HhM A MHABfl A Bl
Thour'oat, ühistei, Dianude ei V erne.
Weekblad voor de Landbauwcomices van Brugge,
i
ft»
H* 35, met bij voegsel
Zmida'* 27 Aiigmsti 1911.
Negen-en-veertigstejaar
Aangesloten Bij Bet Verbond der Belgiesche Periodieke Drukpers.
gemiddend 10 t. h.
II. De grond
uitgenoodigd. Zoo de uitslagen als voldoende
1
deze geleerde een serum uitgevonden heeft, dat artsen.
de eigenschap bezit de muil- en pootplaag te 8
Die onrustwekkende uitbreiding der muil
en pootplaag in onze provincie, en wel voor
namelijk in het (omliggende van Brugge, heeft
285
144
37 1/2
45
130
39
580
135
54
180
fosfoorz.
8
2 1/4
1 1/2
1
1
1 1/3
Stikstof,
21
5
3 1/2
1 1/2
3
5
Wij’ zullen ons niet stilhouden bij de be-
oordeelingen die eenerzijds verschenen ein de
wederleggingen die anderzijds gedaan werden
in nieuwsbladen, maar als staving zullen wij
de proeven afwachjten die in ons Land zelf
door Dr. Doyen zullen genomen worden, pn
om der wille van het algemeen welzijn, wen-
schen wij eenen goeden uitslag.
L. Van Haverbeke.
Openbare proefnemingen met de entstof van
Doctor Doyen, te Oostcamp.
De leden der Comicen van Brugge,
hourout, Ghistel, Dixmude, Veur
ne ontvangen het blad kosteloos.
Alle klachten of aanmerkingen
door hen te doen, betrekkelijk een
der Comicen, moeten gedaan worden
aan deszelfs Secretaris.
Al degenen die begeeren lid van
een der Comicen te worden, of die
een nieuw lid aan te bieden hebben,
moeten zich te dien einde wenden
bij den Sekretaris van het Cornice
in welks Omschrijving zij wonen.
Zich voor alle inlichtingen te be
vragen in het bureel van De Land
man, te Brugge.
HÉT VERNIELEN DER PEEMEN.
DE MUIL- EN POOTPLAAG.
De ziekte neemt van lieverlede toe en West-
Vlaanderen met de provincie Luik blijven al
tijd het (meest geteisterd. Dei opgave voor |de
tweede helft van Juli geeft immers 5225 nieuw
aangetaste hoeven met 50.105 koppen koeibees-
ten, 30,607 zwijnen en 8113 schapen, hetzij
84.000 kloppen, waarvan meer dan 55.000 in
West-Vlaanderen en meer dan 14.000 in de
provincie Luik.
Dat er over deze algemeene kwaal veel
inkt verwerkt wordt, valt geenszins te betwij
felen; het is tevens leen algemeene ramp, die
verschillige millioenen schade na zich sleept.
Het valt ook geenszins te verwonderen dat er
alle soorten van nieuwe middels aangepredikt
Worden, die onfaalbaar de muil- en pootplaag
kunnen voorkomen en genezen; mochte het
leiens waarheid zijn, dan zou de uitvinder een
onschatbaren dienst aan den landbouw en met
een aan het menschdom bewijzen en wij twij
felen er niet aan Of zijn standbeeld zou onmid-
Idelijk in volle eer en glorie dienen te prijken
Op de voornaamste plaats der voornaamste stad
van zijn vaderland. Een land zou tevens fier
mogen zijn over het bezit van een zulkdanig
weldoend vernuft.
Als de lieden in nood zijn, worden zij ge-
makkelijk bijgieloovig en stellen zij gedwee hun
vertrouwen zelfs in middels die het belache
lijkst schijnen; en nogthans mbet men hunne
handelwijze eerbiedigen. Onlangs Ontmoetten
wij kudden hoornvee die elk met een klein,
zakje tusschen de hoorns gebonden, in de wei
de graasden; dat zakje bevatte wat kamfer of
zelfs blauwen aluin. De dracht van dat zakje
werd aanzien als behebt met de eigenschap de
plaag te kunnen af'weren.
Wie zou durven aan de heilzaamheid twij
felen?
Andere bestrijdings- of geneesmiddelen
steunen Op eene wetenschappelijke proefne
ming, gedaan met ontsinettingsstoffen, dranken
of inspuitingen.
Van deze laatste wordt er voor het oogen-
blik veel gewag gemaakt en eene ware rucht
baarheid wordt gegeven Over eene behandeling
Op 17 Oiogst volgende, geeft zelfde blad on
derstaande bemerking
«Doctor Doyen heeft aan den Minister van
Landbouw eenen openbrief laten geworden,
waarin hij uitlegt dat de proeven welke hij
komt te nemen, bewijzen dat de phagogeensche
oplossing, tegen de muil- en pootplaag aange
wend, de ziekte tegenhoudt gedurende het tijd
stip van inenting, ook hare verspreiding tegen
werkt in de drie eerste dagen van het ver
schijnen der plaatselijke kneuzingen en de
bijkomende verwikkelingen voorkomt.
Dr. Doyen besluit daaruit, iets voorbarig,
dat de muil- en pootplaag eindelijk geheel over
wonnen is en dat de uitvinding zijner behan
deling onfeilbaar zal eindigen met de herzie
ning der reglementen op de gezondheidspolitie
der huisdieren.
Het Beheer van den Landbouw acht de
de bekomene uitslagen van Dr. Doyen nog niet
beslissend genoeg en zoolang het heilzame zij
ner uitvinding niet zal bewezen zijn door stel
selmatige proeven gedaan volgens een bepaald
programma, ware het onvoorzichtig de ge
strengheid onzer gezondheidswetten te mati
gen, die tot nu toe ons eenig verdedigingsmid
del zijn en blijven tegen de zoo besmettelijke en
schadelijke ziekte die onzen geheellandschen
veestapel teistert.
Volgaarne zouden wij de uitslagen van Dr.
Doyen toegejuicht hebben, maar wij moeten
bestatigen dat het ambtelijk bericht wat al te
welluidend is. De Minister van Landbouw zou
inderdaad moeten weten zöoals wij het ook
vernamen dat de gevallen van oogenschijnlijk
welslagen, niet door natuurkundige stelsels be-
statigd werden; dat in verschillige omstandig
heden het toepassen der behandeling de dood
der dieren door ontsteking voor gevolg (had
en dat de getroffene eigenaars voornemens zijn
Da Doyen als verantwoordelijk aan te klagen.
LEVENSLEER DER PLANTEN.
<O»
Tot den plantengroei is noodig: warmte
en licht, alsook lucht, water en plantenvoed
sel.
De planten trekken een deel van hun vOed-
uit den grond en een ander deel uit de lucht.
I. Samenstelling der planten.
Klaver en gras die men droogt, verliezen
veel van hun gewicht; al de planten bevatten
water.
Verbranden wij gedroogde planten, hooi
b. v. Mees tendeel vervliegt onder vorm van
rook; het overige is asch. De planten bevatten
van 3 tot 12 t. h. asch.
Om een huis te maken zijn er bouwstoffen
noodig: steen, kalk, zand, hout, ijzer, pannen,
tichels, glas, enz. De grondstoffen waaruit de
planten zijn samengesteld, zijn ten getalle van
12, die wij voor het gemak door cijfers voor
stellen, daar wij niet noodzakelijk hunnen
naam moeten kennen: 1, 2, 3, (water, koolzuur,
zuurstof), ongeveer 90 t. h. Deze bestanddeel
len vindt de plant gratis in grond en lucht.
Stikstof
Fosfoorzuur
Potasch
Kalk
- ZONDAG 27 AUGUSTI -
Foore te Alveringhem. Peerden- en Vee
markt te Boesinge. Jaarmarkt te Jabbeke en
te Löpheim. Peerdenmarkt te Reninge.
LOMBARTZYDE: «In de Koningin der Bloe
men», bij H. Diewulf, omi 4 u. namiddag, Voor
dracht over bieënkweek; onderwerp: vermenig
vuldiging van bieën, korven en kassen; aan
werving; inoogsten en uitlezen van het zeem;
spreker: H. Lepez-Marant.
VARSSENAREVoordracht over boschbouw,
door M. Glorie, Algemeen Wachter van Waters
en Bosschen, om 4 uren namiddag, in de Ge
meenteschool; onderwerp: Schadelijke insec
ten en ziekten voor de bosschen.
- MAANDAG 28 AUGUSTI -
Peerdenmarkt te Elverdinge (2 dagen).
Jaar- en Veemarkt te Oedelem.
- DINSDAG 29 AUGUSTI -
Peerdenmarkt te Wareghem.
- VRIJDAG 1 SEPTEMBER -
Opening der jacht op het waterwild, met
het net in de eendenkommen (zie n. 29 van
«Die Landman»), Laatste dag voor de inzen
ding van de; aanvragen dergenen die begeeren
het getuigschrift van voordrachtgever over vo-
gelkweiek te ontvangen (zie ons n. 34).
- ZONDAG 3 SEPTEMBER -
VARSSENARE Voordracht Over boschbouw,
door M. Glorie, Algemeen Wachter van Waters
en Bosschen, om| 4 u. namiddag, in de Gemeen
teschool; onderwerp: Schadelijke insecten eln
ziekten der hoornen.
Laatste dag van inschrijving voor den Peer-
denprijskamp, ingericht op 10 September aan
staande, door het Comice van Ghistel.
Jaarmarkt te Assebrouck. Foore te Nieu-
poort.
Wckelijksche Aanwijzer
langs zagen wij i n de nabijheid van Brugge
een landbouwer druk bezig met zijn bevuild
iland te eggen, doch deze bewerking viel hem
bijna ónmogelijk daar de hoeveelheid peemen
zoo groot was dat met eene vork op hoop en ge>-
smeten, de hoopen dikker lagen dan men ooit
Welk is de rechtstreeksche werking van
ieder dezer (grondstoffen?
Stikstof geeft de veite aan de plant; zonder
weligen wasdom, onmogelijk hooge opbrengsten
te bekomen. Herinnert u de werking van soda-
nitraat (stiksiofvette) op magere vruchten.
Fosfoorzuur werkt meest op de innerlijke
deugd: gewicht en hoedanigheid; beschot der
graanvruchtensuiker in de beeten.
Potasch en kalk werken bijzonderlijk op
stengel, blad en wortel.
Men onthoude wel dat deze bestanddeel en
alle vier onmisbaar zijn; het eene kan het an
dere niet vervangen. Ontbreekt er een, de an
dere zijn onwerkzaam en de plant blijft geheel
ten achter en bijgevolg de eene grondstof kan
de andere niet vervangen in de voeding der
planten en dus ook niet in de vetten; juist even
als in de voeding der peerden, het hooi de ha
ver niet kan vervangen, doch wederzijds de
haver het hooi. C. M.
en eggen is gewoonlijk meest
waar men
tot het uitdoen en afrapen niet kan overgaan,
uit reden van den natuurlijken toestand van
voorkomen of zie te genezen, zelfs als zij reeds
drie dagen bestaat; het is dus een behoed- en
geneesmiddel ter zelfder tijd.
In Frankrijk, geboorteland van Doctor
Doyen, zijn reeds sedert eenige weken proefne
mingen gedaan geweest en natuurlijk beweert
de uitvinder dat zijn vocht de heilzame kracht
bezit dien hij er aan toeschrijft.
Anderzijds is men meer weerhoudend en
deelt men eene andere zienswijze.
In zijn nummer van 3 Oogst laatst, schrijft
«Journal de 1’Agriculture Pratique»
«Men kondigt aan dat Dr. Doyen, van geken
de bevoegdheid, in verschillige landbouwuit-
batingen van Auge (Frankrijk) het toepassen
zijner phagogeensche vochten heeft onderno
men op een groot getal hoornvee aangedaan
van muil- en pootplaag. Deze inentingen zouden
onmiddelijke uitslagen gegeven hebben en de
aldus behandelde dieren zouden spoedig gene
zen zijn.
«Die verzekeringen van Dr. Doyen zijn vol
komen duidelijk op dat punt. Men moet wen-
schlen dat dien goeden uitslag zich bevestige».
Alle stukken betreffende den ölp-
stel moeten vrachtvrij toegezonden
worden aan Mme We Jan Cuypers,
St-Jacobstraat, 18, Brugge, en dit ten
laatste den Woensdag middag van
iedere week. »o«
BEKENDMAKINGEN.
Bekendmakingen, per drukregel 20
cent. Groote of langdurig verschij
nende bekendmakingen alsmede re-
klaamartikelen betalen volgens over
komst. »o«
Het bureel van M. L. Van Haver-
beke, Secretaris van het Comice van
Brugge, gevestigd in de Nieuwe Gent-
weg, Nr 25, te Brugge, is open alle
Zaterdagen van 9 tot 11 u. voormid
dag.
In vele landen zijn de peemen eene ware
plaag. Hunne uitbreiding en verspreiding in de
lichte gronden gaat zoo snel vooruit, dat pp
korte jaren geheele veilden doorvlochten lig
gen. Dikwijls wordt gezegd dat, wanneer men
op het eene einde van de partij trekt, het andere
medekomt. En inderdaad, de spreuk is niet
overdreveneenige achtereenvolgeindei j aren
veronachtzaamheid zijn voldoende, om voor
langen tijd de partij te vervuilen en de vruch
ten opvolgenlijk te doen mislukken.
Die schade door de peemen aan de landen
en diensvolgens aan de vruchten toege
bracht, is onberekenbaar; waar peemen in
overvloed heerschen, daar gedijen niet gemak-
seheihun^ de-bestanddodon der
Se^dX,^^ “j «ddverre dat de gpede,plan-
hiivoorbeeld ten geheel dikwijls door de peemen vei smacht
4.
5
6
7
8, 9,10, 11, 12 1
Stikstof, fosfoorzuur, potasch, kalk, zijn de
voornaamste bestanddeelen die de plant in den
grond moet vinden; zij zijn gauw uitgeput.
De overige nemen de planten in kleine hoe
veelheid lop: Jzij zijn omtrent genoegzaam in
meestal de gronden en als toemaat in sommige
vetten.
Evenals een nauwkeurig bestek en plan Ons
eene klare kennis geven over een huis en die
bouwstoffen daartoe noodig, zoo doet ons de J
scheikundige ontleding de bestanddeelen der i -
planten kennen. Zij leert ons bovendien hoeveel
van i
grepen is, bijvoorbeeld
in 1000 kilos volgens de tafels van Petermann
vindt men daaromtrent:
Vruchten
Tarwe-graan
Tarwe-s triooi
Aardappels
Voederbeeten
id. groeZe
Klaver in bloei
misbaar plantenvoedsel en maken de krachten is nagenoeg 7 t. h. Dioch de stikstof is er onder
der vetten. f t
Stikstof, fosfoorz., potasch. den grond. Nogthans is het ploegen en eggen
in in de lichte gronden ook aangewend. Nog on-
93
potasch
5 1/3
6 1/3
6
4
4
4 1/2
en het plantenvoedsel.
De gemiddende opbrengsten per hectare
kan men uitrekenen wat iedere oogst uit den
grond trekt, bijvoorbeeld
1 Hectare I
Tarwe: 3000 k. graan
en 6000 k. strooi
30.000 k. aardappels 105
100.000 k. voederbee
ten en hun groeze
Klaver in bloei
Deze cijfers zijn echter niet voldoende om ofa’ivptte mest
te berekenen hoeveel plantenvoedsel men aan
den grond moet toedienen voor iedere vrucht.
De scheikundige ontleding zou ons ook kun- aankom,eoden pachter, langen tijd
ITCil l-vw-vrvTT-zvrvl o 4- i 1 r c> I rs-f1 fine Ervri t”'/ 1111T» lOin TYP— I VVV 1 J
tasch in den grond is, doch zulks zou den land-1 bodeim vervuild land behoorlijk te zuiveren.
croud- uit,doen met den drietand en afrapen
'Ikan gemakkelijk geschieden, wanneer de par-
tij' niet geheel vervuild is en dat er enkel hier
Jen daar een tros peemen zit; na het weren der
graangewassen of bij het uitrooien der aard
appels of önmiddelijk er voor, kan men de
j partij overgaan en de hullen uitdoen.
Wanneer eene partij meer besmeurd is,
worden de peemen na het ploegen en qggen
door de werklieden a^geraapt.
Behalve voorzegde vernietigingsmiddels,
treft men een ander aan dat in geval van over
vloed van onkruid, benevens de vernietiging
der peemen, nog de verrijking van den grond
in stikstof laat bekomen.
Die gazfabrieken brengen door het distil-
leeren der steenkolen niet alléén verbrandbare
gaz voort, maar ook nog andere voortbrengse
len, Onder dewelken eene stikstofverbinding
aangetroffen wordt. Dit nevenprodukt draagt
den naam van «crude ammoniak» en bevat van
I worden.
j Zij berokkenen aan de landbouwers schade
i met de oogsten te doen mislukken en vragen
hem aanzienlijke uitgaven voor uitroeiing. Deze
kan op verschillige wijzen geschieden en, onder
de meest aangewenden, treft men het herhaal-
i dijlijk zorgvuldig ploegen en eggen, het afrapen
en uitdoen |met den drietand, het teelen van
hakvruchten en, in sommige gevallen, het
overvloedig bemesten, tot zooverre dat men be-
tracht de peemen lotader de vruchten te ver-
smachten.
Het ploegen
kennende en de samenstelling der planten, zoo toegepast in de zware grondstreken,
1 - - I 1 n I t 4- ,111 1 i l 1 v-»
F:
III. De vier grondstoffen zijn onmisbaar
en moeten siamenwerken. tdenliaam van «crude ammoniak» en bevat van
Stikstof, fosfoorzuur en potasch zijn on- 4 tot 15 t. h. stikstofde middenmatige rijkdom
zulkdanige vormen tegenwoordig, dat de yer-
Het is nutteloos aan te halen dat deze pach-
ter, een nieuwe boer, het is te zeggen een nieuw
x.. “1 zal moeten
zeggen hoeveel stikstof, fosfoorzuur en po-1 w,erjtiein eu veei geld besteden om“ dit tol in den
bouwer niet veel helpen; immers, het plan
tenvoedsel mbet (oplosbaar zijn in het l
water, opdat de wortels der planten het kun
nen Opzuigen. Van natuurswege bevatten alle
gronden een voorraad plantenvoedsel waarvan
jaarlijks een deel oplosbaar wordt door de wer
king vau water, lucht, vorst, dooi, grondbe
werkingen, enz.
Evenwel kan de grond door zijne natuurlij-
en geschiktheid een groot uit
heit tot stand brengen verwekt van een pro- ke samenstelling
vinciaal verbond dat zich met deze zaak van i werkset |op den plantengroei uitoefenen; alle
nationaal belang zal inlaten. Heden Zondag j gronden immers zijn niet even gunstig voor
Wordt reeds te Oostcamp overgegaan tot eene den plantenkweek. In veel gevallen kan men
openbare inenting van vee bij middel der ent- den grond verbeterendiepgronden, bewateren,
stof Doyen. De proefnemingen worden gedaan kalken, letmeststoffen toedienen, bedelven, enz.
door M. Liavigne^ opperveearts van het gesticht Eene der grondverbeteringen die veel natte,
Doyen, te Parijs. Al de veeartsen van West- waterzieke landen in allerbeste bouwgronden
Vlaanderen en de vertegenwoordigers van de veranderd heeft, is het draineeren of droog-
landbouwcomicen zijn op deze proefnemingen S maken met kannebuizen.
uitgevonden door een Fransch geneesheer met beschouwd worden, zal de entstof kosteloos i
name Doctor Doyen. door het provinciaal verbond, ter beschikking
Er wordt in de nieuwsbladen beweerd datgesteld worden van de West-Vlaamsche vee-
DE LANDMAN
ItfltM, ,.W
Si<- 204
- -- 1-- -
OH-
if-» s
r 1*1
JlllLMVl, WdlWiZrUUi VIA pviaüvxA ----
rr Arenil vtrii IV» J O tl O Hl 1 XW iTI Rm <T<TP
H LCl y 'WAA «.AA WA VVV y AK» vvy
w'
