn, na
melijk oder-luitenant Roman, uit Brugge,
die al zijn studiën in het Nederlandsch
heeft gedaan.
TOERISTISCHE AANDUIDIN
GEN AAN DE BRUGGEN
Hr Balthazar, Minister van Openbare
Werken, heeft bevolen dat aan alle brug
gen door zijn departement beheerd, pa-
neelen zullen worden aangebracht, waar
op de naam van de rivier of het kanaal
zou vermeld staan.
DE HERAANPASSING VAN
DE WERKLOOZEN
Bij Kon. Besluit werd een verplicht e
heraanpassing voor de werkloozen dis
steun genieten, uitgevaardigd. Zoo zullen
de consultatieve commissies voor de werk
loosheid de verzekerde werklooz. .r moe .en
aanduiden die zich aan Leraanpassing
zullen hebben te onderwerpen. De heraan
passing zal gebeuren hetzij in de fabriek,
hetzij in nijverheid'1- of bcroepsscholen
door den Staat ingericht. D; kasten van
de heraanpassing zullen door den Nat.
Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Werk
verschaffing gedragen worden en het ;e-
ginie zelf zal geleidelijk worden toegepast
over de verschillende gewesten van het
land.
(Vervolg op 2" biaa>
8BICaBBBBBGB&BSaaBM!IB&IBU3H8SI3BSBaBBflf!Wa5BSBBB3HBBB9BS^ti.^Jl
DE NIEUWE GEMEENTERAAD VAN ANTWERPEN
BURGEMEESTER HUYSMANS VERWELKOMT FRENSSEN IN DEH
NIEUWEN GEMEENTERAAD