Pt Oorlogstoestand in isiropn (Vervolg)
Zaterdag 16 September
Maandag 18 September
FF.N NIEUWE VERRASSING: EEN RUS
SISCH-JAPANSCH AKKOORD. DE
STELLINGEN IN MANDSJOERIJE EN
MONGOLIË IVORDEN BESTENDIGD.
SANTORIUM VOOR KINDEREN
GEBOMBARDEERD IN POLEN.
Zaterdag bezorgde de wereld een nieuwe
verrassing en wel in den vorm van een
akkoord dat werd bereikt tusschen Rus
land en Japan, betreffende Mandsjoerije
en Mongolië. Beide landen kwamen over
een dat gezien vroeger de grenzen nooit
juist werden afgebakend. Het gesloten
akoord dat een soort wapenbestand heeft
nu bepaald dat de nieuwe grenzen zullen
worden vastgesteld naar de stellingen van
beide legers in de streek van het Bulr
meer.
Japan krijgt aldus de hqnden vrij te
gen China en Rusland tegen Polen.
Op het Westerfront verwezenlijkten de
Franschen een lichten vooruitgang ten
Oosten van de Moezel. De Franschen
hebben hard gevochten tegen de verde
digers der Siegfriedlinie. Duitsche tegen
aanvallen werden afgeslagen.
De zware artillerie trad van weerszij
den in actie. De Franschen hebben tal
rijke heuvels bezet van waaruit zij de
Duitsche stellingen best kunnen beschie
ten.
In verschillende dorpen die door de
Duitschers moesten worden verlaten
hebben zij de huizen en kelders doen
springen opdat de Franschen er geen
gebruik van zouden kunnen maken. Die
oude kelders zouden goede schuilplaat
sen hebben kunnen bieden.
Op het Oostelijk front melden de
Duitschers de verovering van Bialistock,
Przmysl, enz. De omsingeling der Pool-
sche troepen bij Kutno wordt nauwer
toegehaald en duizenden krijgsgevange
nen werden gemaakt. Lemberg schijnt
de val nabij.
De Polen melden dot zij een gansche
Duitsche rem o tor 1st er de kolomme ver
nietigd hebben.
Ket gevecht van het postkantoor van
Danzig zou dc Duitschers 1 000 rr.ar. heb
ben gekost. Ten slotte zouden de Duit
schers het gebouw bespoten hebben met
benzine en dan in brand gestoken, al
dus een vreeseiiike dood brengende aan
de overgebleven verdedigers.
Te Otloch zou een Du'tsch vliegtuig
een kindersanatorium en een krankzin
nigengesticht hebben gebombardeerd. 60
Kinderen werden gedood. Arme zir.ne-
loozen pleegden zelfmoord, andere war
den door een mirialjeuzc in den hof
weggemaaid bij het vluchten.
Het Belgisch schip Alex van Opstal
zen.: Zie hierover verder in dit blad.
Engrlschen en Duitschers verwijzen de
schuld ervan op elkaar.
Een garnaalboot uit Duinkerke, de
i) 749 Roger moet op een mijn ge-
loopen zijn. Er waren twee i. annen aan
boord, Henri Van Hille en Daniel Kae-
zebrouck, beiden uit Bray-Dunes. Hun
lijken spoelden aan te Mui de', kerke en te
Nieuwpoort-Eaden.
Hongarije, roept specialisten onder de
wapens. Alle Roemenen die in Enge
land, ItaliS. ook in andere landen ver
toeven, moeten naar hun land terv.g-
keeren.
Een bericht uit Japan meldt dat de
Engeischen en Franschen van Italië ge-
ciscnt hebben dat het zijn troepen uit
Lybie zou terugtrekken.
In de Fransche syndikale acne komt
beroering. Talrijke werkliedenbonden
verlaten dc C. G. T„ dit in verband met
het Duitsch-Russiseh akkoord. Het blijkt
wel dat het einde var. de C. G. T. na
kend is.
T;r Bohcmen en Moravie werden tal
rijke priesters, r>arrijga,ngers van Bcnesj,
en Joden aangehouden-
Talrijke hoogere Kerke hike autoritei
ten werden mar concentratiekampen
overgebracht. Onder deze prektem be
vinden cr zich vee) die meer dan 55 jaar
oud zijn.
Ds Maharadja van Bikaiier zal aan
Engeland 8 bataljons leverei
Prins Stahremberg. die een groote rol
«peelde in Oostenrijk, za1 een Oosten
rijkse)! legioen oprichten in Frankrijk.
In Frankrijk wordt het zomeruur voor
den gansche duur van den oorlog in
voege gebracht.
Zandig 17 September
RUSSISCHE TROEPEN RIKKEN
POLEN BINNEN.
RUSLAND VERKLAART NEUTRAAL
TE WILLEN RIK VEN TEGENOVER
DE ANCERE LANDEN.
Zondag is Rusland ook in den dans
getreden.
De Sovjet-Rcgeermg overt and.gde een
nota aan den Poclschen Gezant te Mos
kou waarin werd medegedeeld dat de
Russische Regeering jesloten heeft haar
eigen belangen te vrijwaren evenals deze
van haar minderheden der Wit-Russen
en der Oekraniers van Oost-Polen en
daj zij zich dus genoodzaakt zag de Rus
sische troepen Polen te doen binnenruk
ken. Deze overhandiging had plaats in
den nacht van Zaterdag op Zondag. De
troepen hadden bevel op te rukken te 6
uur 's morgen».
De Pooische gezant weigerde deze no
ta aan te nemen.
In den vroegen morgen dan zijn de
Russchische troepen Polen binnengerukt
over de gansche breedte van de Russisch-
Poolsche grens. De Pooische troepen, die
aldus in den rug gestoken werden, boden
hier en daar een vruehteloozen weer
stand.
In den morgen sprak Molotoff een ra
diorede uit waarin hij de houding van
Rusland poogde te rechtvaardigen. Hij
verklaarde dat Rusland niet onverschil
lig kon toezien in den huidigen toestand
vsn Polen en dat het land de minderhe
den der Wit,-Russen en van Oekraïne,
beroofd van hun rechten door de Polen,
te vrijwaren.
Het niet aanvalspakt dat vroeger ge
sloten werd tusschen Rusland en Polen
werd als niet meer bestaande aanzien,
daar de Pooische Staat in gebreke is ge
bleven.
tn r'?n loop van den dag werd ook aan
alle diplomatieke vertegenwoordigers der
andere landen een nota overhandigd
waarin wordt medegedeeld dat Rusland
zijn neutraliteit tegenover deze landen
wil handhaven. Onder deze landen zijn
o. m. Engeland, Frankrijk, Belgie, Italië,
enz.
De Pooische Regeering toekende pro
test aan tegen deze schending van het
Pcolsch p-ondgebied.
Op hrt Franseh-Duitsche front heb
ben dc Duitschers hevige tegenaanvallen
uitgevoerd, die evenwel afgeslagen wer
den door de Franseben.
Errste-Minister Daladier bezocht de
strijdlinies.
Sedert het. uitbreken van den oorlog
zouden de Franschen opgerukt zijn tot
een d'-ptt van 20 Km., op Duitsch grond
gebied. dit tusschen Riin en Moezel.
Voor wat het Oostelijk front betreft
melden de Duitschers dat zij de citadel
van Brest Lltowsk hebben bezet evenals
Deblin. Lemberg is omsingeld. 100 Pooi
sche vliegtuigen werden buit gemaakt-
De Detachers melden een enormen buit.
D- Duitschers hebben 70 divisies ln den
strijd geworpen in Polen.
Door de Duitschers werden strooibrief
jes uitgeworpen boven Warschau. Daar
in werd de eisch gesteld dat de stad z.ich
binnen de 12 uur zou overgeven. Een
Duitsch officier meldde zich aan bij de
Polen en stelde zelfden eisch. De Com
mandant van Warschau weigerde hem
te ontvangen. Warschau wilde dus den
strijd vooitzetten.
Te Berlijn ontplolte een bom vlak voor
het Ministerie van Luchtvaart, waar Go
ring aanwezig was. Dadelijk werd de
straat versperd en greep de politie in.
Er zou groote stoffelijke schade zijn. Het
geldt hier een Duitsche aanslag.
Nopens de inval der Russen in Polen
meent men te Rome dat de gevolgen
daarvan niet te overzien zijn. In Roe
menië werd een groote ongerustheid ge
wekt. De Parijsche pers maakt zich hier
over ook bezorgd.
De onrust is ook vergroot ln Estland
en Letland.
Sovjet-Rusland heeft de Staat Slowa
kije erkend.
In Roemenië streken 25 Pooische vlieg
tuigen neer... De vliegtuigen werden aan
geslagen en de bemanning geïnterneerd.
Omtrent de houding die Italië zei aan
nemen blijft het steeds bij veronderstel
lingen en gissingen.
De Oostondsche boot 0.262 nam de
bemanning aan boord van het Britsch
getorpedeerd schip Truro De beman
ning telde 20 koppen, die allen gered
werden.
BERLIJN VERKLAART DAT DE
DUITSCHE TROEPEN HUN DOEL
BEREIKT HEBBEN
DE POOLSCHE REGEERING OP DE
VLUCHT
In Polen hebben zoowel de Duitschers
als de Russen hun actie voortgezet wijl
de Polen op talrijke punten nog weer
stand boden.
De Duitsche legerleiding meldde dat
dat de Pooische terugtocht ten Oosten
van Lublln werd afgesneden. Lemberg
en Lublin were m bezet. Achter het front
werden Pooische afdeelingen gevangen
genomen. Het grootste gedeelte van het
Pooische leger Is gevangen rond de Wetch-
sel. Warschau is eveneens omsingeld.
Te Lemberg zouden 20.000 menschen
zijn gedood. Dit nieuws zou gemeld ge
weest zijn uit Russische bron. Deze lie
den zouden meestal vluchtelingen zijn
die door de Duitsche vliegtuigen werden
neergeschoten.
De Pooische Regeering is op de vlucht
geslagen, naar Kuty, een klein stadje ge
legen op Poolsch grondgebied maa-
dicht bij de Roemeensche grens.
Op het Westelijk front is het, naar
verluidt, kalm gebleven. Gevechten tus
schen vliegtuigen werden geleverd.
Talrijke Poien, burgers en soldaten,
vluchten naar Letland, Litauen en meest
nog naar Roemenië.
In Frankrijk eischt Le Matinaf
doende maatregelen tegen de Kommu-
nisten.
Op het Poolsch front snguvelde een
kleinzoon van den ex-Keizer van
Duitschland, namelijk Prins Oskar vo.i
Hohenzollern.
Te Londen en Parijs blijkt men de ver
dere gebeurtenissen te willen afwachten
om dan verder de houding te bepalen
welke dient aangenomen tegen Rusland.
Denkelijk zullen beide landen protest
aanteekenen te Moskou tegen de schen
ding van het Poolsch grondgebied. Enge
land en Frankrijk blijven evenwel vast
beraden.
Vlugschriften werden opnieuw boven
Duitschland uitgegooid.
Te Aken zouden voorbereidingen ge
nomen zijn voor een mogelijke ontrui
ming. Talrijke dorpen werden reeds ont
ruimd achter het Fransch-Duitsch front,
langs Duitsche zijde.
In Bohemen en Moravië zouden 10.000
oersonen aangehouden zijn door de
Duitschers. Slowaaksche soldaten wei
gerden gehoorzaamheid aan hun Duit
sche officieren. 2.000 soldaten werden
ontwapend en de klassen die 35 40 j. oud
zijn werden huiswaarts gestuurd, daar
zij te opstandig waren. Dit werd meest
gemeld uit Fransche bron.
Het Engelsch vliegtuigenmoederschin
i Courageouswerd getorpedeerd (Zie
hierover verder in dit blad).
Piasdag 19 September
VERBINDING TUSSCHEN RUSSEN EN
DUITSCHERS VERWEZENLIJKT
DE POOLSCHE KEGEERING NA AU
ROEMENIE GEVLUCHT
HITLER SPREEKT TE DANZIG
Dinsdag was weeral een uiterst slechte
dag voor Polen. Van weerszijden rukken
Duitschers en Russen op. Bij Brest-Li-
towsk zouden zij reeds hun verbinding
tot stand hebben gebracht.
Dc uittocht der Pooische vluchtelingen
naar Roemenië hield aan. AI deze lieden
trokken over Kuty, Polen, naar Cernauti,
Roemenië. Reeds 20.000 lieden, waaron
der talrijke soldaten en officieren, trok
ken de grens over.
President Moscicki en de gansche Pooi
sche Regeering trok de grens over, naar
ernsuti. F re. verblijfplaats verder hot
OiV H K") V,"~" "1 1 o»--—v»T*.'--I
zullen de leden der Regeering doorreizen
naar Frankrijk of Engeland om daar nog
geeren.
De Russen rukten Wilna binnen. Zij
rukken eveneens op naar de Poolsch-Hon-
gaarsche grens.
Hitier hield te Danzig een lange rede.
Zie hierover verder in dit blad.
Pooische vliegtuigen vluchtten naar
Letland.
Tusschen Roemeensche en Russische le-
geroverheden hadden besprekingen plaats
tot juiste afbakening der grenzen.
De Pooische ambassade verliet Moskou.
Warschau blijft weerstand bieden. De
Duitschers melden het gevangen nemen
van 60.000 Pooische soldaten en officieren.
De Duitschers hebben ook het Poolsch
grondgebied bezet.
Van het West»rfront wordt gemeld dat
Duitsche aanvallen afgeslagen werden.
In Brltsch-Indië verklaarde Ghandi de
Britschc zaak rechtvaardig en beloofde
zijn algeheelen steun toe aan Engeland.
De Franschen melden dat zij reeds 4
of 5 Duitsche duikboot en vernield hebben.
De vernieling van een duikboot kan even
wel moeilijk met zekerheid vastgesteld
worden maar olievlekken steunden steeds
de vermoedens omtrent het tot zinken
brengen der duikbooten.
Een Pooische duikboot die gevlucht was
in de Estlandsche haven Tallinn kon ont
vluchten, niettegenstaande de Estlandsche
troepen erop vuurden. De duikboot was
evenwel ontwapend geweest.
De Russen hebben hierom Estland reeds
beschuldigd die ontvluchting in de hand le
hebben gewerkt. Wordt dit de inzet van
een actie tegen die kleine Staat?
Nog andere Pooische duikbooten zouden
zich schuilhouden in de Baltische Zee.
De Russen willen die opzoeken.
Twee Engelsche trawlers werden tot
zinken gebracht.
De Fransche en Engelsche Regeeringen
zullen er zich toe beperken protest aan
te teekenen tegen de Russische inval in
Polen.
De Italiaansche paketboot Rex die
vertrok uit New-York weigerde Duitsche
of Tcheckische passagiers aan boord te
nemen.
Te Reikjavik, IJsland, kwam een zwaar
gehavende Duitsche duikboot toe. De be
manning werd geïnterneerd.
Tusschen Duitschland en Rusland zou
een overeenkomst gesloten zijn omtrent
d» verdeeling van Polen. Rusland zou het
gebied houden dat zich uitstrekt tusschen
Rusland en tusschen de lijn Grodno, Bia
listock, Brest-Litowsk, Lemberg en de
grens van Hongarije. Andere berichten
melden dat een definitieve afbakening
nog niet verwezenlijkt werd.
In Nederland had de plechtige opening
plaats der Staten-Generaal. Koningin
Wilhelmina wees op den moeilijken toe
stand waarin Nederland geplaatst werd
door den huidigen oorlogstoestand in
Europa.
Woensdag 20 September
DE SOVJETS RUKKEN LEMBERG BIN
NEN. HEER CHAMBERLAIN ANT
WOORDT OP DE REDE VAN KANSE
LIER HITLER. WARSCHAU ZWAAR
GEBOMBARDEERD. GROOTE VELD
SLAG AAN DE WEICHSEL.
Lemberg is overgegaan in handen der
Russen. Zij hebben ook de plaats Kuty,
aan de Roemeensche grens, bezet. Deze
plaats had zij eenigen tijd open gelaten
ten einde de vlucht van Polen naar Roe
menië eenigszins vrij te laten. De Tche
ckische Generaal Prgala, die een Tche-
ckisch legioen gevormd had in Polen,
mocht door de Russen naar Roemenië
trekken.
Warschau werd zwaar gebombardeerd.
Bommen vielen op de St-Janskathedraal
die in brand werd gezet. Dit gebeurde
wijl een H. Mis werd gecelebreerd en tal
rijke geloovigen in dc kerk aanwezig wa
ren. Eeu paniek ontstond en geloovigen
werden gewond. De priester, Mgr Ko-
pinski, eindige kalm zijn begonnen H. Mis.
Het koninklijk slot te WarscharJ dat
talrijke kunstschatten bevatte, weru to
taal vernield evenals het gebouw van den
Landdag.
Warschau biedt echter nog steeds een
bitteren weerstand en Duitsche aanvallen
werden afgeslagen in de voorstad Praga.
De Duitschers melden dat de grootste
veldslag van de strijd in Polen geleverd
wordt 'aan de bocht van de Weichsel.
105.000 Krijgsgevangenen zouden gemaakt
zijn. Gansche afdeelingen gaven zich over.
De buit is overgroot. De Polen bieden ook
nog weerstand bij Modlin.
Op de lijn Bialistock, Brest-Litowsk,
Lemberg, trekken de Duitsche trcepen
zich terug achter de gestelde lijn, om
plaats te maken voor de Russen.
De Russen hebben bijna het gansch
beoogde gebied bezet.
Russische troepen bezetten de grens
langs heel de Roemeensche grens. In deti
vreemde wordt hierover opgemerkt dat
zulks een streep door de rekening van
Hitier zijn moet, gezien aldus Duitsch
land van alle expansie naar Roemenië
zal moeten afzien. Het oprukken der Rus
sische troepen tot aan de Hongaarsche
grens bracht in dit land eenigs ongerust
heid. Immers, de Rus zou ook wel het
oog kunnen krijgen op het Sub-Karpa-
tisch-Oekraïne dat over enkele maanden
door Hongarije ingepalmd werd.
Op het Westelijk front hebben artille
rie- en luchtgevechten plaats gehad. En
gelsche troepen nemen reeds stelling aan
het front en talrijke Engelsche vliegtui
gen strijden samen met de Fransche.
Italië en Griekenland hebben weder-
zijdsch troepen van hun grenzen terug
getrokken.
De Noordelijke Staten hielden een con
ferentie. Er werd besloten een strikte neu
traliteit te handhaven.
Canada zal soluacen zenden naar het
Westelijk front.
Geruchten over een opstand in Bohe
men en Moravie worden verspreid.
Australië zal escadrilles zenden naar
Engeland.
De meeningen omtrent het lot dat Rus
land en Duitschland aan Polen voorbe
houden blijven steeds zeer verschillend.
Bijna algemeen wordt evenwel aangeno
men dat beide landen een deel ervan
zullen toeëigenen en verder een nieuw
Polen zullen oprichten van hrt overige
gedeelte, maar een land die van Duitsch
land zou afhangen.
Naar verluidt zou in Duitschland de
Jodenhater Julius Streicher in ongenade
zijn gevallen en zou hij verduisteringen
hebben gepleegd. Hitier zou hij moeten
danken niet gefusiljeerd te zijn geweest
DE BUITENLANDSCHE WERKKRACH
TEN IN FRANKRIJK. VAN BELANG
VOOR DE GRENSARBEIDER V
In de Staatscourant werden Woensdag
morgen twee verordeningen betreffende
de arbeiders van buitenlandsche nationa
liteit gepubliceerd.
De eerste verordening bevat de regeling
van hun toestand. Het is ten strengste
verboden een buitenlandsche werkkracht
in dienst te nemen zonder daarvoor de
toestemming van het provinciaal plaat
singsbureel gekregen te hebben. De werk
gever, welke thans buitenlandsche werk
krachten in dienst hebben, moeten in een
tijdsbestek van vijftien dagen deze toe
stemming aanvragen. Deze verordening is
echter niet van toepassing op de arbeiders
in de landbouwdistricten.
De Fransche arbeidsbeurzen hebben de
vrijheid buitenlandsche werkkrachten die
geen eenzelvigheidskaart bezitten, een
werkkaart te verschaffen. De buitenlan
ders dienen in een tijdsbestek van acht
dagen deze werkkaart aan te vragen.
De tweede verordening geeft de open
bare administraties, de maatschappijen en
ondernemingen, die in staatsverband wer
ken, de toelating buitenlandsche werk
krachten in dienst te nemen.
HET OORDEEL VAN DE OSSERVA-
TORE ROMANO» OVER DE RUSSI
SCHE TUSSCHENKOMST.
De Osservatore Romanobespreekt
defl toestand in Oost-Europa, en is van
oordcel dat de politiek van Moskou ge
heimzinnig blijft, en dat wrijvingen niet
uitgesloten zijn tusschen Moskou en Ber
lijn betreffende de nieuwe grenzen.
Het blad van het Vaticaan betwijfelt
dat een duurzaam akkoord mogelijk zou
zijn tusschen twee mogendheden, wier
stellingen zoowel wat de ideeën betreft
als op politiek terrein zoo onverzettelijk
tegenstrijdig zijn, en die nu, samen, de
vervorming zouden willen bewerken van
een uitgestrekte Europoesche streek en
het evenwicht ervan op belangrijke ma
nier wijzigen.
De Osservatore Romano beschouwt
in 't bijzonder de aanwezigheid van Rus
sische troepen aan de grens van Honga
rije als een bestanddeel van wrijving met
Duitschland, omdat het Duitsch ontwerp
van gemeenzame grens met Roemenië
schijnt aldus onmogelijk te worden.
o De Osservatore wijst er dan op dat
Moskou in een radiorede van Maandag
avond bekend heeft dat Russische troe
pen Polen zijn binnengerukt met de be
doeling de baan aan het communisme te
openen naar het Westen; het blad be
treurt dat die toestand het gevolg is van
den Duitschen aanval, en besluit met de
vaststelling dat de houding van Frankrijk
en Engeland onveranderd blijft, en dat
zij vast besloten zijn Polen to herstellen
zooals het na den oorlog 1914-1918 met
Belgie is geschied, en ook een einde te
stellen aan de politiek van geweid in de
internationale betrekkingen.
üonsSerdcsg 21 September
isi ons Land
DE EERSTE MINISTER VAN ROEME-
NIE VERMOORD. VERKLAKINGEN
VAN HH. DALADIER EN ROOSEVELT.
OPSTAND IN BOHEMEN EN MO
RAVIE? NIEUWE VERZEKERINGEN
VAN DUITSCHLAND AAN BELGIE.
Donderdag werd feitelijk meest geken
merkt door den aanslag op den Eersten
Minister van Roemenië, H. Calinescu; de
redevoering van den H. Daladier en de
nieuwe verzekeringen door Duitschland
aan Belgie gegeven langs den persoon van
Minister Goebbels. Over deze drie belang
rijke punten wordt een en ander mede
gedeeld onder elk afzonderlijke hoofding
op een andere plaats in dit blad.
In Amerika vergaderde het Ameri-
kaansch Congres en President Roosevelt
hield er een uitvoerige uiteenzetting over
den toestand in de wereld geschapen dooi
den oorlog in Europa.
De President pleitte ten bate van een
wijziging van de wet op de neutraliteit
der V. S. waardoor zekere leveringen aan
zekere landen zouden kunnen gedaan wor
den. De V. S. wilden echter buiten elk
konflikt blijven.
Aldus in korte woorden de verklaringen
van den H. Roosevelt. Nadere berichten
ontbreken ons hierover nog.
Op het Westerfront is het naar verluidt
eerder kalm gebleven. Artilleriegevechten
hadden plaats wijl tusschen de Maginoc-
lijn en Parijs talrijke vliegvelden worden
aangelegd en Engelsche troepen steeds
stellingen nemen.
In Polen ging de strijd voort. De Rus
sen bezetten de gansch Poolsch-Roemeen-
sche grens en bereikten eveneens de Hon
gaarsche grens. Zij bezetten ook Crodno
en Wilna en traden op enkele plaatsen in
(Zie vervolg onderaan 5" kolom).
Het
van
P" -Jjebled UiTSClien de twee awartciLjna.i is olies val cr Donderdag avond, 21 September 11., na 21 dagen oorlog, nog
Polen overblijft. Links der iwarte lijn ligt alles wat door Duitschland genomen werd, en rechts het grondgebied dat
den Rus nam.
DE MOBILISATIE EISCHT ZWARE
OFFERS
NAAR EEN MILITAIRE TAKS VAN 1 Tc?
Gemeld wordt dat de h. Gutt, minister
van Financiën, klaar is met de hoofdlij
nen van de algemeene toelichting bij de
Rijksmiddelenbegrooting voor 1940. Zooals
die begrooting voorbereid werd on den
grondslag van de gegeven van einde Au
gustus, sloot hij ongeveer in evenwicht.
Maar sindsdien is de oorlog uitgebroken
in Europa. De economie van het land is
er gedeeltelijk door verlamd en het hand-
I haven van het leger in staat van mobiü
I rat ie eischt zware offers. Men verzekert
dat het leger thans minstens 8 millioen
per dag kost. en dit cijfer is op zich zelf
reeds voldoende om aan te toonen dat er
buitengewone middelen vereischt worden
om het hoofd te kunnen bieden aan de
ftnancleele noodwendigheden.
Nieuwe belastingen zullen onvermijde
lijk zijn en aldus wordt reeds gesproken
van een extra-taks op alle betalingen.
Naar verluidt zou men die taks beperken
tot 1 t.h., maar geen enkel betaling zou
er aan ontsnappen..
DE HUISHUUR
DEP. GEMOBILI SEEK DEN
In "ele gezinnen wordt thans de vraag
gesteld; Is do wederopgeroepene onder
de wapens, of zijn familie, gehouden de
huishuur te betalen?
Wij vestigen er de aandacht op dat
geen enkele wet de gemobiliseerden ont
slaat van de betaling van hun huishuur.
Theoretisch zijn zij dus gehouden op re
gelmatige wijze verder hun huishuur te
betalen.
Er kunnen zich evenwel in de praktijk
gevallen voordoen, dat die uitbetaling vol
strekt onmogelijk blijkt, of dat slechts
een gedeelte ervan kan worden gekweten.
Aldus wordt een schuld aangegaan te
genover den huisbaas. Hoe die schuld
later zal kunnen vereffend worden zal
moeten uitgemaakt worden door de
rechtbanken eens dat de wederopgeroe
pene naar zijn haardstede zal terugge
keerd zijn.
Anderzijds mag niet uit het oog verlo
ren, dat geen proces kan worden inge
spannen tegen iemand die onder de wa
pens is geroepen.
Zoolang de belanghebbende dus bij het
leger is, kunnen hem noch zijn gezin on
aangenaamheden worden berokkend.
NIEUWE OPROEPINGEN
Zondag 11. werd overgegaan tot enkele
nieuwe oproepingen.
Hierover wordt het volgende gemeld;
Een zeker aantal mannen van de genie
en militairen behoorende tot de hulptroe
pen werden gemobiliseerd met het oog op
de uitvoering van dringende werken.
Het geldt hier slechts een aanvulling
van speciale troepen belast met allerlei
werken, welke bij de verdediging van het
land zijn voorzien.
Er wordt meteen uitgezien naar het op
richten van loodsen voor den trf>ep. De
kwestie van de kantonnementen wordt
trouwens niet uit het oog verloren.
DE NIEUWE WEDEROPGEROEPENEN
WORDEN VERZOCHT ZICH TE VOOR
ZIEN VAN EEN DEKEN.
Het Departement van Landsverdediging
deelt het volgende mede
Met het doel al de voorraden dekens
van het leger niet uit te putten, worden de
mannen die voortaan een wederoproe-
pingsbevel zouden ontvangen, ertoe aan
gezet zich te voorzien van een deken
waarvoor zij een vergoeding zouden ont
vangen.
WAAR GESCHREVEN OM MILITAIREN
THUIS TE KRIJGEN
Door velen wordt de vraag gesteld waar
dient geschreven met het doel militairen
terug thuis te krijgen, voor enkele dagen
of voor onbepaalden tijd, met het oog op
het normaal voortzetten van handel of
bedrijf.
Hiervoor dient geschreven naar: Alge
meene Legerstaf, Kortenberglaan 115,
Brussel.
OPGELET VOOR LEUGENS
Het Fransche gezantschap te Brussel
deelt mede;
In Belgische steden hoort men tegen
woordig veel spreken van Fransche terug
geroepenen, die reeds aan het front zou
den gesneuveld zijn.
De bloedverwanten werden zoogezegd
officieel verwittigd.
Maar het bericht van dit sneuvelen be
reikten de bestemmelingen al toen de
heropgeroepenen nog hun eenheid niet
hadden vervoegd. Anderzijds hebben zul
ke gesneuvelden naderhand zelf aan fa
milieleden geschreven.
Dit alles bewijst, dat men niet licht
vaardig alles gelooven mag wat verteld,
aangekondigd, meegedeeld, verklaard en
bevestigd wordt.
SPAARZAAMHEID IS GEBODEN
Het Ministerie van Landsverdediging
deelt mede
Spaarzaamheid is op alle gebied gebo
den.
Autobanden, looden batterijen voor ac
cumulatoren, koperen benzine-vergaar-
bakksn, aluminium voorwerpen, stalen
rupsbanden, enz. dienen bewaard.
Alle nutteiooze verplaatsingen per auto
dienen vermeden.
DE IN-, UIT- EN DOORVOER VAN
BEPAALDE PRODUKTEN
In het Staatsblad van 19 September 11.
is een Koninklijk Besluit verschenen
waarbij de in- en uit- en doorvoer van
zekere produkten onderworpen wordt aan
het afleveren van een bijzondere machti
ging.
Onder deze produkten dienen vermeld;
alle soort visch, groenten en vruchten,
was asbest, mika. kalkphosfaat, ruwe dia
mant, metaalslakken en dergelijke, kurk,
alkoolische dranken (bier, wijn, enz.), ta
bak, textielstoffen, werken in caoutchouc,
gasmaskers, alle brandweermateriaal,
flesschen met zuurstoffen, enz.
DE DEELNEMING DER VERZEKERDE
WERKLOOZEN
AAN VERDEDIGINGSWERKEN
Verzekerde werkloozen die vrijwillig
hun diensten hadden aangeboden voor de
voeling met de Litausche grenswachters.
De ontmoeting zou vriendschappelijk zijn
geweest.
Op de Poolsch-Hongaarsche grens kwa
men 50.000 Pooische soldaten toe.
i Twee Pooische generaals, Ckotniski en
Mond sneuvelden.
De Russen melden dat zij reeds 60.000
Polen gevangen namen. Ook 280 kanon
nen en 120 vliegtuigen. Poolsch gezinde
Oekraniërs werden gefusiljeerd.
De Duitschers verklaren dat zij op 20
September reeds 170.000 Polen gevangen
hadden genomen, alsmede 320 kanonnen
en 40 gevechtswagens.
111 Russische divisies opereerea in Po
len.
Rusland voert de voortbrengst der pe
troleum op. Nieuwe putten werden ge
boord.
De Fuhrer vertoefde te Danzig. Gdlngen
werd herschapen in Hotenhafen.
De Russische vloot heeft Kronstadt ver
laten en vaart naar de Baltische Zee, zoo
gezegd om een Pooische duikboot op te
zoeken.
In Palestina hebben 120.000 Joden zich
aangemeld om dienst te nemen ln het
Engelsch leger of bij de plaatselijke dien
sten.
Uit Engelsche en Fransche bron wordt
gemeld dat ln Bohemen en Moravie op
stand is uitgebroken. Allerlei nadere in
lichtingen worden hierover verstrekt. Uit
Berlijn werden die berichten ten stelligste
gelogenstraft, wel werd toegegeven dat
aanhoudingen plaats hadden.
uitvoering van militaire werken voor de
passieve luchtverdediging, hebben van
wege zekere gemeentebesturen een aan
vullende vergoeding ontvangen.
Ds regeering heeft besloten een orga
nisch statuut voor deze initiatieven vast
te stellen.Het maximum der aanvullende
vergoeding werd bepaald op 5 frank in
geld of in natura. Dit supplement zal niet
medegerekend worden in de vaststelling
van den staat van behoefte van den werk-
looze.
nET VRAAGSTUK VAN DEN "VRIJEN
TIJD VAN DEN SOLDAAT.
STICHTING
VAN HET «WERK ELISABETH
Door de Regeering werd besloten zekere
initiatieven te nemen in verband met den
vrijen tijd van den soldaat.
Aan den H. De Man, Minister van por
tefeuille, werd de zorg hiervan toever
trouwd.
Dinsdag I). heeft de H. De Man aan de
journalisten een uiteenzetting gegeven der
maatregelen welke zullen getroffen wor
den in deze kwestie, ten einde het moreel
der troepen hoog te houden.
In verband met den vrijen tijd ven den
soldaat wordt het Werk Elisabeth voor
onze soldatengesticht.
Door dien naam zegde da Minister,
komt het tot uiting hoe Koningin Elisa
beth, die reeds in de jaren 1914-1918 op
trad als de moeder der soldaten, ook dit
maal zich bezorgd maakt, om het welzijn
van onze jongens.
De Vorstin is bereid door een actieve
medewerking haar volle belangstelling te
toonen.
Het werk wordt daarbij geplaatst onder
de bescherming van een Eere-comité
waarvan alle Ministers deel uitmaken. Het
Werk hangt af van het Ministerie van
Landsverdediging. Het staat onder een
dubbel voorzitterschap, namelijk van de
Ministers Denys en De Man. De Regee
ring stelde een krediet van 1 millioen ter
beschikking van dit Werk.
Dit Werk zal negen afdeelingen bevat
ten, namelijk
1. Boekerijen en Onderwijs;
2. Muziek en Zang;
3. Kinema;
4. Sport en Spel;
5. Soldaten-tehuizen;
6. Allerhande Geschenken, zooals
radiotoestellen, fonografen, fonoplaten,
spelen, keukengerief, enz.
7. Finantien en Propaganda;
8. Weekblad van den Soldaat;
9. Paket van den Soldaat.
In de leiding van de verschillende af
deelingen zal geen bezoldigd ambt voor
komen.
Een beroep op de mildheid van de bevol
king zal gedaan worden, ten bate van het
Werk Elisabeth voor onze Soldaten
Steeds kan door iedereen stortingen ge
daan worden ten bate van dit werk, en
wel op postcheckrekening Nr 4.000.
Door H. Delfosse Minister van bevoor
rading, werd een uiteenzetting gegeven
over de werking van zijn Departement.
Hoe dit Departement werken zal is voor
ons niet van zoo groot belang als wel die
maatregelen die door dit Ministerie zul
len getroffen worden en reeds ten deele
aangekondigd werden.
Evenwel diende aangemerkt dat Minis
ter Delfosse de verzekering gaf dat de
Staat geen handel zou drijven.
De Heer Minister verklaarde ook dat
de bevoorrading van ons land vaar maan
den verzekerd is. Hierover dient men zich
niet ongerust te maken. Voorraden wor
den nog opgeslagen en er wordt gerekend
op het betrekken van goederen uit Congo
en de V.S. van 'Amerika, buiten wat onze
eigene naburen ons kunnen leveren.
De schaarste van zout, suiker en zeep
verklaarde H. Minister is het gevolg van
van het onbesuisd koopen der huisvrou
wen, en door moeilijkheden van vervoer.
In deze laatste kwestie werd reeds voorzien.
Desnoods zullen vrachtwagens opge-
eischt worden om in het vervoer te voor
zien.
Een rantsoenneeringsstelsel, verklaarde de
H. Minister, zal ook ingevoerd worden
voor zekere produkten, tot regeling van
de verdeeling en het verbruik van de
noodzakelijkste voedingswaren.
De Regeering is van plan de rantsoe-
neeringskaarten in voege te brengen. De
ze week nog zal een Kon. Besluit hierom
trent verschijnen.
Het stelsel berust op de persoonlijke
kaart en op de aankoopzegels.
Ieder inwoner krijgt zijn kaart. Elke
maand zal het gemeentebestuur eiken in
woner een blad aankoopzegels overhan
digen, vertegenwoordigende het bedrag
van het rantsoen.
Bij middel van de kaart en van de ze
gels kan iedereen bij om 't even welken
handelaar zijn aankoopen doen. De han
delaar plakt den zegel op een speciale
kaart, welke hij zelf overmaakt aan het
gemeentebestuur. Dit laatste verleent
daarop aan den handelaar een machtiging
of vrijgeleide om bij eender welken gros-
sist zijn voorraad op te doen.
Er zullen vooreik soort eetwaar ver
schillende zegels zijn: dus, broodzegels,
suikerzegels, enz.
Wat het brood betreft, werd het ge
rucht verspreid dat het rantsoen zou her
leid worden op 350 gram per dag en per
persoon.
DeMinister verklaart dat er desaan-
gaande nog niets is vastgesteld.
Onze voorraad laat toe behoorlijke rant
soenen uit te keeren, zonder echter ver
spilling te dulden.
De rantsoeneering zal niet onmiddellijk
ingevoerd worden, doch de gemeentebe
sturen hebben reeds bevel gekregen de
rantsoeneeringskaarten op te maken.
Voor wat de PRIJZEN betreft verklaar
de de H. Minister dat deze nauw zullen
gevolgd worden door den Minister van
Ekonomische Zaken. Deze zal het recht
hebben zekere prijzen vast te stellen, dit
in verhouding van de wereldprijzen. Geen
opslag zal geduld worden, tenzij op grond
van rechtmatige redenen. De speculatie
zal streng beteugeld worden.
Een KAS VOOR LEENING zal opge
richt worden ten behoeve van personen
die door de mobilisatie-omstandigheden
in geldnood gebracht werden.
Aangaande de werkloosheid is er reeds
een besluit verschenen, betreffente de
tewerkstelling van arbeidsloozen in den
landbouw.
Indien de landbouwer verplicht is ge-
gemodiliseerde zonen of arbeiders in zijn
bedrijf te vervangen, moet de gemeente
hem kosteloos werkloozen ter beschik
king stellen. Deze werkloozen worden ver
goed door den werkloozensteun en een
supplement door de gemeente.
Een ander besluit voorziet de opeischlng
der werkloozen bij militaire werken of
werken van de passieve verdediging. Deze
werkloozen zullen het streekloon ontvan
gen.
Een derde besluit betreft de vrijwillige
dienstneming der werkloozen, met een
extra-vergoeding van 5 frank boven hun
Werkloozensteun.
Een vierde besluit geeft de gemeente
het recht de werkloozen op te eischen aan
plaatselijke werken, mits bezoldiging van
het streekloon.
DE OPGEEISCHTE VOERTUIGEN
Wat wordt er per dag betaald?
Meermaals hoorden wij reeds vragen
naar het bedrag dat betaald wordt voor
de opgeëischte voertuigen. Daarom mee-
nen wij goed te doen hieronder die ver
goedingen te laten volgen, zooals zij ln
het Staatsblad van 20 September 1939
verschenen zijn.
Er wordt betaald per dag voor:
Een opgeëischte fiets X frank;
Motorrijwiel (minder dan 500 cm3)
8 frank;
Motorrijwiel (minder dan 500 cm3)
met zijspan 10 fr.;
Motorrijwiel (500 cm3 en meer) 12 fr.;
Motorrijwiel (500 cm3 ea meer) met
zijspan 14 fr.;
Kleine auto. 30 fr.;
Personenauto (binenstuur, 4-5 plaat*
sen), 45 fr.;
Ziekenwagen, 45 fr.;
Autowagentje (kleine vrachtauto)
(vracht: 750 tot 1.500 kilo), 40 fr.;
Lichte vrachtauto (vracht: 1.600 tot
2.900 kilo), 50 fr.;
Zware vrachtauto (vracht: 3.000 tot
4.900 kgr.) en tomienwagen of depan«
neerauto, 60 fr.;
Zeer zware vrachtauto (vracht: 5.000
kgr. en meer), 85 fr.;
Autocar (hoogstens 20 plaatsen), 90 fr.f
Autocar (meer dan 20 pi.), 150 fr.;
Buan-trekauto, 45 fr.;
Baan-trekauto met bijwagen, 60 fr.;
Terrein-trekauto, 95 fr.;
Terrein-trekauto met bijwagen, 110 fr.|
Kleine verhuisauto (baklengte: onge
veer 4.50 meter; inhoud: ongeveer 20 m3)
65 fr.;
Groote verhuisauto (baklengte: onge
veer 6 meter: inhoud: ongeveer 30 mS),
75 frank;
Autowagentje (Kleine vrachtauto) met
metalen kipbak, 50 fr.;
Lichte vrachtauto met metalen kipbak,
55 frank;
Zware vrachtauto met metalen kip
bak, 70 fr.;
Tankwagen voor benzine (inhoudt
2.000 liter)80 fr.:
Tankwagen voor benzine v.inhoudt
3.000 liter), 90 fr.;
Tankwagen voor bei.zine (inhoudt
4.000 liter en meer), 95 fr.;
Van- vrachtauto of trekauto met Vaa-
bijwagen, 70 fr.;
Verhuis-bijwage.i (Inhoud: ongeveer
30 m3), 40 fr.;
Tank-bijwagen (Inhoud: 2000 liter),
25 frank;
Tank-bijwagen (Inhoud: 3000 liter
meer), 30 fr.;
Vracht- of trekauto met bijwagen tol
vervoer van geslagen vleesch (opgehaa-
gen kwartieren), 70 fr.;
Petrool-, veeg- en sproeiautos, 95 fr.
Paard (eender welke soort), 10 fr.;
Licht voertuig, eenspan, 2 of 4 wielMV
vracht: minstens 500 kgr., 1,50 fr.;
Licht voertuig, tweespan, 4 wielen,
vracht: minstens 75U kgr., 2 fr.;
Middelmatig voertuig-, twee- of vier
span, 4 wielen, vracht: minstens 1.256
kgr., 2,50 fr.;
Zwaar voertuig, twee- of vierspan, vier
wielen, vracht: minstens 2.000 kgr., 3 fr.f
Bijzonder voertuig (inzonderheid plat
te wagen), 3 fr.
Aan het personeel, gevorderd om ze
kere tijdelijke verstrekkingen te leveren
of om aan de verrichtingen der onder
scheiden commissies voor opeischingen
van voertuigen of voor mobilisatleremon-
te deel te nemen, worden volgende eer»-
loonen en vergoedingen toegekend:
Paardenarts, 100 fr. daags;
Hoefsmid, 50 fr. daags;
Autovoerder, 45 fr. daags;
Hulphoefsmid of geleider van paarden
of paardenvoertuigen, 40 fr. daags.
GOED NIEUWS VOOR DE SOLDATEN
DIE LANGER DAN HUN NORMALEN
TIJD VAN 12 MAAND ONDER DE WA
PENS ZIJN GEHOUDEN.
Naar verluidt wordt de mogelijkheid
onderzocht om aan de soldaten die lan
ger dan hun normalen termijn van 13
maanden onder de wapens worden ge
houden een vergoeding van 500 fr. per
maand uit te keeren, dit tot den zeven
tienden maand diensttijd.
RANTSOENEERING VAN OLIËN.
De Kabinetsraad keurde ook een ont
werp goed waarbij de rantsoeneering
wordt toegelaten van petroleum, leisteen-,
ligniet- en ander minerale oliën.
AFWIJKING OP DE 8-URENWET
Een ontwerp werd eveneens goedgekeurd
houdende afwijkingen op de 8-uren werk
dag, dit voor de nijverheden die werken
voor de nationale verdediging.
Het werk moet evenwel uitsluitend uit
gevoerd worden door Belgische arbeider^
in bedoeld arbeidsvak zullen geen werk
loozen meer mogen zijn en een extra-
loon van 25 t.h. zal uitgekeerd wordtn
vanaf het elfde uur.
TELLING VAN DE VOORRADEN.
Eveneens werd aan de bevoegde minis
ters machtiging verleend om over te gaas
tot de telling der vc oreaden van alle wa
ren. Agenten zullen aangesteld worden dl»
ten allen tijde de voorraden zullen kun
nen gaan tellen.
Degenen die zich zouden trachten to
onttrekken aan die telling kunnen ge
straft worden met 8 dagen tot 6 maan
den gevang en boeten gaande van 1.006
tot 100.000 fr.
De agenten der telling kunnen desge
vallend ook beslag leggen op de voorraden
en die te koop stellen.
VRIJSTELLING VAN OPEISCHINQ
VOOR NIEUWAANGEKOCHTE
RIJWIELEN.
Er werd medegedeeld dat de militair#
overheden bereid zijn alle nieuwaange-
kochte rijwielen vrij te stellen van op
eischlng, dit voor een jaar.
Hiervoor moet bij den aankoop van een
rijwiel een vraag van vrijstelling inge
diend worden bij de plaatselijke Rijks
wachten.
BELGISCHE VISSCHERSSLOEP
VERKOOPT HARING IN NEDERLAND.
Uit Oostende wordt gemeld dat de Oost-
endsche treiler 0.80 zijn vangst ha
ring, bedragende 50.000 kgr., naar IJmul-
den is gaan verkoopen.
Deze handelwijze werd openlijk gelaakt
en maatregelen werden geëischt opdat
zulks in de toekomst niet meer zou kun
nen gebeuren.
MAXIMUMPRIJS GESTELD VOOB
DE TARWE.
Bij Ministerieel Besluit werd voor d«
tarwe de maximumprijs van 135 fr. per
100 kgr. vastgesteld voor de tarwe.
Al wie broodtarwe verhandelt aan een
hoogeren prijs wordt strafbaar gesteld.
GEEN TARWE MEER ALS VEEVOEDEB
De Regeering overweegt de wenschelijk-
heid van de afkondiging van een be r lult
waarbij het verboden zou worden nog
tarwe als veevoeder te gebruiken.
Desnoods zou dit verbod tot ander»
graansoorten uitgebreid worden.
In Kabinetsraad van Donderdag 11. werd
dit verbod goedgekeurd.
HUWELIJK VAN DE WEDER-
OPGEROEPEN MILITAIREN.
Het is de wederopgeroepen militairen
verboden ln het huwelijk te treden zonder
de bij artikel 68 van de wet op de milltt»
voorziene militaire toelating.
De militair die in het huwelijk verlangt
te treden stuurt daartoe zijn aanvraag
aan den Commandant zijner eenheid. D<
korpscommandanten zijn er toe gehouden,
zoo niets zich daartegen verzet, de toe
lating af te leveren.
ZONDERLINGE GESCHIEDENIS
TE SCHERPENHEUVEL
PASGEBOREN KIND TE VINDEN
GEI.EGI) IN HET KERKPORTAAL
Toen bewoners uit den omtrek zich to
vijf uur 's morgens naar de kerk begaven,
werd hun aandacht gevestigd op een
pijnlijk gekerm. Groot was hun verwon
dering toen zij aan de klink van een ÖJ-
portaal van de Basiliek een reiszak ont
dekten, waarin zich een pas geboren kind
kind van het mannenlijk geslacht bevond
en dat gewikkeld was ln een nieuwe dweiL
De gendarmen werden verwittigd.
Het wichtje, dat versteven was van <M
koude, werd naar het plaatselijk zieken
huis overgebracht.
