GASOORLOG
De Oorlogstoestand la Europa (Vervolg)
VEREENIGING
VOOR BESCHAAFDE OMGANGSTAAL
STIKGASSEN
BLAARTREKKENDE GASSEN
TRAANVERWEKKENDE
GASSEN
NIESGASSEN
GIFTGASSEN
Zaterdag 21 Qciober
Zondag 22 October
Maandag 23 Octeber
Dinsdag 24 October
Woensdag 25 Ccte' «r
Donderdag 26 Octeber
SPREEK EN SCHRIJF BESCHAAFD!
GAS!
'k Geloof niet dat er in de beschaafde
landen nog menschcn rondloopcn die het
woord gas niet kennen.
Met de huidige internationale omstan
digheden en de kritissche verwikkelingen
tussehen de grootmogendheden is dat
woord 't gruwelwoord geworden voor
iedereen. Iedereen is er bekommerd om
geworden en dc redenvoor de ouderen
van jaren, omdat ze er de moordende uit
werkselen in '14-'18 van gezien hebben
en voor de jongeren, omdat dit vertellen
van oudefs en familieleden bij hen 'n
gruw voor dit nog onbekende heeft na
gelaten.
Geen stad noch dorp waar niet de bur
gerwacht op de gasgevaren gewezen werd
om bij mogelijk incident de bevolking met
raad en daad behulpzaam te zijn.
't Meest elementaire wapen ertegen: het
gasmasker. Dit wordt publiek verkocht en
voor 't ronde sommetje van 50 franken
worden de burgers verzekerd den dood
niet in te ademen
Nu de gasmasker-publiciteit opgedron
gen wordt, wordt liet in alle geval én een
goeie zaak voor dc gasmaskerfabrikanten
én een inwendige troost voor de bevol
king die weet dat ze tenslotte toch met
50 franken een grootere levenswaarborg
bezit.
Geen week gaat voorbij, of in de eenc
of andere fotorevue verschijnen naast
Chamberlain, Daladicr, Lebrun of King
George, filmsterren als Garbo. Ginger Ro
gers, Marie Bell, Vivianc Romance en
zooveel andere, allen belast en beladen
niet de deftig, flink opgepoetste en naar
de laatste mode geworden ga;masker-doos.
Voor de eerste groep: de staatsmannen,
is het 'n zedelijke plicht geworden hun
gasmasker steeds bij zich te hebben...
omdat ze er persoonlijk zelf de bevolking
toe aannamen en de deugden* wekken
en voorbeelden trekken »-taktiek daar
toe aanwenden.
Voor dit tweede genre heeft liet dragen
van een gasmasker een geheel ander doel
eindepubliciteit en «stars-reclame. Films
worden er niet meer gedraaid, de vrou
welijke sterren kunnen best gemist voor
huidige oorlogsfilms ook zij worden
met den dag ouder en ouder... publiciteit
moet dus kost wat kost aangewend,... en
ze nemen hun toevlucht tot dc modern
geworden gasmaskersdoos. In groepjes van
2 a 5, met verlokkenden glimlach, para
deeren ze vóór den fotograaf in de mooi
aangelegde lanen der hoofdstad.
's Anderendaags vliegen ze op de
kranten af om er hun eigen lach te be
wonderen en 't effect van hun gasmas
kersdoos.
Idiote v.ereld
Maar ook het masker wordt gedragen
door 'n andere soort menschcn... door de
soldaten.
Wie foto's van frontreportages onder
i'e oogen krijgt, kan, na flink zoeken, op
de zwaar beladen rug van den soldaat,
een langwerpige ronde bus ontwaren. Dit
doosje maakt niet het bijzonderste punt
uit van de foto; heel onopgemerkt glij
den de oogen erover om te blijven steken
op de monsterachtige oorlogsapparatcn en
onze gedachten gaan naar de ontzettende
ontberingen die de jongens op het front
te lijden hebben.
Voor hen S het dragen van 'n gasmas
ker geen zedelijke plicht noch publiciteits-
manoeuverhet is een levensplicht die ze
zooniet duur zouden kunnen uitboeten.
Alleen die mannen beseffen dc waarde
van hun masker. Het is voor hen een
«defensief» wapen geworden, een heil
zame kameraad in de tragische uren van
gasaanvallen.
We kunnen niet genoeg de aandacht
onzer lezers trekken op wat hierna vol
gen zal. We geven nl. een uitgebreide
studie over alle totnutoe bekende gassen
die in oorlogstijd aangewend werden om
hun moordenaarswerk te verrichten.
HET WEREN DER GASSEN
Men heeft het betracht den gasoorlog
buiten de v.et te stellen, dit door aller
hande verdragen en besluiten, maar men
is er niet in geslaagd.
Ill het «Verdrag van Versailles», 1919,
art. 171. werd door de Franschen voor
gehouden geen gas meer te vervaardigen,
heCaldus niet meer te gebruiken en het
niet in den handel te brengen.
Het Vlootverdrag van Washington»
(1922), waaraan alleen de V. S., Frankrijk,
Enge'and, Italië en Japan, deelnamen
tnoe.d zonder definitieve bepaling stilge
legd worden bij gebrek aan geWenschte
,*oenadering.
Ook het Protokool van Genève» (1925)
nacht ons daarin geen oplossing.- Som-
nige woordvoerders waren ertegen, an-
Lren er voor: de eenige anti-gas voor-
ipgestelde reden wasom menschlie-
eiule reden wijl andere pro-gas redens
.■pgesomd werden die het ten slotte wis
ten te halen. Men zag er een voordeel in
1' omdat het zoogezegd een zachte ma
nier van oorlog voeren was2« op com
mercieel gebied, een wapen dat in vredes-
tijd geld opbrengt, en 3". op militair ge
bied. een krachtig middel tegenover den
vijand die geen voldoende beschermings
middelen bezit, zoo b.v. in het vormen
tan hindernissen door het besmetten van
de overschrijdende terreinen.
Het algemeen eindbesluit was dan ook
Iedereen zal telken; het beste wapen
kiezen, we moeten ons leeren beschermen:
Want geen enkel verdrag geeft waarborg
Dit waren de woorden van den Duitschen
Generaal von Sceck.
HET EERSTE GAS6EBRUIK
IN 1914-1918
het eerste gasgebrufk On heel kleine ma
te) in den Japaiiscli-Russische oorlog
in 1905.
In 1914-1918 werd het gas voor het
eerst gebruikt, in den vooravond van 22
April 1915 tussehen Bikschote en I.ange-
niark (West-Vlaanderen). Dit geschiedde
bij een uitzending van een ebloorgolf over
een front van 2 kim. breed. Het gevolg
was geweldig. Tegen den avond werden
niet min dan 5.000 overlijaens vastgesteld
ctt werd er, in enkele uren na den gas
aanval, een bres van 6 kim. geslagen in
de lijnen der Verbondenen.
De eerste reactie der Bondger.ooten ge
schiedde in September daarop in den slag
bij Loos. Dit offensief kwam uit van de
Engelschen.
Daarmee was de gasoorlog verklaard.
Na den oorlog werden dan de gebruikte
gassen al naar gelang hun uitwerking op
de organismen in 5 klassen onderverdeeld.
Deze zijn
GEVECHTSGASSEN1
1. Stikgassen
2. Blaartrekkende
o. Traanvcrwekkende
4. Niesgassen
5. Giftgassen.
Al die gassen zijn scheikundige produc
ten die binst den oorlog gebruikt werden,
't zij onder vorm van gassen, dampen,
druppeltjes of zelfs vaste stofdeeltjes.
I.
zijn scheikundige producten die inwerken
op de ademhalingsoranen, ze doen bra
ken, boesten en bloed spuwen en drin
gen door tot in de longen waar ze een
verstikking kunnen veroorzaken.
Fr bestaan 4 soorten stikgassen, deze
zijn1. Chloor, 2. Pbosgeen, 3. Chloro-
picrine, 4. Acroleïne.
1. CHLOOR (Bertbolite). Dit gas werd
gebruikt bij den aanval tussehen Bikschote
en Langemark op 22 April '15 rond 17 u.
Vóór den oorlog, in Duitschland, was
chloor afval bij het vervaardigen van
soda. Het jaarlijksch productiecijfer was
6.000 ton. In 1915 echter door de bloccade,
was bet cijfer gestegen tot 12.000, waar
uit afgeleid kan worden dat waarschijn
lijk hierom de Duitschers eerst chloor
gebruikt hebben.
Kenmerken: Chloor is een zwaar gas;
2 '/j maal zwaarder dan de lucht en heeft
een reuk van bleekwater (eau de Javel).
Het is uiteraard geelgroen doch soms
kleurloos naarmate de achtergrond.
Uitwerkselen: Chloor doet boesten en
bloed spuwen, ook verstikt het en kan
het hartkwalerr veroorzaken.
Eerste hulp bij aangetaste: Zuivere lucht
toedienen, zuurstof laten inademende
aangetaste doen rusten en NIET laten
bewegen.
BeschermingRisinusolie opproppen
(wat chloor neutraliseert) of gasmasker
(die de lucht filtreert).
2. PHOSGEEN (Carbonychloride).
Pbosgeen werd door de Franschen rond
Verdun, in Maart 1916, in den strijd ge
bracht. De Duitschers gebruikten het la
ter ook, einde '16. In de nijverheid wordt
het gebezigd om verfwaren en reukarti
kelen te vervaardigen.
Kenmerken: Phosgeen is 3 L' maal
zwaarder dan lucht, verplaatst zich als
vloeistof langs holle wegen of grachten,
komt zoo in kelder en schuilplaatsen bin-
nengeloopen en heeft, een reuk van rot
tend hooi of rottende theebladeren.
Uitwerkselen: dezelfde van chloor maar
GEWELDIGER. Wanneer iemand door
dit soort gas aangetast werd en nadien
bekomen is. kan hij het onmogelijk nog
ruiken tenzij na het robken van 'n pijp,
sigaar of sigaret.
Eerste hulp: zooals bij chloor, vooral
bet slachtoffer NIET LATEN GAAN want
Phosgeen belet de normale functie der
ademhaling en zoo de aangetaste gaat,
kau hij onmiddellijk doodvallen.
Bescherming Ammoniak opproppen
(neutraliseert) of gasmasker.
3. CHLOROPICRINE (Nitrochloro-
formj. Chloroplcrine werd het eerst door
de Russen gebruikt in 1916; later, einde
'16. werd bet eveneens door de Engel-
sclien en Franschen gebezigd op bet wes
telijk front.
Eigenschappen Chioropicrine geeft
zware dampen die gedurende een langen
tijd laagten kunnen besmetten.
Uitwerkselen: Zelfde als bij chloor en
piiosgeen.
Eerste hulp: Zelf tl: als bij chloor en
phosgeen.
Bescherming: Alleen gasmasker.
4. ACROLEÏNE (Acrylzuuraldchyde).
Uitsluitend gebruikt bij de boiulgenooten
daar glycerine er de grondstof van is en
slechts in 't bezit was van de landen die
over groote vetvoorraden beschikten, zoo
als Engeland en Frankrijk.
Eigenschappen: Gas met scherpe eigen
aardige reuk. zooals men die waarnemen
kan bij 't uitblazen van een vetkaars.
Uitwerkselen: Traanverwekkend en stik
kend.
Eerste hulp: Zelfde als bij chloor en
pbosgeen,
Bescherming: Alleen gasmasker.
II.
IEPERITE
ook Lookgas, Mosterdgas, «Gele-kruis-
Dc annalen der geschiedenis leeren ons gas» genoemd, (Dichlooriiiacthyisuliiüe).
VOORBEELDEN VAN CRUWELIJKE IEP^RIETB RAND WON DEN
Hierboven hebben we een documentatie-foto uit den laatsten wereldoorlog. Een
Ergelsch soldaat maar zoo werden er duize iden kwam in de loopgrachten
ia aanraking met Ieperite vloeistof; de uitwerking ervan bleef niet lang uit. Naar
het hospitaal overgebracht om verzorging begon weldra zijn huid af te schilferen,
st-eds dieper en dieper, tct tenslotte geweldige brandwonden alle vezels dood-
brandden. Boven in den hoek links: zijn linkervoorarm. Boven rechts dezelfde bo
venarm. Onder links, het linkerbeen en knie en rechts de rechter opperbil. Ne
vens die brandwonden zien we de huid die bij verzorging met soort poeder bedekt
wordt. Al die brandwonden werden veroorzaakt aldoor de Ideederen heen! -Hoe
is het nog mogelijk dat door de leiders der beschaafde landen tot zulke gru
weldaden kan overgegaan worden, zij, die allen den laatsten oorlog in al zijn gruwel
daden medegeleefd hebben. Ook Hitter werd gedurende '14-'18 door Ieperite aan
getast en genoot lange jaren na den oorlog nog heelkundige zorgen in een laza-
reth te Pascwallb
Is uitsluitend tot militaire doeleinden
vervaardigd. De Duitschers gebruikten dit
verschrikkelijk gas voor het eerst in den
nacht van 12-13 Juli 1917. Ongeveer 3.000
Kngelschen werden vreeselijk aangetast
Hierdoor bekwamen de Duitschers, op ge
lijk welk front ze dit gebruikten, bijna
gedurende 1 jaar de bovenhand. Eerst in
Maart 1918 werd het door de Franschen
gebruikt die het vervolgens op groote
schaal aan de bondgenooten uitleverden.
Eigenschappen: Ieperite heeft een reuk
van mosterd, k>ok, ajuin, bittere amande
len of soms, in oplossing, een medecyn-
geur.
Het is feitelijk geen gas maar wel een
vloeistof die heel traag m de lucht ver
dampt. Ieperite wordt opgeslorpt door den
grond die aldus gedurende verscheidene
dagen gevaarlijk besmet wordt (3 dagen
bij harde regen, 8 dagen bij mooi weer,
14 dagen tot 3 weken in diepten, hoog
staande gras en puinen).
Uitwerkselen: Blaartrekkend. Teperrte
valt de huid aan zelfs door de kleederen
heen. Benevens geweldige brandwon
den kan het zware longkwalen veroor
zaken. waarvan de genezing bijna hope-
Ioo- is. Opletten: NOOIT door iepe
riet aangetaste met de bloote hand aan
raken.
Eerste hulp: Wanneer de huid besmet
wordt met vloeibare Ieperite, moet men
binnen de 3 minuten een dikke laag chloor
kalkpap (bleekpoeilerpap) op liet aange
taste deel openstrijken. Daarna, zoo dit
in de 10 eerste minuten geschiedt, is er
slechts lichte afschilfering van de huid te
vreezen. De gevoelige licliaamsdeelen moe
ten mg{ veel zeep en de oogen met zui
ver water uitgewasschen worden.
Bescherming: Speciale in de handel ge
brachte kleedingsstukkeu en liet gasmas
ker.
ONTSMETTEN VAN
GEIEPERITEERDE TERREINEN
a) leperite in gastoestand: Zie onder
Eerste Hulp eu Bescherming.
b) Vloeibare leperite: Besmette grond
of voorwerp: 1) met fijne laag bleek-
poeder bestrooien, of 2) overwrijven en
overgieten met water liefst van 60 a 70
graden warmte, daar dit de Ieperite op
lost. Het water mag niet koken daar als
dan de dampen de Ieperite meevoeren en
nieuwe gassen ontstaan3) het best van
al nog is, en 't gemakkelijkste om be
reiken op de besmette grond een an
dere niet besmette laag aarde werpen. Dit
middel is slechts kortstondig.
Terreinen of schuilplaatsen die door
Ieperite besmet en naderhand ontsmet
werden mogen niet binnen de eerste 24
uur gebezigd worden daar zelfs, hoe trouw
en nauwkeurig men ook de ontsmetting
toepasse, toch nog altijd de ontsmettings-
werking tenminste een volle dag eischt!
III.
De traanvervvekkende gassen werden
reeds in 1890 in Engeland en Amerika als
politieverweermiddeien gebruikt. Ze geven
aan de oogen een erg brandende en prik
kelende gewaarwording, en aangetasten
hebben precies den indruk dat er zand in
de oogen gestrooid wordt.
Gevaarlijk zijn ze niet. ze doen alleen
hard weenenin sterke densiteit zijn ze
soms al naar gelang de gunstige weers
omstandigheden stikkend of blaartrek
kend.
EENZILBRCMIDE
Benzilbromide werd het eerst door de
Duitschers op liet Argonnenfront in Juni
1915 gebruikt.
Eigenschappen: Het is een vocht niet
traair erwekkende uitwerkselen, dit ge
schiedt tamelijk vlug.
Eerste hulp: ABSOLUUT NIET in de
oogen wrijven, maar die dichthouden.
Bescherming: Gasmasker.
IV.
Proefnemingen door de Duitschers ge
daan met zekere Arsenicum-hotidende
stoffen om de gasmaskers te doortrekken,
leverden geen voldoende resultaten op.
Feitelijk zijn deze scheikundige produc
ten geen gassen of vloeistoffen, maar wel
heel kleine vaste stofdeeltjes. Ze zijn niet
erg gevaarlijk, maar doen geweldig nie
zen, hoesten en vaak braken.
Niesgassen zijn onrechtstreeksche gas
sen eu worden gewoonlijk samen met de
traangassen gebruikt als voorboden van
een ander gas. Immers liet ligt in den
aard van de aangetasten want ten-
sjotte voor ze liet masker aan doen moe
ten ze liet gas toch gewaar geworden
zijn. ze beginnen iri hun oogen te wrij
ven of te niezen en daarom nemen ze het
masker tijdelijk af. Ondertusschen echter
volgen gevaarlijke gassen die hen, voor
ze liet gasmasker terug op krijgen, fataal
geworden zijn Eén soort niesgas is ge
kend nLDiphenylmonoclilorarsine.
De huidige maskers echter laten zelf die
arsenicum-houdende stofjes niet door.
V.
Giftgassen vormen gewoonlijk groote
bloedvergiftiging of kunnen dc werking
van zekere orgaiien. hart, zenuwstelsel,
spijsvertering, brutaal onderbreken.
Twee giftgassoorten zijn totnutoe ge
kend: 1" Cyaanwater»tofzuur eil 2" Cool-
monoxyde.
1. CYAANZUURWATERSTOF. Dit
gas hebben de Duitschers niet in '14-18
gebruikt daar ze geen vertrouwen stel
den in zijn stabiliteit. De Franschen echter
wel omdat ze naar 't schijnt over
een geheime stabilisator beschikken.
Eigenschappen: Het is een vocht met
als reuk die van bittere amandelen.
Uitwerking: Het doet NIKT hoesten en
snijdt de ademhaling NIET af. In kleine
dichtheid brengt het vermoeienis mede
en geeft liet jeukte in den hals. Is het
meerdicht, dan doet liet de ooren rtii-
schen en de ledematen beven. Als het gas
erg dicht voorkomt volstaat één enkele
^ademhaling om een plotse dood te ver
oorzaken.
Eerste hulp: Zuivere lucht of zuurstof
inpompen.
Bescherming: LTitsIuitend het gasmas
ker.
2. COOLMONOX YDE. Dit gas werd
nooit op liet slagveld gebruikt omdat het
voldoende voorkomt door ontploffing van
projectielen geladen met rookvrij poeder.
Eigenschappen; 't Is de oudste der ge
kende gassen. Het is smaak-, kleur- en
reukloos: dus ERG VERRADERLIJK'
Uitwerkselen: Coolmonoxyde valt de
hcemolobine van 't bloed aan en vormt
carboxyhcemoglobyiie. De slachtoffers be
houden ecu levendige kleur. In kleine
dichtheid doet bet de coren ruischen
straffer doet bet de ledematen beven, nog
straffer geeft het zinsverduistering eu
coma. wijl een zeer groote densiteit een
onmiddellijke dood teweegbrengt.
Eerste hulp: Het slachtoffer moet reclit-
gehouden worden dit om een hersencon-
gestic te vermijden. De kleederen moeten
opengedaan worden, zuurstof moet toege
diend wijl krachtig de onderste ledematen
moeten ingewreven worden. Best, als 't
kan, is het den aangetaste met koud wa.-
ter te besproeien of hem de kunstmatige
ademhaling toe te dienen.
Bescherming Afzonderingstoestcl of
gasmasker met speciale bus.
Hierboven hebben we dus een volledig
uitgebreide studie over alle totnutoe ge
kende gassoorten. Dat iedereen ze uit-
knippe en er uit neme wat hij voor hem
noodig acht... met de hoop en wensch het
nooit te snoeten in praktijk brengen.
j. S.
nen, blijken de berichten ten zeerste uit
eenloopend naar gelang hun Duitschen
of Fransch-Engelschen oorsprong. Naar
Fransche bron zou Italië er verheugd om
zijn omdat aldus het verschijnen van de
Sovjet-vloot in de Middellandsche zee
wordt verhinderd. Fransche bladen wij
zen er ook op dat Italië thans gelukkig
kan samenwerken om een Balkan-entente
op te richten.
Uit Kopenhagen wordt medegedeeld
dat Hitier zinnens zou zijn met 1 Novem
ber een Poolschen Staat op te richten
alsmede een Joodschen Staat welke als
hoofdstad Lublin hebben zou. Alle Joden
van Polen, en welicht ook van Duitsch
land. zouden naar dezen Staat overgeplant
worden. Dit bericht werd niet bevestigd.
Omtrent de conferentie gehouden on
der de hoofden der Noordsche Staten
wordt gemeld dat geen defensief verbond
werd gesloten.
Op het WESTERFRONT heerscht
kalmte. Verkenningstochten tussehen
Moezel en Saar.
In gedeelten van Schotland werd drie
maal alarm geblazen. Duitsche vliegtui
gen overvlogen de Firth of Forth, maar
lieten geen bommen vallen. Zij werden
verdreven door Engelsch luchtafweerge
schut en luchtmaccht.
Duitschland liet weten dat het alle
schepen die door Engelschen waren ge-
konvooieerd als vijandelijke booten zou
aanzien, zelfs zoo zij onder neutrale vlag
vaarden.
De Engelsche boot «Yorkshire- werd
getorpedeerd. 223 overlevenden werden op
gepikt door een Amerikaansch schip. Men
is zonder nieuws over een 45-tal opvaren
den.
In Italië wordt het overbrengen van
30.000 Joden naar Abessinië overwogen.
De Amerikaansche gezant te Tokio liet
den Japanners verstaan dat de V.S. zijn
belangen in China niet zou laten beknotten.
In Duitschland werd de rantsoeneering
uitgebreid tot het wild en het gevogelte.
Geruchten doen de ronde omtrent de
mogelijkheid van een Russisch-Chineesch
pekt.
DUITSCUE VLIEGUIGEN VALLEN
EEN KONVOOI ENGELSCHE SCHE
PEN AAN. VLOGEN DIE VLIEGTUI
GEN OOK OVER ONZE GEWESTEN?
Op het Westerfront bleef het. naar
Fransche bron, bij artillerievuur van weer
zijden. De Franschen hebben het Warndt-
wcud verlaten, bidten enkele hoogten. Op
de Noordzee vielen Duitsche watervlieg
tuigen een Engelsch konvooi schepen aan.
De begeleidende schepen vuurden naar
de Duitsche vliegtuigen. Geen enkel schip
werd geraakt De aanval werd tot driemaal
toe herhaald. Ten slotte werden de Duit
schers verjaagd door Engelsche toege
schoten vliegtuigen. De aanvallen ge
schiedden rond den middag.
De Engelschen melden dat zij de Duit
schers verliezen toebrachten.
Opvallend is het dat Zaterdag 11. rond
den middag heftig geronk werd waar
genomen boven onze gewesten. De lucht
was evenwel overtrokken zoodat de vlieg
tuigen niet konden worden opgemerkt en
herkend. Mogelijks zijn dit wel de vlieg
tuigen die aan den raid deelnamen en even
boven onze gewesten zijn gekomen.
Van uit Luxemburg werd vastgesteld dat
Duitsche loopgraven en vestingswerken
overstroomd zijn tengevolge het wassen
van de Moezel.
Belga seint uit Berlijn dat van Duitsche
zijde vermoedelijk geen aanval op de Ma-
ginot-lijn zal uitgevoerd worden maar dat
de Duitschers eerder den strijd op zee en
in de lucht met alle heftigheid tegen En
geland zullen doorvoeren.
De Duitschers zouden de hoop niet
hebben opgegeven onderhandelingen te
voeren met Frankrijk.
Een Zwéedsche boot werd getorpedeerd.
De bemanning werd gered. Een Engelsche
of Amerikaansche boot werd zinkend be
vonden in de Chineesche zee.
Het Duitsch schip Schwabenland», dat
de «Clement» tot zinken zou hebben ge-
dracht, en dat dienst deed als basisvaar
tuig voor de Duitsche vliegtuigenlijn op
Zuid-Amerika werd door een Engelschen
kruiser in den grond geboord.
Opnieuw doen geruchten de ronde om
trent de oprichting van een Balkanblok
onder de leiding van Italië.
Talrijke Duitsche mijnen werden door
den storm losgeslagen en maken de wate
ren rond talrijke Deensche eilanden on
veilig.
Omtrent het Turksch-Engelsch-Verdrag
merkt Berlijn op dat dit verdrag nog een
staartje zou kunnen krijgen en een snel
verloop zou kunen hebben wijl de Itali-
aansche journalist Gayda doet opmerken
dat dit verdrag niets nieuws brengt en
waarschuwt hij de buitenlandsche opinie
tegen overijlde besluiten.
Naar Belga zou men in Berlijn zich ook
eenigszins ongerust maken over de Rus
sische opmarsch.
Uit Brussel wordt ook gemeld dat boven
Bergen een vreemd vliegtuig werd opge
merkt dat door drie Belgische vliegers
werd achtervolgd en boven Fransch grond
gebied verdween wijl te Bavay en te Er-
qnelines het Belgisch afweergeschut ook
in actie trad.
HILTER ROEPT DE LEIDERS VAN
STAAT EN PARTIJ BIJEEN.
DUITSCH SCHIP OP EEN MIJN
GELOOPEN
Uit Berlin wordt gemeld dat Hitler de
leiders van Staat en Partij heeft bijeen
geroepen. Diensvolgens wordt verwaccht
dat belangrijke besluiten zullen getroffen
worden.
Van het WESTERFRONT wordt van
beide zijden kalmte gemeld.
De Franschen die enkele gebieden had
den ontruimd hebben hun nieuwe sterke
stellingen bezet. De Engelsche troepen
werden in het Fransch leger ingescha
keld.
Rijn, Moezel en bijrivieren zijn sterk
gewassen, zoodat uitgestrekte gebieden
onder water staan. De Franschen doen
uitkomen hoe de ontruiming van zekere
gebieden hierdoor groot gevaar voor ze
kere eenheden heeft vermeden.
De Engelschen melden dat vier der
Duitsche vliegtuigen, die daags voordien
een Engelsch konvooi aanvielen neerge
schoten werden. De inzittenden van een
dier vliegtuigen die op zee waren neerge
komen en op een Gumnivlot hadden
plaats genomen, werden door een Engelsch
schip opgepikt. Een hunner was gewond.
Opnieuw werd alarm gefloten boven
Yorkshire en Linuvlnshire.
Een Engelsche vrachtboot die aangeval
len werd door een Duitsche onderzeeër
bood tegenstand en kon met haar opge
steld kanon de duikboot beschadigen zoo
dat een toegesnelde topedojager de duik-
ixjot in den grond kon boren.
Een Duitsche mijnveger liep op een
Duitsche mijn. Vier-en-zeventig leden der
bemanning zouden omgekomen zijn.
Geredden van de in de grond geboorde
boot Eneaton» verklaarden dat zij onder
bedreiging van revolvers moesten toejui
chen toen de boot tot zinken werd ge
bracht opdat de duikbootkommandant
alsdan een foto wou nemen.
De Australische premier verklaarde dat
de oorlog zou voortgezet worden zelfs zoo
Hitier mocht komen te verdwijnen.
Hitier heeft aan Slowakije de teruggave
van zekere gebieden beloofd.
Te Rome overleed de 33-jarige zuster
van Graaf Ciano.
issisBaEasHZBSflBBisHiiaisBaa
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE-
DENI NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. -
DOK BIT ZONDEK UITSTEL. DANK.
GEEN RUSSISCHE HULP VOOR
DUITSCHLAND? NOG STEEDS DE
ONDERGANG VAN DE ATHENIA
DE HH. GOEBBELS EN CHUR
CHILL BESCHULDIGEN ELKAAR.
Hitier heeft te Berlijn beraadslaagd
met de leiders van Staat en Partij. Wat
er besloten werd is niet gemeld, doch al
lerlei gissingen werden erover geuit Zoo
naar den eenen zou Hitier besloten heb
ben tot de continentale blokkade van En
geland. wat men in het buitenland on
mogelijk acht, naar anderen zou thans
een nieuwe phase van den oorlog inlui
den, naar nog anderen zou een verscher
ping van den strijd in de lucht bevolen
worden en zou Hitier alle hoop op vrede
hebben opgegeven.
Ondertusschen meldde Belga uit Ber
lijn dat de bevoegde Duitsche kringen
verklaarden dat geen te groot belang
dient gehecht aan gemelde vergadering
en dat het vredesaanbod van den Fuli-
rer nog steeds geldig is
Naar de Parijsche uitgaven van de
New-York Herald Tribune zou Stalin
aan Hitier hebben laten weten dat
Duitschland niet op militairen steun van
Rusland moest rekenen.
Volgens Le Journal zouden ln
Duitschland enkele generaals, o.m. Gene
raal von Hamerstein, en andere gezag
hebbende lieden, aangehouden zijn we
gens hun monarchistische strekkingen.
Deze beweringen werden van Duitsche
zijde gelogenstraft.
Uit Londen wordt gemeld dat de En
gelsche dinlomatie er zich thans op toe
legt om de betrekkingen van Frankrijk
en Engeland te verbeteren met Rusland
en Italië. Van het Westelijk front wordt
nogmaals kalmte geseind, afgezien even
wel van verkenningstochten en eenig ar
tillerievuur.
Naar Havas hebben Duitsche krijgs
gevangenen geklaagd over het slecht en
onvoldoende eten en de slechte slaapge
legenheid in de Duitsche lijnen.
Alarm werd weer geblazen boven de
Firth of Forth. Geen schade wordt ge
meld.
Tussehen de Duitsche Minister van
Propaganda Goebbels en de Engelsche
Minister Churchill, eerste-lord van de Ad
miraliteit, is een vinnige woordenstrijd
ontstaan, nogmaals omtrent het vergaan
van de paketboot AtheniaGoebbels
beweert nog steeds dat Churchill de
Athenia ln den grond heeft doen bo
ren om Amerika aan de zijde van Enge
land te krijgen. Op grond van verklarin
gen van een paar Amerikaansche passa
giers, die slechts die verklaring aflegden
veel dagen na het vergaan der boot,
houdt Goebbels staande dat de Engel
schen een ontploffing aan boord van de
paketboot deden ontstaan waarna Engel
sche destroyers zelf het schip beschoten
tot het verging.
Churchill weert alle beschuldigingen af
en steunt zijn houding op de onder eed
afgelegde verklaring van 12 Amerikaan
sche overlevenden die op hun eerewoord
hebben bevestigd een duikboot te hebben
zien opduiken die een torpedo zond naar
de AtheniaVan Engelsche zijde zal
een volledige publicatie over deze torpe
deering worden uitgegeven. Er wordt ook
ten stelligste gelogenstraft dat de boot
kanonnen of munitie voor Canada ver
voerde.
Op zee vergingen twee Engelsche sche
pen, de a Sea Venture en de White
MantleDe eerste boot werd getorpe
deerd en de tweede moet op een mijn
zijn geloopen. Verscheidene slachtoffers
zijn ts betreuren.
Te Moskou werd de Finsche afvaardi
ging op het Kremlin ontvangen.
De Poolsche admiraal Smiggly-Rydz
werd onder bewaking gesteld in Roeme
nië.
In Duitschland werd de heffing op het
kapitaal der Joden van 20 tot 25 ge
bracht.
von RIBBENTROP SPREEKT TE
DANZIG: HIJ LEGT ALLE OOR
LOGSSCHULD OP POLEN EN ENGE
LAND. PROTEST TEGEN DE
KERKVERVOLGING in DUITSCH BE
ZET GEBIED VAN POLEN.AME
RIKAANSCHE CARGOBOOT DOOR
DUITSCHERS NAAR RUSSISCHE
HAVEN GEBRACHT
Te Danzig hield de Duitsche Minister
voor Buitenlandsche Zaken, Hr von Rib
ben trop, een groote rede. Deze rede was
een herhaling van wat steeds van Duit
sche zijde voorgehouden wordt, en na
melijk dat alle schuld van den oorlog
dient gelegd op Polen en Engeland. De
redenaar herhaalde hoe Duitsche voor
stellen weiden gedaan aan Polen maar
dat die voorstellen hooghartig door de
Polen werden afgewezen onder ophitsing
van Engeland. Engeland heeft steeds de
vredelievende hand van Duitschland ge
weigerd. Duitschland wilde ook goede be
trekkingen met Frankrijk maar Frank
rijk is moedwillig geweest.
Over de betrekkingen met Rusland
wees H. von Ribbentrop hoe een nieuwe
vriendschap tot stand kwam tussehen
Duitschland en Rusland. Van de vroege
re aangekondigde besprekingen die tus
sehen beide landen zouden gevoerd wor
den zoo de vredesvoorstellen van Hitier
zouden verworpen worden vertelde de H.
von Ribbentrop echter niets.
Hij verklaarde verder ook nog dat
Duitschland's grenzen nu definitief ge
worden zijn en de Fuhrer een loyaal vre
desaanbod heeft gedaan. Zijn hoofdthe
ma bleef het beladen van Engeland met
alle mogelijke schuld. Hij eindigde met
op te merken dat Duitschland de hand
schoen opraapt en de oorlog tot het einde
zal weten te voeren.
Volgens de Timeszou het Vatikaan
protest hebben aangeteekend bij de Duit
sche Regeering om de kerkvervolging
welke gevoerd werd in het door de Duit
schers bezette gebied van Polen, waar 211
kerken en 117 kloosters zouden gesloten
zijn.
Men is ook zonder nieuws van enkele
Belgische Paters Redemptoristen die
werkzaam waren in Poolsch-Oekraïne,
thans door Rusland bezet. Men maakt
zich dus ook zeer ongerust over hun lot.
Van het Westerfront meldt het Fransch
legerbericht een heftige Duitsche aanval
op een post in het Warndtwoud, aanval
die afgeslagen werd, en verder talrijke
overvallen en hinderlagen. Groote gebie
den staan onder water.
In de Noordzee werd een Grieksch
schip in den grond geboord. Vier leden
der bemanning ontbreken.
Twee Duitsche vliegers, waarvan een
gewond door mitrailleusekogels, die in de
Noordzee op him beschadigd vliegtuig
voortdreven, werden door een Deensch
schip gered.
De Litausche troepen maken zich ge
reed om Wilna, dat door Rusland aan
Litauen werd afgestaan, te bezetten.
Er is weer spraak van onderhandelin
gen omtrent de teruggave van Memel
aan Litauen.
Men maakt zich bezorgd om het over
haast terugkeeren uit Moskow naar Sofia
van den Bulgaarschen gezant te Mos
kow. Men meent dat Rusland nieuwe
steunpunten zoekt in Zuid-Oost Europa.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de Duit
sche Regeering geen nieuw vredesinitia
tief zal nemen en wordt ook beweerd dat
het zenden van een nota van Hitier aan
Staline onwaar is.
Engeland doet stappen om zijn han
del met Rusland uit te breiden. Alles
worclt in het werk gesteld om meer han
del te kunnen drijven met de neutrale
landen. Zoo wordt gemeld dat Engeland
ln September wel drie a vier maal zoo
veel kolen heeft geleverd als normaal aan
Noorwegen, Zweden en Denemarken.
Qroot sewag wordt gemaakt jan cui.
AmprUraff -".-nn P-^rgoboot, de Cyty Of
Flint u.e vertriken was uit Manches
ter met bestemming van Amerika en die
door een Duitsche bemanning naar de
golf van Moermansk. Rusland, werd over
gebracht. Men begrijpt moeilijk hoe de
boot daar is geraakt. Vooraleer Moer
mansk aan te doen had de boot de Noor-
sche haven van Tromsoe aangedaan waar
de door de boot geredde bemanning van
de in den grond geboorde Engelsche boot
Stongate aan wal werd gezet.
De boot werd in beslag genomen en de
bemanning geïnterneerd. Men meldt niets
over de Amerikaansche bemanning der
boot. De V. S. zullen protest tegen deze
inbeslagneming aanteekenen.
Er wordt ook geen gemeenschappelijk
Duitsch-Italiaansch-Russische verklaring
meer verwacht. Rusland zal evenwel 1
millioen ton voeder aan Duitschland le
veren.
Einde November zal het Fransche Par
lement in buitenjewonen zittijd bijeenge
roepen worden.
Engelsche vliegers zouden twee Duit
sche duikbooten tot zinken hebben ge
bracht.
RICHT HILTER EEN NIEUWE POOL
SCHE STAAT OP? HET OVER
PLANTEN DER DUITSCHE MINDER
HEDEN. FRANCK EN SEYS-IN-
QUART BEHEEREN DE POOLSCHE
GEBIEDEN.
Uit Berlijn wordt door Belga geseind
dat de nieuwe grenzen tussehen het Reich
en den Staat Polen werden getrokken.
Officieel moet dit evenwel nog beves
tigd worden.
De nieuwe Poolsche Staat die aldus
zou geschapen zijn zou nog slechts het
derde van vroeger beteskenen. Een defi
nitieve regeling zou slechts getrokken
worden na den oorlog.
De nieuwe Staat zou de steden Lodz
en Chestochowa terugkrijgen maar
Duitschland zou ln het geheel meer
grondgebied voorbehouden dan bij de
grens van 1914 was voorzien. Alle Polen
die in Duitschland en in het door
Duitschland nieuwaangehechte gebied le
ven zouden naar den Poolschen Staat
worden overgebracht.
De buitenlandsche pers komt terug op
de rede van von Ribbentrop. Bijna alge
meen wordt aangestipt dat die rede in
feite niets nieuws brengt en dat von Rib
bentrop geen melding maakt noch van
besprekingen met Rusland noch met on
derhandelingen met Italië. Men acht dan
ook dat de rede bedoeld was voor het
binnenland. De Duitsche pers is er inte
gendeel zeer opgetogen mede en verklaart
zij dat Duitschland vecht voor zijn vei
ligheid.
Op de Noordzee werden nog drie Duit
sche vliegers door een Britsch schip op
gepikt. Een vierde lid van de bemanning
van hun vliegtuig was bezweken aan zijn
verwondingen. Het vliegtuig zou neerge
schoten geweest zijn door een Britsch
oorlogsschip.
Engelsche vliegtuigen hebben een tocht
ondernomen boven Berlijn, Maagdenburg
en Hamburg, dit op Dinsdag avond. Toen
zij over Hamburg trokken heeft de ra-
diouitzendpost van Hamburg, die juist de
rede van von Ribbentrop uitzond, zijn
uitzending gestaakt. Alle vliegtuigen zou
den ongedeerd hun basis terug hebben
kunnen bereiken.
Een vergadering van Turkije, Iran, Irak
en Afghanistan wordt belegd.
De sympathie der Arabieren gaat naar
de Verbondenen.
De Duitsche Regeering heeft Minister
Franck benoemd tot Gouverneur-Gene
raal van Polen, en Seys-Inquart, de man
die Oostenrijk aan Duitschland overle
verde, tof vice-gouverneur.
Generaal von Brauchitsch bezocht het
Westerfront en deelde decoraties uit. Er
wordt gewag gemaakt van gevechten rond
Forbach, waar de Franschen zich mees
ter maakten van een dorp. De Duitschers
stelden zware luidsprekers op waarmede
uitzendingen gedaan werden pogende de
Franschen te verwijderen van Engeland.
De luidsprekers werden op mitraljeur-
vuur onthaald en moesten zwijgen.
De Finsche afvaardiging is uit Mos
kow vertrokken om opnieuw haar Regee
ring te raadplegen. Men schijnt niet zoo
optimistisch meer te zijn te Helsinki.
Uit Amerika wordt gemeld dat de
Duitschers een nieuwe ontploffingsstof
bezitten, namelijk de «Atomite», veel ge
vaarlijker dan al de andere totnogtoe
gekende. Amerika zou evenwel in staat
zijn ook die te leveren aan Engeland en
Frankrijk.
Drie Engelsche vrachtbooten werden ln
den grond geboord, namelijk de Clan
Chisholm de Ledbury en de Tafna
Enkele leden der bemanning verdronken.
De bezetting van Wilna door Litausche
troepen werd nogmaals uitgesteld.
Aangaande de Amerikaansche vracht
boot City of Flintwordt nog steeds
groot gewag gemaakt. De Amerikaansche
staatssekretaris Hr Huil verklaarde dat
die opbrenging een daad van geweld
beteekent die niet kan geduld worden.
De Amerikaansche Regeering zal krach
tig protesteeren te Moskow en te Berlijn.
In deze laatste stad verklaart men niet
te weten hoe die boot te Moermansk is
geraakt.
Uit Moskow werd toch geseind dat de
Amerikaansche bemanning gered is. De
boot zou in feite ln beslag genomen zijn
geweest door een Duitsche kruiser, de
Emden of de Deutschland die een
Duitsche bemanning aan boord zette. De
ze zou echter door de Duitsche mijnen
velden niet hebben doorvaren en zou bij
gebrek aan water of door averij Moer
mansk moeten zijn binnengevaren.
Algemeen wordt gedacht dat met de
behandeling die Rusland deze boot zal
voorbehouden dit land op duidelijke wij
ze zijn houding zal moeten bepalen. De
Amerikaansche Regeering blijkt vast be
sloten niet bij de pakken te blijven zit
ten.
In het Lagerhuis bevestigde Hr Cham
berlain dat Engeland geen gas leverde
aan Polen. Op deze verklaring vroeg de
H. Henderson of de Duitsche aanklacht
hieromtrent niet moest worden beschouwd
als een propaganda om zelf dit oorlogs
procédé te gebruiken. Hr Chamberlain
antwoordde hierop dat over zulke procé
dés reeds voorbeelden in de geschiedenij
voorliggen. i
Luxemburg zal denkelijk een groot la
zaret worden waar de gewonden van de
I oorlogvoerende landen zullen verzorgd
worden.
In Duitschland moeten de jongens van
j 15 tot 18 jaar reeds veld- en schietoefe
ningen houden.
De overplanting der Duitsche minder
heid der Baltische Staten gaat zijn gang.
Een schip vertrok uit Reval met 1.007
Baltische Duitschers aan boord. Reeds
4.900 dier lieden verlieten have en goed
j om naar Duitschland overgebracht te
worden.
De overplanting der Tyrolers schijnt
j niet zco vlot te zullen gaan. Naar zekere
berichten zouden ongeveer de helft hun
ner verkiezen Italiaan te blijven. De an
deren zullen denkelijk naar de streek van
Kaunas overgebracht worden.
Naar een bericht uit Zurich zouden vol
gende Duitsche minderheden nog naar
het moederland terug moeten uit
Estland 16.000.
Letland 62.000.
Lithauen 35.000.
Galicië 150.000.
Roemenië 750.000.
Joego-Slavië 600.000.
Hongarije 480.000.
Zuidelijk Tyrol 200.000.
In Duitschland is de arbeidsmarkt
thans min gespannen doordat 500.000
Poolsche krijgsgevangenen hier en daar
in het werk werden gesteld.
DE OPPERSTE SOVJET-RAAD BIJ-
EENGEROEPEN. NAAR EEN ON
BARMHARTIG LUCHTOFFENSIEF
TEGEN ENGELAND?
Uit Moskou wordt medegedeeld dat da
Opperste Sovjet-Raad wordt bijeengeroe
pen voor den 29 Oktober.
Tussehen Duitschland en Rusland wor
den de ekonomische besprekingen voort
gezet. Van Duitsche zijde wordt met veel
omhaal gewag gemaakt van de hulp dien
Rusland aan Duitschland zal bieden. Te
Berlijn voorziet men ook Russisch-En-
gelsche incidenten in de Dardanellen en.
zinspeelt men op een spanning tussehen
Rusland en Engeland en ook tussehen
Italië en Engeland.
Anderzijds wees Lord Halifax op de
nauwere handelsbetrekkingen welke zul
len gevoerd worden tussehen Rusland en
Engeland.
Lord Halifax verklaarde ook dat Rus
land nooit Polen zou binnengevallen zijn,
zoo Duitschland Polen niet had aange
vallen en dat Rusland thans nog maar
de grenzen heeft bezet die tijdens de con
ferentie van Versailles door Lord Curzoa
werden uitgestippeld.
In het Lagerhuis gaf H. Chamberlain
een wekelijksch overzicht van den toe
stand. Hij wees op de zware verliezen
der Duitsche luchtmacht bij de aanval
die de Duitschers hebben gepleegd op En
gelsche konvooien. Aangaande de oor
log op zee merkte hij op dat deze oorlog
verscherpt is en dat de Duitschers nu
schepen torpedeeren zonder voorafgaande
verwittiging. Aldus vielen reeds vrouwen
en kinderen ten slachtoffers van die aan
vallen. i
Engeland blijft evenwel meester op zee
en deze dagen konden verscheidene Duit
sche vrachtbooten prijs gemaakt worden.
Hij wees de beschuldigingen van von
Ribbentrop tegen Engeland van de hand
en merkte op dat Engeland nooit den
oorlog zou aangegaan hebben had Duitsch
land door zijh herhaalde aanrandingen
het niet er toe genoopt had.
Van het Westerfront meldt de Fransch®
legerstaf slecht weder wijl het Duitsche
legerbericht het afslaan van Fransche
aanvallen mededeelt.
Anderzijds wijst een Havasbericht er
op dat de Duitschers tijdens hun aanval
len van 16 Oktober 2.000 k 3.000 man heb
ben verloren. De Duitschers zetten hun
propaganda met luidsprekers voort.
De klas van 1910 zal in Frankrijk mo
gen afzwaaien.
In de «Essener National Zeitung» wordt
gezinspeeld op een onbarmhartig lucht-
offensief op Engeland.
Rusland weigert de contrabandelijst
der Engelschen in overweging te nemen.
Van Engelsche zijde doet men opmer
ken dat wat Rusland thans afwijst het
zelf goedkeurde in den grooten oorlog.
Rusland verklaart de Engelsche contra
bandelijst te aanzien als een strijd tegen
vrouwen, kinderen en grijsaards.
Mgr Tisso werd door de Nationale Slo-
waaksche vergadering met eenparigheid
van stemmen tot President der Slowaak-
sche Republiek verkozen.
UIIIIHHIIDHIIIIHIHINIII
MAANSVERDUISTERING
In den vroegen morgen van Zaterdag
28 Oktober moet in onze gewesten een
gedeeltelijke maansverduistering zicht
baar zijn. Deze gedeeltelijke verduiste
ring zal ingaan te 5.54 u. en eindigen te
7.27 u. Juist wanneer de verduistering
het meest zichtbaar zou zijn zal de maan
aan den gezichteinder verdwijnen.
DUITSCHE LUCHTBALLON
NEERGESTREKEN
TE GORS-OPLEEUW
Een gewone Duitsche observatieballon
die ergens in Duitschland los was ge
raakt Is komen neerstrijken op Belgisch
grondgebied, namelijk te Gors-Opleeuw.
Aan den ballon hing een briefje waar
op geschreven stond levensgevaar
wat beduidde dat men op te letten had
bij den ballon opdat hij bij het aanwe
zig zijn van een of ander vuur niet zou
ontploffen.
De ballon werd ontladen door Belgi
sche soldaten en naar Brussel overge
bracht.
HET HOOFDKWARTIER
VAN REX
VERHUISD TE BRUSSEL
Het hcofdlokaal van Rex gelegen In da
Karthuizerstraat te Brussel werd thans
overgebracht naar een meer bescheiden
buurt te Elsene. Het vroeger hoofdlokaal
is thans te huur.
siaai
EEN INGEWORTELD GALLICISME:
HIJ MOET MIJ TIEN FRANK. HOEVEEL MOET IK U?
Dit gebruik van het werkwoord moeten, in navolging van het fransch
devoir, is tegenwoordig niet meer ongewoon.
Degenen die moeten in deze opvatting bezigen, schijnen het te doen.
in de overtuiging dat zij zich keurig netjes, buiten het ordinaire uitdruk
ken.
Toch maakt dat moeten een leelijken indruk bij menschen met een
onvervalscht Ncderlandsch taalgevoel, want zoo spreken is niets anders
dan krompraten.
ln goed Nederlandsch zegt men:
Hij moet mij tien frank betalen (dus moeten betalen in plaats van
moeten kortaf) ofioel: hij is mij tien frank schuldig. Hoeveel ben ik U
schuldig? of: wat heb ik te betalen? of ook: wat is mijn schuld? Vaak
wordt in Rijks-Nederland hiervoor nog gezegd. Hoeveel krijgt U van mij?
en ook hebben wij deze echt Nederlandsche zegswijze meer dan eens door
Vlamingen hooren gebruiken, hetgeen oneindig beter is dan woordelijk ver
taald Fransch.
Eens hebben we een faktuur gezien waarop moet voorkwam als let
terlijke vertaling van het Fransch doit. Onze taal bezigt hiervoor den.
term debet, die aan het Latijn is ontleend en beteekent: (hij) is schul
dig. In het meervoud gebruilct men, debeut, d.i. (zij) zijn schuldig.
C. H. Peeters, Maandblad V. B. O., November 1937.
V.B.O. Bijdragen: Beschermend Lid: fr. 100 of 50: Steunend Lid: fr. 33;
Gewoon Lid: fr. 20; Studenten ca iuwonendg LclcnU. 7.5i'. - i'ujtieLeuln^ 412.3gfL
A'.U U., Deurne-^qtwcrpcn.
