Jlaar den Afgrond
HET NOTARIEËL EN NIJV RHEIDS ANNONCEN BLAD
Nieuwsblad voor Pope rin en Omstreken.
Apotheek Frans Van de Plas
s i3>ar T
ELECTRICITEIT.
In Stad fr. 6.50
In Belgie Pp", 8.50
Buitenland 13.00
Zondag 9» December 1923.
15 Centiemen
20 Jaar. N< 49
Aan onze Lezers.
MISDAAD EN GODSDIENST,
Oorlogsschade.
Wat duivensport opbrengt.
Politiek Overzicht.
De begrootingen.
De Vlaamsche Tuinbouwschool.
Virginie Loveling overleden.
Voor de Gepensioneerden.
Visch voor de soldaten.
De vaitri van Yper
De - Begraafplaats der tanks
Goed nieuws
De gevolgen der alkoolwet.
Het Belgisch Recht
Henri Ghéon in Vlaanderen
De godsdienstige formuul.
De echtscheidingen.
Betere wegen.
Uit het herlevend Vlaanderen.
In 't Buitenland.
Alle Bankverrichtingen aan de beste voorwaarden
Geldbelegging op zicht, op kort en lang termijn
Vreemde munten aan de voordeeligste koersen.
Abonnemeiitprijs
per Jaar
Uitgever
Sansea-Vanneste,
Drukkerij,
Papierhandel,
15Gasthuiss i raat
POPERiNCHE
Telefoon nr 9.
Poitchecirekeniag
nr f5570.
I»KIJS
BERICHTE»,
VERK00PIKCEM,
Eene inlassching
o.6o cta per regel.
2 en 3 inl o.5o ctn
V0NXISSEH,
i 5o fr. per regel.
RGUWBERICHTEH,
5 fr. voor 10 reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op &»nrraig
Alle annoncen zijn
vooraf te betaien
en moeten voor den
Vrijdao ingezonden
worden. Kleine
berichten teqen
den Vrijdao noen.
Wie ons een kaartje schrijft
om een abonnement op DE
POPERINGHENAAR krijgt
het blad KOSTELOOS tot
Nieuwjaar.
4>Binnen enkele dagen zullen de briefdra
gers de abonnementsprijs (8 fr. 50) inza
melen.
Zij komen slechts éénmaal ten huize;
men verwittige dus zijn huisgenooten dat de
postkwittantie bij het eerste vertoon betaald
worde.
Buiten Belgie is de prijs 13 FRANK.
Onze abonnenten uit den vreemde gelieven
zoohaast mogelijk het bedrag op te zenden.
Zeer dikwijls schuiven goddelooze dag
bladen, met een lichtzinnigen zet, de schuld
eener misdaad, gepleegd in een katholiek
gewest, op Kerk en Godsdienst, en beweren
dan sito dat vooral in zulk midden, de mis
daden aangroeien.
Alzoo bewijzen ze eens te meer dat ze
handelen uit den boozen, en blinde haat de
hand geleidt die, naar het haTt der Kerk, de
pijlen afschiet van het sarcasme.
Alvorens den Godsdienst, hoe luttel ook,
aansprakelijk te maken voor een of ander
vergrijp, zouden ze degelijk moeten onder
zoeken, of er iets in zijn leering voorkomt
dat, op welke wijze ook, kan aanleiding
geven tot misdaad.
Ze weten dat ieder mensch driften heeft
die moeten geleid worden, den prikkel voelt
van het vleesch dat zijn geest moet bevech
ten.
Ze kennen, theoretisch althans, wel iets
van de geboden die de Kerk voorhoudt, de
verplichtingen die zij oplegt, de wenken die
zij geeft, de zorg waarmede zij voortdurend
den mensch wijst op het hoogste doel tot
welk hij is geroepen. Indien ze dit alles
rechtzinnig navorschten, zouden ze moeten
bekennen, dat hun leekenmoraal slechts een
verminkte en doelmatige copie blijft van de
volmaakte zedenleer der Kerk.
En voordat ze dan tendentieus een mis
daad wilden bespreken, die voorkomt in een
midden waar de Kerk nog een grooten
invloed uitoefent, zouden ze raadzaam te
weten moeten komen of en in hoever de
plichtige een belijder van den Katholieken
Godsdienst kan genoemd worden.
Daargelaten een geval van waanzin,willen
we toegeven dat.inzonderheidopden buiten,
een misdager mogelijk nog enkele gods
dienstplichten vervulde. Want elkeen weet
dat op den buiten waar de goddelooze
en zedelooze pers onzer tegenstrevers
niet alle uitwerksel mist sommige hunner
aanklevers en zoogezeide ontvoogden, voor
't oog der menschen nog wel iets doen aan
godsdienstig leven, dat ze op de zolen plak
ken zoodra ze in de grootstad wonen. Steekt
er dan Godsdienst in? Trouwens, de
statistieken bewijzen, dat misdadigers over
't algemeen menschen zijn die hoegenaamd
niet of niet meer regelmatig de kerkelijke
diensten bijwonen, zeker niet in daden om
zetten wat hun onverpoosd door den
Godsdienst wordt voorgehouden, en de
genademiddelen en de behulpzame leiding
over goede wegen moedwillig verschoppen.
Mager dan, bij gelegenheid eener mis
daad, met den vinger gewezen worden naar
de Kerk, wanneer haar invloed op den
schuldige nul was, of werd verijdeld door
zijn plichtverzuim en de nwerking van
slechte factoren op zijn gemoed
Doch vermits onze tegenstrevers de oor
zaak van of de aanleiding tot misdaden
blijken op te sporen, zoeken we mede.
Wat vermeldt ons de bloedige rubriek der
dagbladen.
Deze steelt om een lichtekooi te onder
houden geene ruimt een wederhelft uit den
weg, die de sluitboom heet voor zijn drift
een derde wurgt de vrucht van schandigen
omgang. Een jongeling schiet zijn mededin
ger naar een meisje voor den kop, een ander
pleegt zelfsmoord uit liefdeverdriet. Twee
jongelieden springen samen in 't water of
wippen van den toren, omdat een wulpsche
betrekking dreigt gestoord of verijdeld te
worden.
Genieten, genieten, genieten, 't is koe
koek een gezang, terwijl voottdurend de
verminkte slachtoffers voor den troon wor
den geworpen van den schaamteloozen god
Eros, den minnegod der heidenen.
Genotzucht Hij hunkert in den vervallen
mensch die hem breidelen kan.
Wie prikkelt hem
Niet den Godsdienst die hem, in elk zijner
geboden, bestrijden doet, en 't onuitputbaar
arsenaal open zet waaruit de mensch de
bovenatuurlijke en alles verwinnende wape
nen kan vinden om de drift in bedwang te
houden.
Maar terwijl de Kerk hare leden bemoe
digt in den strijd tegen elke passie, en
waarschuwt voor gevaren, roepen hare
tegenstrevers geniet er is maar één leven,
en dat leven is kort, geniet zooveel ge kunt
En zij verbloemen de vrije lielfde, praten de
meeste vergrijpen goed, weenen tranen met
tuiten over weggespoelde levenswrakken,
prikkelen in boek, en blad, en kinema de
zinnelijke lusten die tot misdaden zullen
voorstuwen, en schamen zich niet met
welk inzicht de vieselijkste gevallen die
voor het gerecht verhandeld worden, ge-
stenograpbeerd hun lezers voort te schotelen
Wie moet dan beschuldigd worden van
aansporing der passies, van medeplichtigheid
in de daaruitvolgende misdaad
En indien in sommige streken achteruit
gang wordt vastgesteld op het stuk van
zedelijkheid en, als gevolg, aangroei van
misdaad, laten ze dan besluiten, zooals
ieder nuchterdenkend mensch het doet, dat
hun valsche leerstelsels, hun verderfelijke
pers, de zedelooze lectuur en kinemavoor-
stelling hieraan, in groote mate, schuld
hebben.
Betreuren zij rechtzinnig 't verval der
goede zeden, en den aangroei der misdaden?
Willen ze werkelijk dit alles te keer gaan en
hun volk zedelijk gezond maken Welnu,
ze leeren dan ook hun lezers, dat de mensch
niet een dier is, doch een redelijk schepsel
Gods, dat opstapt naar de eeuwigheid en zijn
God, en gedurende dit kort leven zich moet
schikken naar de tien geboden, waarin alle
middelen vervat liggen om de samenleving
te redden en op te tillen naar een glorieuse
hoogte. G. v. A.
Opvolger van S. VANDEN BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
POPEHING II E.
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar> 15
ROMAN
door C. VERVARCKE.
Dat is mogelijk, mijnheer de notaris,
meende Stevens, die zich wat stouter begon
te gevoelen... Gij hebt gelijk, wij willen ons
niet laten bespotten door degenen, die met
ons geld voortdoen.
Zoo heb ik het liever, wederlegde de
notaris, als men rechtzinnig spreekt verstaat
men malkander beter. Laat mij nochtans toe
u te zeggen, dat gij u waarschijnlijk misgre
pen hebt over de inzichten mijner vrouw.
Wij zouden beter doen, mijnheer, daar
niet meer op terug te keeren, meende Stevens,
ik heb de beleediging ondergaan en weet
wat er van is.
Het spijt mij waarlijk, vriend Stevens,
dat gij die onaangenaamheid ontmoet hebt,
en gij zult toch moeten aannemen dat ik
daarvoor niet kan aansprekelijk gemaakt
worden
Dat is waar, mijnheer, maaronze schik
kingen zijn nu genomen en wij hopen, dat gij
in goede overeenkomst aan onze vraag zult
voldoen.
Ja, wierp Vandam op dat oogenblik in,
daar moet niet meer over gesproken wor
den... Ons gedacht staat vast.
Ik kan u dat voorzeker niet weigeren,
vrienden, maar ik moetu toch zeggen dat
uwe vraag mij eenigszins in het ongemak
stelt.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
WEST-NI EUWKERKE.
Goudezeune-Careye 42 645,78
Deschildre Jules 37.873
Mortaigne Achille 20.389,75
Careye Augustin 51.832,28
MEESSEN.
Bondue Henri 10.052,70
Vestibule Eugène 34.223,67
WYTSCHAETE.
Thibaut Hubert 2.746,50
WAESTEN.
We Ravay 39.843
Rake Hector 2.344
Poupaert Théophile lfO
Vandermeersch Maurice 1.390
Rawart Louis 1.230
Buns Henri 39.402
Vuylsteke Leopold 988
NEERWAESTEN.
Delforge Léon 1.069
We Poissonnier 1.126
Leclercq Omer 1.541
Vandermarliere Xavier 11.723
Collie Adolphe 22.638
DICKEBUSCH.
Rake Hector 926.
PLOEGSTEERT.
We Pourchelle 1.150
Dewolf Jean-Baptiste 1.047.
De Boetstraffelijke Rechtbank van Yper
heeft een oorlogsgeteisterde, welke ver-
valschte facturen tot bewijs zijner wederbe-
legging had ingediend, tot eene maand ge
vangenis voorwaardelijk veroordeeld.
De leverancier werd tot dezelfde straf
verwezen.
Wat betalen de duivenmelkers aan den
Staat
Van Maart tot September ieder week 40
treinen van 40 wagons om de duiven te ver
voeren 280 fr. voor een wagon maïs van
11 tot 1200 fr. voor een wagon duiven.
De opbrengst dezer verzendingen van
duiven is zoo belangrijk voor ons land, dat
regelmatig van October tot Maart ons bud
get van ijzerwegen in deficit is en van Maart
tot September door het inkomen van circa
honderd miljoen voor vervoer van duiven
betaald, het budget, dank aan het duiven
sport, in boni komt.
Wie leeft er van dit sport dat ook aan den
Staat betaalt
Mandenmakers die de manden leveren.
Drukkers, die er drukwerk van hebben. De
Staat door tal van belaslingen door de
ontelbare brieven, telegrammen en telefoon
gesprekken.
Al de handelaars in voedingswaren voor
de duiven.
Die kwestie van de voeding der duiven in
Belgie is uiterst gewichtig.
Alle dagen 300 ton voedsel, 't zij circa
100 000 ton per jaar of honderd miljoen kilos,
die van voortbrenger tot duivenliefhebber
verhandeld worden.
Om het alles samen te vatten Hoe vele
kooplieden, agenten, makelaars, drukkers,
verzenders, verzekeraars, enz. vinden in het
duivensport in ons land geen rijke bron van
inkomsten
Last not least, de duivenliefhebbers beta
len zelf miljoenen aan den Staat voor de
ringen der duiven.
Hoevele miljoenen komen er ten goede
dusaan den Staat en Handel dankzij het spel
bij de kleinen
Ten tijde van uwen vader kon iedereen
altijd zijn geld terugkrijgen, zegde Stevens.
Natuurlijk en van mij ook, doch het is
soms ongemakkelijk en schadelijk vooral, als
het goed geplaatst is gelijk in dees geval.
Er werd een oogenblik gezwegen.
De toestand was eenigszins gespannen,
doch Vandam stond op en Stevens volgde
onmiddelijk zijn voorbeeld, zeggende
Zoo, mijnheer, de notaris, binnen acht
dagen zullen de sommen gereed zijn, niet
waar
'tls wat vroeg, vriend Stevens, laat ons
liever zeggen binnenveertien dagen.
Wij zullen het dan alzoo nemen en er
vast op rekenen, sprak Vandam, die reeds
aan de deur was.
Als de notaris de twee bezoekers uitgeleide
gedaan had, keerde hij naar zijn bureel terug
en zette zich neder.
Hij lietz.ijn vermoeid hoofd, tusschen zijne
handen rusten, en zonk in droevige gepeinzen
weg.
Als het tijd was om naar de hoogmis te
gaan, had hij nog geene beslissing kunnen
nemen.
Zooals bijna alle notarissen aanveerdde hij
geld in leening, en betaalde er eenen rede
lijken intrest van.
Om de groote uitgaven zijner vrouw te
kunnen dekken, had hij getracht met dat geld
hooge kroozen te winnen.
Daartoe had hij groote sommen geplaatst
in eene bank te Brussel waar men geld won
met gewaagde beursverhandelingen, en hij
wist voorop dat het hem moeilijk ging vallen
aanstonds zijne kapitalen terug te krijgen.
En evenwel moest hij de gevraagde som
men terug betalen, indien hij zijn krediet
niet wilde heel en al zien te niet gaan.
De begrootingen zijn gekomen op het
dagorde der Kamers.
Het werk betreffende de begrootingen dat
aan de leden van Kamer en Senaat wordt
gevraagd, bestaat in het onderzoeken en be-
studeeren der uitgaven en inkomsten, hunnt n
aard, hun bedrag en hun doel.
Dat gebeurt eerst door ieder lid afzonder
lijk en vervolgens in de afdeelingen. Bij cir
laatste onderzoek wordt door iedere afdet-
ling eene stemming voor goed-of afkeuring
uitgebracht en een verslaggever benoemd.
Mits de benoeming van een eenigen ver
slaggever door de middenafdeeling, komen
de begrootingen dan voor de Kamer. Het is
bij het onderzoek der begrootingen in de af
deelingen, en vooral in de Kamer dat de le
den hunne bemerkingen laten kennen en
voorstellen indienen.
Verleden jaar weiden, bij deze werkzaam
heden, twee voorname feiten in het licht ge
steld.
Van den eerien kant weigerde de Regeering
elke verzwaring van uitgaven aan te nemen
en v^n den anderen kant stelden de socialis
ten allerhande vermeerderingen voor zonder
daartoe de noodige inkomsten te willen
stemmen.
Door stelselmatig alle vermeerdering van
uitgaven te verwerpen maakt de Regeering
geheel het onderzoek der begrootingen nut
teloos en miskent grootelijks het werk en de
bevoegdheid der Kamerleden. Dit bracht
verleden jaar eene ware ontmoediging bij
vele leden.
Verder nog het zijn de Kamerleden die de
begrootingen moeten stemmen en zoo dra
gen zij zekere verantwoordelijkheid. Ook
daarom moet hun zekere vrijheid gegeven
worden.
De Socialisten en de Fronters hebben ver
leden jaar altijd maar tegen gestemd. Dat is
in het geheel niet ernstig.
Er moet toch bestuurd worden en zonder
geld kunnen de Socialisten en de Fronters
dat niet meer dan iemand anders.
In eene begrooting komen dingen voor,
die men om ernstige redens moet verwerpen
De manier van besturen van den Minister
zelf kan van aard zijn dat sommige Kamer
leden vijandig gezind zijn te zijnen opzichte.
Onze Katholieke, onze Vlaamsche Verte
genwoordigers in Kamer en Senaat staan
dus nogeens voor de lastige keuze de be-
groolingen goed te keuren en te staan met
een kostelijk leger, zonder voldoening voor
de staatsbedienden, met eene belachelijke
behandeling der Vlamingen en andere
schreeuwende toestanden.
Ofwel zij kunnen tegen de begrootingen
stemmen en de Regeering doen vallen. Zou
de nieuwe Regeering beter zijn Welke
verwikkelingen zouden er daaruit voort
vloeien. Welke groep zou de verantwoorde
lijkheid daarvan durven dragen
Aan onze vertegenwoordigers dit klaar te
spinnen. Aan ons geen onbezonnen oordeel
te vellen over hunne houding bij het stemmen
der begrootingen.
Bij de ondervraging over de afschaffing
der Middelbare Tuinbouwschool te Gent
hebben verschillige Kamerleden hun spijt
daarover uitgedrukt. Die school had eene
wereldberoemdheid verworven, had veel
diensten bewezen aan den tuinbouw en was
geroepen om er in de toekomst nog veel
meer te bewijzen.
Minister Ruzette betoogde dat de school
geene leerlingen m< er bezat om reden dat
er, gezien de krisis in de tuinbouwnijverheid,
geen toekomst is voor de leerlingtn. De lo
kalen zijn moeten gebruikt worden voor de
Staatsnormaalschool.
De gekende Vlaamsche dichteres en ro
manschrijfster Virginie Loveling is te Gent
overleden in den ouderdom van 87 jaar. Zij
bekleedde eene waardige plaats in de
Vlaamsche vertelsel-letterkunde. Zij was
eene fijne zielenkenster en realistische toe
schouwster der boerenzeden en - gebruiken.
In haar jeugd leed zij aan geloofstwijfel.
Later kwam zij tot onze christene levensbe
schouwing. In 1912 werd haar te Gent eene
openbare Vlaamsche hulde gebracht.
Vanaf 1 Januaii 1924 zullen de rustgelden
der gepensionneerde ambtenaars, bedienden
en werklieden van het Ministerie van Sp.
P. T. T. en Z. (deze van de weduwen en
weezen uitgezonderd) door de ontvangers
der spoorwegdiensten worden uitbetaald.
M. Forthomme, Minister van Landsverde
diging, heeft besloten tweemaal per week,
op den Donderdag en den Vrijdag, het
vleeschrantsoen in het leger door visch te
vervangen.
Dit is een groot voordeel voor de visch-
nijverheid.
Na de mis schreef hij dan eenen langen
brief naar den bestuurder der bank Securitas
te Brussel, en vertrok in den namiddag naar
Blankenberghe.
Hij vond zijne kinderen inderdaad zeer
welvarend, maar Estherzager mistroostiguit.
Niets van de droevige waarheid vermoe
dende, nam hij nog eenige inlichtingen bij
de politie, doch de ingebeelde dieven werden
natuurlijk niet ontdekt en de zoogezegde ont
vreemde sommen nog min.
Zij moesten dan wel alzoo terugkeeren,
nadat Gaston al de schulden betaald had, die
door zijne vrouw gemaakt waren.
De echtgenooten wisten malkander in de
volgende dagen maar weinig te zeggen, en
Gaston werd nog droefgeestiger, als hij ant
woord van de bank Securitas ontving.
Het luidde nagenoeg als volgt
Wij kunnen u wel een deel uwer kapi
talen uitkeeren, maar daardoor zuilen wij ons
eenigszins moeten ontzetten, en dat valt ons
zeer schadelijk in dezen tijd, dat wij nog
gansch bijzondere aankoopen moeten doen
ten einde de Argentijnsche obligatiën te doen
stijgen.
Wij laten u natuurlijk gansch vrij, maar
zoo gij bij uw gedacht blijft, zoudt gij oor
zaak kunnen worden van groote verliezen
voor ons en voor u.
Wat moest Gaston daarop antwoorden.
Het was eene bittere teleurstelling voor
hem, en hij werd waarlijk somber.
In die omstandigheden verliepen er eenige
dagen, gedurende welke er heel geheinielijk
zonderlinge geruchten verspreid werden over
den toestand van den notaris.
Dezen hadden geen ander gevolg dan dat
er nog verscheidene boeren naar zijn kantoor
Minister Ruzette heeft stellig beloofd
dat de vaart van Yper naar den Yzer be
vaarbaar zal gemaakt worden Dit zal ge
schieden van den Yzer naar Steenstraete in
1924 en van Steenstraete raar Yper in 1925
De uitdelving zal aan honderden aarde
werkers voor ongeveer 2 jaar bestendig
u erk verschaften en zal veel bijdragen tol
den bloei der nijverheid van Yper.
De Commissie voor het behoud van Na-
tuur-en Stedenschoon had den wensch uitge
drukt de begraafplaats der tanks te Poelca-
pelle, als historisch aandenken bewaard te
zien blijven.
Tij Jens het offenskf in 1918 gingen daar
een aantal Britsche tanks in een moeras
verloren.
Die gebeurtenis gaf maar weinig militairen
r em aan de Engelschen. Ook is het niet te
verwonderen dat zij van die vraag niet wil
len weten en dat binnenkort met de oprui
ming der tanks zal worden aangevangen.
Er is goed nieuw voor de Staatsbedienden.
in de Kamerzitting van Dinsdag heeft de
Eerste Minister M. Th uris het volgend#
medegedeeld
«Aan al de ambtenaars, bedienden en
agenten van den Staat zal eene wedde- en
loonstoelage worde/i uitbetaald welke nage
noeg het twaalfde la!^Vrhgën van de wed-
den en loonen, verblijfsvergoeding eii kin
dertoeslag inbegrepen.
Die verhooging wordt uitbetaald aan al
de agenten, bestendige en voorloopige, die
ten minste een jaar dienst tellen.
De eerste helft van de verhooging zal
worden uitbetaald in Januari 1924, de andere
op nader vast te stellen datum. De uitgaven
van den Staat worden hierdoor met 125 mil-
lioen fr. verhoogd.
Het onderzoek der loonroosters zal worden
voortgezet
Iedereen moet die verbetering van het
Staatspersoneel goedkeuren.
Het is grootelijks dank aan de gestadige
bemoeiingen van de Katholieke Democrati
sche gekozenen dat deze uitslag reeds ver
kregen werd.
Sedert het in voege komen der wet op het
alkoolverbruik zijn 1983 herbergiers en
2686 verbruikers veroordeeld geweest.
Het getal bepaald gesloten herbergen is
gelijk aan het getal veroordeelde herbergiers.
Het is wel overbodig er op te wijzen dat
veel dier herbergen aan derden werden
overgelaten.
De accijnsrechten bedroegen voor 1921 en
1922 meer dan 200 millioen en de inkom-
rechten dichtbij 30 millioen frank.
We spraken verleden week van de zaak
Scouvemont. Hieronder nog een staaltje van
het Recht in ons land.
Een student van goede familie had betrek
kingen aangeknoopt met een eenvoudig
meisje. Hij was brutaal, hoovaardig. En op
een mooien dag schoot hij ze dood. Toen hij
die heldhaftige daad had verricht, zegde hij
aan de moeder van het slachtofferPardon,
madame
Waarschijnlijk omdat hij zoo beleefd was,
heeft de Luiksche jury hem vrijgesproken.
Maar zeer eigenaardig was het wat de
procureur-generaal zegde in zijn zeer gema
tigde rekwisitorium Indien gij hem veroor
deelt tot 15 jaar gevangenis, zal hij, dank
aan de invloeden welke voor hem zullen
werken, slechts drie jaar moeten zitten.
Indien, in dergelijke zaken, de straf afhan
kelijk is van fortuin en de daarmee verbon
den invloeden, dan heeft het gezag van het
gerecht eens te meer een gevoelige knak ge
kregen.
En hoe moet men dan denken over von
nissen die, in een politieke koorts, over poli
tieke misdrijven werden geveld I
We lazen in Pallieter van verleden
week een pittige beschrijving van lut Bel
gisch Rechtwaar onder ander dezen raken
zin voorkomt.
Het Belgisch krijgshof a bien mérité de
la patrie. Binst den oorlog zagen wij het
Vlaamsche soldaten veroordeelen Het is
maar juist, dat een majoor die zijne vrouw
doodschiet niet op gelijken voet wordt be
handeld als een ploert van een soldaat, die
geen Fransch verstaat aan 't front.
Pallieter is een satiriek weekblad,
waarvan het lezen ieder week eene pint
goed bloed verschaft. Ieder goede Vla
ming moet dat blad lezen. Schrijf eens om
een proefnummer naar PallieterEmiel
Jacqmainlaan, 107, Brussel, steek 50 cent.
bij in uw brief en ge zult het U niet be
klagen.
Deze week deed Henri Ghéon eene rond
reis in Vlaanderen. In alle groote centrums
kwamen, en hem dezelfde vraag deden gelijk
Vandam en Stevens.
Men kan denken welken indruk dat alles
op den jongen notaris maakte.
Hij begon te denken dat zijn ondergang
onvermijdelijk was, immers wat staat er
eenen notaris te wachten, die het vertrouwen
deringezetenzijnergemeente verloren heeft
En de ongeliétkige wist niet aan wien hij
zijnen nood moest gaan klagen.
Sedert haren terugkeer uit Blankenberghe,
was Esther immer mistroostig of kwalijk ge
zind.
Het eenvoudig teven verveelde haar meer
dan ooit, en zij kon geen oogenblik naar de
redeneeringen van haren gemaal luisteren,
zonder hem toe te snauwen, dat zij maar al
te deerlijk aan hem bedrogen was.
Er was geen greintje edelmoedige ver
kleefdheid of opoffering in haar te vinden.
Zij scheen zelfs geen gedacht te hebben van
het eenvoudigste plichtbesef.
Zij heeft geen hert 1 zuchtte Gaston dan
vol vertwijfeling en moedeloosheid, en ging
wederom uren en uren doorbrengen in zijn
bureel, waar hij de hersenen spande om red
ding te zoeken.
Op zekeren avond deed hij eene wande
ling en de frissche koelte deed waarlijk goed
aan zijne overspannen vermogens.
Hij ontmoette ziine zuster Anna en hare
vriendin. Maria Cuppens.
Esther die zeer verbitterd was tegen de
twee jonge dochters had de zaken zoo wel
weten te schikken, dat Anna nimmer meer
in de woning van haren broeder trad, en
Gaston durfde het huis der weduwe Cuppens
niet binnengaan, om alle verwijtingen of alle
boosaardige aantijgingen te vermijden.
De twee vriendinnen voelden daarom juist
gaf hij er voordrachten en verkreeg een
buitengewone belangstelling en een onge-
wonen bijval.
Hen'i Ghéon is voor de Vlaamsche too-
neelliefhebbers geen onbekende. Hij is een
Fransche tooneelschrijver wiens stukken,
thans vertaald, eenen grooten ophef maken
in Vlaanderen. Zijn Doode te paard en
zijn Gehangi ne met de koord zijn reeds
overbekend.
Vroeger ongeloovig, thans katholiek
maakt hij het zich tot eene roeping het
katholieke tooneel echt christen Ie maken.
Hij het ft zich bekeerd, Fra. sch soldaat
zijnde, te Wulpen. Hij aanziet Vlaanderen
als zijn tweede Vaderland.
Dat de Vlamingen er zooveel toe bijdra
gen de werken van dien Franschman te
doen kern-en bewijst nogeens dat Vlaande
ren de Fransche kuituur weet hoog te schat
ten en te waardeeren als er maar goed uit
te rapen is.
Mocht Henri Ghéon er toe bijdragen ook
ons eigen tooneel te verbeteren en te ver
christelijken.
Het vooistel van den socialist Ernest om
de godsdienstige formuul Zoo helpe mij
God uit de rechterlijke eedaflegging te
weren, werd bij het onderzoek in de afdee
lingen der Kamer verworpen.
De Socialisten hebben het voorstel goed
gekeurd alsook eenige Liberalen. Verschillige
Liberalen onthielden zictj omdat ze njets
tegen dé formuul hadden, 'doch dat zé niét
konden aannemen dat er straffen werden
opgelegd aan hen die de eedformuul niet
willen uitspreken.
Hopen wij dat de Kamer het voorstel van
den vrijdenker Ernest zonder eerbewijzingen
zal begraven.
De commissie van Rechtswezen van den
Senaat heeft het wetsvoorstel goedgekeurd
waarbij de rechtspleging in zake echtschei
ding vereenvoudigd en vergemakkelijkt
wordt.
Ten gevolge van dit voorstel worden de
uitstellen verminderd en enkel de aanlegger
moet voor den rechtbank verschijnen. Men
zou waarachtig meenen dat de echtscheidin
gen nog niet talrijk genoegzijn. En nochtans
de toestand is nu reeds schrikkelijk.
In Vlaanderen zijn er op 1000 huwelijken
17 echtscheidingen. In de Waalsche provin
ciën zijn er 58 op duizend huwelijken. Voor
eene kleinere bevolking en een lager getal
huwelijken worden er bij de Walen drie
maal meer regelmatige huwelijken ontbonden
dan bij de Vlamingen.
De provincie Henegouwen heeft zooveel
echtscheidingen per 1000 huwelijken als
Frankrijk, dit is 72 en het is maar Japan die
daarin Frankrijk overtreft.
De stad Luik slaat het droevig record on
der alle steden der geheele wereld. Zij boekt
102 echtscheidingen per 1000 inwoners.
is het dan te verwonderen dat Pater Le-
moine het Wetsvoorstel Masson noemt een
genadselag, die aan het Waalsche ras door
een zijner meest echte kinderen wordt toe
gebracht.
Iedere bres dm in het huwelijkscontract
wordt gemaakt kan slechts bijdragen om de
zedelijkheid te doen dalen.
Hoe losser de wet wordt hoe sterker
staat voor ons, Katholieken, ons Heilig Sa
crament van het Huwelijk, door Christus
ingesteld als een onverbreekbaren banden
waarop de zegen van God rust.
Men is bezig met al de groote banen, die
moeten hersteld worden, te rangschikken
volgens hunne belangrijkheid.
Vroeger dienden de banen maar voor kar
ren, wagens en rijtuigen door paarden ge
trokken. Deze veroorzaakten veel minder
sleet dan het tegenwoordig druk verkeer
mei zware autos.
Er zou spraak zijn die banen volledig
heraan te leggen, geheel volgens hunne he-
dendaagsche bestemming. Guido.
Op Zondag 9 December te 10
u. 's morgens in het 'Lokaal vaat den
Boerenbond, bij M. Osstyn Casselstraat, te
Popetinghe zal een voordracht gegeven
worden over de electriciteit en hare toe
passingen op de hoeve, door Mr Vanneste,
Electrotechnisch Ingenieur te Brugge.
Daarna zal M' Ronse, Provinciaal Raads
lid en lid der Prov. Commissie tot Verfraai
ing van het Landelijk Leven, eenige woorden
uitleg geven over de beslissing welke de
provincieraad genomen heeft betreffende de
electrificatie onzer provincie.
Wij zetten de landbouwers dringend aan
deze hoogst belangrijke voordracht bij te
wonen.
geene gramschap tegen den notaris, maar er
verliep soms veel tijd zonder dat zij malkan
der zagen.
Als zij hem nu op eenigen afstand opmerk
ten, zegde Maria
Maar, Anna, kijk toch eens naar uwen
broeder hoe hij verandert, hoe bekommerd
en bedroefd hij er uitziet
Inderdaad, Maria, ik geloof dat hij niet
gelukkig is...Hoe jammer dat wij niets meer
voor hem doen kunnen.
lntusschen waren zij tot bij malkander ge
komen.
De notaris groette de twee juffets heel
ernstig, en begon te vragen hoe zij het
maakten.
Anna verzekerdedat zij over niets te klagen
had, maar dat het haar scheen dat hij zelf
niet gelukkig was.
Zij wist zulks op eenen zoo medelijdenden
toon uit te brengen, dat de notaris, eenen
traan wegpinkende, moest antwoorden
Gij zoudt wel kunnen gelijk hebben...
Ik zou u eens alleen willen spreken, Anna.
Wanneer, broeder
Zoo gauw mogelijk, Anna.
Maria verstond onmiddelijk zijn inzicht en
zegde
Anna, ik heb hier nog eene boodschap
te verrichten bij onze kleermaakster... Ik
ga er heen, terwijl gij bij uwen broeder
blijft... ik zal u dan te huis terugvinden.
Zij verwijderde zich inderdaad, na eenen
stillen groet gemurmeld te hebben.
Dan begon de notarisalies te vertei len wat
er in de laatste dagen voorgevallen v/as.
Zijn hert liep over en hij moest bet toch
eens uitstorten.
Anna aanhoorde hem met het diepste me
delijden, doch er ontviel haar geert -enkel
VLAMERTINGHE.
De Kerk.
De kerk van Vlamertinghe werd
tijdens den oorlog, meest bescha
digd door den brand op Zaterdag
12 Juni 1915 en door eene van die
marmieten welke den kerkto
ren in tweeën scheurde, van boven
naar beneden I
De herstel'ing der kerk werd,
met tusschenkomst van 't Hoog
Koninklijk Kommissariaat, ge
daan door den aannemer Leon
Lootens van Oostende. De wer
ken zijn Begonnen in 1920 en
reeds op 27 October 1922 werden
de goddelijke diensten hernomen
in de herstelde kerk, welke op 12
Juni 1923 gezegend werd door
den E rweerden Heer Deken
Delaere van Yper.
De vroegere bouwtrant werd
in acht genomen, uitgezonderd
voor de torennaald Deze naald
is aan den voet verbreed, zoodat
de wandeling met steenen
leunine nu ontbreekt. Nogtbans
zou menigeen zijne voorkeur ge
geven hebben aan den vorigen
bouwtrant der naald 1... Andere
veranderingen, werden nog ge
daan het verhóoge» der midden-
beuken, het afschaffen van pilaren
en het maken van eene zijdeur langs den kant der vont, enz.
Deze zware toren, die geheel den omtrek beheerscht, meet 58 m. 37 cm., inbegrepen
17,39 m. voor de naald en het 6 meters hooge kruis. De haan van den kerktoren weegt
11 kgr.
Aan den toren ontbreken er nog, onder andere, de klokken, de donderscherm en het
uurwerk 't Is te hopen dat, gezien de uitbreiding van 't dorp, er uurplaten iangs de vier
kanten zullen geplaatst worden
Ten gevolge van de aanhoudende
stortregens der laatste dagen in de omstre
ken van Bergamo (Italië), is de dijk van het
meer Gleno, dat dient tot vergaarbak voor
de hydro-electrische centralen, bezweken.
De rivierDezzotrad toen buiten hare oevers,
zette den geheelen omtrek onder water, be
schadigde de huizen en maakte een aantal
slachtoffers. Verscheidene hydro-electrische
centralen, onder welke die van Darfo, fa-
htieken en spoorwegbruggen werden ver
woest. De overheden, soldaten en pompiers
leiden de reddingswerkzaamheden.
Het eerste dorpje, dat weggevaagd werd
door den vloed, was Dezzo, tellende 800 in
woners. Enkel de torenspits steekt uit het
water.
Gueggio eq Tepeno ondergingen hetzelf
de lot. De naburige valleien zijn vol vluch
telingen, waarvan de wanhoop leed doet om
aan te zien.
Tot nu toe zijn 600 personen als verdwe
nen aangegeven. Twee millioen kubieke
meters water spoelden door de dijkbreuk weg.
De Nijlspoorweg is ten Noorden van
Assoean ernstig beschadigd door de hevige
regens en het daarmee gepaard gaande
wassen der rivieren. De rivier El Wadi ver
anderde van een kalmen stroom in een
woest-stroomende rivier, die alles mee
sleurde wat zich daarop bevond. Ook de
spoorwegbrug over deze rivier werd ern
stig beschadigd, zoodat het spoorwegver
keer groote vertraging ondervond. De
avotidtrein kwam met zes uur vertraging te
Assoean aan. De telegrafische verbinding
met Karthoem is verbroken. De hevige stor
men, die in de laatste dagen hebben gewoed,
hebben eveneens veel schade aangericht.
De wassende Nijt heeft thans de stad As
soean onder water gezet. Vele gebouwen
zijn er ingestort. In de omgeving zijn vele
dorpen eveneens ondergeloopen en gedeelte
lijk verwoest, waardoor honderden personen
dakloos zijn geworden. Er hebben echter
weinig persoonlijke ongelukken plaats
gehad.
De vuurberg Vesuvius is sinds Zater
dag weer eens aan 'het spuwen gegaan.
De uitbarsting ging in het Ceprano-dis-
trict. in de provincie Rome, vergezeld van
een aardschok, welke door zijn hevigheid
een paniek onder de inwoners veroorzaakte.
De laatste maal dat de beruchte berg zijn
vulcanische werking uitoefende, was in Juni
van dit jaar. Hii wierp toen verscheidene
dagen lang gloeiende stroomen lava uit, die
het omliggende land verwoestten en ver
scheidene dorpen vernielden.
Te Albany, in de Vereenigde-Staten, is
een reizigerstrein in botsing gekomen met
een trein van den Southern Railway. De
schok was zoo geweldig dat verscheidene
wagons aan splinters geslagen werden. Een
machinist bleef ter plaatse dood en een
twintigtal reizigers hebben min of meer erge
verwondingen bekomen.
De genaamd Jozef Lababie, 51 jaar,
wonend rue Boulau te Bordeau (Frankrijk),
betrok alleen een armtierig kamerken. Men
Banque pour favoriser les transactions Internationales
Bank tot bevordering van Internationale handelszaken.
Naaml. Venn.
Maatsch. Zetel GENT.
Algemeene Bestuurder voor West-Vlaanderen FORREST L.
AGENTSCHAPPEN
Groote Markt, 28, tel. 89 <S 90,
VEl'RNE, Ooststraat, 64, tel. 76.
IHXMEDE, Kiekenstraat, tel. 44.
MOESKROE1V, Toerkoenjestraat, 109, tei. 179.
Wytschaete en omliggende, AgentHeer FOURNIER, Burgemeester.
Beveren HeerTAHON.Gemeentesekretaris.
Noordschoote Heer M. BAILLEUL,
Ledeghem HeerG. DELANNOO,
Westoutre Heer A. DECLERCQ.
Rousbrugge Heer A. CLAEYSOONE, Gem.-ontv.
BIJKANTOREN
Nieuwpoort, Loo, Proven, Rousbrugge, Watou, Leysele, Couckelaere,
Ichteghem, Stavele, Alveringhem, Lichtervelde, Cortemark, Merckem
woord van afkeer of haat jegens Esther.
Gij hebt eene erge misgreep gedaan,
goede broeder, sprak zij en nu moet gij al
uwe pogingen inspannen, om alles in het
goede te doen keeren... Indien uwe vrouw
niet heel en al aan uwe verwachtingen beant
woordt moet gij gedurig, en met het groot
ste geduld, uw best doen, om haar de plich
ten van heuren staat te doen begrijpen.
Geerne zouden wij u behulpzaam zijn, maar
gij weet dat zulks onmogelijk is.
Dat weet ik, sprak de notaris diep ge
roerd, en nochtans Anna, als eene liefderijke
zuster zoudt gij misschien alles kunnen ver
geten, zoowel den onverdienden hoon van
Esther, als mijne onverschilligheid... Mis
schien zoudt gij uwen broeder nog willen ter
hulpe komen.
Anna, die eigentlijk nog niet vermoedde
hoe slecht de zaken stonden, vernam met
verbazing dat Gaston haar geld wilde ont-
leenen.
Hij zag hare ontsteltenis en beschouwde
dezelve als eene weigering.
Ach, Anna, zegde hij smeekend, ik
weet dat het u lastig moet vallen, maar gij
zult toch wel iets willen doen om den val
van uwen broeder tegen te gaan... Wilt gij
het niet doen voor de ouders, doe het dan
voor mijne onschuldige kinderkeas.
Zwijg dan, broeder, wederlegde zij met
licht verwijt in de stem, gij moet mij zoo
schoon niet spreken... Ik ben bereid alles te
doen wat in mijne macht is...
O brave zusterGod zal u zegenen
Spreek daar niet van en maak mij niet
wijs dat ik wonderwerken verricht met mijnen
plicht te vervullen. Zeg mij liever wat gij
begeert.
Hebt gij nog uwe stadsloten en andere
weerdijen aan den drager
Ja, broeder, ik verleef mijne interesten
niet.
Dan zijt gij gelukkiger dan ik, en gij
kunt mij redden, Anna.
De zaken werden dan geregeld, en 's an
derendaags kwant Anna naar het kantoor
haars broeders, die beloofd had dat zij hare
schoonzuster niet ging ontmoeten.
Zij gaf hem eenen ganschen bundel papie
ren, welke hem redding aanbrachten.
De notaris voelde zich zoo aangedaan door
de edelmoedige-daad zijner zuster, dat hij
geen woorden vond om haar zijne erkente
lijkheid te betuigen.
Bij het scheiden zegde Anna
Laat ons over dat alles geene nuttelooze
woorden uitbrengen, broeder... Als wij mal
kander behulpzaam zijn vervuilen wij de in
zichten onzer ouders en dat is genoeg Wat
u betreft,ik wensch uit den grond mijns her
ten, dat gij wederom moget rustig worden,
en dat de vrouw, welke gij vrijelijk verkozen
hebt u het geluk moge aanbrengen, dat gij
regelmatigvan haar verwachten moogt... Wij
zullen ook God bidden dat Hij haar deoogen
opene.
Daar kwam eene meid met de kinderen
aan... Anna omhelsde ze met een traan in
het oog.
XIII.
Gaston kan dan de dringendste zaken ver
effenen en aan de vragen tot terugbetaling
voldoen, zoodat hij met reden hoopte in 't
vervolg wat meer rust te genieten.
Daarin werd zijne hoop evenwel alras te
leurgesteld. (Wordt voortgezet).