HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
nieuwsblad voor Poperiugho en HmstreBeen.
DE HEKS
VAN DEN KEMMELBERG
ABONNEMENTPRIJS per JAAR
TARIFF DER PRIJZEN:
Berisntcn vorRoopinsen
««san Rüüujbericmen
unseyerSfiüsÊiï uahiieste, oruhuerij
Zondag 16" Mei 1926.
20 Centiemen
23e Jaar. - Nr 20.
EDACHTEN
NU IS üb WERELD SCHOON
Hst familieleven
in heidenwereld Christendom
ROMAN
door A. II/VXW
'jjW'nMr!
Bond der Talrijke Gezinnen
Duur Brood
Jaarüjksche bedevaart naar Oostacker
Politiek Overzicht
Uit eigenbelang.
Volksvertegenwoordiger
overleden.
Huyshauwer
De pensioenwet der Bedienden.
Wat iedereen moet weten.
De Tweede Beker Gordon Bennett.
Vaste benoeming der Cantonniers.
Yper zal drie Schepenen behouden.
De staking in Engeland.
Hulde aan den Heer Janssen.
Voorde Burgerlijke Slachtoffers.
De Provinciale Raad van
West-Vlaanderen
De verkorte diensttijd.
Onverdachte Hulde.
3EIST MU
Drie Groote Loten
Aanzetting tot moed en vertrouwen
In Sta E fi i. Belgie per post 9 fr.5Q
Buitenland 1 5 fr. ÖO
Eene Inlassching 0 fr. 70 per regel
2 en 3 Inlasschingen 0 fr. 60 per regel
1 fr. 50 per regel 6 frank
HERHAALDE ANNONCEN
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moe
ten tegen den Donderdag avond ingezonden
worden.Kleine berichten tegen den
Vrijdag noen
Gasi huisstraat, 15, Poperinghe
T«!ö?OOfl 9. Postchéck SB 57
roPKfflGBENAAK
Zien w'in andermans gebreken
Voor ons zelf soms voordeel steken
Dan versihoonen wij ze graag.
De wereld is de wachtkamer voor de reis naar
de eeuwigheid.
De overvloed maakt nog meer menschen onge
lukkig dan het gebrek.
Het afscheid van 't leven valt dikwijls mindei
zwaar dan het afscheid van de jeugd.
De rijkdommen die zoozeer het leven doen
beminnen, zijn tot alles nuttig, uitgenomen als
hetzaak is den dooltocht naar den dood te be
letten.
Zco wijd we zien kunnen, daar, en gin
der, en ginder verre, staan de velden groen,
frisch groen, dat we er in zouden rollen.
En boomen, vol witte eti witroze bloe
sems, steken hun breede kruinen boven de
hagen uit.
En huizen ziet ge daar tusschen door,
als vogelnesten, met roode pannen of don
kergroen bemoste ddKen en versch geschil
derde slagvensters.
En wdte kiekens, veel, krabbelen in
't zand achter die groene haag, en kakelen
van lust.
En felle peerdeu stappen ginder over den
kouter, slaan met hun koppenen broesemen
den warmen damp uit hun neusgaten.
En heel de wereld staat te groeien en is
omhoog aan 't gaan. En de menschen zelve
gaan mee omhocg en zijn blij, en weten
zelve niet waarom.
Want de wereld is toch zoo goed en zoo
schoon.
En nog schooner is zij,omdat Gij er op zijt.
Want al lang, heel lang geleden ook in
de Mei, gingt Gij over het land, door de
groene velden. En de dauw ging op van het
kruid en het ko/en, lijk zoete wierook. En
uw lichtrozi,; kleedje waaide in den frischen
morgenwind. En uw blozend, jeugdig gezicht
blonk van blijdschap.
En de boeren en ie vrouwen die u op de
wegels tegen kwamen, bezagen u vriendelijk
omdat Gij zóó vriendelijk zaagt.
En ze lachten en knikten genegen «Wees
gegroet, Maria I
En gij kniktet bun tegen Weest ge
groet, vrienden allemaal i
En Gij waart zoo blij, zoo blijen kondt
zelfs niet zeggen waarom.
Al lang, heel lang, is dat geleden.
En van toen af is de wereld nog schooner
geworden, omdat Gij er op zijt.
Want nog zijt Gij hier, bij ons, en gaat
door onze landen en dorpen, en komt in
onze huizen. Waar wij staan en gaan, daar
staat en gaat Gij ook.
Moeder weet dat.
En onder 't werken denkt zij aan haar
oudste meisje, dat niet heelemaal meer is
gelijk vroeger. En zóó vlug begint te kijken,
en tegen den avond, tusschen licht en
donker, de deur zou willen uitgaan.
En aan haren grooten jongen en dat zijn
knevel aan 't uitkomen is en zijn stem zóó
grof wordt, en hij zoo ruw en bot in zijn
spreken is. En zij last met hem heeft, om
hem eiken Zondagmorgen te biechten te
krijgen.
En aan die anderen, de kleintjes, die nog
zingen en dansen als ze uit de school thuis
komen, en een witrood kruisken opzitten
hebben, van de Kruistochters. En dat hun
lastige tijd rok wel eens aankomen zal.
En dat zij-alleen dat niet kan, die alle
maal goed houden.
En onder het rammelen met emmers en
het kletteren met potten en pannen, mompelt
zij maar doorWees gegroet, Maria...
Op den akker, achter het peerd dat broe-
semt en stampt, stapt Vader, met lange
treden.
En zijn jongen, die ginder met den riek
aan 't steken en breken is, beziet hem en
praat blij en fier in zijn eigen Zoo
struisch als vader zou ik ook willen zijn 1
Maar vaders gezicht is hetrokken en rim
pels liggen over zijn voorhoofd. En hij zïet
wel de egge springen en dansen over de
kluiten maar hij ziet nog wel wat anders.
Van dien tegenslag van verleden jaar,
die nog niet uit de voeten is. En hoe hij
moet krabben om bij te komenEn dat
hij het aan niemand kan zeggen, en vragen
om zijnen kop recht te houden.
En u ziet hij gaan over den akker, met
uw lichtrozig kleedje aan dat waait in den
wind. En terwijl hij zacht achter de eegde
stapt, mompelt hij Wees gegroet
Maria...
't Duurt al fóó lang dat hij Ie bed ligt,
van in den winter. De doktoor heeft altijd
moed gegeven, en hijzelf heeft altijd moed
geschept. Want hij was er zeker van, dal
hij genezen zou... Maart 't duurt zóó lang..
In de Meert scheen de zon zóó lustig,
met die warme dagen.Maar in April was
de lucht betrokken, en ging hij niet vooruit.
En nu, met dien zomerschen dag, ligt hij
achter den gevel, in de zon en bulten den
trok... Te peinzen hoe lang het nog duren
zou 1...
En hij ziet Haar vóór zijn oogen, alsof
Zij daar stond met haar lichtrozig kleedje
aan. Of 'lijk Zij staat in den boom te Scher-
penheuvel, of in de kerk te Halle of in de
grot te Oostacker, en overal, in alle kerken
en kapellekens.
En hoevelen, over heel de wereld, eiken
dag bij Haar baat vinden.
En onder de wollen deken doet hij zijn
twee handen samenWees gegroet,
Maria...
Mengelwerk van De Poperinqhenaar 21
5.
Beste Legers, uw oog heeft te lang reeds
gestaard in den donkeren nacht van 't hei
dendom. Ware er geen middel iels blijders te
laten zien in den gang van 't heidensch fami
lieleven Helaas I 't en is ni.t denkbaar dat
in zulke duisternissen ergens waarfamili- ge
luk te vinden zij, in het aangaan of beleven
van het huwelijk.
Bedenkt de verloving in het heidendom
als kind in de wieg reeds toegezeid, of door
een vreemdeling voor geld gekocht, gaat de
heiJensche bruid zonder eigen vrije keuze,
meer nog met tegenzin het huwelijkaan. Nie
mand om zich met haar te verheugen, of
haar lot te benijden misschien. Christene
verloofden, wat werd uw wederzijdsche lief
de gelouterd Christene bruid, hoe hoog
heelt u het Christendom boven uw heiden-
sche zusters verhevenVrij en zonder dwang
reikt gij uwe hand aan den uitverkorene van
uw hert, en ieder verheugt zich om uw ge
luk en uwe blijdschap.
Komt dan de bruiloftsdag! Een lawaaierige
stoet in het heidensch China, de schreeu
wend getooide bruid begeleidend, op een
draagstoel voortgedregen in 't huis van
haar schoonoudets ontmoet de gesluierde
b. uid den bruidegom, dien zij nog nooit ge-
ijn heeft. Ve lgen de voorgeschreven bui
gingen voor de beelden der voorvaderen, het
drinken uit eenzelfde kop, en 't is geklonken.
Nu mag de bruidegom voor de eerste maal
zijne biuid aanschouwen. Zullen zij elkander
liefhebben, vopral de bruid met de verzeke
ring van een slavinne-leven Hoe heel
anders in 't Christendom, waar het levens
verdrag woidt aangegaan in 't aanschijn
van Christus en zijne Kerk, waar Deze tot
het feest wordt genoodigd, die het bruids: aar
van Cana gelukkig maakte en zegende 1 Een
huwelijksdag vol hoop en vreugde hier, een
huwelijksdag vol bange zorg en treurigheid
daarginder.
En het huwelijksleven Wat al innige fa
miliefeesten brengt de Kerk van Christus I
Blijdedagen van Doopsel en Eere-Communie;
zonnige dagen van godsdienstige feesten,
waar de alledaagsche zorgen wat rusten,
waar de arbeid niet dringt, en de heele fami
lie zich om den kostwinner schaart. Van
dat alles niets in 't heidendom I En ware er
nog iets, dan ontbrak nog in 't gezin het sa-
menstemmen van vader en moeder en kind
in een innig zielsaccoord I
En verder, hoe vreemd het ook moge klin
ken, in de christen familie groeit het geluk
ook in 't lijden, dat de leden nauwer bij
elkander brengt, en het diepst hen doet voe
len dat zij bij elkander hooren. Zelfs de dood
verbreekt dien liefdeband niet, en de lichten
de hoop op een wederzien straalt troost en
opbeuring in droeve herten. In den nacht
echter van het hei endom geeft het lijden
geen troost 't is voor den heiden eene straf,
eene wraakneming der goden, met morren en
klagen of metstomme vertwijfeling gedragen;
en geene hulp van wege de zijnen, die hem
veeleer in den steek laten. Bij een sterfgeval
gilt de heiden wanhoopskreten en klachten
van vertwijfeling omhoog, terwijl de ehiisten
in stilte voor zijne dieibaren bidt.
Uit al het voorgehoudene, welk een scherp
contrast tusschen het christelijk en heidensch
huwelijk Zegt, vrienden Lezers, welt in
uwe herten niet op-een diep en innig mede
lijden met de arme heidenen, in 't bijzonder
met de heidensche echtgenoote en moeder,
en met het kind Laten in ons dat ge
voelen vruchtbaar wezen, door een heiligen
ijver te toonen voor de uitbreiding van Gods
rijk op aarde, door mee te werken naar ver
mogen aan het stichten van een weldoend
christelijk familieleven bij die dolende broe
ders.
Maar, naast dat vruchtbaar medelijden
voor de heidenen, moet ook een gevoel van
innigen dank aan onze herten ontstroomen
moeten wij dit paradijs van 't christen fami
lieleven met het zweerd van ons katholiek
geloof beschermen. Dit is het eenige wapen,
dat de ellende van 't moderne heidendom,
den doodsvijand van het huisgezin, kan af
weren. Ons katholiek geloof moet het erfgoed
zijn, dat wij aan al onze nakomelingen tot
de verste geslachten ongerept overmaken.
Moet ik dan eens afrekenen met u
vroeg hij. Ge zijt een schoelje.
Vrieze wilde Verschalde een slag op het
hoofd geven, maar Floris weerde dien
behendig af.
Niet vechten, niet vechten I klonk het.
Estelie zei dit half schreiend.
O,Vrieze, ik zal het aan den veldwach
ter zeggen, dat ge mijnheer Floris aanrandt,
hernam ze.
Rand ik hem aan
Ja.
Zeker zijt gij het, die ruzie zoekt, be
weerde ook Verschalde. Maar kom afGe
hebt een stouten mond, omdat de menschen
benauwd zijn van u, maar ik ben het
niet I
Ha, Estelie Ruya is hier bij u 1 spotte
Vrieze. De stadsheer heeft het lief van
Mandus Loos afgenomen. Toch draait hij
ook rond het huis van Dora, die hem al
weggeschopt heeft. Wandel maar met hem,
Estelie... Ik zal u getweën laten doen. De
dochter van Ruya het lief van den eige-
naarszoon. En wanneer trouwt ge.
Lachend liep Vrieze heen. Zijn vechtlust
was nu verdwenen.
Estelie, trek u van die gemeene taal
niets aan, zei Verschalde.
Overal zitten er te werken in de huizen,
staan er gekroond in de hoven en gebukt op
de velden gaan er met korven over de we
gels, rijden er met peerden over de banen.
Blijmoedig, of bedrukt soms, maar mgt
hoop in bun hart allemaal.
Want naar daarboven moeten zij allemaal.
Naar daarboven waar de zon immer schijnt,
waar er alles frisch en lustig uitziet, waar
alles zuiver en schoon is.
Zij allen, die nooit heelemaal zuiver en
schoon zijn.
Maar u spreken zij daarover aan Wees
gegroet, Maria...
Want onze moeder zijt Gij, van ons allen.
En we zijn in de Mei.
En daarom is de wereld nu zóó schoon.
Th. VAN TICHELEN.
te POPERINGHE
Met genoegen melden we dat te Poperin
ghe een afdeelirg komt gesticht te worden
van den Bond der Talrijke Gezinnen in
Belgie
Twee vergaderingen hadden reeds plaats
voor schikkingen en besprekingen en voor
den oogenblik kunnen we reeds volgende
mededeelen.
We stichten den Bond hier in aansluiting
en samenwerking met den Provincialen
Bond van Westvlaanderen en den Algemee-
nen Bond van Belgie.
Het doel is door gemeenschappelijk op
treden het verdedigen der zedelijke en
stoffelijke belangen der Kroostrijke Gezinnen.
De Bond staat onder geleide van een
Proost door de geestelijke overheid aan
geduid.
Om lid te zijn moet het gezin 4 kinders
hebben of gehad hebben.
Buiten de eigentlijke leden, mogen gezin
nen met of zonder kinders, ook onge'uuwden,
die onze werking willen steunen en bescher
men, als lid of beschermend lid aanveerd
worden.
Onderhandelingen zijn nu aan den gang
om sprekers te doen komen naar Poperinghe
die klaar en duidelijk het doelen de werking
van den Bond zullen uiteen zetten.
Tot deze vergadering zullen alle Kroost
rijke Gezinnen en allen die het ontstaan van
den Bond goedkeuren uitgenoodigd worden
per plakbrief en door ons blad.
De Bond staat bovenalle partijgeest, maar
kan niet anders dan eene katholieke instel
ling zijn. Enkel zoo kunnen we doelmatig
onze zedelijke belangen verdedigen.
Aanstaande week geven we meer over
doel en schikkingen voor de algemeen®
vergadering.
Het Voorloopig Bestuur
R. Devos, Gemeenteraadslid, Eere-Voorz.
H. Notredame, apotheker, Voorzitter.
V. Sansen, drukker, Onder-Voorztter.
W. Van Eecke, notaris, Penningmeester.
J. Bourgeois, onderwijzer, Schrijver.
M. Desmadryl, onderwijzer, Schrijver.
M. Hauspie, raadgever.
Proost
E. H. Debevere, Onderpastoor.
Het voorloopig Bestuur neemt de leiding
tot na de eerste algemeene vergadering. Dan
zuilen deleden zelf het bestuur kiezen.
Toe,; indertijd de prijs van 't brood op
sloeg, schieven en zeiden de socialisten
't Is de schuld van het Ministerie Theu-is 1
Wei, we kunnen herhalen wat we des
tijds zegden, namelijk, dat de socialisten de
waarheid nekten, toen zij de duurte der
levensmiddelen op de rekening van heer
Theunis schreven.
Ma.ar we kunnen er bijvoegen dat de
bladen en de politiekers, die thans de heeren
Poullet of Janssen verantwoordelijk stellen
voor de duurte van het brood, nog schaam-
teloozer liegen dan indertijd de socialisten.
Want ze weten beter dan iemand, dat het
verscherpen van den duren tijd, te wijten is
aan de gewetenlooze politiekers en andere
deugnieten die de eerste poging tot stabili
satie deden mislukken, door wantrouwen te
zaaien onder de kapitaalskrach'ige bevol
king, en door hun eigen land te kleineeren
en te belasteren in den vreemde.
Vlaanderens bedevaart naar O. L Vr. van
Lourdes te Oostacker heeft dit jaar plaats op
den Donderdag na Sinxen, 27 dezer.
Zonder twijfel zullen weerom honderden
bedevaarders en bedevaarsters van 't Pope-
ringsche Maria gaan vereeren en bidden in
haar heiligdom te Oostacker.
Evenals deanderejaren zal een bijzondere
trein aangevraagd worden Poperinghe-Gent-
Dampoort. Hij zou rond 7 y» uur 's morgens
vertrekken, en rond 7 y* uur's avonds hier
terug zijn. De juiste uren zullen wij bij tijd
bekend maken.
De inschrijvingen worden van heden af
genomen bij
E. H. Sobry, onderpastor op St Jan
M. Fr. Vandeplas, apotheker, Kl. Markt
M. Em. Verhaeghe, Casselstraat
M. Jer. Suffis, Bruggestraat
M. Maur. Beauprez, Yperstraat,
Het bedrag der treinkosten is 18 fr. In
geval echter de vervoerprijs voor reizigers
door het spoorwegbeheer verhoogd werd,
zou de inschrij vingslijst ook moeten „verhoogd
worden.
De inschrijvingslijsten worden gesloten op
Dinsdag 18 Mei. Voor de inschrijvingen die
na dien datum nog zouden kunnen aange
nomen worden, zal 20 fr. gevraagd worden.
De bedevaarders gelieven hen te spoeden
hunne inschrijving te nemen.
Ja, dat is hij. Kom, we gaan naar huis.
En nu wandelde Estelie toch naast mijn
heer Floris voort en het leek haar of hun
verhouding inniger was geworden. Zij had
hem immers beschermd.
Ze kwamen op den hoofdweg en daar
ontmoetten ze een vrouw, die hun goeden
avond wenschte en 'dan even staan bleef,
om, ondanks de vallende dnisternis het
tweetal na te staren.
Verschalde zei weinig. Hij vond de
inmenging van Estelie toch vervelend, al
had ze een vechtpartij voorkomen. Maar
zoo ontstonden dwaze praatjes, en Floris
kon die nu wel missen.
Verschalde bracht Estelie naar huis. Ze
traden langs achteren binnen, want in de
herberg was er volk. En Floris wilde den
indruk niet wekken, alsof hij met Estelie uit
wandelen was geweest.
Hij begaf zich naar zijn kamer. En wee
moedig zat hij daar neer tot het avondmaal
gereed was.
Na het eten liep Floris weer uit. Maar nu
had hij zijn wapen bij zich. Hij zou op zijn
hoede zijn voor den strooper.
Nog een laatste maal wilde Floris de
woning van Dora Viota inspecteeren. Alles
was er rustig.
Even keek Verschalde naar het licht, dat
door de reten der luiken drong. Ja, hij had
Dora lief, maar hij moest zijn gevoelens
onderdrukken.
Hij wist feitelijk niets van Dora. Zou de
toekomst hen toch weer samen brengen
't Was een vraag zonder antwoord.
Floris keerde naar Ruya terug.
De Booze Geest.
Rond acht uur keerde de familie Loos van
haar reis terug. En Mandus spande de sjeeze
uit. Toen het paard gestald was, stond Albijn
Vrieze bij den stal.
Ge moet niet verschieten, ik ben het,
Vrieze, zei hij.
Wat zaken hebt ge hier vroeg
Mandus.
O, niets... Ik zag u thuis komen en
wilde u een goeden avond wenschen.
Neen, neen, maar ge komt weer kwaad
spreken van Estelie.
Kwaad I Is de waarheid zeggen, kwaad
spreken Kan ik het helpen, dat uw lief
heel den achternoen en ook nog in het don
ker met den schilder gewandeld heeft. Ik
loop niet met mijn oogen toe.
Ewel 1 't kan me niets schelen wat
Estelie doet, beweerde Mandus. Ze mag
met Jan en alleman wandelen. Maar ik ga
niet meer met baar mee. Ik kan meisjes
genoeg vinden.
Ge spreekt tegen uw gedacht. Of laat
ge u aan den kant zetten door een stads
heer 't Zou bij mij niet waar zijn.
Ik zet Estelie aan den kant. Dat is
anders, hé
'k Geloof er niets van. Ge ziet ze veel te
gaarne.
Waar moeit ge u mee
O, als gij de waarheid niet wilt weten,
't is mij ook wel. Een stadsheer zou mijn
lief niet afpakken.
Vrieze, ga nu voort, zei Mandus. Ik
heb al uw klap niet noodig. Ge moet me
gerust laten.
Veel is er in de laatste dagen gebeurd op
gebied van binnenlandsehe politiek.
Liberalen en conservateurs beleven nu
gelukkige uren omdat zij erin gelukt zijn het
Ministerie Roullet te doen kantelen, te doen
vallen. Zij, als minderheid, hadden als rol
een eerlijk toezicht uit te oefenen op tie han
deling der meerderheid Dat hadden ze mo
gen doen, dat was hun recht.
Maar dat hebben zij niet gedaan. Met
eene verwaandheid, met eene oneerlijkheid,
die zijne weerga niet vindt in de politieke
geschiedenis van ons land, hebben zij stel
selmatig alles bekampt wat vah de Regee
ring uitging. Zij hebben alles in een verkeerd
daglicht geplaatst, vergruisd, verbroken.
Boven hunne werking hing de wii, de
vaste wil van zich aan de democratische
regeering niet te onderwerpen.
Want die Regeering was volksch, was
vlaamsch en daarom wil de geldmacht niet
weten. Daar zijn Liberalen en Conservateurs
vijandig van.
Al wat mogelijk was werd gedaan om
het bestuur van 't Land moeilijkheden in
den weg te leggen. Geholpen door zekere
voorvallen zijn zij erin gelukt bij een deel
der bevolking wantrouwen te verwekken,
zijn zij erin gelukt de finantieele macht der
Regeering te breken om hunne eigene geld
macht te laten zegepralen.
Herinnert gq u nog hoe dikwijis vroeger
er geschermd werd met de hoogste belangen
van het land. Telkens een conflikt ten
scherpste was, werd dit argument ingeioe-
pen en telkens ook moesten onder andere de
Democratische Vlamingen het hoofd buigen
en de zaak was geklonken.
Wie herinnert zich niet de stemming der
Vlaamsche Hoogeschool van Gent. De leger-
wet Devèze werd goedgekeurd zonder 6 of 8
maandendienst, zonder gewestelijke indee
ling en dat ter wille van het vertrouwen van
het buitenland dat niet mocht geschokt zijn.
Iedere democratische of vlaamsche hervor
ming werd ingehouden of verminkt ter wille
van de vrede in het land of het vertrouwen
in het buitenland.
Was dat vertrouwen, was dat welzijn van
t land niet het groote wapen waarmede.
Minister Theunis zoo dikwijls schermde.
Maar nu het financieel gevaar voor 't land
eens werkelijk groot was, nu iedereen
het aan den lijve èn meest nog aan de beurs
gevoelde dat ons land hulp en vertrouwen
noodig had, nu dat het in het ontegenspreke
lijk belang van 't land was dat de stabili
satie gelukte, nu hebben noch Liberalen
noch Conservatieven zich niet bekommerd
om dat welzijn van 't land noch om het ver
trouwen in het buitenland.
Zonder zich een dag rust te gunnen heb
ben zij schaamteloos gebruik gemaakt van
alle middelen om de Regeering te doen val
len, niet in hst belang van het land, o neen,
maar in liet belang van hun eigen zeiven.
De Regeering Poullet mag fier gaan over
haar werk.
Later zal dat meer blijken dan nu. Zij
heeft de schulden geregeld, de begrooting iri
orde gebracht, onderhandeld met het buiten
land. Maar alles mocht verloren gaan door
de schuld der bankiers die Belgie niet wil
den helpen, door de schuld van Liberalen
en Conservatieven die ten kosle van alles de
Democratische Regeering weg wilden.
Belang der Katholieke partij werd vroeger
ook al meer den eens opgeworpen om de
Katholieke Vlamingen stil te leggen. Nu
hebben deze gezien hoe de Katholieke Con
servateurs zulks verstaan. Deze hebbën de
Liberalen miidelijke hulp geschonken om
den Katholieken voorman M. Poullet het
landsbestuur uit de handen te rukken.
Bij de nieuwe samenstelling der Regeering
zullen wij den uitslag zien der on-katholieke
werking der Conservatieven.
Belang van 't land, belang der partij, alles
werd onder de voeten getreden, zoowel door
Liberalen als door Conservatieven.
M. Huyshauwer, Volksvertegenwoordiger
vah Gent komt te overlijden. Hij was mede
stichter van de Christene Arbeidersbeweging
in 't Gentsche en de vertegenwoordiger van
den machtigen Werkliedenbond Het Volk».
Gekozen tot Volksvertegenwoordiger in
1894 en in het zelfde jaar tot Secretaris be
noemd van de Kamer van Volksvertegen
woordigers, is hij zulks tot aan zijn dood
gebleven.
Voor de Gentsche werkliedenbeweging is
dit afsterven een zwaar verlies.
De Heer De Ceulenaere, oud-volks verte
genwoordiger, zal de plaats van den Heer
Huyshauwer in de Kamer innemen.
De Senaat heeft de wijziging der pensioen
wet v. or de Bedienden aangenomen met 72
stemmen tegen 42 en 1 onthouding.
De bijdrage der bedienden wordt dus ver
minderd van 5t. h. op 3 t. h. met terugwer
kende kracht vanaf 1 Januari 1926. Wat te
veel betaald werd zal van de verdere stortin
gen afgehouden worden.
De economische toestand van Belgie
rechtvaardigt op geen enkele wijze den
panischen storm, die over het land woedt
in Belgie zijn er haast geen werkloo
zen. In de eerste jaren naden oorlog bedroeg
het aantal werklcozen 616 duizend. Inden
laatstcn tijd was dit cijfer geslonken tot 8500
man totaal zon ier werk en 16500 man die
nu en dan zonder werk zijn.
Onze buitenbndsche handel heefteen
hoogeren bloei bereikt dan voor den oorlog.
In goud omgezet is het verschil tusschen
invoer en uitvoer in 1913grooter dan in 1925.
Ook is de voortbrengst onzer nijverheids-
bedrijven en van onze koolmijnen uitstekend.
Onze begrootingen zijn beter.
In 1920 bedroeg het tekort 2846 millioen.
In 1925 was er een tekort van 548 millioen
Door de 600 millioen, in December gestemd,
is de begrooting van 1926 sluitend gemaakt.
Door den wisselkoers zullen zekere
uitgaven grooter zijn dan voorzien werd.
Doch sommige opbrengsten als tolrechten en
overdrachttaks zullen ook meer geven dan
eerst werd berekend.
De Regeering Poullet heeft niet de
minste leening aangegaan.
De 600 millioen, die nn aan de Natio
nale Bank gevraagd werden, moeten niet
dienen om versch geld te vinden voor dage-
lijksche uitgaven, maar alleen om de ver
vallen schatkistbons te vervangen.
Jl-t totaal Schatkiötbor.s is 5800 mil
lioen. Dit bedrag is niet hooger dan over
9 maanden.
Geene Regeering heeft meer bezuinigd
dan de laatste.
Op de buitengewone uitgaven is eene
nkriinping van 270 millioen en voor de
ministerieelediensten eene vermindering van
139 millioen.
Een wetsontwerp werd neergelegd om
het aantal rechtbanken te verminderen.
Belangrijke beperkingen werden aan
ons leger aangebracht. Nagenoeg 1000
overtallige officieren werden met verlof ont
slagen. De militaire dienst werd op 10
maanden gebracht.
In de verschillige diensten zijn, zooveel
als mogelijk was, alle nieuwe benoemingen
geschorst.
Geen enkel partij maatregel werd door
de Regeering voorgesteld of aangenomen.
In de bedrijfsbelasting weiden de vrij
stellingen aan de basis verhoogd. Doch dit
geldt niet alleen voor den werkman, doch
voor alwie aan de bedrijfsbelasting onder
worpen is werkman, boer, koopman,
leeraar, dokter, enz...
De Regeering heeft eene poging ge
daan om de eendracht tusschen arbeid en
kapitaal te bewerken. In de amortisatiecom-
missie zetelen er vertegenwoordigers van
arbeid, van handel en van nijverheid.
Belgie voert eene vredelievende buiten-
landsche politiek en met alle landen heeft
het goede betrekkingen.
Op Zondag 30 Mei, om 3 uur zal van op
het Wiiryck's plein fe Antwerpen de tweede
Beker Gordon Bennett betwist worden.
De wedstrijd belooft hardnekkig te zullen
worden. Er zijn achttien luchtballons inge
schreven, behoorende tot zeven landen.
Da twee Belgen, Demuyter en Veenstra,
die zich vroeger in dezen prijskamp uitge
munt hebben, zullen nogmaals eraan deel
nemen. Een derde Belgische Luchtballon zal
door een vertegenwoordiger van het leger
bestuurd worden.
Veenstra zal een nieuwen ballon besturen
hem door zijne bewonderaars, verleden jaar,
bij openbare inschrijving aangeboden.
Demuyter was kampioen in 1922, 1923 en
1924. Veenstra overwon in 1925.
Men weet dat de prijskamp gaat om wie
met een niet-bestuurbare ballon den groot
sten afstand kan afleggen.
In zitting van 25 Januari laatst werd in de
Ministeraad het besluit genomen de canton
niers vast te benoemen. De benoeming moest
evenwel nog bekrachtigd worden door een
Koninklijk Besluit.
Dank aan de aanhoudende werking van
den Christelijken Bond van Beambten en
Arbeiders in Openbaren Dienst, is dit besluit
op 4 Mei verschenen, zoodat de Canton
niers tot Staatagenten benoemd zijn. Deze
verdienstelijke mannen zullen er voorzeker
tevreden om zijn.
Uit een amendement op het wetsontwerp
tot rangschikking der gemeenten blijkt dat
de verwoeste gemeenten het aantal raadsle
den zal mogen behouden, dat zij voor den
oorlog be aten niettegenstaande door bevol
kingsvermindering Oit zou moeten vermin
derd worden.
Om dezelfde reden zullen Yper en
Dendermonde drie schepenen mogen behou
den al zouden zij, door bevolkingsverminde
ring, er slechts twee mogen hebben.
Deze maatregel is uiterst rechtveerdig en
heeft alle kans om aangenomen te worden.
Zooals ge wilt, snauwde de strooper.
Ge zijt benauwd van dien stadsheer.
Ge moet het hof verlaten, beval Man
dus nijdig. En als ge niet gaat, dan stamp ik
er u af.
Tut, tut, stampen
Ja, stampen...
Saluut Ik hoor dan toch nog, dat ge
wel kwaad zijt op den schilder, maar ge
toont het mij in plaats van hem.
En treiterend lachend ging dé strooper
van het hof.
Mandus stond een wijle heel stil. Dan
vloekte hip.
Ha, ik word bedrogen, siste hij. Nu
weet ik, waarom Estelie niet kwam. Ze kan
naar den duivel loopen. Er zijn andere
meisjes. Ik loop niet achter 't lief of beter
een der lieven van den schilder.
Mandus eindigde zijn werk. Een wijle
bleef hij dan aarzelend bij de huisdeur
staan.
Ik wil zekerheid hebben, siste hij, en
snel liep hij het hof af, de straat op.
Wat later kwam moeder buiten.
Mandus riep ze.
Maar ze kreeg geen antwoord. Ze ging
naar den stal, keek in het wagenhuis, riep
weer den naam van haar zoon.
Toen begreep ze, dat Mandus nog van
de hoeve gegaan was. En moeder voelde
plots onrust.
Haar zoon was heel den dag onnatuurlijk
geweest. Van Estelie had niemand mogen
spreken of hij werd kwaad. Maar moeder
had te Meenen bij heffeest wel bemerkt, dat
de gedachten van Mandus elders waren.
Waar liep haar zoon nu heen Zou hij
naar den berg zijn En wat was er tusschen
hem en Estelie
De algemeene staking, welke in Engeland
werd uitgeroepen, is voor dit land eene
gebeuitenis van verregaanden ernst ge
worden.
De grond van het conflict is economisch,
maar ten aanzien van de uitgebreidheid ervan
is het tot een politiek geschil geworden.
De steenkoolnijverhtid, sedert het einde
der Roeibezeiting, heeft een geweldige
crisis doorgemaakt, doordien de afname van
Engelsche kolen geweldig is verminderd.
De E igelsche Regeering is dan tot gelde
lijke ondersteuning van de kolennijverheid
overgegaan. Maar de Regeering kan dien
Staatsonderstand niet eeuwig blijven uitbe
talen ten koste van het ander deel der
bevolking.
Nu wil de Regeering dien steun niet meer
voort betalen en daardoor worden de werk
lieden uit de kolennijverheid bedreigd met
eene loonsverlaging.
De werklieden willen van geene vermin
dering van loonen hooren zoolang geheel het
mijnbedrijf niet omgewerkt wordt.
Hierin steunen zij op eene uitdrukkelijke
belofte uit het steenkoolrapport, belofte die
niet gehouden werd.
Uit alles moei inderdaad de indruk groeien
dat er aan beide zijden een deel der verant
woordelijkheid moet gezocht worden en dat
de Regeering, door vrij lang te talmen alvo
rens in te grijpen, ook niet heelemaal buiten
schot gaat
Door de groote uitbreiding der staking
heeft het geschil een politiek karakter ge
kregen. Het gaat er immers tusschen de
Syndicaten en de Regeering.
De Syndicaten worden door de Internatio
nale gesteund, wij! de Regeering van alle
kanten binnen het land hulp krijgt.
De vrees beslaat ook dat het Communis
me, dat op alle wanordelijkheden tiert, op
de loer ligt gereed om den kapitalistischen
staat Engeland te bespringen.
Ten gevolge van allerhande ongunstige
omstandigheden werd Minister Janssen ge
noodzaakt zijn ontslag te nemen als Minister
van Financiën.
Tegenover al den onzin die gepraat wordt
op de kap van dien waardevollen Heer,
brengen wij gaarne hulde aan zijne werk
zaamheid, aan zijn offervaardigheid.
De heer Janssen is een zeer bekwaam en
zeer verdienstelijk minister van Financiën.
Hij heeft het land onschatbare diensten be
wezen.
Immers, hij was de eerste minister van
Geldwezen die, sedert de wapenstilstand,
het aangedurfd heeft de stabilisatie van
onzen frank manmoedig aan te pakken.
Lukte die stabilisatie, dan was veel kans dat
ook het financiewezen van Belgie gered was.
Wanneer M. Janssen in 1925 aanvaardde
ons ministerie van Financiën in handen te
nemen, heeft hij daar een toestand gevon
den die noch schitterend, noch aanmoedigend
was. Hij vond veel schulden en een ledige kas.
M. Janssen, heeft met bewonderens
waardig geduid, met een stoere werkkracht
gewrocht om ons land uit den droeve finan-
cieelen toestand te redden.
Zonder de reuzenpoging van Minister
Jaussen had ons land vroeger de pijnlijke
financieele gebeurtenissen gekend, welke
zich nu voordoen.
Alhoewel geen Katholiek Parlementslid
was M. Janssen een Katholiek Minister uit
één siuk, Als dusdanig hebben wij het recht
niet te vergeten welke onschatbare diensten
deze Katholieke Minister aan het land be
wezen heeft.
Nu hij in het burgerlijk leven terugtreedt,
na gedurende 10 maanden al zijne krachten
gewijd te hebben aan het verdedigen van
onzen frank, den frank van elkeen, past het
de Katholieken vooral den man te huldigen
die bij het heengaan aller achting blijft be
houden.
De vraag tot herziening van de vergoe
dingen, gegrond op eene verergering of eene
vermindering van het lichaamsgebrek van
het slachtoffer, kan worden ingediend gedu
rende twee jaar van af het vonnis.
Daar er in de praktijk zich gevallen van
verergering voordoen na de twee jaar en
daar het termijn toegestaan voor de aanvraag
tot herziening voor de soldaten vijf jaar is,
werd deze week door twee Katholieke en
twee Socialistische Kamerleden een voorstel
ingediend om het tijdperk voor verandering
ook te brengen op 5 jaar voor de burgerlijke
oorlogsslachtoffers.
De provincie neemt het Staatssanatorium
van Houthem-bij-Veurne over zooals het
gaat en staat en zet het over aan een maat
schappij zonder winstgevend deel die het zal
uitbaten met behulp der provincie. Zoo
krijgen wij in West-Vlaanderen, benevens
Sanatorium voor vrouwen te Sysseele, een
Sanatorium voor mannen te Houthem. De
overname is echter maar voorloop'g, ten
titel van proef voor één jaar. Op 1 Oogst
1927 moet de bepaalde afstand of weigering
geschieden.
De verkorting van diensttijd op 10 maand,
door de Kamer goedgekeurd, is toepasselijk
op de klas van 1925, maar niet op de klas
van 1924 die in 1925 opgeroepen werd.
In zijn antwoord aan hoofdminister Poul
let, zei, onder meer, Mgr Van Roey, tijdens
het feestmaal, dat den dag zijner onvergete
lijke inhaling besloot
Ik ken en waardeer uwe uitmuntende
bekwaamheden en hoedanigheden, uwe édele
inborst, uwe rechtschapenheid, uw plichtbe-
ef, en bovenal, uw rotsvaste katholieke
overtuiging en uw door-christelijk leven. Ik
geef U ten volle de verzekering mijner per
soonlijke verkleefdheid en genegenheid.
Die woorden waren het sein tot een harte
lijke, spontane ovatie, den Eersten Minister
gebracht door het puik van de geestelijkheid
en van de burgerlijke overheden des Aarts-
bisdoms.
't Was een indrukmakend oogenblik.
Guido.
En nu
Nu dat de paniek is gezaaid, dat het land
ongerust gemaakt is door de stelselmatige
afbrekerij van de liberalen en door het hate
lijk geschrijf van een weinig gewetensvolle
pers
Nu dat M. Poul'et door de omstandighe
den gedwongen wordt ontslag te nemen, nu
kómen al die bankiers en financiers hem
openlijk bekennen, dat het niet mogelijk is
zonder de sociatisten te regeeren, dat hij
met z'jn regeering geen enkele daad heeft
gesteld, die het vertrouwen «on schokken,
dat hij integendeel goed voor de financies
heeft gezorgd.
Als men nu tegenover zulke vaststelling
staat, dan kan men alleen met de man in de
straat uitroepen Bah 1 een janboel
Zullen Nieuws van den dag Libre
Belgique Federatie der Katholieke Krin
gen en zooveel andere katholieke bour
geois nn tevreden zijn.
M. Poullet, een katholieke Staatsman,
aan wie door Mgr. Van Roey, aartsbisschop
van Mechelen, een schitterende hulde werd
gebracht, moet de leiding der regeering in
handen overlaten van een socialist, Brunet.
Een socialist waarvan M. Destrée in de
Gazetle van Charleroi schrijft, dat hij
rood is, rood van in zijn haar tot onder de
nagels van zijn teenen.
De waarheid wreekt zich toch, ondanks
alles dat al degenen die het hoofd van M.
Pouilet hebben geëischt, dit niet vergeten.
Zij kozen Barrabas in plaats van Jesus 1
M. Hymans, de liberale oud-minister en
een der leiders van de liberale oppositie,
zegde in eene rede te Luik
Het is waar dat de regeering Pouilet geen
enkele wetgevende daad heeft gesteld met
een specifiek socialistisch karakter. De re
geering heett niets van het socialistische
programma verwezentlijkt.
Spijtig dat deze kostelijke beteekenis wat
laat komt.
De boerin keerde in huis terug.
Mandus is nog weg gegaan, zei ze.
Waarheen vroeg haar man.
Ik weet het niet.
O, zeker een glas bier gaan drinken in
de Vlasvinke. We kunnen niet op hem
wachten, sprak boer Loos. Ik heb vaak en
ik moet morgen vroeg naar de markt van
Kortrijk. We zullen ons avondgebed doen.
Naar oud vroom gebruik knielden allen
neer. Nooit ging men ter ruste zonder God
te danken voor zijn zegeningen en zich onder
zijn vaderlijke hoede te stellen.
En uit moeders hart rees nog een stille,
vurige bede op voor haar zoon.
Moeder was zoo bezorgd. Een groot kind
leiden was nog moeilijker dan een klein.
Dat voelde vrouw Loos wel. En daarom
vroeg ze hulp van boven.
Het avondgebed was geëindigd. De doch
ters gingen naar hun kamer.
We kunnen de voordeur op de klink
laten voor Mandus. zei boer Loos. Hij zal
wel seffens komen.
O, ik ben zoo ongerust kloeg moeder.
Waarom
Mandus heeft heel den dag zoo raar
gedaan.
Maar neen.
Ja, ja, een moeder ziet scherp. Hij
klapte wel veel en deed of hij welgezind was,
maar hij had wrok.
Om Estelie
Ja.
Wat vrijersruzie. Maak u daarom geen
zwaar hoofd.
't Is ernstiger. Er moet iets ergs zijn
tusschen hem en Estelie. En ik vrees dat
Mandus naar den berg is. O, ik maak me
ongerust. Wat zal er gebeuren
Niets... niets...
Jawel... O, ge zoudt eens tot bij Ruya
moeten gaan I Ik maak me benauwd, en ik
zal toch niet kunnen slapen.
Wat steekt ge nu in uw hoofd
A Ik weet het niet. Maar ik geloof, dat
Mandus heel den dag zijn kwaadheid opge
kropt heeft, en dat ze er nu uit kan komen.
En als hij dan wat bier gedronken heeft op
wijn van het feest.
Vrouw Loos kende de duivelsche macht
van den drank. Wie heeft die macht niet
ergens rondom zich gezien
Toe ga eens naar boven 1 drong vrouw
Loos aan.
Ik heb er weinig goesting in. En mor
gen er vroeg uit moeten.
Of wil ik eens gaan
Gij Ha, neen. Dat we naar bed trok
ken. Mandus zal voorzeker seffens hier zijn.
Als hij naar de Vlasvink gegaan ware,
zou hij het gezegd hebben.
Vooruit dan Ge zoudt toch geen oog
sluiten.
Neen.
Boer Loos trok zijn schoenen aan, ont
stak een pijp, nam zijn stok en bromde
Groote jongens kunnen toch ook zor
gen geven.
We moeten 't oog houden op kinderen
hoe oud ze zijn.
't Is waar 1 Tot straks.
Boer Loos vertrok. En moeder bad.
Bij Tijds.
Mandus Loos was in een plots losgescho
ten vlaag van woede naar den Kemmelberg
gesneld. En onderwege herhaalde hij, dat
Estelie nu eens duidelijk antwoord zou geven
Maandag heelt de 48e trekking plaats
gehad van de leening 5 t. h. (1922) van de
Verwoeste Gewesten.
Reeks 47366 n. 19 wint 250 000 frank.
Reeks 111563 n. i7 wint 100 000 frank.
Reeks 14571 n. 16 wint 100.000 frank.
De andere nummers van de uitgekomen
reeksen, alsook de nummers 102081,3598,
195376, 43037, 43090, zijn uitkeerbaar met
300 frank.
De winnende nummers werden verkocht
respectievelijk te Verviers en Brussel.
De wereld is op geweld belust en heeft
voor motto aangenomen, omver en erover.
De menschen beweren dat zij oneindig
meer verstand hebben dan hunne ouders én
voorvaders, maar in alie geval geven zij daar
geen het minste bewijs van in hunne onder
linge betrekkingen. Als zij dan toch zooveel
beier van gezond oordeel en klaarder begrip
zijn voorzien,, dienden ze deze bijzondere
gaven aan te wenden tot betere verstand
houding en vriendelijker betrekkingen.
Indien de wereld bestemd was om binnen
korten tijd te vergaan, zou de stoornis in de
gemoederen zich niet geweldiger kunnen
voordoen dan den dag van heden. Men mag
zeggen dat, zoo de wereld blijft draaien, de
menschen toch vergaan.
Nimmer stond het menschelijk besef aan
zulke onweders bloot. Nimmer ondervond
het verstand dergelijke schuddingen. Er bolt
niets meer op zijn oude schenen, alles is uit
zijne voegen gerukt, en eeuwenoude begin
selen worden valsch bevonden of toch al?
dusdanig uitgekreten.
met wien ze verkeerde met hem of met den
schilder. En wee dien stadsheer, als hij hem
zag.
Op de helling van den berg moest Mandus
zijn spoed matigen. Hij hijgde toch toen hij
bij de herberg van Ruya kwam.
Hij spiedde door het raam. En was nog
licht in de gelagkamer. Er zaten eenige
mannen fe kaarten.
Boer Ruya zat bij hen. Estelie was er niet.
Zou ze met den schilder wandelen
siste de opgewonden Mandus.
Hij liep om den hoek van het huis en klopte
op de achterdeur.
Hij hoorde een stap.
Wie is er daar klonk het.
Het was de stem van Estelie.
Ik ben het, Mandus, antwoordde de
jonge man.
Estelie schoof een grendel weg en deerj
open.
Er is toch een voordeur, zei ze, vrij
norsch.
Ruw trok Mandus haar buiten. Het meisje
schrok geweldig. Ze uitte een kreet.
Laat me los beval ze.
Neen, ik moet u spreken.
Zoo niet, Mandus 1 Wat manieren.
En gij...
Floris Verschalde had den kreet gehoord
en kwam buiten.
Wat gebeurt er vroeg hij.
Een wildeman 1 antwoordde Estelli
kwaad.
Ze kon zich los rukken en liep In huis.
Ha, 't is tusschen ons schreeuwdi
Mandus, buiten zich zelve van drift.
Wie zijt gij vroeg de schilder.
Ge ontsteelt mijn lief. Hebt ge nO|
niet genoeg aan de heks ('t Vervolgt