Drie Koningen
Stilte rond de Jaarwisseling!
Het Vatikaan in 1939
V
lest
Wijze woorden
uil Holland
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Van het Westerfront valt niets te melden
«t
INTERNATIONAAL OVERZICHT
l i:
ESë Russen siCHJiü etsaar flauw figuur ia het Keerden
Aanval op aanvat wordt door de Finnen afgeslagen
die de Russen reeds geweldige vernielingen toebrachten
OP ZEE EN IN DE LUCHT VERLIEP ALLES KALM
HET VERLOOP DER GEBEURTENISSEN DAG NA DAG
Op Vrijdag 29 Becemiser
Jaar verstreelr
1
HANDELAARS OPGELET
JË
tu.^UAU janUARI 1940.
WEEKBLAD 50 CF^TIEMEN.
«DE HALLE
Katholiek Weekblad van leper.
Barrel
Boterstraat 58, 1EPER.
EEN
POSTABONNEMENT 1940
IN BELGIE KOST:
1 Jaar 25,frank.
6 Maanden 13,56 frank.
3 Maanden 7,frank.
ASU VUnokat jij» vtunhLsordtlijl
V96t hun artihéls.
Dnikkeir-Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge.
Tel. Poperinge NT
Postcbeckrekening Nr 155.70.
JAAR. N' 1.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,— fr.
2 fr. toel. ber. m. adr. t. bur.
Kleine berichten (minimum! 4 fr.
Routvbcr. eo Bedank, (min.) 5.fr.
Te herhalen aankondigingen
prijs op aanvraagj
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag-noen
Voor mij een prent 42 x 32 van 26
December 1935 in LUlustration
In een Vlaamsche hofsteê, bachten
de Kime, waar alleen het stal van
overblijft, komen drie zwarte solda
ten binnen met burnous aan en tul
band. een Eransche huzaar en een
Sehotsche met doedelzak.
Aan den kant staat de boer, met
ziin klakke in zijn '-and, en zijn
kloefen aan; in 't midden, een jonge
boerin met een kind op haren schoot.
Voor de tooneelschikking moeten ze
naar den bazar niet gaan om een
kindje. Er ligt strooi voor de hand.
De zwarte lacht naar 't kindje en
hiedt geschenken aan. Het kindje, een
dikzakske. is niet benauwd, het speelt
met de soldatenknoppcn als souvenir
gekregen, het eet caféknuustjes en
muilstoppertjes (in plaats van pra-
lienen).
F,en heele karavaan staat nog bui
ten.
De zonen der drie Koningen: een
Senegalees. een Indiër en een Araab,
hernieuwen het symbolisch gebaar
van overouds.
Het gehucht achter den Ijzer wordt
Bethlehem.
Boven de verwoeste frontstreek
prikkelt een wondere ster.
De drie Koningen brengen cadeaux:
genegenheid, opoffering, verlossing en
vrijheid. Allen, burgers en soldaten,
verstaan malkaar in de woorden «Very
good» en «Y a Bon».
Dit is de teekenig van Jonas. Het
zijn de wilden die de beschaving
brengen en de bevrijding.
Dat was over 25 jaar.
Wat schijnt het ver! Het ver
oudert ons erop te peinzen.
We kijken met den periscoop naar
de toekomst, in het licht van het ver
leden.
Wat toen in Vlaanderen gebeurde,
geschiedt elders heden.
Het oorlogsmonster heeft de illus
tratie uit de oude papieren gehaald
en weer actueel gemaakt. De vrede
was zoo stevig niet opgebouwd als de
IJzertoren en het papier weerstond
beter dan het gewapend beton.
Het kind met de geschenken en de
kr.uustjes. is opgegroeid en staat
entwaar op faction, gegespt en gewa
pend met bajonet op het geweer aan
de Duitsche grens.
DE STOET.
De schildwacht staat daar eenzaam
te blinken voor een paar uren, die
nog veel langer schijnen, onder de
kappe van den blooten hemel.
Hoeveel graden zijn teenen beneden
„ero'stzan, weet hij' zelf niet, hij voelt
ze niet meer. En toch is de koude ziin
vijand Nr 1 niet, maar wel Hitler die
de oorzaak is van al zijn miserie. Dat
hij hem te pakken kreeg, hij zou er
niet gemakkelijk van afkomen.
Als het hagelt en sneeuwt heeft hij
geen Tom Pouce
Hij is al oogen en ooren, maar in
den donker hoort noch ziet hij. Alles
is stil als in een kloostercel. De Bel
gische mededeeling zou nog laconi-
f cher dan de Fransche kunnen mel
den dat er niets te melden is.
Opeens gaat een rilling door zijn
lijf. De soldaat beeft. In zijn verbeel
ding ziet hij een tank die vuur spuwt,
ook gestalten en cavalerie... Wat is
dat? Is het een nachtmerrie?
Neen, 't is den ruin van boer Geurts,
die plechtstatig voorop stapt als een
tambour major.
Geruischjtöos in den vriezenden mist
hMVPn ^ir- aijji de gestalten ge-
iderd.
Jandorie is dat verschieten, (half
.id)dan roept hij luider: Halt! Wie
laar?
Goê volk, vrees niet.
iHet wachtwoord? Zijn stem
Weerklinkt als een echo van den an
deren oorlog.
I Vrede! roept een jonge stem van
een ruiter op zijn peerd.
I Alia! Geen flauwe kul, zijn uw
papieten in orde?
Tan eigen.
Uw naam?
Balthazar, niet de minister, maar
de Koning.
Balthazar? Onbekend in 't regi
ment.
1 We hebben ons paspoort en toe
lating van den burgemeester. Vrees
niet. wij zijn drie Koningen zonder
waP%,Wij meenen het goed.
Wa»r gaat gij naartoe?
Wei bedelen voor de Missie, we
gaan met de sterre rond en misten
onzen we
[aan tegen sterren en wind
menschen van goeden wil
wonen Etaa de deuren open voor ons
en wij b^iQyen hun de vrede; zoo
tutu t1 student van poësis, dich-
K hnder het te weten.
Jr* kribbe is leeg en onze beur
ze ook,'1
handel
nzen w®--
soof die de sterre draagt. En de Mis
siën kennen geen racisme.
Jongens, zegt de soldaat tot de
drie Koningen, kleurrijk en majesta-
tisch op hun paard gezeten, jongens,
keert maar uwe kar re, of den Duitsch
zou wel dragées en doopsuiker zenden
naar de wieg.
De specerijen en de wierook uit het
Oosten zijn traan- en mostaardgas-
sen.
We gaan niet verder, onze sterre
blijft stille staan.
Wij gaan niet naar het land
waar zij het Kerstfeest veranderd
hebben in een heidensch feest der na
tionale bevrijding, zooals Hitier zei,
die misschien ook eens een kribbeken
maakte als hij een kleine jongen was.
Dit zegt Koning Balthazar, die
zwart is als de Negus. Zooals alle
fijne artisten, heeft hij zich zelf ge
grimeerd, en ook een beetje voor den
goedkoop, en ten bate van de Mis
siën heeft hij de blinkdoos fel aan
gesproken.
Allen te gaar: «Van oorlog en mo
bilisatie, verlos ons Heer.».
Van Hitler en Stalin, spaar ons
Heer, zegt Koning Gaspar.
Hitler is ook een ster aan 't fir
mament... een sterre met een steert,
lacht er een.
Jongens, gij zijt goê volk. Blijft
in uw land; ziet niet over de gren
zen. Op het Duitsch kalender staat
geen Vredesfeest; Duitschland is het
vuistland, het land van het geweld
en de macht, maar in het laatste oor
deel zal God zijn archieven uithalen.
Eens wordt de Siegfriedlinie een
Katakombe voor zijn leger. Hitier zegt
dat hij artist is, maar Nero was ook
een artist die de stad in brande stak,
en eindigde met de woorden: Welke
artist het heelal verliest.
Maakt dat ge spoedig weg zijt of
anders is Hitier nog kapabel te tele-
foneeren in geheime cijfers naar zijn
hoofdkwartier: De kleine Belgen sto
ren mijn vrede en bedreigen mijn
Reich.En dan zou de artillerie
niet malsch zijn voor U, ge zoudt meer
dan één sterre zien. Hij zou U met
uw sterren en geheel 't geloove naar
de mane zenden.
Het Kindeken van de Kribbe
ware een Kindeken van de dood, zegt
Melchior, die dweept met Gezelle.
Demi-tour, jongens, zoo klint het
bevel van de karavaan, of anders
breekt gij uw beenen in den stek
kerdraad.
STRATEGISCHE AFTOCHT.
- Glorie aan God! zingen ze.
De oorlog geeft geen glorie aan
God, zegt de soldaat.
Vrede op aarde!
Wapengeweld brengt geen vrede,
zoo ponctueert de schildwacht.
Verzaakt aan Hitier, aan zijn
pomperijen en zijn werken.
Wij verzaken, galmt het uit alle
borsten.
Hecht U aan onzen dierbaren
Vorst.
Leve de Koning!
We gaan voort, maar de Missiën
gaan ook voort. Heer ons toekome uw
rijk.
De oorlog vernielt, orakelt de
soldaat.
- Dc Missie bouwt, voorspelt een
collegegast.
Heil Christus! al te zamen.
We loopen in den donker, maai
de ster van ons geloof leidt ons. De
eter maakt lichtreklaam.
Hitier zegt dat hij het licht is
van de wereld. Hij is een dwaallicht
en loopt ook in den donker, een blinde
leider van een blind volk.
- Beiden zullen vallen in den put,
roept de schildwacht hun met zijn
handen aan zijn mond.
Vaarwel. Procedamus in
pace! Ze defileeren en hij biedt
ae wapens. Een escadrille engels be
schermt hen.
Hij stampt met zijn tatseschoenen
om zijn voeten te warmen, koud van
het sneeuwwater. Hij sloeg zijn armen
rond zijn lijf, soidatenvier.
De sterrestoet trok voorbij. De hon
den basten. Zij zijn niet neutraal.
De Duitsche wachthonden aan hun
keten antwoordden in de verte...
A. B.
DE BETEEKENIS VAN DE STILTE.
Dc overgang tot het nieuwe jaar
werd gekenmerkt door een merkwaar
dige stilte op alle fronten. Behalve
in Finland mag gezegd worden, dat
het kanon gezwegen heeft overal. Ook
het geronk der vliegtuigen is grooten-
decls stilgevallen. Van het diplomati
sche front vernamen we slechts het
heuglijke, reeds aangekondigde be
zoek van den H. Vader aan liet Qui
rinaal en een klein bericht over mo
gelijke nieuwe vredesvoorstellen uit
gaande van Duitschland, gepaard met
de bedreiging van een militair accoord
met Sovjet-Rusland, zoo deze keer die
voorstellen mochten mislukken.
Zelfs de staatslieden wisten niets
nieuws te vertellen. Het is alsof zij
oordeelen dat spreken zilver, maar
zwijgen, goud is
Stiltef Het kan zooveel beteekenen.
Stille watertjes hebben diepe gron
denMen spreekt ook van de stilte
vóór den storm! De stilte kan ook
vruchtbaar zijn! Het is in de stilte
van de werkkamer dat de uitvindin
gen gebeuren en de geniale gedach
ten in het brein van den denker ont
staan. Het is in de stilte van de na
tuur dat de dichter de eeuwige bron
nen van schoonheid opzoekt.
De stilte van de internationaal po
litieke atmosfeer, kan eveneens deze
dubbele antinomische beteekenis heb
ben. Ofwel beteekent het, stilte vóór
den storm: de stille voorbereiding, die
nog verschillende weken kan aanhou
den, en die bij de nieuwe Lente de
geweldige losbranding van al de de
monische vernietigingskrachten voor
gevolg kan hebben. God bespare de
menschheid, deze vreeselijke gruwel.
Daarnaast, kan gelukkigerwijze
juist die stilte vruchtbaar zijn in den
goeden zin. Zij kan evengoed de ge
dachte van den vrede koesteren en
tot rijpheid brengen. En er zijn voor
het oogenblik verschijnselen ivaar te
nemen, die deze verklaring een 'kans
geven. Zoo de actie van het Pausdom
in samenwerking met de groote neu
tralen: Italië en de Vereenigde Sta
ten en de nieuwe vredesvoorstellen
van Duitschland.
HET LIED VAN DEN HAAT.
Deze stilte heeft anderzijds iedereen
de gtlegenheid geboden, om in de
passende atmosfeer over de dingen
dezer wereld: te denken, leder nieuw
jaar herinnert ons aan den korten
duur van het menschelijk leven. Ieder
jaar vermindert het aantal onzer
kennissen en familieleden. En toch
voelen we dat er boven en buiten het
leven van ieder mensch afzonderlijk
er nog een ander leven is, het leven
der volkeren, dat over vele generaties
loopt. Doch zooals de menschen. ko
men en gaan de volkeren. De tijds
afstanden zijn weliswaar grooter.
Mtar het is onzinnig te beweren te
gen de geschiedenis in. dat sommige
vólkeren in de eeuwigheid gaan. Vol-
kiren groeien, komen tot macht en
geraken in verval. In hun tijdperk
vin groei streven de volkeren naar
uitbreiding en heeischapvij ten koste
van anderen. De machtige volkeren
streven naar de onderwerping van de
zwakkeren. Dat heeft ons 1939 bizon
der duidelijk geleerd.
Er schijnt zoo weinig plaats in deze
wereld te zijn voor liefde en recht
vaardigheid. Heerschten deze twee
deugden, die de Zaligmaker ons leer
de, dan zou het beter gesteld zijn met
de verhoudingen onder de menschen
en de volkeren. De oorlog is de straf
om het verwaarloozen van de liefde
wet. Het is de overwinning van de
haat.
HET GELUK DER NEUTRALITEIT.
Het Vlaamsche volk heeft wellicht
meer dan gelijk welk ander volk, in
de geschiedenis, aan den lijve gevoeld,
wat de oorlogshaat vermag. Tiental
len keeren werd onze bodem uitgeko
zen als het veld waarop het vreese
lijke wapenspel plaats greep. Onze
bevolking werd geplunderd en uitge
moord, onze dorpen en steden ver
nield. En meestal zonder dat wij een
rechtstreeksche partij in den oorlog
vormden. Het ging tusschen Span
jaarden en Franschen, tusschen Oos
tenrijkers en Franschen, tusschen
Engelsclien, Pruisen, Oostenrijkers en
Franschen, tusschen Duiischers en
Engelsclien en Franschen (1914-18).
Het zijn dergelijke lessen uit het ver
leden, die ons geleerd hebben de oor
log te verfoeien als de pest en er naar
te streven hem buiten onze grenzen
te houden.
Thans is dit ons gelukt. Wij blij
ven neutraal en het is nu uitgemaakt
dat de kans maar bitter klein is. dat
wij aan de heksenabbath zouden deel
nemen. Nu dat de oorlog, zij het nog
maar op geringe schaal, reeds vier
maanden duurt, hebben wij onder
vonden hoe tendentieus en leugen
achtig de berichten zijn die ons uit
de oorlogsvoerende landen bereiken.
Wij hebben ondervonden, hoe die
groote volkeren mekaar wederkeerig
ophitsen en hoe ze tenslotte niet zoo
zeer om idealistische redenen strijden,
maar om eigen belangen en om de
Europeesche of de wereldheerschappij.
De neutraliteit, hoe hard zij ook
moge blijken, door de stoffelijke of
fers en ontberingen, is een zegen voor
ons volk waarvoor we God niet vol
doende kunnen danken. Wij blijven
gespaard van die hysterie, die de oor
log is, en die de menschen waanzin
nig, ziek en zedelijk slecht maakt.
Dat zijn bedenkingen, die passen bij
den overgang naar het nieuwe jaar.
Zoo past het eveneens degenen met
de vingers te wijzen, die durven oor
deelen, dat wij te laf zijn om te strij
den aan de zijde van het goede
rechtWij hebben altijd bewezen dat
lafheid een gevoel is dat ons als volk
steeds vreemd was. Doch de moed van
degenen, die ons in den oorlog ver
wikkeld wenschen, is gewoonlijk ge
steund op de niet-verpiichting van
soldaat te zijn, op een kinderloos huis
gezin en op de verwachting om zaak
jeste doen!
ONZE WENSCHEN.
Wij wenschen niet dat onze groote
buren in hun verblindheid mekaar
tot het uiterste zouden vernielen en
uitmoorden. Engelschen, Franschen,
Duitschers vormen juist de drie
prachtigste en bekwaamste volkeren
van de wereld. Wij wenschen alleen
maar dat ze tot bezinning zouden ko
men en dat ze langs de wegen van
goede trouw en onderhandelingen, de
raadgevingen van den H. Vader in
dachtig, mekaars handen zouden zoe
ken in een verzoenend gebaar, om
voortaan samen te werken in plaats
van mekaar tegen te werken,
(Nadruk verbodenROSKAM.
UI
m
jgntw
Tan
geerne
't U li
iSf een student van de derde
ft, prozaïscher.
U ook den penning jeunen.
soldaat, sympathiek. En
.71 solde geeft hij milde en
i poote kluiten. God zal
der niet al <7en overkant,
Herodes de kindermoor -
iS is niet te paaien en niet
ii. Hij heeft princiepen
s. Horkt niet naar hem,
ihnoozele kinderen.
SPREEKKOOR.
Gaat
daar wi
I ider. He
te betn
van bri
jveest g
idrie Koil_in 1 evan8elie zullen de
andfn met ^un SevolS langs
weg wecrekeeren, zegt
hetorikaander. die voor
aat leeren.
rcheurs a l'étolle nia-
nsch straatmuziek,
n: Vrede op aarde! aan
n van goeden wille,
erkant zijn ze niet van
tigt de soldaat,
dc grens improviseeren
koor zonder diploma-
|lingen te verwekken.
het feest van de wieg,
hen: Jjnste Kind onder de
icuw®cribbe is de wieg van
a. zoo spreekt de philo-
HEBT (it OOIT EEN UOtl) WOORDJE
GEDAAN O.VI EEN EN ANDEK KEN ft la
AAN IE ZETTEN TOL UEl ABONNEE-
REN Of UIT BI.AU.
DANK EROM.
VERWOEDE MASS A-AAN VALLEN
DER RI SSEN DOOR DE FINNEN
AFGESLAGEN. ER ZOUDEN
REEDS 25.000 RUSSEN DEN DOOD
IN FINLAND GEVONDEN HEBBEN.
HET ER ANSCH-DUITSCHE
FRONT STEEDS ZONDER BEDRIJ
VIGHEID.
In Finland
Meer en meer komt liet voor iedereen
klaar te staan dat Rusland bijverre niet
voiaoet aan ae verwaentingen die men
er van veronderstelde bij het binnendrin
gen van Finland. Alhoewel Finland mis
schien wei sterk verdeaigd is door zijn
alles om het vaderland opolierenae sol-
da.cn, toch kan net in aantal niet ver
geleken worden men liet millioenen-rijk
uer Russen. De Russen presteeren uiterst
Hauw en toonen metterdaad hun nietig
heid aan. Meer en meer bewijzen ze wat
we enkeie wenen geleden in ons blad
drukten: het Russisch Leger is stern,
maar het ka.ier is Hauw; ais er een uit
blinker bovendook, werd nij door zijn ja-
loersche meaeoiiicieren onscnadelijn ge
maakt. Kuropa herademt eenigsznis Dij
net vaststeken uer onmaent van aen Rus.
Ook Hitier zal er wel veel nachten
niet van geslapen hebben nu hij ziet dat
de Russische beer die voor hem zoo wijd
zijn muil openzette... toch maar zulke
kleine tandjes heeft.
Dat alles belet toch niet dat er in het
Noorden fel gevochten wordt... dat al die
jongens er, gelijk de onze, niet naar ge
vraagd hebben, en dat het toch ook alle
maal iemands kinders zijn.
Gansch in het Noorden is een wanor
delijke terugtocht der Russen begonnen.
De Finsche Mannerheim-Linie, waarop
de Russen beukten, werd niet aangetast.
De Finnen achtervolgden de Russen bij
hun terugtocht. Geweldig veel verloren
geloopen groepjes Russen werden door
de tinnen gevangen genomen. In dit
achtervolgen geraakten de Finnen zelfs
over de Russische Grens.
De Finnen echter, hebben zich spoedig
teruggetrokken, daar ze vanwege de Rus
sen ten nakend offensief verwachten.
Twee Russische Baltanjons hebben
zien bij liojenjaervi overgegeven, ze ver
klaarden niet meer verder te kunnen bij
gebrex aan proviand.
Zeven Russische vliegtuigen die op het
ijs van een meer haaaen moeten ualen
tnj gebrek aan bezine, werden ctoor de
niu.i buit gemaakt.
40 Engelscne en 20 Italiaansche vlieg
tuigen zijn in Finland voor het leger
aangekomen. De Finnen bezitten thans
l.OOu Vliegers die zouden kunnen gebruikt
worden hadden ze maar vliegtuigen ge
noeg. Ze hopen die binnen kort te kun
nen krijgen uit de hen sympathieke lan
den.
De Finnen melden dat ze in een ge
vecht 150 Russische tanks vernietigd
hebben. Ze verklaren dat de Russiscne
Tanks van heel flauw en minderwaardig
materiaal zijn samengesteld.
Er zouden tot op heden ongeveer 25.000
Russen om het leven zijn gekomen.
Aan 't Westerfront
blijft alles kalm zooals tijdens de laat
ste maand. Te beter. De Duitscners
en de Franschen loeren mekaar af van
achter hun versterkingsforten, maar uit
kruipen doen ze niet. Ze wachten bei
den op den aanvaller die, als ze 't zoo
voort doen wat we van harte wenschen
natuurlijk nooit komen zal.
Een Zweeoscne boot is te Kopcrvik
aangestrand en bracht drie Duitsche
vliegers mee die het op zee opgepikt haa.
Een vierae vlieger aie zich aan boord
van het ihegtuig bevond dat door een
Engelsen vliegtuig werd neergehaald,
werd gedood.
iZie vervolg op 7de blad.)
Wanneer een jaar ten einde is. keert
men steeds zijn blik nog eens over
het verledene om er de verlies- en
winstposten van op te maken. Wan
neer wij als christenen naar het Vati-
caan zien in het afgeloopen jaar, be
vinden wii dat 't in deze tijden van
ontwrichting en ontreddering sterker
en heerlijker oprijst dan ooit. Nog le
vendig staat in onze herinnering de
groote ontroering, die bij het overlii-
den van Paus Pius XI in de gelieele
wereld is gewekt. Deze groote Paus.
die de vrede van het Vaticaan met
Italië hersteld heeft, werd door de ge-
heeie wereld geëerd met uitzondering
van enkele elementen, van wie men
niet anders verwachten kon. Hij heeft
zich een groote plaats veroverd in Ie
kerkgeschiedenis en wellicht ook in
de wereldgeschiedenis. Met aandrang
en telkens heeft hij gewezen op de
noodzakelijkheid om op politiek ge
bied tot andere ideeën te komen. Hij
heeft gewezen op de tragische gevol
gen van den oorlog, die in zulke om
standigheden onvermijdelijk scheen.
Zelf heeft hij deze bittere consequen
tie van valsche leerstellingen niet
meer beleefd, maar zijn vermanende
stem zal blijven klinken. Zijn ency
clieken over sociale gerechtigheid, over
communisme en nationaal-socialisme
zullen documenten blijven en de
draagkracht van zijn invloed zal eerst
door de historie kunnen worden ge
peild. In dit jaar heeft de Paus der
Katholieke Actie het moede hoofd
neergelegd.
Onvergetelijk zal de herinnering
blijven aan de keuze van zijn opvol
ger, aan het korte Conclaaf. Met ont
roering blijven wij denken aan die
oogenblikken, toen een der Kardina
len vanaf de Loggia van den St-Pie-
ter den naam van den nieuwen Paus
verkondigde, toen er een luid gejuich
opging, onder de wachtende menigte
bij het hooren van den naam Euge-
nioKardinaal Eugenio Pacelli, tot
dan toe Staatssecretaris, werd de op
volger van Pius XI, en als een voor
teeken dat hij diens politiek zou vol
gen en steeds zijn voorbeeld voor
oogen zou houden, nam Kardinaal
Pacelli den naam aan van zijn voor
ganger. Wij zijn nog steeds in het
eerste jaar van zijn Pontificaat, maar
reeds kunnen wij een impressie ge
ven: hij zal de vredespaus bij uitne
mendheid zijn. Het is mogelijk dat de
historie hem niet onder dien naam zal
kennen. Benedictus XV was een Vre
despaus, en aan hem werd reeds dien
naam geschonken. Pius XI was het
niet minder, herhaaldelijk wees hij op
de vrede, hij offerde zijn leven voor
den vrede, hij sprak over.de voorwaar
den voor den vrede, over de beletse
len, over de gevolgen van den oorlog.
En diezelfde richting volgt nu Zijne
Heiligheid Paus Pius XII. Reeds in
zijn eerste boodschap aan de wereld
als Paus van Rome, sprak Hij over
den vrede. Hij richtte het woord tot
de wereld, toen de vrede in gevaar
was in de laatste dagen van Augus
tus. Hij schreef over den vrede in
zijn eerste encycliek, hij heeft actieve
pogingen gedaan om de vrede hand
haven, in zijn eerste encycliek heeft
hij beloofd aan die vredespogingen te
blijven werken, in zijn Kerstbood
schap aan de wereld heeft hij gespro
ken over den vrede, over de mogelijke
gevolgen van den huidigen oorlog, en
over de middelen om het onheil nog
af te wenden. In de laatste dagen van
het oude jaar heeft hij een vredes-
program ontwikkeld en, een ver
heugend verschijnsel, in bijna alle
landen werd zijn stem met aandacht
beluisterd. Persorganen, voor wie het
Vaticaan nog maar kort geleden
slechts een particuliere aangelegen
heid was van enkele lezers, brengen
zijn redevoeringen nu op een in het
oog vallende plaats. Het heeft er in
derdaad den schijn van, dat de we
reld het roer kwijt is, en dat men
innerlijk verlangt naar een andere
vrede, naar een andere volkenbond,
naar een andere internationale rela
tie van de volkeren, als men tot nu
toe heeft gewild. De H. Vader heeft
zelf hierover reeds gesproken in zijn
eerste encycliek Summi Pontiflca-
tus» toen hij zeide: «In deze uren
van benauwenis zijn vele oogen ge
richt op het Vaticaan. En het is wel
een duidelijk symptoom van het groei
ende gezag van het Vaticaan in kwes
ties, waar de wereld geen weg meer
mee weet, dat President Roosevelt een
eigen vertegenwoordiger naar het Va
ticaan heeft gezonden, dat Protes-
tantsche, Angelicaansche en Joodsche
hoogwaardigneidsbekleeders aan den
Paus van Rome hebben gevraagd om
toch tusschenbeide te komen, om zijn
invloed te doen gelden in het huidige
conflict. De zorgen der Kerk zijn niet
gering. Wij denken aan Polen, aan
Duitschland. aan het Protectoraat,
aan de Baltische Staten, en nu weer
aan Finland.
Maar er is voor ons geen reden tot
wanhoop. Daarvoor is trouwens nooit
reden. In deze tijden, die wij soms
chaotisch zouden kunnen noemen,
werkt toch de Voorzienigheid, en on
danks uiterlijk macht vertoon van de
viianden der Kerk zal de eindover
winning aan God en zijn Kerk zijn
voorbehouden. Met een nieuw ver
trouwen en met een vredesgebed op
de lippen en in het hart zijn wij het
nieuwe» jaar 1940 ingegaan. Mogen de
vreeselijke oorlogsgevolgen, waarvoor
Paus Pius XII de wereld gewaar
schuwd heeft, ons bespaard blijven.
Maar wat er ook gebeuren moge in het
jaar 1940. nooit zullen wij het ver
trouwen op een betere menschheid
verliezen.
Wij, Katholieken, moeten verder
zien dan een jaar van twaalf maan
den, wij moeten onze oogen gericht
houden op een eeuwigheid.
!!>iii!:iiii!!ii!!;/i!::;i,i:iii!)ii;fiiii!ii;i;iuiiiiii;iiiii;i:iiii>!!iiiijiliijiiiiu!«!Miiiiiiiiiiii:!:ui;iii!iiiM^
KANADEESCHE TROEPEN KOMEN IN ENGELAND AAN
STRAATSBURG IS TOTAAL GEEVAKUEERD
t 1:
m u
A
4 u
SSH
Een jaar verstreek. Een jaar van ellen
de, folteringen, brutalen drang om zich
meester te maken van wat niet recht
matig toekomt, een jaar met bloed be-
imeurd, een jaar dat een schande is voor
het menschdom, een jaar gelukkiglijk
maar één enkele bladzijde in het nooit
eindigend boek der eeuwigheid.
Een jaar dat getuigt van de onmacht
van den mensch om de wereldsche goe
deren te beheeren. Ware half maar zoo
veel inspanning en wilskracht aan den
dag gelegd om de vrede te bewaren, als
er op wederziidsch vernietiging gericht
werd, de wereld zou zich wat waardiger
getoond hebben van de eeuw, die een tijd
van hoogere beschaving wil zijn. De we
reld zou getoond hebben, dat zij zich kon
losrukken uit het slijk, waarin z." -geploe-
terd heeft. Maar wat zou men dit kun»-
nen verhopen, daar waar wij dag in, dag
uit, kunnen vaststellen, hoe gemeen kun
nen wezen zij die beweren de dragers van
de gedachte van dezen tijd te zijn.
Het .was een jaar van roof en moord,
brandstichting en plundering met of zon
der oorlog.
De vuurlont in Polen aangestoken wek
te brand in het Westen, trof de Oostzee
landen, trof Finland, waar hij fel op
laaide.
In het Westen zijn de vuurhaarden tot
nu toe van geringe betekenis geweest,
maar zij zijn er niettemin des te gevaar
lijker om.
In China bleef de oorlog nog steeds
voortwoeden.
Spanje zag na ve-el miseries de bur-
gerorlog eindigen.
Polen, dc Oost-Zeestaten. Albanië, gaan
gebukt onder dc vér drukking van de
macht, die recht verdrong.
De volkeren die overweldigend werden,
de volkeren die in orlog zijn, ae volkeren,
die gelukkiglijk tot nu toe gespaard ble
ven, maar die nog steeds bedreigd zijn,
allen zijn even beklagenswaardig. De ge
zinnen zijn uiteengerukt: wat edel en
goed was, moest voor ruwe werkelaijkhe-
den plaats maken: allen moeten offers
brengen aan den Moloch van de tijd.
Alleen brutala wapengeweld telt, waar
aan alles ten offer gebracht wordt, het
geld dat bestemd was voor wat verheven
in het leven is; het geld waarmede zoo
veel leed zou kunnen geholpen. Voor wa
pengeweld ook, wordt alles ontwricht.
Zal het einde van 1940 een betere we
reld aanschouwen, dan het er een gezien
hefet bij zijn geboorte? Zal het een jaar
van ommekeer worden? Wij hopen het,
maar wij weten dorbij dat de mensch,
individueel en in massa in den grond zoo
slecht kan zijn, dat wij toch zeer be
vreesd blijven dat onze hoop zal ijdel we
zen.
Onze hedendaagsche volkengemeen
schap kankert weg aan wrok en haat en
wantrouwen.
Toch bestaat er nog een sprankel ge
zond vesrtand, daar waar men zich ervan
begint rekenschap te geven, dat een ein
de van een oorlog door militaire uitput
ting, daarom nog geen waren vreoe"t>e-
teekent. De les van vóór een kwart eeuw
mag niet verloren gaan en men moet
komen tot een hoogere begrip der din
gen, tot vertrouwen en eerbied voor het
geestelijke en materieel bezit van een
ieder.
Dan zal recht eindelijk zijn ware be
teekenis krijgen. Dan zullen de komende
geslachten misschien bevrijd blijven van
de gruwelen van den oorlog.
Laten wij ons vastklampen aan die
hoon, een hoop die sterkt en staalt.
■■■■■■SBaBBBaautsMHBsasasR
Met de Nieuwjaardagen werd veel ge
sproken en veel gewenscht.
Hitier trachtte zijn voik wijs te maken
dat zij te vechten hadden tegen Enge
land omdat Engeland de wereld wil over
meesteren. Hij moet in den toestand
geen klaar meer zien om met zulke leu
gens te moeten zijn volk paaien.
Gezonder taal kwam uit Holland ws.r
Heer de Geer, Voorzitter^der Raadskamer,
een rede uitsyrak waarvan het bijzonder
ste ondcrwci,) was
De oorlog laat enkel en alleen pninen
na voor die Wint evenveel of voor wie
verliest.
Laat ons hopen dat de oorlogvoerenden
het zullen verstaan voor het te laat is.
En of wij het mede hopen!
laaaaisaaaaaBBBBHaaaaaaaaBsa
DE VERHOOGING DER FAK-
TUURTAKS EN OVERDRACHT
TAKS IS SEDERT VRIJDAG 5
JANUARI IN VOEGE GETRE
DEN.
Dc toe te passen taksen zijn voor
taan als volgt:
Kwitantie-taks
Overdrachttaks
Forfaitaire-taks
Faktuur-taks
Deze week i m Engeland een tweede lichting K.vnadce»cl,e troepen aangekomen. We lien z«
hier in tenue near de voor hun opgerichte kazernen optrekken.
Alleen één minnende xlel fcomt nog regelmatig de talrijke duivekes eten geven: de nog niet
binnengeroepen postbode. Op den achtergrond het niet zand/akjci beschermde monument op
dc Groote Markt.
0,30 per 500 fr.
3,50 per 100 fr.
7,— per 100 fr.
3,50 per 1000 fr.
(Wanneer het leveringen betreft aan
partikuhercu \oor hun persoonlijk trc-
brn.k moet cr GEEN taks van 5,50 r
per duizend toegepast worden.)
Gereed berekende Barcmas der ver
schillige T.) L en zijn in onze UrukLcri te
verkrijgen aan 4 frank. Uiu"»trij t«
