De Fronsche Regeering gevallen Minister Sa schielijk overleden
D© nieuwe
leper's oudste inwoonster
V
•fnd
H. Daladier neemt ontslag na een geheime zitting
van den Senaat
H. Paul Peynaud Kabinetsvormer
Si
w
Juffrouw Hermance Lammerand mei
Paschen 102 jaar oud
Heer Minister Sap op zijn sterfbed
lenige grepen nil het
leven van Heer Sap
goedgekeurd ccor Kamer en Senaat
De rechten en plichten vsn huurders en verhuurders
De Zweedsche
schrijfster
Se lm a Lagerlöf
overleden
MINISTER SAP
ALS ONDERWIJZER TE IEPER
Nieuwe Rector
aan de Leuvensche
Hoogeschool
HEILIGE WIJDINGEN
DE WERKRECHTERSRADEN
ussxeasz?-
ROE
V*"f.
Js-M.
ELT)
«eden
V 3BB»
fcty da
nn 11
Pondes
B>
fi. te t
rilde I
Blksebt
SI
dorp e
twengs"
Ir. de R
T
er. la#
Ce zaa,
He gen
ZON'
Sens a
(er Rel
^oo en
Ier aria
i M
eerst#
toatn»!
Conto,
geeft 1
fan u
gtel!tn|,
t' 1
Zaterd
fnazouf
Hoogte I
Haar j
Pattyn
kwam
was gr
'de vraj
het vojl»
twee it
ken. j
Hl
KamWB
flets oM
-in hel
kpenl
wilde I
•revdwil
BI 4
r de
den nj
der p
waren h,
8 steil
«en 1
«traetjj
Van dal
60 j.. J
gaert. I
Jules I
In dit*
mensa
nochtji
lijk M
toch a
doen.J
geti, 4
zijn <fj
och
la nis
kerk I
kerk.
POLITIEKE WRIJVINGEN.
Sedert enkele weken was het reeds ge
bleken dat de Fransche Regeering binnen-
landsche politieke moeilijkheden onder
vond en dat politieke wrijvingen waren
ontstaan.
Dat de Senaat in geheime zitting de
Regeeringspolitiek moest bespreken deed
reeds het vermoeden ontstaan dat niet
alle leden akkoord gingen met de oor- j
logspolltisk gevoerd door de Regeering
Daladier. Bij een geheime zitting op Za-
terdag werd het vertrouwen wel voor de t
zooveelste maal gestemd, maar het aan- i
tal onthoudingen was" alsdan reeds 67.
HEER DALADIER
de afgetreden Mini»ter-Pre»ident.
De socialistische groep werkte met hand
en tand om deel te kunnen uitmaken van
de Regeering. De oprichting van een oor
logskabinet met een beperkt aantal Mi
nisters werd in het vooruitzicht gesteld.
Pe uitslag van den Finsch-Russischen
oorlog had ook een diepen weerslag ge
vonden bij de bevolking. Bij deze bevol
king werd ten andere ook een strooming
waargenomen om een meer krachtdadige
oorlogvoering.
Anderzijds stond de groep Marin op het
standpunt dat de socialistische groep' geen
deel mocht uitmaken van de Regeering.
Verder traden de HH. Laval en Flandin
weer op den voorgrond, die naar hun
houding weer graag een rol zouden willen
spelen. De naam Laval doet steeds terug
denken aan een Fransch-Italiaansche toe
nadering.
Uit dit alles blijkt wel duidelijk dat
talrijke politieke wrijvingen waren ont
staan die de Regeering Daladier in moei
lijkheden bracht.
GEHEIME KAMERZITTING.
5 DE VERTROUWENSKWESTIE
l> GESTEMI)
MAAR BIJ 300 ONTHOUDINGEN.
Een Kabinetswijziging werd eerst ver
wacht tegen Dinsdag 1.1. Dit gebeurde
echter niet.
Intusschen waren in de Kamer elf in-
terpelliaties ingediend omtrent de Re
geeringspolitiek. In de vergadering zou
tten allle groepsleiders hun standpunt
uiteenzetten. De Kamer zou de kwestie
dan ook behandelen in geheime zitting.
Een bewogen debat werd verwacht. Er
werd voorzien dat niet-alleen de Finsche
kwestie een vinnige bespreking zou uit
lokken maar ook de huidige diplomatieke
toestanden.
De zitting van de Kamer werd inge
zet Dinsdag l.L en met algemeene stem
men werd besloten die met gesloten deu
ren te houden.
Na een urenlang debat, waarover niets
ls uitgelekt; werd een vertrouwensmotie
ter stemming gelegd. Deze werd goedge
keurd met 239 stemmen tegen 1 wiji 300
leden zich hebben onthouden.
Onthielden zich de socialistische groe
pen. verder een gedeelte der leden van
de Volksunie, van de onafhankelijke Lin
kerzijde, de demokratische alliantie
(groep Flandin), enz.
DE REGEERING DALADIER
AFGETREDEN.
Na de stemming in de Kamer is dan
Woensdag morgen de Regeering bijeen
gekomen in Kabinetsraad. Na afloop er
van werd het gezamenlijk ontslag van
de Regeering aan den H. Lebrun, Presi
dent der Republiek, aangeboden. Dit ont
slag werd aanvaard.
Na verschillende personaliteiten ontbo
den te hebben heeft de H. Lebrun aan
den H. Paul Reynaud, ontslagnemend
Minister van Financiën, de apdracht ge
geven een nieuwe Regeering te vormen.
H. Reynaud heeft aanvaard en onmiddel
lijk zijn besprekingen begonnen.
In het algemeen wordt deze crisis niet
als een verrassing opgevat en oordeelt
men dat die geen wijziging van de Fran
sche buitenlandsche politiek tot gevolg
zal hebben. Wellicht wel een krachtdadi
ger oorlogspolitiek.
Dit is de indruk die opgedaan wordt
zoowel te Parijs, te Londen als te Berlijn.
HEER REYNAUD STELDE EEN
NIEUWE REGEER INC- SAMEN
Donderdag is de .1. Reynaud erin gelukt
een nieuwe Regeering samen te stellen.
Hr Reynaud is Eerste-Minister en Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Hr
Chautemps wordt Minister zonder porte
feuille, Hr Daladier heeft de porte-feuille
van landsverdediging gekregen. De Regee
ring bestaat uit 21 Ministers en een reeks
onder-staatssekretarissen.
Men heeft dus geen beperkt oorlogs
kabinet gekregen.
Een nieuwigheid is evenwel dat voor
taan de Eerste-Minister en de Ministers
van Oorlog, Koloniën, Geldwezen en Blok
kade een soort Oorlogs-Comité zullen vor
men dat iedere week drie maal moet ver
gaderen. Een ander interministerieel co
mité wordt gevormd dat zich bezig moet
houden met de ekonomische toestand en
iedere week minstens eenmaal moet bij
eenkomen.
De nieuwe samenstelling heeft een ze
kere verrassing teweeggebracht. Eerstens
omdat men niet staat voor het verwachte
beperkte oorlogskabinet, en tweedens om
dat de nieuwe Regeering meer links is
geörienteerd geworden en min naar rechts.
Drie Socialisten doen immers hun in
trede in het Ministerie. Best is het dat
Blum er nog niet bij is. Anderzijds valt
de groep Marin eruit v.eg, daar deze niet
wil zetelen met de Socialisten.
Hieruit dient opgemaakt dat een der
hoofdoorz.aken van de crisis de werking
van de Socialisten is geweest die nu hun
slag hebben thuisgehaald en terug aan
de Regeering kunnen deelnemen.
De vrees wordt ook al eens geuit dat
de nieuwe Regeering niet van langen duur
zal zijn.
Toch dient ermede rekening gehouden
met het feit dat de nieuwe Eerste-Minis
ter een markante personaliteit is, die
recht op het doel afgaat en rekening
houdt met de werkelijkheden, en die niet
terugdeinst voor krachtdadige beslissin
gen.
Het besluit zou wel kunnen zijn dat
de H. Reynaud het zal winnen voor zijn
Regeering. Vrijdag moest de Regeering
reeds voor de Kamer verschijnen.
BfTffMl
HEER P. REYNAUD
de nieuwe Kabinetsvormer.
Juffrouw Lammerand. de oudste inwoonster van leper, die op Paschen zelf 102 jaar
oud wordt, in gezelschap van een kloosterzuster uit het rustoord der Zwarte Zus*
ters waar ze heel goed opgepast wordt.
Jufvrouw Hermance Lammerand die
thans verblijft in het rustoord der zwarte
zusters werd geboren te West-Nieuwkerke
den 24 Maart 1838, zoodat zij met het
Hoogfeest van Paschen 102 jaar oud
wordt. Het is een kloeke, struische vrouw,
vol luimigheid en kwinkslagen, fljn van
geest en levenslustig. Toen wij 2 jaar
geleden, enkele maanden vóór dat zij 100
jaar werd hare kamer betraden, zagen
we tot onze groote verwondering dat de
bijna-eeuwelinge duchtig aan het werk
was met naald en draad, en dan nog wel
zonder bril. Een ding hinderde haar, zeg
de ze toen, dat de beenen niet zoo goed
meer mede wilden. Enkele dagen na ons
bezoek, dus voor haar eeuwfeest is ze
erg ziek geweest, ze had een longontste
king opgedaan en de griep had haar lee-
lijk te pakken. Ze werd dan ook de laat
ste HH. Gerechten toegediend. Ze her
stelde zich echter spoedig.
Haar levensloop.
Zooals hooger vermeld werd ze geboren
te West-Nieuwkerke den 24 Maart 1838.
Ze deed haar Eerste H. Kommunie te
Ploegsteert. Alhoewel geboren uit Vlaam-
sche ouders uit den boerenstand, werd
ze in de Fransche taal opgevoed, daar
het hier een grensdorp betrof. Haar va
der. met name Philip Lammerand. en
haar moeder, Ursule De Coninck, waren
taaie werkers. Uit dit huwelijk werden 8
kinderen geboren, 5 zonen en 3 dochters,
die allen reeds bij den Heer zijn.
Ten jare 1868 ging ze zich te Ploeg
steert tot aan den gruwelijken wereldoor
log vestigen. Lijk zoovele anderen uit on2e
gewesten, werd ze op de vlucht gedreven
naar 't gastvrije Frankrijk. Aanstonds na
den oorlog keerde ze naar haar geliefkoosd
dorpje Ploegsteert terug, waar ze tot in
Juni 1930 zelf haar zaken en haar huis
houden regelde en beredderde. Het is
dus op den gezegden ouderdom van 92
jaar dat ze het rustoord der Zwarte Zus
ters te leper opzocht, alwaar ze de beste
en teederste zorgen geniet van de Eer
waarde Zusters.
Voorheen zag hare dagorde er als volgt
uit's Morgens om 5 uur uit de veeren
om 5 u. woonde ze de H. Mis bij, daar
na ging ze naar de keuken een goed kopje
koifie drinken met room van melk. waar
na ze terug naar de kapel keerde om den
H. Kruisweg te doen. Hierna trok ze zich
op haar kamer terug, welke op het eer
ste vercS-v gelegen is. Daar zette ze zich
dan aan 't breien, las er haar dagblad,
want ze was in haar Jongen tijd een
verwoede boekenleester. nam dagelijks
haar dreupeiken, speelde ook dagelijks
met de kaart en in den namiddag deed
ze een uur aanbidding voor het Aller
heiligste in de kapel.
Ter gelegenheid van haar lOOsten Ver
jaardag werd ze in intiemen kring gevierd.
Bij de 102-jarige op bezoek.
Een paar dagen geleden is onze plaat
selijke reporter en fotograaf er op bezoek
geweest. Ze troffen haar aan gezeten
in een gemakkelijken leunstoel, de ro
zenkrans in de hand, omringd van twee
Zusters der inrichting, die haar met de
teederste en liefderijkste zorgen omrin
gen. Sedert haar eeuwfeest is haar ge
zicht wat verminderd zoodat ze haar dag
blad niet meer kan lezen, ze is ook wat
hardhoorig geworden en de ledematen
willen zoo goed niet meer mede dan een
paar jaartjes terug. Ze ziet er evenwel
Zie vervolg hiernevens,
(Vervolg van 1* blad)
Hij zag er goed uit, alleen een wei
nig vermoeid.
Na tien avond in gezelschap van
zijn echtgenoote te hebben doorge
bracht, begaf de Minister zich ter
rust.
Eenigen tijd daarna, verklaarde hij
zich onwel te gevoelen. Hij klaagde
over beklemming in de hartstreek.
Hij is even opgestaan, heeft wat heen
en weer gewandeld in het apparte
ment, is dan weer naar bed gegaan.
Zijn toestand verslechte ziender-
oogen, zoodat onmiddellijk de huis
dokter werd opgebeld.
Deze zelf ziek zijnde, liet zich ver
ontschuldigen.
Dan is er een heele tijd verloopen
vooraleer men er in geslaagd is een
geneesheer te bereiken. Ook een op
gebeld hospitaal verklaarde in de on
mogelijkheid te zijn een dokter te
laten komen.
Door bemiddeling van een politie
agent, die zich toevallig in de onmid
dellijke nabijheid van het Ministerie
bevond, en die zich bereidwillig ter
beschikking van de angstige huisge-
nooten stelde, is men er ten slotte in
geslaagd een geneesheer te bereiken.
Toen deze, na middernacht, ter
plaatse kwam. mocht, helaas, geen
hulp meer baten.
De Minister was in de armen van
zijn echtgenoote aan hartvang be
zweken.
Alles is zoo bliksemsnel geschied,
dat ook Z. E. H. Boone, de Pastoor
van de parochie der Miniemen, die
dadelijk bij het lijdensbed van den
Heer Sap was geroepen, slechts in
extremis de heilige Sacramenten der
stervenden heeft kunnen toedienen.
LOOPBAAN VAN
EEN WILSKRACHTIG MAN
De Heer Sap werd geboren te Korte-
mark op 21 Januari 1886.
Na zijn studies te hebben voltrokken
aan de Katholieke Normaalschool van
Torhout, werd hij benoemd als Onder
wijzer in de St-Michielschool te leper.
Hij wilde echter verder, zag van het
onderwijzerschap af en ging studeeren
aan de Hoogeschool van Leuven, alwaar
hij promoveerde tot Licenciaat van den
Hoogeren graad in de Handels- en Con
sulaire Wetenschappen en tot Doctor in
de Politieke en Sociale Wetenschappen.
Aan 27-jarigen ouderdom was hij reeds
Professor aan de Leuvensche Hoogeschool.
De oorlog bracht hem in contact met
Minister Helleputte, aie zijne bijzondere
gaven had opgemerkt en hem aan zijn
kabinet hechtte. Met het Belgische Minis
terie verblijft hij onder den oorlog in
Le Havre.
Toen de oorlog een einde had genomen
en de Belgische regeering naar Brussel
was teruggekeerd, moest het werk van
nationalen heropbouw worden aangevat.
De h. Sap was tenvolle voorbereid voor
zijn taak en thans ook kon hij zich wij
den aan zijn levensdoel namelijk een lei
dende positie in te nemen in de Vlaam-
sche katholieke partij om zijn land en
volk te dienen.
Wij zien hem nog halfweg 1919 naar
Poperinge komen met Z. E. H. Mcstaert,
zaliger, die reeds eenige maanden terug
was te Staden en er een houten gebouw-
had opgetimmerd dat diende voor kapel
en ook voor bijeenkomstzaal der eerste
teruggekeerde parochianen.
Heer Sap trok mede r.aar Staden om
er de teruggekeerde landbouwers aan te
spreken. Hij deed dit den Zondag na de
Hoogmis; er bestond enkel de kapel. Pas
toor Mostaert deed er de Hoogmis en het
Zondagsermoen; na de Mis sprak Heer
Sap zijn volk aan in zelfde kapel en ook
van op den primitieven predikstoel van
waar Heer Pastoor zijn sermoen had ge
geven. Dit bleef Heer Sap steeds bij
als eene aangename herinnering en hij
kon zoo hertelijk lachen als hij vertelde
dat htj te Staden de landbouwers had
aangesproken van op den predikstoel.
Door zijn opleiding en zijn aanleg moest
hij gauw de aandacht op zich trekken.
3ij de eerste algemeene Wetgevende Ver
kiezingen In 1919 werd hij tot lid van
de Kamer van Volksvertegenwoordigers
gekozen voor Roeselare-Tielt. Hij was dus
een der eerste gekozenen onder het regi
me van zuiver algemeen stemrecht. Hij
behoorde eveneens tot de groep vurige en
jonge Vlamingen die in de Kamer hun
intrede deden en op wie het Katholieke
ia3Z22SBEUBBB9BBBBBB;3SRXEafi<l(
nog frisch en gezond uit en kan nog
ondeugend zijn in haar praten. Haar
dag kan nu als volgt ingedeeld worden
Bidden, eten en slapen. Ze is altijd een
zeer godvruchtig mensch geweest zooals
we in haar vroegere dagorde konden op
maken. In het eten moet ze nog voor
niemand onderdoen, want haar maag
trekt nog wonder goed en ze onderhoud
geen speciaal regiem, 's Nachts slaapt ze
zoo rustig als niet een. In Juni is
het 10 Jaar geleden dat ze haar intrek
nam bij de Zwarte Zusters te leper.
Als recept voor zulk een lange loopbaan
geeft ze Vroeg opstaan, vroeg slapen
gaan, op tijd en stond eten en duchtig
werken en ondertusschen een borrelken
pakken.
De tijd was intusschen ver gevorderd
toen we van de gemoedelijke Jufvrouw
Hermance Lammerand afscheid namen
echter niet zonder haar geluk gewenscht
te hebben.
Vlaanderen zoovele verwachtingen bouw
de. welke van de zijde van den h. Sap
niet werden teleurgesteld.
Sedertdien heeft de h. Sap een onver-
moeiden en onverzwakten Ijver aan den
dag gelegd. Ziin werkkracht die onuit
puttelijk was liet hem toe zich heel en
al te wijden aan de verdediging van
de "V laamsche en de Katholieke belangen
in het Parlement. Wilskracht, durf, on
dernemingsgeest, gepaard aan klare doel
stellingen en duidelijk besef van de nood
wendigheden en mogelijkheden waren zijn
kenmerken.
Inmiddels bleef de h. Sap professor
aan de Universiteit van Leuven. Hij gaf
er cursus in het vak dat hij grondig
had bestudeerd en grondig kende, de po
litieke en sociale wetenschappen.
Die naoorlogperiode was eveneens een
bewogen periode in zake de vervulling
van den Vlaamschen rechtseisch. Harde
strijd moest worden geleverd in het Par
lement en daar buiten. Het Vlaamsch
minimum-programma moest worden uit
gevoerd. Het spreekt vanzelf dat de h.
Sap hierbij een doortastende en schra
gende kracht was. Hij heeft niet ver
saagd. Het Katholieke Vlaanderen zal niet
vergeten wat de h. Sap te zijnen behoeve
en ook in het belang van volk en land
gedaan heeft.
Het duurde echter tot 1932 alvorens
den h. Sap voor de eerste maal in den
Kroonraad werd opgenomen. Op 23 Mei
werd hij minister van openbare werken
welken post hij bekleedde tot 1934. Hier
gaf hij blijk van zijn groote werkkracht
en de goede wegen en' nieuwe banen in
heel het Land en niet minst in West-
Vlaanderen geven daar het bewijs van.
Aan zijn Ministerie i an openbare werken
werd inmiddels *oe«v.'Oegd de portefeuille
van Landbouw en Middenstand.
De belangen van landbouwers en mid
denstanders lagen den h. Sap nauw aan
het hart. Hij zag echter het probleem
van sociaal-economischen aard. dat dien
de te worden opgelost als een geheel.
De indeeiing van dé Vlaarnsche Katholieke
partij in standen, welke werd ingevoerd
om de eenheid van de partij te verster
ken en ook het feit dat hij de gekozene
was van den middenstand, hadden voor
den h. Sap niet tengevolge dat hij de
algemeene belangen van de partij en van
het land uit bet cog verloor. Ais minis
ter van economische Zaken in de laatste
maanden, heeft hij er aanhoudend naar
gestreefd de algemeene belangen met de
particuliere belangen te harmonieeren. In
dit cpzicht was hij een groot leider en
een Staatsman.
Op 12 Juni 1934 werd de h. Sap minis
ter van Financiën en dien belangrijken
post bekleedde hij tot 20 November 1934,
in de Regeering de Broqueville.
M. Sap was een man die wist wat hij
wilde en onbuigzaam was. Dat moest hem
natuurlijk veel vijanden maken, en zelfs
in eigen partij.
Na een interpellatie over de Nationale
Bank, waar hij heel alleen stond, werd
hij uit de Katholieke Partij gesloten.
Dat was een groote misgreep van wege
de leiders die hem vreesden en dachten
hem zoo machtelocs te maken.
Maar ze hadden zonder den waard ge
rekend en zonder de West-Vlaamsche
Kiezers van Roeselare-Tielt, die misschien
wel vonden dat Heer Sap soms wat ver
ging. maar die zoo wel gevoelden dat
hij toch zoo rechtzinnig sprak en hun
belangen verdedigde. Met klank werd hij
terug naar de Kamer gezonden.
De h. Sap nam geen deel meer aan
de regeering tot 17 April 1939 toen hij
minister van economische zaken weid in
het ministerie Pierlot.
De crisis woog zwaar op de economi
sche bedrijvigheid van het land. De autar-
cie die in andere landen werd ingevoerd,
beïnvloedde op nadeelige wijze ons eigen
economisch leven. De portefeuille van eco
nomische zaken was dan ook in die om
standigheden een uiterst belangrijke. De
roep ging ln het land naar een sterke
persoonlijkheid die de vereischte bevoegd
heid en doortastendheid bezitten zou om
de noodzakelijke geachte hervormings
plannen door te voeren en liet economisch
leven op te beuren.
De h. Sap stond voor een ontzaglijke
taak. Hij had groote verantwoordelijkhe
den te dragen. De nieuwe Internationale
verwikkelingen: de oorlogstoestand tus-
sclien Duitsehland-Frankrijk en Enge
land: de mobilisatie ln het land, de eco
nomische verwikkelingen, de bevoorrading
van ons land deden aanhoudend nieuwe
vraagstukken rijzen en dwongen tot nieu
we beslissingen.
Te midden van zijn arbeid omvangrijk
en hard, te midden van de moeilijke
toestanden welke het land beleeft en wel
ke de tegenwoordigheid aan het roer
eischen van krachtige leiders, wordt de
h. Sap op 54-jarigen leeftijd, in zijn volle
mannenkracht weggerukt.
De tijden zijn nu zoo dat men het
verlies van mannen van zijn gehalte nog
dieper gaat voelen.
De dood van den li. Sap schept een
leemte. Land en Volk en Katholieke par
tij ondergaan een groot verlies. Hij had
nog zoovele diensten kunnen bewijzen.
Als werker, als alzijdig onderlegd man.
als begaafd politicus, zal hij moeilijk ln
de rangen der Katholieke Pattij vervan
gen worden.
Wij vragen aan al onze Lezers
voor dezen vefdienstelijken Katholieken
Vlaamschen Leider, een vurig gebed te
storten. Hij heeft er recht op. Heer Mi-
nistér Sap is gevallen door overwerk en
daarvoor zijn wij hem onze eeuwige dank
baarheid en erkentelijkheid en bijzonder
lijk onze gebeden schuldig.
Bij het officieele rouwbeklag dat hun
van alle rijden reeds is toegekomen, ver
zoeken wij eerbiedig Mevrouw Sap en
hare zes kinderen onze innige deelneming
ln rouw en in gebeden te willen aanvaar
den.
Z. M. KONING LEOPOLD
IN HET STERFHUIS
Zoodra Z. M. Koning Leopold het over
lijden heeft vernomen van den heer Sap,
heeft hij zich naar het sterfhuis begeven
om er het stoffelijk overschot te groeten,
en zijne deelneming te betuigen aan de
familie.
De leden van het Ministerie, tal vreem
de Afgezanten, Geestelijke en Wereldlijke
Overheden, gingen ten sterfhuize hunne
louwdeelneming aan de diepbeproefde
Familie aanbieden.
-<o>-
Z. M. Koning Leopold verlaat de
ambtswoning van den overleden
minister.
HEER SAP EN ZIJN GEZIN
Heer Sap was kort na den oorlog In
het huwelijk getreden met Mejuffer An
toinette Gylsen uit een bekende Antwerp-
sche Familie. Het gezin telde zes kin-
ders, vijf meisjes en een zoontje het
jongste.
Zijn kinderen waren zijn bestendige
zorg en liefde. Hij stelde belang in hun
doen en laten, volgde ze en kende geen
grooter genoegen dan er mee te ravotten
of, onder het verlof, met allen te zamen,
op reis te gaan. Wanneer men tot de
vertrouwden van Minister Sap behoorde
vcor vreemden kon hij stug lijken
wist men. dat er geen onderwerp was
waarover hij spontaner vertellen kon dan
over zijn vijf meisjes en zijn zoon. Ze
moeten allemaal studeeren, en maken dat
ze later voor zich zelf kunnen instaan, als
't noodig is luidde de vaderlijke wil, die
stipt en graag gevolgd werd.
Met welke vaderlijke trots wist hij, vo
rig jaar, te vertellen dat zijn oudste
dochter met onderscheiding de eerste kan
didatuur te Leuven doorstaan had.
Wij voelen allen de smart aan die thans
Mevrouw Sap en haar kinders overvalt.
HEER SAP BUITEN
DE POLITIEK.
Er werd wel eens gezegd dat Heer Sap
een slecht karakter had. Dit werd echter
meest verteld door diegene die er spijtig
om waren dat hij karakter» had en hier
door klaar zag in hun plannen. Wie
met hem kon spreken buiten politieke
aangelegenheden, kan getuigen dat hij
heel vriendelijk kon vertellen en harte
lijk lachen. Toch kon hij geen pratelaars
verdragen; hij hield een gezond verzet
dat opbeurt en den mensch verheft.
EEN STAALTJE UIT ZIJN
VERBLIJF TE LE HAVRE.
Hij aanvaardde er Peter te zijn
van een kindje geboren in een
Poperingsche Familie.
In Le Havre verbleven onder den oorlog
1914-1913 veel Belgische Families die er
gevlucht waren. Onder meer woonde er
de familie Cyriel Bruneel-Elslander, ge
vlucht uit Poperinge. Op 10 Oktober 1917
werd daar een tweeling geboren een
knechtje en een meisje. Dit trok de
aandacht der Belgische inrichtingen die
hulp verleenden aan de Belgische vluch
telingenfamilies. Heer Sap, die zich
ook bijzonder met het welzijn zijner land-
genooten bezighield, aanveerdde seffens
het peterschap van het nieuw-geboren
zoontje dat onder den naam van Robert
gedoopt werd. En tot heden toe zorgde
Heer Minister Sap steeds goed voor zijn
petekind.
EEN NIET TE HERSTELLEN VERLIES
Het zou on3 te ver brengen meer uit te
weiden over het werkzame leven van Heer
Sap. We hoorden hem nog. veertien
dagen geleden, r.iet vuur rijn werk en zijn
toekomstdroomen uiteen zetten te Roese-
lare. Twee geslagen uren, van 24 tot
23 uur, was hij daar aan het woord, vol
leven en geen stond werd de aandacht
der aanwezigen van hem afgetrokken,
(Zie vervolg hiernevens.)
co»—
De nieuwe huishuurwet werd ter stem
ming gelegd ter Kamerzitting van Woens
dag 1.1. en goedgekeurd met 142 stemmen
tegen 2 en bij 18 onthoudingen.
Door de Kamer werd geen wijziging
gebracht aan het voorstel dat door den
Senaat reeds werd goedgekeurd.
Deze wet wordt dus van kracht en kan
als een overzicht van de rechten en plich
ten van huurders en verhuurders als
volgt worden samengevat.
VERMINDERING van den HUURPRIJS.
Welke zijn de voorwaarden om verminde
ring van huurprijs te kunnen bekomen?
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De gemobiliseerde huurders moeten het
bewijs leveren dat zij niet meer ln staat
zijn om den huurprijs te betalen.
Deze tekst moet aldus worden uitgelegd
dat aan de gemobiliseerde huurders een
bevoorrechte behandeling wordt toege
staan tegenover de niet-gemobiliseerde
huurders. De beperkingen voorzien voor
de niet-gemobiliseerden gelden dus niet
voor hen.
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De niet gemobiliseerde huurders moe
ten het bewijs leveren dat zij, ten gevolge
van de economische omstandigheden
voortspruitende uit de mobilisatie, een
ernstige storing ondergaan in het genot
of de exploitatie van het gehuurde per
ceel of niet meer in staat zijn den over
eengekomen huurprijs te betalen wegens
een verlaging van bedrijfsinkomsten met
meer dan 15 t. h.
Rechtspleging.
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De gemobiliseerde huurders bekomen van
rechtswege indien zij dit bij aangetee-
kend schrijven aanvragen, een vermin
dering van 25 t. h. Vragen rij een aan
zienlijker vermindering aan, dan moeten
zij den verhuurder dagvaarden, maar, in
ieder geval, is de vermindering van 25
t. h. hun verworven na het verzenden
van hun aangeteekend schrijven.
In beide gevallen, kan de verhuurder,
binnen de maand die volgt op de aan
vraag tot vermindering, zich bij dagvaar
ding, tegen de aangevraagde verminde
ring verzetten.
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De niet-gemobiliseerde huurders moe
ten, in elk geval, den verhuurder dagvaar
den, om een vermindering te bekomen.
Bedrag van de vermindering.
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
Het bedrag van de vermindering welke
de rechter mag toestaan, wordt niet be
perkt door de wet.
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De vermindering mag 50 t. h. van den
huurprijs niet overschrijden.
Tot beloop van 15 t. h. komen de slo.
ring in het genot of d? verlaging van iHt
bedrijfsinkomen niet in aanmerking vox
de vermindering van den huurprijs.
Terugwerkende kracht.
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De vermindering kan ingaan, met terug»
v/erkende kracht, op den dag der mobi
lisatie van den huurder, behoudens au-
dcrsluidende beslissing van den rechter,
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De terugewerkende kracht geldt slecht»
wanneer de rechter er toe besluit. -
VERBREKING
VAN DE HUUROVEREENKOMST.
Op aanvraag van den huurder.
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De gemobiliseerde huurders bekomen de
verbreking van de loopende huurovereen
komst, van rechtswege, een maand na
verzending, bij aangeteekend schrijven,
van hun aanvraag tot verbreking. De ver
huurder kan zich tegen dit verzoek ver
zetten, door dagvaarding vóór den rech
ter.
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De niet-gemobiloseerde huurders, dia
bewijzen dat zij niet meer in staat zijn
den last van een zelfs met 50 t. h. ver
minderden huurprijs te dragen, kunnen
aan den rechter verbreking van de huur
overeenkomst aanvragen.
Op aanvraag van den verhuurder.
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De verhuurder wiens gemobiliseerde huur.
der, gedurende meer dan zes maanden,
een vermindering van huurprijs boven
50 t. h. bekomen heeft, kan de verbreking
aanvragen. Deze wordt slechts van kracht
na het verstrijken van de derde maand
volgend op de beslissing van den rechter.
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De beschikking is dezelfde, maar d»
vermindering van huurprijs moet 35 t. h.
in plaats van 50 t. h. te boven gaan.
VERLENGING
VAN DE HUUROVEREENKOMST
GEMOBILISEERDE HUURDERS.
De huurovereenkomst wordt van rechts
wege verlengd, tot na het verstrijken van
de derde maand volgend op den dag
waarop de huurder naar huis wordt ge
zonden. t
NIET-GEMOBILISEERDE HUURDERS.
Hebben geen recht op verlenging vai»
de huurovereenkomst.
RECHTSPLEGING.
GEMOBILISEERDE HUURDERS Eff
VERHUURDERS. Zij kunnen de
schorsing vorderen van de rechtspleging
tegen hen Ingesteld, voor een duur dl»
twee maanden niet overschrijdt.
■IIIIIIIUIIIBIIIIBHII1IIII
Een der prachtigste figuren uit de Boe
kenwereld: de Zweedsche schrijfster Sel-
ma Lagerlöf, wiens boeken in alle talen
overgezet werden, is te Stockholm in den
ouderdom van 81 jaar overleden. Lager-
löFs werk is wereldberoemd om de mooie,
eenvoudige, rake en dieptreffende schrijf
kunst. Met haar verliest de wereld een
der, zooniet de hoofdfiguur der Literatuur
beoefenaars.
«aHBaiaasainiDaiiassaflMEBE&aii»
zoo belangrijk-rechtzinnig was zijne uit
eenzetting; zoo boeiend kon bij deze voor
dragen. In z'n redevoering haalde hij nog
aan een uittreksel verschenen in De Po-
peringenaar over de Middenstandsbelan-
gen. Heer Sap was ons blad genegen
en herhaalde malen waren we bij hem
om over allerhande zaken te spreken.
Steeds verklaarde hij dat hij ons blad
regelmatig las en aanzag als een der
flinkste weekbladen van het Land.
Hij had veel vijanden omdat hij nie
mand ontzag. Hij wilde steeds wat recht
was. Hij verdroeg geen vleiers en zocht
geen vleierij. Hij was een der zeldzame
die steeds recht door zee ging, en alles
omver wierp wat hem in den weg stond.
Zijn werk zal een heiizamen invloed
uitoefenen bij het verder verdedigen der
Katholieke en Vlaamsche belangen, maar
hem vervangen kan men niet.
DE BEGRAFENIS
De begrafenis zal ln allen eenvoud ge
schieden in den familiekelder op het kerk
hof te Beernem, op Zaterdag 23 Maart,
om 11 ure.
De Regeering zal, voor zijn zielerust, een
plechtigen Lijkdienst laten zingen in de
Collegiale der HH. Michiel en Goedele te
Brussel, den Woensdag 27 Maart, om 11 u.
Een tweede dienst zal gecelebreerd wor
den in de parochiale kerk van Beernem,
op Donderdag 28 Maart, om 11 uur.
Te Roeselare en te Tielt zullen ook
Lijkdiensten gecelebreerd worden.
Wij, Katholieke Vlamingen, mogen Mi
nister Sap nooit vergeten en hebben als
groote plicht te bidden voor zijn ziele
rust en voor troost van zijn zoo diepbe
proefde Familie.
co»
Uit leper schrift men ons: s
Het schielijk overlijden van Heer Mi
nister Gustaaf Sap gaf aanleiding tot
vele dagbladartikelen waarin zijn rijk-
gevulde loopbaan beschreven werd.
Wij hebben er geen gelezen die er aan
herinneren dat Heer Gustaaf Sap, na rijn
studies aan de Normaalschool te Torhout
voltrokken te hebben, een paar Jaren on
derwijzer geweest is in onze St-Michiels-
school te leper.
Hij was een flinke leerkracht, en zijn
oud-leerlingen weten nog te vertellen van
zijn klaar onderricht, en van zijn groot
gezag.
Zijn oud-collegas hebben wellicht dan
niet kunnen vermoeden dat hem zulk een
schitterende loopbaan in het politiek le
ven te wachten stond. Maar toch waren
zij allen ervan overtuigd dat hij, met
rijn talent, zijn werkzaamheid en zijn
wilskracht, geroepen was om «iemand»
te worden in het land.
Mgr Van Wayenbergh werd door hel
Belgisch Episcopaat benoemd tot rector
magnificus van de Katholieke Hooge
school van Leuven. i
Met zeer groote voldoening zal dez#
benoeming in heel het land en bijzonder
in het Vlaamsche land worden toege
juicht.
Monseigneur Van Wayenbergh ls een
door en door populair en algemeen ge
acht geleerde en priester.
Mgr Honoré Van Wayenbergh werd ge
boren te Brussel op 24 November 189L
#Hij was tijdens den oorlog 1914-1918 al»
brankardier in dienst en werd priester
gewijd op 28 December 1919.
Dr in Wijsbegeerte en Letteren, ba-
chelier in Thomistische Wijsbegeerte, was
de nieuwe Rector Magnificus, na lang»
jaren professoraat aan het St Gumma-
ruscollege, gedurende enkele jaren rec
tor van dit College. In 1926 werd hij be
stuurder van het St Jan Berchmanscol-
lege te Antwerpen, om in September 1936
benoemd te werden tot Vice Rector der
Leuvensche Universiteit.
Daar was hij de rechterhand van wij
len Mgr Ladeuze, dien hij leerde hoog
schatten en waardeeren, en dien hij tot
een daadwerkelijk voorbeeld nam voor
zijn werkzaamheden aan de Leuvensche
Universiteit de Alma Mater
Buiten zijn werk aan de Hoogeschool
kreeg Mgr V..n Wayenbergh nog de ge
legenheid een groote rol te vervullen in
de oprichting en de werkzaamheden van
den Vlaamschen cultuurraad. waarvan
hij de voorzitter is, en in de Vlaamsch»
Academiën, waarvan hij lid is.
Zijrtb' loopbaan wordt nu bekroond door
het rectoraat van deze internationaal be
faamde en nationaal zoo verdienstelijke
inrichting, als daar is de Hoogeschool van
Leuven.
Een heerlijke, doch een zware taak,
Mgr Van Wayenbergh is er echter de
man voor om ze tot een goed einde te
brengen.
Wij wenschen den nieuwen Reetor Mag
nificus uit ganscher harte geluk en ho
pen dat hij lange jaren met Gods hulp.
moge werken aan den bloei van onze
Katholieke Universiteit.
Ad muitos annos!
iBiiaiaasBBaBaa3!33B!iaa2as392X/
BISDOM BRUGGE
Op Zondag Beloken Paschen zal Zijne
Hoogwaardige Excellentie de H. H. Wij
dingen toedienen ln de kerk van het
Seminarie te Brugge
Zijn geroepen tot het H. Priesterschap
Beuselinck J.; Carbonez P.; Declerck A.:
Decock E.; Herpoel V.; Noliet G.: Pilly-
ser A.; Robert O.: Schotte N.; Van d»
Loock F.; Van den Broucke J.; Van Hooru
G.
Zijn geroepen tot het H. Diaconaat
Deprest J.; Devogelaere J.; Dewitte M.
Zijn geroepen tot het H. Onderdiaconaat
Cauwe J.; Kasteleyn Th.
IBBBBBBBBSBBBBflliSSBBBBBBBBBP
ALGEMEEN CHRISTELIJK
VERBOND VAN WERKGEVERS
VERGADERING TE KOETRIJK
OP DINSDAG 19 MAART 1940.
Op de vergadering van de Christelijk»
Werkgevers sprak Adv. Mich. Vandekerk-
hove over - DE WERKRECHTERSRA
DEN hunne samenstelling hunne
bevoegdheid hunne werking.
Bij de bespreking werden practische
gevallen naar voor gebracht die aan de
Werkgevers een beter inzicht gaven in
deze instelling.
Er werd vastgesteld dat in de V.'erk-
rechtersraden een goed princiep werd ge
huldigd, n.l. dat een burger door zijn»
gelijken gevonnist werd.
Doch, ook werd de aandacht er op
gevestigd dat door de vele dubbelzinnig
heden in de sociale wetgeving, die ook
op de bevoegdeheid der Werkrechtersra-
den terugvallen, hier een oorzaak te vin
den is van veel nuttelooze slenter en ver
dagen van een eenvoudige uitspraak.
Als besluit werd vastgesteld dat d»
Werkrechtersraden met al die dubbelzin
nigheid en onzekerheid zooals zij nu be
staan best mogen afgeschaft worden e:»
desnoods vervangen door dbn vrederech
ter bijgestaan door een bevoegde raads*
man van elke partij.
