V
West=Europa een IJswoestenij zonder Golfstroom
De Laatste Reis
'ASex Van Opstal'
De Duitsche Altmark geënterd
door de Britsche Cossack
D® ontruiming
der Burgerlijke Bevolking
Tachtig billioen ton warm water per uur
DE PROTESTEN
De Bond der Kroost
rijke Gezinnen
en het
ontwerp Mundeleer
c ZIJN HET BANGE DAGEN, TOCH BLIJVEN WE WELGEZIND»
VALSCHE STUKKEN
VAN 50 FRANK
IN OMLOOP GEBRACHT
AMERIKAANSCHF SCHEPEN
AAN BELGIE VERKOCHT
DE OORLOG OP ZEE
Fantastische zwerftocht van de Golf van Mexico naar de ifoordelijke IJszee
VAN DE
DE HEUTRALSTEST VAN SS
S3. S. A.
WIJ ZENDEN ONS BLAD
De hervorming von
het Ministerie van
Openbaar Onder
wijs voor den Senaat
Goedgekeurd niettegen
staande Liberaal verzet
RC
cna
e?
*ei<
SOt.
EL
U c
an
)onc
i. U
dorp
t>rer:)
In d<
n 1»
m 3LI
le
zo
er H
koo
raarj
Con-
fc' -
ran
ZateJ
■*naar
(fcoog
Baar
Pattl
t
nouttl
lijke
'.Schaa
7.: .Ie.
(Vervolg van 1* blad)
W wcKt ei dc vastffeloonen Dult.cVc Tlcndcl-damnc** AlfmarVWe zien JhÏ-
dcüjk vorer-aan hoe hij in 't ijs vasïgelocp-n ait, 1 'ijl l:et achterdeel nog vlot ia.
Maar binst den nacht, en dit op bevel
van de Engelsclie Admiraliteit, drong de
e Cossack terug in de Noorsche wateren.
De Noren weigerden aan het onderzoek
deel te nemen maar hielden zi-h koest.
De ii Altmarkprobeerde dan d£ Ccs-
sack - te torpedeeren. De Duitsche boot
strandde evenwel, en de Cossack levde
vprder aan nevens de AltmarkEen
Britsche officier, met de revolver in de
hand. sprong van op de commandobrug
van de destroyer, van een hoogte van 8
voet, en werd spoedig gevolgd door zijn
matrozen. Een gevecht ontstond maar de
meesterschap bleef aan de Engelschen
wijl de Duitso.hers ofwel vluchtten aiover
het ijs naar het strand ofwel verzameld
werden door de Engelschen. Vier Duit-
schers zouden gedood ziin en 5 gewond.
Onmiddellijk werden de Engelsche ge
vangenen verlost en od de Cossack
overgebracht. Deze verliet dan spoedig
de plaats van het gebeurde en vertrok,
vergezeld van de Britsche oorlogs
bodems. naar I rit'-r H Schotland, waar
de verlosten aan wal verden gezet, mid
den een geestdriftig toeiuichenc'e menigte.
De gevangenen verklaarden d^t zij te
Bergen vruchteloos gepoogd hadden, met
allerlei middelen, zooals door getrappel,
het zwaaien met vlag. het opheffen van
een luik van 1.000 Kgr.; dc aandacht der
Noorsche inspecteurs op zich te vestigen,
maar dit alles bleek tevergeefs. Op het
dek van de Altmark waren mitraljeu-
zen opgesteld om desnoods alle opstand
te onderdrukken.
Het schip bleek een drijvend concen
tratiekamp te ziin. Zelden zagen de ge
vangenen het licht. De Kapitein droeg de
Engelschen een diepen haat toe en deed
at wat mogelijk was om het de Engelschen
ondragelijk te maken. De gevangenen kre
gen slechts wot zwart brood met thee of
soep te eten. Zij werden in grooten getalle
ln kleine diepe ruimten ondergebracht.
Later werd nog gemeld dat de Alt
mark ook gepoogd heeft de Cossack
te rammen, dat de Duitsche boot gewa
pend was met 2 kanonnen en 4 mitral-
jeuzen, en dat twee Engelsche officieren,
tijdens het gevecht, in het water spron
gen om Duitsche zeelieden die in het
water waren gevallen, te redden.
In het geheel werden 270 Engelschen
bevrijd uit de Altmark
Naar een ander verhaal van een dei-
Britten die deelnamen aan den tocht,
zou de officier die eerst op de Altmark
sprong een bevel hebben kunnen geven,
na een schildwacht omver te hebben ge
worpen, waardoor de boot strandde. Hij
zou dan gewond zijn geweest door een
schot in den arm.
DE DUITSCHE VERSIE
HET DUITSCHE IS HET HEVIGSTE
WAS NIET GEWAPEND
De Duitsche versie van de entering
van de Altmark verschilt weinig voor
wat het begin van het incident betreft,
van deze van Oslo. Zoo verhaalde de
kapitein van de Altmark - dat zijn schip
eerst overvlogen werd door Engelsche
vliegtuigen. Weldra daagde dan een En
gelsche oorlogsbodem op, die vergezeld
was van 5 torpedobooten. Zij naderden
de <i Altmarkmaar de twee Noorsche
booten traden op en verzochten de En
gelschen plaats te maken. Intusschen
wilde do Duitsche kapitein ln de Joe-
Singfjordvaren om tusschen de kust
en een reeks eilanden zijn reis verder
door te kunnen zetten, niet denkende
dat de Engelschen de Noorsche wateren
zouden schenden.
Een eerste maal wilde een Engelsche
destroyer de Joesingfjord Invaren maar
de twee Noorsche booten stelden zich
voor de opening van de fjord. In den
laten avond drong dan een Engelsche
destroyer tusschen de belde Noorsche boo
ten en gaf aan de Altmarkbevel te
stoppen.
Spoedig lag het Engelsch schip naast
het Duitsche. De Britsche matrozen na
men bezit van het schip en vuurden op
de Duitsche matrozen die niet gewapend
waren. Ook schoten zij voort op leden
der Duitsche bemanning die over het ijs
het strand wilden opvluchten. Het schip
strandde ten slotte op een rotswand.
Van Duitsche zijde werd ontkend dat
de Engelsche gevangenen slecht behan
deld werden en wordt voorgehouden dat
zij zelfde eten kregen als de Duitsche
matrozen, de Hindou's zelfs een speciale
voeding, en dat zij iederen dag door een
geneesheer werden bezocht.
De Duitsche kapitein verklaarde ook dat
de Engelschen zijn schip plunderden.
HET DUITSCHE IS HET GEVIGSTE
DAT SEDERT HET BEGIN VAN DEN
OORLOG TEGEN EEN NEUTRAAL
LAND WERD GERICHT.
Vanaf het oogenblik dat de entering
van de Altmark door den Duitschen
Minister te Oslo bekend werd diende hij
een krachtdadige protestnota ln bij de
Noorsche overheden. In deze nota eischte
hij herstel van de geleden schade, dat
de boot moet worden hersteld en dat de
schuldigen worden gestraft. Verder ver
klaarde de Minister in zijn protest dat
de toestand zeer ernstig is en dat eruit
erge verwikkelingen zich kunnen voor
doen.
Dit Is wel het hevigste protest dat se
dert het uitbreken van den oorlog geuit
werd tegen een neutraal land door een
der oorlogvoerenden.
Te Berlijn bleek men ten zeerste ver
ontwaardigd om deze gebeurtenis en
vaarde de pers op heftige wijze uit tegen
Engeland. Ook Noorwegen moest van de
brokken deelen.
Van Duitsche zijde wordt beweerd dat
de Altmarkeen handelsschip is en
dus wel het recht had te varen in de
Noorsche wateren.
De entering van de Altmarkwordt
te Berlijn als een zesrooversdaad be
stempeld en als moord op Duitsche zee
lieden.
Te Berlijn verklaart men ook dat En
geland poogt om Noorwegen aan zijn
neutraliteit te doen verzaken.
Te Oslo heeft het gebeurde een fel on-
behagelijken toestand geschapen. De
Noorsche officieele middens en pers hou
den er zich dan ook ten zeerste mede be
zig en een offiGleel protest te Londen is
niet lang uitgebleven. De teruggave der
gevangenen werd geëischt.
Eerst werd er opgemerkt dat de En
gelsche aanval op de Altmarkge
schiedde niettegenstaande het Noorsch
verzet. Tijdens een onderhoud die de
Noorsche Minister van Buitenlandsche
Zaken had met den Engelschen gezant
te Oslo gaf de Minister op krachtige
wijze uiting aan zijn verontwaardiging
over de grove schending van de Noor
sche wateren.
Te Oslo werd echter ook opgemerkt
dat de Altmark - geweigerd had zich
te onderwerpen aan de kontrool der
Noorsche douane-autoriteiten, weigering
waarop het schip recht had.
In een redevoering reeds op Zaterdag
17 Februari 1.1. lüeld de H. Koht, Noor
sche Minister van Buitenlandsche Zaken,
een rede waarin hij wees op den gevaar
lijken toestand waarin Noorwegen ver
keert tot handhaving van zijn neutrali
teit. Het geval van de Altmark bestem
pelde hij als een brutale schending van
de Noorsche neutraliteit maar ontkende
aan Duitschland het recht den strijd uit
te breiden tot de Noorsche wateren om
deze schending.
Ten overstaan van Berlijn meent men
te Oslo dat Noorwegen zich niets te ver
wijten heeft en dat ook Noorwegen reeds
zooveel malen reden heeft gehad Ver
ontwaardigd te zijn omtrent het Duitsche
optreden tegenover de Noorsche schepen,
waarvan er reeds zooveel in den grond
werden geboord.
Te Oslo meent men ook dat Noorwe
gen noch het recht noch den plicht had
de Engelsche gevangenen te bevrijden.
De boot mocht door de Noorsche wateren
varen.
H. Hambro, voorzitter van de Storting,
keurde de Engelsche handelwijze ook op
zeer scherpe wijze af.
Van Engelsche zijde werd ook een
krachtig protest ingediend te Oslo. Naar
de Engelsche meening was de Altmark-
als hulpboot van de Graf von Spee en
gezien zijn bewapening, een oorlogsschip.
Diensvolgens mocht het niet meer dan
24 uur vertoeven in Noorsche wateren. De
Engelschen meenen ook dat de Noren
een degelijk onderzoek aan boord hadden
moeten doen, wat niet gebeurde alhoe
wel de gevangenen al het mogelijke de
den om de aandacht der Noorsche kon
trool op zich te trekken. Tot drie maal
toe verzochten de Engelschen om een on
derzoek aan boord van de Altmark
en het is maar na de derde weigering
dat de Engelschen besloten krachtdadig
op te treden. De H. Chamberlain verweet
de Noorsche autoriteiten zich zeer onver-
schillend te hebben aangesteld betref
fende het gebruik dat de Dulschtc vloot
zou kunnen maken van de territoriale
wateren. Die onverschilligheid is voor de
Engelschen onvereenigbaar met de on
partijdige plichten van een neutraal
land tegenover een oorlogvoerende mo
gendheid.
Te Londen werd aan Noorwegen ook
het verwijt gericht dat Duitschland reeds
van de Noorsche territoriale wateren ge
bruik maakte om Britsche booten te tor
pedeeren, dat drie dergelijke gevallen be
staan, en dat de Britsche actie maar een
gevolg is van het feit dat Noorwegen te
kort schiet aan haar plicht om haar neu
traliteit ln eigen wateren te verdedigen.
Zoowel te Berlijn, als te Oslo en te
Londen meent men dus in zijn goed recht
te zijn.
De teruggave der gevangenen werd van
de hand gewezen.
Hier hebben wij slechts de feiten en
gebeurtenissen omtrent de Altmark
medegedeeld. Voor verdere beschouwin
gen zie het artikel van onzen medewer
ker Roskam
PROTEST
De Raad van Beheer van den Bond
der Kroostrijke Gezinnen heeft, in zijn
vergadering van 20 Februari, formeel
protest aangeteekend tegen het voorstel
de onbeperkte uitstellen en de vrijstel
lingen van actieven dienst, welke aan de
eerst opgeroenenen uit groote gezinnen
werden toegestaan, In te trekken.
Overwegende
Dat de gezinnen met vier kinderen en
meer, welke ongeveer een zesde van de
Belgische families uitmaken, die helft van
de jaarliiksche Hechtingen leveren;
Dat de gezinnen met zes k'nderen en
meer, van minder dan 21 Jaar, welke
omtrent een vijftiende van de families
vertegenwoordigen, meer dan een derde
van dit contingent leveren;
Dat het voordeel van de onbeperkte
uitstellen en van de vrijstellingen van
actieven dieast hun werd verleend ten
titel van vergelding voor de uitnemende
diensten, welke zij aan 's lands veilig
heid bewijzen;
Dat het aantal dergenen, wien deze
maatregelen ten goede komen, omtrent
2.700 per Jaar bedraagt <2.932 ln 1936)
als wanneer het leger acht maal meer
miliciens, zonen van kroostrijke gezinnen
telt <23.;')4 in 1936);
Dat in weerwil van de uitstellen, de
kroostrijke gezinnen zich veel gevoeliger
militaire opofferingen getroosten, dan
de beperkte gezinnen;
Dat, te meer, al hun vrijgestelden en
uitgestelden steeds kunnen worden op
geroepen in oorlogstijd en dat het dien
volgens ln hooge mate onrechtvaardig is
ze te aanzien als zouden zij zich willen
onttrekken a?.n hun burgerpHchten
Is de Bond van meening dat de on
beperkte uitstellen en de vrijstellingen
van actieven dienst zich ten volle bil
lijken;
Hij betreurt, dat de ontwerper zich
en uit den dringenden wensch, dat het
en uit den dringenden wensch. dat het
Parlement het voorstel Mundeleer zal
verwerpen.
daarvan geen rekenschap heeft gegeven,
iaaEiaaasa»3aaaaaissasaaaa»
TREKKING
VAN DE LEENING DER
VERWOESTE GEWESTEN 1923
Dinsdag had de 201* trekking plaats
van de leening der Verwoeste Gewesten
1923. Volgende reeksen winnen een lot:
100.000 frank:
Reeks 13.977 nr 1 en reeks 312.373 nr 5.
50.000 frank:
Reeks 28.73 nr 5. reeks 32.810 nr 3 en
reeks 243.875 nr 3.
10.000 frank:
R. 2.324 nr 5; R. 51.355 nr 2; R. 90.383
nr 3; R. 111.916 nr 2; R. 145.873 nr 1:
R. 213.483 nr 2; R. 249.752 nr 2; R. 251.197
nr 4; R. 277.379 nr 4; R. 283.162 nr 5;
R. 308.033 nr 1; R. 332.540 nr 2; R. 347.218
nr 3; R. 347.634 nr 5; R. 348.652 nr 4.
De andere obligaties van deze reeksen
worden uitgekeerd tegen 575 of 550 fr.
naar gelang zij al of niet werden omge
vormd, overeenkomstig art. 11 van het
Kon. Besluit van II Mei 1935.
•ctirljven on« van Ergens le Velbovengaande Soldaten. En we kunnen 't
tien dat re het aan hun hart ni"t laten araaa. Het zijn: Vereamer van Drdi-
zele; Wiileput van Oostende; C2abau Alfons van Poperinge, vorenop met het
brood in handen, en Veriee ven Gent. Houdt er maar den moed in, Jongens;
Na regen koint zonneschijn e.
iiHaasBssaaaftiBaasaiasHiMüaiaiisaBfsgssaaasflasaaaaaaaBüB
TE BRUSSEL EN OMSTREKEN
Een winkelier uit de Kathelijnestraat
te Brussel en iemand uit Molenbeek heb
ben een valsch stuk van 50 frank ont
vangen. De stukken zijn slecht nage
maakt en dragen den beeldenaar van
Leopold UI. Zij zijn grijsachtig en ge
makkelijk te herkennen, daar het rand
schrift ontbreekt.
aBBaBaSSBBBSaSaaBCGEaBBBSBES
GELEDEN VERLIEZEN
Nationaliteit
Aantal
Br. Reg.
ton 1
Belgische
5
13.341
Nederlandsche
14
55.332
Engelsche
182
662.826
Noorsche
49
105.117
Fransche
16
85.437
Amerikaansche
Braziliaansche
Grieksche
14
65.199
Italiaanscha
4
20.126
Japansche
1
11.930
Russische
1
968
Deensche
17
45.269
Zweedscha
36
67.851
Duitsche
50
248.262
Finsche
9
16.389
Litausche
2
2.466
Zuid-Slavische
1
6.371
Panameesche
2
9.620
Poolsche
1
14.294
Estlandsche
5
C.615
Peruaansch»
Portugeesche
Argentijnsche
Spaansche
Uruguaansche
Letsche
2
8.157
De Amerikaansehe scheepvaartcom
missie heeft den verkoop aan een Bel
gische maatschappij van acht Ameri
kaansche transatlantische spliepen aan
België goedgekeurd. Onder deze schepen
komt de President Hardingvoor. De
andere schepen zijn cargo's van ongeveer
7,000 ton.
De President Hardingis een schip
ven 13.869 ton.
De schepen zullen dienst doen tusschen
New York, België. Engeland en Frank
rijk. De prijs zou ongeveer 4 millioen
dollar bedragen.
De andere schepen zijn de American
Banker de American Merchantde
American Fermer -, de American Tra
der elk 7430 ton; de American Im
porter I-. 7.590 ton en de «American Tra
veler», 7,555 ton.
rsBaBBaaaBaaaaaasaaaaaasüaaB
TRAGISCH OVERLIJDEN
TE TORHOUT
VROUW ZAKT TIJDENS DE MI3
TEN GRONDE EN STERFT
Totaal
Zondag heeft er zich te Torhout een
tragisch geval voorgedaan. De genaamde
Dewulf Leonie, 72 jaar oud, was naar de
9 ure mis gegaan. Bijna op het einde
der mis werd de vrouw plots onpasselijk
en viel ten gronde.
Onmiddellijk werd hulp geboden en de
vrouw naar de sakristie gedragen, waar
haar 't H. Oliesel werd toegediend. Dok
ter Martens, onmiddellijk ontboden, kon
helaas, niet anders meer dan den dood
vaststellen, veroorzaakt door bloedop-
drang. Het stoffelijk overschot werd la
ter naar huis overgebracht. Dit plots
en tragisch overlijden heeft heel wat op
schudding verwekt ln het gebuurte.
411 1.445.570
BaaaaagnBBBBBaBHHBBBUHaai
Men heeft ln sommige krin
gen dé schuld voor dezen
strengen winter ook aan den
Golfstroom gegeven. Deze
«ou namelijk van zijn ge
wone route zijn afgeweken en
daardoor een aanzienlijke
verkoeling van de zee langs
de Europeesehc kusten te
weeg hebben gebracht.
De Golfstroom komt uit de Golf van
Mexico en voert meer water mede. dan
alle stroomen en rivieren der aarde bij
elkaar. Naar schatting stort hij per uur
ongeveer 89 billioen ton water in den
Atlantische» Oceaan, met een aanvangs-
snelheld van 5 tot 6 kilometer per uur.
De Golfstroom ontleent zijn groote be-
teekenis voor ons werelddeel aan de om
standigheid. 'dat hij een ontzaglijke hoe
veelheid warmte meevoert, waarvan een
aanzienlijk deel wordt opgenomen door
de lucht er boven.
Daar de Golfstroom zijn loop neemt
naar de Westelijke kusten van Europa,
welke hij bespoelt, draagt hij sterk bij
tot de vrebeterlng van het Europeesche
klimaat. Vooral Scandinavië profiteert er
van. Dank zij den Golfstroom heerscht
er een dragelijk klimaat, terwijl men
op dezelfde breedten in Noord-Ame-
rlka uitsluitend woest en onvrucht
baar land aantreft, meer geschikt voor
beren dan voor menschen. Doelt de wel
dadige Invloed van den warmte-versprei-
denden stroom doet zich nog veel verder
gevoelen, tot in West- en Midden-Euro
pa, waar de gematigde winters op zijn
rekening moeten worden gesteld.
HF.EFT DE GOLFSTROOM ZIJN LOOP
GEWIJZIGD?
Onder de onderstelingen over den bui
tengewoon strengen winter, dien wij
thans doormaken, heeft men ook deze
hooren opperen, dat de Golfstroom van
zijn oorspronkelijke route is afgeweken.
Op dit idee is men gekomer door het feit,
dat in de laatste weken ï.'ot alleen de
Oostzee, doch ook de Sont bij Denemar
ken en de Noorsche fjorden zich met
een dikke laag ijs hebben bedekt, terwijl
het in geheel Scandinavië zoo koud werd,
dat men zonder overdrijving van een Si
berische koude kon spreken. Dit een en
ander gaf aanleiding tot het gerucht, dat
de Golfstroom eenvoudig zou zijn ver
dwenen! Deze bewering zou zijn gestaafd
door zeelieden, die beweerden, dat men in
de nabijheid van de Europeesche kusten
de voortstuwende kracht van den stroom
niet meer had geconstateerd, zooals an
ders. Weer anderen wisten te vertellen,
dat de temperatuur van het zeewater
aanmerkelijk was gedaald. Daaruit trok
men de conclusie, dat de Golfstroom van
richting veranderd was of zelfs geheel
verdwenen. Natuurlijk berust dit alles
op niets anders dan op dwaze geruchten;
doch voor sommige menschen stond het
nu eenmaal vast, dat de Golfstroom ons
ontrouw was geworden en dat daaraan
de strenge winter te wijten was die
zich nu natuurlijk elk Jaar zou herhalen.
DE CENTRALE VERWARMING TER
ZEE WERKT NOG.
De eenvoudigste steekproeven waren
natuurlijk voldoende, om de ongegrond
heid van deze geruchten te bewijzen.
Er bestaat niet de minste twijfel aan of
de Golfstroom, die als de grootste wel
doener van het oude Europa te beschou
wen is, neemt nog altijd zij gewonen
weg van den Atlantischen Oceaan langs
de Noorsche kust naar het Hooge Noor
den, een weldadige warmte verspreidend.
Dat wij in dezen winter met een zoo
strenge koude te kampen hebben, is niet
te wijten aan het staken van den dienst
door den Golfstroom, doch aan de Oos
ten- en Noordoostenwinden, die aanhou
dend blijven waaien en ons de Siberische
koude toevoeren, waartegen onze mildere
Westenwind het moet afleggen. In het
Hooge Noorden, bij IJsland en Spitsber
gen, waar men niet te lijden heeft van
den barren Oostenwind, is het voortdu
rend zacht weer geweest en heeft men
evenveel genoegen beleefd van den Golf
stroom als andere winters. Het is moei
lijk aan te nemen, dat de Golfstroom
zich ten Zuiden van Groenland niet zou
laten gelden, doch wel ten Noorden!
Neen, van een afwijking van den Golf
stroom is gelukkig geen sprake,
EEN HERSENSCHIMMIG PLAN.
Wellicht heeft men zich onwillekeurig
laten beïnvloeden door een zoogenaamd
plan om den Golfstroom te verleggen
ontsproten aan het fatastische brein van
een ïvmerikaansch geleerde, waarvan on
langs in de pers melding is gemaakt.
Deze stelde voor, bij den oorsprong van
den Golfstroom een enormen dam te leg
gen, waardoor de stroom ln een andere
richting zou worden geleld, met het ge
volg, dat het klimaat van West- en Mid
den-Europa een aanmerkelijke afkoeling
zou ondergaan en de thans ijsvrije of na
genoeg ijsvrije havens in het Noorden
enz. gedurende den Poolwinter zouden
van ons werelddeel, Moermansk, Narvik,
dichtvriezen. Het valt echter moeilijk aan
te nemen, dat dit stoute plan voor ver
wezenlij kmg vatbaar is, gesteld dat het
werkelijk in de bedoeling van Amerika
zou liggen, Europa van zijn onmisbare
warmtebron te berooven, wat wij voor-
loopig niet willen aannemen 1
n yrv r -fóitzbérgen
U! as
Tenig in un haardstede rusten twee Engelsche zeelieden even uit na de schrome
lijk vele avonturen die hun op zee en op de Altmark te beurt vielen. Voor
die menschen moet het terug naar huis gaan wel een bijzondere betcekenis heb
ben. Hoeveel uren van vrees en lijden zouden die mannen reeds 4 hebben mee
gemaakt
Hiernevens hebben we een
duidelijk beeld van de kou
de en warme stroomingen
in den Atlantischen Oceaan
die voor onze Europeesche
Westerkust van zoo groot
belang zijn. (De koude
worden aangeduid door
stippellijnen en de warme
door gegolfde lijnen.)
De GOLFSTROOM is
een warme strooming die
ontstaat in de Golf van
Mexiko, hij gaat langsheen
de Oostkant van Amerika
en gekomen ter hoogte van
de New-Foundlandeilanden
neemt hij de oostelijke rich
ting naar Europa toe. Ter
hoogte van Spanje in volle
Oceaan splitst hij in twee-
en, de helft neemt de noor
delijke richting wijl de an
dere helft tot tegen Span
je komt en dan langs on
der indraait tot ongeveer
op de Evenaar om dan te
rug koers te nemen naar
zijn plaats van oorsprong:
de Golf van Mexiko. De
splitsing die het Noorden
ingaat is voor ons veel in
teressanter. De lijn 60 gra
den (duidelijk afgestippeld op foto) geeft de grens aan tot waar alle zeeën van daar af tot aan den Noordpool gedurende
de Winter toegevroren liggen en alle schepen dus de toegevroren havens onmogelijk kunnen aandoen. Maar! en hier juist
•peelt voor Europa de warme golfstroom zijn groote rol. Bij zijn ontstaan in Mexiko heeft de Golfstroom ongeveer -f- 30
graden Celsius. Aan de Noordzee en de kusten van Engeland heeft hij nog -f8 a 10 graden en tegen de Skandinavische
Eilanden nog ongeveer -f- 3 graden. Naarmate hij den Noordpool nadert koelt hij af en eens de Spitsbergen voorbij keert
dezelfde Golfstroom, maar nu als KOUDE stroomijj», terug omheen de kust van Groenland tot tegen Noord-Canada en
verder terwijl hij opnieuw stilaan verwarmt uiteenloopt langs de Amerikaansche kusten.
Dat maakt dus dat alle havens en zeeën die langs de Oostkust van Amerika boven lijn 60 de gansche winterperiode
toegevroren liggen, wijl op dezelfde graadhoogte alle havens in West-Europa den ganschen Winter voor alle verkeer toe
gankelijk zijn en de zeeën opoohÜjvcn. 't Zelfde voor onze Noordzee Hier te De Panne bijvoorbeeld is het nog nooit ge
beurd dat de zee toegevroren was. Maar in Amerika, op dezelfde hoogte als te De Panne, gebeurt het heel vee1 d.»* alle»
ligt toegevroren. West-Europa heeft dus de deugddoende Golfstroom heel wat te danken.
NADRUK VERBODEN
Alle moderne uitvindingen en Iedere
verbetering wordt er direct toegepast.
Electrisehe treinen kruisen Amerika
aan een gemiddelde snelheid van 120
Km., auto: vliegen in volle vaart op de
prachtige macadamwegen en tusschen
elke groote stad ls er een lucht verbin
ding.
De stad Nev.'-York heeft drie offi
cieele verbindingslijnen.
inensch maar kan noQcI.ig hebben. V/oo.
worth is de grootste trust en heeft zijn
warenhuizen over gansöh de stad. Het
Centergebouw heeft een.toren .van 215
m. met 51 verdiepen en met een bezet
ting van 14.000 personen. |j
De ii Lundrywaar alleen Chinezen
werken he»!t honderde huizen waar het
linnen gewasschen en gestreken wordt.
Bij den apotheker kan men behaivs
pharmacie ook stoffen en eetwaren, ca
De Subways fzooals de metros te Pa
rijs en te Londen), ondergrondsche trei-1 naar het getuigenis van Sinclair Lewis
nen die langs alle zijden de stad kruisen,, alles koopen behalve autos, maar ge-
de elevated treinen, die boven de straat
lbopen en een geweldig vuil uitzicht heb
ben.
De aanpalende huizen zitten bijna ge
heel ln liet duister daar de straat over
spannen is met een brug waarop deze
elevated - rijden. Ongeveer alle acht
straten zijn er stations onder of boven
de straat, men heeft er express en om-
nibustreinen en eerst na 12 u. 's nachts
is alle expressverkeer .stopgezet. Voor een
nickel (5 et.- 1.5 fr.) kan men 70 tot
80 Km. afleggen in een richting en voor
en na de werkuren zitten deze treinen
bomvol. Ouderen en Jongeren, mannen
en vrouwen kauwen er chiclet (chewing
gum) om een goeden adem te bewaren
midden deze verdorven lucut. Eerst kv.arn
ons dat walgelijk voor, maar stilaan ge
raakt men aan deze uiting van Ameri-
kaansch leven gewoon en de degeneratie
ging zoover dat we zelf begonnen te kau
wen als echte Amerikanen. In de treinen
is het altijd verboden te rooken, maar
't oogenblik dat de menschen er uit stap
pen steken zoowel vrouwen als mamua
een cigaret aan.
In de Avenues loopen er autobussen
met een verdiep. Men betaalt 'n dime
(10 ct.= 3 fr.) voor geiijk welken afstand
en langs boven is het zeer interessant de
beweging in de straat te kunnen gade
slaan. Op zekeren dag deden we ook dit
experiment en we zaten te praten ender
elkaar. Opeens draait zich een heer om
en vraagt ons Spreekt u ook Neder-
landsch, heerèn We maakten kennis
met die heer van Antwerpen die naar
Amerika gekomen was met de Queén
Mary en niet wist hoe hij zou thuisgera-
ken met dezen oorlogstoestand. Toen wij
terug op de Alex van Opstal waren maak
te hij ook de terugreis mee naar Ant
werpen.
Den volgenden dag ontmoetten wij een
professor van de Universiteit van Leu
ven die op huwelijksreis was.
Men krijgt den indruk dat de wereld
toch klein is, als men overal kennissen
of landgenooten ontmoet.
Iedere morgen kwam er een water
vliegtuig neerstrijken aan de Battery in
down town. Het was een bankier van
Wall street die van zijn landgoed naar
New-York kwam en dit modern verkeers
middel gebruikte om tijd te winnen.
Times Square, waar Broadway, 7"
Avenue en de 42" straat samenkomen Ls
het drukste kruispunt van New-York.
Duizende en nogmaals duizende men
schen loopen er heen en weer tot laat
in de nacht. MlBioenen gekleurde lichten
flikkeren aan de huizen en iedereen zoekt
door de meest eigenaardige uitbeeldingen
de aandacht van deze zenuwlooze men
schen op zich te trekken. Times Square
is 's nachts herschapen tot een echte
lichtstad. Gespannen zenuwen zouden er
loskomen en men zou kunnen jubelen
bij deze tooverachtige en opwekkende
verlichting.
In Amerika wordt 25 van het kapi
taal van een onderneming voor reklame
gebruikt.
De bekende stores (winkels) zijn over-
groote uitstallingen van alles wat een
woonlijk is hij dan nog geassocieerd met
den garagist. Hij heeft een publieke te
lefoon en veelal gaat men daar eten
's morgens.
Het geld ls de grootste prikkel en ieder
handeling van een Amerikaan beoogt een
finantieel voordeel. Het is zeer gevaar
lijk veel geld op zak te bebben en vreem
delingen krijgen den raad alleen liet
uiterst noodige bij rich te" hebben.
In een restaurant moesten we eens 50
dollar (1503 fr.) wisselen. De kassier kee!;
ons zeer verbaasd aan dat we zooveel
geld voorlegden. Hij zegde dat hij n,et
kon wisselen en dat we naar de bank
moesten gaan, alhoewel we zeker waren
dat hij over veel meer enkel geld be
schikte. Hij gaf ons dc raad Pay atten
tion for your money (Let toch op voor
uw geld... men kan nooit weten):
Eens zagen we geld uit de Grand Cen
tral Station vervoeren. Vier politieman,
nen met de revolver in de hand omring
den een heer die tien stappen ver moest
gaan met een zakje geld r.aar een ge-
blindeerden auto met schietgaten in,
waar andere politiemannen de wacht
hielden.
Wanneer men in contact komt met
Amerikanen en spreekt over den ocr'.og
in Europa, dan zijn ze overtuigd dat de
geallieerden zullen winnen en dat het
recht zal zegevieren. Hun sympathie gaat
niet zoozeer naar de Engelschen als wel
naar de Franschen. In actualiteiten-
films wordt Da'adier veel meer toegeflo-
ten dan Chamberlain. Fluiten in New-
York is een teeken van de grootste Ai:i-
pathie.
Over hun eigen houding antwoorden
rij Our president says neutrality On
ze president zegt neutraliteit Roosevelt
ls de woordvoerder van de Amerikanen
en wat hij zegt. is volgens de pubiiek»
opinie het beste. Doch wanneer men ver
der vraagt, antwoorden zij u. dat Europ»
in de toekomst wel geld zal noodig heb
ben en dat Amerika zooals in 1917 de
oorlog zal moeten verklaren als ze hun
geld willen terugkrijgen. Zij spreken van
en finantieelen oorlog, maar zijn niet
van plan troepen naar Europa te sturen,
Dat was voor hen een avontuur dat in
de toekomst niet meer gebeuren zal.
Amerika Ls een ander werelddeel en hun
zeden en gewoonten, hun manier van
leven verschillen heelemaal van de onze.
Heel hun leven is afgericht op een eco
nomisch doel.
Voorloopig houden zij zich aan de leer
van Monroe Europa aan de Europeanen
en Amerika aan de Amerikanen».
Doch meer en meer krijgen ze mede
lijden met het barbaarscli Europa en.
indien de chaos ln ons werelddeel moet
aanhouden, dan staat er een Jong en za
kelijk volk gereed om de wereldheer
schappij op zijn schouders te nemer.
('t Vervolgt).
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB3BSBBHB 1BB9BBBBBBBIBBBBBBBBBBIBB3I
Naar wat van wege de Regeering ver
klaard werd in het Parlement in den
loop van de vorige week en waarover
we verleden week uitgebreid verslag ga
ven kan worden besloten dat van hoo-
gerhand is afgezien van een verplichte
evacuatie en dus ook van een preven
tieve ontruiming, ten ware groote gevaar
zou dreigen en den noodigen tijd ervoor
zou gegund worden.
De leden van Kamer en Senaat uit
Luxemburg, Luik en Namen, hebben Don
derdag namiddag een nieuwe vergadering
gehouden, ditmaal in bijzijn van heer
Pierlot, eerste-minister, de minister van
Volksgezondheid, Heer Jaspar en de mi
nister van Landsverdediging, Generaal
Denis.
Heer Merlot heeft namens de verga
dering naderen uitleg gevraagd over de
verklaring, welke minister Jaspar de vo
rige week in de Kamer heeft afgelegd,
in verband met de uitwijking der be
volking.
DE BISSCHOP VAN SAIGON
OVERLEDEN
Mgr Dumortier, ri te Saigon overle
den. Hij was ln 1869 te Halluin gebo
ren, deed zijn studies te Tourcoing en
Rome en vertrok in 1897 naar Indo
china, waar hij gedurende 28 Jaar ver
bleef.
Hij werd op 25 Maart 1928 tot bis
schop gewijd in de kathedraal van Sai
gon.
IBBBBBBBBBBBflBB»BBBBB3BBflBB
De heer Jaspar heeft er in zijn ant
woord nadruk op gelegd, dat er tharj
geen reden Ls om de verplichte ontrui
ming te bevelen. Natuurlijk mogen dezen
die zich bedreigd gevoelen .steeds ver
trekken. Verkeeren zij in staat van be
hoefte. dan kunnen zij gratis vervoer op
het spoor verkrijgen. De centra voor 't
opnemen van de geëvacueerden, worden
steeds in gereedheid gehouden, maar <1«
kwestie van het verleenen van steun we
gens werkloosheid of door de Commis
sie van Openbaren Onderstand aan dr-
genen die hun gewone verblijfplaats heb
ben verlaten, moet nog geregeld wor
den.
■BI
TREKKINGEN
- 17 FEBRUARI 1940
77e trekking der leening 1933
1 lot van 1 millioen reeks 246607.
45 loten van 25.000 fr., reeksen
221628
164771
168635
177217
206067
266743
323241
347033
358357
144902
183234
195895
206495
207901
210774
219964
290429
321984
368556
121069
129088
164922
248621
261534
277874
290344
368425
393626
397544
149396
184855
313417
317044
320228
328340
3S5005
391763
111409
140720
142148
176619
272725
288835
281C67
291323
aBBiasBaBEESBBsaaaaaazEaisaa
OOSTENDSCHE VISSCHER
VERDRONKEN IN ENGELAND
Louis Laneres, visscher aan boord van
de O. 97 Jacquelinedie te Milford-
haven (Engeland) binnengevaren was
om zijn vangst te verkoopen, is er te
water gevallen en versmoorde. Zijn lijk
werd enkele uren later teruggevonden.
Laneres is gehuwd en woonde Prins
Boudewijnstraat te Oostende.
!BBBflBB3aBBBBB)«aSSaa9IE18£BBa
in Belgie, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op post-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
22,20 FRANK.
Voor het Buitenland zende men ens per
Internationaal Postmandaat:
37,40 Fr. (balg. g.) voor Kongo en Frankr.
^5,00 Fr* (belg. g.) voor alle andere landen.
(Vervolg van 1* blad)
In de Senaatszitting van Donderdag !L
werd nu eindelijk gestemd over dc be
grooting voor Openbaar Onderwijs. De
goedkeuring ervan beteekende dus ook de
goedkeuring van de hervorming van be
doeld departement, in den zin door de
Regeering voorgehouden.
Op de vergadering waren talrijke Se
natoren afwezig.
Hr Dierckx, liberaal oud-minister, die
destijds de oprichting van de Vlaamsche
Academiën betreurde en er een schan
daal verwekte, pleitte in naam zijner col
lega's tegen de hervorming; hij verklaar
de te spreken ln naam van al de Liberale
Senatoren.
Wat later stelde de Hr Van Dieren de
vraag of de Hr Dierckx wel degelijk sprak
in naam van ai zijn collega's waarop dc
Hr Vanderpoorten, Minister, ontkennend
het hoofd schudde. Dit was een eerste
nederlaag voor den H. Dierckx.
Ten slotte werd tot de stemming over
gegaan en werd de begrooting goedge
keurd inet. 83 stemmen tegen 22 en bij
42 onthoudingen.
Stemden voor de meeste Katholieken
en Socialisten. Stemden tegen De VL
Nationalisten.de Rexisten. de Kommunis-
ten, een Socialist. 6 Liberalen en een Ka
tholiek. Onthielden zich de Libera
len, met uitzondering van Minister Van
derpoorten die vóór stemde, 10 Socialis
ten waaronder de H. Missiaen. 14 Katho
lieken en de VI. Nat. De Lille.
Het is begrijpelijk dat de Liberalen
slecht geluimd waren na de stemming.
iaEas9saxsBE3fliaiiBfisaB»BS3*iia
ÜW KINDJE
VERKOUDEN?
Wrijf dan keel. rug en borstja
\v in met Dampo. Wonderlijk
fV zooals dat helpt I
Pol fr. 10- Doos fr. 5.'
9 J a 8