ien doodstrijd in de golven
De Europeesche Oorlog
Moedgevende woorden
De uitbreiding van de Olievlek I
"St Georges for England
van Minister Spaak
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
m
De Krijgsverrichtingen in 't Noorden nemen nieuwe uitbreiding
Te Narvik werden de Duitsche vlooteenheden vernietigd
INTERNATIONAAL OVERZICHT
In Zuid-Noorwegen rukken de Duitschers verder op maar stuiten
op Noorsch verzet
Britsche expeditietroepen geland in het hooge Noorden
60.000 Duitschers in Noorwegen
OM HET BEZIT VAN NARVIK ZOU NOG GEVOCHTEN WORDEN
Op verschillende punten van Zuid' en Midden-Noorwegen zouden de
Duitschers de Zweedsche grens bereikt hebben
Van weerszijden werden verliezen geleden op Zee
GEBEURTENISSEN DAG NA DAG
VRIJDAG 12 APRIL
Ons land is de eeuwen door een invalsweg
geweest voor alle veroveraars. Dien invalsweg
moest afgesneden worden met middelen die de
stoutsten dwingen een anderen weg te kiezen.
Daarom is onze Militaire Politiek zoo innig
verbonden met onze Buitenlandsche Politiek
DE KRIJGSVERRICHTINGEN
Nu de Krijg ter zee is losgebroken...
yy
De meesterlijke zet van Engeland,
22 jaar geleden, den 18 April 1918,
te Zeebrugge mm»»
WIJ ZENDEN ONS BLAD
«DE HALLE
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel:
Boterstre t 58, IEPER.
EEN
POSTABONNEMENT 1940
IN BELGIE KOST:
1 Jaar 25,frank.
6 Maanden 13,50 frank.
3 Maanden 7,frank.
AlU Utitverkttt tijtl refmtvafdeSjt
roof km artikelt.
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel I,fr.
2 fr. toeL v. ber. m. adr. t bur.
Kleine berichten (minimum) 4,fr.
1 Rouwber. en Bedank, (min.) 5,fr.
Te herhalen aankondigingen;
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Woensdag avond
i-igezonder worden. Kleine be
richten tegen den Donderdag noen.
Tel. Poperinge N' 9.
Po«tcheckrekenin( Nr 155.70.
8" JAAR. N' 16.
ZONDAG 21 APRIL 1940.
nmm WEEKBLAD: 50 CENTIEMEN
Naar PIERRE L'ERMITE.
De eerste twee dagen die op onze afvaart
volgden schenen allen zeer rustig.
De zee was kalm de hemel blauw.
We vaarden af en toe een schip voorbij
en vonden er tusschenin een echt kin
derlijke vreugde de immer hongerende
zeemeeuwen die ons volgden hapjes toe
te werpen, om dan genietend hun gulzig
toeschieten gade te slaan.
En dan vaarden we de gevaarlijke
zone binnen. Het heele schip kreeg een
ander uitzicht.
Officieren en bemanning verkeerden ln
een toestand van gespannen aandacht en
de passagiers werden rusteloos en zenuw
achtig in zser hooge mate.
Overal en in alles zag men nu de co-
vreesde onderzeeërs.
Een vrakkig stuk hout, drijvend op den
schuimenden kam van een baar, kreeg in
onze door angst overprikkelde verbeel
ding de bolheid van een mijn... De scha
duw van een wolk op de golven scheen
een dreigenden romp van een onder
zeeër zelf die zich naar de oppervlakte
heesch om zijn rampzalige taak te ver
vullen.
En men ademde weer heel wat opge
wekter toen men alras bemerkte dat men
zich vergist had! Doch op 't zelfde oogen-
blik riepen passagiers ons aan de over
zijde van het dek om met de meeste
overtuiging eeu nieuw bedenkelijk en
verdacht iets aan te wijzen.
En toen kwam de fatale Woensdag...
Allen sliepen nog toen het schip zich
na een ontzettenden schok bijna loodrecht
oprichtte... net als een getroffen dier dat
nog een laatste maal steigert alvorens
dood te vallen.
In doodsangst schreeuwden de radelooze
passagiers de vreeselijke werkelijkheid:
We zijn getorpedeerd! terwijl ze in de
meest zonderlinge gewaden naar de brug
stormden en over dat 't ging den red'
dingsgordel aantrokken.
Officieren en leden van de bemanning
kanaliseerden de massa die nu zeer leid'
zaam geworden was; iederen passagier
scheen zijn zclf-beheersching herwonnen
te hebben. Men begon reeds in de red-
óingsbooten af te dalen toen een tweede
torpedo openbarstte aan de achterzijde
van het schip.
De schok scheen min hevig dan de eer
ste. Het vaartuig schommelde als een
dronken man en wierp ons in een wilden
chaos door elkaar op de brug die reeds
gedeeltelijk door de golven in bezit geno
men werd.
Ver aan den horizont teekende zich de
bleeke streep van den dageraad af. Nu
zag men zeer duidelijk de omtrekken van
dc-.i duikboot. Met een tergende traagheid
cirkelde hij om ons heen, als een kwaad
beest dat nog slechts even op adem
wenscht te komen alvorens zijn weer-
looze prooi verslindend te bespringen.
O! had ik een kanon raasde de ka
pitein, wat zou ik hem in den muil schie
ten!
Maar ons schip was een vreedzame boot
en aan boord haddeu wij geen verdedi
gingsmiddelen.
Na enkele minuten was onzen toestand
tragisch.
Het schip helde steeds meer naar bak
boord zoodat de reddingsbooten aan stuur
boord onbruikbaar werden.
Gelukkiglijk had den kapitein onmid
dellijk naar alle gewesten S.O.S.-seincn
laten uitzenden.
We hadden het werkelijk providentieel
geluk een Amcrikaansch schip in allerijl
te zien opvaren. De Amerikaansche vlag
was in enorme afmetingen op den romp
geschilderd. Bij dat zicht dook de onder
zeeër en verdween.
Het is stellig te danken aan het over
haaste toeschieten van dat vaartuig dat
de sloepen onze redding konden bewerk
stelligen.
We zaten in ons reddingsbootjes zeer
gevaarlijk opgestapeld.
Een oogenblik dacht ik ons laatste uur
geslagen.
Onze sloep stortte zich in verticale lijn
tusschen twee bergenzwarc golven. Rechts
en links, net als de Israëlieten bij den
dooltocht van de Roode Zee, zag ik twee
muren van water en onmetelijk ver een
strookje hemel dat zich nu rood kleurde.
In uat oogenblik heb ik mijn ziel aan
God aanbevolen. En dan zijn we toch
weer naar de oppervlakte geklommen.
Eeuwigdurende minuut 1
En toen: nieuw schouwspel... Ander ein
deloos moment... Enkele mannen waren
in het water gesprongen om zich zwem
mend te redden. Op dat oogenblik nam
de olie. die aan de oppervlakte dreef,
vuur. Enkelen gelukten er in die hel te
ontvluchten.
Doch ik zag er meerderen in doods
angst worstelen midden dien lielschen
vuurpoel die hen verteerde...
Met uitnemende voorzorgen kon het
Amerniaansch schip ons eindelijk bena
deren.
Het was hoog tijd!
Het ijskoude water dat over ons sloepje
heen ea weer sloeg deed ons bibberen
van de kou. Maar we zagen slechts één
zaak: het reddende schip dat met lange
haken ons trachtte naar zich te trekken
zonder ons te doen kantelen, want... wat
is och arme een reddingssloep, bij hooge
zee. in volle oceaau...
landelijk werd liet aanleggen mogelijk,
daük zij öe vaardigheid en toewijding oer
Amerikaansche bemanning.
Nooit gaat dit beeld uit mijn geheugen:
de ijzeren flank van hun schip... de touw
ladder die met een korten ruk hoefde
gesnapt en dan dat klauteren... menschen
boven je hoofd... menschen onder Je voe
ten... een menschelijke tros heen en weer
slingerend in liet ijle... den eindeloozen
afstand tusschen luent en water, tusschen
sloep en werkelijke redding.
Zij die vielen waren ver,oren... en bo
ven me stortte plots een jonge moeder
neer... haar kindje in de armen...
Wie zal de herademing van mijn gan
se he wezen beschrijven, toen eindelijk,
eindelijk dan toch, mijn arme voeten
weer de planken vloer van een vrienden-
sciup betraden!
Ik zag hoe de andere sloepjes werden
aangebracht.
Nu werd het heelemaal dag.
Erbarmelijk schouwspel! Bij tusschen-
poozen strompelden na dien krampach-
tigen klautertocht steeds nieuwe sukke
laars aan boord... hun blauw gelaat druip-
te van 't zeewater. Ze leken doodmoe.
Eén ramp waren we ontkomen... waag
den we hier nl;i een tweede doodstrijd?.
En ginder lag ons schip... met alles
wat we bezaten, om over korte oogen-
blikken ln de diepte te verzwinden... zon
der eenig voordeel voor iemand...
Nuttelooze... beestachtige vernieling!...
De kapitein had den laatsten het schip
verlaten. Men had hem van de comman
dobrug moeten wegrukken.
De Amerikanen waren correct voor ons,
en zeer bezorgd om onze kapitein.
Hij wilde niets hooren... niets nemen...
Leunend op de verschansing met strak
gelaat en vertrokken mond, volgde hij
door den verrekijker, den doodstrijd van
zijn geliefd schip.
Maar dat schip wilde niet sterven...
Woedend beukte de oceaan tegen zijn
i'i. :i en wilde het meesleuren naar de
diepten...
Maar moedig weerstond het schip, het
kapsijde... kwam weer vlot... en toen...
als een uitgeputte worstelaar die toch
weigert zich over te geven, richtte het
zich op, nog éénmaal, fier en majesta-
tisch!
Waarlijk... schepen hebben een ziel!
Ons oogen konden niet afwenden van
het vaartuig dat, stilaan een klein vlekje
werd op de eindelooze golven... We voel
den geen kou meer...
Een tweede maal dachten we dat dit
het einde was... Toch niet.
Traag, nobel... draaide het zich nog één
maal om en stortte zich dan rustig in den
dood.
Met daverend gedruisch borrelde het
zog boven de kruin en een krans van
wemelend schuim wees ons nog voor en
kele stonden de plaats waar ons schip
verzonk.
Toen keek ik naar den kapitein.
Dikke tranen rolden over zijn verweer
de zeemanswangen. Zijn schip, zijn groot
geliefd kind had geleefd!...
De vijand had het in den rug aange
vallen en vermoord!...
LONDEN meldt"De gansche Duitsche kust werd met mijnen onveilig
gemaakt,, "Bluff,, zegt BERLIJN
HET HOOFDKWARTIER DER
NOREN DOOR DUITSCHE
VLIEGTUIGEN BESCHOTEN
DE KONING VAN NOORWEGEN
OP DE VLUCHT
Door Duitsche vliegtuigen werd het
Noorsch hoofdkwatier duchtig bestookt
met bommen en mitraljeuzen. Koning
Haakon, Prins Olaf en de Noorsche Eer-
ste-Minister moesten de vlucht nemen in
muuiHifiiitiüjiiiiiUiiniiiiiiiHiiiiiiiiiHiiuiiiHRiüuiiiiiiUüimiuiiümuiiiiiiiHttuiuiiiiiiuiiuaimuiuiiuiiiHiiiiiiiuiitti
Wie onze werking niet goedkeurt, heeft de beproeving niet ge
meten die ons zou te wachten staan indien onze Politiek zou
schipbreuk lijden.
BELANGRIJKE
VERKLARINGEN VAN
MINISTER SPAAK
In de Senaatszitting van Dinsdag 11.
heeft H. Spaak, Minister voor Buiten
landsche .Zaken, een belangrijke verkla
ring afgelegd over onze neutraliteitspo
litiek.
De H. Spaak begon met er aan te her
inneren dat sedert 8 maanden de oor
log woedt aan onze aanpalende grenzen,
waar millioenen mannen de wacht op
trekken. Sedert een tiental dagen werden
twee bevriende» volkeren in den martel
gang meegesleurd. De pogingen van Noor
wegen, vervolgde spreker, volgen wij met
te meer ontroering omdat het volkomen
vredelievend en loyaal neutraal was.
NOORWEGEN IS VOOR ONS EEN LES
De H. Minister deed verder uitschijnen
hoe de positie van Noorwegen dichter
bij de onze kwam en zijn gevoelens gele
ken op deze die ons bezielen. Noorwe
gen mocht beschouwd worden als een
voorbeeld op het gebied der Europeesche
beschaving. Hulde dient aan dit land ge
bracht om den krachtdadigen wil dien
het aan den dag legt om zijn vadergrond
te verdedigen.
De neutralen en wij zelf zullen in de
houding van Noorwegen een les en een
voorbeeld vinden.
De oorlog die zich uitbreidt, vervolgde
de H. Spaak, noopt ons onze eigen posi
tie te preciseeren. Het herlezen van de
diplomatieke akten die ons aanbelangen
alsmede van de verklaringen die hen ver
gezelden hebben eens te meer tot de
opbeurende overtuiging geleid, dat onze
buitenlandsche politiek volkomen loyaal
en duidelijk en volkomen eerlijk is.
Weinige landen hebben zoo duidelijk
gehandeld als ons land. Bij ons is er
geen koerswijziging geweest, noch verras
sing. Niemand kan zeggen dat hij door
België bedrogen werd.
In 1937, vervolgde de H. Spaak, heb ik
verklaard dat wij op buitenlandsch ge
bied een politiek moesten vinden die uit
sluitend Belgisch was en waarover het
land volkomen eens zou zijn. België heeft
geen belangen buiten zijn grenzen, het
wil blijven wat het is.
Tot zijn ongeluk en lot zijn grootheid
is ons land door de eeuwen heen een
invalsweg geweest voor alle veroveraars.
Dien invalsweg moest afgesneden worden
met middelen die de stoutsten zouden
dwingen een anderen weg te kiezen.
Daarom is onze militaire politiek zoo in-'
nig verbonden met onze buitenlandsche
politiek.
In 1939 bevestigde de H. Pierlot op
zijn beurt dat onze essentieels aspiraties
als volgt konden samengevat worden een
onafhankeiijkheidspolitiek die, voor zoo
ver het van ons afhangt, ons van den
oorlogsgeesel moet vrijwaren.
België is een bij uitstek vredelievend
land. Het is slechts besloten de wapens
op te nemen om te strijden tegen een
aanranding waarbij zijn vitale belangen
worden bedreigd.
Dis principes blijven integraal deze van
de huidige Regeering.
H. Spaak herinnerde vervolgens aan
het vervallen van het Verdrag van Lo
carno die de laatste illusie van den Vol
kenbond verzwond. België stond alsdan
voor een dilemna. Een akkoord sluiten
met andere mogendheden ofwel onafhan
kelijk blijven.
Va i een alliantie wilden wij niet meer
weten, hoe ook onze sympathie voor de
eventueele oorlogvoerende had mogen we
zen, want België zou slechts een tweede
rang hebben gespeeld en dergelijke al
liantie zou tot oorlog hebben geleid.
WIJ WILLEN MEESTER BLIJVEN
OVER ONS LOT
Wij zijn echter ons zelf willen blij
ven, meester over ons lot. We hebben
den droom gekoesterd het kruispunt te
zijn waar de groote stroomingen van de
beschaving in vrede samenkomen. Wat
we willen zijn, wat we willen doen, heb
ben wij in het openbaar verklaard. Frank
rijk, Engeland en Duitschland hebben
alsdan plechtig verklaard dat deze poli
tiek gewettigd is.
DE OORLOGVOERENDEN BELOOFDEN
ONZE NEUTRALITEITSPOLITIEK
TE EERBIEDIGEN
Onze buren, bij het begin van het hui
dig konflikt, hebben plechtig herhaald
dat hun beslissing was. ons grondgebied
te eerbiedigen. Zij hebben akte genomen
van ons besluitdat we met al onze
krachten eike aanranding of inval zullen
verdedigen, om aldus te beletten dat ons
(Zie vervolg op 2e blad.)
iBBflHiaisassaBiEaaaaaBBuaiiïi^BfB.
DOOR VLIEGERS IN BRAND GESTOKE"
Over enkele dagen werd aan de Engelscke Zuidkust een raid gehouden door
Duitsche vliegtuigen die alles est ze op zee tegenkwamen ond-r vuur namen.
Zoo werd de Engelsche stoomboot van 5.500 ton. de «Barn Hill», nabij Eastburne
door een Duitschen vlieger in brand geschoten. We zien het hier vastgeloopen en
brandend nabij de Engelsche Zuidkust-
een auto die nog Verder door Duitsche
vliegtuigen onder kogelregen gevolgd werd,
zoodat de inzittenden de vlucht moesten
nemen in de bosschen.
Nybergsund, waar het hoofdkwartier
gevestigd was, weid totaal vernield. Er
zouden verschillende slachtoffers te be
treuren zijn onder de burgerbevolking.
DUITSCHE TRANSPORTEN
AANGEVALLEN.
DE BRITTEN LEGGEN NIEUWE
MIJNENVELDEN AAN.
DE GNEISENAU ZOU WEL
DEGELIJK GEZONKEN ZIJN.
Te lande stuiten de Duitschers hier en
daar op Noorsch verzet. De Duitschers,
oprukkende van uit Oslo, hebben Dram
men en Eidsvold bezet. Deze laatste plaats
bevindt zicb op 70 Km. van de Noorsche
hoofdstad. Van Noorsche zijde werd de
bezetting van Eidsvold door de Duitschers
gelogenstraft.
Uit Stockholm wordt gemeld dat de
Noren een front hebben gevormd dat
loopt van Mjosa naar Eidsvold.
Naar het D. N. B. zouden in Denemar
ken, bij het verzet van grenswachters
tegen de Duitsche invallers, tien Denen
gesneuveld zijn. De Duitschers zouden 1
doode en 10 gewonden tellen.
Naiy Havas zonden, zich 30.000 Duit
schers bevindtetTR' ÏToorwegen.
Te Stockholm werd verteld dat Brit
sche troepen geland waren bij Narvik
en reeds in voeling waren getreden met
de Noren.
Op zee en in de lucht kwam het tot
nieuwe gevechten. De uitslagen die hier
over gemeld worden zijn zeer verschil
lend naar gelang hun bron.
Zoo wordt gemeld uit Britsche bron
dat de Engelsche vlootkrachten nieuwe
lütgebreide mijnenvelden hebben aange
legd langs de Duitsche kust, dit van even
buiten de Nederlandsche territoriale wa
teren tot in het Skagerrak en in het Kat
tegat. In het Skagerrak zou een Duit
sche boot in de vlammen zijn opgegaan.
In het Kattegat hebben Britsche vlieg
tuigen een aanval gedaan op Duitsche
schepen. Tien schepen werden aangeval
len: een schip van 8.000 ton, dat vermoe
delijk munitie aan boord had zou ge
sprongen zijn. De Gneisenau (Duitsch
slagschip van 26.000 ton) zou wel dege
lijk tot zinken zijn gebracht in de Oslo
fjord door de Noorsche kustbatterijen. De
Duitsche treiler Friesland die door de
Engslschen prijs werd gemaakt kwam in
een Schotsche haven toe. Honderd ge
wonden werden eveneens aan wal ge
bracht in een Britsche haven. 70 Duitsche
gevangenen zouden eveneens zijn ont
scheept.
Tot tweemaal toe viel de R. A. F. het
vliegveld van Stavanger aan. Britsche
vliegtuigen vielen eveneens twee Duitsche
booten aan in de fjord van Christian-
sand. De juiste schade is niet gekend.
Twee Duitsche jachtvliegtuigen werden
neergeschoten maar 5 Engelsche vliegtui
gen kwamen niet terug.
Nu de berichten uit Duitsche bron
Elvenes werd ingenomen en het bezette
gebied rond Narvik werd uitgebreid. Brit
sche vliegtuigen hebben een aanval uitge
voerd op Trondheim en Engelsche oor
logsbodems poogden de fjord van zelfden
naam binnen te varen. Zij werden afge
slagen. Te Stavanger werd een Britsch
vliegtuig neergeschoten. Voor Narvik
werden twee Britsche torpedojagers ver
nield. Op zee werden Engelsche schepen
aangevallen. Een vliegtuigmoederschip en
een kruiser werden beschadigd. Acht Brit
sche vliegtuigen zouden neergeschoten
zijn.
ZWEEDSCHE STEDEN
WORDEN ONTRUIMD
I>E SCHIJN-KEGEERING QUIS
LING DOET EEN OPROEP AAN DE
BEVOLKING, LEGER EN VLOOT.
De Duitsche bladen brengen kritiek uit
op Zweden en verklaren dat zoo de Noor
sche Staatsman H. Hambro een radio
rede had mogen houden te Stockholm,
dit door Duitschland niet zou kunnen ge
duld worden. Er blijkt dus wel eenige
Duitsche drukking op Zweden te hebben
bestaan. Intusschen heeft de Zweedsche
Regeering enkele steden doen ontruimen,
o.m. Gotcborg; Malmoe en Helsingfors.
In alle Zweedsche steden moet de ver
duistering worden toegepast.
De Zweedsche Eerste-Minister verklaar
de voor de radio dat zijn land neutraal
blijven wil bij de uitbreiding van het
Europeesch konflikt,
De Regeering Quisling, die met Duit
schen steun te Oslo werd opgericht, maar
nog niet door Duitschland werd erkend,
richtte een oproep tot de Noorsche be
volking. leger en vloot, opdat alle ver
zet tegen de Duitsche bezetting zou ge
staakt worden.
Majoor Hovslef. die Minister van Bui
tenlandsche Zaken in de Regeering Quis
ling benoemd werd, heeft dit ambt opge
geven en wil zich ter beschikking stel
len van zijn Koning.
De Noorsche Minister te Parijs ver
klaarde dat Noorwegen thans samenwerkt
met de Verbondenen.
Uit Rome wordt gelogenstraft dat re
servisten werden opgeroepen.
De Osservatore Romano keurde nog
maals de Noorsche weerstand goed.
In Nederland werd de bevolking van
Regeeringswege ernstig aangemaand alle
kalmte te behouden en geen gehoor te
geven aan allerlei valsche geruchten.
Te Parijs en te Londen wil men nog
maals doen uitschijnen dat de neutrali
teit van België, Nederland en Luxemburg
bedreigd is.
Te Parijs hebben talrijke vreemdelin
gen dienst genomen in het Noorsch leger.
OP HET WESTERFRONT
Het D. N. B. meldt dat Engelsche vlie
gers bommen geworpen hebban op een
dorp van Sleeswijk-Holstein en wordt er
met tegenmaatregelen gedreigd. De En
gelsehen hebben dit gelogenstraft.
(Zie vervolg op 7de blad.)
DUITSCHLAND KRAAIT VICTORIE.
De oorlog in Skandinavië heeft aan
de oorlogstoestand in het algemeen
een -plotse wending gegeven, die van
doorslaggevende beteekenis is voor
het verder verloop van de gebeurte
nissen.
Het is nu reeds voorbarig om be
sluiten te trekken uit de krijgsver
richtingen in het Noorden. Van Duit
sche zijde wordt de bezetiing van
Denemarken en van een deel van
Noorwegen nog steeds beschouwd als
een geweldige overwinning, die voor
de toekomst, de strategische positie
van Duitschland aanzienlijk versterkt
heeft. Von Falkenhorst, de bevelheb
ber van het Duitsche leger in Noor
wegen, heeft bij zijn oproep tot de
Noorsche bevolking, verklaard dat
Duitschland slechts tusschenkwam om
te beletten dat Noorwegen oorlogs
terrein werd en niet zinnens was de
Noorsche kust als operatiebasis te
gebruiken tegen Engeland. Nu blijkt
dat dit laatste wel de bizonderste be
doeling van Duitschland geweest is,
naast de verzekering van de ertstoe
voer. Onze regelmatige lezers zullen
zich trouwens wel herinneren hoe we
tot twee maal toe, reeds maanden ge
leden de bezetting van Noorwegen
door Duitschland voor mogelijk ge
houden hebben.
Duitschland beweert dat het zijn
positie versterkt heeft, dat het in die
Engelsche blokkade een nieuwe flinke
bres geslagen heeft. Is dat wel zoo?
DE GEALLIEERDEN JUBELEN.
De geallieerden zijn ongetwijfeld
verrast geworden door het bliksem
snelle optreden van Duitschland, doch
de reactie is niet minder geweldig
geweest. De vernietiging van de Duit-
Ntl we dag op dag nieuws vernemen
over den meedooganloozen strijd ter zee,
moeten we wel met onze gedachten te
ruggaan, naar dien beruchten of beroem-
d:n nacht van 22 April 1918... Dus juist
22 jaar geleden.
Reeds meer dan drie jaar had de Duit
sche onderzeebootenkrijg gewoed. En
geland kreag er vreeselijke slagen van,
en wilde kost wat kost dien zeer dreigen
den geesel met alle middels bestrijden.
Hat Duitsche eskader, dat zich schuil
hield aan onze kust, bestond in 't begin
van 1918 uit 50 onderzeeërs en 22 oorlog
schepen, die zich vooral veilig voelden
te Zeebrugge, de groote basis, het ge
duchte zeerooversnest.
Engeland was derhalve bezeten door de
vraag hoe zal ik de Vlaamscha kust
van dit gure nest zuiveren... te land, of
te water?
Te lande?... Het reusachtige Britsche
offensief begin 1917, mislukta en kostte
aan Engeland kolossaal veel geld en bloed.
Dus te water geprobeerd! Maar dan stond
men vóór het onaanvechtbaar Duitsch
verdedigingsstelsel der kust. Er stonden
niet minder dan 225 kanonnen opgesteld,
van reusachtig kaliber, deze van Knokke
schoten projectielen af van 400 kg. tot
op meer dan 7 uur ver, en ook Lange
Max van Leugenboom, die Duinkerke
bombardeerde, maakte er deel van uit...
Zijn kogeltjes wogen maar 850 kg.
Toen kwam de onder-admiraal Keyes
in Engeland voor den dag met een plan
om Zeebrugge-haven te blokkeeren, onder
volgende voorwaarden Drie oude krui
sers vol ciment, zou men doen zinken aan
den ingang van het zeekanaal, en dit bij
nachte, in een beschuttende wolk, van
kunstmatigen nevel, terwijl een verwoede
aanval zou gebeuren op den kop van den
havendam waar de vuurtoren staat, om
de aandacht van het eigenlijke doel af
te leiden. En om deze aanval tot een goed
einde te brengen zouden twee onder-zeeërs
een deel van den havendam in de lucht
doen vliegen, wat de Duitschers zou be
letten naar den kop ter hulp te snellen.
Deze aanval moest natuurlijk voor de
Duitschers een echte verrassing zijn.
Daarom werd het ten uiterste geheim
gehouden. En toen het heele aanvals-
eskader gereed lag met een keurbende
van jonge roekelooze officieren en ma
trozen, uit de heele Britsche vloot uitge
lezen, wist nog geen matroos wat er ge
beuren zou. Daar werd hun eerst alles
uiteen gezet.
Maar er zou nog 3 weken moeten ge
talmd worden aan de Teemsoevers eer
men koers kon zetten. In dien tijd mocht
niemand van de schepen. Dit gebeurde i
op 22 April 1918, wat vóór vijf uur in den
namiddag. Almiraal Keyes gaf als laat
ste boodschap mee St Georges for
England! St Joris is immers de patroon
van Engeland, en op 23 April is het
ISBBBB&aBBBBBaiEBBBiaaaBSaBO:
St Joris-dag. In den nacht zou men Zee
brugge bereiken. Ziehier hoe het plan
was opgesteld 11.15 u. Bombardemen
ten; 11.40 u. Rookwolken; 12 u.
Aanval op den dam; 12.15 Ontplof
fing der ondsrzeebooten; 12.25 De
blokkeerschepen naar de haven.
'n Lichte regen viel. Aan 't hoofd van
deze zonderlinge vloot stoomde het ad
miraalschip Warwick met 6 torpedo
jagers. Daarop volgde de Vindictive
die twee ferry-boats sleepte de Irisen
Daffodilmet de stormtroepen, einde
lijk de drie blokkeerschepen Thetis
Intrepid en IphygeniaDaar om
heen een heele troep kruisers, stoomboo-
ten, rookmakers, enz.
Na een geweldig bombardement zette
de Vindictive koers naar den haven
dam. Een windruk sloeg op 300 m. van
den dam ineens de rookwolk weg, waarin
hij verscholen zat. Oogenblikkelijk daar
op spogen alle kanonnen van den dam
vuur en vlam. Ook de Vindictive zette
alle batterijen open.
Het was een ware hel. De kapitein en
tal van officieren waren reeds gedood of
gekwetst. En toch nadert het schip den
muur. De Daffodilstoot de Vindic
tive er heelemaal tegen. Bruggen wor
den gehaakt, het schip aan den muur
geankerd. Een troep stormsoldaten ijlde
de passerellen over, terwijl de mitrr'I-
leuzen ratelden. Wat er op dien smallen
havendam gebeurde wil door geen men-
schenmond verhaald worden. Enkel dit
het was een slachterij.
Intuschen was de onderzeeër C 3
ook den muur genaderd, in de zooge
naamde Claire-voie De lont werd aan
gestoken. Een slag,, en de havenmuui
vloog over een lengte van 40 m. in de
lucht. De bemanning had zich nog op
't nippertje kunnen redden in een stoom
bootje. Het geschut houdt aan. De kust
lijkt één vulkaan. En de fusee's met val
schermen zakken traag neer, om alles te
belichten. Een peleton Duitsche cyclisten
komt den havendam opgesneld en stort
in de bres.
Het uur is intusschen aangebroken voor
de blokkeerschepen. De Thetis stoomt
het eerst de haven binnen, geraakt ech
ter verward en moet blijven steken op
300 m. van zijn doei.
Alle batterijen spuwen vuur en vlam
op de Thetis doch intusschen rukken
de Intrepid en de Iphygenia voor
uit. Het eerste schip bereikte den ingang
van het kanaal. Het schip werd bliksem-
vlug vastgeankferd. Alleman sprong van
boord en enkele oogenblikken later ont
plofte het om te zinken.
De Iphygeniahad het moeilijker.
Een obus had haar flank beschadigd, en
het moet zijn weg zoeken in een wolk
van stoom en mist. De kapitein krijgt
met groote moeite zijn schip naast het
Zie vervolg hiernevens.
sa
DE EERSTE DUITSCHERS IN DENEMARKEN
tusumesmmv.m i wmmmmmm
Het eertte punt dat te Kopenhagen door de Duitscher» bezet word v/as de Cita
del. Onze foto toont Duitsche soldaten die, aanstonds nadat die bezet werd, hun
materiaal op de binnenplaats ervan opstellen.
sche vloot te Narvik, de torpedeering
van twee kruisers en van talrijke
vracht- en transportschepen, moet
wel een gevoelige slag voor de Duit
schers geweest zijn. Ook het leggen
van mijnen langsheen de Deensche
Westkust, in de Skagerrak en geheel
de Baltische kust van Duitschland
tot aan Memel, beteekent een Brit
sche prestatie, die zoo grootsch is als
indrukwekkend.
De geallieerden jubelen. Ze beweren
dat ze Hitler van achter zijn ver
schansingen gelokt hebben en hem
thans dwingen tot de open strijd op
een front van 1000 km. De bezetting
van Narvik beteekent dat Duitschland
voortaan verstoken zal blijven van
zijn onontbeerlijk ijzererts. En de
mijnen hebben intusschen de Duit
sche troepen van hun basis afgesne
den.
De geallieerden beweren dat de
operaties in het Noorden de grootste
overwinning beteekenen voor hen se
dert het begin van de oorlog. Ds bui
tenlandsche bevoorrading van ijzer
erts is voor Duitschland quasi on
mogelijk geworden. De blokkade wordt
harder toegehaald!
DE PSYCHOLOGISCHE WEERSLAG.
We zullen ons onthouden van v '-
der commentaar over de gebeur. ■>-
nissen in het Noorden, omdat we e-
looven dat winst- en verliesposten
voor de partijen mekaar grootendeels
compenseeren, maar vooral omdat de
berichten te verwarrend en onbe
trouwbaar zijn en de waarde van da
Engelsche ontschepingen moeilijk te
beoordeelen valt.
Wat we echter wel kunnen bespre
ken, is de psychologische weerslag
van de gebeurtenissen in het Noorden.
We hebben het dikwijls geschreven,
de uitbreiding van de ooriog tot ver
dere neutralen, moet noodzakelijk de
psychologische waarde van de neu
traliteit verzwakken. De overrompe
ling van Noorwegen en Denemarken
heeft die waarde een geweldige deuk
toegebracht. Men voelt het thans zoo
duidelijk aan: als het er op aan ko :it
zullen er nog andere kleine neutra
len volgen, dat getuigt de verwach
ting van nieuwe gebeurtenissen in
den Balkan. Ook Belgie en Nederland
zijn zich onveiliger gaan voelen. Wel
ke waarde moeten wij nog hechten
aan de waarborgen van de belligeren-
ten in 1937 en '38 geschonken?
De uitbreiding van het oorlogster-
rein naar het Noorden beteekent,
eveneens een verlenging van den oor
log. De kansen voor een vergelijk,
die betrekkelijk groot waren vóór
enkele weken, zijn thans zoo goed als
verdwenen.
UITBREIDING TOT DEN BALKAN
EN VERDER.
Er bestaat een zenuwachtige span
ning, ook om te weten wat er in den
Balkan zal voorvallen. We hebben
vroeger aangetoond hoe Italië vooral
trachtte de oorlog te vermijden in
den Balkan, waar het aanzienlijke
belangen heeft. Tijdens de laatste da-
r is de houding van Italië blijkbaar
veranderd. De pro-Duitsche toon van
de dagbladen, en de scherpe anti-
geallieerde stellingname zijn te op
vallend om er geen aandacht aan te
schenken.
De geallieerden laten voelen dot
Italië iets in het schild voert samen
met Duitschland. Er zijn vele Duit
sche toeristen aangekomen tijdens de
laatste dagen in Yougo-Slavie en
Roemenie. Italië roept nieuwe klassen,
op, trekt een deel van zijn vloot sa
men aan de Dodecanesos, enz. Het is
alles weinig bemoedigend. En als
Italië of Duitschland een machtsgreep
plegen in het Balkanschiereiland, dan
springt Turkije in den dans e:i Rus
land en het leger van Generaal Wcy-
gand.
En Amerika, de Vereenigde Staten
voornamelijk, en Japan lateri zich ook
niet onbetuigd. Over de Atlantische
Oceaan gaan meer en meer stemmen
op voor een tusschenkomst aan de
zijde van de geallieerden en Japon
maakt zich bezorgd om het lot van
Nederlandsch-lndië, voor hst geval
dat ook onze Noorderburen in Cen
krijg zouden betrokken worden.
Wordt het dan wellicht weer een
wereldoorlog?
(Nadruk verboden.) ROSKAM.
f&BBBSBBBBBBBa2S»33BE3BBBBE3B
in België, van nu tot einde jaar, aan wie
ons zendt in postzegels of stort op pest-
checkrekening 155.70 van V. Sansen-Van-
neste, Drukker, Poperinge, de som van
18,50 FRANK.
Voor het Buitenland zende men ons per
internationaal Postmandaat:
30,60 Fr. (be'g. g.) voor Kongo en Frankr.
45,00 Fr. (belg. g.) voor alle andere landen.
lBaSBBBBfaBBaBBBBtOaBBBBBBBBSB
eerste en laat het eveneens zinken.
De stormtroepen op den kop van den
havendam trokken zich terug. De heele
vloot eveneens, bestookt door het helle
vuur van alles vrat maar schieten kon,
bij de verwoede Duitschers.
Het resultaat was ten beste bereikt
23 torpedobooten en 13 onderzeebooten
zaten in de Brugsche haven geblokkeerd.
Maar het had ook de Engelschen veel
gekost. Van Engelsche zijde waren er
176 dooden, 412 gekwetsten, 49 gevange
nen. Daarbij hadden ze nog 2 schepen
verloren en 1 destroyer die eveneens in
den grond werd geboord.
De heldhaftigheid der marine-soldaten
grenst aan het onoogenlijke, als men weet
dat geen hunner tot deze moordpartij
verplicht was. en dat ze zelfs in opstand
kwamen, toen hun oversten van gedacht
waren er onderweg eenige terug te stu
ren.
Op 23 April 1925 werd te Zeebrugge op
enkele meters van den ingang tot den
havendam een reusachtig monument ont
huld met Sint Joris die den draak ver
plettert, werk van Dupon en Somers. Dit
machtig silhouet staat daar grootsch te
gen de eindlooze zee.
Mocht het eens waarheid worden dat
het menschdom het monster van den
oorlogsgruwel verplettert!
L. J.