ifLMMGEH. gedenkt den slag der Gelden Sporen
BÜHEEIifttEUBEIiS
HET NOTARIEËL EN NI VERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperiqghe en Omstreken.
Wraak en Liefde
Ipotheek Frans Van de Plas
Abonneraentprijs
Sassen hanneste,
BERICHTEN,
VEBK00PIRGEN,
Zondag
Juli 1923.
15 Centiemen.
20^ Jaar. N? 27
Van groote Denkers.
W OENSDAG AA JULI.
De ontvolking van Frankrijk.
Oorlogsschade.
Zichtkaarten ten boreele
dezer.
Politiek O verzich t.
Het tweede Ministerie Theunis.
Een Pauselijk schrijven.
Een woord van Mgr. Rutten
Den naam van God.
Speelpleinen.
Het stikgas te Poeicappelle.
De kindertoeslag aan de Staatsagenten
Alkool in de herberg.
Amnestie in Frankrijk.
Adsldomtitels in Belgie.
De Belgische schuld aan Holland.
In alle landen
Karei Miry.
Gedenkteeken te Sint-Julyns
Canadian Battlefields
Memorial Commission
Franschen Held GUY NEMER
NSÏN
Alle Bankverrichtingen aan de beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht, op kort en lang termijn
Vreemde munten aan de voordeeligste koersen.
per Jaar
In Stad fr. 6.50
In Belgie 8.00
Buitenland 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gasthuisstraat,
POPERINGHE
Telefoon nr 9.
Postoheckrekening
nr 15570
PKIJS
Eene inlassching
o.6o ctn per regel.
2 inl o.5o ct°
3 inl. o 45 et"
VONNISSEN,
1 5o fr per regel.
ROUWBERICHTEN,
5 fr. voor 10 reg
Herhaalde Annoncen
prijzen op a»nvT»ag
Alle annoncen zijn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten teqen
den Vrijdaq noen.
Karakter.
Of gij karakter noodig hebt in onzen tijd tegen
over de wereld die met een woord kan worden
genoemd een bezinksel in karakterloosheid, een
aankors'ing en willoosheid
Karakter hebt gij brood noodig tegenover het
m irschelijk opzicht dat almachlig heerscht onder
't Vlaamsdie volk, als een natuurlijk gevolg van
zijn geinis aan volksfierheid en zelfstandigheids
beu ustzijn...
Karakter hebt gij noodig om te durven zelfs
midden uw medematen die gelooven, die christe
lijk en katholiek zijn, maar liefst verstoppertje
spelen op 't gebied van radikale deugd.
P. Callf.waert.
(Woorden van Koning Albert in 1914).
De Koning wist goed dat hij, met den Guldensporenslag te herinneren, het grootste,
het heerlijkste feit ophaalde uit Vlaanderens roemrijke geschiedenis.
Hadden in 1302 de Vlamingen den slag verloren, nooit zou er nog spraak geweest zijn
van het hedendaagsche Belgie.
Den 11 Juli 1302 is de grootste dag uit onze geschiedenis, de dag van verlossing en
verrijzenis van ons aloud Vaderland.
Daarom viert den 11 Juli, en om dit te toonen bevlagt uwe huizen op
Leve Vlaanderen Leve Belgenland
WAESTEN.
Hetgene De Poperinghenaar schreef
over de ontvolking van Frankrijk en in 't
bijzonder van Normandie, is de waarheid en
zelfs nog onder de waarheid. In het Depar
tementder Eure, dat 1 5 van Normandie is,
(Normandie heeft 5 Departementen Seine-
Inférieure, Eure, Calvados, Ome, Manche)
met eene oppervlakte van 30.000 vierkante
kilometers, juist de grootte van België
verblijven er meer dan 1000, misschien wel
12 tot 1500 Belgische boeren. Op mijne
paaschronde, die begon met Asschenwoens-
dag en eindigde met Sinxen, dweerschte ik
het departement van Noorden tot Zuiden
per Normaansche karriole en draver, op
een afstand van 120 kilometers.
Daar verblijven ruim 4000 Belgische
boeren, boerinnen, boerenzoons, boeren
dochters en werklieden,die aan de Norman
ders toonen \yat dat boeren is, en dat men
niet min goede boer is omdat men 's Zon
dags naar de mis gaat en niet werkt, 't ls
een edel flinksch volk, waarover ik fier ben
en den Heere dank van hun ras te zijn. In
Préaux bij Pontaudemer, eene gemeente als
Crombeke, zijn er 8 groote hofsteden 7
zijn door Belgen beboerd. Te Lisieux bij
Verneuil, eene gemeente de grootte van
Elverdinghe, zijn er 14 Vlaamsche Boeren.
Onlangs schreef een Fransch blad Gij
betreurt dat Normandie ontvolkt, 't is jam
mer, maar alle land, dat ontvolkt, opent
zijne poorten aan de vreemdelingen, God zij
gedankt dat het vrienden zijn. Belgen, die
bewijzen dat zij bekwame landbouwers zijn
en grootelijks medehelpen tot de economi
sche heropbeuring van Frankrijk.
Ik woonde eene voordracht bij van eenen
franschen geneesheer die zei Zoo de
fransche mentaliteit niet verandert bij 100
jaar, is er geen Frankrijk meer !l!
Een deel der bevolking is ontaard, een
deel wil geen kinders, een grooter deel wil
enkel een, verre het minste deel aanveerdt
wat God schenkt. Loven en danken wij den
Heer dat er meer dan 1000 Vlaamsche Boe
rengezinnen in het Departement zijn
Het fransch volk is goedhertig, beleefd,
edelmoedig van gevoelens, maar vele zeer
onverschillig in zake van Godsdienst. Het
zal u misschien verwonderen, maar er zijn
in gansch Normandie geen 5 ten 100 tegen
den Godsdienst en zoo is het in vele streken
van Frankrijk. Ik ben nu zes jaar in Nor
mandie, ik moet nog den eersten tegenko
men die mij niet beleefd groet.
De Normandsche boeren zijn niet boos
van aard, zij ontvangen mij gezellig op
hunne hofsteden, maar zij zijn zeer indivi
dualist. De syndikale boereninrichting is er
zoover gevorderd als in Belgie over 50 jaar,
toen de vereeniging ontstond In Belgie,
liep het ook al op geen wieltjes om den
ouden slenter te laten varen.
De slimste onder de Franschen beginnen
te vatten dat de sterkte van mijne boeren is:
1) De goede overeenkomst, het weder-
zijdsch betrouwen, hunne samenwerking,
hunne onderlinge steun en dienstveerdigheid.
2) Hunne vakkennis, landbouwontwikke
ling, hunne krachtbebouwing, vooruitzicht,
matigheid en werkzaamheid.
3) Hunne talrijke familiün tegenover het
uitstervende Frankrijk en de uitwijking der
boerenzoons en dochters naar de bureelrat-
terij en de modewinkels der steden.
Ik voeg erbij hetgene voor mij het eerste
is De Zegen van God over een kristen,
zedelijk, werkzaam volk, van welk een groot
deel van de boorden van den Yzer en de
Yperlee naar Frankrijk vluchtten met geene
of weinig middels, en met Gods Zegen,
werkzaamheid en elkander broederlijk te
helpen, door eigen krachtinspanning hen
weder ophielpen. Ik groet eerbiedig dat edel
tooerenras van Vlaanderen het eerste boe
renvolk van den aardbol
Op de markten van Pontaudemer, Rou-
töt, LeNeubourg, Breteuil, Verneuil (Eure),
Laigle (Orne), Lisieux (Calvados), maakt
het mij den indruk dat ik te Poperingheof
te Yper ben.
't ls acht dagen geleden, ik spande mijn
draver uit te Pontaudemer. Ik ging een bok-
ske pakken in de Café Pattey daar
zaten 35 Vlaamsche Boeren, en in een
hoekske 2 franschmans die hen schenen af
fe vragen of ze in Frankrijk waren.
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 19
ROMAN
door C. VEKVAKC K R.
Na eenige weken in die gedurige spanning
doorgebracht te hebben, hadden eenige
kleine opmerkingen haar doen zien, dat al
de handelingen van haren vader de familie
Dammaert voor doel hadden.
Van daar afleiden dat die personen de
vijanden konden zijn welke hij opzocht, was
niet moeilijk.
Maar hij was zoo welwillend en zoo
vriendelijk met hen
Hoe kon dat samenstaan
Dora was welhaast overtuigd, dat het haar
gansch onmogelijk was in die zaak klaar te
zien indien niet een of ander onverwacht
toeval haar ter hulp kwam.
Ziedaar wat zij hoopte, maar indien het
alsdan eens te laat was om alles te voorko
men
Intusschen voelde zij hare genegenheid
voor de Dammaertsaangroeien en bijzonder
lijk hare toeneiging voor Karei.
Dit laatste gevoel bracht haar in de
grootste twijfelachtigheid. Zij voelde heel
wel hoe diep het haar zou bedroefd hebben,
hadde zij moeten vernemen dat haar vader
jegens Karei vijandig gezind was.
En nochtans scheen er gedurig iets in haar
binnenste te zeggen, dat het zoo was.
Zulks verschrikte haar zooveel te meer,
daar zij van dag tot dag beter ondervond.
Over 5 weken ging ik met den draver van
Raymond Capoen naar de markt van Le
Nt ubourg in 't Hotel de Normandie bij
mijnen vriend Jules Lamerant van Renin-
ghelst, vond ik 40 boeren en boerinnen.
Over 3 weken te Breteuil in de Lion
d'Or» bij Vanderpoorten van Oost-Vlaande-
ren vond ik 30 boeren. In Condé-sur-ltón,
een kit in dorpje bij Breteuil, waar er 5
Vlaamsche boeren wonen, verbleef ik 's
avond bij Henri Dejonghe van Wevelghem
die met zijne 11 kinders eene groote hofste
de beboert,die aan dezelfde niet meer gelijkt
sedert hij er op is. 's Anderdaags vond ik op
de markt van Verneuil 80 Vlaamsche boeren
en boerinnen en reisde met boer Fraeyman's
kar Holé naer •Gournay weg -naar ttesu-
lieu (Orne) waar ik Hollanders vond die nog
moesten hunnen paschen houden. De eige
naar die zijnen pachter veel voordeel deed
een echte ridderlijke fransche type uit
dankbaarheid omdat ik zijn volk kwam
bezoeken, voerde mij per auto naar Laigle.
De baronnes vroeg mij de Vlaamsche
kwestie uiteen te doen. Na haar klaar uitge
legd te hebben wat de ltiders Poniet, Van
Cauwelaert, Helleputte, Vandevyvere en
Vandeperre willen, en welke mannen dat
zijn, antwoordde zij C'est ce que j'ai tou-
jours pensé, je me suis toujours dit Les
articles malveillants qu'impriment de bonne
foi c-rtains journaux t'ranpais, ne sont pas
de source franpaise mais de source frans-
quillonne beige. Oh, que ces fransquillons
rendent un mauvais service a leur patrie et
a la France. lis vt ulent singer la France
mais la singent fort mal. Le véritable Fran-
pais est aussi généreux et a vue large que
cette race fransquillonne est égoïste et a
courte vue
Ik zou nog veie belangwekkende dingen
en gezegden kunnen verklaren van Fransche
Bisschoppen en hooggeplaatste mannen over
de Vlaamsche kwestie, ik zal het met
gelegenheid een keer onder de franskiljons
hunne neus doppen.
Op 17 Juni te Breteuil, en op 24 en 25
Juni fe Pontaudemer, kwam de Zeer Eerw.
Heer Kannunik Camerlynck, Pastor-Deken
te Oostende,in naam van Zijne Doorluchtige
Hoogweerdigheid Monseigneur Waffelaert,
Bisschop van Brugge tot mijne boeren
spreken Hij vondt ook dat mijne boeren
flink volk zijn.
Over korte maanden, wierd Vlaanderen's
Boerenbond in Frankrijk gesticht, onder
Eerevoorzitterschap van Zijne Doorluchtige
Hoogweerdigheid Monseigneur Dubois de
Villerabel, Aartsbisschop van Rouen en
Primaat van Normandie. Die Bond gaat
goed vooruit en wij verhopen tusschen hier
en weinigen tijd de 25.000 Belgische Boeren,
die in Frankrijk verblijven vereenigd te zien.
Leve ons Vlaamsche Boerenras II!
Karil Van Eecke, aalmoezenier,
ferme d'Elboeuf, St-Croix-sur-Aizier,
par Bourneville (Eure).
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
- I» O P E R I N G II E.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
PLOEGSTEERT.
Roelens geen akkoord.
Potie Jules 29 712,00
Gryrnonprez Charles 3 898,00
Debruyne Emile 1.400,00
VLAMERTINGHE.
Lemahieu Auguste 13.980,00
Verraes Emile 6.670,00
Verraes Emile 8 280,00
Cleenewerk Bortier Henri 13 500,00
ZILLEBEKE.
Decroix Henri 6.041,00
Decroix Henri 25 385,00
POPERINGHE.
Liefhooghe Gustave 598,00
Debeir Thérèse 812,58
Dehaene Maurice 1.328,00
Wittezaele geen akkoord.
Delporte Edouard
2 605,00
Sercux Augustine
7.653,00
Tangre Eugène
13.814,00
KEMMEL.
De Gryse Cyrille
14.665,61
DRANOUTER.
Jéróme Zyde
2.190,00
REN1NGHELST.
Bafcop Arthur
4.273,00
Vermeersch Pieter
1.036,00
Cossey Sophy
2.462,00
Barbez Henri
7.203,00
Gontier Alphonse
13.146,00
Bailleul Camille
2.049,00
WESTOUTRE.
Haerderaan-Arnaert Henri
8.965,00
De Gryse Cyrille
2.562,00
Monkarey Julien
13.959,25
Vermeersch Elie
38.023,20
De Kabinetskrisis is dus opgelost.
M. Theunis is opnieuw aan het roer met
zijne zelfde Ministers als vroeger.
Hieruit moet men echter niet besluiten
dat er niqts veranderd is bij het bestuur van
ons land.
Zijn de personen dezelfde, de omstandig
heden maken den toestand geheel anders.
Tegenover de hoogeschoolkwestie stond
de vorige Regeering onzijdig en onmachtig,
terwijl de Kamers, aan zich zelf overgelaten,
tot geene oplossing konden komen.
Tegenover de militaire kwestie had de
Regeering wel een programma, maar aan
dat programma bleef zij niet getrouw en
daarbij zij gevoelde dat de militaire wet niet
gestemd zou geraken.
Wat deed de Regeering Zij blaasde den
aftocht, zonder eigenlijk verslegen te zijn.
Gedurende de vorming van het Ministerie
heeft M. Theunis getracht eene meerderheid
te vinden op een vast bepaald hoogeschool-
en militair programma. Maar dit is mislukt.
Al spoedig is men gewaar geworden dat de
Kamerleden zich zoo niet konden verhinden.
Dan heeft Minister Theunis een schets
van programma opgemaakt dat door iede
reen kon bijgetreden worden, aangezien het
voor veranderingen en verbeteringen vat
baar is.
Aldus zullen die twee belangrijke zaken
opnieuw hun verloop hebben in Kamer en
Senaat, maar ditmaal gesteund door het
Ministerie.
Het vertrouwen dat de Kamers gestemd
hebben gaat meer naar den persoon van
M. Theunis dan naar zijn programma. En
zooals wij er vroeger op gewezen hebben
men stond voor de groote moeilijkheid dezen
te vinden die M. Theunis zou kunnen ver
vangen. Aangezien beide kwestiën in de
naaste toekomst in het Parlement zullen be
sproken worden zullen wij ook al gauw
weten hoe M. Theunis het Regeeringsbootje
tusschen deze klippen zal weten te sturen.
Z. H. de Paus heeft eenen prachtigen
brief geschreven over de herstelkwestie en
de Roerbezetting.
Deze twee hoofdzaken zijn in het pauselijk
schrijven vervat het betaalvermogen van
Duitschland te laten vaststellen door een
onpartijdig organisme, dat over alle midde
len van ernstig onderzoek en controle zou
beschikken en ten tweade, de bezetting te
vervangen door andere, niet minder af
doende maar minder pijnlijke waarborgen.
Over Belgie zegt Z. H. de Paus, dat de
schuldeischers, en meer bijzonderlijk Fran
krijk en Belgie, volkomen het recht hebben
van den schuldenaar herstel der geleden
schade te vorderen, zonder evenwel meer van
Duitschland te eischen dan het geven kan.
Over de Duitschers zegt Hij dat zij het
lijdelijk verzet moeten laten varen.
Er is een storm opgegaan in de anti
katholieke middens tegen dit Pauselijk
schrijven.
Ook heeft in Frankrijk M. Poincarré, door
eene rede in den Franschen Senaat gehou
den, al het mogelijke gedaan om het goede,
dat uit den Pauselij ken brief zou kunnen
voortvloeien, te vernietigen.
Frankrijk is niet bereid ook maar het ge
ringste van zijn standpunt prijs te geven en
de toon waarop dit gezegd wordt is niet van
aard om aan verzoening te denken.
Meteen wordt het gevaar grooter dat ook
Engeland, dat ongeveer op hetzelfde stand
punt als de Paus staat, bij zijne onderhan
delingen met Frankrijk niet zal slagen.
Intusschen is het voor ons, Katholieken,
troostend te zien hoezeer onze Heilige Vader
de Paus om het welzijn der geheele wereld
bekommerd is en hoe Hij poogt den vrede
te doen heerschen, waar wij allen zoozeer
naar snakken.
welke groote plaats de jonge koopmanszoon
in haar hert bekleedde.
Zij wilde die neiging bestrijden, want zij
scheen haar niets dan rampen te moeten
aanbrengen.
Daartoe maakte zij het voornemen, hare
betrekkingen met de familie Dammaert
langzamerhand af te breken.
Maar zulks kostte haar de grootste moeite
en eens dat zij gedurende bijna eene week
hun gezelschap vermeden had, was dit haar
zoo lastig en verdrietig gevallendat zij over
den toestand van haar hert niet twijfelen
kon zij beminde Karei Dammaert
En zij besloot van de eerste geschikte ge-
legenhiid gebruik te maken, om alles aan
haren vader kenbaar te maken, ten einde
alzoo over dezes gevoelens te kunnen oor-
deelen.
Doch de gebeurtenisssn moesten haar nog
voorkomen.
XIX.
Pedro maakt zijn plan aan zijnen meester
bekend.
Pedro had gansch zijne samenspraak met
Cies omstandig aan zijnen meester verteld,
en scheen dezes overwegingen af te wach
ten.
De twee mannen zaten in de kleine, doch
prachtig gemeubelde werkkamer van den
Corsikaan, die zooals gewoonlijk zorgvuldig
de deuren gesloten had.
Juan zat een oogenblik na te denken en
sprak
Dat alles is heel wel, maar ik zie nog
niet, waarom gij daar zooveel belang schijnt
aan te echten.
Ik heb een middel uitgedacht, mijn
heer, om Cies zonder het minste gerucht of
moeilijkheid in onze handen te krijgen.
Hoe dat
Ik zou u zulksgeerne uitleggenmaar.
Welnu; wat scheelt er waarom die
maar vroeg de Corsikaan eenigszins
levendig.
Neem het niet kwalijk dat ik eene op
merking maak. Gij zult toch licht verstaan,
dat het moeilijk is iemand wel te dienen als
men niet goed zijne inzichten kent. Zoo veel
daar ik iets gansch onnatuurlijks in die zaak
vindt.
Leg mij dat eens uit en spreek gansch
onbeschroomd.
Welnu, mijnheer, gij hebt mij dikwijls
te verstaan gegeven, dat gij iets tegen de
Dammaerts hebt vindt gij nu ook niet,
evenals ik, dat gij hun een scherpen doorn
uit den voet zult trekken, met hen van Cies
te verlossen
Het kan zijn, maar het is volstrekt
noodig, ten minste als wij daardoor het
brief ken bekomen, waarvan hij u reeds
dikwijls gesproken heeft.
Dan zult gij hem goed doen in plaats
van kwaad.
Dat doet niets ter zake, ik zal hem later
ook wel vinden. Ten andere, ik heb ten
minste zooveel redenen om kwaad te zijn op
Cies, als op zijnen meester.
Nu. zulks kan mij weinig schelen,al
leenlijk zou ik denken dat, indien gij slechts
het briefje alleen wildet hebben, wij dit mis
schien voor geld zouden kunnen bekomen,
Cies heeft er nu juist noodig.
Om verschillige redenen wil ik dien ouden
schurk geen geld aanbieden. Ik begeer hem
Beursaarivraoen voor het Fonds der
Meesibegaafden
De wet van 15 October 1921, betreffende
de meest-begaafden, heeft ten doel de min
vermogende kinderen in staat te stellen hun
studiën voort te zetten. Het Fonds der Meest-
Begaafden verleent hulp zoowel aan meisjes
als aan jongens voor alle studiën na de lagere
school middelbare-, normaal-, technische,
beroeps- en kunststudiën, met uitsluiting
van hoogere studiën.
De aanvragen voor het bekomen van een
beurs moeten, voor het schooljaar 1923-24,
vóór 5 Augustus a. s. door de
ouders van den belanghebbende of door de
genen die jn zijn onderhoud voorzien, ge
richt worden tot fiet gemeentebestuur van de
verblijfplaats, zoo de gemeente een Gemeen
telijk Fonds ingericht heeft ofwel zich bij
een Intercommunaal Fonds heeft aangeslo
ten of tot de bestendige deputatie van den
provincieraad, zoo de gemeente bij het Pro
vincieaal Fonds aangesloten is.
Tijdens eene vergadering van sociale
werkers sprak Mgr. Rutten, bisschop van
Luik, deze korte, eenvoudige maar sterke
woorden die wij met vreugde begroeten
De maatschappelijke werken zijn aan de
orde van den dag. Wel begrepen en stevig
ingericht, versperren zij op doelmatige wijze
deri opruk van het socialisme.
Eu verder Hopen wij dat deze die invloed
en'vérfn&gé;. Ou ifuëri de werking der geeste
lijken en dezer medehelpers aan de maat
schappelijke werken, zullen steunen.
Zij zouden het zonder twijfel doen, indien
zij een klaar besef hadden van hun waar
belang. Ongelukkiglijk laten velen zich me
deslepen tot kitteloorigheid, tegenstand en
zelfs vijandelijkheid tegenover die werking.
En daardoor wordt een deel der katholieke
krachten met lamheid geslagen. Mochten zij
hun geweten niet bezwaren met de vreese
lijke verantwoordelijkheid de christene wer
kers te doen mislukken, die strijden voor en
onder de schoone leus Alles voor Vlaan
deren, Vlaanderen voor Christus.
Eenige Socialisten, een paar Liberalen en
de Oud-Strijder Van Remoortel, die zooge
zegd niet tegen den Godsdienst zijn, kunnen
niet verdragen dat den naam van God ge
bruikt wordt, wanneer iemand voor hei
gerecht zijnen eed moet afleggen.
Nu hebben zij een wetsvoorstel ingediend
om de woorden voor God en de menschen
alsook zoo helpe mij God niet meer te
doen uitspreken.
Men is benieuwd welk houding de meer
derheid der Kamer, die uit Socialisten en
Liberalen bestaat, daartegen zal opnemen.
De menschlievende inrichting Het Rood
Kruis van Belgje is thans bezig met in de
volkrijke middens onzer fabrieksteden speel
pleinen in te richten. Daar kunnen de kinders
zich vrij bewegen in eene gezonde lucht en
onder de bewaking van personen die daartoe
aangesteld zijn.
Ingevolge de klachten die ingediend wer
den heeft het Ministerie van Landsverdeging
de volgende maatregelen genomen om het
verspreiden van het stikgas uit de granaten,
welke in het Engelsch kamp vernietigd
worden te voorkomen Door eene verbeter
ing aan de ovens zal de gasreuk nog ver
slappen. Er zullen minder granaten in eens
vernietigd worden en wanneer de wind in
de richting van Poeicappelle waait, zal het
werk stil gelegd worden.
De ministerraad stemt er in toe datde som
die noodig is tot het uitbetalen van den kin
dertoeslag zal verdubbeld worden en dat de
verhooging van den toeslag zal ingaan met
1 Juli 1923.
Maar over de toepassing ervan is men
nog niet eens. De eene willen dat de kinder
toeslag eenvormig zij voor alle kinderen. De
andere zou den kindertoeslag steeds grooter
en grooter zien worden volgens het getal
kinderen. Dit laatste stelsel wordt voorge
houden door den Bond der Groote Gezinnen
en werd goedgekeurd in het laatste Congies
van de Christene arbeiders.
De ministerraad zal later eene beslissing
nemen.
De alkoolgeneesdranken door een apothe
ker afgeleverd, op voorschrift van een genees
heer, vallen niet onder toepassing der wet
op het aikoolverbruik.
De herbergier die, wegens redens van ge
neeskundigen aard, andere dranken in huis
heeft, moet door een onlangs geschreven
geneeskundig getuigschrift, kunnen bewijzen
dat een lid van zijn huisgezin deze dranken
moet gebruiken. Wil hij het vermoeden van
bedrag ontgaan, hij zou best doen deze
alsook het briefje in mijne macht te hebben.
Zeg mij nu wat gij beraamd hebt.
Welnu, mijnheer, ik zou Cies eenvou
dig weg aanraden hier te komen stelen.
Hier te komen stelen waar zijn uwe
gedachten Pedro
Verschrik niet, mijnheer. Hij zou
alleenlijk komen met het gedacht om te
stelen, en intusschen zouden wij hem op ons
gemak in 't donker steken, en ik geloof niet
dat er iemand zou komen naar hem vragen.
Juan schudde nadenkend en twijfelachtig
het hoofd.
't Is wat zonderling, mijnheer, ik moet
het bekennen doch ik heb alle andere mid
delen overdacht en geene gevonden, die
beter geschikt zijn om ons doel te bereiken,
zonder ons Ift 'gevaar te stellen, met de
policie in betrekking te komen, hetgeen gij
waarschijnlijk niet wenschen zoudt.
Neen, voorzeker niet. Ik meen u reeds
gezegd te hebben, dat deze heel en al buiten
mijne zaken moet blijven.
Welnu, mijnheer, als gij wilt nadenken
zult gij mijn plan goedkeuren.
Gij hebt gelijk, Pedro, handel naar uw
goeddunken, maar op tijd en stond moet
gij mij nauwkeurig doen kennen, hoe gij
schikt te werk te gaan.
Onnoodig mij zulks te herinneren,
mijnheer, gij zult alles te rechter tijd weten,
maar nu kan ik er u nog niet meer over zeg
gen-. Ik zal voorzeker nog eenige avonden
met mijnen treffelijken vriend Cies moeten
doorbrengen, om alles te schikken.
Gij hebt niet vergeten, Pedro, dat wij
met Cies alleen, zonder het briefje, weinig
zouden gevorderd zijn
Zeker niet, mijnheer. Ik zal zorgen dat
de vangst dubbel zij.
dranken Te bewaren in een deel van zijn huis
dat van de herbergzaal geheel afgelegen is
en bij het begin van het onderzoek aan den
beambte het getuigschrift toonen.
De herbergier die twee maal in overtreding
genomen wordt van alkool te schenken, zal
voor goed verboden worden herberg te hou
den. Voor dit gebod is geene genade te
verkrijgen. De Minister is uiterst streng om
die wet te doen onderhouden daar zij in het
belang der zedelijke en maatschappelijke
gezondheid aangenomen werd.
Volgens looper.de gerui hten zal de Regee
ring weldra gebruik maken van haar recht
om amnestie en gratie te verleenen aan alle
communisten en royalisten die in den laat-
sten tijd veroordeeld werden of op het oogen
blik nog worden vervolgd.
Hoe het ook zij, Belgie blijft het eenige
land waar politieke veroordeeling ontaardt
in politieke weerwraak.
Zou men er niet aandenken hoe hatelijk
het is hierin alleen te staat Het voorbeeld
komt nu immers van Frankrijk.
Van 1910 tot 1919, dus op tien jaar werden
in ons land de volgende adeldomtitels ver
leend 34 eenvoudige adeldomtitels, 5 rid-
dertitels, 23 barontitels, 6 burggraaftitels en
6 graventitels.
Na den oorlog is men daar veel milder
mede.
Van 1920 tot 1923, dus op 2 jaar werden
er 37 éénvoudige adeldomtitels verleend en
5 ridders, 47 barons, 5 burggraven en 6 gra
ven gemaakt.
De betaling van de Belgische schuld aan
Nederland bedragende 63 millioen gulden
voor de kosten gemaakt wegens interneering
van Belgische militairen tijdens den oorlog
zal geschieden in 15 jaar en wel in 30 half-
jaarlijksche termijnen.
Waar is de tijd dat men ons het liedje
voorzong dat de verbondene Mogendheden
al de oorlogsschulden op zich namen. Ja,
maar woorden
Volgens cijfers uitgegeven door den Vol
kerenbond was het Index-nummer of duurte-
cijfer als volgt in verscheidene landen in de
maand Maart 1923.
België 408 Frankrijk 324 Italië 413
Engeland 176 Spanje 178 Zwitser
land 161 Zweden 177 Noorwegen 237
Luxemburg 423 Polen 761.821 —Fin
land 1.147—Duitschland 285'400en Oosten
rijk 1.015.100.
Dit jaar viert men het geboorte-eeuwfeest
van Karei Miry, den toondichter van De
Vlaamsche Leeuw Zijne geboortestad,
Gent, heeft het eerste Miry-feest gegeven.
De Vlaamsche Leeuw is en blijft het
Nationaal lied der Vlamingen. Het is een
echt kunstlied dat, met zijne kloeke maat en
zijne krachtige tonen, steeds bewondering
en geestdrift verwekt. Guido.
opgericht door de
In gedachtenis van den 2 Veldslag om Yper
den 22" tot den 26" April 1915.
Ik betrouw mij op u, Pedro, zegde
Juan rechtstaande, en de deur opende voeg
de hij er bij
Laat mij nu alleen en ga eens zien in
den hof, indien de hoveniers aan het werk
zijn.
De knecht verliet groetend het vertrek.
De Corsikaan zette zich in eenen zetel
neder en liet het hoofd op de barst zinken.
Hij dacht na.
Na dertig jaren wachtens ging hij dan
Cies in zijne macht krijgen, dien valschaard,
die hem onschuldig had laten gevangen
nemen, en die nu reeds zoo langen tijd leefde
van de schandelijke vruchten zijner snoode
lafheid, zonder ooit een oogenblik inkeer of
naberouw te toonen.
Ja, dien nietsweerdigen booze zou hij rus
tig straffen, en zonder de minste aarzeling
zijne wraak tegen hem uitoefenen.
Maar hij was niet heel en al zoo gesteld
jegens Dammaert en zijne vrouw.
Hadden deze door hun deugdzaam leven
hun kwaad niet uitgeboet.
En dan, vrouw Dammaert was toch zoo
weinig plichtig, voorzeker kende zij tot
heden toe nog de misdaad niet, die zoo
zwaar op het geweten van haren echtgenoot
woog.
Men kon haar ten hoogste, wat lichtzinnig
heid en ijdelheid ten laste leggen.
En Dammaert, zou deze ook geene ver
schooning verdienen
Was zijne snoodheid roet als de grond
steen geweest van het geluk des onrechtveer-
dig beschuldigden
Hier sprong de Corsikaan recht, het was
duidelijk te zien, dat hij tegen eene vrede
lievende ingeving streed.
Het wraakzuchtig bloed zijner voorouders
Op het standbeeld 'staat gebeiteld Op
22-25 April 1915 weerstonden hier zegepra
lend 18 000 Canadeezen aan de eerste
duitsche gaz aanval 2000 hunner, roemrijk
gevallen, rusten bij dit gedenkteeken
Het gedenkteeken verbeeldt een Cana-
deesch soldaat steunend op de kolf van zijn
geweer 't is de houding der Engelsche en
Canadeesche soldaten bij een lijkstoet.
Zondag 8 Juli, om 11 uur, zal de ontsluie
ring van het Gedenkteeken gedaan worden
door den Hertog van Connaught, Maar
schalk.
Bijzondereaanspraak door den Luitenant-
Generaal Heer Richard Turner, Comman
dant van het Eerelegioen.
Wijding door den Eerw. Heer Canon,
oud-Canadeesch Aalmoezenier.Aanspradk
van een Belgisch afgezant. Nationale
liederen. Bloemenhulde.
Deze slag vond de Canadeezen (1' Div.)
op een afstand van 5000 meters van den
ijzerweg Yper-Rousselaere en den steenweg
Yper-Poeicapelle. De Canadeezen waren
verdeeld als volgt 1" Can. Voetvolkbrigade
tot steun 2" Can. Voetvolkbrigade in eerste
lijn rechts 3e Can. in eerste lijn links. Aan
de linkerzijde der 3« Can. lagen de Fran
schen, meestal Turcos en Zouaven.
Den 22 April 1915, was een warme, zon
nige dag die stil verliep Yper wprd
aanhoudend beschoten. Plotselings rond 5
uur van den avond werd een hevig verstik
kende gas gedreven langs den linkerkant,
in de loopgrachten der fransche bondgenoo-
ten. Deze giftgas verblinde en verlamde al
dezen die ze bereikte, en daar bleef aan de
Franschen niets over dan in wanorde weg
te trekken. De onmiddelijke gevolgen van
dezen gedwongen aftocht waren natuurlijk
zeer zwaar. De Canadeezen werden terug
geworpen en het werd noodig de linkerzijde
terug te roepen om de laatste lijn te ver
sterken. De vijand, aangespoord door zijn
voordeeligen toestand, begon de nieuw ge
vormde Canadian lijn te bestormen. De
aanval werd hevig en heviger. De toestand
werd gevaarlijk, bijzonderlijk op de linker
zijde. Het 7e bat. Br. Columbia Regiment
en het 10c bat., beiden van de 2'' brig,
waren toegesneld om de 3" brig, te steunen
evenals het 2" en 3e bat.
De Duitschers waren meester geworden
van een bosch aan de linkerkant gelegen, en
van waaruit zij de bondgenooten fel bestook
ten. Dit bosch meest kost wat kost terug
ingenomen worden. Een weinig na midder
nacht vielen het ÏO en het 16" bat. de
Duitschers aan. Doorheen het geschut der
zware kanonnen en door een regen van
revolverschoten, gerochten de reeds fel
gedunde bataillons in het bosch, en na
eenen heidenstrijd tegen de overmachtige
vijand, bij 't flikkeren der bajonnetten en 't
helder maangeschijn, namen de dappere
Canadeezen bezit van het bosch. Maar
schalk Foch heeft verklaard dat deze helden
daad het roemrijkste feit van gansch den
oorlog daarstelt. j
's Morgens om 6 uur 30 werd een tegen
aanval uitgevoerd met 2 bat. hulptroepen die
toegekomen waren. Na een schrikkelijk ge
vecht lijf om lijf werd de laatste Duitscher
die tegenstand bood gedood. De loopgrach
ten werden niet alleen heringenomen,- maar
stevig behouden tegen alle aanvallen. Op 25
April werden de troepen eindelijk afgelost.
De Canadeezen hebben ergafgezien en veel
volk verloren bij die herhaalde gevechtenen
tegenaanvallen en door de herhaaldemalen
uitgezonden giflgassen. Ze hadden ook nog
te strijden tegen een overtalrijken vijand.
Een comp. van het 8C bat. was op den 25
Apiil omzeggens omringd door vijanden :twee
escadrons kregen bevel te wijken en 2 moes
ten den aftocht dekken van deze die ach
teruittrokken werden 45 °/o gedood, van de
anderen ontsnapte geen enkel aan den dood;
al de officieren bleven om den aftocht te
dekken en sneuvelden.
Volgens de engelsche Bevelhebber heeft
de heldenmoed der Canadeezen de toestand
gered en het wordt algemeen aangenomen
dat de weerstand gelukte dank zij den spoed
en de beslistheid waarmede de Canadeezen
den vijand terugwierpen.
GEDENKTEEKEN
van den
opgericht te Poelcapelle
en heden ZONDAG 8 JULI 1923 orthuld
om 3 uur.
Na drie jaren van heldendaden en van
glorierijke wapenfeiten werd deze held neer
geschoten en viel tusschen de vijandelijke
lijnen op 11 September 1917. Hij was te
nauwernood twintig jaren oud had een diep
godsdienstigen zin. Hij verbleef meest altijd
in Duinkerke, en al de dagen dat hij vrij
was, hoorde hij de H. Mis en naderde tot de
H. Tafel.
Uit bewondering en erkentelijkheid werd
dit gedenkteeken opgericht door zijne bel-
gische wapenmakkers, die met hem aan den
oorlog deelnamen.
te verkrijgen
Banque pour favoriser
Bank
tot bevordering van
les transactions Internationales^^
Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Algemeene Bestuurder voor West-Vlaanderen FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
iM»!*CIU\<;ilI.. Groote Markt, 28, tel. 89 <S 90.
VEI lliYE, Ooststraat, 64, tel. 76.
1>I\%Ï( 'DE. Kiekenstraat, tel. 44.
llOEMkKOEY. Toerkoenjestraat, 109, tel. 179.
Wytschaete en omliggende, Agent Heer FOURNIER, Burgemeester
Beveren HeerTAHON.Gemeentesekretaris.
Noordschoote HeerM. BA1LLEUL,
Ledeghem HeerG. DELANNOO,
Westoutre Heer A. DECLERCQ.
Rousbrugge Heer A. CLAEYSOONE, Gem.-ontv.
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Leysele, Couckelaere,
Ichteghem, Stavele, Alveringhem, Lichtervelde, Cortemark, Merckem
bruiste in zijne aderen op en steeg naar het
hoofd, zijne vuisten balden zich krampach
tig en zijne oogen staarden verwilderd in
het rond.
Hij morde op akeligen toon
Neen, vuige broedermoorder, zoo kan
uwe hemeltergende misdaad niet vergeten
blijven, zoo kan de rechtveerdige God het
niet willen Daarbij, indien ik u wilde ver
geving schenken zou ik den duren eed op
het graf mijner moeder vergeten, en, ik voel
het, God belast mij het bloed uws broeders
op uw hoofd te doen terug vallen
Hij viel, als door zijne ontroering over
mand, op zijnen zetel terug en bleef nog
eenigen tijd in sombere gedachten verdiept,
tot dat de klank eener bel hem uit zijne
droevige mijmering trok.
Het was het teeken voor het tweede ont
bijt, dat op het kasteel om elf ure genomen
werd.
Als Juan zich eenige minuten later tegen
over zijne dochter Dora aan tafel zette, was
geen spoor zijner ontroeringen meer te zien,
en hij onderhield zich heel vriendelijk en
bezorgd met Dora, over alles wat haar eenig
belang inboezemen kon.
XX.
Waarin Maria volkomt aan hetgene zij
haren broeder beloofd heeft.
in den namiddag bevond Dora zich alleen
in hare kamer, haar vader was uitgegaan
voor zaken had hij gezegd, en zij was bezig
met na te denken hoe zij den avond ging
overbrengen, toen hare kamermeid, mejuffer
Maria Dammaert kwam aanmelden.
Dit bezoek verheugde haar en zij deed
Maria verzoeken naar hare kamer te willen
komen.
Kareis zuster kwam binnen en de beide
meisjes omhelsden malkander vol vreugde.
Wat ben ik blijde u te zien, mijne goe
de Maria, sprak Dora aanstonds. Ik ver
veelde mij.
Ik kom u voorstellen een wandelings
ken te doen, en ik zie met blijdschap dat ik
wel gekomen ben.
Wel gekomen 1 Wat denkt gij dan
Zijt gij hier niet altijd welkom
Ja zeker, mijne lieve 't Is ook maar
bij manier van spreken, dat ik zulks zeg.
Ik weet het wel, Maria verschoon u
riet, 't is niet noodig. Zoodat gij mij komt
voorstellen, een wandelingsken te doen
Binnen of buiten de stad
Het is mij onverschillig, maar ik heb
gedacht dat wij eens zouden kunnen de
uitstalling der zomerartikelsgaan zien, in hel
groote modenmagazijn van Rijkaard.
Dat is volkomen mijne zaak en wij
zullen ons maar dadelijk op weg stellen.
In eenige minuten was Dora gereed en de
meisjes waren op weg.
Het lenteweer was zoo aangenaam dat zij
geen rijtuig wilden nemen en verkozen te
voet te gaan.
Op straat was Maria eensklaps opmerke
lijk ernstig, nadenkend geworden.
Zulks scheen aanstonds de bezorgdheid
harer vriendin op te wekken, die vroeg
Wat scheelt er, mijne lieve Gij ziet ei
plotseling zoo bekommerd uit.
Maria, bezag hare gezellin met een zucht
Welaan, mijne goede vriendin, wee-
zoo geheimzinnig en raadselachtig niet. Da
is iels waartegen mijne zenuwen niet he
stand zijn. ('t, Vervolgt).
s
