LANDBOUWBELANGEN
KREDIETBANK
REISINDRUKKEN UIT DUITSCHLAND
SNUIF
Toespraak van Zijne Em. Kardinaal Van Roey
op den dag van Kristus Koning
Hei welzijn van
VoSk en Land
CP DEN VOORAVOND VAN DEN OORLOG
VOLLEDIGE VEILIGHEID
Twaalf Missionarissen
werden Zondag door de
H. Vader tot Bisschop
gewijd
VEDEDEELING VAN SENATOR SOBRY
DE LANDBOUWVERLOVEN
DE BOTERPRIJZEN
Duitsch Vliegtuig
over
onze grensstreken
Het werd nr ergehaald door
Engelschen te Staple Fr.N
i"
Toenemend mijnengevaar aan onze Kust
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT
TE LEUVEN
MIJNRAMP TE LA B0UVERIE
Zondag 1.1. werden met grootsche plech
tigheid twaalf Missionarissen door den
H. Vader tot bisschop gewijd. Onder hen
bevond zich E. Exc. Mgr Morlion, afkom
stig uit Pollinkhove.
Het was de eerste maai dat de H. Vader
tot zulk een plechtigheid overging sinds
zijn troonsbestijging.
Deze plechtigheid had een macht van
volk doen bijeenstroomen in de Room-
sche St-Pieterskerk. Talrijke kardinalen,
diplomaten, waardigheidsbekleeders, enz.
waren aanwezig.
Tijdens deze plechtigheid werd een ont
roerende toespraak gehouden door den
H. Vader waarin Hij wees op de Evange
lische zending der Missiebisschopoen die
slechts steunt oo liefde en waarheid en
merkte o. m. ook nog het volgende op
Gelukkig de Naties die wetten uitvaar
digen ingegeven docr de leer van het
Evangelie
In den verderen loop der week ontving
de H. Vader de twaalf nieuwgewijde bis
schoppen en gaf Hij hen Zijn zegen mede
voor de zielen die aan hun zórgen zijn
toevertrouwd.
Aan <3-n voet van het altaar le-«t K»*-iL Van Roev *'ln rede af. Linies. o—4«r het haldakön bemerken we duidelijk de
Koninklijke Familie: vooraan Prins Boudewijn, Koning Lïopo'd, Koningin Elisabeth (zijn Moeder), met daarna Prinses
Josephine-Chariot ie.
cos
Ter gelegenheid van hot feest van Rris-
tus-J-Iohinfe. op Zondag II., had te Brus
sel in de Ste-Goedelekerk een grootsche
godsdienstige plechtigheid plaats, voor het
heil van het land en het behoud van den
vrede.
Even voor tien uur kwamen 7. M. de
Koning, Koilingin Elisabeth en de Ko
ninklijke Kinderen in de kerk toe waar
zij verwelkomd werden door Z. Ent. Kard.
Van Roey, Aartsbisschop te Mechelen, en
hen leidde naar de eereplaatsen.
Ju de kerk waren verders nog aanwezig
de Voorzitters van Kamer en Senaat, ver
scheidene Ministers, éen groot aantal
.V-olksvertegenv oordigers en Senatoren,
talrijke leden van het diplomatisch korps
en andere personaliteiten. Verders bleken
de wijde- beuk van de collegiale kerk te
klein om de talrijke schaar opgekomen
geloovig-en plaats te bieden.
De Mis van Kriitus-Köning werd ge
celebreerd door Mer Marinis, Deken van
Stc-Goedelekerk, inet pontificale assisten
tie van Z. Era. Kard. Van Roey.
Na het Evangelie hield Z. Em. Kard.
Van Koey een- toespraak, eerst in liet
JPransch en dan in liet Ncderlandscb.
Zijn Etntïiei)tie wees er eerst op dat
allen aldaar kwamen neerknielen voor de
Goddelijke Majesteit ont Haar alvermo
gende bescherming over ons land af te
Miieeken. Ook in alle kerken van het land
wordt op ditzelfde ©ogenblik aan een ge
lijkaardige plechtigheid deelgenomen.
Allen voelen liet thans aan dat alleen
de Opperste Jleer van het Heelal de we
reld van een verschrikkelijk cataclysme
kan redden.
Althans ontsnappen de gebeurtenissen
aan het vooruitzichf en aan de leiding der
menschep. Oneindig hoog boven iedereen
oefent de Goddelijke Voorzienigheid haar
onzichtbare oppermacht.
die wij beleven is er, dan de welwillende
tusschenkomst van den Alvermogende in
te roepen.
Er is een dubbele reden om zooals wij
het vandaag doen, om onze toevlucht tot
God te nemeneerst om Ilciir te bedan
ken om de bijzonder beschertuing waar
mede Hij ons land behoedde en vervol
gens om van Hem het behoud van den
vrede af te smceketi.
Tot vlak bij onze grenzen is een oorlog
ontketend. Wie kan voorzien welke pui-
nen die oorlog zal opstapelen! Wij be
klagen de volkereu die lijden onder dezen
geesel en verhopen dat de vrede niet lang'
uitblijve, en dat deze gebouwd worde op
rechtvaardigheid en rechtschapenheid om
duurzaam en bestendig- te zijn.
Midden dien storm geniet België nog
steeds van de weldaad van den vrede, dit
dank de vastberadenheid van zijn Vorst
en aan de wijsheid van zijn Regeeringen,
die den koninklijken wil ten uitvoer braclE
ten.
Dank aan de Voorzienigheid zijn de om
standigheden thans ook anders dan in 1614.
Ditmaal werd het land niet tot de uiter-
ster noodzakelijkheid gedreven.
De houding van onzijdigheid die het
aangenomen heeft zijn ten volle gewet
tigd^
Zij beantwoorden ten eersten aan bet
algemeen verlangen van de bevolking.
Vervolgens kan geen enkele plicht het
land er toe aanzetten den oorlog te ver
klaren. Het is er door geen enkel ver
bond er toe gebonden. Het- land is voor
niets schuldig in dezen oorlog.
Anderzijds vereisclit het hoogste be
lang van liet land den vrede, zoolang zulks
mogelijk blijft, en het is de opperste plicht
van den Staat het welzijn der nationale
gemeenschap te bevorderen.
Het in oorlog treden van Belgie zou
Ten allen tijde moeten onze harten en geen ander tastbaar gevolg hebben dan
onze zielen zich dan ook verheffen naar dc verwoesting en de slachting uit tc
de Voorzienigheid. Geen dringender dicht breiden en Belgie opnieuw liet slagveld
bestaat er, geen grootere veiligheid in de van Kuropa te maken,
kritieke en angstwekkende oogenblikken I Bovendien is deze houding voordeelig
voor de oorlogvoerenden zelf. Op deze
voorwaarde alleen kan Belgie een Werk
tuig van de Voorzienigheid worden om
de ellende te lenigen en om gebeurlijk
'den weg naar den vrede toegankelijk te
maken.
Al deze redenen bepalen juist Belgie's
plichtten allen prijze zijn vredesstelling
te behouden.
Het zou een misdaad zijn bet land .in
den oorlog te betrekken buiten hef geval
Van het onvermijdelijke, tlt.zi. wanneer list
zelf zou bedreigd worden:
Gelukkiglijk laat alles verhopen dat deze
gebeurlijkheid zich niet zal voordoen, en
dat de Voorzienigheid zal voortgaan met
ons land te beschermen. Onze vredesstel
ling.is gewaarborgd door de uitdrukkelijke
belofte van de oorlogvoerenden. Zij wordt
bovenal gewaarborgd door een sterk leger
dat sterk gevestigd is.
Ten slótte maakte Z-. Em. -Kard. Van
Rdey een beroep op tillen- opdat z j werk
dadig zouden mede tyerken ,aan het be
houd van den \rede. Iedereen moet in
kalnif beslistheid zijn plicht .volbrengen.
Iedereen moet dc gevraagde offers vol
brengen. Allen zouden moeten bun plich
ten naleven die de onzijdigheid oplegt.
Inwendige verdeeldheden moeten verdwij
nen.
Alleen liet Christelijk Geloof is bij
machte in omstandigheden ais deze aan
.de zielen het vertrouwen en kalmte terug
te schenken. Het toont hun het mach
tigste oni aan de bescherming van den
Hemel te'bekomen: vooreerst bet Gebed
CU vervolgens een leven van volkomen
eerbaarheid, bijzonderlijk op zedelijk ge
bied.
Indien een menigte zielen deze doel
treffende middelen aanwendt mogen wij
vertrouwen in het heil van liet land en
in de toekomst van Europa.
Na deze toespraak werd dè plechtigheid
dan voortgezet en geëindigd met de pori-
tifikalen zegen van Z. Eni. Kard. Van
Roev en'het spelen van het Vaderiar.dsch'
I.ied.
"jüBaaeuBaaiBaBBsaiBiaaBSHaHBcaiaH»aaiMaa9aiaaBa«a»agiimBaaaaHHa»aaaisaaasao3B«£3
i
Vóór een 14-tal dagen vroegen we den
Minister van Landsverdediging tijdens
eene vergadering der legercommissie van
den Senaat, de landbouwverloven, die tot
dan toe slechts in eene veel te geringe
maat werden verleend, in brcedcn'zin toe
te staan en zelfs tc veralgemeenen.
Daarin gesteund door Senator De Boodt,
eveneens lid Van deze Commissie, stelden
we nog voor een meer practisch regiem
daarbij aai: te wenden ten einde de groote
ontreddering, ontstaan in de landbouw-
middens ten gevolge van de mobilisatie,
in 't belang van het land ruimschoots te
lenigen.
We vroegen nl. zooals we hier reeds
hebben meegedeeld, dat de gemobiliseerde
rechtstreeks hunne aanvraag zouden mo
gen indienen bij den Bevelhebber hunner
legereenheid, die van de hoogere leger
leiding dc macht zou krijgen om deze
aanvragen zelf in te willigen.
We steunden dus op eene spoedproce-
Iduiir, die zeker werkt.
Door ons werd dan ook een schrijven
gericht aan den Minister van Landbouw
om hem te wijzen op de volstrekte nood
zakelijkheid van ruime verloven aan dc
bedrijfshootden en de onmisbare boeren
zonen en bij hem aan te dringen om zich
onverwijld in betrekking te stellen met
zijn collega van Landsverdediging ten
einde on voorstel tot werkelijkheid tc
doen geworden.
Bij een schrijven van 25 Oktober 1.1.
drongen wc opnieuw daarvoor krachtda
dig aan bij den Minister van Landbouw.
Volgend antwoord werd ons daarop ver-
gtrekt in date van 30 Oktober:
Waarde Senator,
Ik heb mv schrijven van 25 Oktober
wel ontvangen en kan U de verzekering
geven dat ik al mijn krachten inspan
tot het bekomen van een beter regiem
van landbouwverloven. Ik hoop binnen
kort te lukken.
Aanvaard, Waarde Senator, de ver
zekering mijner verkleefde gevoelens.
De Minister,
(get.) Graaf d'Aspremout Lyndcn.
We blijven intusschcn onverpoosd voort-
ijveren tot wanneer we ons doel algeheel
zullen hebben bereikt.
Tot hiertoe deden we den bevoegden
Minister reeds een overgroot getal aan
vragen voor landbouwverloven. We heb
ben kunnen ondervinden dat verscheidene
daarvan werden ingewilligd. Sommige
kregen zelfs twee achtereenvolgende sei-
zoenverloven. Toch blijft het huidige stel
sel nog ontoereikend.
P. S. Nadat deze medcdeeling reeds
aan de pers w erd overgemaakt vernemen
we langs een telegrafisch bericht, ons
overgeseind van uit zijn legerkantonnc-
ment door den Heer M AL RITS VAN-
DAM ME, Voorzitter van den Boeren-
jeugd in het gewest «VEURXE», dat
de legerorders van Donderdag morgen,
2 November, volgende vermelding voor
opstelden
«Voortaan moeten de aanvragen voor
landbouwverloven rechtstreeks door de
belanghebbende overgemaakt v/orden aan
den bevelhebber hunner legereenheid, t.t.z.
de Commandant van de Batterij of de
Kompagnie.
Elke aanvraag, gedaan langs den an
deren weg, t.t.z. liet Ministerie van Land
bouw, zou niet meer in aanmerking ge
nomen worden.
\Vc raden dan aan dat al wie reeds een
aanvraag voor verlof instuurde naar liet
Ministerie van Landbouw, deze zou ver
nieuwen in overeenstemming met de nieu
we schikking, ten einde zoo spoedig mo
gelijk voldoening te kunnen krijgen.
We stellen ons steeds ter beschikking
om deze aanvragen te ondersteunen.
Deze schikking beteekent dus de inwil
liging van ons voorstel.
We hebben de stellige overtuiging dat
er daarvan veel meer zal te verwachten
zijn. dan hetgeen we tot hiertoe hebben
bereikt.
De nieuwe internationale toestand ver
oorzaakte een diepe ontreddering, in de
zuiveleconomie. In tegenstelling niet den
toestand, die we ieder jaar kennen aan
dit tijdstip, ondervinden we thans dat de
boterprijzeu gevoelig laag staan en ook
zwaar verlieslatend zijn.
De reden daarvan ligt in de mobilisatie,
die in ons land reeds redelijk ver gedre
ven werd500 a 600.000 manschappen zijn
thans onder de wapens.
Dit verwekte een niet geringe vermin
dering van den koopkracht bij de bevol
king. Verscheidene bedrijven zijn ook of
wel aanzienlijk verslapt of zelfs stil ge
vallen. Daarenboven waren vele gemo
biliseerde in hun haardstee verbruikers
vau boter terwijl nu in 't leger margarine
consumenten geworden zijn.
De huidige zeer lage prijzen zijn be
denkelijk niet alleen in zich zelf maar ook
omdat het gevaar 'erin ligt (lat te vele
koeien zouden kunnen worden afgeslacht.
Een teeken daarvan was tot hiertoe reeds
waar te nemen op de vleesclunarkten, die
veel te zwaar beladen werden en diens-
volgens onvermijdelijk een gevoelige prijs-
inzinking kenden.
Hoewel er, volgens den huldigen toe
stand van economische ontreddering, die
vermoedelijk volgens eene zekere norma
lisatie zal kunnen gezuiverd worden, nu
nog overschot is aan boter en rundvleesch,
zoo kan er zelfs voor de naaste toekomst
een werkelijk tekort zijn aau deze pró-
dukten.
Daarop wordt de botervaloruatie zeer
dringend geboden. Een rechtstreeks mid
del daartoe met onmiddellijke doelmatig
heid, is het verbruik van boter in het
leger.
Er werd dienaangaande door het Mi
nisterie van Landsverdediging aangekon
digd dat voortaan aan onze soldaten
400.000 kgr. boter per maand zouden wor
den besteld.
De botermarkten vasi dees week gaven
reeds teekens van ietwat betere noteerin
gen, 't zij 2 a 3 fr. verhooging per kgr.,
wat nog volstrekt ontoereikend is.
Om tot het gewoon winterpeil te ko
men, zal het zeker noodig zijn dat nog
meerdere hoeveelheden dan werden afge
kondigd, zouden nvorden opgeslorpt.
Volgens zekere persberichten van dees
week zou het vermelde quantum nog op
verre na niet in aanmerking gekomen zijn.
In plaats van 400.000 kgr. boter zou er
slechts spraak zijn van 60 a 70.000 kgr..
't zij 1 Li ten honderd van dc algemetne
boterproductie en een zevende van het
margarincrantsoen,
oor zoover deze berichten met de wer
kelijkheid zouden overeenstemmen, noe
men we dergelijke practijk volstrekt on
aannemelijk.
Reeds hebben we dienaangaande om
uitleg gevraagd bij de Ministers van Land
bouw en Landsverdediging.
De boterv&lorisatie moet er komen. De
Regeering beschikt over het middel. Daar
om laten we deze dringende kwestie niet
los,
Dc pilooi gedoed
Sen official- geraakt
Op Denderdag morgen 11., rond 11 li uur
werd langs de Fransch-Belgische grens
van rond Doornik tot onze gewesten af,
het in actie treden van het Fransch lucht
afweergeschut waargenomen.
Ten Zuiden van Doornik werden boven
Belgisch grondgebied eerst drie vliegtui
gen bemerkt, komende uit OosteHjke rich
ting en die verdwenen in het Westen.
Het Frar.sch geschut opgesteld bij Toer-
konje. Robaais, Risquons-Tcut, enz. trad
in actie tegen die vliegtuigen.
De granaatontploffingen werden duide
lijk gehoord o. m. te Meenen. Kortrijk,
Komen, Rekkem, Moeskroen, Abeele, enz.
Uit Waasten wordt ons ook nog het
volgende gemeld:
Heden, 2 November, rond 11 uur, kwam
een Duitsch vliegtuig uit Frankrijk naar
België gevlogen. Het werd onthaald op
kanonschoten door het afweergeschut van
Komen (Frankrijk) en niitrailleuzen langs
de grens opgesteld, maar zonder uitslag.
Enkele minuten later werd liet Duitsche
vliegtuig achtervolgd door een Belgisch,
en beiden verdwenen uit het zicht, aiover
Waasten, naar de Fransche grens toe in
de richting van Belle.
Naar nog andere berichten zouden ook
twee Belgische vliegtuigen zijn opgemerkt
geweest die de lijn Moeskroen-Rekkem-
Meenen volgden en dan verdwenen, ver
der het land ln.
Wat evenwel vaststaat !s dat te Staple,
gemeente gelegen midden het gebied zich
uitstrekkende tusschen Hazebrouck, Cas-
sel, St Omer en Aire, Donderdag morgen
rond 11.45 uur een Duitsch tweemoto-
rig bombardementsvliegtuig werd neerge
haald.
Een Havasbericht uit Rijsel geeft hier
over nog volgende bijzonderheden:
Bedoeld vliegtuig kwam uit de richting
Merville-Armentiers en werd weldra na
gezet door twee Engeische vliegtuigen.
Op een geringe hoogte openden de Engel
schen een kruisvuur op het Duitsche
vliegtuig, dat ten gronde plofte op grond
gebied van Staple, wijk Longue-Croix
Een der vleugels raakte daarbij nog een
elektrische geleiding, terwijl de landings-
trein beschadigd werd door een haag,
staande op den kant van een beek.
Men vond vier man aan boord: de pi
loot was gedood, een officier geraakt door
een schot in den rug, terwijl de twee an
dere inzittenden ongedeerd waren en ge
vangen werden genomen.
Aan boord van het toestel werden geen
bommen gevonden.
HEBT GE OOIT EEN GOED WOORDJE
GEDAAN OM EEN EN ANDER KENNIS
AAN IE ZETTEN TOT HET ABONNEE-
REN OF DIT BLAD.
Midden het Internationaal conflict dat
Europa teistert, heeft Belgie vooralsnu
zijn r?"tra1ffrit op militair gebied kun
nen behouden.
Nochtans is ons lendeke onvermitdeliik
zeer getroffen wegens de naburigheid van
groote oorlogvoerende mogendheden.
De Regeering heeft dan ook tot taak,
ln deze moeilijke o bestendigheden, angst
vallig toe t» zien en de ncodige maatre
gelen te treffen om 's lands weirijn op de
doelmatigste wijze te bevorderen.
In het volbrengen dezer taak ontmoet
zij heel wat moeilijkheden r
1) Een gedeelte der bevolking schijnt
nog niet voldoende te beTlfnen dat wij
niet meer 'n vrc'esti'd leven. Benevens
diegehën die in paniekstemming verke
ren en don ook paniekmaatreaelen tref
fen. zooels opstapeling van allerlei voe
dingsmiddelen, leven de meeste staats
burgers juist alsof er geen geweldige
striid wordt uitgevochten op 150 km. van
de hoofdstad. Zii schllnen niet ervan be
wust te zi'n dat, zelfs indien de oorlog
buiten onze grenzen wordt weerhouden,
ons in elk geval nog zeer -moeilijke dagen
te wachten staan. Omdat zij nog geen
kanongebulder hooren en in hun slaap
nog niet gèstoord worden dooi- het ge
ronk van dreigende vliegtuigen, meenen
zij dat zij mogen leven en doen en spre
ken alsof er niets bijzonders gebeurd was.
De soms strenge maatregelen die door
de Regeering worden getroffen, v/orden
dan ook meermaals op schokschouderen,
op critiek en zelfs op verontwaardiging
wiize onthaa'd.
2) De Regeer'pg moet het hoofd bie
den aan de talrijke problemen die zich
voordoen ten gevolge van de ontredde
ring der nationale economie.
Acht millioen menschep wonen hier in
een overbevolkt land. Waanzin zou het
zijn te meenen dat wij ons ln een Ivoren
toren kunne.n opsluiten zonder ons Iets
aan te trekken van wat er rondom, ons
gebeurt. Wij hebben het buitenland noo
dig om sommige producten te verkoopen
en om levensmiddelen en grondstoffen aan
te koopen. De losgebroken oorlog heeft
ganscli onze economie ontredderd. De Re-,
geering staat dan ook voor de ontzag
lijke taak epn oplossing te vinden voor
de tallooze problemen die zich op dat ge
bied opdringen.
3> De Regeering wordt in haar wer
king gehandicapt door de vele valsclie
berichten die regelmatig worden verspreid.
Wanneer de menschen gaan gelooven
dat een vijandelijk leger aan de grens
gereed staat om ons land te overrompe
len, wanneer men zegt dat sommige es-
sentieele levensmiddelen sooedig gaan
ontbreken, ontstaat er weldra een pa
niekstemming die de actie van de Re
geering bemoeilijkt.
Het is onbetwistbaar dat uit sommige
verdachte bronnen berichten worden ver
spreid die tot doel hebben het moreel dei-
bevolking te ontzenuwen. De Regeering
heeft tot taak deze poging tot defaitisme
te bekampen.
4) De bevolking begrijpt soms niet goed
waarom sommige getroffen maatregelen
nadien worden gewijzigd of ingetrokken
en schrijft dit toe aan gemis aan samen-
heng in het regeeringsbeleid.
Zij zou nochtans moeten begrijpen dat
er soms zulkdanige wijzigingen komen in
den toestand, dat sommige absoluut-
noodzakelijke maatregelen niet meer noo
dig zijn wanneer deze omstandigheden
zich wijzigen. Zoo bijvoorbeeld, wanneer
de graantoevoer onderbroken wordt we
gens oponthoud van schepen, moeten
maatregelen getroffen worden om de ver
deeling van dit graan te regelen en kun
nen deze maatregelen ingetrokken wor
den wanneer de toevoer opnieuw regel
matig wordt.
5> Het onder de wapens roepen van
een half millioen manschappen brengt
onvermijdeli'k veel storingen inee in het
economisch leven.
Bedrijfsleiders, werkkrachten, vaders
van kinderrijke huisgezinnen, werden ge
mobiliseerd en verhoogen de moeilijkhe
den die het normaal leven in de huis
houding van den Staat in den weg staan.
Het is daarbij zeer moeilijk de offers voor
elkeen gelijk te maken.
De mobilisatie van een leger kost ont
zaglijk veel geld. Hierdoor wordt de be
grooting van den Staat ten zeerste be
zwaard. De Regeering staat voor de on
dankbare taak de inkomsten te vinden
die een financieele oudergang van het
land moeten vermijden.
Ziedaar een onvolledige opsomming V9n
de groote moeilijkheden die de Regee
ring moet overwinnen in het volbrengen
harer taak.
Aan de bevolking mag dan ook ge
vraagd worden tuchtvol de besluiten der
Regeering te aanvaarden. Zij moet met
de openbare besturen meewerken om het
gemeenschappelijk nationaal goed te
vrijwaren.
Als men even wil nazien wat er ln al
de omringende landen van de bevolking
wordt gevraagd en geëischt (ook in neu
trale landen als Nederland en Zwitser
land), dan mogen wij gerust zeggen dat
wij geen ander onzer naburen mogen be
nijden.
Kleine offers, thans met gelatenheid en
met waren burgersplicht volbracht, spa
ren ons wellicht de grootste onheilen.
In 1914 werd België reeds in de eerste
dagen van Augustus overrompeld. Dank
zij de wijze leiding van onzen Vorst en
een stevig Regeeringsbeleid, is de oor
logsgruwel neg niet over ons gekomen.
Met alle kracht aan het werk Met
ons 8 millioen zijn we zeker niet te veel
om schouder aan schouder en hand in
hand het vaderlandsch bezit te verdedi
gen.
TER INLEIDING. In zijn rJdicbccdscliap aan de bevolking legde Koning Leopott
er den nadruk op dat ieder staatsburger cp zijn hcei'e moest zijn cn ieder woord f<
daad goed moest overwegen om or.s Land niet noodelccs in gevaar te brengen.
Deze bijdrage is dan cok geschreven in 'n geest van een zco volledig mogelijke (o
jectivileit en zender eenige lendenz.
We hebben alleen een kort verhaal willen te beek stellen over 'n fietstocht doir
Duitschland op den vooravond van den ccrlcg die thans in Europa woedt. Hier ex
daar hebben we ook getracht de geestesgesteldheid van hel Duitsche volk bloot it
leggen gedurende de dagen die dezen krijg onmiddellijk voorafgingen.
DE BAAN OP!
H:t was 'n heerlijke namiddag wan
neer we, 'n paar dagen na Onze Lieve
Vrouw Hemelvaart, langs de baan Eupen-
Aken, Duitschland binnenfletsten.
De vriendelijke voorkomendheid der
douanebeambten van Köpfchen deed
ons alras de stroefheid der Belgische
douaniers vergeten, en het vooruitzicht
van een prachtigen Rijntocht stak ritme
in onze beenën.
Binst dat we de formaliteiten vervulden
hadden we met de Duitsche beambten
een gemoedelijk praatje aangeknoopt en
onze reisvooruitzichten opengeplooid
van Aken naar Keulen, langs den Rijn
naar Bonn: het Zevengebergte: Koblenz,
vandaal- met den boot naar Bingen; ver
der per fiets over Mainz, Worms en
Mannheim naar de oude romantische
universiteitstad Heidelberg; dan over
Kaiserslautern, Saarbrücken en Trier te
rug over de Duitsche grens.
i. Jammer, merkte een beambte op, dat
U over geen veertien dagen méér beschikt
om door te fietsen naar Garmisch-Par-
tenkirchen, Mlinchen en Tyrol
Inderdaad, zegden we, maar wie geen
goudmijn te zijner beschikking heeft en
marken moet koopen tegen acht belgische
frank het stuk moet zijn verlangens we
ten te beperken
Noch hij, noch wij vermoeden dan dat
we zoo spoedig terug over de grens zou
den trekken en zelfs ons reisplan zouden
moeten inkorten onder de dreiging van
een internationale ramp.
Hiermee sprongen we terug op onzen
fiets en de tocht begon.
y
Te Aken hadden we niet veel. tijd te
verliezen, want het was reeds drie uur in
den namiddag, en den zelfden avond
moesten we nog te Keulen slapen. Op 'n
paar uren tijds kregen we toch het voor
naamste te zien van deze oude stad waar
Karei de Groote reeds zijn residentie had,
en waar hij in 814 kwam sterven. Naast
het moderne operagebouw, in nationaal-
socialistischen monumentaalstijl, ging
onze bewondering 'toch meer naar de
eeuwenoude Domkerk waar de Duitsche
Keizers werden gekroond, en waar nu
nog de oude koningstoel te zien is.
Over Jüllich slingert de baan naar
KEFLEX
In het eerste schemerdonker reden we
de oude Colonia Agrippina binnen op
zoek naar de Breite Strasze. In het ka
tholieke Kolpinghaus (één van de
zeldzame die nog konden blijven bestaan
op de vijftig dergelijke katholieke tehui
zen die er voor 1933 bestonden!) werden
we gemoedelijk ontvangen, en daar er
geen kamers meer vrij waren kregen we
ons nummer op een slaapzaal, midden
een afdeeling van de Hltlerjeugd. We
hadden graag met deze jonge mannen
een gesprek aangeknoopt, maar... des
nachts moest er geslapen worden en niet
gepraat, en 's anderendaags gingen de
vogels reeds om vijf uur vliegen: ze moes
ten op propagandatocht.
Na de H. Mis installeerden we ons op
het terras, en terwijl we enkele broodjes
met wat Leberwurstnaar binnen
werkten, vroeg een sympathieke Rijnlan
der of hij zich bij ons aan tafel mocht
neerzetten. Het duurde niet lang of het
ijs was gebroken en we vielen aan het
praten. Het bleek dra dat België voor on
zen nieuwen kameraad niet zoo onbekend
was. Hij was te Gent geweest, had in Ant
werpen rond gezworven, en kende Luik op
zijn duimpje. Het ging er vooral over de
Joden. Wat wij in België met al die
Joodsche vluchtelingen aanvingen? Ste
ken jullie die ook zoo maar in concen
tratiekampen, of zijn jullie wat minder
barbaarseh dan hier in Duitschland?
1
Steeds opnieuw vroeg hij wat men ln
België zoo al dacht over het regime, over
de Joden, over Tsjeko-Slovakije... Maar
v/e hadden juist voor onze afreis gehoord
van fti paar buitenlanders die zich wat al
te vrij hadden uitgelaten, en aanstonds
per vliegtuig met een terug aan den af
zender naar Brussel werden gestuurd.
Zoodat we op onze hoede bleven en lie
ver zelf tot het vragenoffensief overgin
gen.
I. Wat denkt U over de moeilijkheden
met Polen? Zal Duitschland vechten?
ii Hitier zal niet vechten, was het di-
rekte antwoord, want hij heeft zelf den
oorlog meegemaakt en weet wat er van is.
Wat groote woorden... een mobilisatie en
een nieuwe vredesconferentie
Maar we opperden dat Frankrijk en
Engeland geen tweede München zouden
dulden. En dan?
Laten we hopen dat het gezond ver
stand zal triomfeeren
Nu moesten we opschieten, want het
begon reeds warm te worden en we moes
tan nog heel Keulen afzien.
Eerst naar de Dom, de schoonste parel
uit de bloeiperiode der Duitsche Gothiek.
De groote Petersklok (25.000 kgr.) luidde
juist voor de hoogmis. Duizenden toeris
ten liepen er rond die van alle hoeken
van de wereld dit meesterwerk kwamen
bewonderen.
Over de prachtige Hohenzollernbrücke
stapten we den Rijn over vanwaar v/e
weer de monumentale Domtorens (157 m.)
de stad zagen domineeren. In het Wallraf-
Richards Muzeum wandelden we door 'n
echte kunsthistorie, tot we plots, na het
echt-duitsche van Lochnar, Grünewald
en Diirer, verrast werden door 'n collec
tie van onzen Rembrandt en Frans Hal.
om ten slotte ta belanden in een Ruben: -
zaal! Hier kregen we weer een treffend
bewijs van de levenskracht en den roem
van ons volk. Op zulke oogenblikken is
men er van doorzinderd dat het weinig
belang heeft een groot of een klein volk
te zijn, als we maar een schoon volk en
een kuituurvolk zijn!
Op het Raadhuis, eveneens een juweel
van architectuur, was er Juist een ont
vangst van engeische sportlui, want dien
namiddag was er 'n wedstrijd Engeland-
Duitschland voor lichte athletiek- 'n Groo
te Engeische vlag wapperde er vriend
schappelijk naast het Hakenkruis. Voor
hoelang nog??
Den Zondagavond kregen we weer de
gelegenheid wat te praten, en ditmaal
met een kellner uit 'n café. Midden het
geroezemoes der stemmen en het opge
wekte rithme van het orkest kwam hij
tusschen de tafeltjes door naar ons toe
gezeild, v/ant hij had in 't voorbijgaan
gehoord dat v/e Nederiandsch spraken en
hij was vier jaar kellner geweest in een
café ergens bij de Muntschouwburg te
Brussel. Of het nu toeval was of niet,
maar na een halve minuut liep het ge
sprek weeral over de internationale be
trekkingen. Ik ga nooit meer in den
oorlog, zei hij. Vier jaar in zoo 'n helle-
boel is genoegHij had in veertien eerst
tegen de Russen gevochten en dan aan
het Westerfront. Maar Hitier zal niet
vechten, besloot hij zijn alleenspraak, hij
begrijpt ons en weet wat er van is. Hij
is niet zooals de oude keizer. De Führer
komt uit liet volk en hij zal ons niet doen
bloeden... Maar moest het toch zoover ko
men, dan zal mijn eerste kogel hier door
gaan (en hij wees op zijn hoofd) Ik
hoop voor zijn eeuwig geluk dat hij zijn
belofte nog niet uitgevoerd heeft.
Onze laatste wandeling door Keulen
werd gestoord door een dondervlaag met
geweldigen regen. We vluchtten binnen
in. een kinema waar de toeschouwers er
juist werden toe aangezet om deel te ne
men aan het groote vredescongres der
Nationaal-Socialistische Partij te Nüren-
berg I. Dit werd op het doek begeleid door
enkele zichten van de reusachtige werken
welke te Nürenberg worden uitgevoerd en
tegen 1940 moesten klaarkomen.
Het den wind op kop bolden we naar
BONN,
de oude Beethovenstad met op den ach
tergrond (langs den overkant van den
Het Mijnengevaar aan onze kust neemt
om den dag toe.
Tengevolge van den storm op zee moe
ten verschillende mijnen zijn losgerukt
van de. lïjijnenvelden. Want in 24 uren
spoelden niet min dan 7 mijnen aan op
onze kust tusschen De Panne en Mlddel-
kerke.
Ziehier de aanspoelingen
Woensdag 25 Oktober te De Panne
een hydrostatieke mijn die door drukking
ontploft. Dergelijke mijn noemt men
S'auter Harley. Daar spoelde nog een me-
kanieke mijn aan, die door het omdraaien
der voelhorens ontploft.
Te Koksijde-bad, te Westende en te
Middelkerke strandde eveneens een rne-
kanieke mijn.
Donderdag 26 Oktober
Te De Panne 1 mijn genaamd <3re-
quetn met mekanieke ontsteking.
Te Oost-Duinkerke 1 mekanieke mijn.
Rijn) het heerlijke Siebengebirge.
We bezochten Bonn onder 'n aar.hou.
denden druilregen en we vreesden reels
dat onze voorgenomen uitstap naar het
Zevengebergte letterlijk in het water zou
gevallen zijn.
Om half tien moesten we dien avond
in de Jeugdherberg binnen zijn wilden we
niet voor gesloten deuren staan. Het kon
ons echter weinig gehelen dat men ons
zoo vroeg te slapen legde, want er waren
dien avond luchtafweeroeleningen en de
heele stad lag in 't duister, zoodat we zelfs
de plaatjes niet meer konden zien die in
grooten getalle aan muren en palen hin
gen: ii Zuin öffentlichen Luftschutzraum
naar de openbare bomvrije kelders.
(Deze gele plaatjes vindt men ten an
dere op eiken straathoek van geheel
Duitschland, zoodat ge daar werkelijk
begint te vreezen dat de vijandinder
daad iedere seconde driegt te zullen uit
de lucht vallen.)
Goddank, in tegenstelling met het
natte weef van den vorigen dag, zagent
we den volgenden morgen dat de zon d»
mist wegvaagde en om negen uur ston
den we welgemoed op de Adolf-Hitler-
platz de elektrische af te wachten dl»
ons naar Königswinter zou brengen. D#
tram was niet tedicht bezel, zoodat d»
ontvanger het niet te druk had, met als
verder gevolg dat ons gesprek dra vlottfl,
De man was ook piot geweest-in den we
reldoorlog en had vier jaar aan het Wes
terfront gestaan. Het beetje VlaamsCh dat
hij nog gekend had was hij reeds verge
ten, maar hij wist ons nog goed allé
baantjes aan te duiden rond Roeselaie,
Westroozebeke, enz... We brachten liet
gesprek weer op de hangende moeilijk
heden met Polen, en weer was het ant
woord als dat van den kellner uit Keu
len: Duitschland zal niét vechten, want
Hitler is een man uit hejt volk die d*
oorlogsellende kent.
Ondertusschen waren we te Königs
winter aangeland en onze vriendelijks
zegsman wees ons nog den weg naar het
Kabelspoor om den Drachenfels te be
stijgen, maar we deden deze beklimming
liever te voet. Naar mate we hooger kwa
men weken de horizonten achteruit en
een heerlijk Rijnpanorama lag voor ons
op"*n. Half weg den berg kwamen we aan
het Drakenhol waar de heeie sprook
jesweelde dei- Nibelungen in beeld en
doek is uitgebeeld. De conservator van dit
klein muzeum begon Juist zijn uiteenzet
ting over de zware dubbele ingangsdeur
uic gesmeed ijzer. Hij las ons de teksten
uit den Walktlrenrit van Wagner voor
die in Runenschrift (vroeg germaanseh)
op de deur te lezen zijn, en wees er op
hoe alle teekenen welke door het Natio
naal Socialisme gebruikt worden van
het hakenkruis tot de herkennlngstee-
kenr. der S.S. toe rechtstreeksch af
stammen van de denkbeelden en teek»-
nen van de oude germaansche stammen:
het eeuwigs Duitschland!
Enkele honderden meter verder gingeil
wé op een vooruitspringenden rotsblok
staan om 'n ander uitzicht op den Rijn ta
krijgen, toen ik plots dicht bij ons 'n man
een Michelleke zag opsteken. Mijn siga
retten waren reeds twee d" en op, en in
de overtuiging hier met e-, i Vlaming t»
doen te hebben, riep ik: -Hebt ge nog
veel MicheltjesDe man keek verrast
op, maar kwam er ons elk eentje aanbie
den. Hij was uit Antwerpen, en hier voor
enkele dagen met zijn vrouw op vacantie.
De vriendschap was gauw gesloten. Wa
trokken samen verder naar den top van
dén Drachenfels en mieken van de gele
genheid gebruik om mekaar te fotogra
feeren en samen een beker - drakenbloed
te drinken. (Verschiet niet: drakenbloed
is zeer onschuldige roode wijn!)
We namen den terugweg langs het zeer
romantische Nachtegalendal en bleven
nog even rusten bij den legendarischen
Dreiburschenbaum - vaar vroeger
volgens de legende eens drie jongeiu
naar het zelfde dcode tneisle vrijden.
(VERVOLGT).
ast*3BBBi3xaaaaia£aaaaRqasKS3aB3a
voor Uw kostbaarheden en waardepapieren, wanneer U ze
plaatst in een brandkast gehuurd bij de Kredietbank. De staal- en
betonconstructie van onze koffers en kofferkelders schept een
zekerheid die op geen andere wijze geëvenaard kan worden.
- - - Matige huurprijzen. r
Op onze Foto I Te Oostduinkerke
De speciale dienst voor het ontladen en
bergen van springstoffen onder leiding
van kommandant bamyn is bezig een
mijn te ontladen.
Foto II Na de voelhorens (antennen)
cn de kapsuls verwijderd te hebben,
wordt de mijn door de auto van den red
dingsdienst van Nieuwpoort honderde nie
ter door de duinen gesleept.
In zitting van 23 October, heelt ds
Rectorale Raad van de Katholieke Uni
versiteit te Leuven volgende schikkingen
bepaald betreffende de verlenging van
den examenzittijd van October 1939.
De gemobiliseerde studenten of rij dl»
met gemobiliseerden werden gelijk ge
steld mogen zich ter ondervraging aan
bieden bij een of meer professoren op
gelijk welken dag. Daartoe zullen ze tij
dig aan de Heeren Professoren den dog
beleend maken waarop ze zouden kun
nen voorkomen, en hun vragen dan on
dervraagd te worden (of gebeurlijk zich
in betrekking stellen met den voorzitter
der Jury).
De Jury's zullen ter beraadslaging ver
gaderen wanneer ze het nuttig oordeelen.
De laatste beraadslaging is gesteld op 23
December 1939.
Leuven, 27 October 1939.
Wegens den Rectoralen Raad,
L. Van der Essen
Secr. Gener.
ELF MIJNWERKERS GEDOOD
Op Allerheillgendag heeft zich een zwa
re mijnramp voorgedaan te La Bouverie,
in zelfde mijn waar in 1936 tijdens de
welke 32 arbeiders het leven lieten.
Op het oogenblik der ramp, in vollen
nacht, waren een twintigtal arbeiders
werkzaam in de schacht waar de ont
ploffing zich voordeed. Elf hunner wer
den gedood en de negen anderen gewond
of verbrand, waarvan een zoo erg dat er
geen hoop bestaat hem nog te redden.
De mijngasontploffing werd gevolgd
door brand, die in den loop van den dag
nog voort woekerde.
Tragische bijzonderheideen der
slachtoffers, zekere Gainvers Jos. die ge
dood werd, was nog maar pas sedert
Maandag 11. gedemobiliseerd als mijnwer
ker en was voor de eerste maal terug ln
de mijn afgedaald om te arbeiden.
Ministers Sap en Balthazar stapten ter
plaatse af.
Bull i.nf*bch«
PEPERMINT
voorkomt
Hoofdpijn
Neusverstopping
Kortadenitng
Zsnuwverzwskklng
•ns. eni.
T» verkrijgen
enkel ln de
BESTE WINKELS
Vraagt
het doosje met het
hnantja.
