HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBI.AD
Nieuwsblad voor Poperingheen Omstreken.
17e Jaar. - Nr 17.
FORREST. L.
l>oaïiienfieoipi*t|s
V. SANSEM-VANNESTE,
üleditatie-boekie. mengelwerk, en 'k zou vragen en zagen bij
s de menschen dat ze dien feuilleton van buiten
Er bestaat een boekje dat heet Vlaande- j zouden leeren, woord voorwoord, opdat ze
rens weezang.(l)'t Werd geschreven binstdenook een keer zouden weien dat 't meening
oorlog, en 'k betwijfel het danig of de man is, in Vlaanderen, ons land, als we zeggen
die het opgesteld heeft op vrije voeten loopt, onder de vrije en beschaafde volkeren van
'k Denk eer dat hij in 't droge zit, sedert 11 j heel de wereld zijn de Vlamingen we! de laf
November 1918, dag van België's verlossing, j! sten, want zij laten zich, als vrij volk, onder
maar ook dag, hoopten ze en hopen ze nog, jj den hiel houden door eene minderheid, die
van Vlaanderens lijkvaart. De vent, die! teert op hun zweet, op hun geld en op hun
dat boekje schreef, zit dus in 't kot, meen brute werkkracht. Wat de Ieren, de Polen,
ik, omdat hij zoo'n schoon boekje geschre-jde Elzassers, de Tcheken, ja de, Laplanders
BANK van POPERINGHE,
Bij da Trambedienden:
A. KESTELIJN,
Oorlogsschade,
1 Jaar in Stad te huis besteld.
buiten Stad met de post
Buitenland
C.25 fr.
7.50 fr,
9.00 fr.
Uit-gevei- s
Drukkerij - Papierhandel, i
Gasthuisstraat. i5, Poperinghe.
iiïi'irir"~"jinii •iiiiiinin 111 iiiim wii»Minimmim»iiiiiiii-u
Berichten 50 cent. de regel Notarieële berichten 50 cent.
Grootere herhaalde annoncen, prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor den Vrijdag
noen ingezonden worden.
flU/ar aan het boekje moeten afschrijven; 'k zou het
UVol utlJ tt alliï u willen zien in De (n) Poperinghenaar als
ven heeft, zoo'n triestig boekje over Vlaan
deren, ons land, en omdat hij toen voorzeker
zal gewerkt hebben voor Vlaanderen, ons
land, alhoewel vele wijze menschen zeiden
dat we in die jaren 1914 - 18 alleenlijk moes
ten moorden en ons laten vermoorden Die
schrijver zal ongehoorzaam geweest zijn,
zal gewroet hebben voor Vlaanderen, ons
land, omdat hij het zoo oneindig gaarne zag,
veel liever dan wij, lauweriks en daarom
zal hij in 't kot gevlogen hebben, en daarom
zal hij er voorzeker nog lang zitten, tot dat
de Vlamingen 'n keer een hert in hun lijf
zullen hebben, en aan zekere menschen
vragen wat hebt gij met onzen broeder
gedaan? En dan zal 't beginnen te veran
deren, in Vlaanderen, en dus in België ook
een keer dat de Vlamingen hun Belgisch
herte zullen veranderd hebben in een
Vlaamsch herte en rekening zullen houden,
en uitbetaling 1
Die mensch dus - hij heet Claudius
Severus op zijn boekje heeft schoone din
gen geschreven over Vlaanderen, ons land,
inaar dingen die ook schrikkelijk triestig
zijn dingen, die de haren doen rijzen onder
uwe klak, die u doen hennevleesch krijgen-,
en den dood over uw rug jagen dingen,
over Vlaanderen, over Vlaamsche ellende en
verdrukking hoort ge 't, ver-druk-kiug k
die allemaal toch zoo v.-a^r zijn, die straat
oud zijn, en gekend zijn, en alle menschen
uit hun vel zouden doen springen uitgeno
men een Vlaming dingen die ons, wij en u,
ook uit ons ve! zullen doen springen, een
keer dat we weer Vlaming, 't is te zeggen
volkomen mensch zullen wezen. Maar dat
zal nog een beetje duren, en we zullen nog
de gelegenheid hebben om ons heesch te
schreeuwen over uw Vlaamsche lamzakkig
heid, eer dat Vlaanderen, ons land, en bizon
der 't Westland zal slim worden en zich zal
kunnen dik maken om zijn ver-druk-king. O
de gezegende dag dat een Vlaming zich zal
kwaad maken, echt-gemeend, nijdig om zijn
ongeluk, dat anderen bewerkten, dan, odan
zijn we gewonnen 1 Denk eens, een Westlan
der, een mensch van Poperinghe of omstre
ken, die almeteens verstaat dat hij een zero
in 't cijferen is, in België, juist omdat hij
maar een Vlaming is 1 Mirakels behooren tot
't rijk van 't onmogelijke niet, en we gelooven
aan dat mirakel, in de toekomst.
Maar, weer a propos van ons boekje. Ik
wilde wel dat ik je dat kon doen van buiten
leeren, heel en al, met al de getallen en cij
fers. Want dat is 't voornaamste al die cij
fers, heele reken om te toonen wat er gedaan
wordt met de stuivers van de Vlamingen,
hoe ze dienen om onze brave broers, de
Walen, vele spoorlijnen, vele staatswegen,
vele scholen, vele waterleidingen en vele,
vele gemakkelijke en ook schoone dingen te
geven. En dan, cijfers om te toonen hoevele
deugnieten er onder de Vlamingen loopen,
en hoevele onder de Walen, en hpedat komt
bij voorbeeld, officieele statistiek er zitten
75 o/o Vlamingen tegen 25 Walen in de ge
vangenissen van België. Weet ge waaraan
dat het liegt Onderwijs, opbeuringswerken
werkgelegenheden, alles is zoodanig inge
richt in België, dat in Vlaanderen, ons land,
er het meest deugnieten en rijfje-rafje moeten
zijn. Zie, dat is iets, maar 'k zou u heel
zich niet lieten welgevallen tragen maar
zekeren volksmoord, dat verdragen de Vla
mingen.
Ik zou gaarne heel Vlaanderens Wee
zang overschrijven maar 't moet volstaan
dat ik uwe aandacht er op trek. Gedurig,
gedurig moeten wij er op harneren, kloppen
en kleunen dat die Vlaamsche beweging
geen afgetrokken ding is, goed voor school
meesters en pastoors en studenten, maar dat
ze de zaak is van den werkman, van den
boer, van den. burger; eerst en vooral, van
den kleinen en den middelmatiger! man, en
NIET van den GROOTEN heer noch van
den rijkaard. In zoo'n boekje kunt ge dat
leeren, om 't nooit meer te vergeten. Alle
geldelijke statistieken bewijzen hetde Waal
leeft op onze rug. Ik zeg: hij heeft overschot
van gelijk. WIJ moeten maar zorgen dat wij
hem er ai schudden i
Dat gaat zoo in Vlaanderen, ons land. -—
Waarom herhaal ik altijd «Vlaanderen, ons
land Omdat velen niet weten dat
Vlaanderen ons land IS.
wen die het voor>,:, erp v.'> eene enkele aan- ontwerp vinden wij eene zeer belangrijke
besteding kunnen uitnu'm gelast worde. t statistiek over de bedragen der eischen, die
De 'geteisterdeii en bouwkundigen zullentoi op 4 Maart 1920 ingediend werden voor
hunne aandacht vestigen op: jde rechtbanken tot oorlogsschade:
1. De belangrijkheid der heropbouwings j Er zijn in ons land 2d rechtbanken voor
of herstellings werken; deze moeten in even- j oorlogsschade: 13 in het Vlaamsche land, 12
redigheid zijn met de te herstellen schade of in het Waalsche iand en 1 te Brussel. In het
met het te vervangen gebouw. j Vlaamsche land werden op 4 Maart 1920 de
Het is niet hoodig dat het nieuw gebouw j volgende eischen ingediend:
volkomen overeenstenime met het geteisterd! Antwerpen, 28,235; Mechelen, 21,757: Turn-
gebouw. Voor de nederigste woningen moet! hout, 3,659; (bedrag van Oktober 1919) Leu-
24,908; Audenaerde, 36,105; Gent, 68,
en ze zouden eens toonen dat zij alles kon
den. Acht maanden zijn voorloopen, de
socialistische Vereeniging en de Christene
hieven afzonderlijk werken aan 't lot der
trambedienden'. Met Nieuwjaar, kregen we
wederom verbetering, en nu met April moest
eens voor goed een loonbarema vastgesteld
worden.
Voor al de mannen der baan kregen wij
bij ons eerste vraag ecne merkelijke verbe
tering, doch niet volledig werden onze eischen
ingewilligd. Bij eene tweede vraag werden
een minimun van gerieflijkheid voorzien j ven,
worden, hoe armoedig ook liet vernield huisj352; Dendermonde, 50,427; Brugge, 64,022;'onze voorgestelde cijfers aangenomen, nog
Kortrijk. 120,000; Veurne, 13,790; Yper,83,j enkel betwisting voor de jaren dienst.
000; Hasselt, 7,000(bedrag van Oktber 1919) j Ondertusschen was onzen Voorzitter
Tongeren, 9, 500; totaal 539,815 processen. SArth. Burggraeve, chef garde, lid gekozen
Brussel heeft 87,322 eischen ingediend, f van de Nationale Kommissie der Buurtspoor-
In het Waalsche land is de toestand als! wegen, en had reeds menig onderhoud gehad
volgtmet den heer Minister en de Bestuurders der
Nijvel, 11.500 (October 1919); Charleroi: Nationale Maatschappij.
65,900; Bergen, 70.612; Doornik, 45, 593; j Door zijti optreden werden al de rnistoe-
Luik, 47, 250; Hoei, 14,068; Verviers, 16, jj standen van kant gesteld, de loonsverhoogin-
Wisselaren*, 2*RÖVEX,
Beursbewerkingen. Geldplaalsingen
Gei .1 wisseling.
- Uitbetaling van Koepön?
WEB«aBaisigaa^m.v.'a>^i^
De Gouveneurvan West-Vlaanderen heeft
de eer de volgende maatregelen, door den
Heer Minister van Binnenlandsche Zaken
genomen, ter kennis der inwoners van de
door den Staat niet aangenomene gemeenten
te brengen
Heropbouw door den Staat van erg
beschadigde of door oorlogsfeiten ver
nielde huizen.
was.
2. De gezondheids en technische voorwaar
den.
Het te heropbouwen gebouw moet de ge-
zondheidsvoorwaarden vervullen welke de
plaatselijke omstandigheden en eene redelij
ke uitgave toelaten
Op technisch gebied moeten de materialen
met bijzondere zorg gekozen worden, en de
deuren, vensters en trappen, vocff zooveel
mogelijk, naar de gewone maten uitgevoerd
worden.
3. Het algemeen uitzicht van den bouw,
onder oogpunt van schoonheid err haimonie
met de omringende gebouwen.
Bijdeplans zal de kosten berekening gevoegd
worden, die zoo nauwkeurig mogelijk en in
bijzonderheden de hoeveelheden der te ge
bruiken materialen als ook het aantal werk
uren der verschillende vakken zal aandui
den.
De plans, herzien indien noodig door den
provincialen bouwkundige, zullen voor
goedkeuring geteekend worden door de
vertegenwoordigers van beide partijen, en
zullen bij de akte van overeenkomst gevoegd
worden die volgens een in 't gemeentehuis
neergelegd modtl moet opgesteld worden.
Indien de geteisterde voor het sluiten van
de overeenkomst herstellingen of gedeelte
lijke herbouwingen heeft uitgevoerd, zal er
van den staat van het gebouw een proces
verbaal opgemaakt v/mderi'; en. er zal aan de
geteisterde-aki.; g-ge/en worden der uitge
voerde werken.
De geteisterde za! voor de terugbetaling
er van zijn volle verhaal bij de rechtbanken
voor oorlogsschade behouden. Het zelfde
zal geschieden voor de werken welke hij
verklaart gedurende den oorlog uitgevoerd
901; Arlon,49,401Marche, 17,353; Neu-J gen goedgekeurd en dit oefende een mach-
chateau, 7,578 (Oktober 1919). Dinant, 22, jtigen- invloed uit om ze te doen aanveerden.
000; Namen, 26,311 (Oktober 1919). Totaal: j Ook de jaren dienst werden verleden Vrijdag
394,767 processen. f9 April besproken in de Nationale Kominis-
Voor Brussel, Vlaanderen en Walenland isie door A. Burggraeve en na warme verde-
is het totaal processen: 956,555 dus bijnajdiging bekomen ook.
één miljoen. Al de trambedienden mogen onzen vriend
Wanneer zullen deze eischen onderzocht uiterst dankbaar zijn voor al 't gene hij reeds
zijn j gedaan heeft, aan hem zijn ze veel verschul
digd. Alleen eenige socialisten trachten de
fzaak te verdraaien en uit politieke redens
willen zij de pluimkens op hun hoed steken
(en beweren dat ze alles bekomen hebben
J door te staken
j In alle geval het Bestuur en Beheer der
t Maatschappij mag wel de schuld op haar
Loopendi! Rekeningen, Beursbewerkingen, nemenzij is het, die door hare tegenwerking,
m\ Marris, Coevööt Cie.
SCHAALSTRAAT, 6, POPERINGHE
Spaarboekjes, Leeningen op titels, enz.
Bureei open van 9 tot 12 en van 2 toi 4 are
üde socialisten hier
heeft
Mengelwerk van «De Poperinghenaar»- 7.
De Staat is genegen om hunne huizen
heroptebouwen voor rekening van diegenen
die het zullen aanvragen, mits afstand hun
ner rechten wegens oorlogschade door die
huizen geleden.
Indien de geteisterde een belangrijker ge
bouw begeert te bekomen dan het geene dat
de Staat hem moet verschaffen, zoo moeten
plan en beslek de bijvoegelijke werken klaar
doen uitkomen.
Dezer kost zal ten laste van den geteisterd
vallen, die tiet bedrag ervan zal moeten in
bewaring geven zoodra de uitslag van de
aanbesteding hem kenbaar gemaakt wordt.
Omgekeerd, zal een enkel gebouw door
twee of meer minder belangrijke gebouwen
vervangen worden, indien de geteisterde het
verlangt.
In grondbeginsel zal het nieuw gebouw op
het zelfde perceel heropgebouwd worden
waar het te vervangen gebouw gestaan had.
De belanghebbende zal den bouwkundige
mogen kiezen welke hij inet het opmaken
der herstellings of herbouwingsplans zal
gelasten.
Indien hij geenenbepaalden bouwkundige
verkiest, dan zal hem een, door den Gouver
neur gekozen voorgesteld worden
vragen der
Onzen tram heeft een achttal dagen niet te
voorschijn gekomenStokers en Machinis
ten hebben ook eens op hun poot gespeeld
of staking gespeeld.
Ge moet weten, beste lezers, die menschen
zijn nu ook socialist geworden, en alwie
socialist is moet toonen dat hij durft, dat hij
iets meer kan af een ander.
Reeds van voor den oorlog waren al de
te hebben en die, naar zijn zeggen, door
een nieuw oorlogsfeit vernield werden. i trambedienden bij de Christene Centrale 6 IO
In de uitzonderlijke gevallen waar de ge-[aangeslotenen waarlijk er is met taaienprofijt dat de rooden medebrengen stilleg-
ingebracht
hadden die heeren de redelijke
I werklieden vroeger ingewilligd, zonder altijd
f dat tegenwerken, dan hadden de werklieden
?de overtuiging van die ophitsers niet opge-
daan, en waren ze geen socialist geworden.
De Christene Vereeniging van haren kant,
heeft altijd haren plicht weten te doen en is
van over 10 jaren in de bres gesprongen
voor de trambedienden Heeft ze niet alles
bekomen wat wenschelijk was, 't is de
schuld van beheer en bestuur, die liever de
vereeniging zagen vernietigd, maar die niet
voorzagen dat eene socialistische zou opge
komen hebben. Ze hebben ze nu, en ze heb
ben reeds staking gehad ook: 't is al het
teisterde een voorschot zou ontvangen heb- f wilskracht moeten gewerkt worden om degen van 't werk tot schade van werkman,
ben dat totwederbelegging nog niet gebruikt] Christene vereeniging bij de maatschappij]
is, zal hij het beloop van dit voorstel nioetenite doen erkennen.
ter bewaring stortendie som zal naderhand Menig neerstig werkman of bediende werd
van de sommen dc-or den Staat verschuldigdaan de deui gezet omdat hij Christen ver-
aan den aannemer wien de aanbesteding derjeenigd was! Vandaar groote moeite om dej
herstellings of herbouwingswerken gegund rechten der trambedienden te verdedigen,!
is, moeten afgetrokken worden. S daar velen aarzelden van de vereeniging deel
Ieder geteisterde die van bovengemelde!te maken, toch was de vereeniging goed in-
maatregelen zalwiilen genieten word verzacht! gericht als de oorlog losbrak,
aan 't gemeetebestuur der gemeente waaropKorts na de wapenstilstand werder. onmid-
hette herbouwen huis gestaan heeft, eenJdelijk de mannen terug te zarr.en geroepen,
aanvraag te zenden opgesteld volgens een jen iedereen meende dat wederom eendrachtig
model; dat in het gemeentehuis mag afge-fzou kunnen gewerkt worden aan de verbe-
haatd worden. tering van de trambedienden. Reeds werden
--(een tweetal loonsverhoogingen toegestaan
Groote keus van LEESBOEKEN ter Druk-1 als rond Veurne kermis, door de gedurige]
kerij van De Poperinghenaarf levensduurte, wederom bij het bestuur aange-
dwongen. Ditmaal kregen wij geen onmidde-i
I lijke .voldoening, en 't en had- niemand moe-
APOTH EEK - DROGERIJ Gen verwonderen hadden de trams niet
jgeloopen met Veurne kermis. Korts daarna,!
?werd toch eene verbetering toegestaan, op]
aandringen van de Christene Vereeniging.;
't Was de derde verbetering, te zamen eene]
loonsverhooging van omtrent 300,000 fr. die
|dan toegestaan werd.
Doch ondertusschen waren eenige opsto-
Er is ter Kamer een wetsontwerp neerge-kers onder 't personeel gekomen. De Chris
legd tót herziening van het besluit-wet van Benen konden niets bekomen, alleen dej Werklieden, beambten, past goed op en
Voor zooveel mogelijk ware het wensche-23 Oktober 1918, betreffende het vastellen jsocialisten waren de redders, en ook zij Haat u nooit bedriegen. Er bestaan slechts
lijk dat een enkel bouwkundige met het op-jen ramen van schade, voortspruitende uit'zouden zich er bij aansluiten Waarlijk, tot j twee inrichtingen. Van den eenen kant de
maken van aide plans van een groep gebou- oorlogsfeiten. In de toelichting van dit wets-j zelfs de kaartjes gevers lieten zich overhalen, christene vereenigingen die steeds ieveren
opkomenden vijand Sommigen onder hen had !ecn hand te leenen aan 't vei porren van ma-lichtte ais er ergens eene zotte spreuk een t het flikkerlicht van kaas sen op bierflesschen
Gasthuisstraat, 35, PÖPEIUNlGIIÉ.
heer en burger.
Wij verhopen toch dat de trambedienden
zuilen inzien dat ze op den doolweg zijn.
De Christene Vereeniging met haren ieverigen
Voorzitter A. Burggraeve,.die reeds zooveel
verbetering bekomen heeft, zal voort op de
bres blijven om de belangen van alle tram
bedienden te behartigen.
Zondag 2 Mei, om 2,30 ure wordt er te
öostvleterenin deTramst tie eene Algemeene
Vergadering gehouden van alle trambedien
den. Vriend Ten Grootenhuize van Brus
sel komt spreken. Er zou niemand mogen te
kort zijn, ook deze die jammer genoeg reeds
j verdwaald zijn worden er verwacht.
Christene trambedienden, voorts ge
werkt om uwe vereeniging sterk en machtig
te maken. In 't verleden hebt ge machtig
werk geleverd om uwe vereeniging te doen
erkennennu zijt ge geroepen om de toe
stand der tramwerkers te regelen ingevolge
de tijdsomstandigheden, 'tls uwe taak te
zorgen dat ook de trambedienden met liun
werk kunrieu leven.
Allen naar Oost-Vleteren Zondag
aan
staande!
ik ontmoet te Malo-les-Bains, waar ze op-'trassen en bedden en zware bakken genees-
nieuw aan 't samentrekken waren vooraleerkundig materiaal. Het was eene aardige on
naar Veurne te komen, en alzoo was ik bij Idervinding voor mij, en soms kwain het mij
naar het Engelsch.
VII
hen binnengefoefeld geworden. In de «viie-
gendekolon lijk zehuntien ambulancen-trein
noemden, waren verscheidene damen heel
practisch in kahki -vesten en 'oroeken gekleed,
jen bleven toch heel vrouwelijk in uitzicht
In mijnen eersten nacht te Veurne had ik jen manieren,
ook dienst te doen, en ik verdiende alzoo met j Op het eerste zicht schenen zij mij toch de
eerlijk werk-voor de verandering-mijnen kost. j geschikte soort vrouwen niet toe, om dienst
De Staf van een Engelsch hospitaal -dat eenete doen op slagvelden of in veld-hospitalen.
«colonne mobile» in verbinding had inet lk verwachtte mij ze te zien bewzijmen op het
Belgische cavalerie om gekwetsten af te halen
op het slagveld was vóór het duisterde in
toch wat onwezentlijk voor, bij voorbeeld als
ik, met een bed op mijn hoofd, over-end-weer
op de Duistere koeren strompelde, of met mij
ne armen vol windsels en kleergoed, mijnen
weg zocht door de lange onverlichte gangen
van een Vlaamsch klooster. Nursen schijver
glans in zijne oogen bracht, en met veel an-jeen weerschijn gaf op godsdienstige printen
deren nog dei ambulance-colon die bij de van T Heilig Hart en de Madonna met het
Belgen als eene verzameling van fijne en kind, en op een zilveren kruisbeeld van waar
stad toegekomenmeteen heelen trein am
bulancen en automobielen. Ze namen intrek
in een oud klooster, met breede koeren en
vele zalen, en ze waren hard aan 't werk, zoo
lang als 't dag was en later nog in den nacht-
om alles gereed te hebben tegen 's anderen
daags: immers ze verwachtten vele gekwet
sten. Geneesheeren en nursen, berriedragers-
en chauffeurs dezer afdeeling hadden eer-mèerzenuwsterktedaiimenigemannen,eerste
lijk werk gedaan in België. Menigeen onder
hen hadden het beleg van Antwerpen door
zien, en waren er gebleven totdat al de zie
ken in ééne haast moesten weggevoerd wor
den véle anderen, nog langer blijvend, had
den den aftocht van stad naar stad meege
gaan, op weinig kilometers vooruit bij den
den weg en wêer met kleine lachschreeuwtjes
als ze tegen elkander liepen in die duisternis-
wereld, maar ze verloren noch hoofd noch
hand, daar er zóóveel werk te doen was. In
eerste zicht van bloed, en flauw vallen bij 't'eene of andere der ontelbare deuren als om-
ontploffen van den eersten houwitzer. Som-lijst, stond er eene Belgische non, inet bleek
migeu ten minste waren te liefelijk, doch thet j aangezicht, naar al die vl uchtende schaduwen
mij, om te spelen op oorlogs-velden tusschen te staren. De jonge Doctoors hadden hunne
lijken van menschen en peerden in pulp ge vesten afgespeeld en heften en praamden aan
schoten, 't Was slechts later dat ik al hunne!de zware stukken lijk dokwerkers, aan syn-
offervaardigheid zag en de ware toewijding jdikaten tarieven, maar toch met meer handig-
dezer jonge vrouwen, die me niet alleen zor-jheid, lk werd vriend van hen bij kisten en
gelcos schenen nopens kanonnenvuur, maar (bakken te zwaar om alléén te behandelen:
bijna onbewust van 't gevaar, en die metjalzoo meteen rostharigen en blauwoogigen
jongen van Bart. 's. Denk ik die de
hulp gaven aan de gekwetsten zonder beven jmeestke luchten uitmat in de duisterheid, zoo
bij't aanzien van doodsangsten die sterke i dat ik klaar van telachen, bijna mijn eind van
mannen deden bezwijmen. de kist liet vallen (ik heb naderhand zijn
't Is geen kleine zaak een nieuw hospitaal'waarlijk heldhaftig en uiterst-vermoeiend
op te redderen, vooral in oorlogstijd en niet j werk moeten bewonderenen alzoo ook mei
verre van 's vijands linie; als vrijwilliger in [een anderen jongen operatie-meester, wiens
dat werk kon ik mij behulpzaam maken met ernstig en vriendelijk gelaat wondervol op-
onbevreesde mannen immer zal herinnerd
blijven. Met de superintendente eene Ita-
liaansche dame met een fijn gevoelhumour»
en eeneti wat-scheelt-het-mij»- moed, dien
ze van hare voorouders, Stuarts, aferfde
trok ik op aankoop-expeditie in de zwarte
straten van Veurne, subbelend over oneffene
wegen en stooten tegen onzichtbare kanoi ge-
trekken, maar we kwamen zegenpralend
op met eene vracht spek en-nog kostelijker
met eenige pakken roeten kaarssen, van groo
te waarde in eene stad die haar gaz-licht
kwijt was.
Ik stak dozijnen zulke kaarskes aan, lijk
een koster in eene katholieke kerk, en plaat
ste ze in hunne eigen druip op de vensterboor-
den en in den draai van de lange gangen.
Zoo kon het werk gestadig voortgaan. Maar
daar waren trekgaten, en bij 't toeslaan van
deuren waaide 't een kaarske na 't andere
dood, en nursen die ze weer aanstaken of met
andere opkwamen, en de lichte vlammen met
zorgvuldige hand wilden beschutten, loegen
met kluchtige verbittering als ze weer uit
waaiden.
De keuken was eene ware baaierdmaar
de Alan van Smarten neerzag op een avond
maal van mannen en vrouwen die, wat ook
hun geloof of gedacht of ongeloof was, zich
toegewijd hadden aan de lijdende mensehheid
met eene ware chistene ridderlijkheid, wat
toch den blauwoogigen Doctoor niet belette
de meest heidensche grappen te zetten, en 't
gezelschap over 't algemeen ook niet afhield
van te lachen alsof de oorlog zelf maar eene
klucht geweest was.
Ik hielp aan 't afwasschen—de jonge hee
ren van de wetenschap hielden «queue» voor
de waschkuipen—en stak dan mijn hoofd
buiten. Op den kloosterkoer waren paarden
gestald, en de inan die ze moest bezorgen,
las een bock waarop een oud lanteernt je zijne
stralen gaf een kleine oasis vanl ieht in al
die duistenis. De paarden luisterden Nu en
dan schudde er eeri zijn hoofd op, lijk ver-
gruwd Van eenige mijlen verre kwam het
gebrom van grof geschut, en dezwarte lucht
huiverde met zwijmelende lichtflitsen als
obus na obus ergens over de hoofden ont
ploften van mannen die wachten op dood.
Met een van de Doctoors, twee nursen en
een man, die den weg wees, klauterde ik
daaruit kwam orde en bovendien een goede Inaar den zolder van 't klooster,
maaltijd, opgediend in de kloosterrefter, waar 1 Wordt voortgezet.
Dit boek is bij ons te verkrijgen. Prijs 50 c.
Kerunga.
tamBaemmaR
Allewaer'