HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voorPoperingh en Omstreken.
Vrede.
Zondag1 29n Juni 1919.
10 Centiemen.
16e Jaar. N' 4.
V. SANSEN-VANNESTE
Mogen we vergeten?
Zijn wij ook Belgen
of wat zijn wij?...
Wraakroepend!
BANK van POPERINGHE,
Vlaamsche houthakkers
Andere tijden, Andere zeden.
Öe Duitsche Oorlogschepen
in don grond geboord.
In 't Buitenland.
Stad Yper
Abonnementprijs s
Jaar in Stad te huis besteld
buiten Stad met de post
Buitenland
5.00 fr.
5.75 fr.
7.75 fr.
Uitgever
Gasthuisstraat. i5, Poperinghe.
Al gaven ze ons steden weder en
dorpen nog zoo schoon, al brachten
ze ons huizen rijker dan paleizen, al
zwoeren ze ons bestendige vriend
schap, nooit, nimmer nooit mogen w
vergeten.
Ze hebbenons Vlaanderen verwoest
onze kerken platgebrand, onze heerd-
steden verhakkeld en bezoedeld onze
brokkelingen van half rechstaande
muren dragen het bloed onzer Vlaam-
sche jongens, Leeuwen, Helden, Mar
telaars, die sneuvelden voor recht en
voor plicht, trots en edel, onmachtig
voor duizenden bandieten, dat mogen
we nooit vergeten.
Moesten we bij den herworden
heerd in ons Vlaanderen, gezeten bij
den straal der blauwendige heerd
vlammen, moesten we daar ons wel
varend wanen, rijk herworden aan
eigen zielsgenot, zoodra zouden de
schimmen onzer helden die droomen
komen stooren, en diep in de ziel zou
den ze doen ontwaken wat er nooit
in sluimerenmag, neen nooit mogen
we vergeten.
Daar, voor mijne oogvn, daar langs
de wereldberoemde Yzerlanen waar
het vaandel der Belgen - 't schoonste
der volkeren - het vaandel van onge
vlekte eereplooien, pal stond als de
rotse bij oorlogsorkanen - waar de
zwarte Leeuw de vlerken van den
zwarten Arend klauwde en knakte
voor lange - daar durven we's avonds
niet voorbijgaan uit vreezedater, van
uit de diepten der
schimmen oprijzen, in 't
kleed van-den roem gewonden., hel
den dien we nooit mogen vergeten.
Daar, in onze stiller geworden
woningen, daar blijven onze kinder-
wiegen uit strooi gevlochten, doch
't schijnt me rood van 't bloeden der
kleinen, zonder genade uitgemarteld
door den Ilerodesvan over oen Rhyn,
den meineedigen overweldiger... en
onze jongens
omdat ze bloed voe
len rond het herte, roepen om wraak
volkswraak is heilig over de
kindermoorden die we nooit mogen
graven
zouden
goddelijke
meineedigen overweldiger.
vóór die wiegen zullen
rillen en trillen
hunne torens neèrgebeukt, en onze
klokken gestolen. Ach ze hebben
uit onze klokken moorddadige ge
drochten gemaakt om ons bloed, ons
laste bloed over den lande te doen
spoelen uit onrecht, uit dwang,
uit meineed.
Nooit mogen we dat
vergeten
Yzerling.
vergeten.
Daar in onze nieuwaangelegde
bloemengaarden worden weg en we
gel met balsemgeuren doorwasemd,
doch de kroon en kelkbladjes dragen
bloedvlekken, en de vruchten zullen
naar lijken smaken,., ach arme,
't verleden zou zijne stemmen verdoo-
ven, en de weerklank der vlaamsche
zeewateren zouden nooit noch lief
noch grootsch meer spreken moesten
wij Vlamingen, moesten we dat ver
geten. Daar bijen rond onze Yzerlan-
den liggen en treuren uitgestrekte
kerkhoven en de treurbranken k rij -
schen jammerklachten over de gra
ven... doch waar zijn onze kerken,
onze kunstkroon van Vlaanderen
De vloersteenen liggen daar nog
en ze dragen bloedperelen, 't bloed
onzer priesters, 't bloed onzer marte
laren en de klokken waar zijn ze
Onze klokken klonken de stemmen
van ons biddend Vlaanderen, de alge-
meene en katholieke stemmen inden
tempel van het heelal, om den Heere
lof te zingen en dank en hertverlan
gen. Onze klokken snoerden de Vla
mingen in één lijf, in één ziele vol
broederlijke minne. Onze klokken
w^ren godgewijde en ingezalfde En
gelentalen van godsdienst en vader
land, noodhoorns of zegeklaroenen,
liefdezangen of rouwklachten.
Onze klokken waren de Engelen van
Vlaanderen om den Vlaming zijn ge
bed te prevelen voor de haan zijne
vlerken sloeg, zijnen zegen te bidden ^oor de stad en vuurpijien de lucht injagend
over tafel, zijne ruste te wijden in
't duisteren van den avond. En
wacbarm, de barbaren kwamen om
Vlaanderens krooneperelen ten gron
de te strooien in'tslijk. Onmachtig
om onze kunstjuweclen te evenaren,
zeliebben onze Yzerdorpen ontkroond,
APOTH EEK - DrtüGERI J
A. KESTELUN,
Gasthuisstraat, 35, POPKPINÖLE.
van Merris, Coevoet Cie.
De Volkswil.
Drukkerij - Papierhandel,
Berichten 25 cent. de regel Notarieële berichten 30 cent.
Grootere herhaalde annoncen, prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor den Vrijdag
noen ingezonden worden.
Alhoewel de omstandigheden het aan
toonden kon tnen toch moeilijk gelooven
dat we eindelijk de lang gewenschte Vrede-
dag bereikten.
De verledene week had het duitsch Mini
sterie dat tegen het onderteekenen van den
vrede gekant was, zijn ontslag genomen en
plaats gemaakt voor een ministerie dat ge
neigd was om toe te geven.
Maandag 23 Juni moest het beslissend
antwoord gegeven worden, en zie hier den
tekst van den brief door de duitschers aan
de verbondenen toegezonden en waarin zij
het vredesverdrag aanveerden
Versailles, 23 Juni 1919.
Mijnheer 1
De minister voor buitenlandsche zaken
verzoekt mij het volgende aan Uwe Excel
lentie mede te deelen
De regeering van de duitsche republiek
heeft in de laatste mededeeling van de geal
lieerde en geassocieerde mogendheden met
verbijstering gezien, dat deze vast besloten
zijn met geweld van Duitschland het aan
.vaarden af te dwingen van d®.jawnwaanW
cue, ainoewei oruuiooi van ieuer stoffelijk
voordeel, tot doel hebben aan het duitsche
volk zijn eer te ontnemen.
De eer van het duitsche volk kan niet
geschonden worden door om het even welke
gewelddaad. Na het ontzettend lijden van
deze laatste jaren, ontbeert het duitsche volk
de middelen om zijn eer te verdedigen. De
duitsche regeering kapituleert voor een ver
pletterende overmacht, zonder daarom haar
zienswijze op te geven over de weergalooze
onrechtveerdigheid welke de vredesvoor
waarden uitmaken. Diensvolgens verklaart
de regeering van de duitsche republiek zich
bereid om de vredesvoorwaarden te aanvaar
den en onderteekenen, welke door de gealli
eerde en geassocieerde regeeringen opge
drongen zijn.
Geteekend von Haniel.
Om 6 uren ongeveer, verschijnen in Parijs
bijzondere uitgaven met de tijding de duit-
Q schers zullen onvoorwaardelijk teekenen. Als
-- 'een vliegend vuur doet hetnieuws de ronde.
In eenige oogenblikken propten de straten
van het volk, weldra wapperden langs alle
kanten de vaandels der verbondenen aan de
opgesmukte vensters. De geestdrift was on
gehoord en de lang opgekroptevreugde moest
er uit. Burgers en soldaten uit alle wereld
streken, vrouwen en kinderen stappen opge
togen in't gedrang en de lucht weergalmt
van hunne vreugdeliederen. Ook in de lucht
begint het te roeren. De kanonnen bulderen
heinde en verre, uitalle torens galmen de bon
zende klokken, en de sirenen zenden hunne
schrille stem doorde lucht. Gansch den nacht
duurde de opgewondheid en degeestdrift.
In gansch Frankrijk, in Engeland, in Ame
rika, kortom over gansch de wereld heeft het
nieuws geestdriftige betoogingen verwekt.
Overal was het een algemeene bevlagging,
overal werden vreugdschoten gelost. In de
haven en fabrieksteden loeiden de sirenen.
De vreugde en de opgewondheid was alge
meen. De heele wereld viert de vrede. Maar
het is een feest vol weemoed en droefenis
want men defikt aan de millioenendie vielen
en men vreest voor de toekomst.
In Poperinghe werd het nieuws niet op of-
ficieele wijze aangekondigd, en wij moesten
de bevestiging van het loopend gerucht af
wachten indenieuwsbladeren Aan ons stad
huis zagen wij de nationale vlag niet wappe
ren en daar ligt de schuld dat maar enkele
huizen bevlagd werden. Waarom van ambts
wege de scholen niet een dag verlof .gegeven
om zulke gebeurtenis bekend te maken en te
vieren.
In den nacht van Maandag tot Dinsdag,
trokken eenige engelsche soldaten zingend
1 4 It'll j uur\r\on V11£^10^UV* OUlUUlClI itlltuiu
om zoo het blijde nieuws te verkondigen.
't Is nu bijna al acht maanden dat de
strijdlustige mogendheden de wapens hebben
neergelegd't is reeds negen maanden dat
het land van bachten de kuipe en de hoppe-
streeke bevrijd zijn van vijandig geschut en
zekere 1) rust genieten, en... nog is de
stoffelijke toestand weinig of niet ver
anderd, t. t. z. dat er tot heden nog niets
gedaan is voor het volk dat werd uitgedreven
en zoo alles of bijna alles heeft verloren,
't Doet, 'k zou liegen van over maanden
reeds heeft men veel belooft en men gaat
zoo voort, nog ste<>beloften. In de kamer
ook soms wel weer interpellatie, (de kiezing
nadert!?..) maar zonder gevolg. Hersteld
daarmee uw huis, koopt daarmee meubels,
betaalt daarmee uw schuldenHoelang
zullen onze groote mannen ons nog voor
den gek houden? Men hoeft maar België
wat rond te reizen en verstomd zal men staan
bij al den praat die geuit wordt over Vlaan
deren Velen beklagen maar doen niets
andere vinden 't wat overdreven en zijn van
gedacht dat al de menschen veel rijker
zijn dan vroegernog anderen kennen
ons niet of denken er zelf niet aan, en mee-
nen dat hun ongeluk het grootste is. Sprak
men niet te Brussel vergoeding te vragen
voor de te duur betaalde boter onder den
oorlog?
Men spreekt maar voort van praalgebou-
wen, standbeelden, staatsreizen, enz. enz,
en daarvoor is er geld genoeg, maar.... als
het er op aankomt de verwoeste streken te
herstellen, o dan klopt men aan doovemans
deur... 't Ware beter de puinen te laten, niet
waar Heeren, dat zou veel opbrengen en
weinig kosten om te herstellen en
ondertuschen kunnen die teruggekeerde
vluchtelingen, de geplunderde inwoners
V. l. V1 hwu
moed geven en opbeuring.
Wij zijn nieuwsgierig te weten wat er ge
worden zal van de houten huizen waarvan
zoo dikwijls spraak was onder den oorlog
't Schijnttochdaterzullen gegeven worden
mits een rond sommeke te betalen Als eerste
steun is dat niet kwalijk enals plaatsing van
geld nog beter/Jammer dat een strijder on
der den oorlog zoo weinig kan bijeenverza
melen, anders zouden wij met onze centen
huizen bouwen en die ook zoo voor niet
geven aan de geteisterde streken.
Doch alle spotternij daar gelaten, wat is
men zinnens te doen met dfe Vlaamsche stre-
ke. Zijn die lieden ook Belgen of wat zijn
zij...? Wij wachten sinds lang naar een vol
doende antwoordWij willen niet alleen
woorden, maar vooral daden!
Ware het niet veel beter, in plaats Belgie's
faam op den vreemde te bezoedelen door alle
slag aanhoudingen die denken doen dat alle
Belgen niet den Pruis woekerden, ware het
niet beter degelijk werk te verrichten en de
menschen te helpen? Waartoe dienen nu
eigentiijk al die komiteitcn en kommissies?
Wat brengt dat al voort? Kan men toch de
menschen niet wat beter inlichten en recht
uit spreken. Kortom, wij maken niet veel
van al die komedie!
Zullen de menschen vergoeding krijgen
ja of neen?... en wanneer?... en onder-
tusschen wat moeten zij aanvangen? Kun
nen de lieden nergens voorschot krijgen om
herstellingen te doen
Uit al die wetvoorstellen met honderden,
artikels in de kamers gestemd geraken wij
niet wijs. Zouden de Heeren uit Brussel niet
wat klaarder willen spreken en kaart op
tafel spelen? 't Zou, mij dunkt, 't in voordeel
zijn en van ieder burgen in 7 bijzonder, en
van 't land in 't algemeen.
Zoo denkt toch
Een piot van Poperinghe.
Laatst reisden wij in Limburg meteen
Kempisch inboorling, die terugkeerde van
't Vlaamsche front. De brave man had nog
het gemoed vol bij 't vertellen van hetgeen
hem was voorgevallen. - Op aanduidingen
van soldaten was hij naar den Yzer afgezakt
op zoek naar het graf van zijnen zoon, een
ware held. die onder 's lands bezetting het
leger was komen vervoegen om den Pruis
te verjagen. Na jaren hardestrijd was hij ge
sneuveld onder de tweede offensief, nabij
de baan Roeselare-Meenen, en werd er in
't veld begraven door zijne strijdmakkers,
die als laatste liefdeblijk een kruiske plaat
sten. Alles stond hem nu goed voor de oogen,
maar ter plaatse gekomen... O bittere
teleurstelling. Op het veld nergens een kruis
te bespeuren, nog min een graf, alleen koren
dat reeds aan 't wassen stond op de weinig
onwoelden akker. Na lang zoeken vond hij
toch een kruis, wel dit van zijnen zoon,
maarzoo maar opzij geworpen in den
gracht. Nader inlichtingen maakten hem
bekend dat de» landbewoner heel eenvoudig
het kruis had uitgetrokken en het veld door
ploegd, alsof er niet ware geweest Diens
volgens waren alle verdere opzoekingen
naar het graf van den gevallen kempenaar
vruchteloos.
Sinds hebben wij nog vernomen dat hier'
in Vlaanderen dergelijke feilen zich nog
meermalen hebben vorengedaan Zoo
iets is wraakroepend., en wij kunnen er zelf
bijna geen geloof aan hechten. De godsdien
stige gevoelens en de eerbied voor de doo-
den zijn te diep ingeworteld bij onze land
bouwers. Alhoewel de oorlogsjaren menig
gevoelen, zelf bij Kristen menschen hebben
gedood, toch gaat zoo iets over zijn hout.
Wij doen dus eenen oproep tot ons Vlaam
sche volk en vooral tot onze landlieden,
steeds de noodige zorg te besteden aan de
laatste rustplaatsen onzer helden. In tuin of
hof weze dit een sieraad, op 't veld een
zegen en nimmer dulde men dat een heilig-
schendende hand die plaatsen onteere!
Aan de schandpaal die zoo iets wraak
roepend plegen durft
De Poperingsche Keikop.
Enkele Duitsche sloepen, wilden vluchten
en weigerden aan het bevel tot stoppen te
gehoorzamen. Er werd door de Engelschen
vuur gegeven: eenige Duitschers werden
gedood of gekwetst.
Deze vernielingsdaad der Duitschers heeft
toch een voordeel. Nu zullende verbondenen
niet meer hoeven te twisten over het verdee-
len der Oorlogschepen.
SCHAALSTR.YAT, 6, POPERINGHE.
'"I
Looperd-o Rekeningen, Beursbewerkingen,
Spaarboekjes, Leeningen op titels, enz.
Bureel open van 9 tot 12 en van 2 tot 4 ure.
Om nltij(.1 Goede Koter te hebben, j Hebt gij er nog van gehoord? Weet gij
om goede en vaste hnt >r te kernen om allen j wie zij zijn? 'k Zou 't U willen zeggen, maar
f» m fl O lr <1 A*> kz-ït ivr r» 1-a n i <-« J 'Ir AM /Li r*« t A L A A a! M I"7 44 i-l AM An /YA
e.ti
het noorlig
smaak der bot r w< g te nemen,
koeien zuiver te houden.
IUa-om zijn de Klooiidranken, züi-
verdranken van A. Monteyne alleib st ee.
schikt. Zij zuiveren de koei van allen inwen-
digen brand, en wekken den eetlust op.
liet pak 2 Cr.
Te verkrijgen hij H. NoRedame, Outote
Marki, Poperinghe.
is i'ken durve haast niet. Zij dienen tot eeuwige
'schande van onze regeering en van onze
legeroverheid. Maar 'k zal 't U toch maar
zeggen wie zij zijn; ge hebt recht het te
weten, 't zijn immers jongens van uw eigen
bloed't zijn 10 Vlaamsche soldaten die
'onmenschelijk behandeld geweest zijn in ons
leger omdal zijVlaming waren. Kunt gij
dat nu gelooven dat een niensch gestraft
wordt omdat hij Vlaming is. Wel dat is nu
een keer alzoo gebeurd in ons eigen land.
Volksvertegenwoordiger Dr. Vandeperre
heeft het volgende van hen gezeid in de
Kamers: «Zij hebben tuchtstraffen onder
gaan zonder zich te verdedigen, zonder voor
tlGiin^iLanklagers^.x^yhjj^m,, S9S&J. Hg
werden naar het peloton der verdachten
de werkers en burtrersklas die het) getuurd. Ze werden verkocht als slaven Ze
hardst en hardnekkigs? heeffmoeten' strijden werden op eene plaats tentoongesteld> en
nardsttn naraneRKi&. t m.e,t moeten si 'J tn,eenjge boschontginncrs zijn gekomen; zij
voor haar bestaan en omzich van nood te«dje hoogs^ prijs jUben geboden!
"''Us de"we,kers en burgersklas, die in men- j ng,7cr7vow^frank^ verkom" ^'erraan*
schenlevens, het meest opofferingen gedaan j Daa|. hebt gij 00lt zui'k iets ge.
is de we, kers en bu rgersklas, die op ze- 'LTnze^egeS
delijk en lichamelijk gebied, het ergste 011-rnet ons eigen jongens, tn onze regeering
derstaan heeft.
'f.I c xx/Qï J/o>rc- *xri, ALcv
rende deze JlangescnriKkeiijkeoorlogsjaren
het meest geleden heeft
't is
Is deze toestand der wroeters wel begrepen
geweest door de leiders, door deze die ze
vertegenwoordigen Geheel zeker door ver
scheidene niet. Al dit lijden en strijden, al
deze opofferingen en verlatenheid, heeft in
het hert van velen en bijzonderlijk van deze
die op het laatste stukje vrije Belgie, in dejj
Yzerstreek, de ondervinding opgedaan heb
ben - eenen afkeer doen ontstaan tegen deze
die ze moesten beschermen en ze verlaten
hebben. Uitditgevoelen spruit natuurlijk eene
steeds aangroeiende begeerte om niet meer
onder dergelijke leiders te staan begeeite,
verlangen, wil die zich bij de eerste gelegen
heid zal uiten, 't Is nutteloos, 't is eene onte-|
gensprekelijke misgreep die de ergste ge-1
volgen zou kunnen dragen -dezen wil, dien
volksmacht te ontkennen. Dat deze die zich
plichtig gevoelen niet genoeg gedaan te heb
ben voor de belangen der ongelukkige oor-
logsbeproefden, uit ijdGheid of winstbejag
hunne partij niet slachtofferen om tegenste-
ers langs het achterpoortje te laten binnen
sluipen. Die blind is, zal gevoelen! maar
misschien voor ons allen te laat!
Vluchteling.
daat dat toe
'k Moet U nog iets over hen vertellen,
't Was op den dag van den wapenstilstand.
Onze 10 houthakkers waren bezig aan't werk
op een hoogvlakte in Frankrijk. Als het 11
ure was begonnen in de vallei de klokken
te luiden. Onze jongens jubelden ook, niet
het minst omdat zij dachten dat hunne on-
menschelijke behandeling nu eindelijk zou
ophouden. Maar een overste die over hen
moest waken snauwde hen toezwijgt, de
vrede is voor U niet, gij en hebt het recht
niet van gelukkig te zijn,
Is 't geloofüjk dat zoo iets kan gebeuren
En hoe verging het met de houthakkers
na den wapenstilstand? Ze werden naar
Oostende gebracht, waar ze hebben moeten
werken, zijde aan zijde met duitsche krijgs
gevangenen.
En z«L.zijn nog niet vrijgelaten
Ha'dt gij het ooit kunnen peizen dat wij
zouden een regeering gehad hebben die zulk
een behandeling voor de Vlamingen hadde
toegelaten.
Hoelang zal die regeeringdaarnogloopen,
om ons kluiten op te eten en ons als slaven
te behandelen 1
Jan Rechtuut.
Niets is meer aan te bevelen legen Bbuds-
•./eurek, Bleekzucht, Gebrek aan Eetlust.
Uitputting', en ahe ziekten door overlast
veroor aakt, d n De versterkende Pillen van
A. Monteyne. Apjihoek H. N')TR.E1)AME
Groote M irkt, Pop ringh
Deze schepen die in de haven vast liggen,
moesten na het onderteekenen van den vrede,
aan de Verbondenen overgeleverd worden
In overeenstemming met de wapenstilstand
bepalingen, was de wacht over de Duitsche
schepen dan ploegen Duitsche zeelieden
toevertrouwd.
Men had maatregelen genomen om de
Duitsche vloot in bezit te nemen, maar de
Duitsche zeelieden zijn voor geweest door
de schepen te doen springen.
Al de pantserschepen en pantserkruisers,
te Scape Flow geinterneerd, zijn in zee ge
boord, uitgenomen het pantserschip Baden;
5 lichte kruisers werden in zee geboord, de
andere kondendoor sleepers op strand gé
bracht worden, 18 torpedojagers strandden,
4 blijven vlot, de andere zonken.
De onder-admiraal en de meeste Duitsche
zeelieden zijn aan boord van Engelsche
schepen gevoerd.
Een draaistorm, doodde 200 personen
in Minnesoto in de Vereenigde Staten.
Italië is misnoegd omdat de bondgenoo-
ten het geen vrij spel laten in de zaak van
Fiume.
In Rusland is 't nog al van vechten dat
men hoort. Was 't daarom dat ze ons ver
lieten en er vanuit scheiden, nu is't nog
erger.
't Schijnt, nu de vrede geteekend is,
dat Minister Clemenceau zijn ontslag zal
indienen.
Dinsdag laatst was Yper in feest. De We
reldvrede werd aangekondigd. De feest greep
plaats op de gioote markt. Te midden de
roemrijke puinen, Ic midden die aloude
sehoone stad, die bijna vijf jaren weerstond
aan den vijand, was de plechtigheid indruk
wekkend. De vlaggen van België, Italië,
Frankrijk, Engeland, Vereenigde Staten,
stonden te midden de Engelsche, Fransche
en Belgische troepen. Een engelsche Colonel,
hoofd der plaatselijke legermacht, omringd
van een groot getal officieren, meldde het
i nieuws, hetgroote en lang verwachte nieuws.
De vijand stemt toefen aanvaardt de gestelde
I voorwaarden. Het oogenblik was plechtig
