J ik heb mijn plicht gedaan,, PAX YOBISCUM Gespannen en gevaarvolle (Internationale Toestand De Politieke Toestand in ons Land esfr@i@ i@®r Rechtvaardigheid De Uurregeling van Treins en Trams en Liefde» De Zomertijd treed! heden in voege ruöo- fi Be Bezetting van Albanië deer Italië KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER INTERNATIONAAL OVERZICHT DE PAASCHREDE VAN DEN H. VADER DE VEROVERING VAN ALBANIË De ber Iting van Albanië door Italië brengt heel Europa in hoogspanning Engeland en Frankrijk zijn eendrachtig vast besloten iedere nieuwe aanranding van de dictatuurstaten te bestrijden. - Het geschil Duitschland-Polen steeds op den voorgrond. - Kleine landen wenschen zelfstandig te blijver^ Bewapeningen en oproepingen in alle landen. - Ook in BeSgie werden bepaalde eenheden opgeroepen. mmm SLAWIEN BUI 'GRléafi AND K.O. mug geen daim afwijken van zijn pro gramma DE PAASCHBOODSCHAP VAN DEN K. VADER AAN DE WERELD verandert heden Zondag 16 April Uurtabel met verandering voor onze streek geven wij Zondag aanstaande 23 Auril Pauselijke Woorden De Zomertijd treedt dit jaar in op Zondag 16 April. Men zal dus de uurwerken heden Zaterdag avond één uur moeten VOORUIT zetten. - b. v. Zaterdag avond te 8 uur moeten alle uurwerken op 9 uur gezet worden. WE ZENDEN ONS BLAD ZONDAG 16 APRIL 193J. 10 BLADZIJDEN: 50 CENTIEM. T JAAR. Nr 16. «DE HALLE» Katholiek Weekblad van leper. Bureel Boterstraat 58, IEPER. ABONNEMENTSPRIJS voor 1 JAAR (per post): Binnenland 25.Frank Engeland 10.Belgas Frankrijk 9.Belgas Belgisch Kongo 9.Belgas Alle andere landen 13.Belgas Alle Medewerkers zijn verantwoordelijk voor kun artikels. TARIEF VOOR BERICHTEN: Drukker-Uit gever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge. Tel. Poperir.ge N' 9. Pottcheckrekening Nr 155.70. Kleine berichten per regel 1,fr. 2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur. Kleine berichten (minimum 1 4,fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 5,fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen e:i moeten tegen den Woensdag avond! ingezonden worden. Kieine be richten tegen den Donderdag noen. Ik heb mijn plicht volbracht. Eenvoudige zin... incarnatie van de hoogstmenschelijke vreugde. Hoe dikwijls vielen die woorden van de stervende lippen van de duizenden die stierven voor hun vaderland... Nochtans den plicht jegens het va derland alleen kan eeu menschenle- ven niet vullen. Er is meer: den plicht jegens God. Zalig zij die een van deze veertien dagen hun plicht vervuld hebben. Voor velen was dat zeer gemakke lijk. Levend in een gedurig godsdiensti ge gedachte is de Kristus voor hen den goeden vriend, dien ze nederig doch zeer genegen, zooveel mogelijk ontvangen. Voor anderen echter was de moei lijkheid groot, zeer groot wellicht. Na tien, twintig, zelfs dertig jaar een eigen gang gaan, zonder God, is van het godsdienstige bij den armen niets meer over dan een smeulend vonkje dat onder de asch, onder zoo veel asch naar een beetje lucht te snakken ligt. Na zooveel jaren hoogmoedige gods verloochening beteekent deze daad het deemoedig buigen van het trot- sche hoofd, ten aanzien van de veie vrienden die er wellicht zullen om spotten; tegenover vrouw en kinderen die er U zullen om danken; doch ze beteekent nog veel meer wat har der is het breken van den koppi- gen wil onder den drang van den god- delijken wil van den Meester, in het nederig, doch diep bewust bekennen: Heer, ik heb gezondigd. Doch vandaag tenminste heb ik mijn plicht gedaan. Maar vooraleer velen in alle op rechtheid en in diep geluk deze woor den tot de hunne mogen maken, val len er soms zoo'n groote offers tc brengen. Afbreken met de vrouw die voor "J de incarnatie was van goedheid en grootheid van jovialiteit en begrijpen, en die men beminde met al de vezels van zijn wezen, hoewel het... niet mocht. Het hart losrukken van dat andere hart dat één is met het uwe, omdat het nu niet meer mag. Liefde offeren aan de Lie'de. O! Wat kan de liefde van den Kris tus soms duur kosten... en wat valt het soms moeilijk, bovenmenscheliik moeilijk den tol te betalen die de Liefde eischen mag. Zijn ziel losscheuren van een an dere ziel om ze, bloedend van pijn, doch stil-gelukkig neer te leggen in de hand van den Verrezen Kristus. Ziedaar voor velen de harde betee- kenis van vijf simpele woordekens: Ik heb mijn plicht gedaan. Naast het woord plichtstaat vergelding Wie zal beschrijven de wonderlijke zachtheid waarmee de Meester zijn liefde om de wonden windt, die om Zijnentwil werden toegebracht, en hoeveel vertroosting Hij giet in de harten van die minden en om Hem gescheiden werden. Die tegemoetkoming van den glo rievollen Kristus is het juist, die de diepe schoonheid uitmaakt van som mige Paaschcommunles. Het is de Communie der overwin naars! De Communie van hen die alles offerden, hun hoogmoed, hun haat, hun liefde, hun menschelljk opzicht, om te bewaren of te hervinden de liefde van Kristus. Wat is het roerend schoon op Góeden-Vrijdag onze mannen in het koor te zien neerknielen voor het beeld van den stervenden God. Doch hoeveel schooner is het nog, hen te zien aanzitten aan de H. Tafel, gereinigd, gelukkig. Zij hebben hun plicht gedaan. Maar dan, de anderen? Zij die overwonnenen zijn omdat ze niet eens gestreden hebben. Zij die zich laten gaan, zonder ook maar een hoogere gedachte, droevige wrakken Zij die, in de dagen waarop onze tegenstanders verwoed rcod zijn, geen enkele kleur bekennen? Zie die gedoopt en gevormd werden en wel ter kerke gaan, doch uitge- noodigd tot het gastmaal niet den moed hebben aan te zitten? Arme, arme menschen. En nog veel armere menschen indien ze tot de leide klas behooren en zoo de hoogste verantwoordelijkheid dragen... Die neutralen kristenen van naam zonder het te zijn naar de daad, zijn de oogst van het zaaisel in de vorige eeuw, uitgestrooid door de triomfee- rende loge. Met de hoofden van de sijnagogen hebben de vrijmetselaars geloofd dat de Kristus, eindelijk wel voor goed zou dood zijn. Nu hadden ze Hem stellig gehad en zijn ster zou wel voor eeuwig gedoofd zijn in de diepte van den donkeren, leegen. hemel. Geen mensch meer in de kerk programma van het nu. De school- aonder-God zou wel zorgen voor het morgen *0 En toch de Kristus verrijst, onver moeibaar! Hij herrijst in elke reine, moedige ziel die zich de onontkombare vraag van zijn eindbestemming stellen durft. En het antwoord op die vraag is hun Paaschcommunie. Eenvoudige plichtsvervulling, en toch, wat heer lijk schouwspel van vrede en geluk voor die eenvoudigen van harte. Zij zijn het juist die het land red den. Want een land leeft maar door zijn ziel. En de ziel leeft enkel door God. En dien God is den Verrezene van gisteren, van heden, van morgen, van eeuwig. Dien God is Kristus, de Onze lËaavBBSisfasisiE&EaaaiaaBsasiasB In tijden van oorlogsgevaar, wordt de behoefte aan vrede dubbel sterk gevoeld. Het is dan ook voor geheel de Katholieke wereld een troost ge weest, te vernemen dat de eerste woorden van den Heiligen Vader in zijn Paaschrede waren: Pax Vobis- cum de vrede zij met U. Op het oogenblik dat, thans door Mussolini een nieuwe gewelddaad wordt gepleegd op een klein volk, dat der Albancezen, wordt het gevoel van onzekerheid, dat zich van de kleine volkeren meester gemaakt had sedert de machtsgreep van Hitler in Tsjecho- Slowakije, opnieuw verhoogd. Paus Pius XII roept ons toe: Pax Vobis- cum Hij zet ons aan om ons ver trouwen te behouden. Alleen in Chris tus, die voor ons geleden heeft, berust de werkelijke vrede, zegt Hij. Doch ook menschelijkerwijze is het behoud van den vrede mogelijk, indien de volkeren zich laten leiden door weder- zijdsch besef, door de princiepen van de rechtvaardigheid en van de liefde. Rechtvaardigheid alleen is onvol doende. Ze moet verlicht worden door de liefde, die het oog doet zien en het oor doet hooren. Alleen dan zullen de volkeren ook beseffen hoezeer ze op mekaar aangewezen zijn en zullen ze door de erkenning van de nooden der anderen gemakkelijker geneigd zijn tot tegemoetkomingen. De H. Vader heeft geen volkeren genoemd. Hij heeft er ook geene im pliciet aangewezen. Hij richt zich niet in 't bijzonder tot Duitschland en Ita lië, behalve wellicht waar hij zegt dat «de vrede onmogelijk is als pacten die plechtig werden gesloten en be krachtigd, alsook het gegeven woord hun echtheid en hun waarde hebben verloren Door te wijzen op de rechtvaardig heid, richt hij zich even goed tot de gewezen verbondenen, die zich dan toch ook, door de onrechtvaardigheid van de na - oorlogsche verdragen, schuldig hebben gemaakt aan de vre- desbedreiging, waarvan niet zij, maar wel de kleine landen het slachtoffer worden. WUW. Reeds jaren stond Albanië onder den invloed van Italië. Economisch was het omzeggens gelijkgeschakeld met Italië. Het is dan ook niet om onmiddellijke economische voordee- len dat dit kleine landje aangesloten werd. Het gaat ook niet om Albanië zonder meer. Hier staan we voor een probleem met groote ingewikkeldheid. Door de aanhechting van Albanië, wordt Italië feitelijk heelemaal mees ter van de Adriatische Zee. De kust van Joego-Slavie immers biedt weinig of geen strategisch nut. Er is hier dus een strategische drijfveer op te mer ken. Albanië is echter ook een spring plank op de Balkan, van waaruit ver dere expansie in Oostelijke richting kan geschieden. Van nu af mogen we zeggen dat al de Balkanlanden be dreigd zijn, uit het Noorden door Duitschland, uit het Westen door Ita lië. De as Rome-Berlijn, dat gevoelt men duidelijk, is op weg om geheel Zuid-Oost-Europa, te onderwerpen, economisch en ook politiek. De reden voor deze politiek moet weer gezocht worden in de economi sche moeilijkheden van Duitschland en. Italië. Geen economische moeilijk heden van gewonen aard, zooals we die bij ons kennen en die zouden te wijten zijn aan een wereldcrisis, moei lijkheden onder vorm van werkloos heid en verminderde bedrijvigheid. Neen, juist het omgekeerde is oorzaak van moeilijkheden. Het is omdat er te veel bedrijvigheid is, dat het in de totalitaire landen niet gaat. Immers zooals het hier reeds eenmaal uiteen zetten, is door de verhoogde produc tiviteit van Duitschland en Italië, ook de vraag naar grondstoffen en voe dingsmiddelen gestegen, en beide lan den zijn hiervoor in groote mate af hankelijk van het buitenland. Om nu van het buitenland te kunnen koopen moet men geld hebben en in het in ternationaal betalingsverkeer wordt dit geld deviezen genoemd. Beide landen hebben geen reserves aan de viezen, ze kunnen alleen maar koopen met de opbrengst van hun verkoop in het buitenland. Daar nu aan hun respectievelijke uitvoer allerlei moei lijkheden in den weg gelegd worden, is de groote productiviteit die de enor me werkloosheid opgelost had, op nieuw bedreigd. Daarom veroveren Duitschland en Italië, nu met de brute macht kleine landen die in ze kere mate hun tekori aan grondstof fen kunnen aanvullen. MACHTSONTPLOOIING. En ook deze verklaring is onvol doende om de handelwijze der tota litaire staten volledig te begrijpen. Zelfs al hadden Duitschland en Italië thans geheel Midden- en Zuid-Oost- Europa in hun handen, dan nog zou den ze, zoowel voor hun uitvoer als voor hun grondstoffen aangewezen zijn op de rest van de wereld. Dan zou die economische afhankelijkheid, nog maar in betrekkelijke mate ver minderd zijn. We meen en de uiteindelijke grond van geheel de handelwijze van Hitier en Mussolini te moeten terugbrengen tot een kwestie van machtsontplooi ing, die beiden nhstrévcn, om hun koloniale eischeit meer kracht te kun nen bijzetten. Duitschland vraagt reeds sedert verschillende jaren zijn voor-oorlogsche koloniën terug, daar het met zijn reusachtige bevolking er behoefte aan heeft, omdat het ook een plaatsje wil hebben onder de zon. Frankrijk en Engeland, die het groot ste deel van die voor-oorlogsche ko loniën bezitten beweren niets te kun nen afstaan. Als die landen zoo ge hecht zijn aan die koloniën, als zc die zoo noodig hebben, dan begrijpei we des te gemakkelijker dat ooi Duitschland, die kan noodig hebber Engeland heeft reeds eenmaal ge tracht de Duitsche eisch te omzeilei door bij monde van enkele politiekers o. a. door een van de makers van he. Verdrag van Versailles, Lloyd George te verwijzen naar de koloniën van dc kleine landen, Belgie, Nederland e~ Portugal. Duitschland heeft toen ge antwoord dat het geen andere dar. pijn eigen koloniën terug wenscht. Ni toont Engeland zich bezorgd om he. bestaan der kleine landen, maar eens zegde het zelf, neem de koloniale be zittingen van die kleine landen! We voelen het maar al te goed, hier ontbreekt het begrip der rechtvaar digheid, dat onmogelijk tot zijn recht kan komen, omdat de liefde ontbreekt. En als de rechtvaardigheid niet heerscht, dan treedt in de plaats het onrecht van het geweld en van de verdrukking. Duitschland en Italië gebruiken verfoeilijke practijken, maar hebben de rijke landen, daa ook geen schuld aan? (Nadruk verbodenROSKAM. Ten einde de gansche groote politieke bedrijvigheid om Albanië heen en de gevolgen ervan onze Lezers beter te kunnen uiteendoen, geven we hieronder in een kort overzicht het geschiedkundig ontstaan van het land. UI!UUnmilll!iiiililUiililU!ÜH'lllllillHiil!liliiU!ll!mill!!!llll!lll.'lllllll!illllllilllUllillU ALBANIË BELGRADO 'RUM AN! nisgh r t sof!' /"'SAlONIt We hebben nog geen Ministerie He Socialisten durven gaen verantwoordelijk heid opnemen Ge Liberaien zetten hun presentie boven's Lands belangen Dc vorming vau een nieuwe Regeering sluit op groote moeilijkheden. De groot ste moeilijkheden komen voor de zooveel- ste maal van de zijde der Socialisten die voort schermen met het woord «deiiatie» om alle besnoeiingen te bekampen en aan te draven met nieuwe belastingen. In hun rangen is de H. De Man weer op den voorgrond getreden met allerlei tinan- cieele voorstellen, die zelfde resultaat zou den opbrengen als zij ons bezorgd heb ben toen hij Minister van Financiën was. in den schoot van den Soc. Partijraad werd de deelname aan de Regeering be sproken. De cene was er voor, de ander er tegen. Ten slotte werd besloten de be slissing over te laten aan een Kongres. Alct Paschen kwam cr een lichte pauze in de onderhandelingen door den H. Pier lot gevoerd. Maandag ontving H. Pierlot verschillen de socialistische Ministers. Naar verluidt hadden de HH. Pierlot en Gutt een financieel plan opgesteld waarvoor zij de verschillende partijen trachtten te winnen en dat wij als volgt kunnen samenvattengeen spraak meer van afhouding van 5 Vc op de loonen bui ten de schommeling voorzien op basis van den index, alle hulpgelden cn toelagen zouden worden verminderd, zekere belas tingen verhoogd, en taks op de win sten der elektriciteitsmaatschappijen. De Staatsbeambten zouden ook hun bijdrage moeten betalen voor hun pensioen. Zekere diensten zouden vereenvoudigd worden. De verplichte verzekering tegen werkloos heid zou doorgevoerd worden. Dinsdag had de If. Pierlot een onder houd met den Koning. Woensdag onder handelde de Kerste Minister nog met ka tholieke en liberale personaliteiten. Woensdag avond had dan nog een ge wichtige politieke conferentie plaats op het Koninklijk Paleis, onder het voorzit terschap van den Koning, cn met de aan wezigheid van de Katholieken HH. Pier lot, Deschrijvcr en Segers, van de Socia listen Wauiers, Soudan en Spaak, en van de Liberalen Max, Devèze en Lippens. Waren nog aanwezig de H. Gutt. Minis ter van Financiën. H. Richard, Minister van Ekonomische Zaken, en H. Janssen, Gouverneur van de Nationale Bank. De vergadering duurde ruim een uur. Geen enkele mededeeling werd verstrekt over de beraadslagingen. H. Pierlot bleef nog een half uur lan ger bij den Koning en kreeg van Zijne Majesteit opdracht en nieuwe Regeering te vormen, opdracht die de H. Pierlot aanvaardde. lien spoedige oplossing van de Regee- ringscrisis wordt niet verwacht. Van Vlaamsche Katholieke zijde zal ongetwijfeld volledig rechtsherstel voor Vlaanderen worden geëischt. Hierop zal ook zekerlijk verzet oprij zen vanwege de Liberalen. Financieels en ekonomische maatregelen zijn hoogst noodzakelijk. We betwijfelen sterk dat de Socialisten hun instemming zullen willen betuigen. De moeilijkheden blijven dus even groot. HET SPEL HERBEGINT Het Handelsbladis niet tc spreken over de moeilijkheden van allerlei aard, die zich weer opstapelen bij de onder handelingen over de samenstelling van een nieuwe regeering. Hetzelfde spccta- kel dat vóór de verkiezingen zoo'n diskre diet op ons parlement wierp, herbegint. Nogmaals geraken dc heeren er niet toe een regeering samen te stellen. Zoo is dus tegenwoordig het beeld van het Belgisch parlementarisme. Het heeft geen reden er fier over te zijn. M?n spreekt reeds van een zakenkabi net. De heeren gekozenen mogen beden ken dat zulks het grootste affront is dat men hen aandoen kan. Het idee al'crn is een treffende illustratie van de mach teloosheid van ons parlement. Met dit al, ziet men hoever wij ge raakt zijn in het straatje zonder eind. En dat op een oogenblik dat vrij aan de .-.-■ireld een beeld van eensgezindheid dien den te geven. Van eensgezindheid en van vastberadenheid. Of is de internationale toestand soms nog niet bedenkelijk ge noeg? Dat is nu het gevaar der democratische landen hunne innerlijke verdeeldheid. Die verdeeldheid, zii heeft elders de dictatuur doen opstaan. 8taiESSail3PE «scaazfxsjasaBBBBBsasaiSBiSBBBiia jiss&aB&azsjs&'JssBSBiasasaftMseEBZssDssaBSSKSESsscsasuiiBB Bij gelegenheid van het Paaschfeest heeft Z. H. Pius XII in Et-Pieterskerk te Rome de H. Mis opgedragen. Het is de eerste maal dat de Heilige Vader de Heilige Mis heeft gecelebreerd in de Vatikaansche basiliek sedert zijn Kroning. Onder deze H. Mis heeft de Paus een toespraak gehouden, waaruit we de voor naamste punten lichten. De toespraak begon met de woorden van den Goddelijken Meester aan de Apostelen op den avond der Verrijzenis: DE TOESPRAAK VAN DEN PAUS DE VREDE ZIJ MET U De vrede zij met u. De Verlosser, uitgeroepen tot Vrede vorst, zelf de heraut van den Vrede, schonk door Zijn bloed den vrede aan aarde en hemel. Zooals de apostel het zegt: Hij is onze Vrede. Dit beroep is versterkend op een uur waarop overal om vrede wordt gesmeekt, die zooals de H. Augustinus het zegt, het hoogste goed is. Maar, helaas, ook nu blijkt de waarheid van de woorden van Jeremias, die riep: Vrede, vrede, maar er is geen vrede. Zoo vergaat het de we reld. Een gevoel van ontevredenheid en van opwinding heeft zich meester ge maakt van de geesten, alsof men aan den vooravond staat van de slechtste dagen. Er kan inderdaad noch vrede, noch orde zijn, die juist den vrede uitmaken, wan neer al te dikwijls de zonen van eenzelfde moeder verdeeld zijn door partijtwisten en eigenbelang, wanneer er zooveel werk- loozen zijn, en deze, helaas, te gemakke lijk een prooi worden van valsche leer stellingen en organisaties. GEEN VREDE, ZONDER WEDER- Z1JÜSC1I BEGRIJPEN Er kan geen vrede zijn indien onge lukkig tusschen de naties dat weder- zljdsch begrijpen ontbreekt, dat alleen de volkeren kon voorstuwen op den lichten den weg van vooruitgang, indien plech tige verdragen en gegeven woorden alle zekerheid en waarde hebben verloren, wanneer juist op deze waarden de grond slag gelegd moet worden van wederzijdsch begrijpen zonder hetwelk de materieele en moreele ontwapening van dag tot dag onmogelijker wordt. Wat is de oplossing van dit kwaad? Alleen Christus kan den vrede bren gen, dien de wereld niet geven kan. door den vrede ln de zielen te laten doordrin gen. Het is niet zonder reden dat Onze Keer, toen Hij Zijn Paascligroet uit sprak, er onmiddellijk de ontschatbare gave aan toevoegde van het H. Sacra ment der Biecht, bestemd de zielen ge nade te veileenen, bron van het leven, de zoete troost en het inwendige even wicht, dat volgens den H. Augustinus door God aan lichaam en ziel geboden wordt. DE GRONDSLAG VAN DEN WAKEN VREDE De grondslag van den waren vrede be rust dus ln de kennis, den eerbied en de gehoorzaamheid aan God. Hij is de Hoog ste Rechter en de Hoogste Schenker van oen Vrede. Vrede en Rechtvaardigheid omhelzen zich in Hem. Zooals het onmogelijk is den vrede zonder orde te hebben, zoo kan men ook geen orde hebben zonder rechtvaardig heid. Deze eischt de gehoorzaamheid aan de wettige macht en zij eischt ook dat de wetten geordend zijn en het gemeen schappelijk welzijn in acht genomen wordt, zij eischt dat vrijheid en men- Z. H. PAUS PIUS XH. schelijke waardigheid geëerbiedigd wor den en dat de rijkdommen gelijk ver deeld worden'. De rechtvaardigheid wil buitendien dat de heilzame actie van de Kerk, meesteres der Waarheid, en bron van geestelijk leven, weldoenster der menschheid, niet wordt belemmerd. En met de rechtvaardigheid moet ook do liefde heerschen. Indien de enge en koude rechtvaardigheid moet vereenigd worden in een broederlijke eendracht met de liefde, is al te dikwijls het oog blind voor de rechten der naasten, en wordt het oor doof voor de stem dei- gelijkwaardigheid, voor de eerlijke en welwillende tospassing der rechtvaardig heid die zelfs in de moeilijkste tegenstel lingen een redelijke oplossing mogelijk maakt. De liefde die Jezus-Christus door het woord heeft geleerd en door het voor beeld, en die, toegepast, de geesten zal versterken, zal in plaats van den twee strijd hartelijke samenwerking brengen, in pJaats van de tegenstellingen het we derzijdsch begrijpen. Zoo zal men terugkeeren naar de we gen van wederzijdsche vriendschap, waar de rechtvaardigs belangen van allen ge lijkwaardig behandeld worden en waar men geen opofferingen schuwt voor het hoogste welzijn van de menschelijke sa menleving aan het gegeven woord. Dc toespraak eindigde met een beroep op allen, op alle voiken, op de regeerders, voor vrede in rechtvaardigheid en liefde, en door een gebed tot den Heer, opdat Hij aan Zijn zonen, gezeten aan de sa- cramentsele Paaschtafel, den geest zou lecren van de liefde, en hen vercenigen door Zijn goedheid. DE PAUSELIJKE ZEGEN Een dichte drom geloovigen had zich ook opgesteld op het St-Pieterspïein, on danks het grijze weer. De H. Vader werd zeer geestdriftig toegejuicht toen Hij na afloop der plech tigheid, op het balkon verscheen en de Paus moest eenigen tijd wachten tot de toejuichingen bedaard waren, vooraleer Hij den zegen kon geven ap.n het volk, dat in een aangi'i iDende stilte neer knielde. In een tijdsruimte van zes maanden is door twee Pausen een beroep gedaan op het wereldgeweten om den vrede, het besta aller goederen, te bewaren. Nog heeft aller geheugen het aanden ken van de roerende rede, die Paus Pius XI in de kommervolle September dagen 1938 uitsprak, bewaard en reeds voelt zijn opvolger, Paus Pius XII, den nood om met aandrang en nogmaals op de onschatbare waarde van den vrede te wijzen. Dat is zeker: de menschen achten den vrede niet naar behooren. De vrede zal slechts schitteren in al zijn heerlijkheid, wanneer hij opnieuw midden de vernie ling van den oorlog een ongenaakbaar ideaal zal geworden zijn. Het heeft geen zin het te verhelen: het uur is ernstig en de vrede loopt gevaar. De Heilige Vader zelf schroomde zich niet het woord van den profeet aan te halen: Men riep, vrede, vrede en er was geen vrede Men denkt in deze beangstigende oogen- blikken onwillekeurig teug aan het woord waarmee Jaurès de Julidagen 1914 ken merkte: une veillée d'armes. De Paus heeft ernstige woorden ge bruikt om de oorzaken van de misnoegd heid, die thans de landen vervult, aan te wijzen. Kij heeft geen land genoemd, want de Vader aller Christenen laat zich in geen kamp indeelen. Hij heeft gewezen op den ernstigén eco- nomischen nood, die voor velen een ge- reede aanleiding wordt om zich in slechte vereenigingen te laten opnemen en tot verwerpelijke doelstellingen te laten ge bruiken. Hij heeft gesproken over het onver stand der Zonen eener zelfde moeder, welke zich door partijenstrijd laten ver- deelen: een dringende aanmaning tot een dracht van de katholieken, die toch de sterkste internationale organisatie ter wereld zijn. Hij heeft erop gewezen dat geen vrede mogelijk is indien tusschen de landen geen wederzijdsch begrip bestaat, indien plechtige verdragen en het gegeven woord allen waarborg van zekerheid en besten digheid hebben verloren. De heelmiddelen tot de kwalen welke den vrede bedreigen, vindt de Heilige Vader in de rechtvaardigheid, welke eischt dat aan de wettige gezagdragers gehoorzaamheid worde gegeven, dat de landswetten tot het algemeen welzijn strekken en dat de rijkdommen recht vaardig verdeeld wezen. Bij de rechtvaar digheid dient ook gevoegd de liefde, die naar het woord van Bergson de groote veropenbaring is van de Kerk aan de wereld. In de harten der moeders en der jonge mannen zullen 's Pausen aanmaningen een diepen weerklank vinden. De moeders zullen nooit aannemen dat achteloos wordt omgesprongen met die levens welke hun bloed en tranen hebben gekost. De weerbare jeugd wil geen oorlog, niet zoozeer uit vrees voor het offer, dan uit afschuw voor een slachting, waarvan het kenmerk is: dat zij totaal nutteloos zal zijn. Oorlog immers brengt wel wapenstil stand doch nooit geen waren vrede. Daarom blijft ook nu de eenige taak der staatslieden: den vrede in eer cn rechtvaardigheid voor te bereiden. De Courant ïii/mê Het koninkrij'k sedert 1928 telt 838.000 inwoners, die meestal dc Mo- hammedaanschen godsdienst belijden en 90.000 Katholieken. Het land, vroeger in Turkije ingelijfd, verklaarde zich in 1912, als gevolg der Balkarns-hé oorlogen, onafhankelijk. Al banië kreeg als eerste koning Prins \Vih- lem von \Vied, die bij het uitbreken van den wereldoorlog naar zijn Duitsch vader land terugkeerde. Gedurende den oorlog van 1914-T8 wérd het land door de Oostenrijkers die zich in het Xoorderlijke gedeelte bevonden eenerzijds en de Italianen en Frar.schen anderzijds betwist. Bij den wapenstilstand maakte Yougo-Slavie aanspraak op het land, maar de Albaneesche bevolking kwam in opstand en verklaarde zich met Italiaansche hulp zelfstandig. Het land was steeds dc groote twist appel tusschen Belgrado, dat streeft naar een groot Servisch rijk langs de Adriati sche Zee .en Rome, welke geen sterke gebuur verlangde op de Adriatische kust. Albanië kende van 1918 tot 1924 een reeks van binnenlandsche onlusten. Ahmed Beg Mati, heden koning Zogoe. een der opstandelingen, wist zich eindelijk van het gezag meester te maken. Zogoe had zich in de gevechten tegen de Serviërs weten te onderscheiden, zoo dat hij eerst tot president van de Albaan- sche republiek werd verheven. In 1928 werd de grondwet gewijzigd en liet Zogoe zich al; vorst van het koninkrijk uitroe pen. ITALIË-ALBANIË De koning Zogoe streefde voortdurend naar goede vriendschap met Italië om het Servisch gevaar af te wenden. In 1926 reeds werd het vriendschaps verdrag van Tirana met Italië gesloten. In 1928 iniek het plaats voor een bond genootschap, waardoor Albanië een Ita liaansche leening van 150 millioen lira's verkreeg voor de nationale uitrusting (o. a. voor scholen en wegen) van liet verachterd land. Zelfs werden in 1932 ou derhandelingen gevoerd over het sluiten van een tolunie (gelijk die van Belgie en het Groot Hertogdom Luxemburg) met Italië. De Italiaansche overweldiging op Goe den Vrijdag, waardoor Mussolini het best bewezen heeft ook de godsdienstige ge voelens van zijn christelijk volk te willen afstompen, voltrokken verplichtte Enge land waarlijk niet in te grijpen. Immers de belofte, welke Engeland aan bedreigde Staten heeft gegeven, was nog niet toe passelijk op de Staten, welke door Italië zou overweldigd worden, plet is zelfs de vraag, of Engeland het Paaschaccoord 1938, dat den toestand in de Middellaivd- sche Zee waarborgde op Albanië toepas selijk is, want Albanië ligt niet aan de Middellandsche Zêe, maar aan de Adria tische Zee en daar heeft Engeland geen groote, rechtstreeksche belangen te ver dedigen. De Italiaansche militaire actie tegen Al banië heeft nogmaals het brutale geweld op het recht van het zwakke schaamteloos doen zegevieren. Italië kan voor zijn plots ingrijpen geen enkel ware rechtvaardiging aanhalen, maar het ging hier om het schaamteloos ontkennen van zijn eigen verdragen, waardoor Italië herhaaldelijk in de laatste tijd de zelfstandigheid van het koninkrijk Albanië officieel waarborg de. Dat Albanië onder Italiaanschen invloed stond zal niemand kunnen loochenen; waarom dan het vijandig optreden van Rome Italië heeft in Albanië gelijk Duitsch land in Tsjecho-SIowakije, een strategi sche plaats bezet, cn dit wellicht met het oog op de mogelijkheid van een Europee- sche oorlog. Aldus hopen de 2 dictatuur staten samen geheel Oost en Zuid-Oost Europa in bedwang te kunnen houden. Dit is het eerste antwoord van de as-po litiek op het anti-Hitier blok van Cham berlain. Door de Italiaansche machtsgreep ver liest Yougo-Slavie zijn vrije uitweg op zee en wordt gekneld, meer dan ooit, tus schen de 2 nijpers van de as-politiek. hand. Mussolini besloot dan het leger te doen tusschenkomen om zijn eisehca op te dringen. 170 OORLOGSBODEMS EN 490 VLIEGTUIGEN IN DEN STRIJD In de loop van den mergen van Goeden Vrijdag wierpen 170 Italiaansche oorlogs bodems het anker voor de verschillende Albaneesche havens. In alle havens wer den landingspogingen ingezet, die eerst werden wel hier en daar afgeslagen, doch tenslotte slaagde de Italiaansche vloot te landen. Het Albaneesch leger was niet machtig genoeg om de Italiaansche troe pen, naar verluidt 100.000 man sterk, het hoofd te bieden. Intussclien cirkelen 400 Italiaansche vliegtuigen boven net Albaneesch grond gebied, de een of andere stad bombardee rend. Zoo werden de havensteden Si Jan de Medua en Durrazzo omzeggens volledig vernield. De andere havensteden V alien a en Santi Quaranta werden ook deerlijk gehavend. Wel riep Koning Zogoe zijn strijd krachten ten strijde en verklaarde hij dat de Albaneezen zouden strijden tot u-n laatsten druppel bloed. Zijn legermacht, slechts 17.000 man sterk, kon niets tegen den overweldiger. De Italianen drongen dan ook verder het land binnen en kon den in enkele dagen tijds het gansche land bezetten, niettegenstaande nog hier en daar door bergbewoners ten. heitigen weerstand werd geboden. Koning Zogoe en zijn Regeering moes ten op de vlucht slagen, en trokken naar Griekenland. EEN JONGE MOEDER EN KONINGIN OP DE VLUCHT Koningin Geraldine, die pas twee dagen te voren het leven had geschonken aan een prinsje, moest ook op de vlucht s,a- gen. Met een ambulantlewagen werd zij naar Griekenland gevoerd. Dit alles bracht mede dat zij zwaar lij dend werd aan kraambedkoortsen, doch thans is zij, naar verluidt, bulten gevaar. Zij verblijft te Larissa. Melden wij nog dat Koning Zogoe, Ko ningin Geraldine en hoogstaande Alba neezen om hulp verzochten bij alle te- schaafde naties. Deze hulp ts evenwel uit gebleven, (Vervolg od 2' blad). IIHHSBHBHM!IHBEEHBEa31H9aBeaa9R3SHaBHCiaHBBgeEBKSH De wereld staat weer op stelten, op het springen. Deze maal is de aanleiding hiervoor de bezetting van Albanië door Italiaansche troepen. In onze laatste berichten van verleden week konden wij nog een en ander hier over melden. Hier nu enkele nadere uit eenzettingen over deze nieuwe schending van de onafhankelijkheid van een klein landeke. Sedert jaren stond dit land onder den Italiaanschen invloed. Koning Zogoe voer de het bewind over dit land. Tot nog toe regeerde hij steeds met den steun van Italië, die de onafhankelijkheid van zijn land had gewaarborgd. Toen een jaar ge leden Koning Zogoe in het huwelijk trad was Graaf Ciano, de schoonzoon van Mussolini, de eerste getuige voor Koning Zogoe en Koningin Geraldine. EEN ULTIMATUM OP GOEDE VRIJDAG Juist op Goeden Vrijdag, dag die voor alle Christenen als geheiligd moet wor den, heeft Mussolini de Italiaansche actie tegen Albanië een scherpe vorm doen ne men. Reeds sedert enkelen tijd voordien scheen er iets niet te vlot te gaan tus schen Koning Zogoe en de Italiaansche Regeering. Vanwege Italië werden ver schillende eischen gesteld die Albanië on der Italiaansche voogdij zouden hebben gebracht. Koning Zogoe wees die eischen van de hand. Den morgen dan van Goeden Vrijdag, 7 April, zond Italië een ultimatum. De Koning, Regeering en Kamer van Alba nië wezen dit ultimatum eenparig van de in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie ons zendt in postzegels of siort op post- cbeckrekening 155.70 van V. Sanien-Van- necte, Drukker, Poperinge, de som van 19 FRANK. Voor het Buitenland zende men om per Internationaal Postmandaat: 31,<5 Fr. (belg. g.) voor Kongo en Frankr. 46,25 Fr. (belg. g.) voor alle andere landen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1939 | | pagina 1