Het offer van twee losbollen DIPLOMATISCH EN ANDER SPEL APRIL-VISSCHEN PAUS SPRAK TOT DE WERELD De Politieke Toestand Frankripc Provincieraad van West-Vlaanderen KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER INTERNATIONAAL OVERZICHT Alleen BCristus kan door Zijn wet een einde stellen aan den ongematigde» ^dbang naar verovering Pius XII geelt den zegen "Urbi et Orbi,, aan de tienduizenden geloovigen op St-Pietersplein De nieuwe Regeering Reynaud aan het bewind DE HEER REYNAUD VERKLAART VOOR DE RADIO De oorlog zal lastig zijn, maar als ieder zijn olicht doet, is de overwinning zeker,, NOG HET TOT ZINKEN BRENGEN VAN DE GRAF VON SPEE Treffende Roiswhulde aan de Visschers ENGELSCH VLIEGTUIG BOVEN NEDERLAND DOOR NEDERLANDSCHE VLIEGERS NEERGESCHOTEN 7"" s ART 1940. WEEKBLAD 50 CENTIEMEN. 8' JAAR. N' 13. DI HALLE i Katholiek Weekblad Tan leper. Bareel Boterstrai:. 58, IEPER. EEN POSTABONNEMENT 1940 IN BELGIE KOST: 1 Jaar 25,frank. 6 Maanden 13,50 frank. 3 Maanden 7,— frank. AlU Medetres kers sim verantwoordelijk vacs kun TARIEF VOOR BERICHTEN: Dnikker-TJitgever: SANSEN-VANNESTE, Foperinge. Tel. Poperir.ge Nr Poatcbeckrekenicg Nr 155.70. Kleine berichten per regel 1,fr. 2 fr. toel. v. ber. m adr t bur Kleine berichten (minimum) 0,fr. Rouwber. en Bedank min 1 5,fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woen«dag avond ingezonden worden Kleine be lichten tegen den Donderdag noen. Sinds acht dagen lig ik onbeweeg baar op een klein hospltaalbed. Mijn verlangen om deze zaal vol miserie en verminking te mogen verlaten is zóó hevig dat ik er koorts van doe en er het slapen bij inschiet... zoo dat het overgelukkig uur waarop ik aan het «verticale levens wordt te ruggegeven, van dag tot dag verscho ven wordt. Verleden nacht echter bracht me eer afwisseling. Kort nadat het klei ne klokje van een nabije klooster kerk, één trillenden dag de stilte had ingezonden, werden twee zieken, of... gewonden, de zaal binnengevoerd Ze werden neergelegd in de eenige twee leegstaande bedden naast en tegen over mij. In ongeduldige spanning ver beidde ik het worden van den nieu wen dag en diep in mij leefde de ge heime hoop in één van hen dan toch een bekende te treffen. En ik bedacht hoe heerlijk het zou wezen weer ein delijk met iemand te kunnen spreken. Het eerste morgenlicht dat aarze lend over de rijen bedden gleed bracht de vervulling van mijn wensch! Niet slechts één, maar allebei kende ik ze! En zelfs zeer goed, want Bertin en Degrat zijn beiden uit mijn kompa- gnie! Bertin is een echt volkskind, zoo op zijn duivelsch opgevoed, en sinds de kinderjaren voor zichzelf en zijn daden instaand en verantwoordend. Het leven bezit voor hem enkel twee immer weerkeerende werkelijkheden: wroeten en plezier maken, en het kan ingedeeld in drie schuifjes! Zijn kindsheid: één heftig, heftig verzet tegen den «schooldwang»! Zijn jeugd: tijd van volledige ontvoogding, wars en los van elk gebod en alle gezag en zichzelf in kroegen en plezierhui- zen ruimschoots de uren vergeldend die hij noodgedwongen in de muffe fabriek doorbracht. Zijn mobilisatie tijd: één dag aan dag herhaalde lol- en drinkpartij. Naast hem, onafscheidbaar, en deel genoot van al zijn «vreugden en droef heden»: Degrat. Een eigenaardig ke reltje... Hoort tot een familie van rijke groothandelaars, werd opgevoed volgens kristen leer en beginselen doch in het opvoedingssysteem kwam één doorgehouden zeer verkeerde lijn al de goede invloeden breken: de ver regaande toegeeflijkheid van een va der in wiens oogen de eenige zoon niets kon misdoen... en de onvergeef lijke zwakheid van een verkeerd-lief hebbend moedertje... In snel tempo volgen haar Drieven elkander op en vullen den binnenzak van onzen Degrat. Ze druipen van vrome vermaningen en moederlijke raadgevingen. Maar liefst ziet hij vaders brie ven» komen! Die wippen bij elk ver lof uit de brandkast en worden hem wild in de hand gestopt. Een knip oogje van vader en een veelbeteeke- nend gebaar dat wellicht wil zeggen: We zijn rijk genoeg en 't zoontje kan weer voort. Niet noodig te zeg gen dat hij liever een veelvuldig ge bruik maakt van zijn vaders exem plaren! De mobilisatie beteekende dan ook allereerst voor hem: het ontkomen aan een toezicht, dat, hoewel zwak, hem toch zeer hinderend kon voor komen. En dat los zijn, samen met de cen ten, maakte van hem den grootsten losbol en verkwister van gansch de kompagnie. Zonderlinge kerel, die on danks alle buitensporigheden nooit de Zondagmis verzuimt. «Gewoonten», fi losofeert Degrat... Welk toeval, of welk ongeval bracht die twee terzelfdertijd in 't hospitaal? Een geeuwen... Degrat keert terug uit het rijk der slapenden. Een stom verbaasd rondblikken... niet begrij pen... vraagteekens in bei zijn oogen. Plots verkent hij mij. Waar is Bertin, is zijn eerste vraag. Ik wees op het bed naast me. Is het erg met hem? Dat zouden we pas vernemen te 10 u. toen de dokter van dienst zijn ronde deed. Bertin had nog steeds geen teeken van leven gegeven. Zijn omwonden hoofd leende zich tot het maken van honderden veronderstellingen. Toen het pansement verwijderd was zag ik een afgrijselijke wonde die door den dokter met een gewichtig hoofdschud den onderstreept werd. Is 't erg, dokter? vroeg de ang stige stem van een half opgerichten Degrat. Leg U neer en roer niet meer! Ernstig, moet ge 't nog vragen? Maar gij zijt e.' wellicht niet veel beter aan toe. Den brutalen en korten toon van dit antwoord verstomde mij! Terwijl de dokter bij Degrat een ruggegraat ontwrichting diagnosti- keerde giste ik naar de oorzaak. Ik zou alras vernemen hoe de zaak in- eenstak. Mijn twee lorejassen hadden zich 's avonds voordien in een zeer be denkelijk kroegje «stiebel» gedron ken. Degrat was te 6 uur uit verlof gekomen met een gefournierde geld beugel. Ze hadden gedronken om toe en zich zoodanig verlaat dat het prak tisch onmogelijk werd tijdig op het appel te zijn. Bertin mocht 's ande rendaags met verlof naar huis. Het zou er wellicht «aanhangen» indien ze te laat op 't kantonnement waren. Toen hadden ze den kroeg verlaten. Aan den overkant stond een auto. Stap in! beval Degrat. De andere te dronken om zich re kenschap te geven had niet eens ge aarzeld. Enkele kilometers was het een dolle vaart geweest toen plots... die ver domde staak op enkele stappen van het kantonnement. Recht er op... de rest laat zich raden... Nu stond de dokter voor geen van beide levens in. In den namiddag maakte de Aal moezenier §en toertje door de zalen. Men moest hem van Bertin en De grat gesproken hebben want hij ging recht op hun bedden af. De eerste was sinds een half uurtje bijgekomen. Hoe gaat het met U, Bertin? Ge schijnt er erg aan toe, mijn jongen. Laat ons hopen dat je zonder veel pijn er goed van af komt. Bertin had den Aalmoezenier her kend. Da's een zaak tusschen de dok ter en mijWie heeft U laten roepen? Niemand. Ik kom hier slechts als vriend bij U lijk bij de anderen. Vrienden als U kan ik best mis sen. Laat me met rust. Degrat die dit hoorde werd vaal bleek. Een droeven blik gleed over het gezicht van den priester. Is zijn toestand erg, Mijnheer? Zoo ernstig als maar kan! En van mij? De priester aarzelde. Gij hebt wellicht nog kans het door te halen. Jammer... doodjammer... Hoezoo? Och ja, Mijnheer, zie, ik ben het die hem overal heb meegesleept. Ik ben ook de schuld van het ongeval. Ik ben voor alles verantwoordelijk bij God... want ik geloof in Hem, al heb ik me aan veel plichten onttrokken. Ik zou willen biechten... en ik geloof dat mijn wroeging in die omstandig heid wel gegroeid is tot een diep be rouw... God vergeeft altijd, mijn vriend. Nu is het Paschen en een nieuw leven begint voor U. Maar als hij sterft zonder biech ten. Dan wordt hij verdoemd door mijn schuld! O, zie daarvan ben ik 't hart in Ik stond verstomd over Degrat. Ik had hem altijd aanzien voor een lichthoofd. Nog erger volgde: Ik wil nu biechten, Mijnheer de Aalmoezenier, en dan zou ik willen dat je met mij aan God vraagt dat ik zou sterven in plaats van Bertin. Ik kan het niet verduren dat hij zóó zou heengaan door mijn schuld! Degrat is gestorven op Goeden Vrij dag rond den middag. Zijn moeder stond bij hem gedurende zijn korten doodstrijd. Met moeite was ze de zaal binnen gekomen of in een soort wanhoop begon ze te roepen: Hij heeft gebiecht, nietwaar? en de laatste sacramenten ontvangen? Och zeg me, is het zoo?!... Bertin die wat beter ging zag hoe de Aalmoezenier haar behoedzaam buitenleidde... En toen ze hem naar buiten droe gen, wiens gereinigde ziel naar God teruggekeerd was, toen barstte Ber tin in een wild snikken los. Bel de verpleegster, vroeg hij. Ben je niet goed? Heb je pijn? vroeg ik bezorgd. Neen, ik wil alleen de Aalmoe zenier maar zien en biechten, zei hij. Ik zal mijn Paschen houden om hem Indien hij en zijn moe der daar zooveel belang aan hechten in die gewichtige oogenblikken dan moeten die dingen toch eeuwig ern stig zijn. En ook... ik beken ronduit dat ik Degrat daarboven wil terug vinden! Dat was 'n kerel!! KATJE MIEN, KATJE JOEN. De huidige oorlog, gelijkt veel op het spel, waarvan de naam hierboven weergegeven wordt. Raakt ge mij, zoo moet ik U trachten weer te raken. Het is een spel, weliswaar een akelig spel, maar icaarin de strategen zich heel zeker vermeien. De Duitschers hebben met een vijf tiental vliegtuigen de Engelsche vloot- basis van Scapa Floto gebombardeerd. Katje mien. De Engelschen hebben geantwoord, door het eiland Sylt te gen de Deensche kust en meer in 't bizonder, het vliegveld van Hamrun te bombardeeren met een dertigtal vlieg tuigen. Katje joen. Churchill verklaart dat de actie van de Duitsche vliegers op zee weinig of geen resultaten oplevert. Geen enkel geconvojeerd schip is tot nog toe ten- ge olge van bomaanvallen uit vlieg tuigen gezonken. De volgende dag heeft een groep Duitsche vliegtuigen een Engelsch convooi aangevallen langs de Oostkust van Schotland. Het Duitsche bericht vermeldde de on dergang van 42.000 ton scheepstonne- maat. Van Engelsche zijde werd zulks absoluut gelogenstraft. En D.N.B. heeft niet veel meer aangedrongen. Zoo erg is het dus wel niet geweest. Het is een spel. Anders zou het moeilijk kunnen genoemd worden. Wat beteekent inderdaad de actie van een dertigtal vliegtuigen, als we we ten dat bij het uitbreken van deze oorlog, Duitschland alleen over 16.S00 vliegtuigen beschikte en er thans heel zeker heel wat meer bezit, terwijl Frankrijk en Engeland bij hunne re serves, de duizenden macliienen voe gen die Amerika hen levert en zelf de eigen productie tot een maximum opdrijven. De totale oorlog zou er in ieder geval heel anders uitzien! HET DIPLOMATISCH SPEL. Van heel wat aanzienlijker omvang is het diplomatische spel, vmarvan we niet kunnen zeggen of het bepaald op een vredesregeling of op een door zetting van de oorlog georiënteerd is. Het is trouwens een zeer komplekse bedrijvigheid waarvan de vergelijking met een schaaksspel, waar de tegen strevers, elk om beurt hunne weder- zijdsche pionnen verplaatsen, heel goed opgaat. Diplomatie moet met alle gebeur lijkheden rekening houden. Hoewel de kansen voor den vrede hoog staan, toch mag de tegenpartij nooit den indruk krijgen dat hiermee rekening gehouden wordt. Veeleer moet den indruk gewekt worden dat ontzaglij ke voorbereidingen getroffen worden, voor de lange en niets ontziende oor log. Zooals we het reeds eerder schre ven, mogen wij, neutrale waarnemers, geen al te groote ivaarde hechten aan de voortdurende herhalingen langs weerszijden van het front in den zin van, volhouden tot het einde, strijd tot de oorlogsdoeleinden bereikt zijn, geen haastige vrede, en dergelijke meer. Al deze verklaringen behoorcn tot het diplomatische spel, tot het schaaksspel, waar heel wat factoren als pionnen dienst doen ITALIË EN DEN BALKAN. Een van de belangrijkste medespe lers in dat spel is heel zeker Italië. Het is geen neutraal land zooals het onze. Het heeft belangen te verdedi gen, die ver buiten zijn territoriale greven strekken: in de Middelland- sche Zee en in den Balkan. Vooral het Balkanschiereiland houdt in deze strijd zijn aandacht bezig. En we weten, dat Italië hoofdzakelijk tracht te vermijden dat de oorlog tot dat gebied zou uitgestrekt worden. Het is juist daarom dat Mussolini zich uitgesproken heeft voor het statu-quo in die landen, want de hoop op grens- verbeteringen vanwege zekere landen, in casu Hongarije en Bulgarije, zou het vuur aan de lont brengen. Het is met het oog hierop dat de politieke betrekkingen en besprekingen uit dien hoek veelvuldig zijn. Er is geen an dere verklaring te zoeken in het be zoek van Eerste-Minister Teleki (Hon garije) te Rome. Italië is niet neutraal. Het ver klaart zich uitdrukkelijk de bondge noot van Duitschland. Zeker is het verrast geworden door het sluiten van het Duitsch-Russisch pact; zooals het eens verrast werd door de overrom peling van Oostenrijk. Maar Musso lini is een reaalpolitieker en die weet dat inzake bondgenootschappen de vriendschap slechts houdbaar blijft zoolang gemeenschappelijke belangen als band dienen. Hitier heeft niet gekeken naar de oogen (we zullen maar eens niet spre ken van de schoone oogen) van Mus solini om de bepaalde Duitsche doel einden te verwezenlijken, ook al moest de Duce er door ontstemd zijn. Maar evenmin heeft Mussolini het daardoor noodig geoordeeld om zijn verbond met Hitier te verbreken. De belangen van Italië blijven het best gediend door een samengaan met Duitschland. EEN NIEUWE DRIEBOND. Reaalpolitieker is de leider van het Italiaansche volk weer, wanneer thans, naar het schijnt, accoorden met Moscou voorbereid worden. De Italiaansche pers vroeger en nu nog, hoewel in mindere mate, heeft een zeer dreigende toon aangeslagen, te genover de Bolsjevistische bedreiging in Zuid-Oost-Europa. Sovjet-Rusland is ideologisch de vijand en blijft het. Zulks belet intusschen geen. econo mische of diplomatische besprekin gen. Het moge paradoksaal klinken wanneer gesproken -wordt van een driebond Duitschland-Rusland-Italie, mogelijk blijft het toch. En als hij tot stand komt, krijgen we de ver houdingen van de Triple Alliance van voor den oorlog: Duitschland-Oosten- rijk-Italie. Een driebond, die feitelijk een dubbele tweebond was, Duitsch- land-Oostenrijk en Duitschland-Italie. Thans zou de nieuwe driebond in feite weer een dubbele tweebond blijven: Duitschland-Rusland en Duitschland- Italie. In ieder geval grootsch diploma tisch spel, ten goede of ten kwade, zooals pas later zal blijken. (Nadruk verboden.) ROSKAM. OUDE VOLKSGEBRUIKEN. Dat ééne woord roept bij U wellicht zeer vermakelijke herinneringen op. Ge zijt in uw kinderjaren misschien ook op Aprilboodschap geweest: een meter knoopsgaten, den solsleutel, een halve kilo verfzaad bij den schil der, de ronde vierkante meter, een pond muggebeenen bij den apothe ker, enz., enz. Het spreekwoord toch zegt nog steeds: Den eersten van April Zendt men de zotten waar men [wil! Als een goeie blijdzame Vlaamsche mensch hebt ge op 1 April meege daan om dan ook eens de meest se rieuze menschen voor 't lapje te ne men. 't Is een eenige gelegenheid immers. Allen kunnen we dan eens het stukje Uilenspiegel dat in ieder Vla ming woont, naar boven halen! Dat Aprilzotten is ouder dan de straat. In Gezelle's Duikalmanak staat te lezen dat het gebruik van te ver zenden ouder is dan "het Christendom en bekend is door heel de Duitsche en Grieksch-Roomsche wereld. De oorsprong van onze Aprilgrap pen is echter niet zóó ver te zoeken. Tot in Keizer Kareis tijd toe begon het nieuwe jaar met April. Er wer den op dezen dag als nu nog tal van mooie geschenken uitgereikt. Sommi gen wilden met den nieuwen Nieuw jaardag van 1 Januari niet meedoen en bleven op 1 April Nieuwjaren. Men vond het al te gek en noemde ze een voudig Aprilzotten. Ze kregen dan ook de meest dwaze geschenken in ont vangst: een reusachtigen steen, een ledige doos, een kapotte schoen, een versleten keurslijf een gebroken bril, enz... Toen niemand er aan dacht nog te nieuwjaren op 1 April bleef niette min die fopperij trouw in voege. En BBBBBBaBBaaaERaa3S3BaaBBHI8BBaBBBBHBBBBBaBBBBlBBBBflBBafltBBflBaaflBBBBflBBBBBBBBBBBBBBBB9 DE PAASC1IMIS DOOR DEN H. VADER GECELEBREERD EN BIJGEWOOND DOOR MEER DAN 50.000 GELOOVIGEN Meer dan 50,000 geloovigen woonden te Rome in de St. Pieters Basiliek de plech tige Paaschmis bij, welke opgedragen werd door den Heiligen Vader. Ze werd gecelebreerd met een luister zonder weerga. Het was 9 uur, toen de Paus, vooraf ge- DE REGEERING VOOR DE KAMER raad van welke zijde het zich ook mocht voordoen. Op Vrijdag 22 Maart jl. verscheen de nieuwe Fransche Regeering voor de .Fr an - sche Kamer. H. Reynaud, de nieuwe Eerste-Minis ter, gaf lezing van de Regeeringsverkla- ring. In deze verklaring werd gewezen op het feit dat Frankrijk een totalen oor log voert tegen een goed bewapend en vastberaden vijand. De Regeering heeft dan ook geen ander doel dan alle natio nale krachten op te wekken en te ver eenigen tot den strijd, tot de overwin ning en tot de verplettering van het ver- Na de aflezing van de Regeeringsver- klaring volgde een debat waaruit bleek dat bij enkele er maar bijster geestdrift voor handen was ten voordeele der nieu we Regeering. De Radikaal-Socialisten, die mistevreden waren om het verdwij nen van den H. Daladier als Eerste-Mi nister, werden door hun partijraad vrij gelaten te stemmen naar willekeur. Na het debat werd de vertrouwens kwestie gesteld, die goedgekeurd werd met 263 stemmen tegen 156 en bij 111 onthou dingen. (Zie vervoig 2' blad.) FRANSCH-BRITSCHE VERSTANDHOUDING IN 'T OOSTEN Generaal Weygand, hoofd van het Britsch-Fransche leger dat bijeengebracht U in 't nabije Oosten (Palestina, Egypte, Irak, enz.), schouwt een afdeeling van het Fransch Koloniale Leger. Wij zien hier de kleur.ingen, aangevoerd door een Fransch gegradeerde, voor hem defiieeren. Links op den achtergrond staat de Generaal. gaan van kardinalen en bisschoppen, zijn plechtig-e intrede deed. Op hetzelfde oogenblik luidden de klokken en schalden de bazuinen. De Heilige Vader droeg de helderwitte koorkap, en de pauselijke kroon, de gou den tiaar. Gezeten op de Sedia Gestatoriaon der het ruime baldakijn, maakte zijn ver schijning een nooit te vergeten indruk op de geloovigen. Op het oogenblik dat het bazuingeschal verstierf, ging er een machtige ovatie op, een ovatie telkens weer herhaald, tot op het oogenblik dat Zijne Heiligheid, bijgestaan door drie kardinalen en twaalf bisschoppen de mis der Verrijzenis begon te celebreeren. Voor het Credo en vanaf zijn troon, hield de Heilige Vader in het Latijn een zedenpreek, waarvan wij de bijzonderste gedeelten laten volgen. DE PREDIKATIE VAN DEN PAUS ALLES WAT ZOU KUNNEN BIJDRA GEN TOT DE WELVAART, WORDT AANGEWEND OM MENSCHEN TE SLACHTEN... n Na de geloovigen in vurige bewoordin gen te hebben aangezet tot een nauwer beoefenen van de christelijke deugden om beter te kunnen genieten van de boven natuurlijke vruchten der Verlossing, zeg de de H. Vader onder meer: Er is een andere reden, waarom Wij u aanbevelen u geestelijk in Christus te hernieuwen. Want dit hernieuwingswerk is niet alleen noodzakelijk voor uw eigen welzijn er voor uw eigen persoonlijk le ven, het is tevens noodzakelijk voor het welzijn zelf van het menschdom, vooral dan in deze hachelijke tijden, wijl voor ons aller oogen zoo treurige dingen ge beuren en wij er voor de toekomst nog ergere en meer afschuwelijke mogen vree zen. Zóó sprak de H. Vader verder: Gij weet, in welke droeve tijden wij leven, sprak Hij diep ontroerd. Er bestaat geen eensgezindheid meer onder de men sehen. De vrede werd verbroken. Verdra gen, welke plechtig werden onderteekend, werden willekeurig gewijzigd of éénzijdig, zonder voorafgaande besprekingen, ver kracht. De stem der naastenliefde, van de broederlijke genegenheid wordt niet meer gehoord. Ailes wat door het menschelijk kunnen wordt gewrocht, alles wat door wilskracht, studie of ondervinding wordt bekomen, welzijn, rijkdom, dienen nog aileen om oorlog te voeren en de bewa peningen op te drijven. Alles wat zou kunnen bijdragen tot de welvaart en tot den vooruitgang der volken wordt aange wend om menschen te slachten en naties te vernielen! Het handelsverkeer, dat door allerlei gevaren wordt bedreigd, wordt verlamd, hetgeen bij diverse lagen der bevolking ellende heeft doen ontstaan. HET BLOED DER MENSCHEN DRENKT DE AARDE. De volken zijn verblind door haat en door ijverzucht. Het bloed der menschen, die als broeders zouden moeten samen le ven, drenkt de aarde. Er wordt gedood op zee, er wordt zelfs gedood in de lucht. De hemel, het beeld van het eeuwig va derland, wordt geschokt door de oorlogs- gcruchten. Het is zelfs vaak gebeurd, dat verdra gen werden verkracht, die de betrekkin gen regelen tusschen beschaafde landen. Ook heeft men gezien, hoe open steden en dorpen werden vernield door bombarde menten. Menschen zonder verdediging, zieken, ouden van dagen, onschuldige kin deren, werden van hun woonsteden be roofd of gedood. CHRISTUS ALLEEN KAN REDDING BRENGEN. Wat kan er gedaan worden om al die gruwelen te bestrijden? Wie kan redding brengen in den grooten nood waarin het menschdom verkeert? Christus alleen, kan zulks doen! Zijn leering alleen, kan red ding brengen. Het is van Zijn Goddelijke leering dat de hedendaagsche maatschap pij moet doordrongen worden. Vv. 2" bL Door de Britsche admiraliteit werd thans verslag uitgebracht over het tot zinken brengen door de eigen beman ning van de Graf von Spee Naar dit verslag zouden de Duitsche matrozen herhaaldelijk geweigerd hebben met hun schip opnieuw zee te kiezen om slag te leveren met de Engelsche en Fransche oorlogsbodems. Kapitein Lans- dorf meldde dit aan den Duitsche gezant te Montevideo die het overseinde naar Hitler die per kabeltelegram bevel zou gegeven hebben het schip tot zinken te brengen. De Duitsche scheepsofficieren' deden dan nogmaals beroep op de manschap pen en vroegen om vrijwilligers. Slechts 60 man zouden zich aangeboden hebben. Alles wat aan boord van de Graf von Spee was gehaald werd dan terug naar de Tacoma overgebracht. Daarna koos het schip zee en werd door de leden der bemanning die laatst aan boord wa ren gebleven tot zinken gebracht. Naar verluidt zouden de incidenten aan boord van de Graf von Speegadege slagen zijn geweest van aan boord van Engelsche schepen die dicht bij de Duit sche slagkruiser gemeerd lagen. Denkelijk zal hier wel een Duitsche logenstraffing op volgen. De Provincieraad van West-Vlaande ren vergaderde Dinsdag voormiddag in buitengewonen zittijd, onder het voorzit terschap van M. A. Ronse en in de aan wezigheid van den heer goeverneur Baels. Vooraleer tot de dagorde over te gaan, bracht de heer goeverneur een treffende rouwhulde aan de visschers Bij ons uiteengaan in Oktober jl., ging een laatste woord naar al diegenen voor wie het oorloggetijde, een bittere beproe ving zou wezen. En de klemtoon werd gelegd op onze zeelieden, zoo deze van de koopvaardij als van de vlsscherij. Wij zen mocht ik op de gevaren welke hun vredelievenden arbeid beloerden. De vrees werd een rampzalig gebeu ren. Verscheidene levens werden verlo ren November 1939 O. 165 3: Ja nuari 1940 B. 24 4; Februari 1940 O. 67 4; Maart 1940 Z. 47 4. Het moet ongelukkiglijk gezegd dat bui ten een vijftal vliegers de eenigste le vensverliezen deze zijn van zeelieden, de ze zijn zonen van West-Vlaanderen. Het zal de stempel zijn van onze gouw een zending te vervullen van schitteren op bijna alle gebieden en eilaas ook in dit van oorlogswee en levensoffers. Ik heb gedacht dat dit van uit de tri buun van den provincialen raad van West-Vlaanderen, op wiens schepen en met wiens kinderen het tesiteren van den reuzenkrijg zijn dramatischen aan vang deed, ons land een plechtig rouw beklag diende uitgesproken. Opdat de droefheid der ouders, echt- genooten, kinderen van zulke jonge men schen, door het medevoelen van de ge meenschap zou gelenigd worden. Opdat onze bevolking zou begrijpen wat een soort van werkers onze zeelie den zjin die ondanks het moordend tuig, de verraderlijke mijnen door een uitzin nige beschaving op et eigendom van eenieder, het mare liberum, ook het eigendom van niet-oorlogvoerenden ge gooid die ondanks de gevaren hun schepen sturen, de korre slepen, aan be voorrading denken van die aan wal zijn. Opdat we allen bewust wezen van den ijselijken dood van de geblevenen op i vaartuigen gesprongen of gebroken al- waar men geene kisten moet schaven, geen graven dienden gedolven en geen zerken gebouwd als voor diegenen die aan wal zijn. Ik hoor nog het snikken van bleeke vrouwen en dit echo van onzeggelijke menschensmart, ik bid U, die onze gouw vertegenwoordigt, schenkt de pieteits-ge- dachte aan de moedige prachtzonen, aan de helden van de zee, aan de groote zonen van West-Vlaanderen. (Zie vervolg op 2e blad.) iyi HET FINSCH-RUSSISCH DRAMA. DE ONTRUIMING VAN KARELIE In een eindelooze «toet van «leden, autoi, enz, trekken de Finnen, militairen en burgers, zich terug uit dc landengte van Karolië dat aan de Russen moest worden afgestaan. De ongelukkige burgers ontruimen liever hun haardstede cn al hun bezittingen om naar het onbekende te trekken, verder Finland in, dan onder den knout van de Russen te moeten leven. het werd een almachtig mooi grap penfeest, door klein en groot gevierd. En alle grappen werden bestempeld met den naam van Aprilvisch. Vanwaar die naam? vraagt ge na tuurlijk. Er zijn heel wat gissingen daarom trent: de zon verlaat het sterrenbeeld der visschen, de vlschvangst werd op 1 April geopend, en de geschiedenis verhaalt het volgende over den Fran- schen Prins van Lorreinen. Hij zat te Nancy in een kasteel opgesloten, doch op 1 April was hij zijn bewakers te slim, en zwom als een viscn zoo snel door de Meurthe. De Lorreinen wre ven het de Franschen spottenderwijze meermalen aan dat ze hun visch had den laten ontsnappen! En de Fran sche soldaten kregen den spotnaam: de wachters van den Aprilvisch! De geschiedenis heeft ons enkele der voornaamste Aprilmoppen be waard, die vooral in de hoogere we reld gebeurd zijn. Jozef II was een zeer fijnzinnig vorst al was hij een moeial die den bijnaam kreeg van Keizer-Koster. Hij zei tegen het einde van Maart aan dc feesttafel van zijn hof: Dinsdag is het 1 April. De mooie eeredames schrokken en de hofjonkers huiver den in 't vooruitzicht van een of an deren Aprilvisch, waarvan ze zouden kunnen 't slachtoffer worden. Elkeen was dan dubbel op zijn hoede. Op den schrikkelijken dag gebeurde er ech ter niks... ofwel toch, maar diep in den avond. De eeredames zaten ver gaderd en waren in hun hoogsten schik dat ze niet beetgenomen wer den, als er aan de deur geklopt werd door een lakei, die een keurig ge- schenkpak bracht voor de eerste hof dame. De lakei werd echter feestelijk buitengewalst met zijn pak. Hij trok nu naar de kamermeisjes, want niet één eeredame wilde het pak aanvaar den. Hij kwam eveneens thuis van kale reis. Vooruit, naar den keuken met zijn pak. En daar was nu precies de minste meid van heel 't paleis aan den afwasch en droogde stante pede haar handen af om het pak in ont vangst te nemen van den keizer! De lakei hielp de koordjes losknoopen. en er kwam een kostelijk en won derschoon prinsessenkleed uit. De hof dames krulden van nijd en spijt maai waren toch zeer vernuftig er tusschen geknepen geweest. Op het eerste hof bal danste de keizer zijn eersten wals met het meisje in het Aprilkleed... Keizerin Josephine deed de bedden losvijzen zoodat 's nachts op 1 Apri] het eene na het andere prinselijk paar op den grond sloeg, als 'n piot die voor den eersten keer in zijn ba rak slaapt. Enkele gasten kwamen zelfs in nachtgewaad buiten gelooper en dachten dat 't oorlog of aardbe ving was. De Graaf de Toulouse stond op 1 April op... en geraakte niet in zijn kleeren. Hij wist niet dat zijn vrien den, waaronder een koningszoon, 's nachts zijn kleeren hadden weggeno men en ze een heel eind hadden doen instikken, zoodat ze nu veel te klein waren. Een dezer vrienden kwam hem 's orgens bezoeken en raadde der onthutsten graaf aan te bed te blij ven en den dokter te raadplegen, wat gedaan werd. De dokter, die in 't ge heim op de hoogte van de grap was onderzocht hem van op tot neer, het duurde en het bleef duren... een lang pijnlijk onderzoek, waarna hij einde lijk met een bedenkelijk gezicht sprak Een wanhoopig geval. Graaf, aan t mankeert er niks. Het zal wel aar uw kleeren zijn!... Zoo kwam de graaf het te weet. Oi er gegierd en gebruld werd van té lachen!... Jammer echter, de graal maakte er zich zoo hondekwaad ovei dat hij een vreeselijke ziekte opdeed en het bijna bestierf!... en zeggen dat hij er altijd als de kippen bij was om aan anderen een poets te bakken. Zoo gaat het meer! Farceurs die zelf niet graag eens beetgenomen zijn! Zoo mag het niet. Leven en laten leven! lachen en laten lachen! Dat zijn zeer gezonde levensregels! En daarom, houd de leuke gewoon te van 1 April hoog in eere. Tracht er maar een om den tuin te leiden al was het Hitler of Chamberlain! en ge zult een vroolijke Aprilvisch ge bakken hebben, waarbij we bij voor baat wenschen: Smakelijk! L. J. iBBaasBBsasaBBuaBS££as93ti3ai EEN DER INZITTENDEN GEDOOD Donderdagmorgen, rond 5 u. 30, were boven Nederlandsen gebied een Ergriscr bombardement;-vliegtuig van hei i-p. Eritscl-Blenheim opgemerkt dat op «,.i- keie honderden meter boven ue omgevine van Pernis vloog. Onmidceliijk stegen twee Nederlandsche gevechtsviiegtuiger van de luchtbasis van Waalhaven op Het Engelsch vliegtuig poogae hoogte u winnen en te kuiiuen vera wijnen in de wolken maar de Nederlandscne toestel len konden het inhalen, p.aatsten zich een er voor en een er acnUr en gaven teeken tot landen. Daar h) >p niet. on middellijk gevolg werd gegeven openden de twee Nederlandsche toestellen het vuur op den Blenheim die geraakt werd er waarvan de staart vuur vatte. De piloot, die zijn toestel verder en ver der branden zag, zocht een landingster rein en, na een zweefvlucht, kwam hi nog goed neer in een weide van Pernis Vier der inzittenden sprongen uit hei vliegtuig. De piloot bleek gewond alsook een der andere inzittenden. De piloot was een Franschman, de andere waren En gelschen. Een vijfde inzittende was uit het vliegtuig gesprongen voor.hst landde: zijn lijk werd op enkelen afstand van hel vliegtuig gevonden. Het toestel brandd verder af. Naar verluidt zou nadien nog een an der vreemd vlllegtuig boven Nederlandsch gebied zijn gevlogen en eveneens geraakt zijn geweest; toch zou het zijn weg heb ben kunnen vervolgen.

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1940 | | pagina 1