HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD Nieuwsblad voor Poperingheen tib: "Sur lijn utt in noon.. Gokes - Kolen - Mhraeieten Zondag 26« November 1922. 15 Gentlemen. 19e Jaar. N' 48. HET GEHEIjVl HUWELIJK Apotheek Frans Van de Plas Eerw. Heer BERAT Abonaementprijs In Stad fr. 6.50 In Belgie £ar, 8.00 Buitenland 13.00 Sansea^Vauaeste, ÏE8BDOPIICH, Eene inlassching VOMISSEI, Onzijdig. O orlogss chade. Poll de Bretagne, Politiek O ver zich t. Wanneer krijgen wij Amnestie LIJ K R ED EN Gij zult niet vloeken. Nog geene bewijzen Voor de aangenomen Gemeenten. Beiastingswaarden. Eigenaars. Minister Nolf. De oogkwalen bij de Oud-Strijders. Het papieren geld in Duitschland. Maatschappelijke Zetel 10, KOESTRAAT, 10, GENT. per Jaar Uitgever Drukkerij, Papierhandel, 15, Gasthuisstraat, POPERINGHE Telefoon nr Poukheokrekening nr 15570. Ï'ISUS BERiCHTEB, o.6o ctn per regel. 2 inl. o.5o ctn 3 inl. o 45 ct" 1 5o fr. per regel. ROÜWBERICHTEB, 5 fr. voor 10 reg. Herhaalde Annoncen prijzen op aanvraag Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten voor dbn Vrijdag jnoezonden worden. Ki.hne berichten tegen den Vrijdag noen. POPERIHGHENAAH Wie heden een abonnement vraagt op ons blad krijgt het kosteloos van nu tot Nieuwjaar. «o» In de eerste helft van December zullen de briefdragers de prijs van het abonnement inzamelen.Men merke wel op dat ze slechts eenmaal komen en zorge dus dat de post- kwittancie bij het eerste vertoon betaald worde. «o» Onze abonnenten uit Congo en Amerika, gelieven ons het bedrag op te sturen. «o» Alleadresveranderingen, reklamaties van niet ontvangen nummers moeten in de post zelf (en NIET bij ons) aangegeven worden, voor dezen die ons blad rechtstreeks door de post ontvangen, ('t Is te zeggen zonder timber). Het is de gewoonte niet een boekbespre king te plaatsen op het voorblad en toch heb ik de toelating gevraagd aan het wakkere bestuur van dit gevierd viaamsch blad, dat gelijk een vaan wappert aan den toren van ons geliefde Westland,om eene uitzondering te maken voor wat er hierachter gezegd wordt over een boek, zoo even verschenen, onder bovenstaanden titel of hoofding. En de reden Omdat dit boek uit boete op 11 November 11. verschenen is, den dag van den vrede, den dag dat ze dit jaar gesold hebben te Brussel met de herbegraving van den onbekenden soldaat wat, in zich zelve, een vroom gedacht was ware er niet de beteekenis bij, die het Vlaamschhatende, militarizeerende gedoe er dik aan gehecht heeft, zijnen winkel ten bate omdat dit boek van de hand van Professor D1 Daels is, den wakker Vlaamschen voorman en tevens den beroemdsten leeraar aan de Hoogeschool van Genteindelijk, omdat dit boek op zich zelve een daad is, een daad van durf en wils kracht, van de eerste bladzijde tot de laatste, voor... zijn volk in nood te weten ons Vlaamsche bloedeigene volk En van dat ongewone boek, dat iedereen in den lande kennen moet, wil ik kortbondig hier den in houd zeggen en de beteekenis. A. De inhoud, eerst132 bladzijden be slaat het,mooi uitgegeven,mooi verlucht ofte geillustreerd, en bestaat, eigenlijk, uit twee deelen het eerste korte, rake schetsen, meestal in de loopgraven geschreven, en die vroeger in 1915 tijdens den oorlog, in het front-dagblad De Belgische Standaard verschenen en later onder den naam van Volksfierheid bij duizende exemplaren aan de Vlaamsche soldaten ten geschenke uitgedeeld werden het tweede deel, dat er het redematige en noodzakelijke gevolg van vormt, omdat het door de zelfde gedachte gedragen is, in gelijkaardigai verschilt den uiterlijken vorm er van ziele- lijden geboren werd, en een zelfde doel betracht voor mijn volk in nood dat tweede deel bevat al de zooveel besproken redevoeringen door Professor Daels gehou den in den lande sedert den wapenstilstand. En dat is het bewaren weerd.'t lezen weerd, 't geven weerd aan kind en mage en vriend en... vijand want,dat boek is een daad,zoo er weinigen zijn Daarom hier nu een wel gemeend woord over B. Zijn beteekenis. Professor Daels laat als kenspreuk op dat boek drukken die veelbeteekende zetIk dien waaronder ook Joë Englisch, Vlaanderen 's geliefkoos- den kunstenaar,vermoord tijdensden oorlog, zijn teekeningen uitgaf. Het is juist die dienstbaarheid, die het boek zoo kenmerkt, die bewuste,gewenschte,gewilde dienstbaar heid van den edelen, van den vromen, van den geleerden, die zijn verlaten, verstooten, verwaarloosde of verdrukte volk meê deelen wil en moet moet uit den diepsten drang van zijn gemoed van zijn kunnen en ken nen, van zijn weten, van zijn beschaving, om het hooger op te brengen, hooger in de verdiende glorie van de menschheid,hooger, dus dichter, bij God 1 Daaruit volgt dat uit gansch het boek dit heerlijk zielezuchten gaat van den trouw aan eigen stam en aan eigen bloed, want zoo 't Wate zei Uit houwe trouw wordt Moereland herboren Door gansch dat boek straalt den onver biddelijke wil van verzet tegen het onrecht den volke aangedaan. Een eenderleitmotiev, een eender leiddraad loopt dus dwars door het boek, van op tot neer, uit houwe trouw aan het bloedeigen volk, het bewust verzet in het eerste deel tegen het oninensche- lijke onrecht tijdens den oorlog, door de Duitschers op het lijf van ons volk gepleegd, en, altijd langs denzelfden leiddraad, in het tweede deel het doelbewuste verzet tegen het schreeuwend onrecht, na den oorlog,op de ziel van ons volk nog dagelijks gedaan door die van den Havere zoo als René De Clercq het dichtte en hun navolgers O lees ze, blad na blad, die penningbeelden van het eerste deel, gegrif feld op de boorden van een berrie in een verlaten kelder, of op den hoek van een stukgeschoten herbergtafel ievers in een schure, waar de wind Gods door het verscheurde dak speelde en ge zult u voelen meeleven met het meêdoogende hart van den schrijver, en hoogste daad van een boek u beter voelen worden, beter gesteld en beter tot daadvaardigheid bereid Lees ze dan, daarachter, die reeks redevoe ringen, die even als de platen van de graven onzer jongens,en de geschonden zerksteenen van Heldenhulde aan den Yzer, die er naast staan te vlammen, getuigenis komen geven van de waarheid,in hetaanschijnder mensch heid het kostte ook wat het wil aan die dat woord uitspreken gaat, en zeg me, dan, gij die dit leest, of zulk een boek van de daad niet in elke openbare bibliotheek staan moet, niet in eiken heerd gelezen moet zijn, niet op eiken pronkkamer van Vlaan deren,dus ook hier in ons geliefde Westland, Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 23 ROMAN Mevrouw Siegel scheen zich hier als tehuis te gevoelenzij had in den gemakke- lijksten leuningstoel plaats genomen en lag daarin in een houding alsof zij de meesteres, althans de bestuurster van het huis was. Zij was in alles een vrouw der wereld. In haar jeugd was zij buitengewoon schoon geweest, en thans werden allerlei toiletkunsten door haar aangewend, om zoovee! mogelijk het verlies der vroegere schoonheid te vergoe den. Zooals zij daar zat, was zij de meest volkomene uitdrukking van zelfbehagen en tevredenheid met zich zelve. Haar dochter Veronika was een beeld schoon meisje. Zij had donkere, uitdruk kingsvolle oogen, levendige, bevallige gelaatstrekken, prachtig haar en een fraaie gestalte. Haar bekoorlijke lichaamsvormen kwa men door haar sierlijke kleeding op 't voor- deeligst uit. Het haar was zoo opgemaakt, dat het dadelijk in 't oog viel, hoe schoon en weelderig het was. De kleine blanke handen, waaraan verscheidene ringen prijkten, wa ren met een borduurwerk bezig, iets voor de kleine Elfriede, dat door de schitterende kleuren, het kind zeker zou bekoren. Een dienstmeisje bracht een groote zilve ren schaal met heerlijke vruchten. Mijnheer Seewald, aldus sprak het meisje, had ge meend dat mevrouw en de freule bij de drukkende warmte wel smaak zouden vinden m de verkoelende vruchten. liggen moet En zeg me dan, als ge met Kerstdag of Nieuwjaar, gij peter uw villen besteken wilt, of gij meester uw beste leer lingen 'oeloonen zult,of ge niet honderdmaal liever dat boek, dat getuigt voor uw volk, en uw volk beter zal maken, geven zoudt ten geschenke dan tien andere prullen die algauw de scheurmande verdienen en... ook krijgen? En, indien er nog een aanbeveling er bij mocht, 't ware de wete dat dit boek uitge geven is ten bate van den jaarlijkschen bede vaart aan de graven van onze jongens van den Yzer, wier lijken liggen, zoo Verschaeve dichtte, lijk zaden in 't zand Een vroom gedachte met een vroede daad Gherwin Eeckel. Het boek is te krijgen in onzen boekwin kel, bureel van De Poperinghenaar tegen 3 fr. 50 en de luxusuitgave tegen 5 fr. Voor verzendingskosten 25 cent. bij te voegen. Opvolger van S. VANDEN 3ERGHE, Bertenplaats, 8, (Kleine Markt), I» O I* E I! 11\ II E. Wat is onzijdig Onzijdig, in zijn eigen beschouwd, is noch mossel noch visch. On zijdig is zonder kleur, zonder smaak, zonder reuk onzijdig, in andere woorden,is niets. Nochtans dat woord wordt gebruikt om iets te beteekenen, ja, om veel te betee- kenen, en 'k zal zeggen, om alles te betee kenen. Door dat woord dekt men de meeste dwaasheden op politiek, godsdienstig en zedelijk gebied. Op zedelijk gebied stelt men eene onzij dige zedeleer voor,als ware zij onafhankelijk van alle godsdienstige, van alle politipke denkwijze, en daarom ook overeenkomstig, zoo gezeid, met alle godsdienstige en met alle politieke denkwijze. Iedereen ziet aan stonds dat zulke zedeleer op niets uitkomt, en als zij nog schijnt op iets uit te komen vooreerst, zij is niet meer onzijdig, en wat meer is, zij is altijd eene onzedige zedeleer, omdat er geene zedeleer zonder God en godsdienst, als grondvest, kan bestaan, im mers zonder God is alle zedeleer zonder be krachtiging en zonder gewetensverplichting zij is dan op niets gesteund, en loos en boos. Gij zult mij zeggen, zij is gesteund op de natuurwetmaar, de natuurwet zelve moet gesteund zijn op God, den Schepper der natuur, of zij is een ijdel woord, en zij komt uit op inenschelijke opiniën of goeddunkens, die verschillen van persoon tot persoon. Bijgevolg de onzijdige, of beter, de onzedige zedeleer is niets anders dan schijn, valsch- heid en bedrog. De onzijdigheid op godsdienstig gebied is nog meerder bedrog, en nog veel slechter en veel ijdeler. Dat vraagt zelfs geen bewijs; want, geen godsdienst bestaat er zonder God voor grondsteen, en geen godsdienst is waar tenzij hij God erkent gelijk Hij zelf hem veropenbaard heeft Hij heeft hem doen kennen in den loop der eeuwen in den katho lieken godsdienst. Bijgevolgigeen ware gods dienst buiten den katholieken godsdienst. Eindelijk, ten derde, onzijdigheid op poli tiek gebied is de laatste, en misschien wel de gevaarlijkste en verleidendste dwaalleer, en zij wordt gebruikt op onze dagen om alle dwalingen te dekken het is een uitsteek- berd, dat altijd gebruikt wordt om de brave en onnoozele menschen te bedriegen. Onzij digheid in de politiek is een ijdel woord dat bestaat niet, en kan niet bestaan, lijk dat het op zedelijk en godsdienstig gebied niet kan bestaan ook, de ervaring is daar, om dat te bevestigen. Nemen wij eenige voorbeelden. Ik zal eerst spreken van de algeineene politiek van ons land. Vóór den oorlog hebben wij de onafhan kelijke partij te Brussel zien opdagen, tegen over het dwaas en doorslecht bestuur der liberalen van 1879, die den schoolstrijd ont ketend hadden, en ons land met rasse schreden naar de bankroet leidden het was ai te kras dat bestuur der liberalen De libe ralen zelve konden het niet langer duiden, en zij stichten de partij der onafhankelijken eene partij zonder program, eene onzijdige partij, een doodgeboren kind. Deze partij heeft eenige dagen van levenloos bestaan gehad, en zij is verdwenen zonder nog eenig spoor van haar wezen achter te laten. Na den oorlog heeft dat woord van onzij digheid veel bijval gehad, en alles was onzijdig. Vooreerst, men had het ministerie dat drieledig en onzijdig was. Dat ministerie heeft nooit onzijdig geweest inderdaad het heeft wezentlijk onder de macht gestaan van de socialisten, die baas en meester speelden en het heeft ons geliefde Belgie op den boord van den afgrond gebracht op financieel gebied, zoodanig dat de kiezers, in de laatste kiezing, eenen vreeselijken kaakslag gegeven hebben aan het SOCialiS- IIIW IIW tm Dat noem ik waarlijk attent, zei me vrouw Siegel die, als zij te gast was er niet van hield iets af te staan. Zij nam een prachtige perzik en zette ai etende het gesprek voort. 'k Moet eerlijk bekennen dat 't me hier uitmuntend bevalt, Veronika, vervolgde zij. Mijnheer Seewald moet zeer rijk zijn, want de kostbare en smaakvolle inrichting van het huis en de weelde, die in alles is op te merken vereischen groote uitgaven. Ongetwijfeld is hij zeer rijk, antwoord de haar dochter. Maar wat me nog meer in hem bevalt, is zijn goedheid en beminne lijkheid. Ik vind hem een allerliefst man. Ik ook, zei mevrouw Siegel. Hoe staat het er meê, mijn kind, denkt gij dat ge hoop op hem kunt hebben? Gij hebt ten minste mijn raad opgevolgd en goed den schijn aangenomen alsof ge zijn kind lief hebt. Ik heb de kleine Elfriede werkelijk hartelijk lief, mama, ik behoef er niet den schijn van aan te nemen. Des te beter, mijn kindIk ben over tuigd dat niets den heer Seewald meer ge noegen doet dan te zien dat men veel van zijn kind houdt. Oprechte genegenheid is verre te verkiezen boven den blooten schijn er van. Maar zeg me eens, lieve Veronika, we zijn nu reeds geruimen tijd hier, hebt ge nog niet uit het een of ander kunnen opmaken dat mijnheer Seewald op u verliefd is? Dat is een gewichtige vraag, mama en ik kan die waarlijk niet beantwoorden. Mijnheer Seewald is altijd zeer vriendelijk jegens mij, hij praat gaarne met me en heeft me zelfs het een en ander in vertrouwen verteld, maar van een innige genegenheid heb ik tot nog toe niets bespeurd. Van een zaak ben ik daarentegen volkomen zeker: me aan hetwelk zij,en met recht,die geldver- j kwisting toeschreven. Ikzal hier niet spreken van liet kwaad, dat dit zoogezeid onzijdig bestuur berokkend heeft aan de katholieke partij en den godsdienst. Men heeft, ten tweede, het zoogezeid onzijdig nationaal verbond der staatsbedien den nieuwe fopperij. Het nationaal verbond der staatsbedienden was, van eersten af, socialistisch in den grond, en kwam slechts voor als onzijdig, om de brave menschen te bedriegen, aan te lokken, en in zijne klau wen te krijgen. Ten huidigen dage is er niemand meer die twijfelt aan den partijgeest van het onzijdig nationaal verbond: het is socialist geworden in zijn bestuur, in zijne strekking, in alles en het is een waar gevaar geworden voor de veiligheid van ons land. In Frankrijk wordt zulk een verbond of syndikaat niet geduld, en men heeft gelijk, omdat zulk verbond het algemeen welzijn in gevaar brengt. De ver standige onder de socialisten zelf zijn er tegen opgekomen, en zij hebben zulk een syndikaat buiten de wet gesteld. Men heeft ten derde eene andere onzijdige partij zien tot stand komen de frontpartij. Nog eens eene onzijdige partij, ten minste onder godsdienstig opzicht. De oude leuze der blauwvoeten is verdwenen alles voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Christus 't is te zeggen dat alle vlaamschgezindheid eerst aan God en godsdienst onderhevig was. Neen, nu is het viaamsch vóór al en tegen al Men is onzijdig in politiek: noch katholiek, noch liberaal, nog sociaal, maar viaamsch alleen en om'toteên doel te ko men eischt men de bestuurlijke scheiding, ja, als het noodig is, met oproer en geweld. Nog eene onzijdigheid eene ware fopperij, een ongelukskind voor de katholieke partij eene onzijdigheid die tot niets anders strekt, dan om verdeeldheid te zaaien in de katho lieke rangen, en zoo deze partij ten onderen te brengen ik zeg in de katholieke rangen, want op de liberalen en socialen heeft die parjij weinig of geen invloed. Hunne stemme krijgen zij niet en nooitdie mannen zijn ie veel gebeten op den godsdienst en dien haat geven zij niet prijs voor dat onzijdig program der frontpartij, hun eerste ideaal verlaten zij niet vooreen tweede van minder belang in hunne oogen zij stemmen voor de socialisten of liberalen, en de onzijdige frontpartij heeft geen overwegenden invloed op hun. Nog eens fopperij, en levensgevaar voor de katholieke, voor de eenige gods dienstige partij in ons land. Het kwaad dat zij doen aan de katholieke partij komt ten goede aan de liberalen en socialen als partij zijn ze en blijven zij machteloos iets goeds te verrichten maar voor de katholieke partij zijn zij een waar ongeluk. En nochtans er zijn ernstige geloovigen die die partij aange kleefd zijn met hert en ziel, en die voor die herschenschim de katholieke pariij helpen verscheuren en verbrokkelen. Welke ver blindheid Vervolgt. Postcheckrekening Nr 87048 Telefoon Nr 77. Vooraleer uwe aankoopen te doen van Inlandsche, Fransche, Engelsche of Saar- kolen, vraagt prijzen en voorwaarden aan de firma A G DE COCK, 92-94, Ardoyesteenweg, ROUSSELARE. GROOTKLEIN. Trouwe Bediening. Voordeelige Prijzen. In de laatste zitting der Scheidsrechter lijke Kommissies werd de schade op len Au- gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de hier nav er melde geteisterden YPER. Bartier Julie Lemeire Joseph We Debrabandere en kinders Brtiyne Jules Duhameeuw Louis Duhameeuw Louis Hanegreefs Pierre Vlaemynck Pliilomène Van Bleu Joseph Devolder Pierre Louage Maurice Vandeveken Céline Lepercq Henri Fortunas Nicolas LANGEMARCK. Vandeputte Camille Bourgeois Pieter We D'Herck Notredame Charles Vandenbussche Henri We Wittouck We Deleu en kinders Bouckenhooghe Henri fr. 33725. 6645. 21120. 8550. 47280. 22475. 300. 400. 9170. 12415. 6965. 7760. 4017. 10000. 8640. 995. 1215. 1482. 49804. 6703. 6185. 810. Bij ons te verkrijgen Anti-rumatiscbe wol aan 4 fr. 50 het pak. hij is zeer in zijn schik en nog vriendelijker dan anders wanneer ik me met Elfriede be zighoud. Het kind is bepaald de hoogste kaart dje ge in handen hebt, merkte mevrouw Siegel op. En zuchtend voegde zij er bij Ach, ware ik nog maar zoo jong en schoon als gij en in uw plaats. Veronika! Een jeug dig, beminnelijk weduwenaar, een prachtig huis, een groot vermogen en een kind, door 't welk men op zijn gevoel kan werken! Lieve Veronika, ik verzeker u, ais ik in uw plaats was, zou ik binnen zes weken me-j vrouw Seewald zijn. Veronika zette een verdrietig gezicht. t 't Staat me waarlijk tegen, u zoo te hooren redeneeren, mama, zeide zij. Ge spreekt over 't huwelijk zoo vreemd, dat 't waarlijk niet te verwonderen zou zijn, als ik in vertwijfeling van de geheele zaak afzag. Ik ben niet zoo gevoelloos en zoo koel bere kenend zonder dat het hart er deel aan heeft als gij schijnt te gelooverr. Mevrouw Siegel lachte en nam eenige aardbeien. Lieve Veronika, gaf zij ten antwoord, indien ge in waarheid er aan denkt eene goede partij te doen, iaat dan het hart er buiten. Als ik mijn ondervinding raadpleeg, moet ik ronduit zeggen dat ik nog geene enkele vrouw heb aangetroffen, die door de inspraak van haar hart te volgen een geluk kig huwelijk heeft gehad. Een eigenlijke liefdesverklaring heeft u mijnheer Seewald dus nog niet gedaan? Neen Hij is, zooals ik u zeide, zeer vriendelijk jegens mij, inaar spreekt altijd alleen over zijn dochtertje. Hij schijnt aan niets anders te denken. Nauwelijks waren de laatste woorden Wie onder ons, toen hij nog Zondag in een tochtig sermoen ons geloof verbetrlijkle, wie had er gedacht dat wij enkele dagen later voor dezen gapenden graf kuil zoudin staan, om aan onzen diep beminden her der de laatste hulde van onze droefheid en van onze erkentelijkheid ie brengen. Moge onze genegenheid, onze vriendschap voor den dierbaren afgestorvene en de zekeiheid die wij heb ben dat hij reeds geniet van de zoowel verdiende eeuwige zaligheid er loe bijdragen de droefheid zijner familie en zijner vrienden te verlichten, wij bieden hun de uitdrukking aan onzer meest recht zinnige dee'n ming in hunne gevoelens, in hunne rouw. En nu, vooraleer de koude aarde voor immer dezen bedekke over wien we treuren als over een weldoener en een vader, dat het mij toegelaten weze hem een laatste vaarwel toe te sturen. Vaarwel Heer Pastoor, in naam van dezen die gij geholpen en opgebeurd hebt Vaarwel, in naam van deze jeugd van Varssenaere wie gij zoo toegewijd waart, die gij zoo vurig be- mindet Vaarwel in naam van al dezen die uwe parochianen waren. Rust in vrede in dezen grond van Varssenaere te midden van ons allen die wanneer wij een graf zullen voorbijgaan symboluni van edelmoedigheid en toewij ding de lesseii en de voorbeelden die gij ons hebt gegeven, zullen herdenken. uitgesproken bij het graf van die 22 jaar te Proven, als onderpastor, algemeen geëerd en bcmind.werd overjeden als pastorte Varssenaere in den ouderdom van 61 jaar, en begraven op Donderdag 16 November 1922. Lijkrede uitgesproken door den Heer Burge meester van Varssenaere Achtbare Familie, Mijne Heeren, De onverbiddelijke dood komt aan de bevolking van Varssenaere den herder te onl rukken die zich sedert negen jaar, met ziel en lichaam heeft toegewijd aan het geestelijke welzijn der geloovigen aan zijne zorg loeverlrouwd. Deze man, die door zijne goedheid, zijne zacht moedigheid, zijne edelmoedige inborst eene plaatsin alle harten had veroverd werd plotseling weggemaaid, nedergeveld, en niets had zijne parochianen tot zulk een spoedig einde voorbereid. Ook is de schrik, de droefheid en de treurnis, welke dit onverwachte af scheiden ons veroorzaakt, door geene woorden uit te drukken. De zeer Eerwaarde Heer Berat werd In Juli 1913 tot pastoor van Varssenaere benoemd. Zijn goed hart, zijne handelwijze, zijne schitterende hoedanigheden hadden hem alras de achting van al zijne parochia nen verworven. Zijn herderschap te Varssenaere begon voor hem met de schoonste vooruitzichten toen pas een jaar tater de schrikwekkende oorlog losbrak en onze gemeente door een vloed van barbaarsche vijanden overrompeld werd. Deze hartelooze, gewetenlooze kerels hadden wel dra de pastorij bezet en onze arme herder werd er toe gedwongen zijne woning met hen te deelen. Na eenige maanden dreven zij hunne pnmenschelijkheid en hunne brutaliteit nog verder, en verplichten hem zijne pastorij in enkele uren te verlaten en een onder komen te zoeken waar hij het vinden kon. Met de hem eigene kalmte en zachtmoedigheid verdroeg onze beminde Pastoor al deze kwellingen en tegenover de onbeschoftheid van den vijand stelde hij dezelfde gelatenheid, het zelfde geduld die Christus tegenover zijne beulen had betoond- Met bloedend hart zag hij zijna kerk, die hij zoo lief had, onteeren voor de oefeningen van een ont heiligenden dienst. Zonder wankelen heeft hij al dit zedelijk leed verdragen hoe ziekelijk hij ook was, hoe ongelukkig en mishandeld ook, toch schonk hij nog in die dagen van beproeving aan dezen voor wiens zielen hij te zorgen had den balsem van den zoo noodzakelij ken troost en, door zijn verheven voorbeeld van gela tenheid en onderwerping, beurde hij den moed op van iedereen. De oorlog is pas vier jaar geëindigd, en terwijl de betreurde Heer Pastor met nieuwe vlijt zijne krach ten had ingespannen om er al de bedroevende sporen van te doen verdwijnen, op het oogenblik dat zijne pogingen hun doel gingen bereiken, beloerde de dood hem van uit de schaduw en sloeg hem ter neder. Zijn apostolljken vlijt kende geen palen. Alteen en ziekelijk om een parochie van meer dan 1000 inwo ners te bedienen, was hij reeds van tn den vroegen morgend Inde kerk. Des Zondags,na het celebreeren van twee missen, na de vespers en het lof, vergaderde hij nog ot wel de Congregatiën van jonge dochters of wel de Christelijke moeders of wel de Xave- rianen. Hij was er toe gekomen van zijne parochie een perei te maken door velen benijdt en kunnende dienen als voorbeeld. Ook moet die perei het schoonste versier sel zijn zijner hemeische kroon. Dit lastig werk van iederen dag, die overlasting, die gestadige zorg voor het geestelijk welzijn zijner parochianen is de oorzaakgeweest dier haastige dood. Hij is onder het last zijner taak bezweken, De edelmoedigheid zijns harten kende geen palen. Mijn woorden zijn onmachtig om U te zeggen wat al goed hij gedaan heeft, wat at tranen hij heeft afge droogd, wier bescherming hij al genomen heeft en wier leed hij al gelenigd. Ieder gezin in de gemeente weet zulks. Hij Is in ons midden voorbijgegaan het goed doende, zijn aandenken zal ons heilig wezen Dit goed heeft hij gedaan in stilte, verborgen, zon der vertoon want hij wist dat de verborgen verdienste de ware verdienste Is. Zijne betrekkingen met de burgelijke overheid waren oprecht hartelijknooit werden zij door de minste schaduw gestoord. Ook ondervinden wij de leegte die zijn onverwachte dood midden ons veroorzaakt. Waakt over ons Hemel Bescherm ons van uit den Vaarwel Rust in Vrede. Lijkrede uitgesproken door den Heer Hoofd onderwijzer Achtbare familie Mijne Heeren, Mijne ziel* ts ontroerd, mijne tranen wellen op en de woorden stikken mij in de keel bij de gedachte dat onzen duurbare herder, die ware priester en edelmoe dige menschenvriend zoo onverwachts aan onze reine liefde onttrokken is. Achtbare familie, de schrikkelijke slag welke uw hert komt te fretten, slaat u niet alleen... met u wee- nen de parochianen van Varssenaere, met u achten zij zich allen diep getrotfen. O dood zonder mede- doogen hoe schrikkelijk zijn toch soms uwe striemen de slagen Hij was een priester een gezalfde des Heeren in den volsten zin van 'twoord De priesterlijke waar digheid en de christene onmoedigheid waren voor den E. H. Berat, de grondsteen zijner schoone deug den en goede hoedanigheden, 'n Diepe godsvrucht bezielde hem,'n en godsvrucht, die straalde uit zijn diep christen zijn, door gansch zijn doen en laten. Hij was een der schoonste tijpen van eene volmaakte christene ztel. En die diepe godsvrucht, dat doorstra len van dat christen zijn in alles en door alles, trachte hij steeds aan zijne tóch zoo nauw aan 't hart gelegene en duurbare parochianen in te planten. Zondag laatst nog toen de onverbiddelijke dood reeds hare prooi beloerde, zaten wij te luisteren naar zijne geestdriftige en toch zoo eenvoudige begrijpelijke schoone taal, die ons sprak over de groote waarheden van ons geloof. E. H. Pastoor, gij hebt ons nog gesproken over de strijdende, lijdende en zegenpralende kerk. Zondag laatst waart ge nog bij de moedige en gewetensvolle strijders, maar nu, na toch zoo een machtige leemte tn ons geliefde midden gelaten te hebben, en na, uwe te lastige taak gedragen te hebben tot aan uw ster vensuur, nu zijt ge reeds in de zegenpralende kerk, waar gij, met uw hemelzoete stem den lieven zang laat weerklinken van Godes lieve Heiligen. O. E.H.P. gij, ware priester, die uw volk lief hadt tot in de diepste plooien van uwe christene ziel, blijf uw volk voort lief hebben, slaat uwe beschermende vleugels over ons heen, waak dat wij, uwe trouwe volgelingen, voorts moedig strijden met uwe hemetsche hulp om ook eens te mogen aanlanden in uw nieuw sn tjvens benijdenswaardig, hemelsch Vaderland! Hij was een edelmoedige menschenvriendNog lange, lange jaren zal de naam van den E. H. Berat, onzen lieven herder en waren volksvriend voortleven In den mond van al zijne parochianen, 'k Geloof niet, dat er een schaap uit zijn stal, 'n en woord van mtn achting op zijne lippen hebben kan. Neen, E. H. Pas toor ge waart 'n en uitverkoren man, ge waart een heilige priester. Algemeen ls de rouw en tot getuige daarvan: uwe duurbare parochianen die u allen een vaarwel komen toesturen, getuigen nog de tranen, die opwellen uit aller oogen en de algemeene rouwklach ten, die uit alle toegenepen borsten opstijgen Laat de kleinen tot mij komen Deze woorden van uw hemelschen Vader hebt gij ook bewaarheid Ik weet maar al te goed, hoe ge bekommerd waart, dag en nacht, met uwe jongelingenschaar. Wat al heilzame middelen hebt gij uitgezocht om onze jonge knapen, de toekomende maatschappij, op te leiden in eer en deugd, tot welzijn van Kerk, God en Vader land!... De schoolknapen vooral waren u Hel. Uw laatste werk, E. H. Pastoor, ls 't stichten geweest van den Euchar. Kruistocht!... Nauwelijks ontsproten, groeide en bloeide hij reeds en dat dank aan uwe wijze, edelmoedige leiding. In naam van onze jonge Kruistochters, verklaar ik u, E. H. Pastoor hier aan de boorden van dit kille graf, dat zij u voort zullen liefhebben en U, o edele ziel, indachtig zullen blijven in uwe gebedenGeheel graag hadden wij U, ge achte en nooit genoeg gewaardeerde herder, nog in ons midden blijven zien om ons voort te geleiden op het pad van eer en deugd. Maar neen I... uwe dagen waren geteld! Dit hert, dat slechts klopte uit liefde voor zijn God, zijn kerk en zijn volk is alineteens met den doodstrijd bevangen geweestUw hemeische Vader heelt u geen lijdensbed willen schenken, immers ge verdiendet geen lijden. De deuren van de eeuwig heid hebben zich geopend voor hem zijne reine en vlekkefooze ziel is opgeklommen tot haren oor sprong... onze herder, is binnengetreden in 't rijk der rechtvaardigen, onze herder, die naar 't voorbeeld van zijn goddelijken Meester voorbijgegaan is al goed doende In groot getal vergaderd rond deze plechtige, maar tevens droevige en aandoenlijke teraardebestelling, wij, zijne trouwe volgelingen, zijn duurbare vrien den... weenen wij niet gelijk dezen, dte geene hoop hebben... blijven wij zijne trouwe nagedachtenis in eere houden en zoeken wij zijn verhevene deugden na te volgen. Mochte de almogende, dezen heiligen priester ons edelmoedigen menschenvriend In zijnen schoot ont vangen, alsook zijne geliefkoosde parochie van Vars senaere, voor wien hij gansch zijn leven en goed veil had. En nu, E. H. Berat. onze te vroeg ontstolene Pas toor, rust zacht in de schaduw van den gekruisten zaligmakerVaarwel over haar lippen, toen de heer Seewald de kamer binnenkwam. Nadat hij tegenover mevrouw Siegel had plaats genomen, vroeg hij, of de dames genegen waren een rijtochtje met hem te maken. Mevrouw Siegel had dadelijk partij gekozen. Ik dank u voor u vriendelijk aanbod, mijnheer, zeide zij, maar indien Veronika er genoegen in vindt, mag zij, wat mij betrêft, met u gaan. Wanneer men nog jong is, ontziet men niets, maar ik houd niet van die zomerhitte. Wilt gij een wandelrit met mij maken, freule Veronika? vroeg nu Bertram, zich tot het jonge meisje wendend. Met een van vreugde stralend gelaat zag zij hem aan. Ik wil een verdrag met u aangaan, mijnheer Seewald, zeide zij. Daar ik veel van rijden houd, wil ik niet het grootste ge noegen aan uw verzoek voldoen, maar ik stel daarbij twee voorwaardenten eerste, dat ge mij vergunt de kleine Elfriede mede te nementen andere, dat gij zelf de paarden ment. Ik zou 't niet wagen, uw liefling aan een ander toe te vertrouwen. Wat gaat ze slim te werk, dacht me vrouw Siegel, mij dunkt hij. moet haar z^ker lief krijgen. Mijnheer Seewald zag er tegelijk verlegen en vergenoegd uit. Hij vreesde dat het op zien zou baren, ais hij alleen inet de freule Siegel en de kleine Elfriede uitreedhij vond er eenig bezwaar in, zich met de freule zon der geieide van haar moeder in 't openbaar te verloonen. Daarentegen verheugde het hem, haar met zooveel liefc'e en hartelijk heid over zijn kind te hooren spreken, Volgaarne'/ mderwerp ik mij aa?i uw Uit het Protestantsche Holland komt ons dit verheugend nieuws toe Een nieuw reglement op de Krijgstucht in het Hollands.h leger bepaalt dat het vloeken en het uitspreken van godslasteringen alsook het bezigen van onzedelijke taal of lieder lijke uitdrukkingen, een vergrijp is tegen de krijgstucht. Zoowel in als buiten de kazerne wordt dit kwaad verboden. Meer nog. Een artikel bepaalt dat een overheid, die nalaat op te treden tegen deze krijgstuchtelijke vergrijpen die hem te wete komen, zelf in fout is en dient gestraft te worden. Telkens een militair aan een overheid zijn beklag doet dat er in zijn bijzijn gevloekt werd of slechte taal gesproken, die overheid is verplicht aan dien klacht gevolg te geven. En de christene Minister Van Dijk zal desnoods met de grootste strengheid hande len. Eere aan Hem. Wat zijn wij, jammerlijk genoeg, daar toch ver van bij ons leger Voor deze week waren er nog 30 sprekers ngeschreven om het woord te nemen in de bespreking van het Hoogeschool-vraagstuk. Op voorstel van -den Voorzitter der Kamer werd beslist deze week een einde te stellen aan de algemeene bespreking. Daarom werd er ook Vrijdag zitting gehouden. Tot nu toe kregen wij van de tegenstaan- ders der Vervlaamsching geene doorslaande redenen die aantoonden waarom Gent moet Fransch blijven. En het is juist naar dat bewijs dat wij wachten. Mogelijks zullen wij er nog lang moeten naar wachten, omdat zij dit bewijs niet kunnen geven. De premie voor het bouwen van Werk manswoningen was uitgesloten voor de werklieden der aangenomene gemeenten. Op het herhaald aandringen der vertegen woordigers der christene werklieden in Kamer en Senaat, heeft de Heer Minister beloofd het koninklijk besluit van 14 Oogst te wijzigen. De werklieden aller gemeenten zullen de Bouwpremie kunnen genieten. Het is mogelijks ook nog niet genoeg gekend, dat de bewoners van huizen, ge bouwd door tusschenkomst der Nationale Maatschappij, en die hun huis willen afkoo- pen, ook dezelfde premie kunnen genieten. Wie in het geval is doe onmiddellijk zijne aanvraag aan den Heer Minister. Het gemeentebestuur moet de noodige inlichtin gen geven. Van af 22 November kan men op alle postkantoren van het land belastingswaar den krijgen zooals formaatzegels, gezegeld papier en plakzegels voor plakbrieven, voor handelseffecten, voor kwijtschriften, voor ■belasting wegens overdracht en voor weelde- taxe. Al deze waarden zijn in zeer verschil lende prijzen voorhanden. voorwaarden, freule Veronika! zeide hij. Hij wilde niet laten blijken dat hij met de zaak eenigszins verlegen was, en na voor beide dames een beleefde buiging te hebben ge maakt, verliet hij de kamer. XX. Een paar dagen later kwam juffrouw Vogel met een bedrukt gelaat de kamer van Leontine binnen. Ach, riep zij op klagenden toon, wat wordt er toch geplaagd en gekweldDaar heeft de werkmeid eene groote scheur ge maakt in het tapijt in de groote zaal, een echte Gobelin, waarop meester Seewald zoo veel prijs stelt. Als mevrouw Siegel het ziet zullen de poppen aan 't dansen zijn. Kunt ge mij niet uit de verlegenheid redden juffrouw Werner? Als ik u kan helpen, wil ik het met 't grootste genoegen doen, antwoordde Leontine. Ge moet trachten het tapijt te herstel len. Misschien kunt ge het wel zoo netjes doen, dat van de scheur niets te zien is. Ik zal er zooveel mogelijk mijn best op doen, zei Leontine. Naar ik gehoord iteb, gaat meneer met de gasten heden namiddag een uitstapje doen. Als ze zijn uitgereden, moet ge er da delijk aan beginnen. Leontine was zeer in haar schik; zij had tot heden alleen 't gedeelte van het huis ge zien, waar juffrouw Vogel haar kamers had, thans zou zij iets meer van 't huis te zien krijgen. Zoodra het rijtuig met den heer Seewald en de twee dames Siegel men had Elfriede ditmaal thuis gelaten, omdat men een lange rit moest maken en de dames, eenige inkoo- Daar zijn in ons land 6 duizend eigenaars die van 50 tot 500 Hectaren bezitten. 476 eigenaars die van 500 tot 2100 Hectaren eigendom hebben en 27 eigenaars die met 2000 tot 5000 Hectaren door de wereld sukkelen. Het verslag van de kommissie van Natio nale verdediging vertelt ons dat de oorlogs vrijwilligers Herremans Martin, 37 jaar, 4 jaar aan het front en Jozef Pels, 35 jaar, gansch den oorlog op het front, werden veroordeeld omdat zij in 1918 een oogenblik van zwakheid kenden en deserteerden om naar hun huis te kunnen gaan. Geen van beide werd vroeger ooit veroordeeld en hun gedrag op de korrektie is altijd goed geweest. Toch verblijven zij nog in de mili taire strafkolonie te Diest. En over die strafkolonie vertelt het verslag verder Daar zijn syphilislijders, levende met vergevorderde teringlijders, lijders aan asth ma, gansch ontaarden, en andere personen, met hen etend, slapend in dezelfde kamers voorzien van beddelakens die dan na de gemeenzame wassching aan hunne kamera den overgaan. Het is een ernstig en bestendig gevaar. Herstellingen aan de lokalen zijn drin gend noodig. De cellen zijn zonder vensters; de temperatuur is er te koud en de opgeslo- tenen lijden er onder Vier openingen op manshoogte laten den wind en de vochtig heid binnen. De eenige koer van het gesticht is zeer slecht onderhouden. De gestraften doen er oefeningen van 's morgens tot 's avonds in de modderplas sen Wanneer krijgen wij Amnestie om de Oud-Strijders van den Grooten Oorlog uit deze hel te verlossen Welke de zienswijze is van M. Nolf in zake VI. hooger onderwijs is reeds bewezen door zijne handelwijze op de voorlinie. Hij richtte te Ley6ele een klein gasthuis in voor besmettelijke ziekten, voor de burgers van Veurne-Ambacht, en hij belastte met den geneeskundigen dienst... een Vlaamsch-on- kundigen student uit Luik, terwijl reeksen geneesheeren, die al hun examen met groote en grootste onderscheidingen hadden doorstaan en daarenboven nog eenige jaren praktijk hadden in het bataljon, brankar- dierdienst deden Maar zie, dat waren Vlamingen Mis schien zelfs, wie weet, Vlaamschgezinden en die zouden de zieken anders behandeld hebben dan als proefdieren die men niet kan verstaan Al de Oud-Strijders die eene oogkwaal, uit oorzaak van den dienst, opgedaan heb ben, dienen op gelijken voet behandeld te worden. Daarom zullen de volgende schikkingen genomen worden Wie op pensioen gesteld is, en dat zijne oogkwaal verergert, heeft 5 jaar tijd om een hooger pensioen aan te vragen. Verergert de oogkwaal tot volslagen blindheid dan is de tijd onbepaald waarop de belanghebbende zijne rechten op hooger pensioen mag doen gelden. Daar de fabricatie der bankbiljetten eiken dag 13 duizend kilogram papier opslorpt kan de Rijksbank van Berlijn zijn werk niet meer alleen doen. Hij heeft de hulp moeten inroepen der banken van Munich en Stutt gart. Banque pour favoriser les transactions Internationales Batik tot bevordering van Internationale handelszaken. Naaml. Vertn. Voorheen O. VAN DEN BOSSCHE Co. Kapitaal 3.000.000 fr. AGENTSCHAPPEN Poperïnghs, Groote Markt, 28, tel. 89 90. Veurne, Ooststraat, 64, tel. 7 76. □ixmude, Zwarte Nonnenstraat, tel. 44. iWioescroen, Toerkoenjestraat, 109, tel. 179. Bevaren Agent Heer Joseph TAHON, Gemeentesekretaris te LeyseSe Beveren. Langemark, Poelcapelle j Voor alle inlichtingen wende men zich Bixschoota, Boesistighe bij M.MUYSSEN,gem.sekr. Langemark Wytschaeta, Meessen, Holleneke AgentHeer FOURN1ER, Kemmel, Wulverghem, Locre Burgemeester, Wytschaete. Noordschoota, Reniraghe t Agent M. Maurice BAILLEUL, ge- Zuydschoota, iVlerckesn 1 ineentesekretaris te Noordschoote. Bijkantoren Gent (Doek), Brussel, Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Stavele. Algemeene Bestuurder voor West-V laanderen FORREST L. Alle Bankbewerkingen en in het bijzonder het koopen en verkoopen van alle vreemde munten aan de voordeeligste koersen. pen wilden doen uit 't gezicht was, kwam juffrouw Vogel Leontine halen en bracht haar naar de groote zaal. Met bekwame en geoefende hand begon Leontine hare taak. 't Was een moeilijk, de grootste kennis en bedrevenheid vereischend werk, maar 't gelukte haar uitmuntend. Hoewel zij al haar aandacht op haar werk moest richten, werd zij meer dan ooit door de gedachten aan het verleden aan haar echtgenoot en kind bestormd. Eensklaps hoorde zij den lach van een kind, daarna vernam zij een paar woorden en vervolgens zachte schreden. Dat was de stem, dat wa ren de voetstappen van Elfriede! Haar hart klopte hoorbaar, een blijmoedig lachje kwam op haar gelaat. Daar werd de deur der zaal opengeworpen, en een lief blond meisje huppelde vroolijk de kamer in. Dat was haar Elfriede! Met innig moederlijk welgevallen sloeg zij de oogen op het lieve meisje. Ach God! haar kind kende haar niet! Elfriede naderde haar en zag haar ver wonderd aan, en die verwondering werd nog grooter, toen Leontine, door haar gevoel medegesleept, de armen uitbreidend op haar knieën viel. De moederliefde deed haar rechten gelden. Mijn liefling! mijn dierbaarste schat op aarde! riep zij in tranen losberstend. Elfriede was een weinig bevreesd gewor den. Zij liep echter niet weg, maar zag de vreemde vrouw met groote oogen aan. Leontine ijlde naar haar toe, kuste haar op het voorhoofd en op de kleine handen; in de hevige opwelling harer moederliefde streelde en liefkoosde zij haar met onstui migheid en mompelde: O moederzegen, waarom mag ik u niet smaken? Ach, mocht ge maar «Mama» tot mij zeggen, geliefde van mijn hart 1 Flet kind zag haar nog altijd met de groot ste verwondering aan, en Leontine ontstelde over haar hartstochtelijke vervoering zij begreep hoe onvoorzichtig zij gehandeld had en spande alle krachten in, om haar be daardheid te herkrijgen. Terwijl zij het kind vriendelijk toelachte, knielde zij bij haar neder en greep haar handjes. Wilt ge mij zeggen hoe ge heet, lieve kleine? sprak zij, Elfriede feeder over de schoone lokken strijkend. Ik heet Elfriede papa noemt me ook wel zijn kleine parel, antwoordde het kind nog eenigzins schuw. De stem van haar kind klonk de nog altijd hevig ontroerde moeder als hemeische muziek in de ooren. Ge zijt ook een kleine parel, zeide zij. En ge zijt zoo gelukkig ge hebt een zoo goeden papa. Maar geen mama, viel de kleine haar in de rede. Mijn mama is in den hemel. In den hemel, mijn kind? stamelde Leontine, zonder te weten wat zij zeide. In den hemel komt men, als men dood is, ging het voort. Mama is gestorven. Wilt ge hier dikwijls komen en met me spreken, kleine liefling? vroeg Leontine. Ik heb ook zoo'n iief kind gehad als gij zijt. Is dat ook in den hemel? vroeg Elfriede. Leontine zou tegenover haar kind geen onwaar woord hebben kunnen uitenzij zou het als de grootste zonde hebben beschouwd. Zij was verlegen wat zij zou antwoorden, toen buiten de deur de stem van een dienst meisje werd gehoord, die het kind riep. Ge wordt geroepen, lieve kleine! zei Leontine. (Vervolgt.)

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1922 | | pagina 1