NAAR HET EINDE VAN TWEE OORLOGEN In ons Land Wereldgebeurtenissen Pauselijke Intentie in de Katholieke Vlaamsche Volkspartij KATHOLIEK WEEKBLAD VAN 1EPER INTERNATIONAAL OVERZICHT ZONDAG 8 JANUARI 1939 a WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN 7* JAAR. Nr t. «DE HALLE Katholiek Weekblad van leper Bureel: Boterstraat, 58, IF.PER. ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per ooat) Binnenland Engeland Frankrijk Belgisch Kongo Alle andere landen Medncerkers tijn ttrant* hun artikels 25.Frank 10.Belgas 9.Belgas 9.Belgas 13.Belgas (leliih voor TARIEF VOOR BERICHTEN Kleine berichten pe* regel I.— fr. 2 fr. toel. ber. m. adr. t bur. Kleine berichten (minimum! 4.—fr. Roowber. en Bedank, (min.) 5.fr. Drukker-Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge. Tel. Poperinge Nr 9. Poetcheekrekening Nr 155.70. Te herhalen aankondigingen oris op aanvraag. i Annoneen rijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woen.'lae «vond I ingezonden «vorden. Kleine be- l rich'en tegen den Donderdag noen Herinnert U de christenvervolging laat des getseds»: de intentie van den te Jerusalem. Het was besloten: Paus. Petrus moest eraan. Tragisch moment. Herodes Agrippu had Petrus doen aanhouden; de gevangeniswacht, 16 man sterk, moest hem bewaken. Wat peinst God? Waarom laat Hij in den steek zijn man die de wereld moet veroveren? De jonge Kerk zal ook onthoofd worden indien Petrus' hoofd valt. En toch bidt die jonge Kerk met al de vurigheid en het betrouwen dat de nood en het gevaar inboezemen. Het was nacht, 's Anderendaags moest Petrus voor Herodes verschij nen. Wiens plan zal lukken? Dat van God of van zijn vijanden? Tragiek der feiten en toch godde lijke humor. God heeft het laatste woord. God lacht met zijn vijanden. God is altijd optimist. En is het noodig, gelijk hier, Hij zendt een engel terwijl Petrus slaapt in zijn cachot, handen en voeten ge boeid. Al met eens verschijnt' een klaarte en de engel schudt hem wak ker: «Op Petrus, doe uw kleeren en schoenen aan, kom mee met mij. Is hij wakker of droomt hij nog? Meegaan met ketens aan mijn voe ten? En de deur is gegrendeld... maar God laat zijn eeuwig plan van Petrus, die eerste Paus moest zijn te Rome, niet door menschenhanden in duigen slaan. Al is daarvoor een engel noodig. God heeft er genoeg. Milliarden zijn er bereid om op een wenk de na vette te doen tusschen hemel en aarde. Als een majoor maar eens moet schuifelen in 't leger om twee hon derd mannen te doen marcheeren, wat zeggen van de Heer der heir- scharen Petrus loopt al op vrije voeten; de wachten slapen, Zij zullen het duur bekoopen want de woedende tyran zal ze allemaal kapot maken omdat ze hun prooi lie ten ontsnappen. Herodes gaf niet veel voor hun men- schenleven, maar hij gaf veel voor Petrus. De deuren gaan open van zelf. De engel forceert het slot en daar wan delt Petrus alleen door de straten van Jerusalem waar de eerste christen waken en bidden voor zijn behoud en zijn verlossing. Het gebed is niet verloren. Petrus is gered. Dit mirakel wekt opschudding in stad. De Paus kent die geschiedenis beter dan wij. Hij blijft optimist, hij blijft betrouwen op Hem die eenmaal ver klaarde: Ik heb de wereld overwon nen. BIDDEN De Paus bid, hij weet dat het schip der Kerk altijd zal tempeest lijden, maar nooit geen schipbreuk. De Paus vraagt nu ook gebeden ge lijk Petrus in den tijd. De Paus stelt als maandintentie voor: «het aposto- issaiSiiiHiHaaflQass&EizsBiia Het beste deel van gansch de H. Kerk zal de wereld door heel de maand bidden en 't zal wel gaan. «Hola! Herodes, als ge U te veel permitteert zullen we er een spelle voor stekenzeggen nogmaals de engels. DE PAUS EN ZIJN PATERNOSTER Kardinaal Gerlier, aartsbisschop van Lyon, kreeg van E. H. Amphoux (aalmoezenier van het hospitaal te Lyon) den paternoster van den Hei ligen Pastoor van Ars om te geven aden Paus. «Een mijner priesters, zegde Kar dinaal Gerlier in de radio van 't Va- tikaan, bezat die schoone relikwie en was zoo edelmoedig geweest ze mij af te staan om ze aan Z. H. den Paus te overhandigen, omdat hij dacht dat het voor den Paus een groote troost zou zijn in deze bange dagen.» Op het oogenblik dat ik het koffer tje opendeed glansde het aangezicht van den Paus en hij zei: «Het was onmogelijk mij een grooter plezier te doen. Hij bekeek dat rozenhoedje en nam dan spontaan zijn paternoster en gaf hem mij zeggend: «Gij zult den pa ternoster van den Paus geven aan den priester die hem deze vreugde heeft bezorgd en gij zult hem zeggen dat ik dagelijks zal bidden op dien pater noster van uwen grooten Heilige.». Gelukkige priester, weerdig van zulke ongehoorde gunst en van wien zijn aartsbisschop een oogenblik bijna jaloersch was. De groote kommernis van den Paus is de kerkvervolging. De Staat is God en Hitler is zijn profeet. Nieuwe religie, valsche mystiek, er satz van de oude godsdienst die binst 20 eeuwen zijn preuven gegeven heeft. Christus weggeband. Hitler is God, de Staat is God gelijk vóór Christus' tijd de Keizer en de Staat vergodde lijkt waren en de menschen verslaafd. Tegenover dien machtigen en ge- wapenden afgod staat de grijze ouder ling van 't Vatikaan, wapenloos, maar niet machteloos. Chamberlain en Lord Halifax zullen den 13 dezer een bezoek brengen aan den Paus. Hitler was te Rome den 3 Mei 11. en hij ging den Paus niet groeten. Offi cieel was alles in orde en in feest, troepen, vliegtuigen, pantserschepen. Maar het volk bleef koel. De ware overwinnaar van den dag was de Paus. De Paus offerde zijn leven voor de vrede. Indien de jury voor den Nobelprijs onpartijdig oordeelt, die prijs voor de vrede zal hem toekomen, die den vrede heeft gered over drie maanden. Maar de Nobelprijs van den hemel zal eensdaags nog heerlijker zijn voor hem. A. B. 1. Vergadering van den Partijraad. Da Partijraad der Katholieke Vlaam- sc'ne Volkspartij ls samengeroepen tegen. Woensdag, 11 Januari, met volgende dag orde: 1. Onderzoek van den polltieken toe stand. De Heer A. De Vleeschauwer, Mi nister van Koloniën, zal de bespreking in leiden. 2. De partijorganisatie en de propagan da. Verslaggever, Heer J. Boon, hoofd- scerctaris der K. V. V. 3. De kandidaatstelling bij de aanstaan de verkiezingen. Verslaggever Heer P W. Segers, lid van het Directorium der K. V. V. De Partijraad is samengesteld uit de leden van het Directorium, de voorzitters der 17 arrondissemsntsorganisaties en af gevaardigden der sociale groepen. 2. Benoeming. De Hesr Cyriel Brems werd aangesteld sis propagandasccretaris der K. V. V. 3. De Studiecommissies. 1.1 den schoot der Katholieke Partij tv.; „en mans 12 studiecommissies die ge- ia.t zijn mei hei instudeeren der groote aktui..e vraagstukken: a) Landbouwkwestles; b) Buitsnland- sche Zaken; ci Familiale aangelegenhe den; d) Alcohol; ei Pensioenen; 1) Be stuurlijke hervormingen op gemeentelijk terr.in; g) Koloiiiale kwesties; h) Open bare gezondneid unet verschillende sub commissies) i) Hervorming der kieswet ten; j) Betrekkingen met de pers; k) Ver plichte verzekering tegen de verplichte werkloosheid; 1) Staatshervorming. 4. Partijcongressen. Twee der hooger genoemde studiecom missies bereiden congressen voor geduren de dewelke de arrondissementsafgevaar digden hun houding zullen moeten be palen: 1. Nopens het onmiddellijk verwezen lijken van sommige dringende problemen van staatshervormingen. 2. Inzake familiale aangelegenheden. De behartiging der familiebelangen heeft steeds een der voornaamste grond slagen gevormd der Katholieke Partij. Ziehier de voornaamste kwesties die zi4- len behandeld worden: 1. De zedelijkheid in 't algemeen (klee. ding, vermakelijkheden, lezing, enz.). 2. De zedelijkheid in den arbeidskring. 3. De kinderen en de Jeugd: kinderver zorging, speelpleinen, schoolkolonies, enz. 4. Het werk der gehuwde vrouw. 5. De familiewoning. 6. Wetgeving over het burgerlijk huwe lijk, echtscheiding. 7. De fiscale lasten en de familie. 8. De Zondagrust in de familie. IBBBBBSflRBBBBRBRRBHaBBBBilRBa GE Z1JT OVER ONS BLAD TF.VRE DEN I - NA LEZING, SCHUIF HET IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. - DOE HET ZONDER U1TSTEL. IN SPANJE EN CHINA. Met de boodschap van het vleesch- geworden Woord: *eere aan God in den Hooge en Vrede op aarde aan de menschen van goeden icübereik ten ons tijdens de laatste dagen van het verloopen jaar allerlei berichten, die een einde aan de oorlogen in Spanje en in China in het vooruit zicht stelden. We zijn sedert een drietal jaren, weer heelemaal vertrouwd geraakt met de oorlog. Gelukkig zijn we geen rechtstreeksche getuigen. Maar de dagbladen brengen ons sedert Okto ber 1935 dag voor dag de gruwelijke mare van krijgsverrichtingen, van duizenden dooden en nog meer dui zenden gekwetsten. In Oktober 1935 begon de veldtocht in Abessynie, die in April 1936 een einde nam bij de inneming van Addis-Abbeba. Onge veer drie maanden later brak de bur geroorlog in Spanje uit (17 Juli 1936) en juist een jaar later begon de veld tocht van de Japanners in China. On ophoudend wordt er gevochten. Komt er een kleine rustpause aan het Spaansche front, dan hernemen de luchtaanvallen in China met des te meer hevigheid. In Spanje en China duurt de oorlog thans respectievelijk twee jaar en half en anderhalf jaar. Wanneer een trein- of mijnramp in de nog in vrede levende landen aan tien, twintig menschen het leven kest, stijgt een meewarig gemompel op in de lezerskringen. Arme menschen, schamele weduwen en weezen! Het bericht van duizenden gesneuvelden echter, kan diezelfde lezers nog nau welijks ontroeren. Zoo'n nieuwsjes zijn dagelijksche kost geworden immers, en het gaat hier toch maar om... sol daten. Alleen de gruwelen van een luchtbombardement boven open ste den, met de talrijke burgersslachtof fers kunnen nog deernis verwekken. Het voortbestaan van een oorlog verstompt de gevoelens, niet alleen voor degenen, die erbij betrokken zijn, maar eveneens van dezen die de echos op grooten afstand vernemen. Alleen daarom reeds is het einde van de oor logen in Spanje en China wenschelijk. HET NIEUWE FRANCO-OFFENSIEF. Na maanden rust is op het Ebro- front een nieuw offensief ontketend geworden, dat door zijn hevigheid, gericht is cp het afdwingen van een beslissing. Generaal Franco heeft on geveer 300.000 man opgesteld op het Katalaansche front, waafvafi het grootste deel in den strijd gewikkeld is, hoewel nog belangrijke contingen ten in reserve gehouden worden. Dat offensief dat tot nog toe betrekkelijk gunstig schijnt te verloopen voor de aanvallende troepen, laat den indruk er een definitief en allerlaatste te zul len worden. Wel is Barcelona, het doelwit, door een driedubbele verster kingsgordel beschermd, maar de over macht aan manschappen en het feit dat de eerste gordel op verschillende zoogezegde oninneembare plaatsen werd doorgebroken, laat een snelle opmarsj veronderstellen. niet meer zullen kunnen vervoegen, terwijl Franco al zijn troepen zal kun nen concentreeren voor de verovering van de geheele kust en de afzonde ring van Madrid. Franco streeft meteen nog een an der doel na, dat naderbij ligt. Door het verwerven van belangrijke suc cessen in de eerste dagen, wil hij de reis van Chamberlain naar Rome be ïnvloeden, ten einde als oorlogsvoe rende mogendheid erkend te worden. Deze erkenning zou vooral van belang zijn voor een vlotte regeling van de diplomatische betrekkingen met het buitenland, vooral met Engeland na het eindigen van de vijandelijkheden. DE JAPANSCHE VREDESBOODSCHAP. De Japansche prins Konoye, heeft eveneens tegen het einde van het jaar de Japansche vredesvoorstellen be kend gemaakt. Vit die voorstellen blijkt duidelijk dat Japan zich nog altijd houdt aan argumenten waarvoor het zijn veldtocht heeft ge organiseerd; de ontvoogding van Chi na van de Europeesche mogendheden en vooral de strijd tegen het commu nisme. Japan wil vrede sluiten met het broedervolk der Chineezen op de vol gende drie voorwaarden: vriendschap met Japan; toetreding tot het anti-Komin ternpact (tegen het commu nisme) economische samenwerking tus schen beide landen. De groote Chineesche Maarschalk Wang Tsjing Wei, die tot nog toe in Chineesche middens een groot ver trouwen genoot en een goed vriend van Tsjang Kai Sjek was, heeft verklaard met deze voorstellen te kunnen instemmen. De Maarschalk Tsjang Kai Sjek, de ovverle:rl"r r - het leger, wil hier echter niets van weten en beschuldigt Wang as, mg Wei van verraad. Deze gebeurtenis is in ieder geval van uitzonderlijk belang. Ze wijst op hef. bestaan van oneenigheid bij de Chineesche leiders en icaarschijnlijk ook bij hun aanhang. Wang Tsjing V/ei vertegenwoordigt het China dat zich desoiidariseert met de steunende groote mogendheden: Sovjet-Rusland, Amerika, Engeland en Frankrijk. Als zijn opvatting werkelijk veel aanhan gers telt en de Chineezen zich gaan bewust worden, dat ze eigenlijk hun bloed vergieten voor vreemde mogend heden, dan kan de vrede ook in het Oosten- niet iar.g meer uitblijven. (Verboden nadruk.) ROSKAM. IBBBBBHmBflaBBBBaBnMHBEBBIBBBBfiBBMISBBaBBaBSZBBBaSBIBBRBGaSBSSSBEaflBBBBflBBflBaSflBB GENERAAL FRANCO, die het oppergezag voert over gansch Nationaal-Spanje en over de Natio nale legers. Als ooit Barcelona kan ingenomen worden mag de oorlog als geëindigd beschouwd worden. In dat geval im mers is rood Spanje verstoken van alle verbindingswegen met het bui tenland over het land. De Fransch- Spaansche grens wordt dan een zuiver wit-Spaancche grens, waarlangs de Republikeinen niet (neer zullen kun nen bevoorraad worden, zooals dit tot nog toe en ivel in aanzienlijke mate gebeurde. Meteen wordt de kust strook, die de rooden bezetten in groote mate herleid, zoodat de Fran co-schepen en -vliegtuigen een dege lijker waakzaamheid zullen kunnen aan den dag leggen. Sedert het laatste offensief is rood- Spanje in tweeën gesplitst geworden zoodat de vrijkomende troepen in Katalonië, het Spanje van Madrid ONTWERPEN VOOR NIEUWE MUNTSTUKKEN DOOK BEELDHOUWER DIONANT Hfiv/£NAAN: Beeldenaar van Koning Leopold voor een vijffrankstuk. ONDER AAN' Beeldenaren van Koningin Astrid en Koning Leopold voor nieuwe stukken van twintig frank. FRANKRIJK H. DALADIER BEZOEKT KORSIKA, TUNIS EN ALGERIE. OVERAL GENIET HIJ EEN GEESTDRIFTIG ONTHAAL. De Heer Daladier, Eerste Minister van Frankrijk, scheepte Zondag in en Maan dag morgen deed het viooteskader dat hem vergezelde zijn statige aankomst in de reede van Ajaccio, op het eiland Kor- sika. Het eskader bestond uit de «Suffren», de «Foch», de «Colbert», drie kruisers van 8.Ü00 ton. vergezeld van drie torpedojagers. Een luchteskader toerde in de lucht. M. Campinchi, Volksvertegenwoordiger van Korsika en Minister van de Vloot, toog eerst aan wal, en kort daarop verliet II. Daladier de «Foch», onder het lossen van salvo's. Op de kaai werd de H. Daladier ver welkomd door de plaatselijke overheden en door een 40.000 koppige menigte die den H. Daladier geestdriftig toejuichte en luidruchtig uiting gaf aan hare geestdrift. H. Daladier legde bloemen neer aan het oorlogsgedenkteeken en een troependelilé greep plaats. Daarop volgden redevoerin gen waarin H. Daladier beloofde over Korsika te zuilen waken. Korsika is de band tusschen het moederland en Noord- Afrika. Op den doortocht naar het stadhuis van Ajaccio werd II. Daladier andermaal uitbundig toegejuicht. De F'ransche Eerste Minister sprak over de verbondenheid van het eiland met Frankrijk en maakte den roem van het geheele Fransche rijk. Frankrijk is sterk cn zal niet wijken. Na opnieuw uitbundig te 2ijn toege juicht door de menigte, keerde H. Dala dier terug aan boord van de «Foch» oni wat nadien weer af te varen, nu naar Bastia. een andere stad van Korsika. Te Bastia waren, evenals te Ajaccio, alle huizen bevlagd. Alle winkels waren gesloten cn hier wachtte den H. Daladier opnieuw een geestdriftige ontvangst. Tal rijke landlieden waren naar ue stad toe gestroomd om den Eersten Minister toe te juichen. Trouw aan Frankrijk werd gezworen. NAAR DE FRANSCHE KOLONIËN IN NOORD-AFRIKA. Na een plechtige ontvangst en een op onthoud van anderhalf uur, voer het es kader weer verder, naar Noord-Afrika. Dinsdag morgen verscheen het eskader voor Bizerte. Onbeschrijflijk was de ont vangst die den H. Daladier gebracht werd, zoo vanwege de blanke bevolking als van de inlander». In de haven werd de Eerste Minister verwelkomd door de personali teiten van Tunisië en door een afgevaar digde van den Bey van Tunis. Na een bezoek aan stad, aan de mili taire versterkingen cn aan deze van Met- linc, reed de H. Daladier en de leden van zijn gevolg per auto tot aan het Bardo, het verblijf van den Bey, dat op enkele km. van Tunis is gelegen. De Bey. omringd van zijn Minister en Dignitarissen, ontving met groote plech tigheid den H. Daladier. In de Troonzaal werden redevoeringen uitgesproken. 11. Daladier verklaarde dat Frankrijk en Tunis onverbreekbaar verbonden zijn. De Bey drukte de erkentelijkheid van Tunisie tegenover Frankrijk uit, erkente lijkheid die steeds zal betuigd worden. Tunis zal zich scharen rond Frankrijk. Dinsdag na den middag deed dc H. Da ladier zijn intrede te Tunis. Uitbundig was de geestdrift die hem aldaar stond te wachten. De menigte verdrong zelf de ordediensten en de auto van den Staats man kon ternauwernood door het jui chende volk doorkomen. De Heer Daladier werd 's avonds een banket aangeboden tijdens hetwelk hij een rede hield die door de radio werd uitgezonden. Hij prees nogmaals de een heid welke het Moederland met Tunis, Algerië en Marokko bindt. De macht van Frankrijk is onoverwinnelijk. Het kan het hoofd bieden aan alle aanvallen en ge varen. Ten slotte bedankte dc H. Daladier om ds geestdriftige ontvangst welke hem te beurt viel te Tunis. Woensdag heeft de H. Daladier dan de verdedigingswerken van Tunisië gaan be zoeken en 's avonds te Gabès toegekomen, waar een geestdriftig onthaal hem op nieuw te beurt viel. Na Gabès en de Tunisische verdedi gingswerken te hebben geïnspecteerd is H. Daladier teruggekeerd te Tunis, waar hij lezing gaf van een boodschap van den H. Lebrun, President der Republiek. H. Lebrun verklaarde dat gansch Frank rijk met vreugde, vertrouwen en trots de triomfantelijke reis van den II. Daladier volgt. Verder bezocht H. Daladier Sfax, El Djem en Soesa. Te Sfax werd hem door de Kaïd een zilveren olijftak aangeboden, een symbool van unie en van vrede. Te El Djem werd hem dank verklaard om het protectoraat van F'rankrijk. Overal viel hem een geweldige geestdrift te beurt. Opmerkelijk was de geestdrift welke heerschte te Tunis, als men in acht neemt dat daar tienduizenden Italianen wonen. Te Tunis zelf hadden enkele incidenten plaats. Een kleine betooging van de Na tionale Partij van Tunis werd uiteenge jaagd en ruiten werden ingegooid van enkele Italiaansche winkels. Anti-Italiaan- sche betoogingen werden op touw gezet. FRANKRIJK HEEFT KLAAR GESPROKEN. Korsika en de Fransche bezittingen in Noord-Afrika hebben dus op ondubbel zinnige wijze liuu gehechtheid aan Frank rijk betuigd. H. Daladier heeft ook op ondubbelzinnige wijze gesproken. Cewcld zal met geweld beantwoord worden. Frankrijk zal geen afstand van grond dulden. Italië heeft deze reis met lede oogen aanzien. Dc Italiaansche oers tracht dit bezoek te minimalisecren en te doen door gaan als een uitdaging. De H. Daladier heelt met zijn reis on getwijfeld de positie van Frankrijk ver stevigd tegenover de niet otficieel-uitge- drukte eischen van Italië. In Engeland werd de reis van de Heer Daladier uitvoerig beschreven en bespro ken. Engeland heeft met genoegen deze reis gevolgd. Voor wat nu de spanning tusschen Italië en Frankrijk betreft is. buiten de reis van den H. Daladier, weinig veranderd. Toch schijnt men eenig achteruittrekken van Italië te bespeuren. Nog wordt bevestigd dat de H. Cham berlain, bij zijn bezoek aan Rome. niet als bemiddelaar tusschen de beide Staten zal optreden. Frankrijk en Italië zullen het met elkaar moeten uitmaken. In Italië werd intusschen de voort- brengst van vliegtuigen verdubbeld. HET ONTWERP DER BEGROOTING GOEDGEKEURD Na verschillende zittingen van Kamer cn Senaat, na een heen- en terugzenden van Kamer tot Senaat, werd in vierde lezing ten slotte de begrooting van de Re geering Daladier goedgekeurd. De goedkeuring had slechts Zondag avond plaats. H. Paul Reynaud, Minister van Financien, stond onvermoeibaar op de bres om zijn begrooting te verdedigen en H. Daladier moest zijn vertrek naar Kor sika cn Noord-Afrika uitstellen tot hij, zekerheid had over het lot der begrooting, en tengevolge, van de Regeering. Hij kon slechts Zondag namiddag Parijs verlaten. De nieuwe financieele politiek van de Fransche Regeering heeft reeds een gun- stigen uitslag weten te verwerven. Ge vluchte kapitalen kwamen terug naar het land en de diskonto- en rentevoet kon ver laagd worden tot 2%. DE KINEMAS VAN PARIJS IN STAKING De Parijsche kinemas, die reeds onder worpen waren aan het recht der armen en aan een zware staatsbelasting, zagen hun lasten nu nog verzwaren door een municipale taks, gaande van 3,60 tot IS r/0| naar gelang het totaal der ontvang sten. De kinema-uitbaters hebben hiertegen groot verzet aangeteekend en Woensdag hun zalen gesloten. Zoo binnen een week geen akkoord wordt getroffen, zullen de kinemas der omschrijving van Parijs eveneens sluitcu. Zoo niets verandert bin nen de veertien dagen zal aan de kinemas van geheel het land door de kinemasyn- dikaten bevel gegeven worden eveneens te staken. SPANJE DE BURGEROORLOG. DE NA- TIONALEN MAKEN MERKELIJKE VORDERINGEN IN CATALONIE. Het nieuw offensief dat ingezet werd tegen Katalonië, heeft reeds een reeks suksessen gebracht voor de nationalen. Een vijftigtal dorpen werden veroverd, o.m. het versterkte Artesa de Segre, Gra- nadella. Soleras, Figuera, enz. Een 20.000 krijgsgevangenen werden gemaakt en een groote hoeveelheid wapens en munitie buit gemaakt. De rooden leden zware verliezen. Naar verluidt zou dit offensief slechts een eerste inleiding zijn, die dan binnen kort zal gevolgd worden door een krach tige stoot om Katalonië gansch te ver overen. Moedeloosheid is uitgebroken in de roode rangen. Enkele maanden geleden was een rood- Spaansche oorlogsbodem de haven van Gibraltar binnengevaren, na zware averij te hebben opgeloopen tijdens een zeege vecht. De boot kwam aldan uit Frankrijk waar zij was hersteld geweest. Na her stelling te Gibraltar diende liet schip te vertrekken. De nationalen hadden dit ver trek voorzien en enkele schepen van hun eskader bleven voor Gibraltar varen om het rood schip aan te vallen. Deze oorlogsbodem, de José Diez trachtte in den nacht van Donderdag 2V op Vrijdag 30 December, onopgemerkt Gibraltar te verlaten. Het kwam echter aanstonds tot een zeegevecht. De «José Diez» werd zwaar geraakt aan de nia- chienkamer en strandde in een baai der Gibraltarrots. Door Engelsche matrozen werden de vier dooden, de gewonden en de andere leden der bemanning afgehaald. De doo den werden te water gelaten. De gewon den in gasthuizen verpleegd en de officie ren en matrozen in een concentratiekamp ondergebracht. De boot werd vlotgemaakt en naar Gibraltar gesleept. De rooden meldden eerst dat ook een oorlogsbodem van de nationalen in den grond werd geboord, wat geloochend werd langs natitjnale zijde. DE VEROVERING VAN BORJAS BLANCAS. Donderdag werd een nieuwen vooruit gang der nationalen gemeld. Zij verover den o.m. de Borjas Blancas, een der oog- Ver volg op 2' blad) NAAR OMVORMING EN UIT BREIDING DER REGEERING Politieke bedrijvigheid leeft weer op. Hr Spaak, Berrie Minister, is nu uit verlof teruggekeerd, en schijnt eindelijk de politiek; toestand van onzekerheid .e willen opklaren. Het blijkt wel dat de Hr Spaak klaar wil zijn vooraleer Kamer en Senaat de werkzaamheden hervattsn, 't zij met 17 Januari, en zoo mogelijk voor den terug keer van den Koning, dit vastgesteld zijn de op den 10 Januari. De Eerste Minister kondigde ten andere reeds aan dat hij onderhandelingen zou voeren met talrijke politieke personalitei ten. Twe; groote moeilijkheden brengen den Hr Spaak veel moeite en last. De eerste blijft steeds de Burgoskwestie, diê maar ge:n oplossing krijgt. Tot een volledig akkoord zou het nog niet geko men zijn tusschen de beide betrokken re geeringen. D; Katholieken blijven bij hun eisch tot het zenden van een handelsver- tegenwoordiger: de Socialiste- zitten vast aan hst laatst genomen kongrerivesluit, wat tot gevolg heeft dat er van een ml- nlsterisele omvorming wel geen spraak zal kunnen zijn zcclang deze kwestie niet wordt opgelost. De tweede groote moeilijkheid blijkt dan nog wel de oriv-rming e- "ttbreidlng van de Rsgeering zelf. Door de vervanging van dc Hr Max- Léo Gérard door den Hr Albert Janssen als Minister van Financiën, e'-ben wij nu vijf Katholieken, vier Socialisten, een Li beraal en een neutrale, Cenaraal Denis. Dit is dus een noodverhoud'-?, die een aanpassing vereischt. Bij de aanstelling van de Regeering Spaak werden verschillende ministeries onder een cn zelfde urinisterieele bevoegd heid gebracht, wat reeds heel wat wrij ving en moeilijkheden veroorzaakte. Het werd ook een overlast voor dc Ministers die vrrschillende departementen te bestu ren kregen. Aan den Hr Spaak wordt nu het inzicht toegeschreven drie nieuwe ministeries te maken. In ds Regeering zou en dan vijf Katholieken, vijf Socialisten, drie Libera len en een Generaal zetelen. Maar esn d;rgelijke omvorming gaat ook niet gemakkelijk. Er moet worden re kening gehouden met personen, de ei-chen van ds verschillende groepen eener zelfde partij, enz. Zoo zouden de Christen Werk lieden. die een Minister tellen onder de vijf Katholieke Minister, twee portefeuilles cpelschen. Eer Katholieke Minister zou dan de pla-'s .roeten ruinen voor een ander. De Liberalen _jn weeral gulzig. Zij wil len Justitie en andere departementen waar benoemingen kunnen gedaan worden. Altijd z°lfde doel bij die heeren. Er blijft dus nog heel wat politiek werk op de plank voor de eerstvolgende dagen. AFVAARDIGING VAN HET BLOK DER KA THOLIEKEN BIJ DEN HEER SPAAK In den schoot van het Directorium van hst Blek der Katholieken werd de nood zakelijkheid ingezien juiste gegevens te bekomen nopens de inzichten van den Hr Spaak, ten overstaan van de polltieken toestand in het algemeen. Er werd dan ook besloten een afvaardiging te sturen naar den Eersten Minister om poolshoog te te nemen. Deze afvaardiging werd Woensdag ontvangen door den Hr Spaak. Het on derhoud duurde een uur. Over den inhoud der besprekingen werd maar weinig mede gedeeld. Door den Hr Carton de Wiart, lid der afvaardiging, werd hierover medegedeeld dat den Hr Spaak ds Kommissie voor But- tenlansche Zaken, van Kamer en Senaat, zou bijeenroepen op Dinsdag e. k. om deze op de hoogte te brengen van de gevoerde onderhandelingen met Burgos. Hieruit blijkt dat de Katholieken dus als eerste verelschte voor een verdere om vorming d;r Regeering, de oplossing van de Burgas-kwestie voorhouden. HET SOCIALISTISCH PARTIJBUREAU VERGADERT Woensdag morgen 11. vergaderden ook de leden van 't Socialistisch Partijbureau Eerst werd besproken de toestand ge schapen door het overlijden van den Hr Vandervelde. Tengevolge verschillende omstandigheden werd besloten de voorge nomen herdenkingsplechtigheid, die in Januari moest plaats hebben, tot half Fe bruari te verschuiven. Hr De Man. Ondervoorzitter, werd ver zocht momenteel het voorzitterschap waar te nemen, en den Kr Vandervelde te ver vangen in de Internatinoale. Een meer- derhied van de leden zou. naar verluidt, het zelfs best vinden geen nieuwen voor zitter aan te stellen, zooals dit lange Jaren het geval ls geweest. In verband met de huidige politieke moeilijkheden werd zelfs de mogelijkheid Ingezien een nieuw Kongres sam-n te roe pen. Woensdag e. k. moeten de leden van het Fartijbureau weerem vergaderen. OVER HET BEHEER VAN ONZE FINANCIES Hoe er omgesprongen wordt in zake openbare aanbestedingen. In de laatste Jaren werd er met de bui tengewone begrooting van het land omge sprongen op een werkelijk verkwistende wijze. In 1934 bedroeg deze begrooting slechts 952 millioen, om te stijgen tot 1 milliard 223 millioen in 1935 en om de fabelachtige som van 2 milliard 523 millioen te berei ken in 1936-1937. Voor 1938 werd 2 mil liard 209 millioen voorzien. Toen de H. Max-Léo Gérard opdracht kreeg wat klaarheid in de financiën t°- brengen was het ontwerp der buitengewo ne begrooting gesteld op niet min dan 2 milliard 772 millioen voor 1939. Een re- kord dus. Hr Max-Léo Gérard wilde met deze begrooting niet te voorschijn komen voor het Parlement, en alle departementen kregen order inkrimpingen te doen. Hij ePchte de herleiding dier begrooüng tot 1 milliard 612 millioen, wat r.og zeer zwaar mag genoemd worden. De bezuinigers bleken daarmede akkoord maar hun tevredenheid zou dra beschaamd worden. In 1938 werden verbintenissen aange gaan die in 1939 moeten gehouden worden. In de Senaatszitting van 27 December II, heeft de huidige Minister van Financies, deze toestand aangeklaagd. Het hoogtepeil op de buitengewone be grooting van 2 V4 milliard zal bereikt wor den door het feit d?t het Aibertkanaal 430 miljoen aanvullende kredieten zal ver gen, en nog door de 60 millioen voorzien voor de verdediging tegen het luchtgevaar. Ds Hr Janssen klaagde nog het meest aan de wijze waarop de ramingen veer openbare werken worden gedaan. Voor het Aibertkanaal was d; raming 873 millioen. Nu is men reeds aan 2.200 millioen. Het Natuurhistorisch Museum werd geschat op 60 millioen. Het kostte reeds 120 millioen. D; Noord-Zuidver binding werd geraamd op 400 millioen, de ze zal ten slotte een milliard kosten. De technische faculteit van Henegouwen was in 1930 op 69 miljoen geschat; zij kest thans 122 miljoen. Voor de werken aan de Vesdre was in 1936 een uitgave van 85 miljoen voorzien. Die uitgave bedraagt thans 150 miljoen, zonder dat men het vraagstuk van de zuivering der waters heeft kunnen oplossen. De vaart van Nimy naar Antoing moest in 1CC5, 120 miljoen kosten. Thans kost zij reeds 170 miljoen en de uitgave zal tenslotte 5CO miljoen bedragen. De normaalscholen te Andenne en te Laken, waarvan de kas te op 8.700.C0O frank waren geschat, kos ten 33 miljoen. Terecht maakte de Hr Minister hierop de opmerking dat hij wel een verhooging van 10 i 20 kan verstaan op een bera ming, maar niet van 40O Men kan dan allicht begrijpen dat de Hr Janssen verklaarde dat fn dergelijke omstandigheden het voor een MirJster van Fianciën onmogelijk is de Schatkist te beheeren. De Minister van Openbare Werken ver klaarde wel dat in het vervolg dergelijke feiten zullen getroffen woeden door sanc ties. Maar tegen wie zal men die treffen? De hooge ambtenaars zijn gedekt door den Minister en de ministerieele verantwoor delijkheid in bestuurszaken bestaat hier niet. Omtrent de kwestie der openbare werken klaagde de Hr Bourguignon ook aan dat, na afloop van de werken en de overname ervan, steeds een banket wordt gehouden, en omslagen onder tafel worden rondge deeld. Alle protest kon hem van zijn» stuk niet halen. Krachtige maatregelen en een alge meens kuisch dringen zich dus hoogdrin gend op. Harde straffen moeten toegepast worden aan de schuldigen. Als een dopper eenige franken teveel krijgt wordt hij be bost. De groote heeren die hooge wedden opstrijken, mogen de kans niet krijgen den Staat straffeloos te bestelen. Welk* Minister zal het aandurven hier eeens met vuile voeten er door te gaan? DE EEDAFLEGGING IN DE MILITAIRE SCHOOL In de Koninklijke Militaire Schooi had Woensdag 11. de plechtige eedaflegging plaats d;r leerlingen der 97" promotie 'ar tillerie en genie), die tot onder-luitenar.t benoemd worden. Deze eedaflegging had plaats met het ge woonlijk ceremonieel. Zeventig leerlingen legden d;n grond- wettelijken eed af in het Fransch en 7 'n het Nederlandsch. Aan de meest verdienstelijke leerling werd als naar gewoonte de «degen des Koningsaangeboden. Deze beste leerling bleek andermaal een Vlaming te zijn, na melijk oder-luitenant Roman, uit Brugge, die al zijn studiën in het Nederlandsch heeft gedaan. TOERISTISCHE AANDUIDIN GEN AAN DE BRUGGEN Hr Balthazar, Minister van Openbare Werken, heeft bevolen dat aan alle brug gen door zijn departement beheerd, pa- neelen zullen worden aangebracht, waar op de naam van de rivier of het kanaal zou vermeld staan. DE HERAANPASSING VAN DE WERKLOOZEN Bij Kon. Besluit werd een verplicht e heraanpassing voor de werkloozen dis steun genieten, uitgevaardigd. Zoo zullen de consultatieve commissies voor de werk loosheid de verzekerde werklooz. .r moe .en aanduiden die zich aan Leraanpassing zullen hebben te onderwerpen. De heraan passing zal gebeuren hetzij in de fabriek, hetzij in nijverheid'1- of bcroepsscholen door den Staat ingericht. D; kasten van de heraanpassing zullen door den Nat. Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Werk verschaffing gedragen worden en het ;e- ginie zelf zal geleidelijk worden toegepast over de verschillende gewesten van het land. (Vervolg op 2" biaa> 8BICaBBBBBGB&BSaaBM!IB&IBU3H8SI3BSBaBBflf!Wa5BSBBB3HBBB9BS^ti.^Jl DE NIEUWE GEMEENTERAAD VAN ANTWERPEN BURGEMEESTER HUYSMANS VERWELKOMT FRENSSEN IN DEH NIEUWEN GEMEENTERAAD

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1939 | | pagina 1