HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghen Omstreken.
iMFMMCH ROOD KRUIS
Zondag 24n Oogst 1919.
10 Centiemen.
16e Jaar. N1 12
De schuld.
Oorlogschade.
V. SANSEN-VANNESTE
FEITEN?
BANK van POPERINGHE,
Naar Dadizeeie.
Het il/laagpoeier van A. Monteyne, is
Vluchtelingsvergoeding.
1 Jaar in Stad te huis besteld
buiten Stad met de post
Buitenland
5.00 fr.
5.75 fr.
7.75 fr.
Uil gevet*
Gasthuisstraat. i5, Poperinghe.
/%aiikoii(li^in^en
Berichten 25 cent. de regel Notarieële berichten 30 cent
Grootere heihaalde annoncen, prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor den Vrijdag
noen ingezonden worden.
Wanneer wij nu, zoekende wie of
wat de schuld was van den oorlog,
gaan tot het allereerste begin, dan
vinden wij dat tie schuld noch van
politieken noch van economischen
aard is, maar wel een zedelijk kwaad
ee afwijken van den weg, een mis
kennen der wetten door Gods wijs
heid daargesteld tot geluk en tot
welzijn zoo van den eenling als van
de gansche samenleving. Dat was de
oorzaak van den oorlog indien men
nu de zoodiep geschokte wereld wil
genezen en haar van verdere soort
gelijke onheilen vrijwaren, dan moet
niengebruiken zedelijke redmiddelen.
Dat is klaar lijk de dag
Ziet eens liever
De oorlog was nog aan den gang-
wanneer langs alle kanten der wereld
stemmen hevig opgingen tlie beslist
spraken dat, eens de oorlog voorbij,
soortgelijk ongeluk zou onmogelijk
gemaakt worden alle volkeren zou
den zich vereenigen in eenen natie-
bond alle verdrukte recht zou ge
wroken, alle geledene schade hersteld
worden en zoo iemand het nog zou
aandurven den oorlog te verklaren,
dan zouden allen te gelijk daar zijn
om die wandaad te beletten.
En in Versailles, daar vergaarden
ze, de machtige verstanden van de
gansche wereld, maar welhaast kreeg
die Vredesconferentie 'n uitzicht als
van 'n bende hoffelijke sprekers rond
'n herbergtafel, en nu dat alles is uit
gepraat
nu blijft België het schaap van't spel
nu zegt men dat men wel zal doen
voorzorgen te nemen tegen nen
toekomenden oorlog
nu vecht men nog langs verschillige
kanten
nu zegt America dat het zich het
recht voorbehoudt na twee jaar
zich terug te trekken uit den na-
tiebond
nu doen Engeland en America in
Duitschland gouden zaken
nu, zegt Scheideman, vredeishetniet,
maar 'n stilstand, we scheppen
adem, om later te herbeginnen.
Magere uitslag nietwaar en intus-
schen blijft de hoofdzaak, de wereld-
ot de onaangeroerd Om die te redde
ren is er maar een ïhiddel, te weten
alle poorten wijd openzetten, om over
al, in de huizen, in de scholen, in den
werkwinkel, den godsdienst te laten
binnenkomen en zijnen invloed met
alle middelen te versterken
Dat heeft men niet gedaan in de
Vredesconferentie en daarom komt
die wereldvrede zoo gebrekkig te
voorschijn. Doch dat belet niet dal
anderen klaar zien en luidop verkla
ren dat er voor de wereld geene red
ding mogelijk is, tenzij door den
terugkeer naar het oude geloof.
Vrank rijk nog eens zal ons ten
woorde staan..
Voor ons, belgen, is Vrank rijk het
levende voorbeeld van een slachtoffer
der goddelooze leeringen. Vrankrijk)
wat men ook be were, ligt verplet
terd misschien om nooit meer op te
slaan..; en juist lijk bij onze eerste
ouders de oogen opengingen na het
gepleegde kwaad om met schrik te
aanschouwen al hun verbeurde ge
luk, nu, na vijf jaar oorlog zijn bij
vele franschen de oogen opengegaan,
en bij het zien van hunne vernielde
sireken, maar bijzonderlijk bij 't over
wegen hoe hun ras, eens zóó mach
tig, altijd nog zóó schoon, aan 't uit
sterven is, nu ook beseffen zij al de
uitgestrektheid van hun leed en ze
begrijpen de oorzaak er van en nu
boort men stemmen die nooit weer
klonken ten zij om God en Paus te
beschimpen luidop roepen de gods
dienst moet weerkeeren.
Zoo verklaart een Viviani, die be
ruchte Viviani, die tijdens 't bespre
ken van de vervolgingswet spottende
uitriep nu toch zijn alle hemel
lichten uitgedoofd, en lang zal het
duren vooraleer men ze weer zal ont
steken die verklaart nu luidop dat
hij er geen bezwaar zou in vinden
weer met de Paus betrekkingen aan
te gaan ;en Hervé, den aartssociajist,
zegt dat het noodig is weer den Paus
Ie herkennen Paul Deschanel, in
eene wijdvermaarde redevoering-
dorst zeggenwie in politiek de gods
dienst miskent, die doet mis, en zijn
misslag zal hij duur betalen; daarom,
zegt hij, moet het woord verdraag
zaamheid voor den godsdienst ver
dwijnen eerbied moet er zijn.
Wilt ge nog meer, lezer?
Charles Benoist schrijft: (i)«ja wij
zijn verplicht te herkennen dat. de in
vloedvan den go Isdienst uiterst nood
zakelijk is voor het huisgezin
overal waar de godsdienst verslapt
daar vermindert het getal geboorten
Daarom wie in politiek tegen de
godsdienst is, is tegen het geluk en
het, welvaren van zijn land
Nog veel andere getuigenissen van
geleerde en bevoegde mannen zou ik
kunnen aanhalen, en allen zouden u
zeggen dat Vrankrijk uit al zijn leed,
uit al wat het zag gebeuren van ver
raad gepleegd door zoomenigkopstuk
der vrijdenkerij, geleerd heeft waai
de vare wijsheid is, te weten bij de
Eeuwigen wijzen God
Geen wond :r dus dat Paus Bene-
dictus XV in zijne encycliek over de
vrede schreefDaarom moet het
voor u, Eerweerdige Broeders, vóór
alles een onwrikbaar besluit zijn, met
alle middelen en kracht in te werken,
opdat in de menschen weder opleve
het geloof in de dingen, die boven de
O o
natuur liggen, en tevens de vereering
voor, het verlangen naar en de hoop
op de eeuwige goederen. Naarmate
in de menschen het geloof zal toene
men, zal hun matclooze zucht naar
ijdele goederen verminderen en lang
zamerhand zullen, onder den opbloei
der liefde, twist en tweedracht in de
maatschappij verdwijnen
Ziedaar, lezer, van waar de vrede
voor de wereld moet komen.
Helaas In ons land waar eenie
ders betrachtingen zouden moeten
streven naar herwording en opbloei
in vrede, daar staan weer kwade
geesten met den haat in-hun hert en
de verwensching op de lippen, en na
eene vergadering voor korte weken
in Brussel gehouden, liet de bond der-
vrijdenkers uitplakken
1) Het gedenkteeken
van Ferrer,
den spaanschen anarchist moet weer
te Brussel opgericht worden.
2) In België moet het toegelaten
worden de lijken niet meer te begra
ven maar te verbranden.
3) Uit den eed die voor het gerecht
gedaan wordt of aan ambtenaren op
gelegd moet de naam van God ver
d wijnen.
4) Om in de kiezingen den steun
der vrijdenkers te genieten, moet men
in het openbaar een bewijs van onge
loof gegeven hebben.
Daar hebt gij het nu, lieve lezer
en als gij nu niet overtuigd zijt dat
die mannen België 's grootheid wil
len, dan moet ik eraan verzaken het
u te doen begrijpen. Ad, L.
1
Om altijd Cïoede Itotor te hebben,
om goede en vaste boter te kernen, om allen
sterken smaak der boter weg te nemen, is
het noodig de koeien zuiver ie houden.
Daarom zijn de iBIoeiMlraiilien, ,zui-
verdranken van A. Monteyne aller b^st ge
schikt. Zij zuiveren de koei van allen inwen-
digen brand, en wekken den eetlust op.
Het prik 2 fr.
Te verkrijgen bij H. Notredame, Groote
Markt, Poperinghe.
Er zijn menschen, in 't Poperingsche, die
feiten vragen, als we spreken over verdruk
king van Vlaanderen, over begunstiging van
Wallonië en over kwawilligheid van 'tBrus-
selscli bestuur. Feiten Vraag dan nogfeiten,
om de schuld te bewijzen van den dief die
wegloopt met uwe luttele centen, van den
woekeraar die u uw zweef als intrest ont
wringt, van den moordenaar die u naar het
•leven stond. Moordenaar, jaGij weet dat
niet, volk van Poperinghe, dat er, over jaren
reeds, te Charleroi, 2 menschen onthoofd
werden, onschuldig veiourdgpld, dewijl hun
rechters hun tale niet verstonden. Ze noem
den Coucke en Goethals, die menschen; ze
werden in hun eere hersteld... toen ze dood
waren Dat is één feit. En dat kon maar
gebeuren in een apenland waar de rechters
de taal hunner beschuldigden niet hoefden
te verstaan. Moordenaars? ja! Want, zoo
er daar 80 'j0 aan de Yzer-bloed-schansen
gestaan hebben die Vlaming waren, dan zijn
er ook 80 zulke gesneuveld, en er zijn
dan daar ook «eenige» duizenden Vlamingen
te veel vermoord, volgens onze rekening.
Met de huidige regeling van een Vlaming
goede piot, kon dat niet anders. Die
eenige duizenden uwer vermoorde jon
gens, dat is dus nog een feitje!
'k Wil nu nog een zantingske doen van
eenige kleinigheden die me dees week
het meest sloegen, in 't overzicht van Vlaan-
derens tragi komieke feiten-litanie
Eerst een kluchte, die we echter weeral
helpen betalen al de Belgische tooneel-
spelers kosten immers gekh Nu, 't zijn
goe boerejarenDe fameuze leger com
missie reed ecu keer in auto naar Cleve,
in Duitschland, om te zien of de piotten niet
te klagen hadden... Hoe ging dat Vele
klachten De officieren van Cleve hadden
een verschm bak Champagne besteld, de
heeren van de commissie hielpen dien proe
ven, en eer hij allemaal uitgeproefd was,
was 't avond en de auto reed weg met de
proevers, en de commissie had haardaghuur
verdiend, en de piotten vloekten in hun
kazerne, al een schelle Wilson binnen-
wringend... Zoo gaat dat in Belgie.
Iets anders; weet ge dat er ongeveer 50,
zegge vijftig millioen gestemd werd voor
Spa en Oostende, om bordeelen en speeikoten
en hippodrooins te helpen onderhouden,
terwijl voor uwe verminkte soldaten nog geen
hongerloon van af mag, terwijl er voor de
woestijne van Vlaanderen nog geen honde-
koten kunnengetimmerd worden 't Is
waar, dat is maar een kleinigheid, en 't zijn
feiten die ge me vraagt, om te bewijzen dat
't niet allemaal in den haak is in Belgie.
Een toontje dramatiek te Gent was er
een landdag van een 2000 Vlaamsche meis
jes, die meer harte in hun lijf hebben
voor hun schamel Vlaanderen dan gij «feiten »-
mannen. Spijts de gewaarborgde vrij
heid van gaan en keeren van gedacht
en opinie in Belgie, zijn er toch lafaards
gevonden geweest (een kapitein-doktor aan
't hoofd) om op weerlooze vrouwen gemeen
heden uit te oefenen, en is geen policie
gevonden geweest, in Belgie, om zulks te
beletten. Dat is franskillonsche, hoofsche
ridderlijkheid, en wij, wij zijn de brutes
de rustres
Te Antwerpen huilde een deftigheerschap,
naar waardig-manifesteerende frontjongens
tas de crapules, retournez A l'Yser Hoort
g'et, moeders van Vlaanderen, daar waren
we op onze plaats, en hadden we daar
gelegen voor immer, met 5 voeten aarde op
ons doorschoten lijf, we waren er ook op
onze plaats. Zij "hebben het dus tegen de
activisten niet meer, noch ze verwarren niet
meer tusschen ons en activistenwij als
soldaat, in onze hoedanigheid van soldaat,
vrijvechters van 't dankbare vaderland, we
hooien ginder t'hgis, en we hadden er best
gebleven, tot dat het den Heere behaagde
dat ook onze ure sloeg.
Feiten Opent nu uwe ooren dat zult
ge, want 't betreft uwen zak. Minister Wau-
ters, de goeie vent, heeft niets beters gevon
den dan den uitvoer van 'tfruit te verbieden,
opdat honderdduizenden kilos in Vlaanderen
zouden kunnen rotten (Oost-Vlaanderen en
Limburg). Hij heeft er ook voor gezorgd dat
zijn vrienden, de opstapelaars - kapitalisten
(Wauters is wel socialist, maar hij heeft toch
ook vrienden onder dat volk.) het vlas zou
den kunnen opkocpen, de prijs van 't linnen
opjagen, de vlasboeren platleggen in West-
Vlaanderen, en zoo meehelpen tot den alge-
meenen-koers-naar den dieperik in 't weel-
dige Vlaamsche land.
En 'k zou zoo nog een tijdje kunnen voort
gaan, en nog 't een en 't ander vertellen dat
niet al te juist is in Vlaanderen. Maar dat
moge volstaan voor dees week. Wat! Ge
vraagt feiten, feiten van verdrukking en mis
kenning en slecht bestuur in ons land?
'k Zou het willen in uw wezen slaan, 't dos
sier van Vlaanderens ongeluk.
Uw volk is kapotgemarteld. Uwe jongens
zijn lamgevochten, ze weten niet voor wien
of om wat. Ge verdient een zure brokke
brood, die ze u nog misjeunenge hebt geen
kot om er in te schuilen ge zijt kaf aan
de hoogwaardige hielen van 't Beulemans-
ras. Ge hebt honger, naar brood en naar
recht. En ge vraagt naar 't bewijs van uwen
honger 1
Vlaanderens zaak is uwe buikzaak, en ge
weet het niet. Wij, velen, weten het voor u.
Gelooft ons! Ze lachen met u! Ze zullen
altijd lachen, als ge braaf blijft... Ze loechen
gister ook, i n Leuvenmaar ze loechen groene,
toen ze die duizenden Vlamingen te zien
kregen die gekomen waren om hun recht te
schreeuwen... met een tintje dreigement er
bij. Heel de wereld verandert... ook gij
zooniet zijt ge niet waard dat ge leeft.
Ge vraagt feiten over Vlaamsche grieven,
en... ge haalt al uw Fransch uit om den ont
vanger uwe belastingen te gaan betalen
van Merris, Coevoet Cie.
SCHAALSTRAAT, 6, POPERINGHE.
Loopends Rekeningen, Beursbewerkingen,
Spaarboekjes, Leeningen op titels, enz.
Op Maandag 8 September zullen duizen
den bedevaarders uit alle gewesten van
Vlaanderen te Dadizetle bijeenkomen en bij
Maria's Mirakelbeeld hun dankgebed met
hunne smeekingen vereenigen.
Volgens wij vernemen zal het Popering
sche niet ten achter blijven.. Watou, Crom-
beke, Haringhe en andere parochiën hebben
hun aantal bijtreders. Jammer zeggen zij
allen, dat het 's morgens zoo moeilijk is
om tot Dadizeeie te geraken 't is waar
en toch nog velé menschen die geene moeite
ontzien... 't Ware opperbest kon er, door
tusschenkomst van 't middencomiteit een
bijzondere trein ingericht worden, die rond
7 ure uit Poperinghe zou wegrijden... maar
daarvan weten wij nog niets.
Eenige christene velorijdcrs hebben het
gedacht opgevat gezamentlijk naar Dadi-
zeelete rijden. Bijeenkomst aan St. Janskerk,
om van daar, rond 7 ure, door Yper, Ghe-
luvelt en Becelaere den weg af te leggen. --
Terugkeer langs Moorslede en Zonuebeke.
Ongetwijfeld dat er eene schoone groep
velorijders uit Poperinghe zullen uitzetten
laat ons hopen dat het weder wat voordeelig
zal zijn.
Dinsdag 26 Oogst. Merckem, Zantvoorde,
Bixschoote, Viamertinghe, Passchendaele,
Ploegsteert.
Woensdag 27 Oogst. Locre, West-Nieuw-
kerke, Westoutre, Kemmel, Ghdhrvelt.
Donderdag 28 Oogst. Staden, Gheluwe,
West-Roosebeke, Becelagre, Woesten, Zon-
nebeke, Reninghe, Dickebusch.
Vrijdag 29 Oogst. Zillebeke, Elverdinghe,
Dranoutre, St. Jan, Langhemarck, Wervick.
Dinsdag 2 September. Boesinghe, Mees-
sen, Vormezeele, Reninghelst, Wytschaete,
Poelcapelle, Brielen.
Woensdag 3 September. Noordschoote,
Waasten, Neer-Waasten, Moorslede, Co-
men, Zuidschoote, Hollebeke, Wulverghem.
Donderdag 4 September. Yper.
Vrijdag 5 September. Voor de vluchtelin
gen der overige verwoeste gemeenten.
Wij ontvingen volgenden brief;
Zou ik in De Poperinghenaar niet mo
gen doen opmerken dat er eene leemte be
staat in de uitdeelingen van het A.R.K.
Al de Poperinghenaren blijven daar bui
tengesloten en nogthans veie stadsgenooten
zijn hier teruggekeerd in aller pijnlijkste
voorwaarden, ontbloot van het noodzake
lijkste meubelgerief, bedding, enz. en zonder
geldmiddelen. En geen enkel Poperinghe
naar mag van de voordeelen van het A. R. K.
genieten, en we moeten daarbij nog bestati-
gen dat zekere personen die verre van nood
wendig zijn, maar de kans hadden vroeger
op een half vernield dorp te wonen, daar
allerhande aankoopen mogen doen.
Wij weten dat de bestuurders daaraan geen
schuld hebben, en dat zij moeten handelen
volgens de wil van het Amerikaansch komi-
teit, maar mogen we vragen indien door hun
toedoen daar geen verandering zou kunnen
aan toegebracht worden. O. W.
onovertrefbaar tegen het zuur, slechte spijs-
rnrtering. maagpijn on alle andere maagpij-
ven. De doos 2 fr. in de Apotheek Notredame.
Vele eigenaars, die oorlogschade te vra
gen hebben, weten niet hoe antwoorden op
de formtilen die zij van de gemeenteoverheid
ter hand gesteld worden, en hebben daarom
nog geen oorlogschade gevraagd.
De Heer Minister van Staatshuishoudkun
dige Zaken komt daarover inlichtingen te
zenden.
Is uw huis platgeschoten geweest, gij ant
woordt op de keerzijde der formule onder de
woorden
1Opgave der geteisterde goederen Huis
te
2. Aard der schade: Vernietiging door ge-
schot.
3. Op 31 Juli 1914 te geldè temaken waar
de van de goederen 10.000 fr. of alle ande
re som, volgens de verkoopbare waarde van
'tgoed op 31 Juli 1914, daags voor den oor
log.
4. Te gelde te maken waarde op 31 Juli
1914 van de goederen in hun staat van ver
nieling of beschadiging: Zero,als 'thuis niet
meer bestaat.
5. Som welke op 31 Juli 1914 noodig zou
geweest zijn voor de heropbouwing in goe
den staat, herstelling of vervanging: 12.000
fr. of alle andere som, volgens de schatting
der kosten van heropbouwing of herstelling
op 31 Juli 1914.
6. Bedrag van de meerwaarde der goede
ren, verondersteld als zijnde in goeden staat
terug gebracht, gelet op dezer niet meer nieu
wen staat op 31 Juli 1914: 2000 fr. of
alle andere som-, het Verschil uitmakende tus
schen 't oud en 't nieuw huis.
Is uw huis enkel beschadigd, zoo genomen
voor 3000 fr.:""gij antwoord onder nummer.
3. 10.000 fr.
4. 7000 fr. ('t zij 3oOO fr. min)
5. 4.0i 0 fr. ('t zij de noodige som om de
scha te herstellen.
6. 1000 fr. ('t zij de meerwaarde.)
Zijn er aan het beschadigd huis enkel klei
ne herstellingen te doen, bij voorbeeld ter
oorzaak van gebroken vensterruiten, gij moet
enkel den onkost opgeven die gij voor de
herstellingen te doen hebt nu.
Er moet sedert de wet van 10 Mei 1919 niet
meer geantwoord worden op de volgende
vraag, die nog voortkomt op de formulen
der soort C te gelde te maken waarde op
het tijdstip der wegvoering, vernieling of be
schadiging.
Letwel op dat hierbovengemelde antwoor
den enkel strekken tot vaststelling van het
verlies dat gij ondergaan hebt en van de ver
goeding die u toekomt voor wat u ontnomen
wierd, maar dat gij daarbij recht hebt op
eene aanvullende vergoeding, in geval gij
uw huis wilt heropbouwen of herstellen en
dat gij daarom moogt vragen wat de herop
bouwing of herstelling nu zou kosten. Nie
mand kan heden een huis doen maken voor
denzelfden prijs als voor den oorlog, bouw
stoffen en daghuuren zijn te zeer verhoogd.
Zelfs de benadeelde, die ten gevolge van
de schade genoodzaakt werd zijne woning
te verlaten, heeft uit dien hoofde recht op
eene bijkomende vergoeding. Deze wordt te
rekenen van den dag der schade, eens voor
al, berekend aan 5 °/0 's jaars van de waarde
der meubels, gebruikt door den benadeelde,
evenals van de waarde van het huis door
hem bewoond, indien hij er eigenaar van was.
Dat al die recht heeft op de 5 °/0 niet ver-
gete ze te vragen.
Bovenstaande inlichtingen komen ook te
passé, voor die oorlogschade ondergingen
op hunne meubels.
De eerste veertiendaagsche vluchtelings
vergoeding, ingaande met 1 juni 1919, zal
gedaan worden aan de rechthebbenden, ten
Stadhuize, te beginnen met Maandag aan
staande, 25 Oogst. Het is noodzakelijk dat
de vader of de moeder of het hoofd des huis-
gezins, voorzien van de eenzelvigheidskaart,
om te ontvangen en de kwijtbrieven te teeke
nen, zich zelf aanbiede. Bij bevel van den
heer Arrondissementskommissaris Coppie-
ters 't Wallant, Engelsche straat, n° 5, te
Brugge, is het uitdrukkelijk verboden die
vergoeding uitte betalen aan herbergiers,
handelaars en staatsbedienden. Het is dus
volkomen nutteloos voor de personen, tot
eene dezer drie klassen behoorende zich aan
te bieden. De uitgeslotenen, die meenen
recht te hebben, mogen klacht indienen, bij
hooger gemelden heer Arrondissements-
Kommissaris.
De betalingen zullen gedaan worden van
8 tot 12 ure en van 1 1/2 tot 5 ure, op de
volgende wijze
Aan de huisgezinnen waarvan denaam van
het hoofd des huisgezins begint met de let
ters
A, B, C, op maandag 25 Augustus.
D, op Dinsdag en Woensdag 26 en 27.
E, F, G, H, I, J, K, op Donderdag 28.
L, M, N, O P, Q. R, op Vrijdag 29.
S, T, U, V, W, X, Y, Z, op Zaterdag 30.
De vluchtelingen, die na den 30 Mei te
mm
Drukkerij - Papierhandel,
(Slot)
1Rapport sur les causes économiques, morales
et sociaies de la diminution de la natalité, p. 588.
Kerlinga.
Bureel open van 9 tot 12 en van 2 tot 4 ure.
I