HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
.Nieuwsblad voor Popermghe en Omstreken.
HOÉiandelJ.LOVEÏÏEH1
De Kapel Bosch
londag* 26" October 1924
15 Centiemen
21® Ja»\ -M 43
GEDACHTEN.
HUGO VERRIEST.
Het Socialisme.
welkeuHslag! rïmwKT FflRTP RRniF'
In Stsd If. g.80
In Belgie &'t 8.50
Uit het herlevend Vlaanderen
katholiek.
Wilt gij misschien mijn hulp tegen
v®ndeau I vroeg Bardyle.
Politiek Overzicht.
Het Katholiek programma.
De Fransche ambtenaars.
De Reichstag ontbonden.
Loon en Politiek.
Eene koninklijke begraving
Al9S88»8Bf$Ti|s:
pcr J aar
Buitrltmd <3 00
Uitgever
Sa«sen-Vs9j't'«td;
Orulck» :j
P*plt?rhmia#i,
15, Gasthoififltrsit.
PQPERINGHE
TalsfoP" nr 0.
FiMtuhsckrekwiiiig
V 16570.
e*R?j»
BERiÊKTK;
VEMÉINIttl,
5«i< inlasseiing
0.60 cf per regel,
s en 3 inl o.5o ct°
Y0I8ISSE».
l 5o fr per regel. i
R0UW8E31CHTE8, i
5 fr. voor 10 reg
Herkaairfe Ancape#n
prijs™ is sp
Au.?. annoncbn Pr-
vooraf te betalfn
en moeten voor. den,
vrijdag ingezonden
worden. Klein*
berichten tegen
den Vrijdag noen.
PDPZRIKCHENA4K
Wie denkt weinig te weten, neemt toe in kennis.
Wie leed, kan 't lijden van anderen verzoeten.
Begin nu zoo te leven dat ge later kunt fier zijn
alzoo geleefd te hebben.
Zijt niet fier omdat ge nooil van gevoelen ver-
anderdet. Sommige gevoelens hebben heel veel
verandering noodig.
Laten we blijde zijn de wereld is al droevig
genoeg.
Elk ongeluk is juist zoo zwaar als men 't neemt.
Wat men niet vreest te verliezen,
nooit gewaardeerd.
heeft men
•w
Maar voor een cdeien Depla, die veellgehee! ongodsdienstig le zijn. zegt De
jaren geleden reeds gedecoreerd werd om j Volkstaal En hedendaagsch in Belgie
In de week die nu aanbreekt moet Vlaan- z'in toewijding tijdens een tijphusplaag, die I dreigen de socialisten, onder het geleide der
deren den sterfdag gedenken van pastoor altijd een voorbeeld was van opoffering, die j vrijmetselarij, met de liberalen een verbond
Hugo Verriest...
Deze groote Vlaming overleed in den
nacht van 27 op 28 Oktober 1922.
't is al weer twee jaar geleden. De tijd
gaat vlug... Een doode ook... Helaas, zoo
is het in de wereld...
Maar Hugo Verriest is een van hen, die
nog onder ons leven, ook al zijn ze ge
storven.
Met hoeveel moed had hij tegen zijn
kwaal geworsteld.
Eenigen tijd voor zijn dood stond ik aan
aktivist werd, ja, maar uit niet anders dan j te sluiten om na de kiezingen van 1925 een
overtuiging, die edel van gemoed, en groot: nieuwen schoolstrijd, veel verschikkelijker
van verstand was, voor hem moest in Hol
land een schrijn worden getimmerd...
Dat geeft veel te dm ken...
A. Hans.
E
Een programartikel var, de socialisten
voor de kiezingen van 925 is verschenen j
zijn ziekbed... Hij werd door jicht geplaagd, [in den FAKKEL ik Heb hem aandachtig;
gelezen doch liet ware einddoel van het.!
dan deze van 1879, tegen de katholieke
i scholen aan te gaan, om deze ta verdelgen,
j In hunne kiesprógram nochtanszijn zij tegen
den godsdienst niet. Welke fopperij
(Wordt voortgezet).
en ver
en
Dat is lastig, maar niet gevaarlijk,
merkte ik op.
Maar Verriest schudde 't hoofd
manend stak hij den vinger op.
Ik ben een oude man, zei hij... Een
tachtig jaar.
Er was iels tragisch in dat gebaar, iets als
van een voorspelling van 't naderend einde.
Toch lag het weekblad Pallieter nog
op zijn nachttafel
Veriiest kon zoo inleven inde gedachlen
en gevoelens der jongeren.
Hij ruste toen bij het raam dat op den hof
uitzag.
Ja, dit was het begin van 't einde.
Op 27 Augustus woonde Verriest nog aan
den voet van de Tiegemberg de opvoering
van Jozef in Doihan bij, door 't Vlaamsch
Volkstooneel. De toeschouwers zaten in het
gras te wachten, op het spel... Daar ver
scheen Verriest om den hoek van 't bosch.
En de honderden klapten in de handen en
juichten hem hartelijk toe. De grijsaard
volgde het stuk met groote aandacht
't Is wonderschoone, zei hij ons. Ik heb
nooit zoo iets schoons gezien en toch zag ik
veel schoons in mijn leven
Op 't eind van September woonde hij een
zitting bij van de Akademie in Gent. Toen
hij weer thuis kwam, werd hij ongesteld.
Vier weken leefde hij nog. Stil vlood het
leven heen.
Ik ga sterven, zei hij op Woensdag
25 October tot Stijn Streuvels.
Dien dag werd hij bediend. Ontroerd
knielden de dorpelingen neer, toen de koster
zijn bel klingelde en gevolgd werd door
twee priesters en twee fakkeldragers.
In den nacht van 27 op 28 Oktober over
leed Hugo Verriest zacht en kalm...
's Zaterdagsnamiddag stapte ik te Ster-
hoek van den trein. Een half uur later stond
ik aan 't bekende huis. Bij de poort lag een
groot strooien kruis, naar oude Vlaamsche
vroome gewoonte. Stil klopte ik op de deur.
Pauline deed open... Haar oogen waren
rood van 't weenen... De trouwe dienstbode
greep ontroerd mijn hand.
Kom, zei ze, hier ligt mijnheere de
pastere.
En op zijn praalbed zag ik hem in priester
lijk gewaad. Het gelaat was onverander den
had een zoete vredige uitdrukking.
Eens zei hij ons
Ik had Peter Benoit tot muziekmeester.
Gezelle tot leermeester, Rodenbach als
leerling, ik heb Streuvels tot vriend ben ik
niet gelukkig geweest
Ja, daarin lag een groot deel van zijn
levensvreugde. En deze vreugde kon hij
brengen in de kleinste hutten, in de kort
woonsten, op de hoeven van Ingooigem.
Vlaanderen moet herworden! Dat was
zijn roepstem, als hij stond voor het meest
uitgelezen publiek. Dat was zijn drijfveer
als hij zijn herderswerk verrichtte. Onder
de ruwste borst zag hij het altijd ontvanke
lijk gemoed.
Zoo oneindig veel is er met hem heenge
gaan. Dat voelden we, toen we ons eerbie
dig bogen voor zijn stoffelijke overblijfsels.
En 't was nog stiller te Ingooigem en,
toen we door den vallenden avond heentrok
ken, knikte 't landvolk van op de akkers ons
genegen toe, want ze begrepen het, dat wij
zooals zij nu aan hem dachten die
zijn Vlaanderen en volk zoo innig lief had
en zijn leven wijdde aan onze herwording.
Ik heb Hugo Verriest dikwijls bezocht...
Eens vertelde hij mij 't volgende.
In 1918 was ik zwaar ziek geweest.
Wel dertig keer was dokter Depla uit
Kortrijk gekomen. Toen ik beter was moest
ik bij hem komen eten. Depla was een oud
leerling van mij. 'k Ga hem tegelijk betalen,
dacht ik en ik nam wel 750 frank mee...
Dertig keer, drie uur ver komen, soms in
den nacht, ja, dat kostte geld. En voor de
gasten aan tafel gingen, riep ik den dokter
alleen en vroeg om mijn rekening.
Ik heb geen rekening voor u,zei Depla.
Ik heb bij u op de banken gezeten, en ik
kan u nooit genoeg danken voor uw onder
wijs. Wat ik nu voor u deed, is mij een
groote vreugde.
Dat teekent Verriest, dat teekent vooral
ook Aifons D pia, die nu te Kortrijk ter ruste
werd gelegd
En 't kwam me in gedachten, toen ik ver
nam, hoe die Vlaming in ballingschap stierf.
Na met zoo veel heimwee aan West-Vlaan-
deren gedacht te hebben. Veel woekeraars
loopen vrij...
VEURNB, 13, Vaartstr. - YPER. Veurnest.
doch het ware einddoel van het',
socialisme komi daar nergers te verschijnen Deze firma werd in staat van faling ver-
Zouden zij dat met opzet verduiken Ik ge- klaard bij vonnis der r chtbank te Veurne
loof dat hei goed is daar vooreerst een kort- op 27-9-24. Zij heeft beroep ingeslagen
bondig overzicht van te geven tegen dit vonnis,
Ten eerste, welke is de socialistische leer intusschen gaat de houthandel voort gelijk
nopens eigendom vro ger, onder toezicht der Curators door
Mengelwerk van €De Poperinqhenaar» 37
ROMAN
door 2%. HAIVfil
Nog eens, ik vat uw bedoeling niet
goed, beweerde de advokaat. Ge wekt den
indruk, mij er van te verdenken dat ik
Lavendeau in zijn plannen steun.
Verre van daar I En neem me niet
kwalijk, maar ge begrijpt me heel goed. We
staan hier niet als twee advokaten tegenover
de rechtbank.
Mijnheer van Herteloo wil u on uw
hoede stellen voor een avonturier, zei Frans
van Waveren.
O, mijnheer, ik kan heel goed op mijn
eigen zaken letten, merkte Bardyle koel op.
Mijn verhouding jegens mijnheer Lavendeau
gaat niemand aan. En ik waarschuw mijnheer
van Herteloo er wel voor te waken mij ergens
te beschuldigen zekere plannen van Laven
deau in de hand te werken.
Daarvan is geen sprake, verzekerde de
rentenier.
Wat wilt ge dan.
U inlichten over een deugniet, die u
misschien wijs gemaakt heeft, dat hij een
rijk huwelijk gaat doen en u heel duidelijk
maken, dat ik Lavendeau's schulden niet zal
betalen I Meer had ik niet te zeggen. Zijt ge
me niet dankbaar voor mijn waarschuwing,
dat is uw zaak Mijnheer van Waveren we
zijn weg.
De duilsche school, gevormd naar het
evangelie van k. Marx das kapital en
bijna algemeen gevolgd docr de socialisten
van degansche wereld,zouden den bijzonde
ren eigendom verbeuren ten voordeeie van
den god-slaat der socialisten, hetzij m"t een
zekere vergoeding voor den bezitter hetzij
zonder de minste vergoeding gelijk het nu
gebeurd in Rusland Nochtans, in theorie
ten minste, zouden de meesten onder hun
den gemeenschappelljken of collectieven
eigendom bepalen bij de VOORTBRBNGST-
GOED'RRN, zooais gronden, fabrieken,
mijnen, stoomtuigen, werktuigen, vervoer
en verbindingsmiddelen en, zegt Schafte,
ook waarschiji lijk alle geld en gebouwen
De VERBRU1KGOEDEREN 't is te zeggen,
de Rechtbank aangesteld, zijnde de heeren
A. VALCKE en M. BULCKAERT, advoka
ten te Veurne. Namens de Curators
Edmond L. GIJSELINCK,
Op de slotvergadering van het Congres
van het Katholiek Verbond heeft M. Hey-
man in breede lijnen de verschillige punten
gegeven van het Katholiek programma
Deze moeten door elke groep van het
Katholiek Verbond nader omschreven wor
den. Het is dan de taak van het Katholiek
Verbond de gedachten en wenschen der
de vruchten, zoo van de natuur als van hetvefschj|ijge groepen op één bepaald en
werk en de nijverheid zouden in zekere,; concreet programma samen te brengen,
maat en op zekere voorwaarden, bijzonderen Maar dit vraagt al tijd en de kiezing is
eigendom mogen zijn of worden. Daaromtnakende. Daarom ook heeft het Algemeen
wordt het socialism nog collectivism of der Chrlsten Werkers verbond, tak van het
leering van het gemeenschappelijk bezit ge-; Katholiek Verbond er geen gras laten over
noemdDat ïsde toekomststaat van de socia- groeien
listen, zooals hij nu daaromtrent bestaat in -. Zondag laatst reeds werden op een studie-
jusland. Daarom zouden zij den persoon- - congres (je verschillige punten van het
lijken eigendom, die als een natuurrecht bij Katholiek programma ais wenschen van het
alie beschaafde volkeren en ten alle tijde casten Werkersverbond in vaste vormen
gegolden heeft en ten volle strookt met de neergelegd
leering van de H. Kerk onder de voeten tre- pjjer geven w;j f,oe ,je verschillige strid
den en zij zouden voor hunnen toekomststaat puntgn door deze vereeniging opgevat
geheel de wereld in de uiterste slavernij en vv0rt|en
de uiterste armoede brengen onder het tyra-1 Godsdienst en Onderwijs, de grondslag
uisch bestuur van eenige aibezitters een ;van geheele katholiek leven, werden
nieuw kapitihsm anders verschrikkelijk j(j00r aj ,je groepen reeds eenpariglijk aange-
dan het tegenwoordige. Het is wel waar, j n0fnen
edert dat Rusland dat program ten uitvoert
gebracht heeft, ter verstomming van de|
gansche wereld, die verschrikt staat te zien t volgende punten worden op het kies-
naar die bloedige tyranie, naar die puinen, platform gebracht
naar die millioenen menschen die van hon-1 Achturenwet.
g#r en van koudj en van gebrek sterven ine Verplichte aansluiting der gemeenten bij
dat weleer zoo rijk, ja misschien het rijkst"- - het Werkloozenfonds.
land van de wereld, hooren wij onze kapi- j Bedrijfsccmmissiën.
talistifche soci ilisten van Bejgie uitroepen Uitbreiding vanfamilievergoeding,
dat zij die bloedige DERDE INTÉRNaTIO- f En verder al de maatschappelijke hervor-
NALE van Rusland niet aankleven, om te m' Een op het Congres van het Katholiek
blijven in de TWEEDE INTERNATIÓNA- jVerbond uiteengezet.
.E. Maar, Hun uiterste linkervleugel De legefkwes'iB.
spreekt geheel anders en doet ten vollef aj De huidige legerwet geeft geene vol-
mede met die tyrannen van Rusland en be-1 doening. Herziening in den zin van vermin
spot de nieuwe kapitalisten van de tweede 5<jering der legeruitgaven en van den
internationale als socialisten voor den zak 'diensttijd.
die hun eigene princiepen verloochenen als| bj Zedelijke bescherming onzer soldaten
er het op aankomt tot de verwezenlijking-? tijdens hun legerdienst
Maatschappelijke hervormingen.
van hun oorbeeld over te gaan, en, zij zijn
ten volle op aan 't scheuren. De uiterste lin
kerzijde der partij zal de huidige kapitalis;i
sche socialistische kopstukken over boord
werpen, of zij zullen baar gedwee vo!gen.
en dit laatste zal eerlang geschieden. Die
leeft zal zien. Dat is de geschiedenis van al
de dwaalleeringen.
Dieafschuwelijkesucialistische leer nopens
den eigendom wordt voiledigd door hunne
leerstelsels nopens het huisgezin, die ten
anderen noodzakelijk volgen uit die eerste.
Bebei in Die Frau gaeft obs die nieuwe
leer te kennen nopens het huisgezin.
Het zij mij genoeg in een woord deze sa
men te vatten het is de verbeesting van
het menschdom. Het li uw; lijk ALS BAND
VOOR hei LE EN, wordt afgeschaft en
veranderd in eene vrije vere oiging die
breekt naar willekeur der gehuwden. De
kinderen worden den eigendom van den
staat, die ze opbrengt, in gemeenzaamheid
van geslachten, in zoogezeide kostscholen in
den zin van het varkenskot van Cempuis.
En meent niet dat ik overdrijfDe proef
wordt daarvan reeds gedaan in zekere dee-
len van Rusland.
Eindelijk wat de godsdienst betreft, alle
socialisten zijn 't eens om God en alle god-
delijkgezag te loochenen. Ook hunne leerng
nopens eigendom en iiuisgezin is absoluut
c/ Vrijstelling van den eerstopgeroepene
voor al de familiën met minstens 6 kinderen.
d/ Statuut der legeraalmoezenier.
e\ Gewestelijke indeeling als oplossing van
het talenvraagstuk in het leger.
Amnestie.
Zullen niet vallen onder toepassing der
amnestiewetten de spioenen, de verklikkers
en de helpers bij de wegvoering der arbei
ders.
Tralvraags'uk.
o/ Wezenlijke gelijkheid in rechte en in
feite in zake gerecht, leger, bestuur, onder
wijs Vlaamsche Staatshoogeschoo! te Gent,
Fransche St latshoogeschool te Luik.
5/ O xiersteuning door de kristene arbei
ders va" de po.'inger, weike door de Leuven-
sche Hoogeschooi aangewend worden om
aan de Katholieke Vlaamsche studenten een
volledig onderwijs door hun Moedertaal te
bezorgen.
Mocht het kiesplatform, en in het bijzon
der deze strijdvragen ook spoedig door de
andere groepen juist omschreven worden
want het is van belang voor de eendrachtige
samenwerking aller Katholieken dat een juist
programma, dat later zal moeten uitgewrocht
worden gèkend, weze.
Wij juichen de poging die het Algemeen
Christen Werkersverbond doet, om de zoo
strijdig tegen don waren godsdienst. Volgens j zeer gewenschte eendrachtige samenwerking
Marx is Ho o-niisHiensf zonder nhioetiviteit onder de Katholieken te verkrijge"
harte toe.
en slechts een leerstelsel, door do kapiialis-
ten uitgevondeo, om hunne heerschappij over
de werke de klas te bestendigen.
Bebel verklaart in den Rijksdag 30 Decem
ber 1881. Het socialism is rechistreeks
republikeinsch en GODLOOCHENEND
<i Onze partij, zegt Liebknecht loochent
alle ge zag in den Hemel en op de aarde.
W ij zijn goddeloozen wij zullen trachten
Evenmin als in Belgie is de strijd tusschen
de Staatsambtenaars en de Regeering uit
gevochten.
Men weet dat de zege van het linkerblok
in Frankrijk grootendeels te wijten was aan
de misnoegdheid der staatsambtenaren en
O, neen.
De rentenier maakte een buiging en, ge-
volgddoorvan Waveren, verliet hij dekamer.
De advokaat deed geen moeite, om hen
te weerhouden.
- Geen aangenaam mensch, zei van
Waveren, toen ze weer op straat waren.
O, wees gerust, we hebben ons doel
bereikt. Die mijnheer verdook zijn gedachten
maar ge moogt vast gelooven dat hij Laven
deau fel achter de broek zal zjtten. Hij weet j
nu, dat hij op geen rijk huwelijk moet reke-i
nen. En mijnheer Bardyle helpt ons omf
Lavendeau te ontmaskeren. Hij hield zich
I groot, maar hij zal er wel voor zorgen niet j
igemengd te worden in een schandaal. Hij7
'laat onzen Lavendaris los. Ik heb eens;
gezien, hoe Bardyle den krotter aanmaande}
te betalen. 'tWas ineen herberg bij destatie.
j Maar nu zal hij andere mkldelen gebruiken.
Lavendeau bezit niets om te betalen.
Dat weet ik. Maar ze komen dan met
't gerecht en zoo hopen ze, dat familie zich
nog voor de eer om den gast zullen,
bekommeren.
De rentenier en van Waveren bleven nog
wat te Gent. Ze dwaalden door de voor
naamste straten. De ongeruste vader had
een wilde hoop, Bianche hier te ontmoeten.
Wie weet, vertoefde ze niet te Gent.
Maar die verwachting werd teleurgesteld.
't Was avond, toen de reizigers te Brugge
weer keerden. Van Herteloo had er zijn
rijtuig niet besteld, maarze konden nog juist
de laatste tram halen.
Van de halte wandelden ze dan door de
i bosschen naar huis.
Ze dachten beiden aan de geheimzinnige
vrouw. Maar heden avond bleef deze weg.
Mislukt.
Lavendeau keerde bij Roppe, den woeke
raar, terug. Deze liet den jongen man in de
kamer.
Welnu vrot g Lavendeau.
Roppe schudde 't hoofd.
Mijnheer Lavendeau, het is niet schoon
dat gij mij wildet bedriegen, zei hij. Dat heb
ik van u toch niet verdiend.
U bedriegen
Mijnheer van Herteloo wil in het hu
welijk niet toestemmen.
Hij zal moeten Luister... ik zal u alles
vertellen. De moeder is mij goed gezind. En
de dochter is af met me weggeloopen, zoo
gaarne ziet ze me. Om een schandaal te
vermijden, zal de vader zijn kop moeten bre
ken. En er is geen gevaar voor de wet, want
Blanche, mijn lief, is meerderjarig en vrijwil
lig met me mee gegaan. Nu moet ik toch wat
geld kunnen toonen, om van Herteloo te
overtuigen, dat ik zoo arm niet ben, als hij
meent.
Mijnheer Lavendeau, dat hadt ge me
gisteravond ook al kunnen zeggen, hernam
Roppe. Maar ik begrijp uw geheimzinnig
heid. En ik verwerp r.iet alles. Laat ons
verder spreken.
De avonturier kreeg weer moed.
Ik luk vast en zeker, beweerde hij. De
moeder en andere dochter doen al hun best,
om in de deftiige kringen van Brugge te ge
raken. E'i natuurlijk willen ze daarom een
schandaal vermijden.
Dit zou hun inderdaad slecht dienen,
stemde Roppe toe. Maar is het wel waar,
dat het meisje bij u is.
Ja I
Si-Jan-bij-Yper. DE KERK.
De nieuwe kerk, in ghotischen bouwtrant,
heeft voor bou xkundige de Heer Louis Da-
mide van Dottignies, en is gebouwd door
den Heer Aug. Debois, aannemer, die het
Sint Janskerk, e«n der zeven parochie
kerken van de stad Yt\ir, staat reeds geker d
in de geschiedenBoieken ten jare 1200
in 1579 wierd zij vernield, zoo dat de pa
rochianen van St-Jan van dan af de godde- ,noo
lijke diensten moesten bijwonen in het iepro- aanving in 1923
zenhuis of 't melaatsclihuis, ook kapel derEenieder spreekt met den meesten lof over
Hooge Zieken genaamd. Deze kapel i de nieuwe kerk.
werd in 1839 tot den rang van parochiekerkDe plechtige wijding, wierd toegediend
verheven en in 1846 door de Kerkfabriekdoor Zeer Eerw. Heer Kanonnik Delaere,
van St-Jan gekocht aan de Hospicen van j Deken van Yper, in het bijzijn van het
Yper. In 1847 wierd zij vermeerderd. Dengrootste deel der parochianen op Donderdag
mron in romoonpnhan hAiuirtro ui ur orri na. 1
toren in romaansehen bouwtrant wierd ge-
i laatst, zijnde 23n dezer.
bouwd in 1864. 1
De kerk wierd afgebrand in April 1915,' x Kegen, 0 Heer dit huis, ter Uwer eer
door den vijand, tijdens den eersten aanval gebouwd, en allen die er in bidden in uw
met stikgaz. naam.
de beloften door de partij van M. H.erriot
afgelegd.
Thans dreigt dezelfde ambtenaarskwestie
de nieuwe regeering in het zand te doen
bijten. Er is eene echte revolutionaire bewe
ging ontstaan bij de beambten waarbij zij
dreigen in massa hun ontslag te nemen.
Om dit te keer te gaan heeft de regeering
beslist de ambtenaren, aangaande de loonre
geling hun zin te geven. Maar dit mort den
Staat 4 milliard kosten. Daar de schatkist
deze uitgaaf onmogelijk kan dragen, moet
het aantal ambtenaren verminderen. Zoo
zullen er met Januari aanstaande 20 duizend
ambtenaren en beambten moeten verdwijnen.
Men kan zich voorsteilen hoe groot de onrust
is bij het vernemen dier tijding.
De gisting heeft zulke groote afmetingen
genomen dat de Regeering volstrekt niet
meer zeker is van de ambtenaren.
In de laatste weken had de Kanselier ge
tracht de iegeering te verwijden door het
opr emen van Nationalisten in het Ministerie.
D t deed hij om de regeering meer kracht
bij te zetten ten einde de huidige politiek van
het Duitsche rijk te kunnen voortzetten.
Het Centrum en de democratische groep
wilden van geen samenwerken met de
Nationalisten hooren omdat de extremisten
een overwegenden invloed in deze partij
hebben.
Tegenover deze mislukking heeft het kabi
net de Kamerontbinding gevraagd aan
President Ebert.
Deze heeft erin toegestemd zoodat de
Reichstag thans ontbonden is.
Het is nu zoo een jaar geleden dat ten ge
volge van het gedurig stijgen van de levens
duurte eene beroering kwam onder de
staatsbeambten. De wedden waren in gee-
nen deele overeenkomstig met de noodwen
digheden der tijden.
Dat moest Minister Theunis zelf beken
nen. Maar aan de loonkwestie een vol
doende oplossing geven, dat deed hij niet.
Om de gemoederen tot bedaren te bren
gen werd het stelsel dertiende maand
ingebracht en geheel de loonkwestie zou
door eene commissie ingestudeerd en klaar
gemaakt worden.
O die commissie I De samenstelling ervan
was reeds een groote fout daar zij' enkeDa 'e vertegenwoordigers der Katholieke partij
hoogere bedienden en vertegenwoordigorss'erk vereemgdziin enschouder aan schou
der Maeistr .tuur bevatt" fder een sterke blok maken. Zoo en zoo alleen
Was het met opzet dat zij zoo traag!zu,lcn z\dan °°k "K* «<*1 en >eden mogen
werkte of was haar die taak waarlijk zoo aanspraak maken op den trouw en de eens
groot. In aile geval het duurde negen volle &ezln e a er Katho leke kiezers,
maanden vooraleer zij den uitslag harerl uuido.
werkzaamheid liet kennen. En dan nog
De groote beambten alleen zijt tevreden! ïUII I t. O Is y al"
omdat zij mildelijk medebedeeld zijn. IFey$-Ca!l0waert, R0!JSb"U<JG0,
Alaar aile lagere bedienden zijn over de
cijfers der Commissie niet te spreken. De
ver^ooging is bitter klein als er een is. Ver
schillige klassen beambten en bedienden
zien door de Commissie hunne loonen ver
minderen.
Het bewijs Werd eens te meer geleverd dat
de werkman en de mindere bediende op
eigen vertegenwoordigers moet steunen,
zoo hij zijne belangen wil verdedigd zien en
zoo hij eene gewenschte verbetering wil be
komen.
De Heeren der Commissie hebben alleen
gedacht aan hen zeiven en aan huns gelijke.
En het kluchtigste van al is dat Minister
Theunis ook ontevreden is over zijn eigen
werk. Nu beweert hij dat de som waarover
de Commissie beschikt heeft of had moeten
beschikken, veel hooger is of deze die hij
kan verleenen. Nogeens verkeerd werk,
want het was aan M. Theunis van eerst te
zeggen hoe groot de taart wel was welke die
Heeren te verdeelen hadden.
En onder politiek opzicht is het werk van
de Looncommlssie en van M. Theunis el
lendig.
Als men weet hoe eene loonbeweging de
geesten kan in beroering brengen valt het te
betwijfelen of dit wel het gepaste oogenblik
is om daarmede voor den dag te komen,
vooral als de voorgestelde oplossing geene
voldoening schenkt.
Het is kenschetsend dat de Liberalen de
voorgestelde regeling als goed en voldoende
vinden. Dit komt omdat zij bij de hoogere
beambten hun grootste steun vinden en dat
deze zich als voldaan verklaren. De lagere
bedienden en het arbeiderspersoneel die
staan niet in de gunst der Heeren Liberalen.
Zelfs de belangen der groote huisgezinnen
worden door de Liberalen geheel verwaar
loosd.
Wat de socialisten betreft, die weten uit
de algemeene misnoegdheid munt te slaan.
Zij brengt, ongelukkiglijk genoeg, koren op
hun molen.
Zij visschen gaarne in troebel water en
vinden er hun genoegen in met ijdele belof
ten en grootsprekerij de kiezers om den tuin
te leiden.
Op het Congres van het Katholiek Ver
bond heeft M. Heyinan in de openingsrede
erop gesteund dat de Katholieke partij vol
doening moet schenken aan de groote gezin
nen en aan de lagere bedienden.
Ook om dien uitslag te bekomen moeten
Waar Qe moet nu openhartig zijn,
en mij volkomen vertrouwen.
O, ge kunt mee gaan, zoogenaamd als
mijn bankier.
Dat ware een gedacht, en het zou op
uw verloofde een goeden indruk maken. En
ik kan me overtuigen of ze waarlijk zoo aan
u gehecht is.
Ge zult het zien.
Is het ver
Een eindje in Holland.
In Holland O, ge zijt slim. Dus over
de grens.
Maar niet ver...
Sluis
Neen, Kadzand.
Dat is beter dan Sluis. Het is er stil.
We zijn er als mijnheer en madam.
In een hotel
Och een boerenherberg, het eenige lo
gement in zoo'n nest. E11 Blanche denkt nu,
dat ik om de papieren ben voor het huwelijk.
Een naief meisje.
Ja...
Maar als een dochter vol houdt, moet
de vader toegeven.
Zoo is het.[Wanneerkunt ge meegaan?
Morgen
Onmogelijk, want ik moet den heelen
dag op een verkooping zijn, mijnheer Laven
deau. Daar is soms nog een centje te
verdienen.
Overmorgen
Laat me eens nadenken I Overmorgen,
heb ik dan niets Neen... ja, overmorgen
beu ik tot uw dienst.
Dus ge zijt genegen me te helpen.
Op goede voorwaarden, ja. Ik wist
niet, dat gij het al zoo ver gestuurd hadt
mijnheer Lavendeau. Maar ge zijt altijd rap
geweest, dat is waar.
En hoeveel kunt ge in deze affaire
S steken.
Daarover spreken we nader. Ge zult
heel tevreden zijn.
Roppe weigerde reeds een bedrag te
noemen.
Opgewekt toch ging Lavendeau heen.
't Gaat goed, mompelde hij.
Maar de woekeraar was niet minder
vroolijk.
De dommerik meent slim te zijn, sprak
«hij bij zichzelf, en hij vermoedt niet, hoe
fijn ik 't netje over zijn hoofd strikte. Die
jdetectief wil me een kleinigheid geven, als ik
j de schuilplaats der jonge dochter kan ont-
dekken. Maar ik zal nu zelf defectief zijn en
recht naar van Herteloo gaan. Dat zal voor-
Ideeliger voor me zijn. Zoo doe ik toch een
j zaakje...
Aldus waren Lavendeau's onderhandelin
gen met den woekeraar deerlijk mislukt,
i maar de schurk meende het anders.
De Schuilplaats.
Er was iemand, om mijnheer van Herteloo
te spreken.
De rentenier meende, dat het de defectief
zou zijn en ging haastig in de kamer, waar
de bezoeker wachtte. Van Herteloo bemerkte
een gluiperig gelaat, dat hem al dadeiijk
i afstootte.
Maar een speurder kon we! zoo'n tronie
hebben.
Goeden dag, beste mijnheer van Herte
loo, zei de vreemdeling. Ik ben eens tot hier
gekomen voor een zeer gewichtige zaak en
ik mag zeggen, dat ik u aleengrooten dienst
Dokter ALFONS DEPLA.
Ze had plaats op Zaterdag 18 October
1924. te Kortrijk. Niet dat er een koning
aanwezig was, och God neen wie denkt
daai ook aan! Maar ik oem die plecutigiietó
koninklijk, omdat koningen die grootschheid
en die staatsie en dien machtigen volkstoe
loop, wel mogen benijden.
Het was de begraving van Dr Alfons
Depla.
Wie die Dokter is Wel, vraag dat aan
den eersten den besten Kortrijkzaan Dr
Depla was een zeer geleerd geneesheer,
zal hij u zeggen maar anders een heel
eenvoudig man, vreedzaam en bescheiden.
Zijn hert stak al even volaanminnelijke goed
heid, als zijn hoofd vol hooge wetenschap.
Dr Depla had iets van de waardigheid en de
vertrouwenwekkende innemendheid van een
biechtvader. Noodlijdenden zoo naar den
geest als naar het lichaam, stond hij bij.
De Standaard vat als volgt de uitspra
ken van het volk samen, over Dr Depla
Hij was een edel figuur een diep gods
dienstig man een Vlaming uit één stuk
een gewetensvol geneesheer een groot
geleerde
Voor ons rijst nu het helaas verloopene
leven van Dr Depla op, als stevige getuige
nis, dat hij af zijne rijke begaafdheden veil
had voor zijn beminde volk aan dat volk
kwam al zijn uitgebreid weten en kennen
ten goede, Gode ter eere en Vlaanderen ten
bate. De Vlaamsche strijd vond in hem een
hardnekkig voorstaander. Van dezen groo-
ten Vlaming ging een ontzaglijke invloed
uit, niet alleen rondom Kortrijk, waar hij
woonde, maar over gansch West-Vlaanderen
en het heele Vlaamsche land. Dit alles zon
der één rumoerige daad van hem, zonder
één ronkende redevoering, zonder eenige
politieke actie, zonder luidruchtigheid of
ruitenbrekerij.Zijn invloed straalde van hem
zelf uit uit de innerlijke kracht van zijne
sterke persoonlijkheid. Hij was de Stille,
maar tevens ook de Sterke de Wijze en
tevens ook de Werker.
Het leven van D' Depla was één Vlaam
sche daad. Getuigen daarvan, de talrijke
vereenigingen voor beweging of ontwikke
ling, die hij in 't leven riep, leidde en be
zielde getuige nog het Vlaamsch Huis
te Kortrijk, wiens stichter hij was. De stu
denten, en met hen heel de jongere genera
tie, noemen hem Vader Depla het was
eene weelde, dien man, zoo recht-uit-het-
hert, Vader Depla te mogen noemen.
De opkomende Christen-Werkliedenbe
weging vond in Dr Depla een warme voor
stander. Zijne Vlaamsch- en Volksgezinde
beginselen wortelden in zijn dlep-Christelij k
geloof. In dien tijd joeg het woord Demo-
kraat even veel stof op, als het woord
activist tijdens de naoorlogsche roes van
officieele en andere ketterjagerij. Maar zóó
was Dr Depla na zijpe overweging had hij
i de Christen-Werkliedenbeweging billijk ge-
vonden, en van dan af mocht ze rekenen op
jZijn onvoorwaardeiijken steun, spijts alles,
-en dóór alles. Hij vertegenwoordigde een
tijd lang de Christen Werklieden in den
Provintieraad.
De oorlog vond Dr Depla te Kortrijk,waar
hij met D' Lauwers in de kliniek samen
werkte. De rechtschapene man zond zijne
drie zonen naar het leger, om het aangeran
de Vaderland te helpen vrijvechfen. Zij
stonden moedig hun steke in de bange
blo dj 'ren't waren Depla's.
In Mei 1917, w. rd Dr Depla gevraagd,
lid te worden van den Raad van Vlaande-
ren. De plichlb trachfecde Vlaming bad en
overwoog acht dagen lang in stille afzonde
ring, om te kenner;, wat zijn geweten hem
voorschreef Na die dagen gaf hij zijn
jawoordonder heete tranen wel bewust
van het groote gewicht der daad die hij
stelde, en zich niet ontveinzend de gruwe
lijke gevolgen die ze voor tiom kca hebbes.
Doch zijn" bes luit was genomen, en geen
oogenblik heeft hij geweifeld. Hij deed wél,
en zag niet om.
Toen de oorlog uit was, en de activisten-
jacht begon, moest Dr Depla naar Holland
wijken, daar hij door het Belgisch gerecht
ter dood werd veroordeeld. O, Gij die de
beeltenis van dien edelen grijsaaard bezit,
beziet ze even, en zegt mij dan of dat het
gelaat is van een verrader, van een misda
diger. Och kom dat klinkt ontheiligend als
een vloek.
Zijn ballingsleven droeg de grijze dokter
manmoedigen gelatenmaaroude hoornen
willen niet verplant zijn en die onzachte,
ja gewelddadige ontworteling uit den dier
baren grond van 't lieve Vlaanderen, waar
hij zoo innig in vergroeid was, deed hem
kwijnen. Hij stierf te 's Gravenhage (Hol
land) den 14 Oktober 1924. Zijne laatste
woorden warenIk offer al mijn lijden
op, voor 't geluk mijner kinderen, voor mijne
familie en voor Vlaanderen
Het stoffelijk overschot van Vlaanderens
eerbiedweerdigen banneling werd naar Kor
trijk overgebracht en er begraven, gelijk
reeds gezegd, met echt koninklijke plechtig
heid. Zoo wat ruim zestig gesluierde vlag
gen vormden de haag aan weerskanden van
den lijkstoet;
Talrijke kronen en prachtige bloemengar
ven werden voor de lijkkoets gedragen,
waar, over de kist, een leeuwenvaandel
gespreid lag. Eene schaar van duizenden
menschen volgde, met ontblooten hoofde,
ingetogen, de lijkbaar.
Op 't kerkhof werden acht lijkreden uitge
sproken... 't was drie uur in den namiddag
als de plechtigheid afgeloopen was. Dan is
de ontzaggelijke massa heengegaan, preve
lend een laatste gebed, en de graftombe
zelf werd dan bedolven onder een berg van
bloemen en kronen...
Zoo droeg Vlaanderen een zijner grooten
ten grave...
Wat verstaan wij Vlamingen, toch mees
terlijk de kunst, om onze groote mannen
te... begraven Wate.
Rond het Graf van Dokter ALFONS DEPLA.
heb bewezen. werk verlettende, om u in te lichten, over-
Wie zijt g.j vroeg de rentenier, wan- tuigd, dat ge me behoorlijk zoudt betalen,
trouwend door dien fleemendes toon. Hoeveel moet ge hebben? vroeg de
Ik hen mijnheer Roppe, \inkelier en vader driftig.
koopman in oudheden te Brugge en ook 1 Wel, het is een zaak van inlichtingen
raadgever in familiezaken, defectief... zoo niet alleen, maar ook van vertrouwen. Ik
ge wilt I j zwijg daarover tot ieder. Dat is een punt
O, heeft mijnheer van Waveren met u van eer.
gesproken j Noem mij de som I
Neen, maar wel een defectief, die dan Honderd frank ware niet overdreven,
zeker door dien heer van Waveren gehuurd j Ge zult ze hebben I
werd, doch onbekwaam is. Maar de gewoonte is die inlichtingen te
Van Herteloo begreep, dat deze kerel debetalen, voor ze gegeven worden, zei de vrek.
woekeraar zijn moest, door Frans van Wa
veren bedoeld.
Hij beheerschte zijn weerzin voor den
man en vroeg
Wat wenscht gij van mij
En ais ge me eens leugens wijs maakt!
Mijnheer I
Gij vertrouwt mij wel niet, waarom
moet ik het doen I
Als ik u misleid, kunt ge me aanklagen
Wel, ik weet dat gij in treurige om-, voor bedrog,
standigheden verkeert. Ik ken de geschiede-; Van Herteloo haalde zijn portefeuille voor
nis van Frederik Lavendeau en mejufvrouwden dag.
uw dochter, en Lavendeau heeft zelfs We zullen er niet langer over twisten,
getracht mij in zijn bedriegelijke zaak te j hernam hij. Hier hebt ge uw geld.
wikkelen. Hij wilde geld van mij hebben, j Dank u. Ge zijt een man van zaken,
om u te kunnen toonen dat hij fortuin bezat. I mijnheer van Herteloo. Och, ik ook. Uw
En hij zou het mij met hooge rente terugdochter bevindt zich te Kadzand in Holland,
betalen, als hij getrouwd was en in uw beurs! In Holland.
kon putten. Zoo snoefde hij. Maar ik ben Niet ver. Een uurtje over de grens
een eerlijk man, mijnheer van Herteloo en ik; maar.
leen me niet tot zulk gekonkel. Ik heb toch En is dat de waarheid...
slim gespeeld. Ik hoorde Lavendeau eens] Lavendeau peinst, dat ik morgen met
uit en nu weet ik, waar uw dochter! hem mee ga naar ginder... Ik moest me er
verborgen is. Jzoogenaamd van overtuigen, dat mejuffer
Van Herteloo keek verrast op. uw dochter ten zeerste verlangt om met hem
Waar vroeg hij. i te trouwen en de bedrieger wilde me aan
Een beetje geduld, mijnheer van Herte-' haar voorstellen als zijn bankier, om zoo te
!oo, hernam Roppe. Ik spreek thans niet ais kunnen snoeven. Doch ge ziet van hier dat
►koopman, maar als <l£i££tief. In die hoeda-jik aan zulke slechtheid zou mee doen.
nigheid hoorde ik Lavende!^ uit,en ik benj Te Kadzand, herhaalde van Herteloo.
haastig gekomenmijn winkeVsluiiende, mijn j En waar ('t Vervolgt).
