HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperingh en Omstreken.
Volksvoeding
Zondag 191 October 1919.
10 Centiemen.
16° Jaar. N1 20.
I
S
Défaitisten.
HOE STEM IK IN
DEN POLL
Oud-Soldaten
Drinkbaar Water
WERKLIEDEN
Vluchteiingsgafd.
3
«ft
«ft
ft
1 Jaar in Stad te huis besteld
buiten Stad
Buitenland
met de post
5.00 fr.
5.75 fr.
7.75 fr.
V. SANSEN-VA N IN ETSTE,
Gasthuisstraat. i5, Poperinghe.
/%.£»nk.oiicIig'iiig;eii
ft
ft
Öianst der verwoeste streken.
Tentoonstelling van dieren
geschonken door het «Agricultural
Relief of Allies Committee».
Decauviile Lijnen.
De verzendingen ter bestemming
van zekere staties.
Kolen voor de inwoners
der Verwoeste Gewesten.
VOOR DE KAMER:
VOOR HET SENAAT:
REDE VAN D'' BRUTSAERT,
Vergoeding van Oorlogsschade
aan Goederen.
BANK van POPERINGHE,
van Merris, Coevoei Cie.
Schoon voorbeeld
APOTH EEK - DROGERIJ
A. KESTELIJN,
Gasthuisstraat, 35, POPERINGHE.
't Is de eerste maal dat gij
hebt om uwe
de
gelegenheid
eigene
Vertegenwoordigers aan te duiden
Zondag allen naar den
Poll en
n' 1 geplaatst nevens den naam
van DEBMJYNE. Dat is de werk
mansvriend 't is Debruyne, dien
gij moet aanduiden. Allen op dus
Dat niemand op den Poll ontbreke
Werklieden, verdedigd uwe belan
den, en stemt voor Debruyne.
Het fvlaagpoeier van A. Yionteyne, i
fc*
a
Cfc
N>
OS
«VI
-V
T5*
C6
C:
a
a
c>
O
53
sa
n>
CC
55
a
cV
-f
-fc
8
co
«S
«a* cs
ct,
5s
5®
a
«ft
<"0
t7
G
rb
«ft
a
a
a®
a.
V
<Vs
a
ft
ft
Al>oiinementpr*ijs
I 'at gevei*
Drukkerij - Papierhandel,
Berichten 25 de regel Notaricële berichten 30 cent
Grootere heihaaiA_ annoncen, prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor den Vrijdag
noen ingezonden worden.
53
ft
<5
Q
15
Sn.
ft-
is
is
15
15
<3
<u
li
15
r>i
O".
ft*
15
is
«■Mi
.1)
<-v»
Is
O
li
ft
•N
is
O
"•NS
R
«■w
15
li
li
"tg
Sn
c>
Sn
li
1)
ft
55
O
O
N
Ja nu is 't veranderd nu hoort men het
gansche land door niets dan klagen eene
algemeene verbittering over aangedaan on
recht, of niet hersteld recht beheerscht de
gemoederen.
Maar nog eens, vriend, meent gij waarlijk
dat ons volk allen gezonden zin verloren
heeft, en dat het niet weet wie het is die hem
dit leed aandoet Het ministerieVoorzeker;
maar wat voor een ministerie Een Katho
liek? Bijlange niet. De Belgen weten wel dat
sedert lang ons ministerie maar katholiek
meer is bij name, maar dat al de bijzonder
ste posten bekleed worden door liberalen en
socialisten
Soldaten klagen dat men'schandelijk met
hun den zot houdt, zoo dat men het hun
schijnt te misgunnen dat ze nog leven En
gij, Vlaamsche jongens, houthakkers, die
men behandelde lijk slaven, gij weet wel niet
waar wie uw beul was En is die minister
Masson katholiek Neen niet waar
En gij vluchtelingen, teruggekeerd naar
uwe verwoeste stieke waar men u 'nen hou
ten kot voor ongehoord geld doet koopcn
£ij, die doui iedereen verlaten en verloeehond
zijt, gij die te strijden hebt tegen ongehoorde
levensduurteZegt, zijt gij kontent van
Wauters, die goede socialist, en groote
vriend van 't arme volk Overtijd zegde hij
in de Kamers ik ben wel gerust in 't geen
de Vlamingen van mij zeggen. Dat voelen
wij wel niet waar
En Jaspar, en Vandevelde, en Anseele, al
die ministers die niet beters 'n vinden dan
door 'n overgroote levensduurte die zij vrij
willig behouden en opzwepen, het volk tot
opstand op te ruien, zijn die al Katholiek?
Neen, niet waar
En dan, de werkende klas meent gij dat
ze niet ziet waar nu eigentlijk de dwinge
landij t'huis behoort Nu dat hun de socia
listen het mes op de keei zetten en zeggen
Rood, of geen brood! Wilt gij u veree
nigen in een syndikaat, het moet een socia
list zijn, zoo niet voor u is er niet meer over
dan vervolgd te worden, gebroodroofd, en
getergd op alle wijzen.
En gaat ge nu denken, vriend, dat ons
belgisch volk, moe van lijden, zich goeds
moeds in de handen gaat werpen van man
nen die in alles wat zij doen maar één doel
hebben politiek voeren
Welnu, ik denk het anders, en heb van
ons volk een ander gedacht. Ik denk dat
velen, lijk ik, genoeg hebben van al dat
politiek gezannik.
Vrankrijks ondergang is te wijten aan de
politieken als generaal Leman aan den
Koning eenen nieuwen oorlog voorspelde
voor latere tijden, dan gaf hij voor reden
dat de politiek hier in ons land 'n al te groote
rol speelt opdat er aan niets anders zou ge
dacht worden dan aan Belgie's herworden
en versterken
Geen politiek dus 1
Eéne zaak 1 Belgie moet herbloeien Bel-
gie moet groot worden en schoon, en door
noeste vlijt weer zijne plaats hernemen aan
het hoofd aller natiën 1 Belgie verdient weer
den gulden tijd te kennen van vroegeren
daar het zoo bloeiend was omdat hef lands
bestuur in zoo groote mate vrijheid en ge
lijkheid liet weervaren, zoo willen wij geen
andere poliiiek dan die der vrijheid en ge
lijkheid.
Kardinaal Mercier schreef eens aan Le
Peuple Men is niet meer eerlijk, als
men bij voorkeur te werke gaat».
Deze die een anders recht aan partijbelang
slachtoffert en bemerk wel dat ik geen
enkele partij uitzonder die is een oneer
lijk man.
Het is hatelijk iemand te vervolgen, te
broodrooven, te tergen, omdat hij anders
denkt dan gij 1 Wij vragen dus
Vrijheid voor den godsdienst.
Vrijheid voor de school.
Vrijheid voor het werk.
Vrijheid 't Is te zeggen dat geene hand
mij zou dwingen te handelen tegen de uit
spraak van mijn hertdat niemand het zou
mogen aandurven mij vooruit te stuwen
naar zijn denken en willen 1
Vrijheid in alles en voor allen, 't en zij
voor het kwaad en de kwaaddoeners zei
Garcia Moreno en daarom staken hem de
vrijmetselaars, die eeuwige slavendrijvers,
den dolk in het hert.
Vrijheid en ook gelijkheid
Gelijkheid in plichten, gelijkheid in rechten
Het mag niet zijn dat onder willekeurige
partijbelangen iemand van 's lands gunsten
en onderstand zou beroofd blijven. Waarom
b. v. zouden kristene scholen en kristene
onderwijzers minder wel bejegend moeten
worden, min onderstand moeten genieten
dan deze die het staatsonderwijs zijn toe
gedaan
Wanneer iemand de vereischten volbrengt
door den Staat opgelegd dan moet hij van
al de voorrechten door den Staat verleent
genieten het zij hij kristen is of jood of turk.
Dit weze onze politiek.
En lezer, wanneer, nu de verkiezing aan
staande is, men uwe stem zal komen vragen,
vraagt aan dien man zijn programma. Wil
hij vrijheid, wil hij gelijkheid, dan, en dan
alleen geeft hem uwe stem; anders niet.
Maar zwicht u van valsche beloften, en
houdt goed voor oogen wat sommigen reeds
voorzegden.
Liberalen reeds voorzeggen ons de vervol
ging van al wat kristen is en katholiek
Wij willen zijn, eerst en meest, schaamte-
looze antiklerikalen schrijft de Dernière
Heure». Dus, vervolgers en broodroovers,
tegenover alwie niet met hen is.
En over de socialisten spreken liberalen
het volgende oordeelGansch hunne doen
wijze (schoone beloften, opruiing tegen
dezen die bezitten, enz.) is niets dan ellen
dige kicsjespraat
God dank bij vele werklieden gaan de
oogen open, en zij begrijpen dat hetgeen
socialisten willen is door honger en ellende
het'volk naar de revolutie toe jagen daarom
zien wij de socialiste ministers die zotte prij
zen die het leven ondraagbaar maken, maar
alt'jd staand? hQudeji. De werklieden weten
en gevoelen, dat hetgeen socialisten willen
ismeester zijn in alles en over allenleder
een moet met hen medespannen, iedereen
moet denken zou zij denken, dansen zou zij
schuiffelen. Rood of geen brood dat is
hunne leuze, zoo verklaren zij zelve Gij
zult slave zijn of sterven van honger
Daarom ja, zie ik de toekomst met gerus
tere blikken in Wij zijn de machtzegde
over korte dagen een socialist in de Kamer
Hij mocht er bij voegen: Wij hebben het
geld Immers zij kregen van de engelsche
socialisten drie honderd millioen om de ver- Kjesbond u vraagt dat ge zelf de kandidaten
ten hunnen voordeele te doen „„„H, n™ moeilijkheden
Heden Zondag is er poll voor de katho
lieke kiezers
Heden hebt gij, Katholieke kiezers, de
gelegenheid zelf de kandidaten uit testeken,
die op de katkolieke lijst gaan op den 16
November aanstaande.
't Is de eerste maal dat de Katholieke
kiezingen
uitloopen.
Maar, al kregen ze nog zoo veel, nooit zal
ik gelooven, dat Belgen, en onder de Belgen
de Vlamingen in 't bijzonder, overal ziende
de onhebbelijke dwinglandij door de socia
listen uitgeoefend, de schandige broodroo-
verij tegenover werklieden die van hunne
syndikalen geen deel willen maken hoo-
rende hunnen helschen haat tegen God en
Kerk dat Vlamingen hunne vrijheid, hun
geloof en al wat ze sedert eeuwen ten prijze
van veel lijden bewaarden, voor 'nen Judas
penning zullen verkoopen.
A. L.
Op 28 October te Handzaeme en op '-'9 te
Komen zal er cene tentoonstelling met prijs
kamp gehouden worden van deverschillen
de dieren, die door het Engelsch Agricul
tural Relief of Allies Comiitee aan West-
Vlaanderen werden geschonken.
Talrijke prijzen waarvan de lijst bij de
besturen der betrokkene gemeenten ten uit
zege ligt, zullen worden toegewezen door de
Jury, die hierbij vcoral de goede bezorging
der dieren zal in het oog houden.
Het is te hopen dat alle landbouwers
hunne ontvangen giften naar Handzaeme of
naar Komen zullen brengen en dat een zeer
talrijk publiek dezelve zal komen bezich
tigen.
Dienzelven dag zullen te Handzaeme en
te Komen belangrijke proefnemingen van
Motocultuur worden gedaan, waaraan de
landbouwers der verwoeste streken, die er
allen belang"in hebben de vooruitgang dezer
mecanische wijze van grondbewérken van
nabij te volgen, worden verzocht tegenwoor
dig te zijn.
Er is tusschen het Ministerie van oorlog
en den Dienst der Verwoeste Gewesten eene
overeenkomst gesloten voor de overname,
door den Dienst, van het Decauviile net dat
in Vlaanderen bestaatde Minister van Bin-
nenlandsche Zaken wordt zoo eigenaar van
die lijnen en de ondernemers, nijveraars en
openbare diensten gelieven zich dus tot dit
Departement, voor alles wat in betrekking
staat tot die lijnen te richten.
Zoohaast het net terug in behoorlijken
staat gebracht is, zal de vervoerdienst van
het Ministerie van Binnenlandsche Zaken
er de uitbating van hernemen en zoo zal men
binnen kort, en met weinig kosten, de verste
van de gewone wegen afgelegen, plaatsen
bereiken en zoo den heropbouw en bijzonder
de bevoorrading verzekeren.
ben wij over cenige weken den vrijen uit
voer van onze hoppe naar Engeland beko
men de hoppe is de rijkdom van gansch de
streek.
Als voorzitter van het Landbouwverbond
der verwoeste streek, zal hij al de klachten
en de wenschen van de terugkeerende am
bachtslieden, werklieden en land werkers
doen hooren bij de hoogere besturen, en er
aan doen voldoening schenken
Door het Landbouwverbond zult ge 50 ten
o)ü zuivere premie krijgen voor de onkosten
van herstel van uwen akker.
Dooftdit veibond zult ge bij de Midden-
kredietkas nog een voorschot klinkende
muntvan 50 ten O)0 op de vergoeding van
oorlogschade bekomen. Beste hulp om uwe
doening geheel te herstellen
Doof dit Verbond zult ge koeien, schapen
geiten en hermen kunnen krijgen.
Dit Verbond zal de verwoeste sireek doen
herleven, zoowel als de hoppestreek zelf.
0<id-fcol<hiU*n. Dr Brutsaert is oud
militair en begrijpt uwe gegronde grieven
rekent op hem.
II:gn<ik'h&itrs, Dr Brutsaert zal ieveren
voor heter verkeer van tram en trein voot
gansch de streek hij zal ieveren voorderze-
4i,u utwnaerwijs voor iedereen oeroeja-
scholen voor ambachtslieden inoeten we
hebben
Inwoners van het Poperingschc, stelt
dus Dr Brutsaert vooruit, met Nr f ne
vens zijn naam. 't Is uw eigen belang,
't Is h t belang van gansch de streek.
Een trouwe Poperinghenaar.
MMlijWIl m Willi
Dit artikeltje zal u niets nieuws leeren. Gij
hebt UW kanditaat voor de kamers
ALBERT PIL, oud-soldaat van 't 23e piot
ten, vluchteling van Zonnebeke, treedt op
als UW man
Lange redevoeringen om u de zaken wijs
te maken zijn er niet noodig ze hebben
lang genoeg redevoeringen gehouden om te
zeggen dat we helden waren, dat we goed
vochten en... dat we mochten z.vijgen I De
groote Vaderlanders van den Havcre hebben
't AL gezeid wat er te zeggen was, terwijl
dat ze uit den haverzak aten, met liuii bee
nen onder de stove.
We zijn braaf geweest, wij, 5 jaar lang
bijna, en we mieken alleenlijk jacht op de
ratten van onze abri's, en niet op de Haver
sche ratten. We waren brave, en die duizen
den onzer vermoorde broeders die gedolven
liggen over heel 't Westland waren ook bra
ve, want 't staat nog op hun schamel kruis
ke te lezen ÜN BRAVE Lacht niet, maar
vloekt op uzelf, dat cr zulke dingen kunnen
gebeuren in een vrij land, waar zulke
«helden» wonen gelijk wij. Soldaten,
't moet zoo vele veranderen, in Belgie!
't Zal veranderen, als gij het wilt. Daarom
moet ge mannen hebben die u vertegen
woordigen, die zeggen, luide zeggen, ginder
te Brussel, wat gij wilt, en wat gij van zin
zijt te doen als ZIJ niet willen.
Mijnheer Woeste zei 't Is niet omdat
Het beheer van spoorwegen brengt ter
kennis van het publiek, dat het niet meer
noodig is eene toelating tot vervoer over te
leggen voor de verzendingen ter bestemming
der statiën Boeschepe, Godewaersvelde,
Caestre en Hazebrouck, evenals Givet en
Gorcy.
Het is ook niet meer noodig een doorvoer
brief over te leggen voor de verzendingen
van zemelen bij hoeveelheden van minstens
5000 kgr. ter bestemming van de plaatsen
gelegen in het voorbehouden douanegebied.
De dienst der verwoeste gewesten is in
onderhandeling voor den aankoop van kolen,
om, gedurende den aanstaanden winter, in
de noodwendigheden onzer geteisterde be
volking te voorzien.
Het is geraadzaam dat van nu af de inwo
ners hunne bestellingen aan de gemeente
magazijnen doen. Zoo zal men overeen vol
doenden voorraad kunnen beschikken Het
is voorals nu nog onmogelijk de prijzen aan
te duiden maar zij zullen zoo laag mogelijk
zijn
Men dringt bijzonderlijk bij de besturen
der aangenomen gemeenten aan, opdat zij
het inrichten der gemeentemagazijnen zou
den bespoedigen, daar het ten overvloede
gebleken is, dat die magazijnen geroepen
zijn om de grootste diensten aan de bevol
king te bewijzen.
Er wordt den belanghebbenden tevens
herinnerd dat eene eenvoudige beslissing van
den gemeenteraad voldoende is om zulke
inrichting tot stand te brengen.
Alles doet voorzien dat de kolen dezen
winter heel schaars zullen zijn. Het was dan
ook te vreezeti, dat onze diep beproefde be
volking der Vlaanders bijna zonder voldoen
de brandstof den droeven winter zou moeten
doorbrengen. Om daarin te verhelpen heeft
de Minister van Binnenlandsche Zaken zich
in betrekking gesteld met zijnen Collega van
Staathuishoudkundige Zaken en de groep
der Belgische Koolhandelaars. Deze heeft cr
in toegestemd de verwoeste streek gelegen
tusschen de zee en de lijn Westende, Roese-
laere en Meenen van de noodige kolen te
voorzien.
Alle Bureelmeubels Amerikaansche
zoudt aanduiden Om moeilijkheden en
tweedracht te vermijden heeft het bestuur
van den K thKiesbond zeven namen laten
op de lijst van de Kamer stellen, en twee
namen voor het Senaat.
M. COLAERT, uittredend volksvertengen
woordiger, Yper
M. BEGEREM Georges, Advokaat te Yper;
M. BRUTSAERT Henri, geneesheer te
Poperinghe
M. DEBRUYNE René, propagandist der
christene werkliedenpartij, te Gent
M MU13KY rienri, auvokuui re rpci -
M. VANDROMME Jules, Burgemeester te
Westoatre
M. VAN ELSLANDE Hubert, Landbouwer
te Wervick.
M. BRUNEEL de Montpellier, te Keinmel
M. 1WEINS d'Eeckhoutte, te Yper.
Voor de Kamer steekt drie'namen uit voor
de werkelijke Kandidaten voor de u root en,
gewichtigen dag der kiezing, op 16 Nov.
Achter den Kandidaatdie gij liefst ziet,
zet B
Achter den Kandidaat die gij op de tweede
plaats wilt, zet '4.
Achter uwen derden Kandidaat, zet
Ge moogt ook drie plaatsvervangers uit
kiezen en ze numeroteeren met nr 4 tot
Voor liet Senaat is Nr 1 de werkelijke
Kandidaat, en Nr 2 de plaaisvervanger.
Zijt ge met de namen die op den bulletijn
staan niet te vreden, ge moogt namen uit-
strepen of doorhalen, ofwel ge moogt nog
andere erop zetten.
Gij hebt dus alle vrijheid.
Katholieke Kiezers, gaat naar den Poll
doet uwe keuze als goede Katholiek, als
goede Vaderlander. Na den Poll, werkt dan
eendrachtig voor den zegepraal de Katho
lieke partij.
Voor wie zult gij kiezen in den Pol!
Elk gewest, elke stand denkt eigen belan
gen te hebben hij weze burger, landman,
werkman, of oud-soldaat. Dat neemt ieder
een aan.
Doch voor het algemeen belang van bur
ger, werkman en landman van Poperinghe
en geheel de westkant behooren wij een
ervaren Volksvertegenwoordiger en knappen !Ze nu met''t kanon geschoten hebben dat de
spreker te hebben,
die te Poperinghe woont, het middenpunt
onzer sireek
die aldaar op alle uur sprekelijk is, die al
de belangen van onze streek welsprekend en
met bevoegheid of kennis van zaken verde
digen kan.
Zulk een man is Doctor Henri Brut
saert, provinciaal raadslid, en die reeds in
1910 plaatsvervangend Kamerlid werd ge
kozen, op dezelfde lijst als Mijnheer van
Merris, die altijd zooveel diensten bewezen
heelt aan geheel de streek.
Gelijk onze diepbetreurde burgemeester
M. Van Merris, is D. Brutsaert altijd ge
weest de voorstander van de belangen van
burgers, van de landlieden en van de werk
lieden.
Dr Brutsaert heeft dat vooral bewezen als
Provinciaal Raadslid.
Reeds den 31 Augusti 1.1. weid Dr Brut
saert als Kandidaat van gansch de streek
van Poperinghe voorgedregen in de verga
dering van den Kantonalen Kiesbond
1. door het bestuur van den Kiesbond van
Poperinghe:Z. E. H. Deken van Poperinghe;
MM. Hector Lebbe, Provinciaal Raadslid
Etienne Lebbe, Burgemeester van Poperin
ghe René Devos en Marcel Debaene,
schepenen, Henri Beck, Emile Boucquey,
Oscar Fiers, bestuurleden
2. door de heeren Burgemeesters van
Boesinghe, Elverdinghe, Oost-V leteren,
West-Vleteren, Crombeke, Proven, Rous
brugge - Haringhe, Waiou, Reninghelst,
Dickebusch, Locredoor de afgeveerdigden
van burgers, landbouwers en werklieden
van al die gemeenten, zelfs van Westoutre.
3. door de bonden van burgers, werklie-
en landbouwers van het kanton Wervick
4. door de hoerengilde van Poperinghe,
door de Spaar- en Leengilde van Poperin
ghe, door het Landbouwverbond van het ar
rondissement Yper, dat al de landlieden en
werklieden en oud-soldaten der verwoeste
streek groepeert.
soldaten iets van landsbestuur kennen.
Neen, mijnheere Woeste, maar 't
ook niet omdat we als Vlaming, 85 jaar lijk
onnoozelaars, en als soldaat, 5 jaar lijk
beesten behandeld werden, dat we voort
moeten brave zijn en voort den onnoo2ele
uithangen
Soldaten van 't arrondissement Yper
Bcrten Pil moet naar de' Kamers. Dat is
mtv werk de soldaterij dóór een soldaat
den kop in
Heden Zondag is het Poll in uwe gemeente
op «I de gemeenten ge uioet er gaan, en
stemmen, al zoo iPSJ, «iiiittmrr
IDie naam staat er niet op schrijft hem
dus zelf op uw kiesbriefje, met cijfer fl
Let wel op. Zondag is de beslissende slag
voor ons, soldaten. Veegt uw botten er niet
aan, lijk altijd- volgens uw soldaten - mode.
Dan, zet dan nog 2 nameri van menschen
die ge in dc Kamers kunt betrouwen. Ge zijt
Vlamingen, dat leerden we iu de tranchees
stemt dus als Vlamingen, en veegt er
dSïas# uw botten aan
Vaders en broeders, 't belang uwer jon
gens is ook «tv belang dus, stemt zooals
uwe eigene soldaten.
Namens de oude Yzer-ratten.
Wcrt.lieil<'ii on vSaoiUoEingoii
«lor vor»«»osto «(roek, hij heeft U
reeds machtig veel hulp doen verleenen door
het Amerikaansch Rood Kruis, door de uit
deeling van melk voor de kleine kinderen,
door de kostelooze verpleging van duizenden
en duizenden vluchtelingen in Frankrijk.
Lnnilf Sodon, werkilciioii Otioml
K«>l<lutcii uit «Ie verwoeste streek.
Dr Brutsaert zal meer dan wie anders U
kunnen helpen voor het herstellen van uw
land en huis, voor 't herstellen van uwen
huisraad en uw klein vee, voor het vereffe
nen van uwe vergoeding voor oorlogsschade
B.t«n«ti»Oiivvors ou Itiirgors uit «lo
lioppestreek. uwe keuze valt ook op Dr
Brutsaert. Hij heeft de belangen van de
hoppekweekers reeds met klem verdedigd
n de laatste vergadering van 't Landbouw
verbond van Pop. hield D1 Brutsaert eene
rede over Volksvoeding en Drinkbaar
Water twee heel belangrijke zaken voor
onze verwoeste streek. Wij oordeelen het
nuttig deze rede hier mede te deelen. Mocht
er van Hoogerhand gevolg aan gegeven
worden.
OVER
EN
in de verwoeste streek.
Mijnhecren,
Men heeft mij de eer aangedaan het voorzittersschap
aan te bieden van het verbond of Federatie, die wij
vandaag op het verzoek van den Minister van Land
bouw stichten, tot herstelling van de verwoeste streek.
Motst ik enkel op mijne eigen krachten rekenen, Ik
zou die eer van de hand wijken omdat de last die ze
onvermijdelijk bijbrengt te zwaar is voor mijne schou
ders. Maar ik weet dat ik mag rekenen op uwe wijze
raadgevingen en uwe medehulp, ik weet dat ik mag
rekenen op de onvermoeibare werkkracht van ervaren
Vakmannen zooals M. Miserez, cLn E. H. Dejaegher
en M. Pauwels.
Met zulke mannen aan 't stuur loopt ons bootje geen
gevaar van schipbreuk te lijden.
Onbetwistbaar loopt de herstelling zoo spoedig
niet af of men het verwachtte en verlangde, ondanks
de goeden wil van de regeering en de werkdadige hulp
van het Koning Albert fonds, en het is van dag tot
'dag klaarder dat alleen vrije initiatief door de open
Van eenen anderen kant, ons volk, om zoo te zeggen
aan den vadergrond vergroeid lijk eiioof aan den eik,
verlangt van hert en ziel om naar '1 Vaderland terug
le keeren. Wij moeten hun den terugkeer mogelijk
maken met ter hunnen beschikking te stellen be
bouwbaar land en barakken en vee en zaden en land-
bouwgetuig.
F,n als er meer volk naar de streek komt, (en ik
herhaal liet, wij moeten ze door allerhande midJels
tot den terugkeer uit lokken;, dan zullen wij 't uit
zien, 't gelaat zou ik zeggen van destreek van dag tot
dag zien veranderen, en hij alleen zal van dien won
deren uitslag verbaasd zijn, die de taaie werkkracht
van ons Vlaamsch boerenras, van ons helden volk niet
en kent.
M. Miserez zal u spreken in 't lange en in 't breede
over het doel en de werkzaamheden van het Verbond,
en ik laat dat geern aan zijne hooge bevoegdheid
over. Maar hij zal wel dulden dat ik eenige woorden
spreke over twee belangrijke kwestien die meer in
t bestek van den geneesheer vallen ik bedoele de
Vleeschvoeding, en drinkbaar water. Ik vraag dat het
Verbond dat wij vandaag stichten zijn in vloed die
machtig zal zijn als uiting van de wenschen en de
eischen van eene geheele streek, zijnen invloed zeg
ik, zou gebruiken om die twee hoogst dringende
vraagstukken ten beste en ten spoedigste mogelijk op
te lossen.
Vleeschvoeding.
Iedereen weet dat het vleesch tegenwoordig aan
sclitikkelijke hooge prijzen staat, dat liet ondanks
hooge loonen, voor 't werkvolk schier niet koopelijk
is en dat de burgers die meest van 't duur leven te
lijden hebben het maar met begeerige oogen op den
toog-van den beenhouwer mogen bekijken,
dé voeding van den mensch, onontbeerlijk bijzonder
lijk voor al wie zwaar geestes of iichaams arbeid
verricht.
Het eiwit van het vleesch hebben wij noodig tot
herstel van onze weefsels, terwij! de koolhijdraten of
meelstof Inhoudende voedingsmiddelen meer dienen
lot warmte en kracht voortbrengst.
Sommige plantaardige voedingsmiddelen zoo als
erweten en boonen zijn ook rijk in eiwitstoffen, en
men kan het gebruik ervan niet genoeg aanprijzen,
maar ze kunnen onmogelijk het vleesch geheel en
al vervangen, omdat voor ons rantsoen wij er te veel
zouden moeten gebruiken en vele mogen ze maar
moeilijk verleren.
Ik heb u gezegd dat het eiwit van 't vleesch moet
dienen om de dagelijksche slete van onze weefsels te
herstellen. Niemand zal derhalve verwonderderd zijn
dat lange vleeschderving of onvoldoende vleeschvoe
ding geheel ons lichaamgestel verzwakt, en dat de
menschen die eenige voorbeschiktheid voor de tere
diagen, weldra noodlottig slachtoffer worden van
die schrikkelijke kwale.
Wilt ge een bewijs daarvan? Ziet eens wat er ge
beurt is met de kinders van 't bezette land die zoo
veel aan vleeschhonger geleden hebben.
Ze dragen naar geest en lichaam den stempel van
de armoede waarin ze de vijand gedompeld heeft
ze zijn verachterd in groei en gewicht, in borstont-
wikkeling en geslachtsleven. In sommige stadsscholen,
veel, zelfs tot 8b °/0 leden aan borst- en hals klleront-
steking voorbode van de tere; en 35 °/0 waren echte
teringlijders, 10°/ohden aan geesteszwakheid, alle
gevolgen van onvoldoende voeding.
Willen wij dus ook volk, kloek en struisen, bewa
ren, en zijne werkkracht ongeschonden, willen wij
beletten dat de tering, ziekte die in ons land nog
zooveel slachtoffers maakt, onze jeugd naar 'tgraf
niet en siepe achter dat den oorlog de bloem van ons
volk heeft gemaaid, zorgen wij dat er vleesch en
kaas en boter en vet naar de streek komc, 't is gelijk
watvoorversch of vervrozen, of ingelegd, of gerookt,
als maar 't gezond vleesch is.
Drinkbaar water.
Water is ook een onontbeerlijk bestanddeel van
onze vöeding maar 't kan ook den mensch zijne ge
zondheid in gevaar brengen als 't ziektekiemen bevat,
bijzonderlijk kiemen van tijphus, cholera of buikloop.
En dat gevaar is groot in d 1 verwoeste streek omdat
het water daar door alle andere besmetting, en meest
van al door lijkontbinding onzuiver en dienstvolgens
ondrinkbaar geworden is.
Eene streek zonder drinkbaar water is even onbe
woonbaar als eene streek zonder huizen. Hoe
die hoogstdringende behoefte van drinkbaar water
in Vlaanderen voldaan
Men kan het water putten ter plaats waar men het
vindt, in grachten, steenputten, vijvers, rivieren, en
het ontsmetten door koken ieder in zijn huis, of door
vermengeling met kiemdoodendc stoffen, en liefst
van al door javellisatie, voor de gemeenzaamheid In
ons belgisch leger werd in 1917 een waterzuiverings-
dienst ingericht en dezelfde methode die de onder
vinding als deugdelijk bewezen heeft moet men voor
de bewoners der verwoeste sireek In voege stellen.
Ofwel men kan op uren en uren afstand zuiver
helder bronwater opvangen en liet door buizen naar
de verwoesre streek overbrengen.
Sedert 1899 drinkt men te Brussel en omstreken
bronwater dat voortkomt van d Bock- en Hoyoux-
rivier bij Namen, en van daar door waterdichte
buizen van Boschvoorde in groote wat, rkasteelen
vergaard, om de Brusselsche bevolking te bedienen.
Nu binst den oorlog, heeft ons leger bij de duinen
water gevonden, en men heeft het helder en zuiver
gemaakt om onze knappe jongens tot in de versie
loopgrachten van den Ijzer te laven.
Die w'aterstatie, evenals dergelijke door het Britisch
leger aangelegd zou moeten in werking blijven ten
behoeve der bevolking der verwoeste streek. Over
eenige weken heb ik met oprecht hertzeer vernomen
dat de Britische water-lnstellatie die hier kwam op
I kilometer van de Stad, .tot aan de melkerij afgebro
ken is, omdat hel Britisch leger en ons landbestuur
over den prijs van overneming niet overeenkwamen.
t Is een onherstelbaar verlies voor geheel de
streek e-n een wraakroepende zonde van iets dat wij
zoo noodig hebben als brood te laten verloren gaan.
Maar ongelukkiglijk ook de brillen houden meer aan
onze centen dan wij van hunnen wierook. Nogthans
ik steun er met nadruk op voor water, drinkbaar
water moet er zoo dringend gezorgd worden als voor
woningen. Tot over eenige jaren waren er in de volks
wijken van onze steden gedurig tijphusgevallen.
Sedert dat men ze met drinkbaar water heeft voor
zien, is de tijphus ziekte er geheel zeldzaam gewor
den ze moet uit onze sterftetabellen verdwijnen.
Maar men vergete het niet als men niet oppast in de
verwoeste streek staat ze voor de deur. Ons verbond
moet die allerbelangrijkste gezondkwestie behertigen.
Naar de laatste Hoogere Besluiten, kun
nen wij onze lezers medcdeelen
1) dat de termijn voor de aangifte van oor
logsschade aan goederen verlengd wordt tot
Maart 1920
2) dat, krachtens het jongste K. B. nopens
de aangifte van oorlogsschade, de geteister-
den niet meer verplicht zijn de door het ge
meentebestuur uitgedeelde officiëele formu
lieren te gebruiken
De geteisterden, die geen gebruik wen
schen te maken van deze formulieren, zul
len hunne aanvraag in dubbel exemplaar
naar volgend model bij het gemeentebestuur
indienen
Aan den heer Voorzitter van de recht
bank voor oorlogsschade, te
Heer Voorzitter,
Ik ondergeteekende (naam en voornamen,
geboren teden echtge
noot van het beroep uitoefenende
van handelende in eigen naam, in
WM fei
telijke vertegenwoordiger van een onbevoeg
de, of als behoorlijk gemachtigde vertegen
woordiger van eene vennootschap, van eene
inrichting, enz.van nationaliteit,
gehuisvest te(woonplaats kie
zende te heb de eer U hierna het
uitvoerig bedrag aan te geven van de stoffe
lijke en rechtstreeksche schade waarvan ik
de vaststelling en raming vraag
Ik voeg hierbij volgende bewijsstukken
Ik bevestig de werkelijkheid van de bij
mijne aanvraag aangegeven schade. Zoo
belpe wij God.
Ik bevestig tevens geene vergoeding van
oorlogsschade te hebben ontvangen (een
van beide omhalingen doorhalenof ik be
vestig bij wijze van vergoeding voor oorlogs
schade de som van frank te hebben
ontvangen van den Staat of van (bestuur of
organisme aanduiden dat eene vergoeding
zou hebben uitbetaaldprovincie, gemeente,
verzekeringsmaatschappij, enz.).
'JT.m KSaeWSt
SCHAALSTRAAT, 6, POPERINGHE.
Looper.da Rekeningen, Beursbewerkingen,
Spaarboekjes, Leeningen op tilels, enz.
Bureel open van 9 tot 12 en van 2 tot 4 ure.
rmwmrr 'Win ■rwwnM'Man'awaMi
Koning Albert, vroeg aan generaal Foch,
als de oorlogszaken binst den Duitschen
aanval tegen Verdun op 't slechtste schenen
te staan, wat hij van den toestand dacht.
Generaal Foch, die eenige maanden later de
groote zegepralende veldheer moest zijn,
zweeg een oogenblik in diep nadenken en
sprak dan deze enkele woorden Sire, laat
ons bidden
En in het groot offensief, begonnen 21
Maart 1918, dat de Kemmelberg wankelde
en de duitsche troepen triomfeerend den weg
naar Parijs insloegen, toen betrouwde gene
raal Foch nog meer op God. En hij plaatste
voor zijn tegenoffensief, half Juli, zijn leger
onder de bescherming van Jezus' H Hart,
woonde met heel zijnen staf ia eene eenvou
dige veldkapel het H. Misoffer bij tot wel
lekken van den nieuwen aanval, en deed de
beeltenis van Jezus Hert op de banieren van
zijn leger borduren.
We lazen in onze vlaamsche bladen van
die banieren en de duitschers, evenals de
onkristene belgen, loegen met Foch 's gods
dienstzin.
En Ludendori zegde Er is geen noodlot,
geene voorzienigheid. Een sterke man schept
zijn eigen lot.
Maar generaal Foch voelde 't anders. Na
die openbare opdracht van zijne legers aan
liet H. Hert van Jezus, zag hij zijn soldaten
kloekmoedig den "»ijand achteruitslaan;
t begon met half Juli en stap voor stap,
soms was 't loopen, werd het duitsch leger
achteruitgeslegen. En einde September, aan
gemoedigd door die Fransche overwinningen
beukten onze Belgische soldaten het Hout
hulstbosch door. Midden Juli begonnen met
eene nederige veldmis hulp verzoekende aan
ezus' Hart, zong men half November het
schitterend Te Deum.
sin de Centrale landbouwmaatschappij te i|jare[nac[,ten met geldelijke toelagen ondersteund, en
'Brussel. Doorzijn machtigen steunen doorjniet de Centrialseerde bureaucratie de zaken op de
bureau's, classeurs, copieerpressen, regis
ters, enz., te verkrijgen ten onzen bureele. 'dezen van M. Bruneel de Montpellier, heb- breede baan zuilen brengen en doen vooruitschuiven
is
mover tref baar tegen hot zuur, slechte spijs
onrteriDg. maagpijn on alle andere maagpij-
ven. De doos 2 fr. in de Apotheek Notredame
Het uitbetalen der hulpgelden aan uitge
wekenen heeft binnen onze stad tamelijk
veel opspraak verwekt. Het heeft zelfs een
protest uitgelokt vanwege talrijke nering
doeners en staatsbedienden. Ten einde een
weinig al die opgehitste gemoederen te be
daren, en al die zoogezeide gekrenkte rech
ten bloot te leggen, willen we wei een paar
woorden uitleg over die zaak neerschrijven.
Eerst en vooral het antwoord op bovenge
noemd protest. Aldus
Heer Burgemeester; hierbij de aanvraag
met liandteekens terug naburige ge
meentebesturen hebben mij laten weten dat
gij vluchtelingsgeki uitbetaald aan eenige
bedienden en werklieden van den staat ol
van andere openbare besturen, alsook aan
neringdoeners. Ik houd er aan, U te herin
neren, dat, ingevolge strenge voorschriften,
bovengemelde personen volstrekt moeten
uitgesloten zijn van die huljigelden
Dat antwoord is geteekend door den
Kommissaris der Regeering, en werd reeds
aan protestindieners ter lezing gegeven.
Tot nog nadere toelichting willen we hier
onder een uittreksel inededeelen uit een om
zendbrief van zelfden Kommissaris der
Regeering omzendbrief dien wij, jammer
lijk, wat laat kregen, en die aldus eenige
