HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BI AD
Nieuwsblad voor Poperingben Omstreken.
De Kapel Boseh
GEDACHTEN.
ELECT Bi CJT EIT
Zie ons BIJUOEOSEL uen Beden
Heizuiarie tandin nel
Land der zwanen.
nondErdeti Ksmoiieke hinderen
vragen hulp.
Ontslag van Hi. Foincirre.
wal zuilen uis «au
onze uciitirt maten.
15 Gentlemen
Apotheek Fran» van
de Plas
In Belgie 8.50
Buitonland 13.00
Saasea-Vaiiaeste,
Eene mla3sching
VQMSISSE8,
RSüWBERiCHTEü,
Zondag- 30 Maart 1924,
21e 4 ns i". 3STv 13
öe mensch tegen God
Bevrozen Vleesch.
Politiek Overzicht
400 millioen.
Oorlogsschade
LICHT - DRIJFKRACHT
te Poperlnghe.
Voor Eerw. Pater Lefebvre.
De houding der Katholieke Vlamingen.
Fiaminganten-Ministörie.
Te Dixmude.
Lodewijk De Koninck overleden.
Gevaar voor de zedelijkheid
Steeds nieuwe oorlogsgedenkteekens.
De burgerlijke invalieden.
Speldeprikken.
Dö kindersterfte in Vlaanderen.
OOOO 3QOO DOOOQQ
aankondigingen
en MENGELINGEN.
Waarom is het leven duur?,..
MEENEN. - TOMBOLA.
In 't Buitenland.
A&oBseaeBtprijs:
per Jaar
In Stad fr. 6.50
Uitgever
Drukkerij,
Paplorhande!,
15, Gasthuisstraat,
POPESINGHE
Tsiefoon nr 9.
Pojtohuokriksuing
Br 15570.
PR1J»
BERICKTEB,
VERÏQ0PIBSES,
o.6o ctn per regel.
2 en 3 inl. o.5o ctn
x.5o fr. per regei.
5 fr. voor xo reg.
Herhaaide Annoitcen
prijzen op isavntg.
Alle annoncen zijn
vooraf TE BETALEN
Sn'MOETEN VOORDEN
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den VrIJDAQ noen.
De schoonheid is het sieraad der vrouwen
de rijkdom der arme, maar bet schoonste sieraad
is voor beide de zedigheid.
Men kent de menschen tegenwoordig niet
meer aan de kleedt:de opvoeding' moet ze u
leeren kennen.
't Eerste dat de vrr uwen weten is hoe schoon
ze zijn't eerste dat se leeren hoe maer tig zc
zijn 't eerste dat ze vegeten hoe oud zc zijn.
Ais fatsoenlijke menschen el-an 'er niet
kunnen uitstaan, zijn i two i:ii; zeer belc-fd
tegen eikaar
De mode:ne opvoeding schijnt het meisje
als iemand te aanschouwen, die levenslang achter
eenea man hengelen moet. Wat zij doen zal als
ze hem vangt leert men haar niet.
Hoe dikwijls gedurende den oorlog en na
den oorlog, In samenspraken, boeken en
dagbladen, braakten de goddeloozen den
vloek niet uitGod zoo hij bestaat, is niet
rechtveerdig, daar hij de afgrijzelijke ramp
van den oorlog op de rusilge wereld heeft
geworpen Waanzinnige woorden van klei
ne schepseltjes, die denken dat zij door
zulke spreuken groot worden Het verwon
dert ons niet dat ongeloovigen zulke woor
denuitkramen. Maar waarop wij stom staan,
't is dat Christene menschen zulken dwazen
praat durven uitgaan. Wat weten zij, met
hun klein beperkt, nietig, menschelijk ver
stand, van hetgeen in die groote, slechte
wereld omging, en welke maatregelen de
Meester van alles, moest treffen Wat weten
zij van die ijselijk schreeuwende schelm
stukken die op den aardbol gebeurden
Weten zij misschien best, hoe de wereld
moet bestuurd en geleid worden.
Ziet eens van dichter bijEen mensch die
niet verder ziet dan zijn neus lang is, die
bijna niets weet van het verledene, en die
volstrekt niets uit de toekomst kan voorzien,
die mensch haalt uit zijn klein verstand, re
denen om over God te klagen, en met die
redenen gewapend gaat hij staan vlak voor
God, om hem dit verwijt toe te slingeren
Gij zijt nnrechtveerdig De mensch daagt
God uit voor zijne rechtbank, juist alsof God
zijns gelijke of slechter nog, een beschuldigde
ware, en over dien God, de oneindige Liefde,
de oneindige Almacht, spreekt hij een von
nis uit. 't Is toch zoo waar wat Tertullianus
een schrijver der eerste eeuwen schreefDe
mensch is een nietige opstandeling die met
de wapens in de hand tegenover God staat
't Is waarvele menschen hebben door
den oorlog schrikkelijk geieden en veeal af
gezien veel doorbrave menschen ziin, om
zoo te zeggen, tot den dood gefolterd ge
weest, terwijl nietweerds en deugnieten alle
wereldsch geluk gevonden hebben, en spot
tend in tegenwoordigheid van ongelukklgen,
het zoogezegd geluk met volle teugen
drinken.
Maar is het wereldsch geluk, het ware
geluk Is het lijden, het ongeluk Is dan de
wereld geen tranendal meer? Is dan de
Vlaatnsche spreuk niet meer waarIeder
huisje beeft zijn kruisje Komt dan na hel
tijdelijk leven op deze aarde, niet het eeuwig
leven in den Hemel Zoolang de wereid zal
bestaan, zal het ook waar zijn, dat deze
aarde slechts een ballingschap is, dat uit
geeft op de eeuwigheid.
De martelaren van 't Christendom, gingen
met den vreugdelach op de lippen tot voor
hunne beulen zij zongen lofliederen in de
gevangenis, zij kusten de rammelende ke
tens, zij verlangden naar folteringen, naar
wilde dieren, naar het zweerd, om in 't he-
melsch geluk te kunnen binnengaan. Zij
zegden vol fierheid en blijdschap tot den
keizerCaesar, zij die sterven gaan, groe
ten u En als ze bestreken met pek, als
levende fakkeis moesten dienen in den nacht,
als ze op de brandstapels moesten, a's ze
onder de tanden geraakten van uitgehon
gerde tijgers en leeuwen, nog verdween de
blijheid en het geluk niet uit hun hert, om
dat zij wisten dat het lijden eene genade was
waarmede zij een schat konden afkoopen
God bezitten voor altijd in het eeuwig leven.
Ik was niet zoo schuldig, zult g:i mij zeg
gen, waarom werd ik gestraft? Heel een
voudig luidt het antwoord Waren de
martelaren schuidi g Was de Goddelijke
Zaligmaker schuldig toen hij in ontzeggelijke
smerten stierf op een schandig kruis? En
wie heeft er meer geleden i zij of gij
Waarom beschouwden zij het lijden als
eene genade, als een geluk, en waarom be
schouwt gij het lijden ais eene straf als een
ongeiuk Waarom ziet gij in het lijden
geene beproeving u door God overgezonden,
opdat gij de kroon die voor u bestemd is,
zoudt kunnen verdienen Het eeuwig ge'uk
krijgt niemand gratis voor niets, want het
woord van den Heer blijft immer waar;
het rijk der Hemelen lijdt geweld... die mijn
discipel wil zijn, neme zijn kruis op, en
volge mij I
Dat de lichtzinnige christenen dit eens
ernstig overwegen, en niet luisteren naar de
valsche profeten die uit den oorlog en uit het
ongeiuk, redenen uithalen om de menschen
tot opstand tegen God te brengen. De ze
kerste leider is en blijft de Godmensch, de
goede Herder, die op de wereid het zaad
heeft gestrooid van liefde en lijden, van
vreugde en vrede, van zalige hoop op
eeuwige belooning.
Bevrozen vleesch dat voor den oorlog om
zoo te zeggen niet Ingevoerd werd, heeft
zich nu In Belgie ingeburgerd.
Er zijn twee soorten van frigo Vieesch dat
enkel verkoeld bewaart wordt onder eene
temperatuur van -1 tot —4, en dan vleesch
dat werkel ijk bevrozen wordt tot 10 a 15
Het eerste vleesch heeft de grootste han
delswaarde, het is malscher geworden en
heeft niets van zijn voedingswaarde ver
loren.
Zulk vleesch mag men ook gerust gebrui
ken want microben kunnen er niet op
woekeren.
Bevrozen vleesch verteert even gemak
kelijk als versch vleesch Dat is wetenschap
pelijk bewezen door verscheidene Hoogge
leerden, onder ander door Professor A.
Gauiier. Voor de menschen die nooit ver-
vrozen vieesch aten en die het eens willen
beproeven zijn de volgende raadgevingen
van groot nut.
M Theunis heeft in zijne regeerüjgsver
klaring toch een punt gehad waar hij klaar
en duidelijk sprak.
Hij heeft den moed gehad te verklaren dat,
voor het jaar 1925, er ongeveer 400 millioen
nieuwe inkomsten zullen moeten voorzien
worden.
In 1925 zal het land, door middel van zijne
inkomsten al de intresten van de kapitalen
voor het herstel ontleend moeten dekken
alsook de pensioenen van de militairen en
burgerlijke slachtoffers van den oorlog Bel
gie moet jaarlijks ongeveer 1200 millioen
betalen aan intresten en pensioenen welke
door Duitschland hadden moeten betaald
worden.
Zulks is een zware last, welke,lichter zal
worden naarmate de stortingen van Duitsch
land toenemen. De stortingen van Duitsch
land en de tegenwaarde van hare leveringen
K Men snijdt, als het vleeskh zeer vet is, in natura zullen uitsluitend aangewend wor-
het bovenste laagje van het vet dat geene,den tot de schade die nog niet betaald of
versche snede vertoont weg.
2° Men hangt het vleesch op aan een
haak. Voor het gebruik moet men het nooit
in de jeugd staan.
3e Men maakt het, na ontvriezing, zoo
spoedig mogelijk klaar, om het verlies der
sappen te voorkomen.
4e Om aan het vleesch al zijne eigenschap
pen te laten behouden, laat men het eerst
ontvriezen.
Voor braadstukken laat men eerst gedu
rende eenlge minuten op een vuur laten toe-
braden ofwel het vleesch in kokend water
dompelen.
Op die manier verstijft men de eiwitstof
fen der oppervlakte en al de jeugd blijft in
't vleesch.
Als die raadgevingen trouw nagevolgd
worden is moeder de vrouw zeker hare
huisgenooten een gezond, krachtig en sma
kelijk vleesch voor te zetten en merkelijke
besparingen te doen op haar huishoud
budget.
In de laatste zitting der Scheidsrechter
lijke Kommissies werd de schade op len Au-
gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de
hiernavermelde geteisterden
WEST-N I EU WKERKE.
De Molder Marie
5.796,98
Misplon Aloïs
3.092,00
MEESSEN.
Rousseau Tbéophile
18 139,67
Warlop erfgenamen
2 115,38
Stiers Désiré
40.523,75
WYTSCHAETE.
Vaiendnc Charles
3.391,00
Misplon Aloïs
39.745,35
YPER.
Alleman Emile
6 090,00
We Jan Treve
5.232,50
Opvolger van S, VANDEN BERGHE,
Bertenplaats, 8, (Kleine Markt),
5" O i» E n I «3 #1 E
Wanneer krijgen wij de
Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 7
ROMAN
door A. HA^§
En dat zou uw vader toelaten hé
Blanche, bepeins nu toch eens, dat we ons
voorlooplg moeten onderwerpen, vermaande
mevrouw van Herteloo. Ge kunt niet met uw
hoofd tegen den muur loopen. Als uw vader
een gedacht heeft, is hij niet tegen te houden.
Maar dat wordt tyrannie, meende de
oudste juffer.
Wat is er aan te doen
Dus we moeten allen de onderdanige
dienares zijn van jufvrouw Marlette van
Herteloo en haar naar de oogen zien.
Blanche wil vanavond geen rede ver
staan sprak Serafine. Ik begrijp den toe
stand heei goed en 't zal gemakkelijk genoeg
zijn, Mariette bulten te krijgen. We toonen
ons vriendelijk, maar we laten haar voelen
dat het fierder van haar zou zijn zelf haar
brood te verdienen. En ze zal een betrekking
zoeken.
Zoo is hetstemde de moeder toe.
Blanche denk nu eens goed na. Ik ga naar
uw vader.
Mevrouw van Herteloo keerde naar bene
den terug.
Haar man was zeer vriendelijk, omdat
Mariette door haar tante goed ontvangen
was geworden.
Blanche en Serafine hebben Mariette
Overdracht der vorige lijsten Fr.
VIJFDE LIJST
Voor het werk der Inlandsche priesters
Onbekend
Voor de slaapzieken
Ter eere van St-Antonlus
Naamloos
Naamloos
Om zegen over ons huis
Een arme familie
M. Fr. Vandeplas
Onbekend
Onbekend
Uit Proven
Uit Vlamertinghe
Ter eere van de Gelukzalige Theresia
Voor een goed werk, Watou
Onbekend
Ter eere van bet Goddelijk Hart van
Jezus om door de voorspraak van
Zuster Theresia van 't Kindje Jezus
eene bijzondere gunst te bekomen
Voor eene bijzondere intentie
Ter eere van den H. Jozef
Ter eere van de Gelukzalige Theresia
Ter eere van 't Heilig Hart
Ter eere van de Godd. Voorzienigheid
Onbekend
Naamloos uit Kemmel
M. Jules Depreeuw
Ter eere van 't Heilig Hart voor drie
overledenen
Voor de Goddelijke Voorzienigheid en
den Heiligen Antonius, Langemarck
Totaal Fr..
6383.50
250.00
100.00
30.00
5 00
10 00
10 00
10 00
5.00
100 00
100.00
20 00
20 00
25.00
5 00
50.00
50.00
20.00
5 00
5.00
100 00
5.00
3.00
5 00
10 00
10.00
10.00
100.00
7446 50
N. B, Alle bijdragen, worden aangenomen
bij Mev. Wed. Clotilde Lefebvre- Verscheurc,
Hondstraat, 7, en ook ten bureele van De Po
peringhenaar
hartelijk goeden nacht gewen cht, deelde
mevrouw van Herteloo mee.
Dus ze krijgen hun verstand terug.
Och, jonge menschen zijn anders dan
wij, maar ge moet alles niet te ernstig op
nemen.
'k Peinsde tnch eerst, dat ze van plan
waren Mariette af te stooten en ze weten nu,
dat ik zoo iets niet zou duldeo. En wat zegt
ge van ons nichtje
Ze heeft goede manieren.
Ja, hé Een dame is ze, maar nederig
en eenvoudig van hart. Zij mag er zijn, op
ons kasteel. En nu heb ik vrede in mijn hart
De weeze heeft een huls. Zoo moet familie
voor elkaar staan.
Nu heb ik nog een boodschap voor u,
hernam mevrouw van Herteloo.
Ze deelde mee, hoe de jonge heer Frans
Van Waveren den volgenden dag zou ko-
men, om over land en eet. uitweg te spreken.
Wel, ik zai hem verwachten, ant
woordde van Herteloo, terwijl zijn gelaat
toch wat versomberde.
Liever had hij vernomen,, dat een land
bouwer op bezoek zou komen. Hij voelde
weinig voor kasteel- of lamdgoed bewoners
en te meer, nu hij dan ganschen dag onder
zijn eigen volk had verkeevd.
Van Waveren, dat zou zeker iets als La
vendeau zijn, een die een voorwendsel zocht,
om hier ook allerlei flauwe, fransche kom-
piimenten te verkoopen.
Zijn vrouw sprak al met veel lof over den
jongen heer... En dat stemde van Herteloo
reeds wantrouwend.
Maar hij wilde haar tb,ans niet grieven. Ze
had Mariette als een m neder ontvangen en
de man was haar daarvoor reeds dankbaar.
We zulten dien mi (nheer Van Waveren
hersteld is en tot het verminderen onzer
vlottende schuld.
Wij mogen er'ons dus aan verwachten de
belastingen merkelijk te zullen zien ver-
hoogen.
Prijsverhooging.
Naar wij vernemen zullen de prijzen op
den spoorweg te beginnen met 1 April aan-
staandde weer opsiaan.
De sprijsverhooging bedraagt 25 t. h.
Wat best de verhouding wedergeeft, die
bestaat tusschen de Regeering Theunis en
de Katholieke Vlamingen is besloten in de
verklaring van M. Marck, Katholiek van
Antwerpen.
M. Alarck heeft deze verklaring afgelegd:
Wij hebben van deze regeering de stellige
beloften gekregen dat zeer gewichtige soci
ale wetten door haar zullen worden voorge
dragen en verdedigd en dat er geen aans'ag
zal gepleegd worden op den acht-uren-dag
Wij hebben in de regeering minstens twee
trouwe en gezaghebbende verdedigers der
kristene democratische beginselen.
De regeering verzet zich niet tegen de
behandeling van vrije kwesties, doch eischi
en dat is redelijk een voorrang voor
de prob'ema's van België's finantieel en
econonisch herstel
Wij kunnen als Vlamingen en ook als
voorstander van het vrouwenstemrecht
ten gepasten tijde vrijelijk optreden en
zullen het doen.
Om deze redenen, en onder de voorbe
houden gemaakt door onze collega M. Van
Cauweiaert wiens redevoering van gisteren
wij volledig goedkeuren, volgen mijne vrien
den en ik de huidige regeering
De Walen klagen dat zij over het hoofd
gezien werden bij de samenstelling van het
nieuwe Ministerie. Zij noemen het huidige
kabinet een Flaminganten-Ministerie.
Zij hebben waarachtig reden van klagen
Op 11 Ministers zijn er enkel 7 uit de Waal-
scbe streek en 1 uit Brussel. ZijTnoeten een
overwegend gezag toeschrijven aan de 3
Vlamingen om ze honger te plaatsen dan
hunne Waalsche Ministers.
Wat zou er gebeuren moest de verhouding
anders zijn eri zaten er eens acht Vlamingen
in de Ministerzetels Maar zoo een ver
schrikkelijke dingen zal in het land van
gelijkheid in rechte en in feite al zoo
gauw niet gebeuren.
Te Dixmude zal een gedenkteeken opge
richt worden, dat de groote Yzer-vlakte zal
beheerschen, tusschen den welbekenden
b oemmolen (Minoterie) en de loopgracht
ier dooden (boy-u de la mort
Het zai bestaan uit een Cavarieberg
dat is een hoog boven den grond verheven
beeld van den gekruischten Zaligmaker, die
sterft voor onze zaligheid. Duizenden dap
peren die sneuvelden, zullen aldus rusten in
de schaduw van het al verzoenende Kruis.
De Katholieke Vlaamsche dichter Lode
wijk De Coninck is op £6 jarigen ouderdom
overleden. Naar zijn eigen bekentenis heeft
htj in zijn leven slechts twee dingen gevraagt
aan den HeerNooit iets te schrijven dat
t»gen de zeden en het geloof indruischte
en de menschen te kunnen toonen dat onze
godsdienst eene goudmijn is van poëzie
Die beide zaken werden hem verleend.
Zijne grootste werken zijn het helden
dicht Het menschdom verlost en den
tekst van het oratoiio Franciscus door
Tinei zoo heerlijk op muziek gezet.
Lodewijk De Coninck verdient de dank
bare hulde van het Katholieke Vlaamsche
volk.
dan verwachten, zei van Herteloo. En och,
kan ik hem een dienst bewijzen, hij zal in
mij geen lastigen gebuur vinden. We moeten
elkaar het leven aangenaam maken.
Dat zeg ik ook
Mevrouw van Herteloo dacht aan Serafine
die nu misschien een zeer begeerden verloof
de zou winnen.
Zoo eindigde deze dag veel kalmer dan
men verwacht had,
Ket Bezoek.
Mevrouw van Herteloo was in een goede
stemming. Ze had in den voormiddag met
haar man en Mariette een wandeling ge
maakt door het park en het bosch en ze was
voor de weeze zeer minzaam geweest.
Maar ze dacht vooral aan het bezoek van
Frans Van Waveren, dien ze reeds ais een
huwelijkskandidaat voor haar jongste doch
ter beschouwde.
En ze wilde haar man in goed humeur
brengen. Des te vriendelijker zon hij den
buurman ontvangen.
Op den bepaalden tijd kwam de heer Van
Waveren. De familie was in de grooie tuin
kamer verzameld.
Daar is de jonge gast, zei van Herte
loo, die den bezoeker door het park zag
naderen. Hij ziet er nog al schappelijk uit
Mariette stond op en wilde de kamer ver
laten.
Ge zijt toch niet benauwd van een
heer vroeg haar oom.
Gij hebt zaken te bespreken, nonkel...
Tut, tut, ge zijt kind van den huize en
ge moet hier voor niemand weggaan. Blijf
gerust zitten.
Mariette aarzelde nog. Ze wilde beschei
den zijn.
Een Fransche botkhandei heeft hetmono-
poo! der biiilfeiheken in de spmrwegstatles
van den Belgische spctor in het Rijngebied.
Pater Lemaire, Waal en vriend van
Frankrijk, spreekt zijn walg uit voor de
boeken dimen daar te koop biedt In die
bibliotheken, zegt hij, is er buiten eene reeks
geheel ergerlijke boeken, niet eerU enkel
werk te vinden dat minstens voor de helft
fatsoenlijk is
Zij die onze jeugd voor maanden lang
aan bun haardsteden ontrukken, zijn rit
alleen verantwoordelijk voor voeding en
kleedlngstukken Zij hebben de plicht alles
af te weren wat het zedelijk verval van onze
soldaten zou kunnen bewerken. En dat ge
beurt niet. Men heeft aan onze jongens twee
maand toemaatje van militairen dienst ge
schonken om aan de noodwendigheid van
de militaire bezetting te beantwoorden.
Wij, die niet alleen van Vlaa.msch-demo-
cratiscb, maar ook van Katholiek standpunt
voorstanders zijn van de gewestelijke indee
ling, zijn ook van gedacht 'dat de zedelijke
gevaren, welke onze soldaten bedreigen,
toenemen naarmate zii van moedershuis en
van het midden der menschen die zii kennen
en bijwie zij hun fatsoen willen bewaren,
verwijderd ziin.
Repds daarom is de Roerbezetting op
zedelijk gebied eene bedenkelijke zaak.
Ware het te veel gevraagd dat onze Katho
lieke Ministers, de verantwoordelijke leger-
overheid zouden wijzen op den eerbied die
zij verschuldigd is aan zich zelf en aan onze
soldaten. De zedelijke eisch is onverbldde-
Hik. Wie kan ingrijpen en het Diet doet is
medeplichtig.
In Mei aanstaande zal een gedenkteeken
worden onthuld ter eere van de Canadeezen
gesneuveld in October 1918, toen zii eene
brug sloegen over de Lele voor den overtocht
der Britsche troepen.
Het gedenkteeken wordt opgericht op de
plaats zelf waar die dapperen het leven lie
ten, dus aan den Gentschen steenweg, dief
langs de Leie loopt en te Kortrijk uitkomt.
Verder vernemen wij dat het gedenkte
ken, dat te Meesen zal worden opgericht
voor het Schotsche regiment, od het punt is
voltooid te worden. Het zal worden onthuld
in den loop der Lente
Men meent dat men twee jaar zal van
doen hebben, om de triomfboog aan de
Meenensche poort te Yper te voltooien. In
dit monument zullen de namen gebeiteld
worden van 50 duizend vermiste soldaten
van het Britsche leger.
Benevens het gedenkteeken van St-Julien
zullen nog twee andereCanadeeschegedenk-
teekens opgericht worden te Passchéridaele
en te Hill 60
Daarenboven zal door de Britsche regee
ring te Meenen een zuil worden opgericht,
waarin de namen van talrijke Canadeesche
soldaten zal worden gebeiteld, wier lijken
niet werden teruggevonden.
De burgerlijke invalieden (25 t. h. invali
diteit) zullen voortaan eene vermindering van
50 t. h. genieten op de reisbiljetten.
De Kamerleden schijnen er een bijzonder
genoegen in te vinden elkander speldeprik
ken uit te deelen.
Die speldeprikken bestaan vooral hierin
dat zij de woorden hunner politieke vijanden
in tegenspraak doen brengen met dezes
daden. En daar gelukken ze geheel dikwijls
in.
Maar de politiekers kennen eikander te
goed om daar eenig belang te mogen aan
hechten.Verleden week kregen wij in de Ka
mer nog een paar kluchten te zien.
De stemming over deregeerlngsverklaring
was nauwelijks gedaan en het geliefde spel-
deprik-spelietje begon.
De Socialisten wilden de Liberalen in nes
ten helpen met de lijkverbranding eerst op
't dagorder te doen brengen. Dat lokte een
vinnig gekijf uit en deed de Liberalen nog-
eens te meer verklaren dat zii een offer
brachten op het altaar van 't Vaderland
Dan kwamen de Fronters aan de heurt.
Zij deden het voorstel, de bespreking over
de taatregeling in 't leger Donderdag te doen
beginnen. Dit was ailean maar om de
Vlaamschgezinden te kunnen bespotten om
den steun dien zij geven aan 't nieuw Mini
sterle.
Ni de verklaring van M. Van Cauweiaert
en M Marck wist men zeker dat die stem
ming op niets zou uitkomen.
Speldeprikken, niets dan dat.
In plaats van te trachten steeds elkander
onaangenaam te zijn en aan haarküeverij te
doen, zou de Kamer veel beter en verstandi
ger handelen zich ernstig bezig te houden
met de groote belangen van 't land. De tijden
zijn ernstig genoeg en het gezag der Kamer
zou daar enkel bij winnen.
Sedert in n meer en meer de aandacht is
gaan wijden aan de werken van khderbe-
I scherming, voorlichting der jonge moeders,
werk ri«.r melk, enz... is er in ons land eene
gevoelige daling gekomen in het cëfer der
kindersteiflen.
"-'•Niettegenstaande dit alles slaat Viaande-
jren nog steeds aan de spits in zake kinder-
(sterfte.
West-V'aarderen komt met 13,35 t h.
kinderst rften onder kinders tot 1 jaar oud.
De andere Vlaamsche prourcies volgen
van dichtbij en in de Waalsche provincies is
het merkelijk min.
Het is meer dan tijd dat men het vraagstuk
der moederschapszorg en bescherming een
oplossing bezorge Het is vooral onder de
kinders van arbeidende vrouwen,'die hunne
lievelingen niet genoeg kunnen vetzorgen
voor en na de bevalling, dat er meest kln-
dersterften zijn. Guido.
ontwikkeld, die leven brengt in het gansche
fabriek, en zulks bij middel van kolosalc stoom
tuigen, door enorme dynamo's die een onnoem
baar getal volt, kilowatb van elektrische macht
opleveren.
Men is rog altlj 1 aan het uitbreiden en aan
't verbeteren in Lumbumbashi alleen verbruikt
men van 1 A 5000 ton kopererts per dag. De
werkplaatsen van Lumbumbashi en van Panda
leverden In 1923 meer dan 100.000 ton koper, j
De ilynamietfabriek van Orbegello, na
bij Floieiitië (Italië), is ontploft. De schade
is zeer groo', di.ch x zijn geen slachtoffers.
Eenige werklieden werd t licht gezwetst.
Te CompMIde is een buis van vier ver
diepingen, (1st onlangs gebouwd -.vas, inge
stort. Er zijn 15 dooden. Dertien menschen
liggen nog onder de puinhoopen.
Over Toulouse en omstreken hetft er
NUTTIGE
't geen de Union Minière rangschikt onder de
grootste kopervoortbrengers der wereld. verschrikkelijk onweder gewoed. Iet
Deze opbrengst is van kapitaal belang voor hagelde overvloedig en een stormwind
België, als men ingaat, dat al dit koper verwerkt zweepte geweldig de hagelsteenen, die een
wordt in Hoboken en Ooien (Antwerpen) en dat duivenei dik waren, tegen huizen er. boomen.
het behandelen dier ertsen vroeger heelemaalOveral werd aldus groote fcharieaangericht.
aande huitenlandsche markten onderworpen was.; Daarbij hield de bliksem vervaarlijk huis.
-' Te Toulouse stak de bliksem een huis in
brand, dat ten gror.de vernield werd.
Een Belg met name Kean Alfred, leur
der, 50 jaar oud, weid door den Frarschen
veiligheidsdienst in hechtenis genomen, on
der beschuldiging van smokkel in goudstuk
ken.
De gouden muntstukken van 20 frank
werden door hein tegen 40 frank opgekocht.
Uit Tokio wordt gemeld, dat op het
eiland Sachalin nieuwe hevige aardschok
ken zijn waargenomen die groote materi-
eele schade verrichten en vele slachtoffers
maakten.
Nog hei I en gansch onder den indruk van al
het groo'sche dat we te zien kregen, nog gansch
verbaasd door het wonder van zoo'n machtige in
stelling gevonden in het midden der kongoleesche
wildernissen, nemen we dankend afscheid van
den Heer Quets en worden we naar huis
gevoerd.
Nog 'n klein glaasje, als 'n slaapmutsje, nog
een beetje gekoetvan ons oude goed West-
land en daarmee hebben we ons peil
Paul Maes.
Brief uit Congo.
Katanga bezit de rijkste ondergrond van Kongo:
Koper, tin, ijzer, kolen, goud, en radium en wat
dies meer zij. En 't is in deze rijke provincie dat
de groote maatschappij,"de Union Minière
het voornemen nam, van uit alle stukken, eene
nijverheid op te richten, die geroepen is om mede
te dingen met de aanzienlijkste kopervoortbren-
gers van de gansche wereld.
Een van hare grootste inrichtingen is de sinel-
terij van Lumbumbashi, nevens Elisabethville.
Het is bijna niet te gelooven dat, daar, waar er
in 1910 niets anders te zien was dan eene akelige
wüdernisse, er nu zoo eene groote doenlnge
staat, die het bijltje niet moet leggen voor de
grootste inrichtingen van dien aard in Europa.
In 1910 toen de 600 kilometer lange spoorweg
van Broken Hill (Rodesiaf naar Elisabethville,
gelegd werd, begon men aan deze Installatie. In
1911 begon de eerste smeltoven (Water-jacket
systeem) hare werking Het kopererts werd ge
leverd door de kopermijnen van Kongo-ster en
van Kambove, sedert eenigen tijd uitgebaat.
Sedert ziin de groote mijnen van Panda, Luishia,
Kakontwe en andere bijgekomen.
Ziedaar in heel korte woorden de geschiedenis
van de tot heden bijzonderste taak der Kongolee
sche industrie: de kopernijverheid.
Nu, ter gelegenheid der terugkomst uit Eutopa
der gebroeders Moyaert, noodigde de heer
ingeniuur Quets ons uit, de groote smelterii van
Lumbumbashi te gaan bezoeken, en zulk wel
's nacht als ze bijzonder interressant is.
Op de vastgestelde dag waren we klaar. We
waren gezessenheer en juffrouw Cox bestuur
der Barque de Bruxelles, Wylly. Gerry en Leon
Moyaert en den ondergeteekende. AI rap in de
ter onzer beschikking gestelde auto's gesprongen
en 'n kwart later stonden we stil voor de buree-
len van de Union Minière, bureelen waar er binst
den dag honderden bedienden werkzaam zijn.
De heer Quets, bovengemeld, bestuurder der
smeltoven, begeleide ons en gaf ons de noodi-
gen uitleg.
Een paar honderd meter over de bureelen zijn
de fabrieken gelegen, van verre reeds is het een
geschitter van duizende elektrieke gloeilampen
een verblindend licht der openstaande ovens
waar duizende kubiek meter hout verbrand wordt
per uur, ofwel is het een geweldig blaken van
liet gheiende koper, dat ziedend langs de geu
len stroomt en daartusscben in dien vuurpoel
loopen er een heel leger van zwarten gewaperd
met gloeiende ijzers, bevolen door blanke mees
terknechten, die schorre bevelen uiten... eene
echte hel, met echte zwarte duivels. En boven
dit alles hangt er eene groenachtige wolk van
het in gas verkeerend koper doormengd van 'n
wemeling van stof dat blinkt als goud. 'n Wrange
geur van stof en rook en gas slaat tegen, 'n stik-
walm. Het geheel is een onbeschrijvelijk schouw
spel en tevens onvergetelijk.
De smelteiij is in volle gedoe, want men gaat
de ovens openen om er het gesmolten koper in
heele gulpen uit te laten loopen, het te laten ver
koelen en al de verdere bewerkingen te laten
ondergaan.
Het oorverdoovend geraas van de machienen,
het lawaai van wagons nevens ons, boven ons en
onder ons. verder het eigenaardig gerucht van
het kokende koper en het fluiten van allerhande
syrenen verplicht onzen begeleider van als het
ware zijne uitleggingen uitte schreeuwen.
Het groene kopererts komt van uit een der vijf
mijnen over Elisabethville met den spoorweg tot
vlak in de smelterlj. Daar wordt het afgewipt en
per kleinere wagons, langs een hellend vlak, bij
middel van machtige maschlenen, naar de tien
meter hooge platform omhoog getrokken. Daar
worden de water-jacketsovens geladen met eris,
alwaar het gesmolten wordt. Het wordt van
vreemde stoffen gezuiverd, en het smeltend koper
komt lang onder uit, wordt gegoten In groote
vormen en weer automatisch per wagon weg ge
bracht naar de afkoelplaatsen.
Ook de machienrkamer Is een werkweerdig
iets. Daar Immers wordt de onafzienbare kracht
Een Knnadeesch blad geeft op die vraag
het volgend antwoord, waar er voorzeker
veel waarheid in ligt
Omdat het volk niet spaart.
Omdat er aan het volk geen voorbeeld
van spaarzaamheid wordt gegeven.
Omdat er te veel verbruikers zijn, en ir
verhouding te weinig voortbrengers.
Omdat er te veel lediggangers zijn.
Omdat er te veel schuimers ziin.
Omdat er geene eerlijkheid bestaat,
Omdat de weelde te grooot is.
Omdat er te veel lekkerbekken zijp.
Omdat er te veel hoogmoed is.
Omdat men den dienaar, van den meester
niet onderschelden kan.
Omdat men geen onderscheid ziet tus
schen den bediende en den patroon.
Omdat men te veel wierook brandt, en te
weinig kaarsen.
Omdat de man te veel gekleed gaat, en de
vrouw riet genoeg.
Omdat, voor een man, zich te overdreven
kleeden, schadelik is
Omdat zich bijna niet kleeden voor de
vrouw, nog meer kost.
Omdat men, niet rijk zijnde, toch een
goed leventje leidt 1...
Maar ook tante drong aan, dat ze haar
plaats weer Innemen zou en toen deed ze
het.
Pauline kondigde den bezoeker aan. Van
Waveren trad binnen. Hij groette mevrouw
en de dochters als oude kennissen. En op
hartelijke wijze sprak hij mijnheer van Her
teloo aan. die dan zijn nicht voorstelde.
Van Waveren sprak Vlaamsch maar
mevrouw trachtte dadelijk het Fransch in
te voeren. Blijkbaar vreesde ze, dat Van
Waveren veronderstelde, hoe de van Herte-
loo's liever Vlaamsch gebruikten.
Ik sla het liever in de eigen taal, zei de
heer des huizes lachend, tot ergenis van zijn
dochters.
En Van Waveren was van dezelfde
meening.
Fransch spreken, 't is of ik dan in een
ongemakkelijken frak zit, die me prangt,
hernam van Herteloo.
Eigenlijk is het een dwaze gewoonte in
onze standen om een vreemde taal tot de
eigene te maken, erkende de bezoeker. Geen
enkel ander volk doet dat.
't Vlaamsch is zoo lomp, beweerde
Blanche.
Omdat we het niet zuiver hebben lee
ren spreken, hernam Van Waveren. In Ne
derland klinkt onze taal heel anders. Maar
hoe vervreemdt men ons op school van de
eigen taal Daar schuilt het kwaad.
Mevrouw begon over het weer Het ge
sprek over de taal beviel haar niet.
En dan verklaarde mijnheer Van Waveren
het eigenlijk doel van zijn bezxiekHij han
delde over het rooien van bosch en het
maken van een uitweg, waarv<)or hij gaarne
een stukje land van mijnheer van Herteloo
j koopen of voor een ander verruiten zou.
We moeien elkaar helpen, waar we
kunnen, zei de heer van Herteloo, en 't beste
is, dat we eens tot aan de plaats gaan. We
zullen het dan spoedig eens zijn.
Mevrouw van Herteloo keek wat ver
stoord. Waarom moest haar echtgenoot zoo
bruusk een eind maken aan dit bezoek, met
zooveel gretigheid afgewacht
Van Waveren was onmiddelijk gereed om
den heer van Herteloo te vergezellen.
Maar mevrouw wist dadelijk raad.
Wel ja, wandel eens tot ginder, her
nam ze. Ett man, breng mijnheer Van Wa
veren dan mee tetug I Ik zal u met de koffie
wachten.
Waar ik wil u geen overlast aandoen
zei de bezoeker.
O er is geen kwestie van last. Gij zult
ons een groot genoegen doen als ge hier
koffie komt gebruiken.
Gaarne neent ik uw vriendelijke uit
noodlging aan, verzekerde de heer Van
Waveren.
Van Herteloo stond op.
Dan vertrekken we maar dadelijk,
stelde hij voor, en we zullen de zaak vlug
regelen.
Ik dank u voor al uw welwillendheid,
betuigde Van Waveren.
Mariette, gaat ge mee vroeg oom. Ge
zult dan dien kant ook eens zien.
Dit viel mevrouw weer tegen, en druischte
'tegen haar geheime plannen in.
j Maar dat toonde ze niet, want ze zei
I Wel ja, Mariette, het is ginder zeer
schoon. En Serafine en Blanche, houdt uw
nicht gezelschap Het is prachtig weer voor
een wandeling. En ik verwacht uw dan allen
op de koffie.
Een groot TOMBOLA zal worden uitge
schreven ten voordeele van het katho'lek
onderwijs der stad Meenen, waaraan meer
dan 100 prijzen gehecht zijn, ier gezamen
lijke waarde van 10.000 fr. Loten ter waarde
van 1 fr. zullen vanaf 1 April op ieder ge
meente der provincie West-Vlaanderen ver
kocht worden Gezien het edel doel dezer
tombola en den grooten nood waarin som
mige dezer scholen verkeeren, wordt vast
gerekend op een doelmatige deelneming
aan dit liefdadig werk. Giften in geldspecie
of prijzen in natura worden met dank aange
nomen. Deze gelieve men te zenden aan het
adres van Mr. Ameye A., schoolbestuurder
Kerkstraat, 16 te Meenen. Postcheckre-
kering. Nr 118705.
Woensdag t amiddag werd M.Poincarré in
de Fransche Kamer in mhidetheid gesteld.
Niettegenstaande de heer de Lasteyiie de
kwes ie van vertrouwen gesteld had, ver-
zond de Kamer, bij de hespreki g der wet
op de pensioenen, het regeeriogsontwerp
met 271 tegen 264 stemmen naar de com
missie.
De h eren Lasteyrie, Strauss en Vidal, die
zich op de regeeringsbanken bevonden,
ingen heen en de voorzitier Landry hief
de vergadering op.
Daarop is het kabinet afgetreden. De oor
zaak van het conflict ligt in het hei stel van
den frank. De heer LasUyrie wilde het pond
tot 60 fr. doen dalen. D> Frai sche Kamers
van koophandel waren daartegen en Poin-
carré was met hen.
Men voorziet evenwel een nieuw Kabinet
Poincarré.
De tram- en autobusstaking die sedert
lang in de lucht hing, is Zondag te Londen
uitgebroken. Bij de tramwegen was de sta
king algemeen. Geen enkele wagen kon uit
rijden. Wat de autobussen betreft, gold
hetzelfde voor de London General Omnibus
Company, welke bijna alle wagens in bedrijf
heeft. Slechts een paar honderd z. g. pira
ten (partukuliere autobussen) verrichter
nog dienst.
Uit Jerusalem komt de tijding toe dat
te Jaffa, onbekenden vuurschoten gelost heb
ben op twee Joden, die gekwetst werden.
Terwijl de policienaar de daders zocht, werd
er op drie Araben geschoten zij werden
eveneens gekwetst. Een Jood en een Araab
zijn aan hunne wonden overleden.
De express Luxemburg-Bazel is Maan
dag nacht om 2 uur in de statie van Bene-
stroff op een goederentrein geloopen.
Er zijn 5 doGden en 10 gekwetsten. Nade
re bijzonderheden ontbreken vooralsnog.
Op zeven mijlen van Abouklr (Egypte),
was eene vlotmijn verzeild geraakt tusschen
eene visschersvloot. Een der scheepjes bot
ste op de mijn, die met vreeselijk geweld
ontplofte Vijftien vis=chers werden gedood.
De Kamer van Volksvertegenwoordi
gers der Vereenigde Staten heeft tien mil
lioen dollar toegestaan voor aankoop van
levensmiddelen ten behoeve van de vrouwen
en kinderen in Duitschland.
Eerst en vooral Christenen,vervolgens zult
gij haar een goed en grondig onderricht
geven.
Leert haar een passend maai bereiden,
wasscnen, strijken, kousen stoppen, knop
pen aanzetten, haar eigen kleuren snijden,
haar brood bakken.
Doet haar verstaan dat een katoenen kleed
dat men betaald heeft, beter staat dan een
zijden kostuum waar nog schuld op rust.
Zegt haar dat een frank uit honderd cen
tiemen is samengesteld, en dat men niet
meer mag uitgeven dat- men heeft.
Houdt haar dikwijls voor oogen, dat een
eerzaam werkman, met een voorschoot en
in hemdsmouwen, hondermaa! meer te ach
ten is, al bezit hij ook geen duit, dan een
dozijn domme jonge heertjes.
Tracht haar liefde in te boe/emen voor
bloemen en in 't algemeen voor alle werken
van God.
Gij kunt haar ook nog piano en schilderen
laten leeren, en ze mag best letterkundige
lessen krijgen.
Laat haar ook nog leeren ijdelen schijn te
verachten, en dat haar ja, ja zij, en haar
neen, neen.
Wanneer het oogenblik daar Is om haar
uit te huwelijken, overtuigt haar dat het ge
luk iu een huisgezin niet afhankelijk is van
fortuin of stand van bruidegom, maar van
zijne zedelijke hoedanigheden en van zijn
karakter.
Indien gij haar dit alles goed voorgehou
den hebt, en zij u heeft begrepen, weest dan
verzekerd, dat uwe dochter gelukkig zal
zijn en haar weg zal vinden.
aEUrtSKRONiJK
medegedeeld door de Bank TRANSINTER.
Compagnie du Kasaï.
Het kapitaal van deze maatschappij is van
2 000 000 fr. en bestaat uit 8000 kapi'aal
aandeden en 4.020 winstaandeeieti zonder
nasmwaarde verdeeld in honderdsten.
Niettegenstaande het gering kapitaal der
Compagnie du Kasaï is zij concesslonnarls
van
1° In het noorden 3.500.000 Hectaren ge
legen in de kom van den Aruwini.
2° In het zuiden 22 000.000 Hectaren.
Uit ieder dezer twee concesslen heeft de
maatschappij hetrecht 200.000 H. mijngrond
uit te baten gedurende 90 jaren.
De maatschappij die in het begin eene
handelsinrichting was heeft nu als doel nij-
verheid's en landbouw's uitbatingen, uit-
De dochters begrepen den wenk en
maakten zich gereed.
Maar tante, kan ik u niet helpen
vroeg Mariette.
Neen kind.. Ik heb Immers mijn dienst
bode. Geniet van het schoone weer. De
winter zal lang genoeg duren
Zoo vertrokken de diie dames met de
beide heeren.
Vau Herteloo en Van Waveren stapte
vooruit en de eerste begon druk te redenee
ren over land en boschontginning
Het was of hij in zijn ouden doen van
zaken terug keerde, of hij zich plots bevrijd
gevoelde uit het eentonige renter.iersleven,
dat hem tot werkeloosheid doemde.
In zijn hart benijdde hij dezen jongen man,
die nog vooraan in h< t leven stond en aller
lei plannen had en arbeiden mocht. En van
Herteloo zag plots de kans ook bezigheid te
krijgen, een zaak van iandontginning op te
zetten, wat te boeren en handel te drijven.
Mariette ging tusschen haar nichten.
Blanche zei geen woord. Ze was meegeko
men, om te verhinderen dat de heer Van
Waveren zich alleen met haar nicht zou be
moeien. Alleen Serafine had recht op zijn
belangstelling, 't Was al genoeg, dat die
weeze binnen het huis gedrongen was. Ze
mocht nu geen beslag leggen op een van
mama's huwelijkskandidaten.
Blanche steunde dus haar zuster. Serafine
sprak wel, ofschoon tegen haar zin. Ze was
nijdig geweest, omdat haar vader alleen
Mariette had meegevraagd.
Zoo volgden ze de heeren over een bin
nenweg en dan in het bosch.
Mariette bewonderde de statige dieef. O,
gaarne bad ze hier alleen rond gedraald. Ze
voelde het reeds dat ze bij haar nichten
niet welkom was. Ze zou haar gezelschap
niet opdringen. Liever ware ze thuis geble
ven dan zoo te wandelen, met gedwongen,
vormelijk gesprek.
Zelfs begreep ze waarom tante Blanche
en S°rafifle mee had gezonden Dacht men
nu, dat zij al dadelijk vertrouwelijk zou
worden met dlea vreemden heer
Van Herteloo en Van Waveren bereikten
de plaats, waarover onderhandeld moest
worden. De jonge man gaf zijn verlangen te
kennen. En het duurde niet lang of de heeren
waren het volkomen eens.
Van Waveren toonde zich zeer dankbaar
voor de hem bewezen welwillendheid.
- Als ik u epn plezier kan doen, zal ik
waarlijk gelukkig zijn, verklaarde hij.
Wel, antwoordde van Herteloo, gij
brengt mij op de gedachte mijn bezitting ook
productiever te maken Ik haat het niet
doen. En ik zou me hier arbeid kunnen be
zorgen. Nu wegen soms de dagen op me als
lood. Ik moet nog eens over alles nadenken,
en kom ik tot een besluit, dan hoop ik op
uw raad en voorlichting te mogen rekenen.
Heel gaarne zai ik u in alles behulp
zaam zijn, verzekerde Van Waveren. En nu
de zaken afgehandeld zijn, moeten we toch
eens bedenken, dat er dames in ons gezel
schap zijn.
Hij wendde zich tot de meisjes en keek bij
die woorden Mariette aan.
Dit ontging Blanche en Serafine niet en de
nijd laaide op.
- Ik ben blijde, dat dit een gelegenheid
is tot nadere kennismaking hernam de jonge
man. Eigenlijk heb ik hier ook een eenzaam
leven. Na het weik mag men ontspanning
hebben. Ik hoop u allen weldra op 't Kapel-
lehof te zien. (Vervolgt).