HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
De- bloem van bet Vrijboseb
Apotheek Frans Van de Plas
Zondag- 5 Maart 1922.
15 Centiemen.
19° Jaar. Nr 10.
Vasten.
De Zaak Muiier
In 't Buitenland.
In 't Binnenland.
Abonnementprijs
In Stad fr. 6.50
In Belgie PPV, 8.00
Buitenland 13.00
SanseiuVanneste,
15, Gasthuisstraat,
Eene inlassching
VOPISSEN,
ROUWBERICHTEK)
Hongersrood in Rusland.
Politiek O verzieh t.
De Vlaamsche Hoogeschool.
Oorlogss chade.
De huishuurwet.
Over Minister Devéze.
Nu over Minister Berryer.
fVI Jules Heindrycx,
INHULDIGING
per Jaar
Z'/-* ^'r-V' •*V.'
UUgever
Drukkerij,
Papierhandel,
POPERINGHE
Psstcheckrekening
nr 15570
PUPEEINGHENMR
PRIJS
voor Aankondigingen
BERICHTEN,
VERK00PINCEN,
o.6o ctn per regel.
Herhaalde Inlassohing.
0 5o ctn per regel.
1 5o fr. per regel.
5 fr. voor 10 rt g
Herhaalde Annoncen
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdag noen inge
zonden worden.
Bij dit woord trekt deze spotend of onver
schillig zijn schouders op, gene zet een on
behaaglijk pruilemondje, een derde krabt
achter zijn ooren, en denktda's nog al erg,
maar, enfin, als 't moet dan moet het.
De meeste menschen peinzen dat de Vas
ten die ingesteld is ter gedachtenis van
Christus' veertigdaagschen vasten in de woe
stijn feitelijk hierin bestaat dat we die
dagen op de kin kunnen kloppen, ons
houden van zekere spijzen, en slechts
maai daags een vollen maaltijd nemen.
Dat is gedeeltelijk.
ont-
een-
In de aloude tijden werd er reeds boet
vaardigheid gedaan in zak en asch, en als
we lezen hoe de eerste Christenen die ver
stonden, dan bekennen we geerne, dat wij
een heel beetje hoeven getroeteld te worden
om niet dooreen te zakken als een kramak-
kelijk stel.
In de kloosters kunnen ze dat nog wel,
zooals toen, en indien zij die roekeloos en
uitzinnig de keien hunner kritiek gooien
over de kloostermuren, en dezer bewoners
uitmaken voor parasieten en paters-goele
ven, hen een paar maanden wilden nadoen,
ik geloof dat ze zouden rammelen als kemp-
stekken. Want boetvaardigheid moet ge
daan worden offervaardig, blijmoedig, met
kinderlijken eenvoud, in den geest van ve-
reéniging met Christus, die zooVeel deed
voor ons, anders is 'teen karwei.
bouwende ascetische kracht voor den chris
ten. Doe het goede, wijk af van het kwa
de deze stelregel moet nu vooral in het
oog worden gehouden.
Ik ga er niet over uitwijden, en liever Leo
de Groote laten spreken, wiens woord nu
nog mag vernomen worden als de on
tucht afgewezen, als aan de dronkenschap
vaarwel gezegd, en als de begeerlijkheid
van het vleesch door de wetten der kuisch-
heid beheerscht wordt als de haat over
gaat in liefde, als de vijandschappen veran
deren in vrede, als de kalmte,de gramschap
bedaart, als de zachinnedigheid de belee-
diging vergeeft, als eindelijk de zeden van
meesters en onderdanen zóó geregeld zijn,
dat de macht van genen zachter, en de tucht
van dezen meer verkleefd zij... alsdan
wordt er versterving gedaan, die ontschul
digt, verdient en verheugt. D. K.
Boetvaardigheid beteugelt de ondeugden:
de mensch werd aldus geschapen dat zijn
lichaam aan de rede, en de rede aan God
onderworpen was de zonde heeft deze or
de gestoord en de boel in het honderd ge
zet. Ieder rnensch voeld nu den prikkel van
het kwaad, den ouden mensch dien hij moet
onschadelijk maken. Wie zegt dat hij geen
ondeugd te bedwingen heeft, belijdt dat hij
ermeê behelpt is, en zichzelven niet kent.
Boetvaardigheid verheft den geest, lam-
meke smeerbuik verdrinkt of verstikt hem
volle krop, dolle kop. Niemand kan twee
meesters dienen, wie voor zijn lichaam leeft
is een slaaf, en rijdt zijn leven te post af
•zou A. Varendonck zeggen.
Boetvaardigheid schenkt deugd, omdat
de mensch, wiens geest naar hooger streeft,
en in strijd ligt met het lichaam dat hem wil
neerhalen alzoo meesterschap over het
lagere bekomt, en vrijer en makkelijker de
baan kan oprukken van het Leven, waaro
ver men komtfot het Heil.
Degenen die den Vasten onderhouden,
moeten het niet uithangen, of een gezicht
zetten van zeeptrienen of trezebezen, dat
ware glad verkeerd en de Farizeën nage
volgd, tegen welke Onze Lieve Heer zegt
als ge vast, zalft dan uw hoofd en wascht
uw gelaat, opdat niet de menschen uw vas
ten bemerken, maar uw Vader die in het
verborgen ziet en het u zal vergelden.
Vele Christenen moeten den eigenlijken
vasten niet onderhouden, ze worden aan
geduid door de Schikkingen. Sommigen on
der degenen welke niet behooren Bij de ca-
tegoriën die worden ontslagen, kunnen er
niet tegen dat ze in twijfel, bevoegden
hierover raadplegen en dan gerust wezen,
aan alle redenen 'wordt gehoor geschon
ken.
Maar een versterving kunnen we allemaal
ons opleggen, moeten we zoo dikwijls doen
met tegenzin, uit menschelijk opzicht, uit
welvoeglijkheid en fatsoen, of uit ambts
plicht, wanneer deze iets voorschrijft dat we
liever vervingen door wat anders. Doen wij
ze in christelijken gemoede vrijwillig en met
blijdschap. Kijk uw pijpje, leg het nu ter
zijde of stop er eentje minderlaat uw bor
reltje, neem geen snuisterijtje, en geef den
arme of den hongerigen Rus het geld'dat
ge er aan versnoept bijt wat harder op uw
tanden als er iets tegenvalt och, we vinden
honderd en tien gelegenheden om ons iets
te ontzeggen, waardoor we ons verdienste
lijk maken, en ons christelijk karakter vor
men en versterken.
Doch naar den geest van de Kerk is vas
ten en onthouden van louter ontkennenden
aard, een betrekkelijke verplichting welke
in menige omstandigheid niet kan nageleefd
worden.
Een overwegend belang hecht de Kerk aan
de beoefening der deugden, die is van op-
Er heerscht hongersnood in Rusland. Het
is zeker dat daar 32 miljoen menschen niets
hebben om er zich mede te voeden, en dat
er daarvan minstens 10 miljoen den honger
dood zullen sterven.
Niettegenstaande de noodkreet geslaakt
door Nansen, de Scandinaaf, die de streken
bezocht, zijn de regeeringen niet ter hulp
gesneld.
En nu Bij de laatste berichten gaat er'
een rilling door heel cte beschaafde wereld;
Wij kunnen niet weerstaan aan de be
ring, voor de oogen onzer lezers, eer
tafereelen op te hangen van het akelig c
ma der uithongering van een heel volk.
inzicht is enkel dit doen nadenken... en
geven om stervenden te redden.
Chicago Tribune meidde, dat Russis-
sche kleinen, gevoed door de Amerikaansche
hulpambulancies, door hongerenden gedood
en... opgeeten werden 1
Te Poegatsjeffe, goevernement Samara,
werd 'n pas geopend eethuis beroemd voor
den uitgelezen fijnen smaak der vleeschspij-
zen De policie ontdekte de bewijzen, dat
de houders ervan... kindervleesch opdisch
ten
Te Goetsjina werden tien pond menschen-
vleesch in ruil gegeven voor een hoeveelheid
graan Te Loebemoff, kreits Boesjoeloek,
vond men langs de wegen talrijke ontvlees
de menschenlijken
Uit een verslag door den bolsjevist Sjos-
joff, die de streken bezocht, opgemaakt,
ontleenen wij
Bij dozijnen liggen dé lijken der verhon
gerden langs de straten en in de graven.
Hoe het er in de afgelegen dorpen uitziet,
weet niemand, daar het bij gebrek aan
paarden onmogelijk is er in door te dringen.
Het wordt ook waarschijnlijk geacht dat
daar sedert lang alle leven is uitgestorven.
In het dorp Blagodoroff en het district
Boesjoeloek hebben drie families, door den
wilden honger gedreven, het lijk van een
pas gestorven dertienjarigen jongen, eerst
geopend, de ingewanden er uit genomen en
na oppervlakkige reiniging rauw verteerd.
Tengevolge van het rauw eten van dit
menschenvleesch is een der vrouwen gestor
ven ook haar lijk werd desniettemin op
geeten. Van het lijk van een anderen knaap,
in hetzelfde dorp gestorven,bleken bij opgra
ving uit het massagraf dat hoofd en beenen
verdwenen waren desniettemin werd ook
nog de romp door hongerenden weggehaald
en in hunne hutten opgeeten.
De schrijver eindigt met te zeggen, dat
in het voorjaar de ter beschikking stelling
van zaaikoren voor deze streek wel overbo
dig zal zijn, daar er niemand meer in staat
zal zijn, om het land te bebouwen.
Ook doode paarden en honden worden
door de ongelukkigen verslonden Overi
gens zegt de verslaggever, is zelfs de reeds
ellendige voeding met allerlei kruiden niet
kunnen voortgaan, daar de sneeuw de wor
tels en kruiden in de bosschen bedekt en
voor de menschen onbereikbaar gemaakt
heeft. Gevallen paarden en hondenlijken
gelden als lekkere beetjes, die zeer zeldzaam
geworden zijn.
Wie kan wie durft nu nog de vraag stel
len Moeten wij de Russen helpen
Toch wordt die vraag gesteld er wordt
zelfs geredetwist over het te geven ant
woord, en intusschentijd maait de honger
snood dag voor dag duizenden Russen neer.
Onmehschélijk.
Geldhonden, die hun christen geweten
onder hun geldkast begraven hebben,durven
nu nog vragen Zal de Rus die schulden
betalen 1 Hoe onmenschelijk toch, aan nen
Mengelwerk van De Poperinqhenaar 62
door A HANS.
leper zoo'n schoone stad... We zagen
't ook...
Er blijft niet veel van over en de
Duitschers bombardeeren leper nog eiken
dag.
O, 'k heb dikwijls naar de vlammen staan
zien. Al vuur daar te leperen! 't Was een
wreed gezicht. En ge moet de stad dan zoo
goed gekend hebben... wij gingen er eiken
Zaterdag ter markt... en we hebben er ook
familie lijk dat ge weet...
Maar ge weet er niet van
Ho, neenDe Ieperlingen zijn van
eigen ook op de vlucht... ge kunt dat wel
peinzen.
Ja, 't is te Becelare nog erger dan hier.
Veel gekwetsten ook zeker
O, bij vlagen stijf vele... In de kerke
en de scholen en in huizen... We hebben de
Keizer ook gehad... 't was met Allerheiligen.
Hij peinsde van naar leper te kunnen gaan.
Ja, met zijn muile! En hebt ge hem
gezien 1
O, neen, we mochten op strate niet
komen, maar de soldaten zeiden het... We
zien ook gevangenen.
Belgen?
Neen, Engelschen, ze roepen daar naar
ons. Maar de Duitschers zijn dan kwaad en
zeggen dat de gevangenen moeten zwijgen
en ze geven er hier en daar een een slag
maar dat helpt niet veel. Overlaatst wilden
ze te Meenen op de markt een hee'e groep
gevangenen photografeeren. De Engelschen
moesten zeer stil staan en ze deden het.
Maar juist als de photograaf wilde trekken,
keerden ze zich allemaal om... En de bur
gers, die op de markt stonden, lachten
luidop, en werden weggejaagd.
Houden de burgers nog moed? vroeg
tante.
VeelZe durven nog gerust een me
daillon van den koning en de koningin dra
gen. En ge moest 't zien, als er op een dorp
een dienst voor een Belgische gesneuvelde
wordtgehouden... Nu en dan komt er nieuws
van den Yzer door, soms slecht nieuws dat
de een of ander dood is. Dan laat de familie
een dienst in de kerk doen. En altijd is de
kerk stampvol. En aan 't einde zingen ze
het volkslied. Maar natuurlijk veel mogen
we niet doen. De Duitschers moeten dikwijls
op muren iets lezen, dat ze niet plezierig
zullen vinden. Ge weet dat er langs de
spoorwegen bordjes staan met 't opschrift
«verboden over den ijzeren weg te gaan»
Overlaatst hadden ze er op een de «en»
van «ijzeren» en 't woordje «weg» met verf
bedekt, zoodat de Duitschers lazen.«Verbo
den over den Yzer te gaan» Ja de menschen
durven nog wel spreken ook. Bij een onzer
buren was er een feldwebel, dat is sergeant
ingekwartierd. Hij had altijd in Rusland
gevochten en kwam voor den eersten keer
in Vlaanderen. En hij zegt tegen de vrouw
van het huis: leper ik heb daar nu zooveel
van gehoord en gelezen hoe ver is 't eigen
lijk van hier?
«Wel» antwoordt de vrouw, «hoe zou ge
't willen weten, in vredestijd of oorlogstijd?
Ach was, zegt hij weer, in vredestijd of
oorlogstijd, dat is toch 't zelfde.
Neen, neen zegt de vrouw dan, dat is niet
schuldenaar, die op straat overreden wo.J J
eerst naar zijne schulden te vrajen en hem
slechts na schuldvereffening op te tillen en
te verzorgen.
Hartelooze politiekers durven er een heel
stel politieke en sociale beschouwingen
op na houden. De Sovjets met dictatoren als
Lenine, Trotsky en anderen hebben Rusland
door het collectivisme willen redden
't gaat niet. Laten we de wonde nog wat
bloeden I 't Is de beste veroordeeling van
het collectivisme.
Onmenschelijk, zeggen wij 1 Laten wij
om Gods wil ja, om Gods wil op dit
oogenblik en op deze plaats niet discuteeren
welk economisch stelsel het best den bloei
van 't land verzekertlaten wij op dit oo
genblik en op deze plaats, nu wij het land
der dood overkijken, niet uitzien naar stok
ken om onze tegenstrevers tusschen de bee
nen te slingeren Weg, weg, daar sterven
miljoenen menschen, mannen, vrouwen,
kinderen en grijsaards 1 Wie wil ze helpen
redden Wie
Bij het vernemen van die nare akelige
ijzelijkheden, ja, wie zou kunnen of durven
nalaten zijnen penning te storten om die
arme hongerlijders ter hulp te komen. Met
betrekkelijk weinig kan men een menschen-
leven redden. Met 40 frank helpt men reeds
een kindje door den nijpendsten nood.
De Poperinghenaar opent heden eene
inschrijving en zal geluk.kig_.zijn. in naam
t zelfde maar een groot verschil. In vredes
tijd rekenden we, om van hier te voet naar
leper te gaan, twee uren. Maar nu is 't oor
log en gij, Duitschers, ge zijt nu al vier
maanden op weg naar leper, en ge zijt er
nog niet. Hoe zou ik 't dan kunnen zeggen,
hoe ver't is! De Duitscher was kwaad, maar
de vrouw liep lachend weg. En de kinderen
babbelen al wat Duitsch.maar 't is niet altijd
naar de goesting van de Duitschers. Zoo
zingen ze ook van Duitschland iiber alles
maar dan is het zoo. Duitschland uber alles
maar niet over den «Yzer». Laatst was er
een jongen van ons dorp, die met een stuk
ijzer bij een ouden Duitscher kwam. De jon
gen zegt «Wat is dat» en de Duitscher zei
«ijzer». Daar kunt ge niet over, he riep de
jongen, en hij liep hard weg.
Wel gezeid! riep Lotte lachend.
Maar er zijn anderen ook... Duitsche
sleepen...
Och, ja, dat is lijk hier... Er liggen al
veel dooden zeker.
Ja... op de-stukken... En ze maken nu
monumenten... er zijn bij de soldaten steen
kappers. Ze bouwen een gedenkteeken,
maar 't is een observatorium om naar de
linie van de Engelschen te loeren.
Zoo zat Martina te vertellen en de avond
vloog om.
De bezoekster moest bij Godelieve slapen.
Deze had eerbied voor het moedig meisje...
en te dieper voelde ze de lafheid van haar
eigen man.
XVI.
Den volgenden morgen was Schoonvelde
vol nieuwe soldaten.
Martina vertrok al vroeg, ze zou wel tus
schen de troepen glijden, beweerde ze.
YPER.
Sauvage Arthur 6625.
Sauve Arthur 4242.50
Coene Charles 9890.
BOESINGHE.
Ooghe Servaes 2088.
LANGEMARCK.
Donche Pierre 5570.
Debruyne-Storme 1955.
We Debruyne-Blanckaert 1540.
Maddelein landgebruiker 3105.
Terriere herbergier 2960.
ST Jan.
De Wilde Emile beenhouwer 3000.
Vandevyvere steenbakker 1540.
opsturen om de martelaren van
Rusland te
helpen redden.
Op voorhand dank aan al de inschrijvers.
EERSTE LIJST.
De Poperinghenaar
fr. 40.00
Opvolger van S. VANDEN BERGHE
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt)
P 4» I* H K 9 (i II I-U
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
WAESTEN.
Stree We
fr. 2073.
Brame frères
35433.
Deblock Auguste
594.
We Lesafere
41345.
Scieux Walle Ch.
2900.
Van Exem Hippolyte
2352.
Lecluyse Paul
1406.
Poupaert Frangois
2031.
Stamper Auguste
1685.
Masil A.
1734.
Heytens André
1332.
Bille Jules
2452.
Boone Antoine
1182.
Verbiese broeder en zuster
27409.
Haese Remi
1368.
Laperse veuve
4598.
Logier Jules
2242.
Capon Xavier
1809.
Decavre Théophile
1498.
Vereecke Louis
1579.
Roose Victor
530.
Decremont César
2087.
Sory Emile
3754.
Durin Henri
11770.
Tahon Auguste en kinders
1198.
Verolleman Jéróme
1253.
Meersdom Arsène
1096.
Beausart We en kinders
3811.
WOESTEN.
Decorte Camille
615.
OOST-VLETEREN.
Fieu Achille
1385.
Boudewyn Achille
2482.84
Leveque Edgard
550.
Mazereel Henri
155.
NOORDSCHOOTE.
Desmadril Karei
803.
Smagghe Léonard
925.
Caulier Henri
3280.
Oreel Jules
5520.
RENINGHE.
Knockaert Benjamin
5025.
Feryn Cyrille
750.
Persoone Auguste
1325.
Knockaert Cyrille
1530.
Verledene week is alle belangstelling ge
gaan naar de afdeeling der Kamer waar de
twee voorsteilen over de Vlaamsche Hooge
school een eerste vuurproef ondergingen.
Het voorstel van de liberale partij, waar
bij men eene Vlaamsche Hoogeschool toe
stond, maar niet te Gent, zoodat de Fran-
sche te Gent geheel bleef bestaan, dit
voorstel Mechelynck werd voor goed ter
zijde gezet. Het bekwam immers maar 45
stemmen voor en 94 stemmen tegen-met 17
onthoudingen. Dus'verworpen met 49 stem
men. Het voorstel Van Cauwelaert dat de
vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool
vraagt krijgt echter ook geene meederheid.
Er zijn 63 stemmen voor, 74 tegen en 19
onthoudingen. Er is hier een te kort van 11
stemmen. Het getal afwezigen bedraagt 30.
Het is gansch onmogelijk van nu te zeggen
welk lot er zal te beurt vallen aan het voor
stel Van Cauwelaert als het ter Kamer zal
komen bij een paar maanden.
Eene zaak is nochtans zeker. Vlaanderen
heeft met eene verpletterende meerderheid
uitspraak gedaan voor de vervlaamsching
der Gentsche Hoogeschool. De liberale par
tij heeft uitzondering gemaakt. Maar die is
in Vlaanderen, zoo van invloed als van ge
talsterkte, maar van kleine beteekenis meer.
In zijn geheel genomen heeft Vlaanderen
gestemd voor Gent vervlaamscht en de
Walen met enkele franskiljons, daartegen.
Wij staan dus voor het ernstig geval dat
eene kwestie, die van levensbelang is voor
Vlaanderen en door Vlamingen voorgesteld
en verdedigd is, bekampt wordt door de
andere helft van 't land.
Die tegenstelling Vlaanderen-Wallonië
kwam nooit scherper voor. De Walen heb
ben de beste houding aangenomen die ze
konden aannemen, om de gedachte van
zelfbestuur op ruime maat te verspreiden
onder de Vlamingen.
De Volksvertegenwoordigers voor Yper,
de Heeren Colaert en Messiaen hebben hun
nen plicht goed gekweten met voor het voor
stel Van Cauwelaert te stemmen. Mr Butaeye
was ziek en kon aan de stemming geen deel
nemen. Maar zijne vrienden de Fronters
hebben ook voor hetzelfde voorstel gestemd
alhoewel het hun geene volledige voldoening
schenkt,
De kreet der Vlamingen weerklinke Gent
vervlaamscht 1
De huishuurwet wordt door velen met
leede oogen aangezien. Door deze wet mag
niemand zijne pachters verplichten hun huis
te verlaten tot in 1923 en wordt de pachtver-
hooging wettig geregeld. Van hunnen kant
zien de pachters het jaar 1923 als eene nacht
merrie ai spoedig aankomen.
Het landsbestuur ziet de noodzakelijkheid
in deze huishuurwet te vernieuwen daar de
woningskwp^tip 1023 von-o upgviuol
zal zijn.
Volgens de heer Masson, minister van
Justicie, zal de huishuurwet verlengd wor
den en min of meer herzien, twee dingen die
te verwachten waren.
Men kan ze inderdaad niet laten verval
len, want moest de huishuurwet ophouden
te bestaan de helft der inwoners van België
zouden moeten verhuizen en de huishuur-
woeker zou eene ongekende vlucht nemen.
Het is te voorzien dat het de eigenaars zal
toegelaten worden hunne pachten 50 per
honderd te verhoogen. Indien zulks het ge
val niet zou zijn, zullen er door bijzonderen
geene nieuwe huizen gebouwd worden, om
dat het kapitaal, daartoe noodig, geen vol
doenden intrest afwerpen kan.
Godelieve benijdde haar...
Waarom eigenlijk
Och, omdat dit meisje door haar daad
getuigde van huiselijke liefde, van opoffe
ringsgeest in een familie...
En zij,mevrouw De Vuist,werd door haar
man miskend, bedrogen, veracht...
Een jongen bracht een briefje.
Louis vroeg haar dadelijk naar de villa te
komen.
Godelieve aarzelde... Wat zou ze doen?
Gaan tot hem, die misschien weer kwaad in
den zin had? Of wilde hij haar wat meedee-
len in verband met het bezoek der vreemde?
Nog dacht ze er over na, wat haar te doen
stond, toen een vrouw binnen trad en opge
wonden zei
Er liggen weer bloemen...
Wat bloemen? vroeg Lotte.
Wel op 't graf van den vermoorde.!
't Is toch geen waar zeker!
Ik heb ze zelve gezien...
Hoort ge dat Godelieve...
Ja, deze had het wel verstaan en ze was
zelf verbleekt bij dat bericht...
Zij wist nu, wie de bloemen daar had neer
gelegd, maar zulks verzweeg ze voor de
vrouwen.
Die vreemde dame kende 't geheim van
den eenzamen doode...
En Louis?
O, ja, ze zou tot hem gaan en hem vragen,
wie die bezoekster was en, wat ze bedoelde
met haar geheimzinnige woorden.
Godelieve zei, dat ze even uit moest. Ze
zag buiten het gewemel van de nieuwe
troepen.
Eensklaps werd ze door eenige soldaten
omsingeld. Ze beefde van schrik en dacht
De nieuwe wet kan dus weer niet anders
zijn dan eene tijdelijke, anders gezegd een
lapmiddel.
Sinds meer dan acht maand werd de mili
taire "Amnestie-wet gestemd door de wetge
vende kamers, bekrachtigd door Koning
Albert en'afgekondigd in het Staatsblad.
Door deze wet moeten de soldaten vrijge
steld zijn die geen verraad gepleegd hebben
en alleen voor kleinere misdrijven gestraft
werden.
En nog heeft de liberale Minister Devéze
den tijd niet gevonden om uit te maken in
hoeveel gevallen die wet van toepassing is.
Sinds meer dan acht maand, lijk we reeds
schrevenAcht maand bijkomende gevan
genschap voor onze jongens, die volgens de
Belgische wet RECHT hebben op vrij
heid.
Acht maand bijkomende kommernissen
en ellende en ontbering voor hunne vrouwen
en kinderen, voor hunne oude vaders en
moederkens wier steun, wier troost ze veel
al waren.
Is dat geen moedwillige verkrachting van
de wet, gepleegd door den eigen Minister
die aangesteld is om ze te doen naleven.
En toch zal er handgeklap opstijgen als
diezelfde Minister hier of daar eenengestern-
den sabelsleper zal afzenden om in zijnen
naam te spreken over het Dankbare Vader
land!» Kan men wel scherperen spot
vinden?
Verledene week had ter Kamer eene onder
vraging plaats over de gemeentekiezing van
Boom.
Deze vraag was gericht tot den Minister
van Bi.inenlandsche Zaken.
Men had wel een groot half uur gerede
kaveld en de bespreking was zoo goed of
geëindigd als Minister Berryer letterlijk
zegde
Ik zal niet zeggen dat ik deze inter
pellatie met ontroering gevolgd heb. Ik ben
blij, in deze omstandigheid, dat ik de
Vlaamsche taal niet machtig ben omdat ik
aldus verschoond gebleven van de bewering
welke door deze bespreking werd uitgelokt.»
Een gelach volgde op deze stomme
verklaring. De bespreking was gedaan door
Vlaamsche Volksvertegenwoordiger over een
feit in Vlaanderen gebeurd met Vlaamsche
menschen en dus in 't Vlaamsch. Maar de
Minister van 't Binnenland, dus van heel
Belgie had niets ervan verstaan en... hij was
er blij om. Of ligt Vlaanderen dan niet in
Belgie Guido.
Burgemeester Yan Loo.
Zondag 1. 1. was voor Loo waarlijk een
overheerlijke dag. Iedereen heeft zijn burge
meester, Vlaamsch oud-strijder, hulde ge
boden, en iedereen ook heeft hem zijne
dankbare achting en genegenheid betoond.
Van de minste woning tot het grootste
huis, alles stond in feestgewaad en begroette
door vlag, bloemkransen, jaarschrift of
dicht de blijde inkomst de groene sparre-
kens, lieflijk samengebonden, en opgesmukt
met de frissche wapperende vaandelkens
werden niet gespaard, langs al de;straten
van den doortocht.
En dan al die poorten, al die zegebogen
Om 14.15 ure werd de komst van den
burgemeester door trompettengeschal aan
gekondigd en om 14.30 ure deed hij aan de
gemeenteschool zijne plechtige intrede,
waarna zich de stoetonmiddellijk in optocht
begaf. Een prachtstoet
Om -+.oo uien ucatcgen ue Kinaeren van
beide scholen de kiosk, waar zij een twee
stemmig huldelied en het vaderlansch
volkslied uitvoerden. Daarna werd door den
heer Bovyn, eerste schepene, den heer O.
Vanderfaillie, hoofdman van den V. O. S.,
ook door een meisje en een jongen in naam
der schoolkinderen eene toespraak gehouden
tot den heer burgemeester, waarop deze
laatste eindelijk antwoorde door het uitdruk
ken van wederkeerige wenschen en van zijn
besten dank aan gansch de bevolking.
Om 5.30. uren vereenigden zich 150 ge-
noodigden aan een prachtig feestmaal. De
heer Bovyn stelde den eersten heildronk in.
Daarna nam M. H. Mouraux pastoor, het
woord, in naam der geestelijkheid, Daarop
volgde de toespraak van M. J. Dondeyne,
dadelijk aan von Halle. Nam deze nog
wraak? Had hij nog macht te Schoonvelde?
Laat mij door! gebood Godelieve.
Nit! klonk het.
Maar waarom?
Tuf befehl!
En de kerel, die aldus sprak, lachte ge
heimzinnig. Hij mompelde iets tot zijn
kamaraden wat Godelieve niet verstond,
maar toch begreep ze, dat het wat gemeene
was.
Ze zag dat nog andere vrouwen en meis
jes, welke op straat vertoefden, eveneens
door Duitschers meegeleid werden. Allen
moesten gehoorzamen. Zoo kwam Godelieve
in een door de militairen bezet huis. Daar
bemerkte ze ook Clemence Vervloet en Bar
bara Evely en nog eenige sletten, maar te
vens waren er treffelijke inwoonsters van
het dorp en de omgeving.
Nu, we zijn in goede Companie... 't wijf
van den burgmeester! riep Clemence. Die
peinsde, dat ze meesteresse was, omdat
kommandant von Halle haar gaarne zag
en... zij hem
Ge liegt! riep Godelieve verontweer-
digd. Ieder weet, waarom ik uit huis wegge-
loopen ben
Ja, ja... om de menschen te bedriegen.
Maar wij zijn op bet feest geweest...
Gemeene leugens! hernam Godelieve
met tranen in de oogen.
Ze schaamde zich diep. Ze begreep nu, dat
de nieuwe bevelhebber alle verdachte vrouw
lieden hier verzameld had. En zij werd
daarbij gerekend
Ja, Clementine, ge liegt! bevestigde
Barbara. Godelieve Vereeke is treffelijk, gij
zijt een slunze...
En gij een heilige, héMaar 't zal u
hoofd der gemeenteschool voor jongens. De
heer Kam. Portier, voorzitter der feestcom
missie nam daarna het woord. Ten 'slotte
was het de beurt aan heer M. Bulckaert, ad-
vokaat, bestuurder der V. O. S. senbonden
van Veurne-Ambacht.
Onder de uitbundigste toejuichingen ver
hief zich de stem van den nieuwen Burger
vader.
In gloedvolle woorden dankte hij allen die
het hunne bijgebracht hadden tot het welge-
lukken van het feest. Hij verzekerde, dat hij
niets dan den bloei en den groei van zijn ge
liefde Loo beoogde.
Rond 8 uur zou de algemeene verlichting
waarna de fakkeltocht, plaats gegrepen heb
ben: doch spijtig genoeg, het gure winde
rige avondweer liet zulks niet toe.
Het protest dat overal opgaat tegen de
ongewettigde aanhouding van den heer
Muiier is waarlijk bewonderenswaardig.
Niet alleen de Christen Werkliedenbonden
van gansch Westvlaanderen richten zich op
voor M. Muiier, maar het Kat. Vlaamsch
Verbond dat in Rousselare eene geestdriftige
vergadering hield' waar rond de 400 afge-
veerdigden tegenwoordig waren, meer dan
de 2/3 van de katholieke groep der provin
ciale raadsleden een aantal Middenstand
bonden, Boerengilden, Vossenbonden de
de W. VI. Hoogstudenten van Leuven de
Oud-Hoogstudenten van Westvlaanderen,
hebben den hoon gevoeld, en richten zich
op en eischen de vrijstelling van het slacht
offer der franskiljonsche en reactionnaire
furie. In al de steden, Kortrijk, Brugge,
Oostende, Rousselare, enz. hebben protest-
meetingen plaats die overtalrijk en geest
driftig bijgewoond worden.
Een Verweerkomiteit is ingericht en een
Steunfonds gesticht.
De strijd is hevig, maar indien het recht
tijdelijk kan onderdrukt worden, het moet
toch eindigen met glansrijk de bovenhand te
halen.
De Weekly Despatch verneemt uit
Chicago, dat tien ton dynamiet ontploften in
een ijskelder op 8 Km. van de stad. De schok
werd heel de stad door gevoeld. Er zijn vele
gewonden. De schade bedraagt over het mil
joen sterling.
In de Fransche stad Hirson, werden de
echtelingen Loriette-Cagneux, wonende rue
Macquenoise, vermoord gevonden. De man
61 jaar, lag in den stal, geveld door een
revolverkogel. Zijne vrouw, 64 jaar, was in
haar bed doodgeslagen.
De groote Londener verzekeringsmaat
schappij Equitable Fire and Life Insuren-
ce laat een tekort van 400 miljoen frank.
Uit Cairo wordt aan de Darily Chro
nicle gemeld, dat volgens een bericht uit
Haifa, negen Britsche soldaten bij het over
steken van den Jordaan, door den stroom
werden medegevoerd en verdronken zijn.
De lijken van acht van hen zijn gevonden en
te Haifa begraven.
Volgens officieele berichten, is het aan
tal werkloozen in Zweden, tot 31 Januari,
gestegen tot ruim 158,000. De stad Stock
holm had op dit oogenblik 61.000 werkloo-
loozen, tegen 47.800 op einde December, en
22.700 op einde October 1921,
De Bulgaarsch student Tchornakow,
heeft twee revolverschoten gelost op den
ex-czaar Ferdinand van Bulgarië, toen deze
te Munschen den schouwburg verliet. De
ex-czaar werd niet getroffen.
Tchornatow verklaarde, dat hij den ge
wezen vorst aanschouwde als een van de
groote misdadigers van den oorlog, die al
4. 1.uiiUIIv-p.
De Zweedsche regeering heeft een
grooten ijsbreker uit Stocholm naar de West
kust gezonden waar honderden schepen in
het ijszitten. Luchtschepen hebben vruchte
loos getracht de schepen van het noodige te
voorzien. Zij moesten terug wegens sneeuw
storm en mist.
Langs de Zuidkust zijn verscheidene ste
den van alle verkeer uitgesloten. De post
erheen gaat over land.
Stadsnieuw*.
Zondagrust. Alle Apothekén open
tot den middag heden Zondag namiddag
alleen M. KESTELYN.
niet helpen, dat ge de partij kiest van 't bur
gemeesters wijf!
Gij hebt mij in de slechtheid gehaald
vervolgde de weeze. O, en dat ik nu hier
sta... Moest moeder nog leven!
Barbara Evely begon te weenen. Clemence
bespotte haar in gemeene taal. Eenige solda
ten schepten er groot vermaak in en lachten
soms luidkeels.
Zij stonden echter stijf als beelden, toen
een officier binnen trad. 't Was de nieuwe
kommandant. Verachtelijk keek hij naar de
verzamelden, en zei dan in 't Duitsch
Ha, hier hebben we ze zamen! We
zullen het heele pakje maar opsturen.
Mijnheer, wat heb ik misdaan? vroeg
de vrouw van een onderwijzer Ge moogt
aan ieder vragen wie ik ben
Zwijg maar, zwijg maar! ge zijt na
tuurlijk allemaal heiligen! Maar ge waart
al dadelijk op straat om de nieuwe soldaten
te bekijken 1
Neen... maar om mijn zieke moeder te
bezoeken, daarvoor was ik op straat.
Ook anderen verklaarden, dat ze fatsoen
lijk waren.
We zullen heel de bende opzenden...
en ginder achter 't front moeten ze maar
uitmaken, wie zwaarder of lichter weegt,
besliste de kommandant.
Daar stormde een burger binnen.
Vader! kreet Godelieve.
't Was Vereeke, die op 't dorp gekomen,
vernomen had, wat er met Godelieve was
gebeurd.
Wat wil die slungel? vroeg de bevel
hebber. Geen mannen hier?
Mijnheer... dat is mijn kind 1
Ja.ge hadt er beter op moeten waken!
(Vervolgt.)