De Kapel Bosch
HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD
Nieuwsblad voor Poperinen Omstreken.
Naar Lour des
Politici^ O ver zich t.
15 Centiemen
2i<- Jaar. M 20
GEDACHTEN.
g lofisiMCttSnirawitw
Der noersn MOrtigi.
Apotheek Frans Van de Plas
ïn 't Buitenland.
Een kwade hand
Sassen-Vaagste,
Zondag- 18n Mei 1924.
Het Jubileum van
Z E, KARDINAAL R/IERCSER
i M
GEEN MEESTERS MEER
KIEZINGEN IN FRANKRIJK
op Zondag laatst
In de kamerafdeelingen.
Nieuwjaarsgift.
ufoe vloot
Het gezinsioon.
De kwestie van Zeebrugge.
Moeilijkheden in de Roer
Hebben wij nog een leger
Het Vlaamsch in Fransch Vlaanderen.
Het proces Coppée.
Abisasies^rijs
per Jaar
la Stad fr. 6.50
to Balgi« 8.50
BuiteaUad 13.00
Uitgever
Drukkerij,
Papierhandel,
15, Gaötituiastfa&t,
PQPERlftGHE
Telefoon nr 9.
PoiteïsokiekeniBg
i' 15570.
PKIJS
BERICHTEN,
VERNOOPiNCEl,
Katie iniassciiiBg
o.6o cpj per regoS.
2 en 3 inl. o.5o ctu
VONNISSEN,
ï.5o fr. per regel.
RCUWBERICHTEN,
5 fr. voor io reg.
Herhaalde Annoncen
prijzen op unviMg
Alle annoncen zijn
vooraf te setalen
en moeten voor den
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten tegen
den Vrijdag noen.
SWKi&dt Jute; Uitrei Jau armueile.
Rat laven is g«en raat alhier
Geen wapenéSlstand vragen
Het leven heetde krijgstemier
Tot Én Gods handen drager-
Hel huisgezin is de steunpilaar der tnaatsc,
pijstrijden wij daarom met al onze kracht U
de onzedelijkheid, die het huisgezin ondern
en de samenleving met ontbinding bedreigt.
De ouden zal men eeren
De jongen zal men leeren
De wijzen zal men vragen
De dwazen zal men verdragen.
Op Maandag 12 Mei laatst heeft het
Katholiek Belgie het gouden jubileum van
Z E Kardinaal Mercler gevierd te Mechelen.
Bij deze gelegenheid werd aan onzen
Kardinaal hulde gebracht niet alleen door de
hoogste waardigheidsbekleders van Kerk
en Staat uit ons land, maar ook deze van
talrijke vreemde landen waar Z. E. Kardi
naal Mercier duizenden bewonderaais en
vrienden telt.
Onze Kardinaal werd geboren den 21 No
vember 1851 te F.igenbrakel.
Den 5 April 1874 werd hij tot Priester
gewijd en het is het 50-jarig jubileum zijner
priesterwijding dat thans zoo luisterrijk
gevierd werd.
Ia October 1877 werd de Eerw. Heer
Mercler benoemd tot leeraar in de Wijsbe
geerte aan het Ki-in Seminarie van Meche
len. Als professor verwierf hij ai spoedig
vermaardheid.
In 1882 werd hem de taak opgelegd de
Wijsbegeerte volgens den H. Thomas te
onderwijzen te Leuven. Dat was het ver
langen van Z. H. Leo XIII.
Het Gesticht Leo XI11 za! steeds een blij
vende gedenkenis zijn hoe hij zich van de
taak gekweten heeft die hem te Leuven
opgelegd werd. Zijn leeraarswerk van dien
tijd was reeds voldoende om hem een
wereldfaam te bezorgen. En toch had de
Heer hem tot gr oiere daden voorbeschikt.
Op 25 Maart 1906 werd Mgr Mercier tot
Aartsbisschop van Mtchelen gewijd en een
jaar later werd hij als Kardinaal door den
Paus in het Heilig College opgenomen.
Op den dag zijner bisschoppelijk wijding
zegde Mgr. MercierIk wil mij gansch
ten dienste stallen van Christus. Zoolang ik
ademhaal, zal het zijn om het geloof en de
belangen der kerk in mijn land te verdedi
gen En hij koos als wapenspreuk Apos
tolus Jesu Christ!, Apostel van J zus-
Christus.
God weet hoezeer Mgr. Mercier altijd de
belangen van Kerk en Staat behartigd heeft.
Steeds is hij Apostel van Chrisms gebleven.
De apostolische ijver van Belgit's hoog-
vereerden Primaat kende geen perken, be
woog zich op velerlei gebied, sfr-efde
onverpoosd en onverdroten naar het één»,
naar het groote doelde bevestiging en uit
breiding van het Rijk Gods onder de men-
schen.
Was Kardinaal Mercler gekend en ge
waardeerd in zekere geleerde kringen, was
hij geacht en bemind als volksgeliefde Kar
dinaal van Mechelen, toch is het feitelijk de
wereldoorlog die hem aan zijn volk, zoowel
als aan de massa van de buitenwereld heeft
doen ke-nen in zijne volle grootheid.
Wie heeft niet geweend en gejuicht meteea
bij het Lezen van den Kerstbrief van 191!
door Kardinaal Mercier uitgegeven en die
zoo treffend den weerklank was van ons ge
schokt gemoed
Voor ons Westland waren de heerlijke
dadén en de fiere houding van Kardiaaai
Mercier mfn gekend gedurende den oorlog.
Maar nu toch weten wij dat hij de sluwheid
van den overweldiger beschaamd heeft, met
voor het oog der wereld zijn barbaarsch op
treden te brandmerken. Nu weten wij genoeg
wat Kardinaal Mercler gedaan heeft om den
nood der arme Belgen te verlichten, hun
moed te schragen en hen met onwankelbaar
betrouwen te bezielen.
Hij zelf was met een zoet en onwankel
baar vertrouwen bezield en midden zijn be
proefde volk blijvende heeft hij met geduld
deD grooten dag van de verlossing van ons
Vaderland afgewacht.
De groote naam, welken Kardinaal Mer
cier over de geheele wereld geniet, maakt
onafscheidelijk deel uit Belgie's eereschat
Van uit ons verre Westland sluiten wij
ons eerbiedlglijk aan bij de hulde dia ge
bracht wordt aan Den Grooten Kardinaal
Mengelwerk van «De Poperinqhenaar» 14
ROMAN
door Ac. HA.IV»
Zouden we niet met het rijtuig gaan
vroeg madam van Herteloo.
Neen, neen, 't is al de moeite niet...,
zoo'n klein eindje.
Maar voor de deftigheid.
Tut, tut, daar loopen ze bij van Wave-
ren niét achter Van (complimenten zijn ze
niet gediend... En al die moeite aan in
spannen.
Er zijn geen meesters meer 'lijk vroe
ger... Zoo leeren de ketters, maar zij
dolen...
Sedert den oorlog zijn er veel kinderen
verwilderd, dat is waar Ruw zijn zij gelijk
b schmanneker.s, vechten lijk negers, vloe
ken lijk bandhonden, stelen lijk raven, snoe-
en I jk musschen, drinken lijk trechters en
lansen tegen hun haar omhoog De praat
tie onder het aankomend volkje verteld
wordt zou een buildrager doen bioozen, Zif
kennen den bovenkant, maar ook den onder
grond van 't leven en als de meester in de
school van verre naar sommige zaken wijst,
pinkoogen zij tegen eikaar dat zij daar zoo-
v el van weten als de meester zelf En ten
slotte zijn zij niet meer bekwaam om een
postkaart te schrijven zonder fouten..
Bij wien ligt de schuld Bij de mees
ters beweren sommige ouders In onzen
jongen tijd, dan was 't wat anders. Danj
hadden wij ontzag voor den meesters, Als
wij hem van verre zagen, pakten wij al naar
ons muls, en als wij er geen hadden, dan
zouden wij aan ons haar getrokken hebben
of zelf een krulsken gemaakt. Die kon met
ons doen wat hij wilde. Wij leerden ons
lessen en maakten ons huiswerk wij waren
op tijd in de school en gingen er treffelijk op
rang uitwij waren bang van kattekwaad
te doen voor en na of aardlgen praat te ver
tellen want als de meester het vernam,
kregen wij het warm en zouden door den
grond gezonken zijn. Wij kwamen geleerd
uit onzen schooltijd... Maar nu! nu laten
de meesters de kinderen betijen en loopen
waar ze willen Er zijn geen meesters meer
Komaan De meesters zijn lijk voor
heen maar de ouders zijn niet meer lijk
vroeger. Er zijn geen ouders meer 1 En als
kinderen verwilderen, dan ligt de schuld
grootendeels aan de ouders.
Als gij In uwen joegen tijd de kant klaar
zaagt sloeg gij ook wel over de streng. Maar
vader en moeder waren er vlug bij. Die
zorgden voor de opvoeding van hun kinde
ren, die steunden de meesters, die werkten
met hen samen.
Toen kreegt gij 's Zondags twee center
zakgeld, één cent in den voornoen na de
hoogmis, en één 's nanoensna het Lof. Daar
moest gij mee zien toe te komen, en kondt
anders maar aan uw vingeren zuigen.
Thans rammelen de zakken van de sna
ken van dikke nikels en komen er verom-
melde briefjes uit hun vestzak boven thans
kunnen zij s loepen naar hartelust.
Toen mocht gij in 't geniep een kastactj#
uithollen, er een steel in steken van beziët-
hout, en e- drooge eiken blaren of varens uit
smooren ofwel «en ouden parap u op zolder
aftakelen en de baleinen van sponsriet roo-
ken, dat ge er groen en geel van werd Maar
als vader en moeder het roken, moest ge bet
hazenpad kiezen.
Thans halen de jonge gasten hun pak
sigarretten boven, en rooken dat de damp
langs hun neusgaten uitvliegt, in 't zicht van
vadar en moeder.
Toen had gij geen leelijk woord durven
zeggen, of vader had u de lenden afgeslagen.
Thans mogen de kwaadsten vloeken lijk
nen vrachtvoerder en gemeenen praat ver
tellen, waar ge de boomen van zoudt op-
loopen.
Toen holdet gij ook wel eens de straat
over en de velden door om de koeien te
treiteren in de wei of het koren omver te
loopen maar met den daver in 't lijk kwaamt
ge naar huis, want ge beefdet voor de ram
meling.
Thans mogen de kinderen ruffelen zooveel
het hun lust, loopen met wien 't hun be
lieft, laat over de straat ravotteren zoolang
het hun aanstaat. Vele ouders zijn blij dat
ze onder hun oogen uit zijn, dan hebben zij
er geenen last mee.
Toen zat ge vol angst en vol schrik als g«
in de school iets mispeuterd badt, en de
meester dreeg het thuis te zeggen want g#
wist dat ge van vader priepel kreegt.
Thans lachen de kwanten den meester in
zijn gezicht uit, als hij spreekt van aan vadsr
hun boeksken open te doen, en spotten
Die trekt zich daar niets van aan 1
Toen moest ge thuis, na de klas uw les
sen leeren en uw werk schrijven, en werden
uw lessen afgevraagd en uw werk nagezkn
En was 't niet in regel ge mocht niet naar
bed.
Thans kijken vele ouders er niet naar om,
of hun kinderen thuis nog leeren of niet en
weten ze misschien zelf niet, dat de kleinen
huiswerk meekrijgen.
Neen, neen, meesters zijn er nog wel ge
lijk voorheen, maar geen ouders vele
ouders zijn geen opvoeders méérzij zijn de
schuld dat hun kinderen verwilderen.
Th Van Tichelen.
ter gelegenheid van zijn gouden Priester-
Jubileum «n wij bidden God dat hij zijnen
dienaar, Z. E. Kardinaal Mercier, nog vale
jaren aan onze liefde zou mogen bew' ren
Frans van Wavéren stond al op den uit
kijk, maar zoo, dat men hém zelf niet kon
zien. Eindelijk bemerkte hij het gezelschap
van Herteloo. En zijn hart bonsde
Mijnheer en mevrouw... en dan maar
twee dames, zei Frans teleurgesteld. Wat
mag dat beteekenen
Maar hij blikte scherper tusschen de
hsester3.
Ja, er ontbreekt er een. En wie is de
afwezige vervolgde hij bij zich zelf. Hebben
ze haar waarlijk thuis gelaten.
Doch toen de familie van Herteloo wat
dichterbij getreden was, hernam Frans op
geruimd
Gelukkig is zij er toch bij. Nu ben ik'
tevreden. Neen, van Herteloo zou haar niet
achteruit zetten.
Haastig liép hij door het park naar huls,!
Mijnheer vaa Waveren, vader, was een
vriendelijke oude heer, eenvoudig In manie
ren en kleeding, nederig van karakter. Hij
bezat een flinke ontwikkeling. Zijn vrouw,
wat statiger in uitzicht, hield toch ook niet
van grootdoenerij. En het liefst bleef ze met
haar echtgenoot binnen de grenzen van
't Kapellehof.
De kinderen waren In eenvoud opgé-
bracht, en in eerbied voor den arbeid. Voor
hun onderwijs hadden de oudérs echter nooit
op kosten gezien. Zoon en doehter waren
flink ontwikkeld.
De ouders zaten nu in de gezellige, met
smaak bemeubeleerde voorkamer van het
sierlijk kasteel. Van hier genoot men een
prachtig uitzicht op h°t voorpark en den
grooten weg en bij klaar weer kon men heel
in de verte door een open ruimte tusschen
boomgroepen den O tze Lieve Vrouwetoren
en het belfort van Brugge ontwaren.
Mathilde maakte nog het een en ander in
de keuken met de twee dienstboden voor het
bezoek gereed. Ze was eindelijk klaar en
kwam in de hal juist toen Frans van zijn
geheimzinnig tochtje binnen trad.
Hij, zijt ge klaar, Mathilde vroeg hij.
Ja.
De familie is ginder ook. Ze zijn er
juist op den bepaalden tijd, zooals we afge
sproken hadden.
En het nichtje is er toch bij vroeg
Mathilde guitig.
Och, ze zal wel mee komen, denk ik.
Waarom zou ze thuis blijven.
Percies of ge het nog niet eens afge
loerd hebt Ik zal van middag eens scherp
op u letten. Fransje. Dan weet ik straks wel s
zeker, dat ge dol verliefd zijt.
Ik ga de familie tegen tot aan het hek.
Dat Is beleefd, hé
De omzendbrief waarbij aan de Staats-
kommisssrissen bij de Rechtbanken voor
oorlogsschade, opgelegd wordt, voortaan
alle vergoeding voor wederbelegging te
weigeren aan alle boeren,die eenige oorlogs-
winstbelasiijg betaalden, heeft eene groote
O' schudding in de landbouwmiddens ver
wekt. Begrijpelllk want al konden onze
boeren herhaaldelijk ondervinden dat zij bij
den Dienst voor Oorlogsschade op geen
beste blaadje staan, aan dergelijken on-
'•'erantwoordelijken uitzonderingsmaatregel
hadden ze zich toch niet kunnen verwachten.
De Belgische Boerenbond heeft veront
waardigd verzet aangeleekend tegen deze
beslissing welke hij onwettelijk, onrecht
vaardig en willekeurig heet.
Naar wij vernemen deeien sommige
Rechtbanken voor oorlogsschade in dezelfde
meeningen weigeren zij voorsteden in den
zin van den gewraakten omzendbrief door
de Stnatskommissarissen opgemaakt te
bekrachtigen.
Flink zoo
Dat geeft ons hoop dat ten slotte de
Mi ister van Economische Zaken bij wien,
op dit oogenblik, door enkele Katholieke
Boerenvertegenwoordigers voor intrekking
van bewusten maatregel gepleit wordt,
gehoor zal geven aan den billijken eisch
onzer landbouwers en zijn verantwoordelij
ken Hoofdstaatskommissaris last geven zijn
onbiilijken maatregel te herroepen
Opvolger van S. VANDEN BERSHE,
Bertenplaata, 8, (Kleine Markt),
- SP O P E K I fi II E
Voor 't oogenblik kennen wij 574 uitsla
gen op de 584, welke moeten binnenkomen.
Ontbreekt nog 1 uitslag voor het Noorden,
de 9 andere zetels zijn die, waarvoor in de
bezittingen gekozen wordt.
Uittr. Nieuwe Totaal
Conservat. 7 4 11
R«publ. 91 46 137
Linker republik. 70 22 92
Ral. en onafh rad. 23 11 34
Rad. soc. 49 78 127
Onafh. rad. 22 17 39
Communisten 5 24 29
Gtunif. soc. 43 58 101
310 260
570
Er is balloteering voor 4 zetels.
De balans van winsten en verliezen kan
aldus opgemaakt worden
De conservatieven winnen 2 2etels en
verliezen er 17.
De republikeinen winnen 24 zetels en
verliezen er 88
De linker republikeinen winnen 14 zetels
en verliezen er 77.
De onafhankelijke radicalen winnen 9
zetels en verliezen er 23.
De radicaal-s >clalisten winnen #6 zetels
en verliezen er 16.
De onafhankelijke socialisten winnen 15
zetels en verlieren er 16.
De g; u;ifleerde socialisten winnen 58
zetels en verliezen er 10.
De communisten winnen 24 zetels en
verliezen er 7.
Onder de gekozenen vinden wij Marty
r.ud-marinaofficler die de manschappen tot
muiten opstookte en Malvy, de rechterarm
van Caillaux Jacques Dotiot, die in 't ge
vang een straf uitzit om militairen tot onge
hoorzaamheid te hebben aangespoord.
De overwinning der radicaal-socialisten
wijzigt plots den politleken toestand. Het
ministerie Poincarré zal blijkbaar moeten
aftreden. Poincarré bezit in de Kamer geen
meerderheid meer, welke hem toelaat in
't binnen- of 't buitenland, met gezag op te
treden.
Men voorziet dat hij met 1 Juni van het
bewind zal aftreden. Het nieuw bewind zou
over eene meerderheid van 30 stemmen
beschikken.
Men voorziet een kabinet Herriot met
Briand aan Buitenlandsche Zaken en Pain-
levé als ondervoorzitter.
VLAANDERENS BEDEVA ART,onder Ae
geestelijke leiding van Pastoor BRUL00T.
gaat naar Lourdes van den 4 tot den 12
Augustus.
De reiskaart, heen en teug uit Kortrljk,
kost 250 fr. in 3* klasse, 385 fr. in 2« klasse
(Belgisch geld).
Wie inlichtingen begeert schrijve op het
volgend adres Bureel van Vlaanderens
Bedevaart, Plein, 13, A, Kortrljk.
Zoo'n eerbewijzing.
Ik doe het voor mijnheer van Herteloo
natuurlijk, die een goede, ronde kerel is.
En voor 't nichtje...
Wel voor haar ook nog, maar voor de
andere dames niet. Een der dochters ont
breekt op 't appel.
El, hoe weet ge dat zoo
De broer bloosde. Ja, hij had zich ver
sproken.
Of ge dus het groepje reeds bespied
hebthernam Mathilde lachend. O, ik ken
u zoo goed. Ge waart van morgen wat
zenuwachtig en dat was alleen ongerustheid,
dat het nichtje niet zou mee komen. Maar
ru hebt ge zekerhèld, hé Ik behoef u niet
meer te bekijken... ik weet reeds dat ge
verliefd zijt. 'k Zal u niet langer ophouden.
Qe zijt nieuwsgierig zooals alle vrou
wen, schertste Frans. Een algemeen gebrek.
8e hebt zoo gaarne, dat ik u daarmee
plaag, nietwaar I
De jonge man verliet de woning, want het
gezelschap vertoonde zich reeds ginds aan
het buitenhek. Frans trad het tegemoet.
Hartelijk begroette hij eerst van Herteloo
en Mariette, die voorop kwamen, dan wend
de hij zich tot mevrouw en Serafine.
En jufvrouw Blanche is niet meegeko
men v roeg hij uit beleefdheid, ai bleef hij
in werkelijkheid onverschillig voor deze
afwezigheid.
Och, mijn oudste dochter had hoofd
pijn en moet dan veel in de lucht zijn. Ze
heeft zich laten verontschuldigen, antwoord
de mevrouw van Herteloo.
Frans van Waveren ging nu aan de zijde
van Serafi-'é, wat de moeder al dadelijk veel
deed. Zoo leidde hij de gasten naar
De Kamrrafdeelincen hebben het wets
voorstel verworpen, ingediend door M. Jen-
nissen, waarbij toegelaten wordt het huwelijk
te verbreken indien een der echtgenooter
aan geesteskrankheid lijdt. S elaiisten en
Liberalen stemden ervoor.
Het wetsvoorstel waarbij de B Igen die
buiten het land wonen hun kiesrecht mogen
behouden werd verworpen.
Het wetsvoorstel op de vereenvoudiging
van de proceduur der echtscheiding, dat
door den Senaat reeds werd goedge keurd,
werd aanvaard.
Elk jaar wordt in de Katholieke dagbladen
van ons land eece inschrijving geopend dit
als Ni uwjaarsglft gegeven wordt aan Z H.
den Paus.
Dit jaar bedroeg deze som 190 duizend fr.
Zij werd deze week door eene delegatie van
Belgische journalisten aan den H. Vader
overhandigd.
De Heilige Vader sprak met innige vriend
schap over Belgie. Hij verzocht d" dagblad
schrijvers aan de Belgen te zeggen hoezeer
Hij hen bemint en hoe vurig Hij hun alle ge
luk toewenscht.
Hij prees Mgr. Mercier ter gelegenheid
van de Jubelfeesten die dit jaar voor hem
gehouden worden.
De kamerbespreking over onze oorlogs
vloot heeft dit gevolg gehad dat alwie nog in
de goede meening was dat de 15 millloen die
Belgie aan zijne vloot reeds besteed heeft tot
iets gediend hadden, dat hij nu die over
tuiging gerust mag laten varen.
M. Marck heeft In een stevig betoog be-
bewezen van welke kleine beteekenis onze
oorlogsvloot maar is.
De schepen, die wij als oorlogsbuit van
Dultschland gekregen hebben, werden ver
kocht of zijn onbruikbaar.
De bemanning bestaat uit 26 officiers en
70 onderofficiers. Daarvan zijn er 2 die als
kapitein echte zeevaarders zijn en 3 hebben
de leergangen eener zeeschool in Frankrijk
gevolgd. De an iere kennen van varen het
eerste woord niet.
En die moeten onze matrozen de gehei
men der zee leeren kennen
Het instructie persooneel bestaat uit
Fransche officieren. Eenige ervan hebben
Vlaamsch geleerd om hun onderwijs aan te
vullen. Dit strekt hun ter eere maar dat is
toch geene oplossing die de Vlamingen vol
doening kan schenken.
De matrozen werken van 's morgens tot
's avonds. Als hun dienst zal ten einde zijn
zullen zij als goede knischvrouwen dienst
kunnen doen. Maar op zee varen Dat zal
er ver van zijn.
En die oorlogsvloot, waarvoor moet zij
dienen Geheel plechtig werd verklaard
om onze kust te verdedigen.
Maar tegen wie zal zij dit wel doen
Zeker niet tegen Amerika of Japan ook
nfet tegen Engeland, want wij weten genoeg
wat de Engelsche vloot kan In een uur zou
onze speelding-vloot kort en klein gemaakt
worden.
Mogelijks tegen Frankrijk. Och kom, de
geschiedenis leert ons dat Frankrijk, geheel
goed den weg kent om ons langs het land
aan te vallen.
Voor Holland en Dultschland Die heb
ben ook veel meer kans bij ons langs onze
landlijke grens in te komen.
Men vraagt zich vruchteloos af wat onze
<*>rlogsvloot ooit wel zou moeten doen.
Onze kust moet toch beschermd worden-
Heel zeker, maar dat kan men met ver
sterkingenen verdedigingen van op het land.
En de beste verdediging is nog vriendschap
met degeburen.
M. Marck vroeg terecht of onze oorlogs
vloot,waarvan alles fransch was,van de bo
dems tot het personeel, haar reden van
bestaan niet vond in liet geheim Fransch-
Belgisch militair verbond waarvan wij niets
meer dan het bestaan kennen.
Ontegensprekelijk int het sociaal begin
sel van het familleloon veld, niet alleen
onder de werklieden maar ook bij de werk
gevers.
Van parlementaire zijde is thans een mel
denswaardige poging op touw gezet om
langs wettclijken weg het beginsel van het
gezinsioon in de private nijverheid te doen
invoeren. Dit wetsontwerp zegt dat eene
bepaling betreffende de gezinsvergoeding
zou opgenomen zijn in de las»kohieren van
's Rijks werken, In de kamerafdeelingen
verwierf het schier algemeene bijtreding.
Die poging is beschtiden, maar zal onbe
twistbaar doelmatig zijn.
Hopen wij dat het princiep van het gezin»
loon spoedig alien tegenstand zal overwin
nen, om dan eene algemeene wet ofwel
mogelijk ofwel overbodig te maken.
«genoegen
fro wttelng
En al dadelijk toonde het echtpaar van
Waveren zijn eenvoudige hartelijkheid.
Zooals het op boerderijen het gebruik was.
kwamen ze, ofschoon ze een kasteel bewoon
den, de bezoekers op den drempel verwel
komen. En ze deden het welgemeend.
Van Herteloo had den ouden heer rseds
ontmoet. Allen maakten nu echter kennis en
In de kamer ontmoeten ze Mathilde.
Ieder nam plaats en Frans zat tusschen
mevrouw en Serafine. Hij had zelf dien stoel
gekozen.
Hij had nu echter Mariette tegenover zich,
die Mathilde en mevrouw van Waveren tot
buren had.
Ik moet u eerst en vooral nog eens
hartelijk danken voor uw welwillendheid bij
den ruil van gronden, zei de oude heer van
Waveren tot mijnheer van Herteloo.
Maar dat is dan al de tweede maal,
sprak deze. Kom, kom, goede geburen be
wijzen elkaar immers gaarne een dienst. En
ik ben al rijkelijk beloond want door de ken
nismaking met uw zoon ben ik er toe ge
raakt, ook een bedrijf aan te vatten. En ik
voel me een heel ander mensch, nu ik werk
voor mij zie.
't Renteaieren bevalt u niet
O, zwijg er van Dat leeg loopen heele
dagen... het is of ge op uw dood zit te
wachten. Zij, die op zulk een rust hopen,
weten waarlijk nfet, wat ze wenschen.
Zoo doende kwam het gesprek op den
landbouw en de boschontginning.
Het viel mevrouw van Herteloo zeer tegen
jdat men Vlaamsch sprak. Ze trachtte nu en
dan het Fransch in te voeren, maar dat lukte
niet.
Ze zei tot mevrouw van Waveren dat za
wel opzag tegen dat nieuwe bedrip.Doch als
Koninklijk bezoek
Zatrrdag en Zondag hebben de Roemeen-
sche Vorsten, op reis door Europa een be
zoek afgelegd aan Brussel en aan bet Bel
gisch Hof. Zil werden met de grootste
plechtigheid ontvangen.
Koning Ferdinand is de kozjlr van onzen
Koning Niettegenstaande Hij de neef i« va"
den gewezen Keizer van Dultschland, heeft
Hij aan het hoofd van ziin Roemeensch volk
dapper g streden aan de ziide der geal
lieerden.
A'hoewel dit bezoek geen uitgesproken
oolltleke hefeekeni" had. hopen wii wel dat
tipt zal hilgedragon tmbben tot eene nauwere
economisch0 aaneensluiting tusschen Roe
menië en België.
W'l hebben ee" oogenblik g°vreesd dat de
kwestie van Zeebrugge eene oplossing zou
krijgen waar wij als Vlamingen en als B°l-
gen geen vrede zouden mede hebben.
Nu is er spraak dat de Regeering haar
ontwerp zou intrekken en de maatschappij
zou, volgens hare eigene statuten, ophou
den te bestaan. S*ad en Staat zouden ieder
hun aandeel dat voorzien is daarvan krijgen.
Zoo zou men kunnen komen tot eene
nieuwe oplossing die meer overeenkomt met
de belangen van het land. Zoo zou Brugge
en de Vlaamsche kust kunnen bew&ard hlii-
ven van allen ongewenschten vreemden in
vloed en alle vreemde heerschappij.
De kiering in Dultschland is uitgevallen in
het voordeel der Communisten Ook begin
nen zij zich ferm te roeren in de Roer. Eene
beweging ten voordeele der 7 uren-arbeid is
er ontstaan.
Overal in het Roergebied weigeren de
werklieden langer dan 7 uren te arbeiden.
Daarop h°bhen de nijveraars den toegang
tot fabrieken °n mijnen ontzegd aan al deze
werklieden Zoo komt het dat bijna al de fa
brieken en mijnen stil liggen.
Het gaat er thans hard tegen onzacht tus
schen werkgevers en werknemers.
De werkgevers beweren dat die staking
niet lang zal duren daar de miinwerkers niet
over voldoende gelden beschikken om den
strild lang vol te houden.
Hoe ernstig deze geheurtenlssen zijn voor
hrt binnenland, zij zijn het niet min voor
het buitenland daar zij de herstellingen in
gevaar brengen.
Het legerbudget is het eenige ount van
belangstelling waarrond het Parlement
draait.
De bespreking ter Kamer wordt oprecht
belangwekkend.
Minister Forthomme en de verslaggever
M. de Burlet verklaren dat alles om ter best
is en kort daarop komt eene stortbui die
zonveel wegspoelt dat men geneigd is zich
af te vragen of wij nog een leger hebben.
Eerst een klacht over die schamele cava
lerie waarmede Belgie zooveel eere oogst...
op de coursep'einen
Dan een uitval over het aantal officieren
en den duur van den legerdienst.
En generaal Richard I Plechtig legt hij den
monocle af, dien draagt hij niet om te zien
maar om gezien te zijn, en zet hij den neus-
niiper op. Hij herleest de redevoering die hij
verleden jaar reeds ten beste gaf en na een
gesfeen en gejammer over honderd dingen
en nog richt hij zich tot den Koning om te
zeggen Sire, ie pays et I'armée sont en
danger
Mogelijks wilde hij zeggen dat het land
in gevaar is door de schuld van den militai
ren slokker die het doet uitbloeden. In alle
geval, hM had gedaan met zijnen brief en
keek geheel verbluft dat niemand hem toe
juichte.
Na generaal Richard komt M. Marck om
onze oorlogsvloot kort en klein te sl.aan.
Na hem spreekt M. Brifaut gedurende
twee zittingen wel 2 1/2 uur over onze vlie
gers en vHegtuigen.
In plaats van een goed woordje te zeggen
over de ware Katholieke vredespolitiek,
zooals men het van den vurigen Katholieken
M. Brifaut wel had kunnen verwachten, is
het bil hem een jacht naar millioenen en
nog millioenen die moeten dienen om onze
luchtvloot in eersten rang te hrengen. Nu is
't al niets wat wij bezitten. Gedurig wordt
het schrikbeeld van den oorlog naar voren
geroepen en om daartegen beveiligd te zijn
moeten wij meer en betere wapens hebben.
Wie er nog zal spreken en wat er nog
kort en klein zal gemaakt worden zullen wij
op tijd en stond weten. Maar als het zoo
voort gaat het is zeker dat er van ons leger
en de verdedigers van ons land niet veel
meer zal over blijven.
Nu het blijkt, uit het budget dat zal moe
ten gestemd worden, dat ons leger aan Bel
gie anderhalf millloen per dag kost, mogen
wii toch weten dat wij van die militaire
kluchte maar flaiïw gediend zijn.
haar man er zijn lust in vond, stemde ze
gaarne toe, beweerde ze. En ze Het goed uit
komen, dat het maar uit tijdverdrijf was en
niet om de verdiensten, want deze hadden
ze niet noodlg.
Ze weidden dan uit over haar bézitting en
de veranderingen aan het gebouw.
Serafine mengde zich in dat gesprek ook,
want Frans praatte met de mannen meé. En
Mariette koutte zachtskens met Mathilde.
Zoo vormden zich feitelijk drie groepjes,
tot de meid koffie en banketgebak binnen
bracht en er een pauze In de gesprekken
kwam.
Mathilde hie'p bij het bedienén. Men at
en dronk, wisselde eenfge opmerkingen over
het buitenleven, het dorp, de stad, waarbij
mevrouw van Herteloo op gewlchtigen toon
vertelde, dat ze te Brugge een groot appar
tement zou huren, om nu en dan eenige da
gen daar door te br«ng«n en bijzonderlijk
avondfeesten te kunnen bijwonen.
't Was goed weer en mijnheer van Wave
ren stelde voor eens een wandeling In het
park te doen. Dit vond bijval. Slechts me
vrouw van Waveren »41de thuis blijven. Ze
was wat verkouden. Toen besloot mevrouw
van Herteloo haar gezelschap te houden En
ze bleef hierbij, hoe de moeder van Mathil
de en Frans ook aandrong, dat ze zich niet
om haar zou bekommeren.
Maar mevrouw van Herteloo bekende nu,
dat ze wat vermoeid was. Ze reed meestal
uit. Nu had ze zich laten verlokken wegens
het goede weer te voet te komen. En het zat
toch wat in haar beenen, voegde ze er iets
plat bij.
De anderen slapten dus op. Frans legde
het er op aan, 'thans Mariette tot gezellin tè
In d-m uitersten Noord-Oostelijken hoek
van Frankrijk, de streek van Hazebroek,
Winnoxbergen en Duinkerken, met hare be
volking van Vlaamscheu stam, is een nieuwe
opleving van de volkstaal waar te nemen.
Opmerkelijk is het, naar Le Nord Mari
time een te Duinkerken verschijnend blad,
n-langs nog schreef, dat ook de burgerij in
Fransch-Vlaanderen meer en meer tot het ge
bruik van de volkstaal terugkeert.
Op de beurs en marktdagen wordt op de
Place J°an Bart, het centrum van Duinker
ken. bijna niets anders dan Vlaamsch ge
sproken.
Van meer beteekenis nog is het feit dat de
bevolking weer Vlaamsch begint te lezen.
Plaatselijke bladen als Le Cri des Flan-
dres», «Journal de Bergues», L'Indica-
teurLa B-illeuloise ruimen thans een
plaats in aan in het Vlaamsch gestelde me-
dedeelingen.
Ook Is Tlsje Tasj°», de eeuwenoude
grappen-a'manak van Fransch-Vlaanderen,
weer verschenen, dank zij de medewerking
van het Comité Fiamand de France en
het tijdschrift Le Beffroi des Flandres
Deze geruchtmakende zaak begint op
19 Mei. De zaal is reeds in gereedheid ge
bracht volgens de vereischten van zulk
groot geding.
Er zijn 7 advokaten die zullen pleiten ten
voordeele van Coppée en 4 advokaten dlde
burgerlijke partij zullen vertegenwoordigen.
Er zijn 60 getuigen ten laste van den be
schuldigde en 134 die door de verdediging
gedagvaard zijn.
Daar de zittingen zeer lastig zullen ziin en
het proces wel twee maand zal aanslepen,
zal men enkel vier dagen per week zetelen.
Zoo zullen de juryleden ook hunne eigene
zaken kunnen oppassen.
De beschuldigingsakte met hare aanhang
sels beslaat 128 bladzijden. De lezing ervan
zal drie dagen innemen. Guido.
TOMBOLA
TEN VOORDEELE VAN HET
KATHOLIEK ONDERWIJS TE MEENEN.
Milde giften en den grooten bijval onzer
tombola, laten toe nu reeds een eerste lijst
af te kondigen der prijzen die zullen verloot
worden.
Het Is wel te verstaan dat meerdere lijsten
zullen volgen, naar gelang hunner samen
stelling. Het minimum van 10.000 fr. prijzen
is van nu af verzekerd.
le prijs Slaapkamér, waarde 2 000 fr.
2« prijs Eetplaats, waarde 1.500 fr.
3« prijs Keukenstoof met to°behoorten
en volledig stel Keukengerief, waarde
1000 fr. (Gift van het Christen Wer-
kersverbond van Meenen).
De faktuur wordt bij de prijzen gevoegd.
Benevens voorgaande zijn nog rijwielen,
schouw- en lavabogarnituren ,rookserviesen,
Vlaamsch kunstpotterijwerk, twee volledige
verzameling boeken, H. H. Beelden, aller
hande keukengerief.
Prijs per lot 1 fr. Ten onzen bureele te verkrijgen.
Uit Madrid, hoofdstad van Spanje,
wordt gemeld dat eene autocar, die den
dienst doet tusschen San Juan en Sevilla, in
eene ravijn is gestort. Men telt vier dooden
en zestien gekwetsten, waarvan een zeer erg.
Een Spanjaard, Aiavarez genaamd,
arbeidende in de mijnen van Liévin, Fransch-
Noorden, had kennis aangeknoopt met de
15-jarige Isadora Moran. Dezer dagen had
het meisje met hem afgebroken. Zondag
ging de Spanjaard haar opzoeken, loste een
revolverschot op haar zoodat zij doodelijk
gekwetst werd en weldra den.geest gaf. De
moordenaar schoot zich vervolgens een
kogel in de hersens.
Sun-Yat-Sen, president der Chineesche
Republiek, is bezweken aan de gevolgen van
eene hersenkoorts.
Te La Roussirée (Frankrijk), heeft de
landbouwer Arsène Colombe, 46 jaar oud,
in een vlaag van heete koorts zich zelf om
het leven gebracht met zijn revolver in den
mond af te vuren.
Op het bed iag het 4-jarig dochtertje van
den zlnnelooze dood uitgestrekt. Het was
door een kogel in den buik getroffen.
De waanzinnige had zich, voor dat het
drama afgespeeld werd, op zijne kamer ver
schanst en iedereen met den dood bedreigd
die het huis durfde naderen.
De knechten en ook gendarmen, die wa
ren toegesneld, werden op revolverschoten
onthaald.
Men heeft te Moakow een tunnel van
42 voet lengte ontdekt onder den steenweg
der Emitrowkastraat, leidend naar het Krirn-
lin. In die tunnel vond men koffers en ge
raamten. De kolfers werden nognietgeopend
en de nadere bijzonderheden ontbreken.
hebben, maar het meisje ging vlug tusschen
haar oom en Mathilde.
Serafine daarentegen draaide wat en uit
hoffelijkheid, maar toch teleurgesteld, voeg
de de jonge van Waveren zich bij haar.
Mevrouw van Herteloo zag dit door het
venster en ze verheugde er zich innig over.
Maar beroof ik u nu waarlijk niet van
die wandeling vroeg madam van Waveren.
O, waarlijk nietIk ben tegenwoordig
vlug vermoeid. En dat is een reden, waarom
ik eerst wel wat tegen de plannen van mijn
man was.
Och, gij zult u met het bedrijf niet
moeten bemoeien, zoo min als ik.
Neen, mijn echtgenoot zal een talrijk
personeel aanstellen. Het geldt hier immers
geen eigenlijke zaak en dus komt het op
eenige mannen meer of minder niet aan.
Mijn nichtje kan er een betrekking vinden
en dat is voor haar veel waard.
Mariette Ze ziet ar zeer beschaafd
en verstandig uit.
Dat gaatwel. Och, haar opvoeding was
goed, maar ze is vroeg weeze geworden en
haar vader had zijn geld door allerlei tegen
spoed verloren. Wij hebben Mariette uit
medelliden bij ons genomen.
Dat is heel schoon, meende mevrouw
van Waveren.
Och, Mariette bezit niets en dus ont
fermden we ons over haar. 't Is niet altijd
gemakkelijk, want Mariette Is lastig van
karakter,
Dat zoudt ge toch niet zeggen.
Op het eerste gezicht, neen, doch de
gebreken komen gauw aan het licht, als ge
met Iemand samen woont. En Mariette kon
erg nukkig zijn. Ik begrijp eenigszlns haar
fveittttering. Mijn dochters hebben een tor-
Het Brltsch departement van Kolor
beeft uit Bagdad berich eti ontvangen o
ernstige onlusten te Kirkuk.
Deze onlusten ontstonden naar aanleid
van em twist tusschen plaatselijke win
Hers en een afdeellng militairen, die
slotte naar hunne wapens grepen.
Zes soldaten en ongeveer 100 stedeling
werden gedood. De orde was spoedig hj
steld.
- Een vreeselijk auto-ongeluk heeft plai
gevonden te Cubzac-les-Ponts, in de Giro
dedepartement(Frankrijk). Zondag morge:
rond 2 ure is een autokamion die de kust j
reed tusschen Cubzac-les-Ponts en de br)
van Cubzac,in een afgrond gestuikt, gelej
nevens de baan op dié plaats. Twee
mannen die zich op den autokamion bev<
den, werden op den slag gedood en ej
derde bekwam ernstige kwetsuren.
•—Te Madrid werd een stiergevechtg [j
houden, met de medewerking van de tore,
dors Chicuelo Nacional en Algabeue. Beidt
stelden zich echter zoo wreed aan, dat hj
publiek in opstand kwam, in de renbai Ij:
stormde de twee toreadors achtervolgde t j
op den koer, hen gedurig uitscheldend i
mishandelend. De policie moest met d<
blanken sabel optreden om de twee mann:
uit de handen van de woedende menigte
halen.
De drie ter dood veroordeelden voor c
moord op de postbedienden van den And!
!oe2ischer. sneltrein, werden Vrijdagmorgei| j
ten 6 ure te MadriJ, hoofdstad van Spanj' ii
L r chr gesteld. j K
Het vonr.is watftoéö juist sedert 48 uit
geveld.
De rajah van Godivara (Engeisch 1
die), die de wijk genomen had In de bergt
en sedert twee jaar weerstand bood aan <i I
geregelde Hindoesche troepen, tegen he
uitgezonden, heeft in een gevecht het leve
verloren.
(l)
Voor enkele weken werd ik geroepen fc
een kindje van 5 weken oud, omdat het ni
op wilde. Ik vond de E. H. Pastoor d<
parochie bezig met de moeder op te beure:
Bij mijn binnenkomen en na wederzijdscht
groet, vroeg mij de Heer Pastoor
Heer Doktoor, geeft gij geloof aan h
bestaan van een kwade hand als oorzaa
van kinderkwijnen
Deze vraag lichtte mij duidelijk in over c
aanwezigheid van den herder der parochii
Moeder had gedacht dat haar kind betoi j,
verd was, en had natuurlijk aan de pastor j
aangebeld.
Een enkel oogslag Het mij toe over bi
bestaan van onzeggelijkeen toch dagelijkse!
wantoestanden, mij te vergewissen Mij j
antwoord was
Wel zeker, Heer Pastoor, geloof fk aa
het kwade hand
De moeder scheen voldaan en knikte ir t
stemmend en zette ooren en mond open oi
mijn bevestigend antwoord te hooren to<
lichten.
Het kwade hand, E. H. Pastoor, is ai
vuile flesch daar, met lange slang, die ovei
schotten van melk In vuile kopjes die dlkk
brij welke de moeder aan 't geven is met ee
vuil lepeltje, het slordig zuigdotje van katoed
gevuld met wat geknabbeld brood en wa
gestamd broodsuiker, het gummidotje va
de vuile vloer opgeraapt en tegen de vuile,
voorschoot afgewreeven, het is de houte
vuile wieg, bedekt, met dichte gordijn, d'
donkere hoek ginds In de kamer, de dampe!
van beesteneten dat op de stoof te kooke
staat, en ook nog de eiken stond herhaald
maaltijden gegeven aan het kind,telkens he
schreeuwen wil...
De pastoor glansde van voldoening. T
vergeefs immers had hij de moeder wille:
diets maken dat enkele doelmatige zorge
aan het kind gegeven, het ophelpen kun
nen. Hij drukte mij de hand en ging heen
tegen de moeder zeggende
Bid voor uw kind, moederken, en volg
slipt de voorschriften van den dokter.
De moeder heeft geluisterd, zij heeft ge
hoorzaamd de kamer heeft een gansclj
ander uitzicht gekregen. Het kind i3 gered
De kwade hand heeft het huls verlaten.
D' Edm. RUBBENS.
(1) Uit het Moederblad Dec. 1923.
BEURSKRONIJK
nedegedteld door de Bank TRANS.'NTER
Af te knippen koepons.
Ateliers Lebrun 37,5<
Hornu et Wasmes 850,01
Carrlères Porphyres 127,51
Soire Uiscose priv. 150,01
cap. 150,01
ord. 146,81
Petrofir.a 57,61
Beige Hypothécaire Amérlcaine cap. 231,01
405,01
tuin te waéhten en zij zelve bezitiets, dan
hetgeen wij haar geven. Zoo openbaart zich
jaloerschheid. Ik doe natuurlijk, of ik het
niet merk, want ik heb veel medelijden inef
Mariette. Ik weet wel, dat ik geen dank
baarheid moet verwachten, doch daarvoor!
zal ik niet nalaten, haar goed te behandelen..
Och, aan een weeze moet men veel
vergeven. Het is hard zoo vroeg uw ouders
te verliezen.
Dat is waar. Och, dat zeg ik dan ook
tot mij zelve, wanneer Mariette van die
vlagen heeft. En het meisje heeft haar ka
rakter tegen zich Ze heeft veel ontberingen
geleden na den dood van haar moeder, toen
zij het huishouden moest doen met een
vader, die voortdurend in zijn zaken achter
uitging.
Mevrouw van Herteloo wilde blijkbaar
goed doen uitkomen, dat Mariette doodarm
was.
Ze heeft die opvoeding niet kunnen
genieten, die wij aan onze kinderen gegeven
hebben, hernam ze. Mijn dochters spreken
verscheidene talen, kennen goed muziek en
dat alles steekt Mariette tegen. Ze moest
verstandiger zijn en begrijpen, dat families
uiteen loopen al naar den stand van fortuin.
Maar Mariette schijnt toch ook goed
ontwikkeld te zijn.
J Voldoende voor haar stand.
Vermits, zooals ik hoorde, zij de boek-
houding van het nieuwe bedrijf zal doen.
Ja, doch ze zal daarvoor lessen mogen
nemen te Brugge. Niet dat Ik haar dwingen
wil, haar kost te verdienen* O neen, ze
blijft bij ons wonen en wat mijn man haar
van loon betaalt, mag ze sparen. Maar in
haar omstandigheden is het altijd goed uw
"brood te kunnen winnen. (Vervolgt.)
