HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken, Zondag* 14" September 1919. 10 Centiemen. 16e Jaar. N» 15. SANSEN'V ANNESTE, eene huikzaak Roden bach fees ten 0. L. Vrouw van Dadizeele. 1 Jaar in Stad te huis besteld. buiten Stad met de post Buitenland 5.00 5.75 Gasthuisstraat. i5, Poperinghe. i%ankoiidi^in^eii Vlaanderens recht, Voor de geteisterde Gemeenten. Borms ter dood veroordeeld Inlichtingen nopens de Gemeentemagazijnen, De Motorploegeri en mekanieke Zagerij. BANK van POPERINGHE, Voldoening aan onze verminkte soldaten Het iaagpoeier van A. Monteyne, is Premie van terugkeer en Uitwijkeiingensteun. r*/ I 10 tl\ UK g'ever Drukkerij - Papierhandel, Berichten 25 cent. de regel Notarieële berichten 30 cent Grootere heihaalde annoncen, prijzen op aanvraag. Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor den Vrijdag noen ingezonden worden. Dat zei ik U vroeger. Gij zult dat aardig gevonden hebben. Zóó hebt ge dat nog nooit geboord, noch verstaan.- Veel werd er wel gezaagd over die Vlnatnsche beweging, maar voor u was dat lijk een stndentenklnchte, een leutertje voor die heeren nietweerds, die uitreden en zongen en schreeuwden terwijl gij aan 't zweeten waart Die Vlaamsche beweging, dat ging u niet aan, omdat ge er geen profijt bij hadt, lijk die studenten-luiaards, lijk die advokaten en onderpastoors die daaraan meededen... En gij bedacht nooit geen halve seconde dat al die menschen daaraan ook eer hun schabben scheurden, dan er bij wonnen; want, dat zij allemaal Fransch kennen, en dat 't dus, voor hen niet veranderen moet. In ons hoekje van klauwieren voor een brokke», gelooft men echter niet aan werken- voor-niks, voor eene onbaatzuchtige ge dachte Had ik u dus vóór den oorlog geschreven Vlaanderens Recht is uwe buikzaak, dan hadt ge gelachen nu is 't iets verbeterdge zult nu niet meer lachen, maar toch den kop schudden en zeggen 'k versta dat niet Ge verstaat dat niet, omdat ze sedert 90 jaren hun beste doen om u onwetend te houden, om te beletten dat gij 't zoudt ver staan. Doen ze dat? Wie is die ze Heb ben ze daar belang bij? 3 vragen; 3 ant woorden Ze dat zijn Vlaanderens vijanden, en dus ook uw vijanden, want Vlaanderen dat zijt gij, hoewel ge denkt dat gij Belgie zijt, en dat het maar Breydei en De Conine en de helden van 1302 waren, en meester Gybe en de wevers van Poperinghe van over 5<0 jaren, die Vlaanderen waren. Ja 't is verre gekomen, 'n keer dat men zijn familie niet meer kent! Dus, ge zijt Vlamingen, en wat ge ook doet of klaagt of boft, ge blijft Vlamingen, en Vlaanderens schande is uw schande, en Vlaanderens ongeluk is uw .ongeluk Wie die vijanden zijn? Ik kan er ,een heele reke noemen maar 't komt alle anaal uit 't zelfde voort 't is ons bestuur- istelsel dat niet deugt; de voeting deugt niet, en daarom deugt heel 't gebouw niet. "t Zijn menschen die u niet kennen, die 'Vlaanderen niet kennen, die het al te zeggen shebben over u en over Vlaanderen in Belgie Jt Brusselsch advokaten ras, dat is er één Nog een vijand de ambtenaren, de hoo gere vooral, die man gemaakt worden door ons regeeringstelsel. Dat is natuurlijk moest het veranderen in Vlaanderen, moest het gebeuren dat Vlaamsche beambten ten dienste van Vlaamsche menschen staan, onze tegenwoordige Vlaamsch onkundige heertjes moesten buiten. Waar Vlamingen komen om uit den schotel te helpen eten, vermindert natuurlijk 't Waalsche en 't on-Viaamsche ratioen. Tweede vraag Doen ze dat Kort en bondig, ja, en 't plan om Vlaanderen doed te houden, neen, dood te duwen, zit veel dieper dan ge denkten er leeft in Belgie een heel ras van menschen die dag en nacht hun hersenen pijnigen om Vlaanderen op de doelmatigste manier den duivel aan te doen. Niet zoodanig onze regeering dat zijn een bende onverantwoordelijke onbe kwamenmaar een nest van luizevolk die buiten de regeering staan en die toch met die regeering spelen lijk een katte met eën muis. Ge kent de Nation Beige niet? 't Is best, want 't kan u geen groot geluk bijbrengen. Mijnheer Neuray, hoofdopsteller, is tevens gebreveteerde grafdelver... voor Vlaanderen. Doen ze dat Ze houden en nijpen Vlaanderen dood, in zijn kinderen, in 't muil ezel onderwijs, in 't leger-beestenspel, in den landbouw, in de.nijverheid in 't hooger onderwijs, in verkeerswegen, in handel en vergunningen, in alle levenskwestiën, uitge nomen in de belastingskwestie in 't recht van te betalen, daarin zijn we even mild, zoo niet milder begunstigd als broeder Waal. Derde vraag hebben ze daar belang bij? om u dood te nijpen? om al wat Vlaamsch is te delven als een hond 'k geloof het wel Wie 't platteel op zijn knieën heeft zal hou den dat zijn handen kraken om het te blijven houden. Moesten wij 't telloor krijgen, wie weet wanneer wij het loslieten Er is daar «iet aan te doen er moet iemand aan 't hoofd zijn, en iemand uit den staatsschotel eten. Ik noch gij kunnen het niet; we zijn daarvoor te groote nuls. Maar wat we kunnen, 't is zorgen dat we waarborgen hebben't is een handje toesteken, om een beetje deftiger, menschelijker bestuurd te worden door van de menschen die om onsstemmeke fleemend maar slim «danke-heertje»doen, teeischen, mits een dreigement voor later, dat ze ons en niet zichzelf moeten vertegenwoordigen ons, zeg ik. niet als onnoozele, brave boere knuls maar als bewuste Vlaamsche men schen, die wel een keer zouden durven lee- lijk doen, als we ons weer gekuld zagen. Zoo kult men Frcderik is eigenlijk sedert jaren ons triestig kermis refrein. Nog een belang. Het is slim vanwege on ze vijanden ons volk, u en mij en een ander, on-Viaamscb, dus dom te houden. Want, met een dom volk doen ze beter wat ze wil len dan meteen slim volk, en slim in zoo'n Franschen boel zult ge nooit worden. Ze veten dat zoo wél, en tot nu toe bereikten ze steeds hun doel. Politiek moet er dus zijn, ook in Vlaan deren 't Rotste dat er op de wereld bestaat Dat is ongelukkig, maar 't is een ongenees bare ziekte, in alle landen. Die politieke khicht heeft ons, Vlamingen, al heel duur gekost, en stilaan komen we tot de overtuiging dat er heel wat verschil is tussehen ten pronk gesteld partij - katholi cisme en privaat, doorleefd en gemeend kathol. En er leven reeds duizenden goede katholieken van de tweede soort die van ge dacht zijti de katholieke mannen van 'teerste kaliber omver te loopen, als ze komen te staan in den weg van 't Vlaamsche Volk. Dit is eene vingerwijzing, die overal te passé komt, ook in Poperinghe, meen ik, neen, weet ik vast en zeker. Kerlinga. Over eenige dagen is het proces Borms al'geloopen, en werd deze ter dood veroor deeld. Borms was een overtuigde vlaamsche propogandist, die voor den oorlog tot hier in onze streek, meetingen kwam geven. Hij werd beschuldigd van met de hulp en onder de bescherming van Duitschland, daden ge pleegd te hebben die de eenheid van het Vaderland in gevaar brachten. Over de uitspraak van het vonnis, geven wij hieronder de meening van onzen mede werker Kerlinga. De Dienst der Verwoeste Gewesten bevoor- deeligt liet oprichten van gemeente- en ge westelijke magazijnen, voor den verkoop aan de bevolking van bouwmaterialen, met de noodige fondsen te verschieten dienstig om eenen eersten stock koopwaren samen te stellen. De verkoop gebeurt met gereed geld, de zoo geïnde sommen dienen om nieuwen voor raad afin te schaffen. Anderzijds, dank aan de winst 10 door de gemeentebesturen genomen, zullen de algeineene onkosten ge dekt worden en na een zekeren tijd, kan de gemeente de haar gedane voorschotten uit- keeren. Wat den aankoop der materialen betreft, stelt de Dienst der Verwoeste Gewesten zich in betrekking met de voortbrengers en verkrijgt zoo de voordeeligste prijzen. De leveraars ontvangen bevel hunne wa ren naar de gemeenten te sturen en deze ont vangen rechtstreeks de rekeningen. Er be staan dus geene tusschenpersonen en de materialen zijn aan den laagst mogelijken prijs ter beschikking van de belanghebben de Om zich de voordeden dezer instelling te verzekeren, volstaat het aan de aangeno men gemeenten eene aanvraag tot voorschot aan den Heer Minister van Binnenlandsche Zaken te richten Wanneer het gemeentemagazijn ingericht is en het noodige personeel er aan gehecht, vraagt het gemeentebestuur aan den dienst de noodige materialen. Men verzendt tegen woordig timmerhout, baksteen, pannen, ciment, kalk, nagels, verwen, vensterglas, stopverf, enz, enz... De gemeentebesturen hebben den plicht onverwijld de magazijnen waarvan hier sprake is tot stand te brengen, opdat elk verwoest gebied er een bezitte, wat niet weinig zal bijdragen om de gebouwen te herstellen en herop te trekken. Te Meenen, Roeselare en Duffel zijn zul ke magazijnen reeds in volle werking an deren zullen weldra in verscheidene ge meenten geopend worden en verkoopen nu reeds hout aan den voordeeligen prijs van 110 frank den m3. De dienst der verwoeste gewesten heeft benevens zijnen vervoerdienst, te Roeselare eene standplaats voor motorploegen. Onze landbouwers die ze willen gebrui ken, richten hunne aanvraag tot den Heer Hoogen Koninklijken Commissaris de Groo te, Langstraat 17 te Brugge, of zijnen toe gevoegde heer jozef Van den Berghe, Oost straat 3 te Roeselare. De huurprijs is gering. De belanghebbenden mogen voor liet herstel of den heropbouw hunner woningen ook gebruik maken der mekanieke houtza gerij van den Dienst der Verwoeste Gewesten. Zij wenden zich voor de noodige toelating tot de hierboven aangehaalde hooge amb tenaars. Het werk wordt aan den kostenden prijs uitgevoerd. IT i 'HUT Pi H -lilllïlFjlllil II'WjimijlMlMIIII IIIMIMIH H iim IHIMHHIIIIIHI lllillllllii van Merris, Coevoet Cie. SCIIAALSTRAAT, 6, POPERINGHE. Loopende Rekeningen, Beursbcwerkingen, Spaarboekjes, Leeningen op titels, enz. Bureel open van 9 tot 12 en van 2 tot 4 ure. Dees week kan mi-jn woord over Vlaande ren en Vlaanderens ongeluk slechts een woord van bitterheid zijn, een woord dat in mijn keel kropt, dat me doet mijn tranen vari woede verzwelgen, en al mijn machteloozen haat uitstooten in één nijdigen vloek. Ze hebben een mensch veroordeeld, verleden week, terekroi, kalm, neen niet kalm, maar kokend,'maar laaiend van grimmigen haat tegen VI tanderen en 't vlaamsch willende volk. Ze hebben Borms niet veroordeeld, ter dood, maar Vlaanderen, en allen die werken voor Vlaanderen, voor u, Vlaamsch volk, om u een plaatsje te veroveren onder Gods vrije zon. 't Is het proces van de vlaamsche bewe ging geweest, en ze hebben kunnen huilen, in 't Gerechtshof van Brussel, lijk weleer op dëu heuvel van Golgotha, 't Is toch zoo ont zettend schoon, een mensch te zien kruisigen, en te mogen dobbelen om zijn kleederen ze hebben gedobbeld om deslunsen van Vlaan deren, en ze hebben gegrijnsd van voldoe ning. Ja maar, volk, wij zijn lafaards, drie dubbele lafaards, dat er zulke dingen gebeu ren kunnen, in 't land waarin we wonen, en dat het ons lijk water op een eend is, en dat wij den kop niet oprichten, en geen rekening vragen over ons bloed. Ge schudt den kop, en zegt dat ge dat r.iet ziet, dat ge niet weet hoe .vij veroordeeld werden met Borms, den verrader Vooreerst, verrader ik wilde dat er 10 zulke prachtmenschen gevonden werden, zulke verraders van 't onnoozel Staats begrip België, maar zulke voorvechters van 't onmondige Vlaanderen. We leven sedert l83o als verweesde dompelaars, onder voogden, en die voogden denken en spreken en regeeren in onze plaats, ten koste van ons weezen-penningen na 90 jaren zijn we nog niet meerderjarig, en we denken er nog niet aan onze meerderjarigheid te doen gel den, en zelf onze zaken te doen. We stiompe len liever naar den disch met den brood zak op den rug, en de ringel dersiute-mande» is in onzen arm geprent. Schooiersvolk zijn we, wilt ge blijven, maar willen velen onzer niet meer blijven, en ge moet mee, dat ge wilt of niet, volk van 't Westiand, om uw meerderjarigheid te doen gelden, en uw voogden uit uw armzalig kotje buiten te stampen, 't Oude Vlaamsche woord arme man is koning in zijn huis, is een triestig spotwoord in Vlaanderen. Borms werd veroordeeld, ter dood, en MET hem 'k zeg niet IN hem heel Vlaanderen. Dat moest zoo. Of wel de Re geering (had er geen Vlaamsch-vervloekende Regeering bestaan, er zouden geen aktivis ten bestaan hebben ofwel Borms moest veroordeeld dat is de grond van de kwes tie. Als logische menschen hebben ze niet hun eigen, maar hun tegenstander veroor deeld, en met hem, alles wat ons is, wat de kruim van heel ons leven uitmaakt ons smachten naar Recht. Ik weet het, Westvlaamsche materia listen, ge zult er om moeten grijnslachen maar toch zeg ik het u, en uw grijnslach getuigt niet voor uw goed hart. We hebben geschreeuwd, een paar jongens uit uw streke, we hebben gejankt als een kind, toen we dat drama bekroond zagen, we hebben gevloekt dan 't is leelijk, maar 't zit ons in 't bloed, sedert we 't ginder geleerd hebben, te Diks- muide, te Steenstrate, en elders, 's nachts op de voorposten en mijn maat heeft gezeid, overtuigd: «Er moesten 300 Vlaamsche ide alisten oud-soldaten van 't Yzer-bloedspel gevonden worden, om naar Brussel te gaan, en er veel werk te doen, oprui- mingswerk en zich dan te laten fusillee- ren Die jongen zou het doen, hij, want die jongen is een houthakker, een levende weer gekeerd uit 't moordenaarsland der Ome, waar hij slaaf geweest is, lijk in Siberie. Ge lacht, volk, ge lacht om zulke gedachten, ik weet het wel, want we leven hier in 't land van Droogstoppel, makelaaren van Mephistofeles, die wel zijn buik, zijn pinteen zijn lief kent, maar die niet vermoedt dat er onnoozelaars bestaan die zouden sterven voor eene gedachte. Niet Borms werd tér dood verwezen, maar Vlaanderen, maar gij Kerlinga. 4 4 ROGIER EN BORMS. In de Potter's «Souvenirs personnels» staat te lezen dat Charles Rogier, een dei stichters van den staat Belgie, de zooge naamde bevrijding der Belgen uit het «hol- landscii juk geen drie maanden gevangenis waard achtte. Om die reden vluchtte Rogier uit Brussel toen het hollandseh leger daar binnenrukte. De «verrader» Borms bleef in de hoofd stad toen het Belgisch leger Brussel bezette, liet zich gevangen nemen en tot de dood straf veroordeelen. Rogier kreeg een standbeeld en Borms de doodstraf. istam-*\-*xiz**wirura y,«njïSas' i Si'j)tciiiin'i*. Die dag van de heronthulling moet een dag van feestviering zijn voor Rousselare, heel het omliggende en zelf voor heel het Vlaamsche land. Dien dag moet het strop pen en krielen te Rousselare van Vlamin gen. Dien dag moet het Vlaamsche volk aan Belgie en zelf aan andere landen kunnen toonen dat het met dien oorlog, alhoewel veel geleden en gebloed heeft, toch niet dood is en niet begraven dien dag moeten wij, Vlamingen, aan de Belgische regeering kunnen bewijzen dat we, ontembaar en on- verdelgbaar, vaardig staan tot den strijd, den goeden stijd voor het heroveren van ons heilig recht, het eenvoudig natuurrecht, dat niet geweigerd wordt aan andere volken, het recht om in en door onze moedertaal h(?t Vlaamsch aangesproken, onderwezen, be stuurd, gevonnist, en in den legerdienst be volen te wordenOp naar Rousselare in dichte drommen Het moet een wapen schouwing zijn van Vlaanderen's krachten, eene uiting van Vlaanderen's eischen Een natie moet hare dichters, hare schrij vers, hare kunstenaars eeren. Zij bewerken hare grootheid, zij wekken het nationaal gevoel op Zoo sprak Koning Albert. Daarom naar Roeselaere om Rodenbach te huldigen. 4 4 Vooruit! eenieder hou' zich sterk Vooruit met ons misprezen werk. Vooruit tot spijt van die 't benijdt Vooruit spijts laster en verwijt. Vooruit spijts onverschillighied en lafheid en kwaadwilligheid spijts ontrouw en spijts misverstand, spijts vijand en spijts dwingeland, Vooruit Albrecht Rodenbach. APOTH EEK - DROGERIJ A. KESTELIJN, (jaslhtiissïnurl, 35, POPEIüNGIlE. *v*»uk* <iu 'ii <i wapwiMe imwryft i rufajaBgiMWi r wr ysaftaainaCTTiiiwiT^^ fli i mi» Eene afvaardiging van het Nationaal Ver bond voor Krijgsverminkten en Oorlogsinva- lieden werd over eenige dagen ontvangen door den Minister van oorlog. HeerMasson berichtte hendat het eindelijk ontwerp in. zake hunner pensioenen door den Ministerraad goedgekeurd, voorziet in 1. Een pensioen van 3600 (drie-duizend zes-honderd) frank voor 100 °)o werkonbe kwaarnheid; 360 frank voor 10 °)0 werkon bekwaamheid 2. De toekenning der pensioenen door eene rechtsmacht waarbinnen de Invalieden zullen vertegenwoordigd zijn. Daarbij heeft de Heer Minister beloofd welwillend ue verdere eischen der Invalieden te onderzoeken. De VI. Oud-Strijdersbond, V. O. S die steeds is opgetreden voor volledige verwe zenlijking van het programma omschreven door het Nationaal Verbond van Krijgsver minkten en Oorlogsinvalieden Wenscht de Verminkten en Invalieden geluk met die eerste tegemoetkoming van wege de Regeering Hoopt dat verdere tegemoetkomingen zullen volgen En verklaart niet te zullen rusten voor hun volle voldoening wordt geschonken. Deze eerste zegepraal, dezer eersten onder de Oud-Strijders, wijst ook alle anderen den weg. Dit resultaat dankt het Nationaal Verbond voor Krijgsverminkten en Oorlogs-Invalie- den Zijn krachtdadig optreden Zijn volstrekte neutraliteit en vasthouden aan eigen standpunt; En zijn doelmatige organisatie. FIr is eenheid in zijn willen, eenheid in zijn werken. Geen bijbedoelingen, geen nabe trachtingen. Op hun doel, recht op hun doel af, zonder iets noch iemand te ontzien, zijn de Invalieden ingegaan, Wetend wat ze wilden, Willend wat was recht, En winnend wat ze wilden. Alle Oud-Strijders zij dit een voorbeeld Ons allen weze het een heilige plicht, steeds en tegenover wie ook ons standpunt te handhaven, recht op ons doel in te gaan, en te steunen alleen opeigen kracht. Waar een wil is, is een weg! rriov'nrtref raar U g»m het zuur, slech'e spijs- onrtorinir. maa/pijn on alle and<re maagpij- ven. De doos 2 fr in de Apotheek Notredamè. VIL VaUKK l'lftttllti. Lijst der Burgers tijdens den oorlog gedood door vijandelijke beschietingen of vliegersaanvallen. 1914 Despagne Louise. Vermeersch Felicie. Ooghe Hilaire. Derycke Jules. -- Derycke Maurits. Lamerand Camiel. 1915 Delplace Gabriel. Peene Emiel. Peene Martha. Peene Charles-Louis. Carlier Eduard. Carlier Clementia. Sercu Irma. Sercu Oscar. Sercu Julia. Sercu Remy. - Lauwers Henri. Lauwers Zoë. Scheifaut Roger. Vandepitte Marie Bulckp Arthur Pluym Engel.—Vermeulen Felieien. Legrand Henri - Depuydt Edu ard. Vanderhaeghe Richard. Verslype Cyriel. - Braein Georges. Caestekèr Cam. Comyn Emiel. 1916 Derycke Leontina. Dejonghe Emma. Vanspranghe Arthur. Verslype Petrus. Dehaese Philomena. Vanexem Valeer. 1917 Vermeersch Julie. Vandevyver Charles. Reynaert Marie Louise. Nuytten Cyriel- Dewulf Flavie. 1918 Deleye Achiel. Deplaecie Henri. De- plaecie Jeanne—Deplaecie Irma—Deplaecie Marguerite. Deplaecie Nera. Maandag werd te Dadizeele eene groot- sche betooging gehouden ter cere van O. L. Vrouw. Zelden zag men zulk eene volksme nigte. Men schat op 30 000 de deelnemers uit alle hoeken en kanten van Vlaanderen en Fransch Vlaanderen naar Dadizeele, de al om vermaarde bedevaartplaats toegestroomd om aldaar door gebeden en lofzangen onze Heilige Moeder te bedanken voor de beko- mene zegepraal. Indrukwekkend grootsch en aandoenlijk tevens was deze bedevaart van duizenden en duizenden menschen tus sehen de puinhoopen, de stukgeschoten hui zen en de erg gehavende kerk. Om 9 ure en half stelde zich die menschen- zee in beweging en toog naar het park van het kasteel, alwaar om 10 ure stipt de pon tificale Hoogmis gezongen werd. Meenen, Avelghem, Kortrijk, Ghistel Oostende, Roe selare, Poperinghe, Thielt, Thourout, Veur- r.e, Brugge, enz., enz., waren er vertegen woordigd. Na de Hoogmis werd processiegewijs het Heilig Sakrament en het mirakuleus beeld van Ónze Lieve Vrouw van Dadizeele door de gemeente gedragen. Het is eene betooging die zeer lang in het geheugen zal blijven van al wie het geluk had er aanwezig te zijn. In ons nummer van 21 Oogst 1. 1. gaven wij de naam der gemeenten waar deze hulp kan toegestaan worden. De personen die verlangen naar eene dier gemeenten terug te keeren, moeten het vragen aan Mr. Cop- pieters 't Wallant, afgeveerdigden Commis saris voor den terugkeer, die woont te Brugge, 5, Engelsche straat. Alvvie de toe lating bekomt, ontvangt daarbij een opvor- deringsbewijs voor het kosteloos vervoer van hem zelve, zijne familie, zijn reisgoed en zijne meubels. Die de gevraagde toelating niet bekomt van Mr. Coppieters, mag 'zich wenden naar Mr. den Minister van Binnen landsche Zaken te Brussel. Die de toelating komen vertoonen aan hunne nieuw gemeenteoverheid, worden er door op de lijst gebracht dergenen die van de premie van terugkeer genieten, en ont vangen deze alle 14 dagen in hunne nieuwe verblijfplaats zij trekken daarbij eene ver goeding voor eerste huisvesting bij hunne inschrijving in de gemeente. Zij trekken de premie van terugkeer binst drie maanden te rekenen van den dag hunner terugkomst als

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1919 | | pagina 1