HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BI AD Nieuwsblad voor Poperingben Omstreken. De Kapel Boseh GEDACHTEN. ELECT Bi CJT EIT Zie ons BIJUOEOSEL uen Beden Heizuiarie tandin nel Land der zwanen. nondErdeti Ksmoiieke hinderen vragen hulp. Ontslag van Hi. Foincirre. wal zuilen uis «au onze uciitirt maten. 15 Gentlemen Apotheek Fran» van de Plas In Belgie 8.50 Buitonland 13.00 Saasea-Vaiiaeste, Eene mla3sching VQMSISSE8, RSüWBERiCHTEü, Zondag- 30 Maart 1924, 21e 4 ns i". 3STv 13 öe mensch tegen God Bevrozen Vleesch. Politiek Overzicht 400 millioen. Oorlogsschade LICHT - DRIJFKRACHT te Poperlnghe. Voor Eerw. Pater Lefebvre. De houding der Katholieke Vlamingen. Fiaminganten-Ministörie. Te Dixmude. Lodewijk De Koninck overleden. Gevaar voor de zedelijkheid Steeds nieuwe oorlogsgedenkteekens. De burgerlijke invalieden. Speldeprikken. Dö kindersterfte in Vlaanderen. OOOO 3QOO DOOOQQ aankondigingen en MENGELINGEN. Waarom is het leven duur?,.. MEENEN. - TOMBOLA. In 't Buitenland. A&oBseaeBtprijs: per Jaar In Stad fr. 6.50 Uitgever Drukkerij, Paplorhande!, 15, Gasthuisstraat, POPESINGHE Tsiefoon nr 9. Pojtohuokriksuing Br 15570. PR1J» BERICKTEB, VERÏQ0PIBSES, o.6o ctn per regel. 2 en 3 inl. o.5o ctn x.5o fr. per regei. 5 fr. voor xo reg. Herhaaide Annoitcen prijzen op isavntg. Alle annoncen zijn vooraf TE BETALEN Sn'MOETEN VOORDEN Vrijdag ingezonden worden. Kleine berichten tegen den VrIJDAQ noen. De schoonheid is het sieraad der vrouwen de rijkdom der arme, maar bet schoonste sieraad is voor beide de zedigheid. Men kent de menschen tegenwoordig niet meer aan de kleedt:de opvoeding' moet ze u leeren kennen. 't Eerste dat de vrr uwen weten is hoe schoon ze zijn't eerste dat se leeren hoe maer tig zc zijn 't eerste dat ze vegeten hoe oud zc zijn. Ais fatsoenlijke menschen el-an 'er niet kunnen uitstaan, zijn i two i:ii; zeer belc-fd tegen eikaar De mode:ne opvoeding schijnt het meisje als iemand te aanschouwen, die levenslang achter eenea man hengelen moet. Wat zij doen zal als ze hem vangt leert men haar niet. Hoe dikwijls gedurende den oorlog en na den oorlog, In samenspraken, boeken en dagbladen, braakten de goddeloozen den vloek niet uitGod zoo hij bestaat, is niet rechtveerdig, daar hij de afgrijzelijke ramp van den oorlog op de rusilge wereld heeft geworpen Waanzinnige woorden van klei ne schepseltjes, die denken dat zij door zulke spreuken groot worden Het verwon dert ons niet dat ongeloovigen zulke woor denuitkramen. Maar waarop wij stom staan, 't is dat Christene menschen zulken dwazen praat durven uitgaan. Wat weten zij, met hun klein beperkt, nietig, menschelijk ver stand, van hetgeen in die groote, slechte wereld omging, en welke maatregelen de Meester van alles, moest treffen Wat weten zij van die ijselijk schreeuwende schelm stukken die op den aardbol gebeurden Weten zij misschien best, hoe de wereld moet bestuurd en geleid worden. Ziet eens van dichter bijEen mensch die niet verder ziet dan zijn neus lang is, die bijna niets weet van het verledene, en die volstrekt niets uit de toekomst kan voorzien, die mensch haalt uit zijn klein verstand, re denen om over God te klagen, en met die redenen gewapend gaat hij staan vlak voor God, om hem dit verwijt toe te slingeren Gij zijt nnrechtveerdig De mensch daagt God uit voor zijne rechtbank, juist alsof God zijns gelijke of slechter nog, een beschuldigde ware, en over dien God, de oneindige Liefde, de oneindige Almacht, spreekt hij een von nis uit. 't Is toch zoo waar wat Tertullianus een schrijver der eerste eeuwen schreefDe mensch is een nietige opstandeling die met de wapens in de hand tegenover God staat 't Is waarvele menschen hebben door den oorlog schrikkelijk geieden en veeal af gezien veel doorbrave menschen ziin, om zoo te zeggen, tot den dood gefolterd ge weest, terwijl nietweerds en deugnieten alle wereldsch geluk gevonden hebben, en spot tend in tegenwoordigheid van ongelukklgen, het zoogezegd geluk met volle teugen drinken. Maar is het wereldsch geluk, het ware geluk Is het lijden, het ongeluk Is dan de wereld geen tranendal meer? Is dan de Vlaatnsche spreuk niet meer waarIeder huisje beeft zijn kruisje Komt dan na hel tijdelijk leven op deze aarde, niet het eeuwig leven in den Hemel Zoolang de wereid zal bestaan, zal het ook waar zijn, dat deze aarde slechts een ballingschap is, dat uit geeft op de eeuwigheid. De martelaren van 't Christendom, gingen met den vreugdelach op de lippen tot voor hunne beulen zij zongen lofliederen in de gevangenis, zij kusten de rammelende ke tens, zij verlangden naar folteringen, naar wilde dieren, naar het zweerd, om in 't he- melsch geluk te kunnen binnengaan. Zij zegden vol fierheid en blijdschap tot den keizerCaesar, zij die sterven gaan, groe ten u En als ze bestreken met pek, als levende fakkeis moesten dienen in den nacht, als ze op de brandstapels moesten, a's ze onder de tanden geraakten van uitgehon gerde tijgers en leeuwen, nog verdween de blijheid en het geluk niet uit hun hert, om dat zij wisten dat het lijden eene genade was waarmede zij een schat konden afkoopen God bezitten voor altijd in het eeuwig leven. Ik was niet zoo schuldig, zult g:i mij zeg gen, waarom werd ik gestraft? Heel een voudig luidt het antwoord Waren de martelaren schuidi g Was de Goddelijke Zaligmaker schuldig toen hij in ontzeggelijke smerten stierf op een schandig kruis? En wie heeft er meer geleden i zij of gij Waarom beschouwden zij het lijden als eene genade, als een geluk, en waarom be schouwt gij het lijden ais eene straf als een ongeiuk Waarom ziet gij in het lijden geene beproeving u door God overgezonden, opdat gij de kroon die voor u bestemd is, zoudt kunnen verdienen Het eeuwig ge'uk krijgt niemand gratis voor niets, want het woord van den Heer blijft immer waar; het rijk der Hemelen lijdt geweld... die mijn discipel wil zijn, neme zijn kruis op, en volge mij I Dat de lichtzinnige christenen dit eens ernstig overwegen, en niet luisteren naar de valsche profeten die uit den oorlog en uit het ongeiuk, redenen uithalen om de menschen tot opstand tegen God te brengen. De ze kerste leider is en blijft de Godmensch, de goede Herder, die op de wereid het zaad heeft gestrooid van liefde en lijden, van vreugde en vrede, van zalige hoop op eeuwige belooning. Bevrozen vleesch dat voor den oorlog om zoo te zeggen niet Ingevoerd werd, heeft zich nu In Belgie ingeburgerd. Er zijn twee soorten van frigo Vieesch dat enkel verkoeld bewaart wordt onder eene temperatuur van -1 tot —4, en dan vleesch dat werkel ijk bevrozen wordt tot 10 a 15 Het eerste vleesch heeft de grootste han delswaarde, het is malscher geworden en heeft niets van zijn voedingswaarde ver loren. Zulk vleesch mag men ook gerust gebrui ken want microben kunnen er niet op woekeren. Bevrozen vleesch verteert even gemak kelijk als versch vleesch Dat is wetenschap pelijk bewezen door verscheidene Hoogge leerden, onder ander door Professor A. Gauiier. Voor de menschen die nooit ver- vrozen vieesch aten en die het eens willen beproeven zijn de volgende raadgevingen van groot nut. M Theunis heeft in zijne regeerüjgsver klaring toch een punt gehad waar hij klaar en duidelijk sprak. Hij heeft den moed gehad te verklaren dat, voor het jaar 1925, er ongeveer 400 millioen nieuwe inkomsten zullen moeten voorzien worden. In 1925 zal het land, door middel van zijne inkomsten al de intresten van de kapitalen voor het herstel ontleend moeten dekken alsook de pensioenen van de militairen en burgerlijke slachtoffers van den oorlog Bel gie moet jaarlijks ongeveer 1200 millioen betalen aan intresten en pensioenen welke door Duitschland hadden moeten betaald worden. Zulks is een zware last, welke,lichter zal worden naarmate de stortingen van Duitsch land toenemen. De stortingen van Duitsch land en de tegenwaarde van hare leveringen K Men snijdt, als het vleeskh zeer vet is, in natura zullen uitsluitend aangewend wor- het bovenste laagje van het vet dat geene,den tot de schade die nog niet betaald of versche snede vertoont weg. 2° Men hangt het vleesch op aan een haak. Voor het gebruik moet men het nooit in de jeugd staan. 3e Men maakt het, na ontvriezing, zoo spoedig mogelijk klaar, om het verlies der sappen te voorkomen. 4e Om aan het vleesch al zijne eigenschap pen te laten behouden, laat men het eerst ontvriezen. Voor braadstukken laat men eerst gedu rende eenlge minuten op een vuur laten toe- braden ofwel het vleesch in kokend water dompelen. Op die manier verstijft men de eiwitstof fen der oppervlakte en al de jeugd blijft in 't vleesch. Als die raadgevingen trouw nagevolgd worden is moeder de vrouw zeker hare huisgenooten een gezond, krachtig en sma kelijk vleesch voor te zetten en merkelijke besparingen te doen op haar huishoud budget. In de laatste zitting der Scheidsrechter lijke Kommissies werd de schade op len Au- gusti 1914, als volgt vastgesteld voor de hiernavermelde geteisterden WEST-N I EU WKERKE. De Molder Marie 5.796,98 Misplon Aloïs 3.092,00 MEESSEN. Rousseau Tbéophile 18 139,67 Warlop erfgenamen 2 115,38 Stiers Désiré 40.523,75 WYTSCHAETE. Vaiendnc Charles 3.391,00 Misplon Aloïs 39.745,35 YPER. Alleman Emile 6 090,00 We Jan Treve 5.232,50 Opvolger van S, VANDEN BERGHE, Bertenplaats, 8, (Kleine Markt), 5" O i» E n I «3 #1 E Wanneer krijgen wij de Mengelwerk van «De Poperinghenaar» 7 ROMAN door A. HA^§ En dat zou uw vader toelaten hé Blanche, bepeins nu toch eens, dat we ons voorlooplg moeten onderwerpen, vermaande mevrouw van Herteloo. Ge kunt niet met uw hoofd tegen den muur loopen. Als uw vader een gedacht heeft, is hij niet tegen te houden. Maar dat wordt tyrannie, meende de oudste juffer. Wat is er aan te doen Dus we moeten allen de onderdanige dienares zijn van jufvrouw Marlette van Herteloo en haar naar de oogen zien. Blanche wil vanavond geen rede ver staan sprak Serafine. Ik begrijp den toe stand heei goed en 't zal gemakkelijk genoeg zijn, Mariette bulten te krijgen. We toonen ons vriendelijk, maar we laten haar voelen dat het fierder van haar zou zijn zelf haar brood te verdienen. En ze zal een betrekking zoeken. Zoo is hetstemde de moeder toe. Blanche denk nu eens goed na. Ik ga naar uw vader. Mevrouw van Herteloo keerde naar bene den terug. Haar man was zeer vriendelijk, omdat Mariette door haar tante goed ontvangen was geworden. Blanche en Serafine hebben Mariette Overdracht der vorige lijsten Fr. VIJFDE LIJST Voor het werk der Inlandsche priesters Onbekend Voor de slaapzieken Ter eere van St-Antonlus Naamloos Naamloos Om zegen over ons huis Een arme familie M. Fr. Vandeplas Onbekend Onbekend Uit Proven Uit Vlamertinghe Ter eere van de Gelukzalige Theresia Voor een goed werk, Watou Onbekend Ter eere van bet Goddelijk Hart van Jezus om door de voorspraak van Zuster Theresia van 't Kindje Jezus eene bijzondere gunst te bekomen Voor eene bijzondere intentie Ter eere van den H. Jozef Ter eere van de Gelukzalige Theresia Ter eere van 't Heilig Hart Ter eere van de Godd. Voorzienigheid Onbekend Naamloos uit Kemmel M. Jules Depreeuw Ter eere van 't Heilig Hart voor drie overledenen Voor de Goddelijke Voorzienigheid en den Heiligen Antonius, Langemarck Totaal Fr.. 6383.50 250.00 100.00 30.00 5 00 10 00 10 00 10 00 5.00 100 00 100.00 20 00 20 00 25.00 5 00 50.00 50.00 20.00 5 00 5.00 100 00 5.00 3.00 5 00 10 00 10.00 10.00 100.00 7446 50 N. B, Alle bijdragen, worden aangenomen bij Mev. Wed. Clotilde Lefebvre- Verscheurc, Hondstraat, 7, en ook ten bureele van De Po peringhenaar hartelijk goeden nacht gewen cht, deelde mevrouw van Herteloo mee. Dus ze krijgen hun verstand terug. Och, jonge menschen zijn anders dan wij, maar ge moet alles niet te ernstig op nemen. 'k Peinsde tnch eerst, dat ze van plan waren Mariette af te stooten en ze weten nu, dat ik zoo iets niet zou duldeo. En wat zegt ge van ons nichtje Ze heeft goede manieren. Ja, hé Een dame is ze, maar nederig en eenvoudig van hart. Zij mag er zijn, op ons kasteel. En nu heb ik vrede in mijn hart De weeze heeft een huls. Zoo moet familie voor elkaar staan. Nu heb ik nog een boodschap voor u, hernam mevrouw van Herteloo. Ze deelde mee, hoe de jonge heer Frans Van Waveren den volgenden dag zou ko- men, om over land en eet. uitweg te spreken. Wel, ik zai hem verwachten, ant woordde van Herteloo, terwijl zijn gelaat toch wat versomberde. Liever had hij vernomen,, dat een land bouwer op bezoek zou komen. Hij voelde weinig voor kasteel- of lamdgoed bewoners en te meer, nu hij dan ganschen dag onder zijn eigen volk had verkeevd. Van Waveren, dat zou zeker iets als La vendeau zijn, een die een voorwendsel zocht, om hier ook allerlei flauwe, fransche kom- piimenten te verkoopen. Zijn vrouw sprak al met veel lof over den jongen heer... En dat stemde van Herteloo reeds wantrouwend. Maar hij wilde haar tb,ans niet grieven. Ze had Mariette als een m neder ontvangen en de man was haar daarvoor reeds dankbaar. We zulten dien mi (nheer Van Waveren hersteld is en tot het verminderen onzer vlottende schuld. Wij mogen er'ons dus aan verwachten de belastingen merkelijk te zullen zien ver- hoogen. Prijsverhooging. Naar wij vernemen zullen de prijzen op den spoorweg te beginnen met 1 April aan- staandde weer opsiaan. De sprijsverhooging bedraagt 25 t. h. Wat best de verhouding wedergeeft, die bestaat tusschen de Regeering Theunis en de Katholieke Vlamingen is besloten in de verklaring van M. Marck, Katholiek van Antwerpen. M. Alarck heeft deze verklaring afgelegd: Wij hebben van deze regeering de stellige beloften gekregen dat zeer gewichtige soci ale wetten door haar zullen worden voorge dragen en verdedigd en dat er geen aans'ag zal gepleegd worden op den acht-uren-dag Wij hebben in de regeering minstens twee trouwe en gezaghebbende verdedigers der kristene democratische beginselen. De regeering verzet zich niet tegen de behandeling van vrije kwesties, doch eischi en dat is redelijk een voorrang voor de prob'ema's van België's finantieel en econonisch herstel Wij kunnen als Vlamingen en ook als voorstander van het vrouwenstemrecht ten gepasten tijde vrijelijk optreden en zullen het doen. Om deze redenen, en onder de voorbe houden gemaakt door onze collega M. Van Cauweiaert wiens redevoering van gisteren wij volledig goedkeuren, volgen mijne vrien den en ik de huidige regeering De Walen klagen dat zij over het hoofd gezien werden bij de samenstelling van het nieuwe Ministerie. Zij noemen het huidige kabinet een Flaminganten-Ministerie. Zij hebben waarachtig reden van klagen Op 11 Ministers zijn er enkel 7 uit de Waal- scbe streek en 1 uit Brussel. ZijTnoeten een overwegend gezag toeschrijven aan de 3 Vlamingen om ze honger te plaatsen dan hunne Waalsche Ministers. Wat zou er gebeuren moest de verhouding anders zijn eri zaten er eens acht Vlamingen in de Ministerzetels Maar zoo een ver schrikkelijke dingen zal in het land van gelijkheid in rechte en in feite al zoo gauw niet gebeuren. Te Dixmude zal een gedenkteeken opge richt worden, dat de groote Yzer-vlakte zal beheerschen, tusschen den welbekenden b oemmolen (Minoterie) en de loopgracht ier dooden (boy-u de la mort Het zai bestaan uit een Cavarieberg dat is een hoog boven den grond verheven beeld van den gekruischten Zaligmaker, die sterft voor onze zaligheid. Duizenden dap peren die sneuvelden, zullen aldus rusten in de schaduw van het al verzoenende Kruis. De Katholieke Vlaamsche dichter Lode wijk De Coninck is op £6 jarigen ouderdom overleden. Naar zijn eigen bekentenis heeft htj in zijn leven slechts twee dingen gevraagt aan den HeerNooit iets te schrijven dat t»gen de zeden en het geloof indruischte en de menschen te kunnen toonen dat onze godsdienst eene goudmijn is van poëzie Die beide zaken werden hem verleend. Zijne grootste werken zijn het helden dicht Het menschdom verlost en den tekst van het oratoiio Franciscus door Tinei zoo heerlijk op muziek gezet. Lodewijk De Coninck verdient de dank bare hulde van het Katholieke Vlaamsche volk. dan verwachten, zei van Herteloo. En och, kan ik hem een dienst bewijzen, hij zal in mij geen lastigen gebuur vinden. We moeten elkaar het leven aangenaam maken. Dat zeg ik ook Mevrouw van Herteloo dacht aan Serafine die nu misschien een zeer begeerden verloof de zou winnen. Zoo eindigde deze dag veel kalmer dan men verwacht had, Ket Bezoek. Mevrouw van Herteloo was in een goede stemming. Ze had in den voormiddag met haar man en Mariette een wandeling ge maakt door het park en het bosch en ze was voor de weeze zeer minzaam geweest. Maar ze dacht vooral aan het bezoek van Frans Van Waveren, dien ze reeds ais een huwelijkskandidaat voor haar jongste doch ter beschouwde. En ze wilde haar man in goed humeur brengen. Des te vriendelijker zon hij den buurman ontvangen. Op den bepaalden tijd kwam de heer Van Waveren. De familie was in de grooie tuin kamer verzameld. Daar is de jonge gast, zei van Herte loo, die den bezoeker door het park zag naderen. Hij ziet er nog al schappelijk uit Mariette stond op en wilde de kamer ver laten. Ge zijt toch niet benauwd van een heer vroeg haar oom. Gij hebt zaken te bespreken, nonkel... Tut, tut, ge zijt kind van den huize en ge moet hier voor niemand weggaan. Blijf gerust zitten. Mariette aarzelde nog. Ze wilde beschei den zijn. Een Fransche botkhandei heeft hetmono- poo! der biiilfeiheken in de spmrwegstatles van den Belgische spctor in het Rijngebied. Pater Lemaire, Waal en vriend van Frankrijk, spreekt zijn walg uit voor de boeken dimen daar te koop biedt In die bibliotheken, zegt hij, is er buiten eene reeks geheel ergerlijke boeken, niet eerU enkel werk te vinden dat minstens voor de helft fatsoenlijk is Zij die onze jeugd voor maanden lang aan bun haardsteden ontrukken, zijn rit alleen verantwoordelijk voor voeding en kleedlngstukken Zij hebben de plicht alles af te weren wat het zedelijk verval van onze soldaten zou kunnen bewerken. En dat ge beurt niet. Men heeft aan onze jongens twee maand toemaatje van militairen dienst ge schonken om aan de noodwendigheid van de militaire bezetting te beantwoorden. Wij, die niet alleen van Vlaa.msch-demo- cratiscb, maar ook van Katholiek standpunt voorstanders zijn van de gewestelijke indee ling, zijn ook van gedacht 'dat de zedelijke gevaren, welke onze soldaten bedreigen, toenemen naarmate zii van moedershuis en van het midden der menschen die zii kennen en bijwie zij hun fatsoen willen bewaren, verwijderd ziin. Repds daarom is de Roerbezetting op zedelijk gebied eene bedenkelijke zaak. Ware het te veel gevraagd dat onze Katho lieke Ministers, de verantwoordelijke leger- overheid zouden wijzen op den eerbied die zij verschuldigd is aan zich zelf en aan onze soldaten. De zedelijke eisch is onverbldde- Hik. Wie kan ingrijpen en het Diet doet is medeplichtig. In Mei aanstaande zal een gedenkteeken worden onthuld ter eere van de Canadeezen gesneuveld in October 1918, toen zii eene brug sloegen over de Lele voor den overtocht der Britsche troepen. Het gedenkteeken wordt opgericht op de plaats zelf waar die dapperen het leven lie ten, dus aan den Gentschen steenweg, dief langs de Leie loopt en te Kortrijk uitkomt. Verder vernemen wij dat het gedenkte ken, dat te Meesen zal worden opgericht voor het Schotsche regiment, od het punt is voltooid te worden. Het zal worden onthuld in den loop der Lente Men meent dat men twee jaar zal van doen hebben, om de triomfboog aan de Meenensche poort te Yper te voltooien. In dit monument zullen de namen gebeiteld worden van 50 duizend vermiste soldaten van het Britsche leger. Benevens het gedenkteeken van St-Julien zullen nog twee andereCanadeeschegedenk- teekens opgericht worden te Passchéridaele en te Hill 60 Daarenboven zal door de Britsche regee ring te Meenen een zuil worden opgericht, waarin de namen van talrijke Canadeesche soldaten zal worden gebeiteld, wier lijken niet werden teruggevonden. De burgerlijke invalieden (25 t. h. invali diteit) zullen voortaan eene vermindering van 50 t. h. genieten op de reisbiljetten. De Kamerleden schijnen er een bijzonder genoegen in te vinden elkander speldeprik ken uit te deelen. Die speldeprikken bestaan vooral hierin dat zij de woorden hunner politieke vijanden in tegenspraak doen brengen met dezes daden. En daar gelukken ze geheel dikwijls in. Maar de politiekers kennen eikander te goed om daar eenig belang te mogen aan hechten.Verleden week kregen wij in de Ka mer nog een paar kluchten te zien. De stemming over deregeerlngsverklaring was nauwelijks gedaan en het geliefde spel- deprik-spelietje begon. De Socialisten wilden de Liberalen in nes ten helpen met de lijkverbranding eerst op 't dagorder te doen brengen. Dat lokte een vinnig gekijf uit en deed de Liberalen nog- eens te meer verklaren dat zii een offer brachten op het altaar van 't Vaderland Dan kwamen de Fronters aan de heurt. Zij deden het voorstel, de bespreking over de taatregeling in 't leger Donderdag te doen beginnen. Dit was ailean maar om de Vlaamschgezinden te kunnen bespotten om den steun dien zij geven aan 't nieuw Mini sterle. Ni de verklaring van M. Van Cauweiaert en M Marck wist men zeker dat die stem ming op niets zou uitkomen. Speldeprikken, niets dan dat. In plaats van te trachten steeds elkander onaangenaam te zijn en aan haarküeverij te doen, zou de Kamer veel beter en verstandi ger handelen zich ernstig bezig te houden met de groote belangen van 't land. De tijden zijn ernstig genoeg en het gezag der Kamer zou daar enkel bij winnen. Sedert in n meer en meer de aandacht is gaan wijden aan de werken van khderbe- I scherming, voorlichting der jonge moeders, werk ri«.r melk, enz... is er in ons land eene gevoelige daling gekomen in het cëfer der kindersteiflen. "-'•Niettegenstaande dit alles slaat Viaande- jren nog steeds aan de spits in zake kinder- (sterfte. West-V'aarderen komt met 13,35 t h. kinderst rften onder kinders tot 1 jaar oud. De andere Vlaamsche prourcies volgen van dichtbij en in de Waalsche provincies is het merkelijk min. Het is meer dan tijd dat men het vraagstuk der moederschapszorg en bescherming een oplossing bezorge Het is vooral onder de kinders van arbeidende vrouwen,'die hunne lievelingen niet genoeg kunnen vetzorgen voor en na de bevalling, dat er meest kln- dersterften zijn. Guido. ontwikkeld, die leven brengt in het gansche fabriek, en zulks bij middel van kolosalc stoom tuigen, door enorme dynamo's die een onnoem baar getal volt, kilowatb van elektrische macht opleveren. Men is rog altlj 1 aan het uitbreiden en aan 't verbeteren in Lumbumbashi alleen verbruikt men van 1 A 5000 ton kopererts per dag. De werkplaatsen van Lumbumbashi en van Panda leverden In 1923 meer dan 100.000 ton koper, j De ilynamietfabriek van Orbegello, na bij Floieiitië (Italië), is ontploft. De schade is zeer groo', di.ch x zijn geen slachtoffers. Eenige werklieden werd t licht gezwetst. Te CompMIde is een buis van vier ver diepingen, (1st onlangs gebouwd -.vas, inge stort. Er zijn 15 dooden. Dertien menschen liggen nog onder de puinhoopen. Over Toulouse en omstreken hetft er NUTTIGE 't geen de Union Minière rangschikt onder de grootste kopervoortbrengers der wereld. verschrikkelijk onweder gewoed. Iet Deze opbrengst is van kapitaal belang voor hagelde overvloedig en een stormwind België, als men ingaat, dat al dit koper verwerkt zweepte geweldig de hagelsteenen, die een wordt in Hoboken en Ooien (Antwerpen) en dat duivenei dik waren, tegen huizen er. boomen. het behandelen dier ertsen vroeger heelemaalOveral werd aldus groote fcharieaangericht. aande huitenlandsche markten onderworpen was.; Daarbij hield de bliksem vervaarlijk huis. -' Te Toulouse stak de bliksem een huis in brand, dat ten gror.de vernield werd. Een Belg met name Kean Alfred, leur der, 50 jaar oud, weid door den Frarschen veiligheidsdienst in hechtenis genomen, on der beschuldiging van smokkel in goudstuk ken. De gouden muntstukken van 20 frank werden door hein tegen 40 frank opgekocht. Uit Tokio wordt gemeld, dat op het eiland Sachalin nieuwe hevige aardschok ken zijn waargenomen die groote materi- eele schade verrichten en vele slachtoffers maakten. Nog hei I en gansch onder den indruk van al het groo'sche dat we te zien kregen, nog gansch verbaasd door het wonder van zoo'n machtige in stelling gevonden in het midden der kongoleesche wildernissen, nemen we dankend afscheid van den Heer Quets en worden we naar huis gevoerd. Nog 'n klein glaasje, als 'n slaapmutsje, nog een beetje gekoetvan ons oude goed West- land en daarmee hebben we ons peil Paul Maes. Brief uit Congo. Katanga bezit de rijkste ondergrond van Kongo: Koper, tin, ijzer, kolen, goud, en radium en wat dies meer zij. En 't is in deze rijke provincie dat de groote maatschappij,"de Union Minière het voornemen nam, van uit alle stukken, eene nijverheid op te richten, die geroepen is om mede te dingen met de aanzienlijkste kopervoortbren- gers van de gansche wereld. Een van hare grootste inrichtingen is de sinel- terij van Lumbumbashi, nevens Elisabethville. Het is bijna niet te gelooven dat, daar, waar er in 1910 niets anders te zien was dan eene akelige wüdernisse, er nu zoo eene groote doenlnge staat, die het bijltje niet moet leggen voor de grootste inrichtingen van dien aard in Europa. In 1910 toen de 600 kilometer lange spoorweg van Broken Hill (Rodesiaf naar Elisabethville, gelegd werd, begon men aan deze Installatie. In 1911 begon de eerste smeltoven (Water-jacket systeem) hare werking Het kopererts werd ge leverd door de kopermijnen van Kongo-ster en van Kambove, sedert eenigen tijd uitgebaat. Sedert ziin de groote mijnen van Panda, Luishia, Kakontwe en andere bijgekomen. Ziedaar in heel korte woorden de geschiedenis van de tot heden bijzonderste taak der Kongolee sche industrie: de kopernijverheid. Nu, ter gelegenheid der terugkomst uit Eutopa der gebroeders Moyaert, noodigde de heer ingeniuur Quets ons uit, de groote smelterii van Lumbumbashi te gaan bezoeken, en zulk wel 's nacht als ze bijzonder interressant is. Op de vastgestelde dag waren we klaar. We waren gezessenheer en juffrouw Cox bestuur der Barque de Bruxelles, Wylly. Gerry en Leon Moyaert en den ondergeteekende. AI rap in de ter onzer beschikking gestelde auto's gesprongen en 'n kwart later stonden we stil voor de buree- len van de Union Minière, bureelen waar er binst den dag honderden bedienden werkzaam zijn. De heer Quets, bovengemeld, bestuurder der smeltoven, begeleide ons en gaf ons de noodi- gen uitleg. Een paar honderd meter over de bureelen zijn de fabrieken gelegen, van verre reeds is het een geschitter van duizende elektrieke gloeilampen een verblindend licht der openstaande ovens waar duizende kubiek meter hout verbrand wordt per uur, ofwel is het een geweldig blaken van liet gheiende koper, dat ziedend langs de geu len stroomt en daartusscben in dien vuurpoel loopen er een heel leger van zwarten gewaperd met gloeiende ijzers, bevolen door blanke mees terknechten, die schorre bevelen uiten... eene echte hel, met echte zwarte duivels. En boven dit alles hangt er eene groenachtige wolk van het in gas verkeerend koper doormengd van 'n wemeling van stof dat blinkt als goud. 'n Wrange geur van stof en rook en gas slaat tegen, 'n stik- walm. Het geheel is een onbeschrijvelijk schouw spel en tevens onvergetelijk. De smelteiij is in volle gedoe, want men gaat de ovens openen om er het gesmolten koper in heele gulpen uit te laten loopen, het te laten ver koelen en al de verdere bewerkingen te laten ondergaan. Het oorverdoovend geraas van de machienen, het lawaai van wagons nevens ons, boven ons en onder ons. verder het eigenaardig gerucht van het kokende koper en het fluiten van allerhande syrenen verplicht onzen begeleider van als het ware zijne uitleggingen uitte schreeuwen. Het groene kopererts komt van uit een der vijf mijnen over Elisabethville met den spoorweg tot vlak in de smelterlj. Daar wordt het afgewipt en per kleinere wagons, langs een hellend vlak, bij middel van machtige maschlenen, naar de tien meter hooge platform omhoog getrokken. Daar worden de water-jacketsovens geladen met eris, alwaar het gesmolten wordt. Het wordt van vreemde stoffen gezuiverd, en het smeltend koper komt lang onder uit, wordt gegoten In groote vormen en weer automatisch per wagon weg ge bracht naar de afkoelplaatsen. Ook de machienrkamer Is een werkweerdig iets. Daar Immers wordt de onafzienbare kracht Een Knnadeesch blad geeft op die vraag het volgend antwoord, waar er voorzeker veel waarheid in ligt Omdat het volk niet spaart. Omdat er aan het volk geen voorbeeld van spaarzaamheid wordt gegeven. Omdat er te veel verbruikers zijn, en ir verhouding te weinig voortbrengers. Omdat er te veel lediggangers zijn. Omdat er te veel schuimers ziin. Omdat er geene eerlijkheid bestaat, Omdat de weelde te grooot is. Omdat er te veel lekkerbekken zijp. Omdat er te veel hoogmoed is. Omdat men den dienaar, van den meester niet onderschelden kan. Omdat men geen onderscheid ziet tus schen den bediende en den patroon. Omdat men te veel wierook brandt, en te weinig kaarsen. Omdat de man te veel gekleed gaat, en de vrouw riet genoeg. Omdat, voor een man, zich te overdreven kleeden, schadelik is Omdat zich bijna niet kleeden voor de vrouw, nog meer kost. Omdat men, niet rijk zijnde, toch een goed leventje leidt 1... Maar ook tante drong aan, dat ze haar plaats weer Innemen zou en toen deed ze het. Pauline kondigde den bezoeker aan. Van Waveren trad binnen. Hij groette mevrouw en de dochters als oude kennissen. En op hartelijke wijze sprak hij mijnheer van Her teloo aan. die dan zijn nicht voorstelde. Van Waveren sprak Vlaamsch maar mevrouw trachtte dadelijk het Fransch in te voeren. Blijkbaar vreesde ze, dat Van Waveren veronderstelde, hoe de van Herte- loo's liever Vlaamsch gebruikten. Ik sla het liever in de eigen taal, zei de heer des huizes lachend, tot ergenis van zijn dochters. En Van Waveren was van dezelfde meening. Fransch spreken, 't is of ik dan in een ongemakkelijken frak zit, die me prangt, hernam van Herteloo. Eigenlijk is het een dwaze gewoonte in onze standen om een vreemde taal tot de eigene te maken, erkende de bezoeker. Geen enkel ander volk doet dat. 't Vlaamsch is zoo lomp, beweerde Blanche. Omdat we het niet zuiver hebben lee ren spreken, hernam Van Waveren. In Ne derland klinkt onze taal heel anders. Maar hoe vervreemdt men ons op school van de eigen taal Daar schuilt het kwaad. Mevrouw begon over het weer Het ge sprek over de taal beviel haar niet. En dan verklaarde mijnheer Van Waveren het eigenlijk doel van zijn bezxiekHij han delde over het rooien van bosch en het maken van een uitweg, waarv<)or hij gaarne een stukje land van mijnheer van Herteloo j koopen of voor een ander verruiten zou. We moeien elkaar helpen, waar we kunnen, zei de heer van Herteloo, en 't beste is, dat we eens tot aan de plaats gaan. We zullen het dan spoedig eens zijn. Mevrouw van Herteloo keek wat ver stoord. Waarom moest haar echtgenoot zoo bruusk een eind maken aan dit bezoek, met zooveel gretigheid afgewacht Van Waveren was onmiddelijk gereed om den heer van Herteloo te vergezellen. Maar mevrouw wist dadelijk raad. Wel ja, wandel eens tot ginder, her nam ze. Ett man, breng mijnheer Van Wa veren dan mee tetug I Ik zal u met de koffie wachten. Waar ik wil u geen overlast aandoen zei de bezoeker. O er is geen kwestie van last. Gij zult ons een groot genoegen doen als ge hier koffie komt gebruiken. Gaarne neent ik uw vriendelijke uit noodlging aan, verzekerde de heer Van Waveren. Van Herteloo stond op. Dan vertrekken we maar dadelijk, stelde hij voor, en we zullen de zaak vlug regelen. Ik dank u voor al uw welwillendheid, betuigde Van Waveren. Mariette, gaat ge mee vroeg oom. Ge zult dan dien kant ook eens zien. Dit viel mevrouw weer tegen, en druischte 'tegen haar geheime plannen in. j Maar dat toonde ze niet, want ze zei I Wel ja, Mariette, het is ginder zeer schoon. En Serafine en Blanche, houdt uw nicht gezelschap Het is prachtig weer voor een wandeling. En ik verwacht uw dan allen op de koffie. Een groot TOMBOLA zal worden uitge schreven ten voordeele van het katho'lek onderwijs der stad Meenen, waaraan meer dan 100 prijzen gehecht zijn, ier gezamen lijke waarde van 10.000 fr. Loten ter waarde van 1 fr. zullen vanaf 1 April op ieder ge meente der provincie West-Vlaanderen ver kocht worden Gezien het edel doel dezer tombola en den grooten nood waarin som mige dezer scholen verkeeren, wordt vast gerekend op een doelmatige deelneming aan dit liefdadig werk. Giften in geldspecie of prijzen in natura worden met dank aange nomen. Deze gelieve men te zenden aan het adres van Mr. Ameye A., schoolbestuurder Kerkstraat, 16 te Meenen. Postcheckre- kering. Nr 118705. Woensdag t amiddag werd M.Poincarré in de Fransche Kamer in mhidetheid gesteld. Niettegenstaande de heer de Lasteyiie de kwes ie van vertrouwen gesteld had, ver- zond de Kamer, bij de hespreki g der wet op de pensioenen, het regeeriogsontwerp met 271 tegen 264 stemmen naar de com missie. De h eren Lasteyrie, Strauss en Vidal, die zich op de regeeringsbanken bevonden, ingen heen en de voorzitier Landry hief de vergadering op. Daarop is het kabinet afgetreden. De oor zaak van het conflict ligt in het hei stel van den frank. De heer LasUyrie wilde het pond tot 60 fr. doen dalen. D> Frai sche Kamers van koophandel waren daartegen en Poin- carré was met hen. Men voorziet evenwel een nieuw Kabinet Poincarré. De tram- en autobusstaking die sedert lang in de lucht hing, is Zondag te Londen uitgebroken. Bij de tramwegen was de sta king algemeen. Geen enkele wagen kon uit rijden. Wat de autobussen betreft, gold hetzelfde voor de London General Omnibus Company, welke bijna alle wagens in bedrijf heeft. Slechts een paar honderd z. g. pira ten (partukuliere autobussen) verrichter nog dienst. Uit Jerusalem komt de tijding toe dat te Jaffa, onbekenden vuurschoten gelost heb ben op twee Joden, die gekwetst werden. Terwijl de policienaar de daders zocht, werd er op drie Araben geschoten zij werden eveneens gekwetst. Een Jood en een Araab zijn aan hunne wonden overleden. De express Luxemburg-Bazel is Maan dag nacht om 2 uur in de statie van Bene- stroff op een goederentrein geloopen. Er zijn 5 doGden en 10 gekwetsten. Nade re bijzonderheden ontbreken vooralsnog. Op zeven mijlen van Abouklr (Egypte), was eene vlotmijn verzeild geraakt tusschen eene visschersvloot. Een der scheepjes bot ste op de mijn, die met vreeselijk geweld ontplofte Vijftien vis=chers werden gedood. De Kamer van Volksvertegenwoordi gers der Vereenigde Staten heeft tien mil lioen dollar toegestaan voor aankoop van levensmiddelen ten behoeve van de vrouwen en kinderen in Duitschland. Eerst en vooral Christenen,vervolgens zult gij haar een goed en grondig onderricht geven. Leert haar een passend maai bereiden, wasscnen, strijken, kousen stoppen, knop pen aanzetten, haar eigen kleuren snijden, haar brood bakken. Doet haar verstaan dat een katoenen kleed dat men betaald heeft, beter staat dan een zijden kostuum waar nog schuld op rust. Zegt haar dat een frank uit honderd cen tiemen is samengesteld, en dat men niet meer mag uitgeven dat- men heeft. Houdt haar dikwijls voor oogen, dat een eerzaam werkman, met een voorschoot en in hemdsmouwen, hondermaa! meer te ach ten is, al bezit hij ook geen duit, dan een dozijn domme jonge heertjes. Tracht haar liefde in te boe/emen voor bloemen en in 't algemeen voor alle werken van God. Gij kunt haar ook nog piano en schilderen laten leeren, en ze mag best letterkundige lessen krijgen. Laat haar ook nog leeren ijdelen schijn te verachten, en dat haar ja, ja zij, en haar neen, neen. Wanneer het oogenblik daar Is om haar uit te huwelijken, overtuigt haar dat het ge luk iu een huisgezin niet afhankelijk is van fortuin of stand van bruidegom, maar van zijne zedelijke hoedanigheden en van zijn karakter. Indien gij haar dit alles goed voorgehou den hebt, en zij u heeft begrepen, weest dan verzekerd, dat uwe dochter gelukkig zal zijn en haar weg zal vinden. aEUrtSKRONiJK medegedeeld door de Bank TRANSINTER. Compagnie du Kasaï. Het kapitaal van deze maatschappij is van 2 000 000 fr. en bestaat uit 8000 kapi'aal aandeden en 4.020 winstaandeeieti zonder nasmwaarde verdeeld in honderdsten. Niettegenstaande het gering kapitaal der Compagnie du Kasaï is zij concesslonnarls van 1° In het noorden 3.500.000 Hectaren ge legen in de kom van den Aruwini. 2° In het zuiden 22 000.000 Hectaren. Uit ieder dezer twee concesslen heeft de maatschappij hetrecht 200.000 H. mijngrond uit te baten gedurende 90 jaren. De maatschappij die in het begin eene handelsinrichting was heeft nu als doel nij- verheid's en landbouw's uitbatingen, uit- De dochters begrepen den wenk en maakten zich gereed. Maar tante, kan ik u niet helpen vroeg Mariette. Neen kind.. Ik heb Immers mijn dienst bode. Geniet van het schoone weer. De winter zal lang genoeg duren Zoo vertrokken de diie dames met de beide heeren. Vau Herteloo en Van Waveren stapte vooruit en de eerste begon druk te redenee ren over land en boschontginning Het was of hij in zijn ouden doen van zaken terug keerde, of hij zich plots bevrijd gevoelde uit het eentonige renter.iersleven, dat hem tot werkeloosheid doemde. In zijn hart benijdde hij dezen jongen man, die nog vooraan in h< t leven stond en aller lei plannen had en arbeiden mocht. En van Herteloo zag plots de kans ook bezigheid te krijgen, een zaak van iandontginning op te zetten, wat te boeren en handel te drijven. Mariette ging tusschen haar nichten. Blanche zei geen woord. Ze was meegeko men, om te verhinderen dat de heer Van Waveren zich alleen met haar nicht zou be moeien. Alleen Serafine had recht op zijn belangstelling, 't Was al genoeg, dat die weeze binnen het huis gedrongen was. Ze mocht nu geen beslag leggen op een van mama's huwelijkskandidaten. Blanche steunde dus haar zuster. Serafine sprak wel, ofschoon tegen haar zin. Ze was nijdig geweest, omdat haar vader alleen Mariette had meegevraagd. Zoo volgden ze de heeren over een bin nenweg en dan in het bosch. Mariette bewonderde de statige dieef. O, gaarne bad ze hier alleen rond gedraald. Ze voelde het reeds dat ze bij haar nichten niet welkom was. Ze zou haar gezelschap niet opdringen. Liever ware ze thuis geble ven dan zoo te wandelen, met gedwongen, vormelijk gesprek. Zelfs begreep ze waarom tante Blanche en S°rafifle mee had gezonden Dacht men nu, dat zij al dadelijk vertrouwelijk zou worden met dlea vreemden heer Van Herteloo en Van Waveren bereikten de plaats, waarover onderhandeld moest worden. De jonge man gaf zijn verlangen te kennen. En het duurde niet lang of de heeren waren het volkomen eens. Van Waveren toonde zich zeer dankbaar voor de hem bewezen welwillendheid. - Als ik u epn plezier kan doen, zal ik waarlijk gelukkig zijn, verklaarde hij. Wel, antwoordde van Herteloo, gij brengt mij op de gedachte mijn bezitting ook productiever te maken Ik haat het niet doen. En ik zou me hier arbeid kunnen be zorgen. Nu wegen soms de dagen op me als lood. Ik moet nog eens over alles nadenken, en kom ik tot een besluit, dan hoop ik op uw raad en voorlichting te mogen rekenen. Heel gaarne zai ik u in alles behulp zaam zijn, verzekerde Van Waveren. En nu de zaken afgehandeld zijn, moeten we toch eens bedenken, dat er dames in ons gezel schap zijn. Hij wendde zich tot de meisjes en keek bij die woorden Mariette aan. Dit ontging Blanche en Serafine niet en de nijd laaide op. - Ik ben blijde, dat dit een gelegenheid is tot nadere kennismaking hernam de jonge man. Eigenlijk heb ik hier ook een eenzaam leven. Na het weik mag men ontspanning hebben. Ik hoop u allen weldra op 't Kapel- lehof te zien. (Vervolgt).

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1924 | | pagina 1