NIEUWSBLAD VOOR POPERINGHE EN OMSTREKEN,
Landdag-Optocht DE BOFEESTEN 24 OOGST. - Cantate-Lichtstoet.
Hofstedeken
OE BOERENKRIJG
verschijnende den Zaterdag namiddag.
HET NOTARIËEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Meubelen en Herberggerief
i
Zondag 2?n Tuli igi3.
5 Centiemen.
ANNONCES
Den drukregel 40 c,
Herhaalde Annoncen
volgens overeenkomst.
Eerste Taps, Boliingcn
en Herbergkermissen
mits betaling van 25 c".
Alle Annoncen
vooraf betaalbaar
moeten vóór den
Vrijdag-noen
ingezonden worden.
INSCHRIJVINGSPRIJS
Bniten grondgebied van
Op grondgebied van
Poperinghe
Buitenland 1,60 fr
De plakbrieven
die bij mij gedrukt zijn,
zullen ééns onvergeld
in het blad verschijnen.
Uitgever, VALERE SANSEN, Boek- en Steendrukker, Gasthuisstraat, 15, Poperinghe.
Wekelijksche Almanak,— JuIi»Augusti.
Zon op, Zon ond.
BACQUAERT te Poperinghe en_jgeer
Notaris BACQUAERT,
Uit der hand te koopen
Een allergerieflijkst Woonhuis
BACQUAERT, te Poperinghe
en B0GAERT, te Hazebrouck,
OVERSLAG: Vrijdag 1 Oogst 1913
Den Vrijdag 25 Juli 1913,
CAMERlYNCKte Passchendale
TE RENTNGIIELST,
OVERSLAG Vrijdag 8 Oogst 1913,
De nieuwe schoolwet
Notaris Haghebaert,
Deurwaarder J. HANNEBOUW,
Op Dinsdag, 29 Juli 1913,
OPENBARE VERKOOPING
Dorp Abeele op Boeschepe,
Uiterhaud ts koopen of te pachten
BROOD- EN SUIKERBAKKERIJ
1798)
De Bo ais Pastoor.
Landbouwbelangen.
Typhuskoortsen.
pe Jaar, N35.
worden ingelijfd
Hel recht, annoncen 0/
artikels te weigeren is
voorbehouden.
2,50 Fr. VOOR IEDEREEN.
De Herbergiers hebben recht
aan Kostelooze inlassching
van twee Herbergfeesten.
Bijzondere buiten stad 2,50
binnen stad 2,00
Herbergiers buiten stad 1,60
binnen stad 1,00
mm
Zondag
27
s.
Pantaleon, Nathalia.
4 c
3 m.
7 li
35 tn.
Maandag
28
s.
Beatrice, Nazaiius, Innocentius, Victor.
4
4
7
33
Dinsdag
29
s.
Martha, Seraphina.
4
6
7
31
Woensdag
30
s
Abdon, Sennen.
4
7
7
30
Donderdag
31
s.
Ignatius van Loyola.
4
9
7
29
Vrijdag
1
s.
Pieters-bandeii. Raoul.
4
10
7
27
Zaterdag
2
s.
Alphonsus de Liguori. Aflaat Portioncula.
4
11
7
26
Nieuwe Maan. Za'erdag 2 Augusti, ten 12 ure 58 minuten
Eerste Kwartier.
Zaterdag 9 Augusti, ten 4 ure 3 minuten
Volle Maan. Zaterdag ld Augusli, ten 8 ure 27 minuten
Laatste Kwartier. Maandag 25 Augusti, ten 0 ure 18 minuten
Zondag 31 Augusti, ten 8 ure 38 minuten
Nieuwe Maan.
's namiddags,
's morgens,
's avonds,
's morgens,
's avonds.
Studiën der Notarissen
hebben het recht aan den Staat te zeggen
ge wilt,gij dat ik mijn kinders onderwijze?
STUDIE VAN DEN
te Poperinghe,
met Magazijnen, Paardenstal en 5 aren 15
centiaren grond en hof, te Poperinghe, in
de Yperstraat n" 94, met uitgangpoort in
de Vaikestraat, dienstig tot allen handel.
Laatst gebruikt door M. Louis Ampen-
Decorte.
Alle inlichtingen te bekomen bij voor
noemden Notaris Baequnerl.
Studiën der Notarissen
om 3 uren zeer stipt,
ter herberg 't Stadhuis groote markt te
Poperinghe van
Gemeenten Poperinghe en Westvleteren,
bij de Coppernolle.
LOTEN 1 tot en met 7. Eene schoone
en goede Hofstede groot 17 hectaren 30
aren 60 centiaren. Boomprijs 2000 fr.
Gebruikt tot 1 October 1919, door M. Bru
no Cornette mits 2200 fr. 's jaars boven de
lasten en de verzekeringspremie.
Ingesteld 53.800 frs.
Gemeente Watou, bij den Pauw.
LOT 8. Een ISoistedeken 't eenen
blokke, groot 4 hectaren 73 aren 20 cent.
Gebruikt door M. Dukeyne-Decrock tot
1 October 1915, mits 475 fr. 'sjaars boven
de lasten.
Ingesteld 24.100 frs.
Gemeente Stavele, Oosthoek.
LOT 9. Eene partij Hsmigrus sectie
A, nummer 493, groot 78 aren.
Gebruikt tot 1 October 1917, door M.
Alois Gaucquie mits 100 fr. 's jaars, boven
de lasten.
Ingesteld 3100 frs.
Vermogen van Opbod.
om 3 1/2 uren namiddag,
te Poperinghe,ter estaminet -Het Stadhuis-,
in du verkoopzaal der Notarissen,
De Notaris CASSIERS,
te Poperinghe, ten overslaan van den Heer
Vrederechter van 't kanton,
Heeft ter oorzaak van Failliet, ten ver
zoeke der Curators de Heeren Albert BiE-
BUYCK en Robert GLORIE, beide advokaten
te Yper,
OPENBAARLIJ K TOEGEWEZEN
mits 8500 fr. aan dl Heer Maur. Vande-
voorde-Timperville, metser te Poperinghe.
Stad Poperinghe. Veurnestraat.
Eenigen Koop.
Een groot en gerieflijk WOONHUIS met
koetspoort, stalling, werk- en bergplaatsen,
verdere afhangelijkheden en volgens kadas
ter sectie F nummers 182 en 182h, 5 aren
45 cent. grond, koer en hof.
Onvergeld bewoond tot 1 October 1013,
door den gefaalden Jules Carton-David.
NOTA.
Volgens art. 565 der wet van 18° April
1851, zal iedereen het recht hebben binnen
de 15 dagen na de toewijzing, een opbod te
doen van ten minsten 1/10 van den princi
palen overslagprijs, wélk opbod nrout ge
daan worden bij exploit van deurwaarder
beteekend aan dén Notaris die de toewijzing'
zal gedaan hebben en bekend gemaakt aan
den Curator en aan den Kooper.
En ten gevolge van zulkdanig opbod zou
de toewijzing voor iedereen moeten Uergaan
worden ten verzoeke van de Curators zon
der verdere bomachtiging, door zelfden
Notaris en op de zelfde wijze als de eerste
om dezen koer definitief te worden.
i Zeer welMaar 't zal zijn om de ziel vau
mijne kinders niet bedorven te zien in scho
len waar men de godsdienst beslastert of
waar men van geen godsdienst spreekt, 'k
Wil voor mijn kinders eene school waar ze
godsdienstig opgebracht worden.
Niemand kan dat recht, die vrijheid aan
de ouders ontzeggen Van daar, dat nevens
de verplichting die de Staat oplegt ook de
vrijheid bestaat die aan (le ouders toekomt,
en die de Staat, wil hij onpartijdig
handelen, aanvoerden moetanders is
er zieledwang in 't spel, is er krenking
van geweten, en die dwang en die krenking
zijn de ouverdraaglijkste die bestaan de
liberalen hebben t ondervonden van 1879
tot 1884.
Wat moet de Staat nu doen om in dien
zin de vrijheid der ouders te eerbiedigen
Maken dat er overal scholen zijn waar de
katholieke ouders in volle gerustheid hunne
kinders mogen naartoe zenden.
Scholen maken kost geld. Scholen onder
houden nog meer De katholieken hebben,
geheel het laud door, vrije scholen gebouwd
en, dooréén genomen, zij voldoen, in 't
Vlaamsche land bijzonderlijk, aan alle nood
wendigheden. Maar, in de groote steden en
in 't Waalsche land zijn de vrije scholen
in onvoldoend getal, want daar is een perk
en paal aan de mildheid der katholieken,
hoe edelmoedig deze ook huane beurs open
zetten. Daaruit komt dan ook dat in die
groote steden en in 't Walenland het getal
vrije scholen onvoldoende is en dat vele
ouders hunne kinders tegen wil en dank
moeten zenden naar scholen die hun geen
't minste vertrouwen inboezemen, te weten,
I de gemeentescholen die vet betaald zijn uit
Hot voornaamste punt dat ia de school weïj de gemeentekassen en mild ondersteund
opgenomen werd, is do verplichting voor' zijn door Staat en Provincie,
de ouders hunne kinders naar school te De vrije scholen kunnen wel is waar ook
zenden, 't Is voor een meerder welzijn dat- aangenomen worden door de gemeenten en
de Staat zulken maatregel voorgeschreven' genieten dan dezelfde voordeelen als de ge-
Openbare Vcrkooping;
van een
zeer wel gelegen
langs de Belfroidstraat keizei
Verdeeld in 3 koopen als volgt
1De Gebouwen met 10 a. 35 cent grond!
cn hof. sectie E nummers 767b 767c en 768b
Gebruikt door Ihnri Struye. Hand
slag met de geldtelling.
Ingesteld1325 fr.
2. Eene goede Weide, groot 1 heet. 8 a".
60 cent., sectie e nummer 790a.
Ingesteld,5375
En 3. Eene allerbesle partie Zaailand',
groot 86 a. 20 cent., sectie E numm. 284a,
Ingesteld4650 fr
Koopen 2 en 3 gebruikt door Ac hiel iW-
gache, tot 1 October 1917, aan 283 franks
'sjaars, boven de lasten!
om 3 uren zeer stipt namiddag,
ter herberg - A ia Cour de Commerce bij
CharlëS Ghillebaert, Meessonstraat, te Pope
ringhe.
Inlichtingen te verkrijgen bij gemelde
Notarissen.
heeft.
't Kan misschien aardig schijnen Maai
we beleven een tijd dat sommige dingen, die
over enkele jaren nog onmogelijk hadden-
kunnen in de zeden dringen, van lieverlee.
Studie van den
TE PRO VEN.
Seffens over te nemen.
4/2 Geniet Koorn, - 450 blokken
Hoppe; - Haver, Rogge, Beetrapen,
Aardappels, enz. bij de
Weduwe DELPLACE,
Woesten kalsijde, POPERINGHE.
Kantoor van den
TE POPERINGHE.
Door uit scheiding van bedrijf.
Op ItiiiMlag 'itt Juli ttili't,
OPENBARE VKRKOOP1NG VAN
ter herberg
- a la Ville de Dunkerque Watoustraat,
te Poperinghe,
bewoond door de Wed. Henri Decorte.
om 4 ure namiddag
ter herberg De Vink te Watou-Abeele,
in eene zitting van
Een WOONH UIS staande op grond der
kerkfabriek van den Abeele, langs de kassie
van Poperinghe naar Steenvoorde.
Laatst bewoond door Francis Samyn en
thans ledig. Aanslag met de geldtel
ling.
Uit oorzaak van vertrek.
52e Mengelwerk van «DE POPERINGHENAAR
eene zeer wel bekolante
te POPERINGHE, Noordstraat, N° 14.
Oven op Loten, naar 't laatste stelsel.
Onm iddelijke ingenoltreding
Zich te begeven bij den Notaris Bne-
«juaei-t, Yperstraat, N°77, te Poperinghe.
historisch tafereel uit de xviiie eeuw,
DOOR
Hendrik CONSCIENCE.
Eensklaps ontvloog hem een schreeuw,
zoo zonderling snijdend en toch zoo blij, dat
hij tot de opene plaats herklonk en de wach
ten met verbaasdheid sloeg.
De brouwer was met opgeheven armen
vooruitgesprongen en ijlde eenen man te ge-
moet, die uit de verte in vollen draf en hij
gend tot hem kwam geJoopun.
Bruno. Brunoriep hij, gauw,
gauw, of het is te iaat
Maar Bruno stormde hem sprakeloos
voorbij, vloog door het wachthuis op de
opene plaats en liep tot de wachten, die
reeds in het gelid stonden en slechts het
bevel van den veroordeelde zei ven afwacht
ten, om hem een tiental kogels door der
boezem te jagen.
Houdt op Houd op r iep Bruno, de
Generaal schenkt hem gvnade
Met deze woorden reikte hij een geschre
ven bevel tot den Overste maar op hetzelf
de oogenblik viel zijn gezicht in de oogen
van Simon-Brutus
plaats en viel bijna stervend aan den hals
zijns zoons
Deze leunde als vermorzeld tegen den
(muur hij scheen de tegenwoordigheid zijns
vaders niet te bemerken, en sprak in ver
dwaaldheid tot zich zeiven
Bruno Bruno heef mij gered
XII
Het was des anderen daags omtrent den
noen,
Eene doodsche stilte heerschte over de
stad men hoorde slechts het weergalmend
gedonuer der kanonnen, het gehuil van het
moorddadig ijzer en het gekletter der vens
terglazen, die door het springen van obits
of hom werden verbrijzeld (1).
Geen enkel burger was er in de straat te
bespeuren alle deuren waren gesloten. Men
kon vermoeden, dat de inwoners, bij een
naderend doodsgevaar met schrik bevangen,
zich in hunne kelders hadden verborgen,
zoowel om niet door het geschut te worden
getroffen, als om na de beslissing van den
strijd aan de wraak der overwinnaars te
ontsnappen.
Ter uitzondering van eenige vendels ston
den de patriotten hoven de wallen, om eiken
aanval des vijands te wederstaan en af te
keeren. Zij hadden loopgrachten in den
grond gedolven, en hielden zich in deze
schuil voor de kanonsballen, die onophoude
lijk over hunne hoofden ter stad
aaiMieerd wopden. .Trrmwroiis,.man „is.er nyjj^Jin htyjinp. tegenstfflgp.rs en enkel dooi' den,
gewend gerocht de vrijheid/Staat 'ondersteund worden.' Ge voéTf den
meentescholen. Maar de gemeenten zijn vrij
ze aan te nemen of niet. en zoo gebeurt het
dat de vrije katholieke scholen in de steden
of de gemeenten waar liberalen of socialisten
aan 't hoofd zijn. geen onderstand ontvangen
invlogen.
(I) Brussel, 29ste brumaire. Vijf kolonnen onzer
troepen hebben den 24sten dezer de stad Diest om-
i. ringden 5,400 Rebellen er In opgesloten. Vele artillerie,
Beiden werden doodsbleek. Bruno Kcor- van Mneslricht en AAechelen aangekomen, is geschikt
de zich om en vluchtte door het wachthuis dtn de stad in brand te schieten. Men meent, dat nie-
weg in de straat. Irnand van de muitelingen het zal ontsnappen.
De oude brouwer verscheen op de opene (Gazette van Antwerpen, Decadi lOdefrimaire, jaar7.)
lengskens aan
waarmede onze iandsgenooten zoo geschermd
en hoogopgeloopen hebben sedert 't jaar 30,
te ontlasen vau de misbruiken waartoe zij
aanleiding gaf. Een voorbeeld zal die be
wering' staven op tastbare wijze. Op econo
misch gebied schiep de vrijheid van doen en
laten het kapitalism, in zijn slechtsten en
engsten zin beschouwd, 't is te zeggen in de
beteekenis van het misbruik dat de bazen
deden van hunne overmacht om met de
arbeiders te handelen volgens goeddunken,
zonder rekening aan iemand te moeten geven
van de wijze waarop zij met de werklieden
omgingen.
Die vrijheid werd gekortvlerkt door de
sociale wetten omdat zij wezenlijk op een
ouverdraaglijken en onmenscMijken dwang
uitliep, 'k Geve daar een voorbeeld dat best
doet uitschijnen hoe de wetgever met recht
en reden lusschenkwam om de misbruiken
van de vrijheid te beteugelen.
Mogen wij 't zelfde niet zeggen van de
vrijheid die aan de ouders toelaat te beschik
ken naar beliefte over hunne kinders in een
geval waar de toekomst van deze kinders
op 't spel staat De ouders zouden dus de,
vrijheid mogen behouden hunne kinders
onwetende te laten of niet Neen Hier
kan geen spraak zijn van oprechte vrijheid
Het kind is als de werkman. Hei heeft
recht op de bescherming van de openbare
besturen en waar de zorge der ouders te
kort schiet, zoowel op zedelijk als op stof -
lijk gebied, mag de Staat tusschenkonien,
om te voorzien in de zorg loosheid der ouders.
Yan eenen anderen kant mag die verplich
ting op haar eigen niet bestaan zonder zekere
waarborgen die de ouders van hunnentwege
het recht hebben te eischen, waarborgen die
de wijze betreffen waarop de ouders hunne
kinders willen onderwezen zien. Want de
ouders hebben zielelast en zij alléén dragen
de verantwoordlij kheid ervan. Katholieke
ouders moeten hunne kinders in den katho
lieken godsdienst kunnen opbrengen en zij
Daar zij geen grof geschut bezaten en de
Franschen met inzicht buiten het bereik
van het schot der geweren hieven, konden
de boeren den vijand geene de minste schade
toebrengen, en zagen zich tot een ontmoe
digende werkeloosheid veroordeeld.
Wanneer zij ter vlucht eenen blik in de
verte over de omliggende velden en geberg
ten wierpen, sidderden de meesten bij de
overtuiging, dat er geene hoop op zegepraal
meer overbleef Hoe verre het hoog ook dra
gen mocht, overal scheen de grond overdekt
met de krielende menigte der vijanden, die,
in dichte scharen geschikt, nederdaalde in
de diepten, zich verlengde over de vlakten,
opklom over de hoogten en zoo de stad in
eenen ontzaglijken muur van staal en ijzer
omsloot.
Üp de Markt,'langs de huizen, die door
hunne ligging tegen het geschut des vijands
beveiligd waren, stonden de overige vendels
van het leger der patriotten.
Bruno wandelde daar met langzame stap
pen heen en weder zijn gelaat was droef en
neerslachtig. Bijwijlen morde hij spijtig in
zich zeiven en stampte met ongeduld op den
grond, alsof eene onderdrukte gramschap
hem ontstelde.
Bij de Waldeghemsche hende stond Karei
uit de Leeuw, met het hoofd op de borst
ten gronde blikkende en gansch moedeloos.
De/elfde sombere stilte heerschte onder de
duizenden mannen, die zich op de Markt en
in de aanaplende straten hielden geschaard.
Buiten eenig gemor tegen de onbegrijpelijke
werkloosheid van den Generaal de Roumi-
roir, hoorde men er niets dan liet getrappel
van eenzam dravende ruiters, die voor eene
groote herberg op de markt stilhielden, om
minderachtigen toestand waarin de vrije
set olen daardoor verkeeren. Is dit recht-
veerdig
't Is grootendeels om te voorzien in dien
minderachtigen toestand en aan de vrije
scholen evenveel rechien toe te kennen als
aan de anderen dat de nieuwe schoolwet
uitgeveerdigd werd. Nemo.
IV.
Den 24 Juli 1873, 't zelfde jaar van het
verschijnen van zijn Idioticon, werd De Bo
ingehuldigd als pastoor te Elverdinge.
Ziet hier wat een oude Fllverdingenaar die
De Bo van bij gekend heeft over hem schrijft
Als Mijnheer De Bo hier toekwam, betee-
kende de parochie niets meer, alles was
om zeepe door Pastoor Vermeulen die oud
en ziek was. Ehwel, 't mag tot zijne eere
gezeid worden in korten tijd was
de parochie vernieuwd, alles herleefde in
de kerke. Hij was toch zoo geern gezien
niemand had durven een woordje kwaad
van hem spreken.
- Ook mag hij met recht troost der
armen genoemd worden, want hij gaf
al weg wat hij had, hij hadde honger
geleden om te kunnen geven.
Met zulk een pastoor was Elverdinge
een hemel. Veleu hebben gekreschen, en
allen waren spijtig als hij moest weggaan."
Hoe zeer De Bo te Elverdinge gegeerd
was, blijkt onder ander hieruit dat zijn
portret daar nog in veel oude families op de
schouw prijkt.
Wanneer Pastoor De Bo naar de bosschen
ging, kwam hij altijd te huis met goheele
armvollen wilde planten, alle soorten van
gershuttenhij bracht ook alle slag van
beesten meê die kropen en vlogen vlinders,
rupsen, vlinderpoppen en daar van maakte
hij een museum in zijn voorplaats. De men-
jschen wisten dat, en van zoohaast ze ietsj
raars vonden droegen ze 't naar Mr den
Pastoor die hun zei, gelijk in den ouden tijd
God loon 't je.
Hij hield ook veel van oude boeken, ker-
keboeken en almanakken waar er spreuken
op stonden. Uit de oude kerkeboeken schreef
De Bo de schoonste gebeden over, verzamelde
er van links en rechts, schikte, stelde ver
band, bracht eenheid, en de vrucht van
dezen nieuwen arbeid was het alomgeprezen
kerkboek 't Gulden Wierookvat
Uit hetgeen gij hierboven gelezen hebt
kunt gij reeds besluiten dat Pastoor De Bo
een liefhebber was van bloemen en gewassen;
ook zantte hij even gaarne kruiden als
woorden. Hij teekende zorgvuldig de namen
op die 't volk aan de kruiden geeft, nevens
de wetenschappelijke namen der kruiden.
Hij bezat een prachtig kruidboek of verza
meling van gedroogde en gerangschikte
planten. In den hof en in den vijver van het
kasteel te Elverdinge kweekte hij allerhande
zeldzame gewassen. Hetgeen hij over krui
den en planten geschreven of aangeteekend
had, werd bijeenverzameld door een andere
kruidliefhebber E. H Samyn, en zoo ver
scheen het tweede wetenschappelijk werk
van deo geleerden Do Bo zijn Kruidwoor
denboek een kostbare bijdrage voor de
wetenschappelijke taal.
Hij had de bloemen zoo lief dat hij moei-
ijk kon dulden dat zijn hovenier sommige
kruiden uit zijn hof verbande. Voor hem
bestond er geen onkruid. De bloemen waren
voor hem de sterren van den aardbodem,
zooals de sterren van het firmament hem de
bloemen van hierboven schenen te zijn.
Voor zijn dcopkiud dichtte hij het volgende:
Sterren en bloemenAlfonsken mijn kind
Sterren en bloemen! 'k heb ze altijd bemind.
Sterren en bloemen ik wierd een oud man,
Sterren en bloemen! 'kenzweegernooitvan.
Sterren zijn bloemen in 't blauw firmament
Bloemen zijn sterren op de aarde in de lent,
Sterren van hier en de bloemen van daar,
Sterren en bloemen weerspiegelen malkaar.
Bloemen in 't groene bevloeren den grond
Van het paleis dat de Schepper ons jont
Stggren behangen deyaute daarvan,
Labnp^ri z;;o hooge, Ten kan „niemand aan,
Bloemen doorbloeien het zomergetij,
Maar met den winter ver welkeren zij
Sterren verschijnen als de avondbeê luidt,
Maar met den uchtend gaan ze altemaaluit...
Den 27 September 1881 werd hij pastoor
benoemd te Ruiselede. Daar vond hij als
onderpastoor een vau zijn oudleerlingen den
E. H. Flameer. Over den tijd dat De Bo pas
toor was te Ruiselede schrijft deze het vol
gende De Bo 1 't ww "1 Lento er was
en dat herte wasomkransd met eenvoudige
godvruchtigheid, priesterlijken iever, uit-
gebreide wetenschap, onwankelbare zoet-
aardigheid, broederlijke genegenheid,
vaderlijke bezorgdheid.
't Vervolgt.
berichten te brengen of bevelen te ontvan
gen.
Uit deze herberg traden op dit oogenblik
eenige Oversten, die in aller haast tot de
vendels gingen
Even spoedig verlieten de kapiteins hunne
benden en begaven zich van alle kanten
naar de herberg des Generaals de Roumi-
roir. Zijn gelaat droeg insgelijks den stempel
van verdriet en mismoed
Bijwijlen schudde hij wanhopig het hoofd,
terwijl hij zijn oog op een blad papier geves
tigd 'hield dat waarschijnlijk zeer shchte
tijdingen bevatte.
Zoo haast hij zich door de geroepene
kapiteins omringd zag, sprak hij op moede-
loozen toon
Vrienden onze vaderlandsche zaak ver
keert in groot gevaar. Ik weet niet, wat te
beslissen; ik durf'alieen niet beschikken
over het leven van zoovele moedige mannen.
Geeft mij uwen raad. Wij hoopten met
recht, dat het bezit eener vesting ons sterk
zou maken en de steden zelve ten voordeele
van 's lands onafhankelijkheid zou doen
opstaan maar de vijand, ons inzicht al te
vroeg doorgrondende, heeftal zijne krachten
saam geraapt om ons te verpletten. Twee
dagen zijn hem toereikend geweest om een
ontzettend leger rondom Diest te vergaderen.
Alle oogenhiikken wordt hij door nieuwe
hulpbenden versterkthet aankomen van
allerlei troepen en oorlogstuig duurt onver-
broken voort Op het doen van uitvallen
mogen wij niet meer steunen. Wij verliezen
er nutteloos onze moedigste gezellen bij, en
daarenboven, de vijand is reeds zoo machtig
in het veld. dat w ij onmogelijk tegen hem
kunnen staan. Langs eenen anderen kant
bid ik u in overweging te nemen, dat de
Geld te verdienen
Er is nu op dezen oogenblik geld te ver
dienen, veel geld, voor de boeren die... rap
zijn.
Wfj hebben tot hiertoe eenen zeer slechten
zomer, gedurig regenen.
Zonder twijfel zal de aardappelplaag wel
dra hare verschijning doen misschien is ze
al hier of daar waargenomen.
't Is nu de tijd om de aardappels met bor-
deleeschen pap te besproeien. De landbou
wers die het zullen doen zullen er wel bij
varen, dat weet elkeen het besproeien
is altijd goed, maar vooral in jaren zooals
dit. Het kan de opbrengst met de helft of
met de drie vierden vermeerderen.
Maar er mag uiet meer gewacht worden
Handen uit de mouwen
Op tomaten werkt het besproeien even
voortreffelijk a!s op aardappelen
Cliieorei Van Tieghem - Dupont,
wordt in alle kruidenierswinkels verkocht.
mondbehoeften in Diest volstrekt ontbreken
geene twee dagen kunnen wij het nog vol
houden, zonder dat de honger ons onweer
staanbaar ter stad uitdrijve. En luistert,
welke tijdingen men uit de hoofdstad meldt
Brussel, 14ie brumaire7d8 jaar der
Fransche Republiek, een en
onverdeelbaar.
Gisteren cn eergisteren zijn hier eenige
escadrons Huzaren en verscheidene ko
lonnen Infanterie aangekomen. Wij ver
wachten nog de Huzaren van Chambo-
rent die van Parijs komen, als ook een
regiment Jagers te paard uit het leger van
Mentz. Men verneemt insgelijks, dat de
weg van Parijs herwaarts overdekt is
met troepen en A rtillerie, welke het Direc
torium naar Belgenland doet optrekken,
om met den opstand der Brigands een
einde te maken. Verder zijn er vele kolon
nen Nationale Garden uit Rijssel, Douai
en andere bijgelegene, plaatsen van Fran
krijk op onze grenzen aangekomen.
- Gij ziet het, vrienden, er is geene uit
komst aan gansch Frankrijk schijnt om
Diest samen te willen loopen, om ons onder
de overmacht te doen bezwijken. Mijne
gedachte is, dat wij deze stad moeten verla
ten... en dewijl wij. zonder gevaar van
verpletterd te worden, dit bij dag niet kun
nen beproeven, zou het voordeeligste zijn,
dunkt mij. des avonds of des nachts, in de
duisternis, bij verassing door den vijand te
breeken en in de bosschen ons te begeven.
Weet iemand beteren raad, ik zal hem met
dankbaarheid ontvangen.
Een dof gemor van spijt en beklemde
woede ontstond onder de kapiteins, doch
Al de geneesheeren zijn het eens om te
verklaren dat de besmetting der typhus- en
typhusaardige koortsen voortzet door het
water. Dus drinkt geen rauw water in tijden
van heerschende typhus beter nog, drinkt
nooit geen ongekookt water daar waar het
water uit ondiepe putten komt, zooals het te
Poperinghe algemeen het geval is. Het
schijnt dat de politie de stadspompen van een
onzer wijken gesloten heeftheel wijs ge
handeld Maar wat zullen de bewoners van
dat gebuurte dan drinken Water bij eenen
gebuur gehaald Opgelet want het gevaar
is even groot. Het water koken is de eenig-
ste maar zekere waarborg.
Moesten wij nu wat verder zoeken naar
de oorzaken van het bezoedelen der water
putten, zoo kwamen wij uit op zware ver
antwoordelijkheden van zekere eigenaars, en
het is hoog tijd dat het stadsbestuur die eige
naars belette zoo te... mooschen, 't is 't echte
woord
Immers de putten die nu bezoedeld zijn,
zullen eeuwig verdacht moeten blijven
pompt het water af, kuischt den put zooveel
gij wiltomdat het water onzer ondiepe
putten voortkomt uit de opperste grondlaag
en dat deze grondlaag juist besmet is,
daarom zijn die putten te dempen, kortweg.
En nieuwe maken op eenige stappen daar
van? Verloren werk, aaDgezien de grondlaag
waarin gij die putten maakt, besmet is en
blijft.
Wat dan gedaan
Kan men geen groote middels gebruiken
noch zich groote onkosten getroosten, ik
bedoel eene algemeene waterleiding, men
kan ten minste de regels doen toepassen der
gezondheidsleer, dat is goedkoop, en
beletten dat een gebuur door nalatigheid,
slordigheid, gierigheid gansch een gebuurte
verpeste
Eenige voorbeelden elkeen drage ervan
weg wat hem belieft.
Vroegertijds bestond er van aan het Poor-
tegat tot aan de Meessenstraat tusschen den
IJzerweg en de Yperstraat een waterloop
heel breed, die moet bij het kadaster bekend
zijn daarin liep voorheen al het vuil water
van vele huizén van Yper- en Meessenstraat,
en van daar verder. Nu is die waterloop ge
dempt. Hoe? Door wien? Elke aanpaler
heeft ingepalmd. En waar loopt het vuil wa
ter Het zinkt in den grond en besmet de
grondlaag waaruit onze steenpuiten wa
ter trekken
Een groot deel van het bebouwde deel
van St Jans parochie voert het vuil water
weg langs den dijk die loopt langs de Brug-
gestraat en van daar over den Kouter - -
langs wierd een huis cu en de duiker
onaér nei ligt te hoog dus heeft
die waterloop geen val meer, het vuil water
blijft staan, parfumeert het gebuurte, en
bederft den grond waaruit drinkbaar
water sijpelt in onze steenpuiten
Zekere stadsbewoners kweeken konijnen,
geiten, dat is nog 't minste, maar ook
een geheel geboerte dat eenen mestput ver-
eischtdie mestput besmet de naburige wa
terputten en geheel de grondlaag, zoodat
het nutteloos is de putten te doen zuiveren
't kwaad zit in den grond. Maakt dan maar
processen een oordeel van het tribunaal zal
dat kwaad niet kunnen herstellen.
Enz. Enz. Laat nu al de lieden spreken
die door eenen gebuur hunne erve zien be
schadigen, daar hun waterput ongebruik-
baar wordtvele kleine burgers of pachters
van huizen zijn machteloos voor dit misbruik
dat men te Poperinghe onbeschaamd het
water verpest. Dat de bevoegde Overheid
strenge maatregels neme en toepasse 't is
hoog tijd want onze meening is dat de helft
der waterputten te Poperinghe zouden moe
ten gevuld worden, moest men hun water
aan een grondig onderzoek laten onderwer
pen.
Een der aangenaamheden van 't
huiselijk leven is een goede tas koffie bereid
met Trappisten chicorei Vincart.
Dépot bij gebr. Delhaize Moncarey-Sansen.
niemand antwoordde rechtstreeks op des
Generaals vraag.
Bruno, met de armen op de borst gekruist,
stond te beven, als hadde Koorts hem aange
grepen.
Mijn eigen hart zegt mij, hoe pijnlijk u
het gevoel onzer onmacht moet zijn
zuchtte de Generaal Hadden wij slechts
eenige kannonen, misschien ware er nog
eenige kans om tijd te wiünen en op onder
stand te wachten...
Bruno deed eenen stap vooruit en sprak
met eene stem, die van hevige ontroering
getuigde
Kanonnen, Generaal Er staan tien ka
nonnen op den Allerheiligenberg. Deze
batterij beheerschtdegansche stad zijspuwt
sedert dezen morgen vernieling en dood
over ons zij is de sleuter van de macht
onzer vijanden. Welnu, dragen onze gewe
ren niét verre genoeg, laat ons tot den
vijand loopen en hem zoo nader komen, dat
onze bajonetten lang genoeg worden tot de
wraak. Indien wij durven zijn, wat wij vóór
vier dagen nog waren, dan zullen wij de
kanonnen op den Allerheiligenberg gaan
halen...
Ja, ja, hij heeft gelijk riepen de aan
hoorders. Winnen of bezwijken, wij moeten
strijden de werkelijkheid vermoordt ons
Het is eene gevaarlijke onderneming,
bemerkte de Generaal. Daartoe is veel
moed en onverschrokkenheid noodig. Ik
twijfel in den toestand, waarin wij ons be
vinden, of onze mannen wel met de ver-
leischte vermetelheid eenen bijna zekeren
dood zouden te gemoed loopen. De minste
aarzeling ware ons aller verlies.
Nadruk voorbeljoudsn. Wordt voortgezet