HET NOTARIEËL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken,
Miniemen in mw.
De Kapel EE Bosch
niiksuiiiiieriandiiouiiusctiooi
In Stad fr. 6.50
In Belgie &'t 8.50
Buitenland 13 00
Sausen-Vassesle.
Zondag 30" November 1924,
15 Centiemen
21e Jaar,
48
KINDER BEDE.
Frankrijk Belgie.
Oorlogssch a de.
Politiek Overzicht.
Over Amnestie
In Egypte.
Een Katholiek Fransch dagblad.
Het lener is er meris mg
Hot libera'e kiesplatform.
Hippoiiet Meert overleden.
Senator Brys overleden.
BIJVOEGSEL
In 't Buitenland.
f CYRILLE PROVOOST
AANBESTEDINGEN
Gezag en Kinderstudie
i ËLrf
Akoiieaestfr!!?
per Jaar
Uitgever
Orukkwp?!.
Paplerhaiid®!,
15,6a8thnisstmt,
POPERINQHE
Telafoon nr 6.
Po»tok(okr»ktnio(
V f5570.
PRIJ^
BEBICHKi,
VElséOPiSSFS,
Ken» inhssehing
0.60 cta per rege!.
a en 3 inl. o.5o ctn
VOMISSEH,
I 5o fr. per tegel.
ROUWBEfilGHTES,
5 fr. voor 10 reg.
Herbaalde Annonsen
prijisn op t&nyva&jr
Alle annonces z.'jn
vooraf te betalen
en moeten voor den
Vrijdag ingezonden
worden. Kleine
berichten teqen
den VbIJDAQ noen
Sinte Niklaas die ran nacht.
Komt gereden met uw vracht
Kinderspeelgoed; lekkernij,
Rijdt ons huisken niet voorbij
Of zeg tot uw paarden Hou I
En kruip eens door onze schouw
'k Heb mijn koifken daar gezet
Voor ik ginge naar mijn bed
Leg het volzoo vol het kan,
Want gij zijt een goede man
En de kind'ien mint gij 't m e t
Die heel 't jaar zijn braaf geweest
Braai dat was ik vraag het maar
Aan mijne moeder 'k minde haar,
'k Deed haar nooit het minst verdriet
'k Liet ook mijn gebeden niet,
En terschole ging ik blij
Sinte Niklaas denk aan mij
Fons Van De Maele.
Het
Onze Lezers die in Frankrijklna tc
wonen, worden Vriendelijk ver
zocht het bedrag voor 1925
NIET op te sturen
Wij hebben eene overeenkomst
zou wellicht de moeite loonen rens
gaan, hoe dat die volksheilige de
groote kindervriend geworden is, lot welken
allen weerom dezer dagen met betrouwen
zullen opzien.
Zeer jong nog werd Niklaas door de pest
zijne ouders ontstolen, en geveelde zeif aan
met het Postbestuur van Frank
rijk Al onze ahonnenten
moeien betalen in het bureel
van de post die hos* budient
of aan hunnen briefdrager,
Alle varanderinn van
adres moet ook aan aen post
bediende bekend gemaakt wor
den en niet aan ons
Wie nog niet geabonneerd is
en een abonnement begeert,
vraagt het en betaalt aan zijnen
briefdrager.
Dus wie in Frankrijk woont
en voor 1925 begeert ons blad
voort te ontvangen heeft niets
anders te doen dan 13 fr. t be
talen aan d'*o briefdrager
die hem wekelijks De Pope
ringhenaar bestelt
Ik zie van bij wat er In Frankrijk omgaat.
De toestand is klaar en net de volgende
Indien de fransche katholieken door eene
ernstige, welbediende, en vastberaden over
eenkomst, inrichting en werking er geen
middel mede schaffen is het gedaan met
hen, en, na een tijdverloop, misschien korter
dan men wel meent, zullen alle kloosters
verbannen zijn, alle katholieke scholen en
zelf de kerken gesloten zijn. Gclukkiglijk,
beginnen zij klaar te zien, en, ditmaal, onder
leiding der Bisschoppen, schijnt er eene
inrichting tot stand te komen die ernstig is.
Frankrijk ondervindt nu de vruchten en
de uitwerksels van eene halve eeuw godde-
looze scholen. Gedurende de zeven jaar dat
Ik in Frarkiijk verblijf, had ik de gelegen
heid aan de Bisschoppen van Evreux, Séen,
Bayeux en den Aartsbisschop van Rouen te
vertellen welke maatregels de belgische Bis
schoppen namen tijdens de ongeluks-school-
wet van 1878.
Hadden de fransche B'sscbnppe-1, in 1882,
gedaan gelijk Monseigr eur Faict, Bisschop
van Brugge, een b<-vel uitgegeven en ten
uitvoer gebracht U usquisque parochus
habeat sunm schol.;m de tegenwoordige
fransche Bisschoppen zouden niet moeten
zeggen Patres nosiri prccaverunt, nos
autem poenam peccati portavimus
In tiende belgische katholieken niet ziende
blind zijn, is het hoog tijd, les te trekken uit
hetgene in Frankrijk omgaat.
De vrijmetselarij heeft beslist, versta wel
BESLIST, na de kiezing van 1925, tot stand
te brengen, een liberaal-socialist Miristerie
en meerderheid met het programma van
Herriot OORLOG TEGEN DEN GODS
DIENST, OORLOG TEGEN DE KLOOS
TERS, OORLOG TEGEN DE KATHO
LIEKE SCHOLEN.
Er zijn er die het niet wiilcn gelooven, eh
wel de ondervinding zal leeren dat het
waarheid is. Zekere liberalen, zekere socia
listen, zegt men, zu'len niet willen samen
gaan. Onnoazel praat. Er zal geen kwestie
zijn van WILLEN het zal kwestie zijn van
MOETEN. De vrijmetselarij is baas van
't kot in het antikatholiek kamp. Er zijn ook
handen, die niet willen gebonden zijn, maar
met een sterke keten, zijn zij toch gebonden.
Er is maar één middel in Belgie om dat
vrijmetselaarsplan te beletten, en, het is dat
de katholieken op eigene krachten de meer
derheid bekomen. En aangezien het belgisch
Volk in meerderheid katholiek is, Is dat
mogelijk, mits eendracht, n chtveerdige,
rechtzinnige schikkingen en werking.
AANGEZIEN ER, IN 'T BELANG VAN
'T VADERLAND EN IN 'T BELANG DER
KATHOLIEKE ZAAK, MAAR ÉÉNE
RECHTVEERDIGE OPLOSSING IS AAN
DE TAALKWESTIE IN HET ÉÉN EN
ONVERDEELD BELGIE, VOLLEDIGE
GELIJKHEID OP ALLE GEBIED VAN
VLAMINGEN EN WALEN, zouden de
franskillons, de nationalisten, de activisten,
de frontisten.de separatisten,de extremisten,
die beweeren katholiek te zijn, indien zij
waarlijk als katholieken willen doorgaan en
handelen, in plaats van verdeeldheid te
brengen in 't katholiek kamp, in dien zin
moeten met de katholieke partij samengaan
zoo niet, dat zij,voor hun persoon met hunne
woorden zoo veel katholiek zijn of dat zij
willen, door hunne handelwijze werken zij
tegen de beiangen van den Godsdienst en de
katholieke scholen.
Zoo zij het anders opvatten en buiten de
katholieke rangen gaan, doen zij, bij zekere
katholieken, die, op de hoogte der zaken
niet zijn, meer kwaad dan de liberalen en
Mengelwerk van «De Poperinohenaar» 42
ROMAN
door A.
Een aangenaam mensch inderdaad,
verklaarde Corola na Frederiks vertrek. En
zeer beschaafd en ontwikkeld. Na zoo'n
ontmoeting voel ik, dat we toch te eenzaam
leven... Men heeft behoefte aan conversatie.
Elzie was blijde over dit oordeel.
Ja, ze voekle het nog meer, dat er een
verandering in haar leven zou kom n.
En dien avond op haar kamer, dacht ze
aan den knappen, beminnelijken jonkman
Ze wist nu, dat hij een weer was, en niet
verloofd. Dat bleek uit het gesprek.
In haar gemoed rees nieuwe hoop. Elzie
verlangde verloofd te zijn. Nu zou die ge
lukkige tijd aanbreken, zoo verwachtte ze.
De heer Corola lag wakker en waakte.
2ou Elzie weer opstaan na de ontroeringen
van den dag
Maar de nacht verliep rustig.
Verloofd.
Frederik Majorie kwam eiken dag naar
de villa en versterkte den goeden Indruk,
dien hij er gewekt had. Hij was er steeds de
welkome gast en groote vertrouwel'jkbeld
ontstond tusschen hem en Corola en Elzie.
Twee weken na de kennismaking noodig-
de Majorie vadèr en dochter uit op een
tochtje aaar de hooge venen.
den lijve wat het is als verlaten weeskind te
moeten opgroeien als men daarbij bedenkt
hoe gemakkelijk hij onthecht leefde van alle
aardsche goederen, en het van kindsbeen af
een gewin achtte met zijne schaften allerhan
de armen ter hulp te komen, zij het dan ook
in 't geniep dan zal men het diep medelij
den begrijpen, dat hij heel zijn leven voor
de kleinen en geringen betoonde, en waar
van de edelste uitingen worden overgeleverd.
Aldus wordt uit zijne jongelingsjaren de
volgt nde trek verhaald een vader had drie
huwbare dochters, maar kon tengevolg van
gemis aan persoonlijke forluin haar geeri
eerlijke betrekking in de wereld verschaffen
hij dacht er dan ook aan haar op min kiesche
wijze een bestaan te verzekeren. Toen
Niklaas zuiks \ernam, ging hij met laten
avond dieveling het huis voorbij, en wierp
door 't open venster eene beurs met klinkend
goud, met opdracht het als bruidschat der
oudste dochter te doen dienen hetgeen dan
ook geschiedde. Kort daarop gebeurde het-
zelf Ie voor de tweede dcchler, maar de
edelmoedige weidoener bleef onbekend.
Niklaas herhaalde het ten derde male, om
de eer der derde te redden maar hij werd
ontdekt, en zijne grooimo» digheid met lof
uitgesproken.
God beloonde dan ook zijne deugd en
b^eede armeniitfde Niklaas werd aarts
bisschop van Myra in Klein Azië, en kreeg
!e gave van wonderen te verrichten. Zoo
geschiedde het, na zijne bisschopswijding,
dat eene moeder hem in de kerk zelf haar
klein kindtje kwam aanbieden, tengevolge
van brandwonden gestorvenNiklaas maakte
er een groot kruisteeken over, en schonk
aldus mirakuleus het leven aan 't wichtje
terug. Die gebeu-tenis legt uit hoe dat heden
ten dage nog Sint Niklaas bij brandrampen
wordt aanroepen.
Aartsbisschop zijnde, lenigt hij ai de
noo-den van zijn volk hij troost de armen,
staat de zieken bij, is de toevlucht van we
duwen e i weezen vooral, en verschaft voed
sel in tijd van hongersnood. Hij krijgt immer
me r de faam van wonderdoeneren de
overlevering meldt dat hij herhaaldelijk
kinders tot het ieven terugriep, in die nog
heidenser,e tijden der vierde eeuw gewurgd
en op onbekende plaatsen begraven. Van
daar het gebruik Sint N,klaas te verbeelden,
met aan zijne zijde due kinders ten halven
lijve in een kuip water gedompeld.
Uit dat alles is hi t riet lastig de volksch-
held van dien heilige te verklaren, noch hoe
dat zijn aandenken blijvende prente sloeg,
en zich tot in enze streken verspreidde;
evenmin hoe dat hij de gevierde heilige der
kleinen werd en bleef. Ja, kind. rs, aanroept
maar Smt Niklaas op zijne feestavond, ont
steekt licht, en zingt dat het klinkt te zijner
eere; verwacht zijn nachtelijk bezoek, en al
de heerlijke lekkernijen van dien hemelschen
vriend, en voelt er u zalig om Maar 't blijft
nutieloosh. m te verschalken, en in zijn we
te willen betrappen hij kent der wereld
listen, en laat zich geen tweede maal van
gen, lijk toen hij op aarde nog lafde. Zoo
komt het dat hij algauw de woning kent van
een Pietje Wysneus of een Marietje Weetal,
onmeedoogend hun verwachting verijdelt en
ijdelhands hunnen schoorsteen voorbijvliegt
In de laatste zitting der Scheidrechterlijke
Kommissie werd de schade op ln Augustus
1914 als volgt vastgesteld voor de hierna-
vermelde geteisterden
MEESSEN.
We Verbrugghe 552
WYTSCHAETE.
Deprez Pieter 1.905
Joye-Delporte 1.080
Pelava Sophie 1.555
Leclrrcq Charles 9.685
WESTNIEUWKERKE.
Carcye Marie 27.820
Camel Victor 8.121,30
Vanthuyne Csmille 10.091
D'Hoine Henri 9.210
Wicke Henri 27.816
Leclercq Charles 5.710
WULVERGHEM.
Kinders Vanpeteghem 33.065
socialisten, die openbaar gekend zijn als
vijandig aan den Godsdienst.
Dit enkel geschreven, zonder vooringe
nomenheid tegen iemand, in 't belang van
't Vaderland, de Godsdienst en de katholieke
scholen, omdat ik zie wat er ia Frankrijk
omgaat, en wat Belgie te wachten staat, met
een antikatholiek Bestuur.
Karel VAN EECKE,
(aalmoezenier in Normandie.)
Corola moest bedanken. Al was het zon
nig weer, hij wist toch, dat het daar boven
altijd kouder was dan elders. En de weers
gesteldheid kon er zulke verrassingen heb
ben.
Maar hij drong er op aan, dat Elzie den
heer Majorie zou vergezellen.
't Is de streek, die uw moeder gaarne
bezocht, zei hij. Leer ze ook eens kennen en
deel mij uw indrukken mee.
De jonge lieden vertrokken, 't Was een
lange voetreis. Maar bij den terugkeer zou
Frederik zorgen, dat men een heel eind rij
den kon...
Elzie was vrooiijk gestemd. Ze sprak le
vendig en maakte allerlei opmerkingen over
de streek. Majorie had er in waarh; id op ge
rekend, dat de heer Corola thuis zou blijven.
Liever ging hij met het meisje alleen uit.
Opgewekt ki utend en dikwijls schertsend
en lachend vervolgde het paar de reis.
Ze kwamen op het Veen, de wilde, woes
te streek in het Oosten van ons land...
En Elzie was opgetogen.
Hoe machtig is die verlatenheid 1 riep
ze uit. En wat moet het 's winters zijn, als
er sneeuw ligt...
Indrukwekkend... en gevaarlijk.
Gevaarlijk
O, ja... dan moet men er l'cht verdwa
len en kan men in zoo'n turfput terecht ko
men. De sneeuw delgt alle sporen uit... elk
waarschuwingsteeken
Ze kruisten de woestenij.
Ze warm hier alleen te niHd^n der uit
gestrekte vlakte.
Moeder kwam hier dus gaarne, zei
Elzie. O, toen was ze gelukkig met vader,
dïe haar zielslief had. En dat moeder zoo
Wij hebben er reeds herhaaldelijk op ge
wezen dat er, in het belang van het land
zelf en ter wille der rechtveerdigheid, zoo
spoedig mogelijk moet overgegaan worden
tot een aigemeene en zoo ruim mogelijke
verleening van Amnestie.
Het Socialistisch voorstel tot amnestie,
gevloeid uit de verbittering, door de vrij
spraak van Baron Coppée veroorzaakt,
werd deze week in de Kamerafdeelingen on
derzocht en van de hand gewezen. Verschil-
lige socialisten zelf wilden er grondige
veranderingen aan toebrengen.
Van katholieke zijde werd eenevergade-
'inggehoudenom de kwestie der bestuurlijke
en politieke amnestie te onderzoeken. De
heeren Van CauwUaert en Blavier leidden
deze kwestie in. Deze week nog zullen
wetsvoorstellen, onderteekend door leden
uit dedri" partijen, worden ingediend.
Van Waalsche en Brusselscbe zijde wer
den bezwaren geopperd tegen het toestaan
van amnestie aan politieke veroordeelden.
Daaiop stelde M. Van Cauwelaert als ter
mijn voor amnestie de straffen die niet boven
de tien jaar gaan.
Als men weet hoe ongelijk men de straffen
verdeeld heeft, meet om de personen te tref
fen dan om hunne daden te veroordeelen,
ziet men nirt goed den dracht dezer
beperking in.
De Liberalen hebben ook vergaderd om
over amnestie te spreken. Deze hebben zich
aangesloten bij de zienswijze van Minister
Masson die een amnestie-voorstel verwerpt,
maar vooistelt elk geval afzonderlijk te
herzien.
Da Vlamingen werden door hee-en als M.
Masson al te ridderlijk behandeld om maar
eenig betrouwen te hebben in die afzonder
lijke herzieningen.
Het is echter ook te betreuren dat de
Frontpartij uit de amnestie-kwestie zooveel
kiesmunt slaat. Er zijn bij de veroordeelde
Activisten menschen die uit zuivere ideaal en
geheel belangloos gehandeld hebben. Dit
bekende Minister Vandevelde zelf reeds
vroeger.
Er zijnerf chterandere die volstrekt geene
martelaarskroon moeten opgezet worden.
Maar zes jaar is reeds meer dan voldoende
om al het gebeurde te vergeten en eens
duchtig met de spons te werken.
Van den kant van Belgie ware het een
bewijs van overgroote zwakheid, moest het
uit vrees van enkele tegenstrevers het on-
rccht bestendigen dat tegenover de activisten
gepleegd geweest is.
De moord op den Slrdar, Generaal Stack,
Opperbevelhebber van het Egyptisch leger
en gouverneur-generaal van den Soedan
he»ft eene geweldige beroering veroorzaakt
in Egypte.
ln 1922 heeft Engeland, bij de onafhanke
lijk^ idverkiaring van Egypte, vier punten
voorbehouden waarover men hoopte bij
verdere bespa king te tunr.en overeenko
men. Deze pu ten betreffen allereerst den
Soedan, dan de bescherming van de vrije
doorvaart door het Suezkanaal, dan de be-
scherml g der buit nlandsche belangen en
corporaties in Egypte en ten slotte/de ver
dediging van Egypte tegen aanyallea van
buiti n af
Ongelukkiglijk miek de houding van de
Egyptische Regeering alle overeenkomst
or mogelijk. Daardoor komen de gebeurte-
Usen die thans voorvallen, Engeland en
Egypte zoo scherp teyen elkander te stellen.
Engeland heeft thans aan Egypte een
ultimatum gericht waarin het zekere
eischen stelde die binnen de 24 uren moesten
ingewilligd worden.
Egypte, als antwoord hierop heeft de
gevraagde 500 duizend pond betaald en
beloofd de schuldigen op te sporen en te
straffen
Daar zekere Engelsche eischen van be
stuurlijken aard niet ingewilligd werden,kan
men nog niet voorzien welke moeilijkheden
uit den moord zullen voortvloeien.
De Fransche Katholieken beginnen hei
ernstig te meencn. Zij hebben beslist een
groot Katholiek Fransch dagblad te stichten
dat aan de eischen van den modernen tijd
zal voldoen.
Het blad zal e n katholiek dagblad zijn in
den volsten zin des woords, zonder gebon
den te zijn aan een der politieke groepen van
het parlement. Dit blad zal waarschijnlijk
L'Univers heeten zooals het blad van
Louis Veuillot.
De Katholieke Vlamingen die meenen een
Fransch blad te moeten lezen om hun fransch
te onderhouden, zullen voorzeker die prach
tige gelegenheid niet laten voorbijgaan en
zullen zich op de Univers abonneeren.
Zoo ten minste zullen zij echt Fransch lezen,
in plaats van Beulemansch en zoo zullen zij
Biusselsche bladen niet steunen die immer
en altijd met de Vlamingen schimpen en
hunne rechten bestrijden.
vroeg moest sterven...
Treurig 1 Gij hebt veel aan haar ge
mist.
Ja... heel veel. Vader is zoo goed,
maar een moeder is de ziel van het huis.
Ik kan ook over dat gemis oordeeten...
Dat is waar... Gij zijt eveneens een
zaam.
E°n mensch doolt dikwijls somber rond
en toch kan hij vreugde in zijn leven bren
gen, Elzie, hernam Majorie... Hebben wij
elkaar niet ontmoet om ons leven te verlich
ten, het blijer te maken
Het meisje bloosde wat, maar vrijmoedig
toch, keek ze den jongen man aan.
Elzie, we kennen elkaar nog maar kort,
hernam Frederik. En toch lijkt het me leeds
heel lang...
't Is waar...
En ik heb u innig Hef gekregen... Al
les stemt hier tot vertrouwelijkheid tot el
kaar. Juist de eenzaamheid der Venen doet
een mensch verlangen naar gezelschap...
naar huiselijkheid. En waarom zouden wij
wat later vaneen gaan en ieder weer do'en
op zijn eigen weg... alleen en verdrietig...
Elzie, wilt gij mijn vrouw worden Ik vraag
het u met gansch mijn hart.
't Geluk overstroomde het impulsieve
meisje.
O, deze heerlijke bekentenis I Zij ook be
minde Frederik. Neen, ze mochten niet
meer scheiden...
De ontroering greep Elzie aan. En ln haar
oogen welden tranen.
Wilt ge, Elzie hernam Frederik.
- Ja, antwoordde ze.
Hij omhelsde haar plots en kriste haar.
Ge wilt, herhaalde Majorie. Oprecht j?
Verledene week hebben wij gezegd dit de
gewone begrooting van 'Landsverdediging
twaalf millioen en half had uitgespaard op
zijn begrooting van het vorig jaar.
Op een tijd dat men voor de periquatle
zooveel om geld twist is dat nogal zooveel
niet. Maar,ja er is weeral een groote
maar. Is er besparing op de gewone begroo
ting dan vinden wij dat er op de buitenge
wone begroting van het leger eene vermeer
dering is van 107 millioen zoadat het leger
ons in het jaar 1925 voor omtrent 94 mil
lioen en half meer zal kosten dan voor 1924.
Is het niet om erbij te vallen.
Honderd millioen 1 Dat is ongeveer de som
welke Minister Theunls, op gevaar van zijn
minlsterieele huid, aan nieuwe bel stingen
wil vragen om het loonstelsel te kunnen
verwezentlijken.
De gewone begrooting voor het ministerie
van Wetenschappen en Kunsten bedraagt
ruim 321 millioen. Die van h-.t Leger be
draagt ruim 521 millioen.
Vergelijk deze cijfers en denk aan het nut
van het Onderwijs en aan dit van het Leger I
Daar wordt geschermd met bezuiniging, met
vermindering van effectieven, met verkorten
diensttijd. Wat komt er van in huis
Om honderd millioen te vinden voor de
loonen moet het land in rep en roer gebracht
worden. Intusschen gaat het budget van
oorlog, ten onrechte van landsverdediging
genoemd om gemakkelijker te kunrea geld
krijgen, intusschen gaat het leger met die
kostbare, angstverwekkende 100 miili ien
loopen.
Als M. Theur.is voltrekt 100 millioen
moet hebben dat hij ze vrage aan M. Fort-
homme.
De Landsraaa van de Liberale partij heeft
Zondag het kiesplatform van de partij
goedgekeurd.
Het kiesplatform bevat een dozijntje arti
kels en werd in een dagorde als volgt samen
gevat; «een politiek vanevenwicht en nationa
le samenhang,van vrijheid en vooruitgang 1
Het liberaal kiesplatform rept niet over de
taalkwestie. De vergadering was van ge
dacht dat er thans geen reden meer bestaat
om zich met de taalkv estie bezig te houden.
Het Vlaamschgezinde liberalisme is dus
dood. Arme Vlaamsche Liberalen I En die
menschen beweren dat zij de groote metse
laars zijn van de eendracht onder de Belgen!
Punten van belang zijn ncch deze dat de
liberale partij den schoolvrede wenscht te
behouden en de evenredige vertegenwoor
diging wil van de bestendige afgevaardiging.
Door den nood gedwongen heeft de
liberale partij hier ei daar een tintje van
democratie in haar kiesplatform gelegd. Zij
streeft er ook naar de belangen van de ver
schillende standen op het oog te houden.
Doch de liberale partij is en blijft de
partij van groothandel en grootnijverheid en
hier zooals overal elders ziet men de partij
langzaam maar zeker ten onderen gaan.
Uit Middelburg-Zeeland komt het bericht,
dat Dr Hippoiiet Meert, gewezen leeraar
aan het Kon. Atheneum te Gent, aldaar is
overleden.
Jarenlang was heer Meert de spil van de
Vlaarmche propaganda-beweging, en het
huis in de Spiegelstraat te Gent, een arse
naal van documentatie.
Tijdens den oorlog ging H. Meert naar
het actiyisme over, met gevolg, dat hij na
den wapsnstilstaand naar den vreemde
moest uitwijken.
Het assisenhof van Brabant veroordeelde
hem bij verstek.
Er is een spreekwoord dat zegtVan de
dooden spreekt men geen kwaad, die laat
men in vrede rusten daarom willen wij
ons slechts herinneren al bet goede dat Hip
poiiet Meert, vóór den oorlog, aan de
Vlaamsche beweging bewezen heeft, en
zijne latere dwaling betreuren.
Heer Senator Brys is te Amsterdam over
leden in de ouderdom van 46 jaar.
M. Brys was Senator op de lijst der Ver-
eenigde Katholieken en gekende figuur in de
Antwerpsche reederswereld.
M. Brys heeft zich in den vollen zin dés
woords zelf opgewerkt door werk- en wils
kracht.
Zijn ouders waren eenvoudige arbeiders.
Hij zelf was aan 16 jaar dokwerker, daarna
ploegbaas en meestergast. Hij werd de ver
trouwensman van de firma Meerbergen.
Nog maar 23 jaar oud, besloot hij voor eigen
rekening te werken. Hij huurde schepen,
stichtte de Antwerpsche Zeevaartmaatschap
pij en associeerde zich met reeder Gylsen.
Bij het uitbreken van den oorlog bezat de
naamlooze maatschappij Brys en Gylsen,
22 schepen. Later werd hij de groote man
van de Lloyd Royal Beige, de belangrijkste
scheepvaartmaatschappij. M. Brys was en
bleef van kop tot teen volksman en Vlaming
Zijn opvolger in den Senaat is de heer
advokaat De Witt, burgemeester van Niel-
bij-Boom.
verklaar het mij... geen omwegen, geen
vormen der wereld... uw eerlijke prachtige
natuur... Ge wilt en ik mag u de mijne
noemen...
Niemand kon hen hier bespieden. Niets
bewoog zich op de groote vlakte.
En daar legde Elzie haar hand in die van
Frederik en zoo wandelden ze voort.
Naar het Veen keken ze niet meer. Ze
bleven weg van de Baraque Michel, en be
kommerden zich niet om den uitkijktoren op
het hoogste punt van het land.
Ze gingen thans op in eikaars geluk. Ze
waren verloofd. En 't was of zij alleen be
stonden-op de wijde wereld.
Majorie sprak al over de blijde toekomst.
Ze zouden in 't schoone Brugge wonen, te
midden van poezie uitgedrukt in gebouwen,
in 't jong groen dat elk jaar over oude muren
waste in blanke zwanen op droomerige
grachten, in begijnhofkalmte en plant-
soenrust..
En zalig luisterde Elzie naar de taal van
haar vriend.
De Cntroering.
Mijnheer Corola had Elzie en Frederik
zoo vroeg niet terug verwacht. Het was een
verrassing hen nog voor het uur van het
avondmaal te zien.
Majorie b'eef voor het souper. Maar de
jonge lieden gewaagden niet van het ver
bond, ginds op de Hooge Venen gesloten.
Aan tafel sprak Frederik druk over de
reis, over de wildernis, het verlaten oord
Maar Elzie was opvallend stil.
Haar vfctfêr sfthreef 3ft aan vermoBtenis
toe..
Nog steads veraordeelingei.
Het is met eene ware verontweerdiging
dat wij vernamen dat deze week nog eens
twee activisten veroordeeld werdm te
Brussel.
Maene kreeg 10 jaar en Verhelst 5 jaar.
Terwijl de afdeeüngen van de Kamer de
amnc-stiekweslie bespreien deelt men te
Biussel nog twee zware politieke straiten uit.
In zake politieke straf kent Biussei geen
minimum, voorde Vlamingen in alle geval
riet. Aiwie het proces gevolgd heeft was
overtuig! dat ditmaal tene vrijspraak zou
volgen. Brussri oordeelde anders, dij twee
Vlamingen moesten rien kerker in.
tiet was in diezelfde zaal, waar Mae ie en
Verhe'st stonden dat over eenige maanden
geleden de theorie van het minste kwaad
werd verkondigd. Uit zeer gezaghrbbende
monden klonk die nieuwe leering, dia vroe
ger ook waar was, maar die voor de eerste
maal op Coppée toegepast werd. Coppée
mocht aan de Duitscher leveren om grooter
kwaad te voorkomen.
Maar, zooals het proces het uitwees
Maene mocht r iet in den Raad van Vlaan
deren gaan, al was het om den gemeenen
invloed van Dumon te breken. En Verhelst
mccht r iet optreden om de honderden gezin
nen van zijne siadsgenooten die op de vlucht
gedreven werden bij te staan en de mannen
aan de opeischingen te onttrekken.
V/aar blijft dan de theorie van het minste
kwaad Er is echter maar een Coppée in
Beigie en er zijn twee maten en twee ge
wichten. Daar is 't verschil. Guido.
LAAT NIET NA HET
van vandaag, te lezen. Het behelsd Burger
standen, Aankondigingen, Mededeelingen,
Mengelingen.
De trawler Ivonne van Boulogne,
had de vischnetteu uitgeworpen op ander
halve mijl van Gravelinnes, wanneer een
drijvende mijn, welke door de netten opge
haald werd, tot ontploffing kwam.
De negen man die zich op het dek be
vonden, werden gedood.
Vijf andere zijn in zee geworpen en ver
dronken.
Drie andere leden der bemanning, die in
de stookkamer waren bleven ongedeerd.
Zondagnacht heeft men te Aarium-
Karahissar aardschokken gevoeld, die 20
seconden aanhielden. De statie en eenige
andere gebouwen zijn beschadigd. Ook op
andere plaatsen werden schokken waarge
nomen. De statie van Oechak is ingestort,
en de stad heeft veel schade geleden. Ook te
Konstantinopel heeft men een lichten schok
gevoeld.
Het dorp Karthausser, in Zuid-Tirol is
door een brand bijna geheel verwoest. De
kerk en 40 huizen zijn afgebrand. Drie
menschenlevens zijn te betreuren.
Te Azambour, in Marokko, reed een
autocar, waarin verscheidene inboorlingen
hadden plaats genomen over de brug van
eene rivier. De auto botst - tegen de brug
leuning, welke omgebeukt werd en storte in
ile rivier. Drie Marokkanen werden gedood
en verscheidene andere erg gekwetst.
In een stapelplaats van munitie te
Kovno Li thuaen) heeft een moorddadige ont
ploffing plaafs gehad. De oorzaak ervan
werd nog niet vastgesteld en het getal
slachtoffers nog niet opgegeven. Tot hiertoe
werden vier lijken van onder de puinen
gehaald.
- Op een afgelegen spoor nabij Tientsin
(China), werden twee wagons aangetroffen
die er al eenige weken stonden. In die wa
gons vond men de lijken van zestig jonge
Chineezen. De ongelukkigen waren gemobi
liseerd geweest, weggevoerd en... vergeten.
De arme slachtoffers hadden de gesloten
wagondeuren niet kunnen openbreken en
waren aan honger en koude bezweken, 't Is
griezelig
Namaqualand, het Zuidelijk gedeelte
van Zuid-West Afrika, wordt geteisterd door
droogte en sprinkhanen. De oogst is de vo
rige twee jaar slecht geweest, en dit jaar is
er in 't geheel geen oogst.
Volgens een bericht zijn er reeds ongeveer
200.000 schapen en geiten omgekomen en
ook onder de paarden en koeien is de sterfte
groot.
De bevolking lijdt zoozeer, dat de kinde
ren op school flauw vallen en velen, die
vroeger in goeden doen waren, thans in lom
pen of zelfs geheel naakt rondloopen. Vele
duizenden voeren een wanhoplgen strijd
tegen den hongerdood.
-—Te Roncq, Fransch Noorden, heeft Za
terdag avond in de volkrijke buurt Blanc-
Four, een schrikkelijk ongeluk plaats gehad;
het vijfjarig dochtertje Georgette der echtge-
nooten Morant, is er recht voor haar wo
ning, Rijsselstraat, door een automobiel
gevat geworden en gedood.
Morgen zou ze wel vertellen en de man
wilde nagaan of Elzie's indrukken dezelfde
waren als destijds door haar moeder opge
daan.
Altijd verwijlde Corola in gedachten bij
zijn overleden vrouw.
Ja, hij had haar diep bemind. Die liefde
verstierf niet.
Majorie nam vroeg afscheid. Elzie liet
hem uit.
In de vestibule fluisterde Frederik
Gij spreekt er dus vanavond nog over.
Ja...
Dan kom ik morgen om de toestem
ming vragen.
Vader zal die niet weigeren.
Ze kusten elkaar nog eens.
Elzie ging bij haar vader terug. Even sprak
ze nog over de reis. Toen zei ze eensklaps
Vader, Frederik heeft me gevraagd, of
ik zijn vrouw wil worden...
Waarlijk I
Een glans verhelderde het gelaat van den
kranke.
Daar op het Veen was het, hernam het
meisje. Hij sprak over mijn en zijn eenzaam
leven. O, die stemming ginder wekte tot
Innigheid.
En wat hebt ge geantwoord vroeg
Corola.
Ik heb toegestemd... Is het goed
Met zijn kinderlijk karakter was mijnheer
Corola zonder wantrouwen. Hij wist weinig
van Frederik Majorie.
Man hij ging af op den indruk, door den
jongen man gewekt. En dat was hom ge
noeg.
Elzie, ik wensch u geluk, zei hij bewo
gen. Ja, het is goed. Ik ben overtuigd dat
Te Birmingham hebben op klaarlich
ten dag in een drukke straat auto-brndieten
de spiegelruit voor de uitstalling van een
juwelier stukgeslagen "en voor 1000 pond
sterling gestolen. Ia «k.iie -. aart wegrijdend,
overreden zij een jonge vrouw, die later aan
hare wonden bezweek, en verwonden zij
nog een paar andere voorbijgangers licht.
Zaterdag is buiten het station Preston
in Engeland een persoonirein in botsing ge
komen met een lichte locomotief. Beide
machinisten werden gedood, de stokers en
een aantal passagiers lichtgewond.
van Rousbrugge, paar dengeleider bij M. G.
Camerlynck, die op 15 November te Beveren,
aan den onbewaakten overweg, door den
trein Poperinghe-Adinkerke, overreden en
gedood werd.
3 Dec. Te 11 u., in de bureelen van den
D.V.G. Hoogstraat, te Nieuwpoort, leveren en
plaatsen der klokken voor de kerk van WOU-
MEN-JONCKERSHOVE. Gewicht 300 kgr.
5 Dec. Te 11 u., in de bureelen van den h.
Desaubies, hoofdingr. dienstbestr. te Gent (St
Pieters), optrekken van een gebouw tot verschil
lend gebruik, een magazijn met werkplaats, een
privaatgebouwtje met lampenplaats en inrichten
van het ontvanggebouw ter statie POPERINGHE.
5 Dec. Te 11 u., voor den h. Verwilghem,
bestr. afgevaardigde van den D.V.G. te Yper,
herbesteding der heropbouwingswerken der
Zwemkom te YPER. Raming 47.810,31 fr.
Allenthenen wordt er gejammerd en
geweeklaagd dat de ouders en vooral de
moeders geen gezag meer hebben over hunne
kinders en dom ruischt het tegtn uit den
mond dier ouders Vreemde oogen dwingen
meer I Het is inderdaad maar al te waar
en jammer genoeg dat vele ouders geen
gezag meer inboezemen aan hunne kinderen
dit tot groote schade voor ouder, kind en
maatschappij. Wij moeten geene weten
schappelijke stelsels ter hulp roepen om de
bewering Vreemde oogen dwingen,te staven.
De strijd om 't gezag die tusschen ouder
en kind geleverd wordt begint van in de
prilste jeugd, van als het kind kan schreien
en kriepen, van in de wieg dus, Het eenig
wapen waarover de zuigeling dan beschikt
is iawaai maken om de huisgenooten er zich
belang te doen in stellen, om op den arme
genomen te worden en zijn grilletjes en
kuren te voldoen. Dit wapen g< bruikt het
kind met veel list en meest tegenover moeder
die er meest bij is en er aan meest gevoelig
is. Wee echter de moeder die haar kind niet
kan hooren weenen. Immers zoodra het kind
ervaart dat het door te weenen of iawijd te
maken iets kan bekomen is moeder verloren
en overwonnen en heeft zij een bleéter
gekweekt die haar gedurig dag en nacht
kwellen zal. Daarom als het kind weent en
dat men weet dat er hem in geen enkel
opzicht iets deert, laat het weenen tot het
gewaar wordt dat zijn geschrei en misbaar
geen uitwerksel hebben. Dus voor de jaren
van discretie of verstand gebruikt bet kleine
kind dit wapen, instinctmatig, gelijk een
hondje dat jankt om een beetjen, omdat het
bij ondtrvi iding weet dat janken baat. Nog
enkele jaren zal het nukkig kind door zijn
geschrei zijne omgeving voor zich trachten
te winnen, totdat het over een ander wapen
zal beschikken. Eens de wieg ontgroeid, ge
bruikt het orgeioos kind een tweede wapen,
nog veel gevaarlijker en sluwer dan het
uitbundig geween juist omdat het geen ge^-
rucht maakt, vormelijk de lijdzame weder
stand waardoor het kind zonder morren
vader en moeder iaat roepen en schreeuwen
en toch zijn eigen gedacht of goesting doet.
Zulk weerstandsvermogen moet ten allen
ptijze van jongs af door taaie wilskracht en
kalme volhcrding door de ouders bestreden
en gefnuikt worden. Hoe dikwijls wordt er
aan het kind onder heftig dreigen iets ver
boden, en toch gaat het onverschillig den
veg zijner grillige kuren op tegen alle ver
bod in e- spijts alle bedreigingen? En
waarom Omdat hei bij ervaring weet dat
al dat kabaai in wind vergast en al het ge-
sikker en tiet gedreig tot woordvertoon be
paald wordt en nooit door daden bezegeld
«ordt! Het kind, hoe naief ook, ie rt zoo
gezwind de diepe filosofie die besloten ligt
in de. spreuk Honden die blaffen bijten
niet IDaarom, ouders, hcTbaal nietdikwijis
httz'ifde verbod of bevel en onderlijn die
riet met dreigementen die gij niet uitvoert.
Het is o< k vermelt l zotte bedreigingen te
doe i en iets te verbieden dat redelijk niet
kan ie boden woiden.
Vooraleer te vei bi den denke me' goed
na en eens ja dan btijve het ja of eens
nee n d n vo.ho de me:i het zóó i Er mag
evenmin gedoogd of geduld worden dat het
kind aanmerkingen make op hetgeen bevo
len of verboden worde. Het kind moet eivan
diep doordrongen worden dat het tegenover
zijne ouders geene rechten heeft, maar
enkel en alleen een blmde plicht van eerbied,
gehoorzaamheid en behulpzaamheid. Vooral
in onze tijden van genei naar vrijheid en
bandeloosheid en van zedelijke afdwaling is
t meer dan ooit noodig dat de ouders hun
gezag doen handhaven desnoods met de
roede. En dit alies is in zekere maat ook
waar voor meesters en opvoeders die door
gaans meer gezag hebben op hunne talrijke
bent dan moeder op haar eenig kind, omdat
zij zich zoo gemakkelijk niet laten verteede
ren door krokodillen dwang. En zoo blijft het
waar waarmede dit opstel begon. «Vreemde
oogen dwingen meer
Pedo
van LANGEMARCK
Op Maandag ln December. St-Eloi'sdag
heeft de opening plaats van den landbouw-
leergang te Langemarck. Dank zij deze
inrichting, zal er gedurende de wintermaan
den, aan de landbouwbevolking van 't om
liggende onderricht gegeven worden over
alles wat het landbouwbedrijf aangaat en
voornamelijk zullen aangeleerd worden de
grondbemestlng, de plantenteelt, de veevoe
ding en veeverbefering, het landbouwboek-
houden.de gezondheidsleer van den mensch,
de gezondheidsleer van het vee, 't gebruik
der landbouwmachienen, enz., enz.
Vooral de boerezoons van 18 tot 30 jaar
moeten het z ch als een plicht aanrekenen
deze lessen te volgen. Het bijwonen der
lessen is kosteloos; alleen zal een
iuschrijvlngsrecht van 10 franken geeischt
worden, hetwelk nochtans op 't einde van
den leergang zal terugbetaald worden aan al
deze die de lessen regelmatig hebben ge
volgd. Het uitreiken der diploma's zal plaats
hebben ingevolge eene met vrucht doorstane
ondervraging.
De lessen worden gegeven iederen Maan
dag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag,
's avonds van 5 tot 7 uren. Uitzonderlijk is
er 's avonds geen les op den Openingsdag.
Deze die verlangen de lessen te volgen,
moeten den Maandag 1 December om 10
ure voormiddag aanwezig zijn op de ope
ningsvergadering in de Tooneelzaal te
Langemarck.
De boerenzoons der omliggende gemeen
ten zullen er ook welkom zijn.
De Rijkslandbouwkundige,
U. SIMOENS.
...i i,m rr..*.Kzsnganz&rwx&uw
3 f'
«e .f*» pi wo®
sr Tffin n.M OS ©SiSTS VOOftWAAIUMM
f TCGOiNG cqs dcM, 9f kwt <ss. ia»g t«m$v
AO S NTSC HAP P 8 N i
Po '5 O VoAif, 28. iit. S9-SO VMtrnik Oottstraat, 64, tebjaoM H
fe' Ict/kiKi-iJatr.iOv.tt!. 17S Dlunsa*, Wy.£tendyk, tthfam M
TT9c -**.¥*» - - Af. VI Fooshu». WufTotHKS 0s Oral.. A# H. A IvWtxaao®.
B*vx>uac o 11 K. Tahow, Geaa—Sefei Rouswtueo* H CxAMiiooti,
ii M Bauj-kou, *i Lo© kLGAAfiWUwe*, ML
IjmKC&sm ü.G. Dblamtoo, ÊLL.
1 Xiw;w/*O0*T, P&OVKW WATCOT, i-RTSUlJt. KTAVBUS, AM
Frederik u gelukkig zal maken.
Hij is zoo vol gevoel, vader.
Dat weet ik...
En hij voelt zich ook eenzaam in het
leven.
Ja, hij is een wees O, ik weet het nog,
toen ik met uw moeder de Venen bezocht,
hoe die verlatenheid ons dubbel de zaligheid
deed gevoelen, samen te leven, alles te dee-
len, vreugde en beproeving, aan elkaar ge
zelschap te hebben.
Dat bewoog Frederik om het aanzoek
te doen. Hij wil morgen uw toestemming
vragen.
Hij zal welkom zijn.
Ik vertelde het liever zelf eerst.
Dat is heel wel kind... O, ik voel me
gelukkig, dat gij een goed huwelijk zult
doen, een braaf en verstandig en bemiddeld
man krijgt.
Maar gij blijft natuurlijk bij ons. Dat
zegt Frederik'ook, hernam Elzie.
Zeker, zeker...
Doch de heer Corola dacht aan den graf
kelder, waarin hij naast zijn vrouw zou
rusten...
Elzie was vermoeid en ging vroeger ter
ruste dan anders.
Ook Corola zocht zijn slaapkamer op.
We! lag hij lang wakker. Maar nu had hij
gevoel, alsof er een groote last van zijn ziel
weggenomen was.
Hij zou Elzie niet onbezorgd achterlaten.
Hij kon haar toevertrouwen aan een goeden
man.
O, het was hem een onvoorziene, eer;
heerlijke uitkomst
En hij verlangde naar den volgenden dag,
om met Majorie te spréken.
Zoo lag Corola te mijmeren.
Eensklaps schrok hij. De deur werd ge
opend.
Het nachtlicht wuifde door den trek.
't Was Elzie die binnen trad...
De vader ontstelde nog meer.
Zijn dochter wandelde weer in haar slaap.
Ze kwam tot voor het bed.
Vader, zei ze, als ware ze helder bij
haar zinnen, hij is gekomen, die ik ver
wachtte, de verloofde, de bruidegom en hij
zal me gelukkig maken... O, we wonen dan
te Brugge... Daar is alles poezie. En zoo
zal ons leven zijn... Poezie om ons en in
ons... Frederik zegt het zoo schoon. Ja, hij
is gekomen, dien ik zoo lane verwachtte.
Ik heb het geweten, dat hij komen zou... Nu
is hij er... Het weer is woest en wild... maar
met hem vrees ik niets... Het Veen is ge
vaarlijk in den winter... maar Frederik leidt
me overal veilig door. Moeder is me versche
nen... Ze was in een lang, wit gewaad als
een Engel... En moeder glimlachte, omdat
ik gelukkig was... Moeder stond op het
Veen... en zegende ons...
Corola iuisterde angstig... O, Elzie had
zich teveel ontroerd.
Maar ze zou kalmer worden en dan bleven
die krisissen weg...
Vader, vervolgde het meisje, mijn
bruidegom is gekomen en ik heb hem bij de
hand genomen en hem gekust... O, zoo
innig... Nu is bet leven een lach... En vader
woont bij ons en geneest... Ginds te Brugge
is alles poezie... en rust. Mijn bruidegom
voelt het zoo diep. Ja, ik heb hem lang ver
wacht... ik wist, dat hij komen zou. Ik heb
.hern zoo lief... even Hef, als moeder mijn
vader beminde. ('1 Virvolgt).
■L