HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
lieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken,
SCHOOLGELIJKHEID
Onze Landbouw in de Verwoeste Gewesten
Abonnementsprijs per jaar
Benemen - verüoopingen
Missen Rouuimien
Zondag 13" Maart 1927.
25 Centiemen
24e Jaar. Nr 11
VAN DEN JACHTWAKER
Buitengewone Rechten en Voordeelen
Politièk Overzicht.
In Stad 12.5üfIn Belgiop.post 15.00 fr.
Amerika 31 fr Andere landen 23 60 fr.
TARIEF OER PRIJZEN
Eene Inlasschlng O fr. 90 per regel
2 en 3 Inlassch. O fr. 80 per regel
I fr. 50 p. regel j 6 frank
HERHAALDE ANNONCEN
prijzen op aanvraag.
Alle annonren zijn vooraf te betalen en moeten
tegen den Donderdag noen ingezonden worden.
- Kleine berichten tegen den Vrijdag noen.
UMr.sniiiiEti-i/nnitESTEjf'iiKiierii
Gasthuisstraat, 15, Poperinghe
ilóton.: 9. Postchéck 15,571
OKI» ACH TEA
Het leven Is vol moeilijkheden, maar
men maakt er veel bij met voor ne niet
gestoord te zijn.
Nijd vergalt het grootste welzijn.
Ondankbaarheid is hatelijk.
Wat wij van anderen te lijden hebben
gevoelen wij ierstond en vinden het
zwaarmaar hoeveel anderen van ons
moeten verdragen, dat merken wij niet
eens op.
Wie eerst zijn eigen daden goed en
billijk overwoog, z m geen reden vinden
om over anderen zoo streng te oordeeien.
Het is met de mode gesteld als met de
liefde, de meeste menschen maakt ze
aantrekkelijk, maar enkelen maakt ze
uiterst belachelijk.
Voor den Vasten
De werktuigen
De H. Doornenkroon.
scholen. Weet het wel dal het hier hei-
De H. Doornenkroon heeft veel stof mtlijk en in den duik gaat wat wij In de
gegeven tot tegenspraak en wetenschap- groote steden op de straat zien. Daar rin-
pelijke opzoekingen. kelt men met de bussen rond de kerken,
van het Lilden van Ons Heer Te Parijs Isde Saint-Chapelegebouwo jaa8[hoeken en straten als schooiers om
1 geweest om de H. Doornenkroon te be- '0£h1,maa',eea Penningske te krijgen voor
ren allen tijde, onde alle chrlsiene vatten. De Doornenkroon werd afgekocht i hot vrije Katholieke onderwijs,
voiktrtn, en tt rrden ook, zijn de dcor den H. Lodewijk. De Venetlaanschei mü5' ?e,j nu Katholieken
weik ulj. gediend hebben bij het Republiek had ze In pand gekregen vantej}, kwad®. duJ<Jen dat. Z1J peggen Wij
lijden en de dood van Christus, het voor- den laatsten Latijnschen keizer van w'jjën gelijkheid voor de scholen l
wuip ge, ei steen,,r bizt.cere vertering. Konstantlnopel, Boudewijn 11, die zelf j..D,e. voor zlJne «toderen, hoe liberaal
liet ze! misschien niet zo:.der belangzij: e schuld niet kon afleggen aangegaan .ij °9"t weze> ®®ne onzijdige school wil,
zijn eenige bijzonderheden tc ve,nemen aan de Republiek van Venetië, v. elke
over wat ia oen loop der eeuwen met
deze heilige voorwerpen geworden Is,
Het Heilig Kruin.
Drie eeuwen laag bleef het Kruis van
onzen godgelijken Zaligmaker begraven
i 1 aHr^e> a'vaar het aanstonds ua den
dood ues Herianas verborgen geweest
In 326 zond Keizer Konstantijn de H.
ie.e Moeder, naar Jerusalem om
Kruis des Verlossers te doen
een vasten en vurig gebed
at?* ea Aekgn de8 Hemels den H. Ma-
aan waaf!"atCh van Jeru8alenl. de Plaa,s
een 6ere van de onzuivere Venus
P wAs gebouwd. Daar werden
eve ate i^" .WaSi cn de drie kruisen
wonderha»"6 werden gevonden. Een
f6nu|ng Jced het kruis van
hierschl indien ürootc vreugde
tiid om dii s christene were d van dien
Zeker a Ul'engewone gebeurtenis
twiifel o t^Kë'oovigen trekken het in
den «om! >t gedurende 3 eeuwen In
zonoer vtkT Zwaard gebleven zijn
mirakel \0n ,en' Wij weten dat een
mogelijk te,ra Gods alraacht zulks zoU
den uiileo vl akt hebben. En toch naar
wetenschfnnJ1 °ddheldskundlgen Is het
her.aalofT™ 'ik bewezen dal zulks, In
fs Uit de p^uacdit!t!fcdeü' ti0.d mogelijk
r rthavn en der havenwerken van
SSmSer wQ hout overgehaald dat
Kruis. a; dan van ware
Kiuffien8 ua het <«u#villden van "?el
gen om «nVe ^dioovlgcn alom poglu
ie worde" «eUteile iaamn mac!lt'«
delhnge o!zer?Uw bccft de "ro0,8te vei"
vehau dn-f kost! are Relikwie plaats
falAenbra 11 K[«^fm
Slnsdipn verleren tc
r, 7'eh> H billend, kcikeu beroemen
h k„, I' ee zeer beduidend stuk
XonlWdl^tuls f bezitten. Een der
fevindhvan h£t KrUlS
l(; Ron e in S Paterskerk
fD b k'°cistd d, t, van het H Kruis dat
vi m a 616 d bestaat, berust in
yintiptD' Gent in de bisschoppelijke
kapel. Een uktcte relikwie
schrijnen, ut H. Kruis
bevattende, Is öj( vaD jjoorrnk hetwelk
tijdens Oe Krpj u Konstantino-
pei medeKebraC(;taa',edu
Ongeloovige,, b i6a dut er zooveel
rclikwië.ac fect ^ru,g zijn d.it 2ij
oamcgeu'k kïUIS tuin en voort
komen. Om dtt f|eggtn werd een
zorgvuldige opCatl,e eoain van al de
gekendes,ukkfcn A|leJtezamen genomen
vormt het niet hu (ieDde gedeelte van ce
178 miliioen kUbiete millimeter welkt
de omyat,g z0u uj. emaükt hebben van
het ware Kri,,s q tie wijze zijnde
iclikwlën van jje( h Kruis glansrijk ge
wroken geworden tegenover de spotter
nijen van het heoendaagsthe ongeloof.
Vrienden en dtenaicn van het Kruis uws
Verlossers, gij n gerutt zijn over de
echtheid dier kosrbaie o\ erblijlsels overal
waar zij ter veieer|ng uitgesteld zijn.
De Heiligs Nagelen.
Met een daarvan heeft de H. Helena,
om haar zoon bij oorlogsgevaar te bet.ee
den, een mondstuk iaten maken voor het
paard van Kel*er Konstantijn. Dit mond-
siuk wordt bewaar,j en vexeer^ te Car-
pentas.dat In Frankrijk ten Noord-Oosten
van Avignon ge egen is.
Met den tweeden was de helm van
Keizer Konslantijn versierd. De derde
wierp de H. Helena in zee om een hevlgen
sfetm te bedaren De vierde werd aange
bracht In een standbteld van Konsiantrin
Hoe is het uit te leggen dat vi rtchillige
kerken aans raak maken op het bezii
van eet, der Nagelen die gediend hebben
bij de krulsiglrg des Heeren. Al geeft dit
de ongeloovlgen stof tot spotternij, de
uitleg is niet moeilijk te vloden.
De eerbied voor de werktuigen der
Passie was in de vervlogene eeuwen zoo
groet, dat men Is moeten overgaan tot
het verdeelen der heilige Nagelen KI Ine
siukken, zelfs vijlsel werd met gewoon
ijzer vermengd en daar werden naeelen
van gemaakt, die naar uittrlijken vorm
geheel en al gelijk waren aan de Ware
Nagelen.
Later ging mer nog verder. Men mlek
uit gewoon ijzer nagelen gelijk aan de
echte Nagelen ea men liet ze door aan
raking met de Ware Nagelen hunne
waarde verhoogen.
Dit alles bewijst een waarachtigen eer
bied voor Jezus Christus en vooralhs
wat met zijn Lijden in verband slaat. Wat
Is dit op onze dagen ver te zoeken, zelfs
hij de christ.ne volkerergn
Mer;, I werk van «De Poperinohenaar» 11
I»K DOCHTER
ROMAN
door A. IIAAH
Ge hebt me zeif gezegd, dat ge Ida1!
d, stijds zeer rijk was.
De kroon van Parijs is geen doornen
kroon. Het is een rirrg van dunne biezen
die wel tot een band zijn saamgesnoerd,
doch die geen enkelen doorn bevatten.
Die kroon is nochtans geheel echt. Zij
heeft niet op het hoofd des Z riljmakers
gerust. Zij Is ten anderen daartoe te
groot.
Die band kan niets anders geweest zijn
dan een vorm, zcoals in onzen tijd alle
vervaardigers van dooden-kransen er een
gtb uiken. Bij de Kroningen op Golgotha
moet de band, die te Parijs bewaard
wordt, gediend hebben om de doornen
aaneen te schakelen en om ze te rang
schikken.
Te Plsa berust In de prachtige kerk
S. Marla-üeba-spina (O. L. Viouw der
Doornenkroon) een tak van vreeselijk
scherpe dooinen. Opzoekingen van veel
geleerden laten geen twijfel meer over
of de doornen van Ptsa deel uitgemaakt
hebben van de Heilige Doornenkroon van
onzen Zaligmaker.
Ook Trier, Munchen en Venetië bezit
ten takken van de eigenlijke Doornen
kroon. Afzonderlijke doornen woiden in
sommige plaatsten bewaard, onder meet
te Wevelghcm in W.-Vl.
Ai wie het geluk heeft een deel der
Ware Doornenkroon te vereeren, moet
getrolfen zijn om het groote lijden dat zij
onzen geliefden Zaligt aker om onzent-
wtlle heeft aoe'n doorstaan.
Het H. Haar. Het H. Bloed.
Zijn de werktuigen der Passie duurbaar
aan ons Christene menschen, hoeveel
meer weerde moeten wij niet hebben aan
hetgeen ons van het lichaam van Christus
zelt overgebleven is.
Koitrijk is in het bezit van een deel
Heilig Haar en Brugge heeft het geluk
eenlge druppels bloed van ChrLtus ter
vereerlng te mogen uitstellen. Dit heilig
Bloed werd tijdens den tweeden Kruis
tocht verkregen door Dit* van den Elzas,
graaf van Vlaanderen. Zich onweerdlg
achtende zelt dit H. BI ed op zich te
dragen, belastte Hij een Abt van Sint
Beitlnus van Poperinghe, die met Hem
in het Heilig Land was, deze kostbare
relikwie naar Vlaanderen over te brengen.
Tut belooning kreeg deze Abt van den
Graaf zekere voorrechten v. Puperlnghe.
Vereeren wij altijd met de grootstn
godsvrucht al die wonderbare tellkw.ën,
die ons In eene klare taal getuigenis af
leggen van het lijden en oe dood van
onzen Goddelijken Zaligmaker.
Eei'e - Comniunie
Groote keus van Geschenken
Kerkeboeken, Zilver- en andere Paternosters,
Porte Monnaies, enz., bij
SANSEN - VANNESTE
15, Gasthuisstraat, Poperinghe.
Groote keus van
GEDACHTENISSEN <S SPIJSKAARTEN.
die kan ze krijgt n en zij zal betaald
worden met de centen van Jan en Alle
man. Wie voor zijne kinderen eene school
wil waar de Godsdienst niet alleen als
vak onderwezen wordt, maar waar alle
vakken en geheel het opvoedingsstelsel
steunen op den Godsdienst, die heeft toch
zeker wel evenveel rechten. Vandaar de
gelijkheid waar de Katholieken naartoe
willen.
De Katholieken willen den financleelen
last op hunne schouders niet meer zien
drukken. Zij willen dien minderwaardi
gen, onwaren toestand zien veranderen.
Zij willen geen Iweede-rangburgers meer
zijn. Zij willen niet meer bedelen omdat
zij, Katholiek zijnde, hunne kinders eene
Katholieke opvoeding willen geven.
De schoolgelijkheid waarop de Katho
lieken aansturen berust op deze welbe
paalde grondslagen
1. Betalen van de jaarwedden der vrije
openbare onderwijzers door den Staat,
zooals zulks voor de gemeenteonderwij
zers gedaan wordt.
2. Toelagen voor licht, verwarming,
materiaal, enz. aan de vrije Katholieke
gelijk aan de Oiflcleele scholen.
Dan nog blijven de onkosten van het
maken en het ouderhouden van de ge
bouwen der vrije scholen, ten laste van
de Katholieke schoolcomiteiten.
Het is juist het princiep der schoolge
lijkheid dat dcor de Liberalen niet aange
nomen wordt. Wij zien dit thans gebeuren
te Brussel te Luik en te Gent, wijl te
Antwerpen In de overeenkomst tusschen
Katholieken en Socialisten dit princiep
wel aanveerd geweest is.
In de laatste zitting van den Gemeente
raad te Poperinghe hebben wij ook een
staaltje van Liberale onverdraagzaamheid
mogen beleven, wanneer de toelaag voor
het vakonderwijs geweigerd geweest is
door de Liberale meerderheid juist omdat
zij tegen het princiep zijn der gelijkstelling
der scholen.
Schoolgelijkheid alleen kan lelden tot
schoolvrede. En schoolvrede kan er veel
toe brengen de hoek.ge kanten te verzach
ten van den politieken strijd die heerscht
in ons land. De Liberalen, als mannen
van orde, zooals zij zichzelf zoo gaarne
betitelen, zouden de eersten moeten zijn
om in het land die gewenschte school
vrede te bewerken. L'och zoover zijn wij
nog niet.
In ons blad van 19 December laatst
hebben wij er op gewezen hoe de school
strijd zich geheel en al verplaatst heeft
op het te<reln der Gemeentepolitiek. Dit
heeft zich meest doen gevoelen in de
groote steden Brussel, Gent, Antwerpen,
Luik. Maar ook in de mindere steden van
het land kan men er niet meer uit: Willen
of niet de vraag worut gesteld. De onder
wijskwestie moet een oplossing bereiken.
En er is maar eene oplossing mogelijk,
er is maar eene oplosslrg denkelijk en
dat isschoolgelilkheid, wantalleen
daarop kan de schoolvrede steunen.
De Katholieken zijn gekend om hunne
liefdadigheid. En zij hebben gelegenheid
bij de vleet om deze schoone deugd In
werke te stellen. Tot nu toe hebben zij
echter uitsluitend den last gediegen van
het katholieke onderwijs, van het Vrije
Onderwijs zocals het get; eenlijk genoemd
wordt.
Dat zouden zij gaarne voortdoen ware
het niet dat zij in zake onderwijs een
tweeden last te dragen hebben, namelijk
dezen van ook het officleele onderwijs te
helpen steunen
Het Is een eigenaardig feit In Belgle
dat de Liberalen zich zeiven aanzien als
de heeren en de meesters van het officieel
onderwijs. En, och Heere, dat is het
onderwijs dat door iedereen betaald is
en door de Liberalen in alle geval geen
cent meer dan door de katholieken.
Vandaar komt het dat de Katholieken
dubbel moeten betalen. Eeist als belas-
tlngsplichtigen voor het officieel onder
wijs en eens, ja laat het ons maar zeggen,
als bedelaars voor hunne katholieke
De btvoorrechte aandeelen der Natio
nale Maatschappij van Belgische Spoor
wegen biengen op
1° Een vaite intrest van 6 o/° 's jaars,
zijnde fr. 30,00 per aandeel van 500 fr.,
betaalbaar den 1" September
2° Een veranderlijk dividend, dat fr.
2,70 /o moet zijn voor het loonend be-
d ijfsjaar, zijnde fr. 13,50 per titel, betaal
baar na dv jaariijksche algemeene ver
gadering
3° Een uitkeerlngspremie, in geval de
Staat, na 20 jaren, zijne rechten terug
neemt, welke hij in de Nationale Maat
schappij heelt Ingebracht.
Deze premie is zeer hoog 250 fr. de
10 eerste jaren en minstens fr. 150,00 de
volgende jaren.
De vaste Intrest, het veranderlijk divi
dend en de eventueele uitkeeringspremle
zijn ten slotte vrij van alle belastingen op
het inkomen de supertaks inbegrepen.
De vaste Intrest en de uitkeerlngspre-
mre zijn ten laste van deu Staat aeze
heeft Integendeel recht op de helf der
netto winsten van de Natlcnale Maat
schappij.
Men neeft doen uitschijnen hoe voor-
deelig deze regeling is voor de aandeel
houders, wiens Intresten zoodoende
gewaarborgd zijn door deze van den
Staat, De Staat zal immets niets tiekken
dan wanneer er een superdividend uit te
keeren Is, welnu, de Regeering heeft In de
ontvangsten van Middelen en Wegen
voor 1927 een 1 edrag van 270 miljoen
ingeschreven de helft der uit te keeren
netto winsten vertegenwoordigendezoo
dat de bevoorrechtte aandeelen, recht
hebbende op de aLdere helft. fr. 2,70 per
aandeel zullen ontvangen.
Daar dus eene waarde, die fr. 8,70
opbrengt en stevig ter Bturs verhandeld
wordt boven pari rekening houden
de met de loopende intrest van de koepons
Het Is voc rzeker noodlg, In het alge
meen belang, de winsten der Nationale
Maatschappij de vrucht zijn van een wijs
beleid, ln zake toepassing der tarieven,
en van een toenemende industrialisatie-
Onder dit opzicht, mag men voorzeker
volledig vertrouwen \erleenen aan den
Raad van Beheer.
Leest en verspreidt De Poperinohenaar
De katholieke scholen te Brussel.
Te Brussel hebben de Conservatieve
Katholieken de Cnristen Democraten uit
gesloten en kaïtel gemaakt met de Libe
ralen. Dat maakte veel ophif omdat de
Katholieken verre de grootste groep vor
men en dat ze alle overmacht laten aan de
Liberalen het burgemeesterschap en de
meerderheid In het Schepencollege. Die
Katholieke eendracht.
De Katholieke As:ocl:t e van Brussel
be ft eene vergadering gehouden om ge
dachten te wisselen nept os den politieken
toestand.
Mijnheer Renkln had er het woord en
hij heeft er wijze taal gesproken. Hij be
toogde dat het herstellen der eendracht
onder al de schakeer Ie gen der katholieke
partij volstrekt noodzakelijk was. Wat
hebt gij liever, riep hij uit, de Vlaamsche
Kitholleken, de Chrlttene Democraten of
Verleii};ing; van de
Een belangrijk Wetsvoorstel der Vclksvertegenwoordigers MM. Brusselmans, Sap en Brutsaert.
toegevendheid der Katholieken was zoo- de Socialisten
veel te min uit te leggen daar de Liberalen Volgens M. Renkln kan het antwoord
niets willen schenken als steun aan de op deze vraag niet twijfelachtig zijn En
vrije Katholieke scholen. 1 waarom niet?
Deze week is dit eens te meer gebleken. Moeten niet al de katholieken begrij-
De Katholieken van den Gemeenteraad
van Brussel hebben een voorstel neerge-
pe.i, sprak hij, dat het hun eerste plicht is
de eendracht In onze gelederen te herstel-
legd om eene toelage van 750 duizend jeni Wgike offers daarvoor ook moeten
frank te krijgen voor verlichting en ver- worderr gebracht? Toen de kwestie no-
warming der Katholieke scholen voor het pens je Gentsche Hoogeschool voor de
jaar 1927. Kamers kwam, was 't ree's te voorzien,
Deze som is uiterst gering als men na- dat die kwestie moest worden opgelost,
gaat dat de Katholieken van Brussel 7
miliioen per jaar moeten vinden voor
hunne vrije scholen welke door 6701 kin
deren bezocht worden.
Maandag hebben de Liberalen en de
Socialisten, broederlijk in het antikleri
kalisme veteenigd, deze toelaaggewelgerd
De stemming te Brussel uitgebracht zal
een geweldigen weer kiank hebben op de
politiek van geheel het land.
De Conservatieve Katholieken, die veel
te veel aanleuning zochten bij de Libera
len, kunnen nu eens klaar inzien met wlen
zij te doen hebben. Nu staan zij daar te
Brussel met beschaamde kaken om hunne
onnoozele hc udlng tegenover de Liberale
godsdiensthaters.
Ook dehoudlng der Socialisten valt niet
te verklaren. Wat praten zij gedurig voor
hunne liefde tot het volkskind. En voor
eens dat zij de gelegenheid hebben die
liefdewoorden ln daden om te zetten, dan
staat hun antiklerikallsmehun ln den weg.
Is het niet schandalig dat een socialist
weigert aan de kinders der volksklas,
want zulke zijn het die de vrije scholen
bezoeken, weigert een beetje warmte te
verschaffen juist omdat aan dat kind den
Godsdienst als grondslag van zijn leven
geschonken wordt. Dat zij maar verstij
ven, die volkskinderen, 't zijn toch maar
Kaloten dat is de uitspraak dier schijn-
volksminnende Socialisten. Zooieeren wij
ook den wolf kennen, dwars door zijne
schapenvacht. En dat kan ook zijn voor
deel hebben.
De parlementaire vergoeding.
Deze week heeft de Kamer gestemd
van aan de Parlementairen die er gebruik
van willen maken eene aanvullende ver
goeding van 4 duizend fr. uit te betalen.
Thans zou de parlementaire vergoeding
20 duizend frank bedragen. Dit maakt
vijf maal het bedrag van vóór den oorlog.
ledereen moet bekennen dat dit bedrag
niet overdreven is, te meer dat er nu veel
Kamerheeren zijn welke met die inkom
sten moeten leven.
Het weze ons echter toegelaten een
paar opmerkingen te maken.
Wij kunnen niet begrijpen waarom er
een verschil gemaakt wordt tusschen de
zen die het willen trekken of niet willen.
Bij eene voorgaande verhooging waren er
140 op de 187 Volksvertegenwoordigers
die hunne 4000 frank zijn gaan opstrijken.
Er ligt iets vernederend in bij die manier
van doen. Beter ware het geweest had
men al de Kamerleden zonder onderscheid
verhoogd. Wie het persoonlijk niet noodlg
heeft kan er toch een goed gebruik van
maken.
Nog iets. Verlefene week, tijdens de
bespreking der Volmachtwet, weid er op
alle wijzen uiteengezet dat de Staat het
noodige geld niet heeft om de ambtena
ren, bedienden en werkers op dit oogen-
bllk het verdiende loon te betalen. Men
heeft stellig beloofd dat geheel het loon-
stelsel met het einde van dit jaar zou
herzien worden. In dat geval hadden de
Volksvertegenwoordigers ook wel kunnen
wachten van hunne eigene wedde te her
zien. Dan zou ook voor hen de stabilisatie
beter zijn uitwerksel hebben laten gevoe
len en dit zou min aanleiding gegeven
hebben tot misplaatste critlek op de par
lementaire vergoeding.
Hongaarsche Kindertrein.
De volgende Hongaarsche klndertiein
komt aan in België op 16 Maart en rijdt
op 21 Maart terug.
De roode vijs is versleten.
Louis Bertrand, de veteraan in de Bel
gische socialistische partij, hee't met zijn
artikels in Le Peuple door de afbreke-
rij van het communisme ook het failliet
der soclallstlschegrondbeginselen moeten
bekennen.
De daden door de socialisten waar ze
regeeringsverantwoordelijkheid te dragen
hebben, zijn ook heelemaal anders, dan
wat ze hun volgelingen als de roode
doctrine hadden wijsgemaakt.
A'les hebben ze moeten verloochenen
klassenstrijd, staatsgemeenschap, dicta
tuur van het proletariaat, omgootïng van
het kapltaiicme, enz.
Het socialisme Is op de vijs is versle
ten ze draait zot.
wel. Al ben ik niet voor de vrouwen,
'k spreek al de mannen toch niet voor.
De helft mogen ze den nek afnnijden als
de wereld gezuiverd moet worden. Dat
weet ik genoeg. En Melredonk is er een
'van. Ik mott tens op dien kerel letten,
want Wannes Bare is zoo stom niet, als
ze hier bewe en, omdat Ik anders leef
dan de groote hoop slaven van kasteel-
heeren en andere bazen. Ge wilt dus
1 s vertrekken
gedrag bewondert, Wannes. Ja.
Ja, ja.dat kan wel... maar als er; Als zeu veroordeelen, kom ik u uit
geen vrouwen In de wereld hadden ge- het kot halen, m'n ziele, 'k doe het.
weest, ware er minder miserie. En ge- i Ik neem een advokaat.
recht, och mijn ziele toch, gerecht... voori Dat Is een goed gedacht, want die
een haas zouden ze u opknoopen. j kunnen alles recht of onrecht klappen.
Ge moogt niet overdrijven. Daaraan ziet ge wat de wereld Is. A be-
Ik ware liever dood dan in zop'n taalt en ds advokaat klapt voor A. Maar
kotje van een voorschoot groot te zitten. B is er eer bij en de advokaat klapt voor
Mijn onschuld zal bewezen worden, B, tegen A. Zoo is heel de wereld,
beweerde Rudolf. En recht Is recht. baronnen, eigenaren, bazen en heelde
Maar ze trekken en krimpen aan kluts. Ik leef zoo gerust met mijn hond
het recht tot het krom is. Zie het is krom, en kat en koelen en paard en zwijns. Die
zeggen ze dan, en aangezien dit en aan- toonen zich gelijk ze zijn, beesten, maar
gezien dat en fransche artikel nummer veel menschen die ook beesten zijn, steken
zooveel, en ze lezen een boterham af, hun beestachtigheid weg achter schoone
waa van het eind is: zooveel kot. En komplimenten. Ge vertrekt nu
bewijien, wei, ze bewijzen dat wit zwart Ja, antwoordde Voorde.
is, zoo gemakkelijk als dat Ik met roet Ge moet eerst eten.
uit mijn haard, dien witten muur zwart Maar Rudolf weigerde. Hij
maak. te gejaagd om nog te blijven.
Ja, maar een hart van goud.
Zoo tegen de vrouwen. Zijn moeder
was ook een vrouw.
Hij is bedrogen geweest do-r een
meisje en daarom is hij zoo geworden,
ve'teme Rudolf. Maar hij brengt dikwijls
geld en eten naar arme moeders. En hi
heeft overlaatst een rijken jonker van
Duinkerke geweldig afgeranseld, omdat
hij probeerde een naieve visschersdochter
den kop zot te maken. De jonker durft
niet meer weer keeren. Zoo is Wannes
Bare, een zonderling, maar een hart van
goud.
Doch de geliefden waren te veel van
hun zoo ernstig besluit vervuld, om nog
lang over den kluizenaar te spreken.
Bij Willebald.
Ida en Rudolf slopen door het bosch.
Voorde wilde zich vrijwillig bij het
gerecht aanmelden en zich dus niet laten
vangen, als ware hij eens In het geheim
over de grens geslopen om Ida te ont
moeten.
Ze bielden zich dus op hun hoede. Maar
zonder avonturen bereikten ze de jacht
wakerswoning.
Ida trad het eerst binnen. Ze was zeer
zenuwachtig.
Zeger zat nog in zijn zetel.
Ha, kind, ge zijt daar, sprak hij.
Ben ik lang weggebleven vroeg de
dochter stotterend.
Nog al... Wat scheelt er aan. Ge zijt
wat ontdaan.
En de jachtwaker keek haar scherp
wilde men de katholieke partij niet in
doodsgevaar brengen. De ondervinding
heeft het bewezen.
De aangenomen oplossing heeft geen
voldoening gegeven. De kwestie zal op
nieuw rijzen en ditmaal zal men ervoor
moeten zorgen aan Vlaanderen de eer
volle plaats terug te schenken waarop het
recht heeft ln onze partij
Die v oorden zijn niets dan de eenvou
digste, zulve'ste waarheid die wij ook
honderden keeren reeds gesproken heb
ben. Maar nu zij komen uit den mond
van M. Renkln, die noch van activisme,
of flamingantisme kan verdacht worden,
maar alleen als Katholiek de oplossing
voorhoudt die wij altijd verdedigd heb
ben, daarom hebben zij zooveel te meer
waarde. Mocht het gezag dat M. Renkln
nog steeds heeft, er toe bijdragen aan
Vlaanderen de toekomst te verschaffen
waarop hef recht heeft.
Ook in democratisch opzicht was M.
Renkln klaar en duidelijk. Ten aanzien
der democratische beweging doet zich
hetzelfde geval voor. Geen klassenstrijd,
te geenen prijze. Wij willen dat het gou
vernement naar het gemeenschappelijk
welzijn streve.
Welke moeilijkheden kan er gelegen
zijn in de sociale hervormingen door de
werkers begeerd Er bestaat geen aan
leiding om een klove te delven tusschen
de Christene Arbeiders en de katholieke
partij. Wij moeten de zaak grondig beoor-
deelen en dan komen wij zeker tot 't^jer-
stel van die eendracht, zonder welke het
land verloren is
Zie dat is gesproken. Deze woorden
zullen veel herstellen van het kwaad dat
bevooroordeelde katholieken aan de
Christene Arbeiders aangericht hebben.
0">k zijn de Christene Arbeiders, bij
monde van M. Povllet, in een hoofdarti
kel van De Tijd den Heer Renkin
dankbaar voor zijne rede. Zij zijn steeds
bereid het hunne bij te dragen om de ge
wenschte eendracht in de katholieke
partij te verkrijgen. Laat ons hopen dat
aan de behoudsgezinde zijde dezelfde
geest moge heerschen.
Nieuwe verhooging van Posttarieven
Het beheer der Posterijen bestudeert op
dit oogenbllk een nieuwe verhooging der
posttarieven.
Het briefport voor het binnenland zou
van 0,50 fr op 0,60 fr. worden gebracht.
De andere frankeeringen zouden in
evenredigheid verhoogd worden.
Ze spelen met vuur.
Ja, ze spelen met vuur, dezen die een
muur stellen tusschen onze Vorsten en
ons Vlaamsche Volk. Wij kunnen niet
gelooven dat onze Vorsten zelf daar aan
sprakelijk voor zijn, want het Vlaamsche
volk heeft in den loop der tijden te veel
getoond dat het gehecht is aan het Vors
tenhuis Maar aan alles komt een einde.
Hoe groot het geduld van een Vlaming
ook weze, toch Is het niet onuitputtelijk.
Wat is er dan gebeurd? Eenvoudiglijk
dit:
De inhuldigingfeesten van Koning Leo
pold 11 zijn standbeeld gebeurden in het
Fransch Ten tijde der zilveren bruilofts
feesten onzer Vorsten was alles in het
Fransch. De huwelijksplechtigheden van
Kroonprins Leopold geschiedden uitslui
tend in 't Fransch.
Deze wet k werd aan Prinses Astrid
een diadeem geschonken hewelk door
eene nationale Inschrijving werd bekos
tigd. Dat wil zeggen dat ook Vlaamsche
franken dit prachtig stuk hadden helpen
betalen. Om te betalen zijn de Vlamingen
goed genoeg. Bij de overhandiging van
het kunststuk werd enkel Fransch ge
sproken. Het geschenk was nationaal. De
plechtigheid was dat niet.
Het was eene onhoffelijke daad tegen
over het prinselijk echtpaar te doen ge
looven dat die uiting van genegenheid
alleen kwam van franschsprekende zijde.
Er werd hun de gelegenheid niet gegeven
de Vlaamschsprekende begiftigers hunnen
dank toe te zeggen.
Zulke daden brengen koelheid, wan
trouwen, misverstand tusschen Vorst en
Volk. Die dat bewerken spelen met vuur,
u/a-fati
Kaart van het verwoeste gebied van West-Vlaanderen.
vervolgde Wlllebild. Er Is toch niets
tusschen u getweeën.
Ik veracht Melredonk 1 riep Ida
heftig uit.
En dat verdient hij 1 Die vent deugt
aan geen kanten. Het spijt me zelfs, dat
hij bij de mannen was, die me hielpen. Ik
ben hem liever geen dank verschuldig.
O, wat bonsde Ida het hart onstuimig.
Vader, toch bemin Ik, zei Ida zacht.
Zoo, kind 1 Wie Is het.
Rudolf Voorde, vader...
Watl
Het was of de jachtwaker een schok
kreeg.
Vader, vervolgde Ida haastig, Rudolf
Voorde staat buiten, hij is onschuldig en
hij gaat zich gevangen geven... maar hij
zou eerst met u willen spreken.
Ha, hij is buiten...
Zeger was nog bleeker geworden, dan
hij al was.
Mij spreken herhaalde hij.
Ja, vader...
Zijn plaats is hier niet Dat hij naar
de gendarmen ga 1
Dat zal hij doen, vade'. Maar hoor
gij eerst, wat hij zegt...
't Is niet noodlg. Ik heb mijn verkla
ring gedaan. En gij spant met hem mee..
De katholieke volksvertegenwoordigers
MM. Brusselmans, Sap en Brutsaert
hebben deze week In de Kamer een wets
voorstel neergelegd, dat voor onze land
bouwers uit de verwoeste Gewesten van
West-Vlaanderen van het grootste belang
is, daar het betreft de verlenging der
pachten van de landerijen, welke door
boeren met noesten vlijt en ten prijze van
groote gevaren en ontzaggelijke opoffe
ringen werden ontgind, hersteld en be
werkt, zoodat ze nu weer weelderige
landouwen uitmaken.
Voor deze moedige landbouwers had
de regeering reeds te voren eene wet doen
stemmen, zijnde deze van 9 April 1921,
waarbij de pacht voor de verwoeste land-
derijen op 9 jaren werd gebracht.
Het huldig wetsvoorstel heeft voor doel
deze eerste wet te wijzigen In dezen zin
De verpachter zal slechts na een
tijdperk van twaalf jaar een einde kunnen
maken aan het in gebruik houden door
de pachters, die de voordeelen der
bepalingen van deze wet genieten.
Die twaalf jaar nemen een aauvang
vanaf het oogenblik waarop het herstel der
gronden zal voltooid zijn. Deze voltooiing
wordt ten verzoeke van de meest gereede
partij, tegensprekelijk tusschen verpach
ter en pachter vastgesteld.
Toelichting der nieuwe wet
Namens de indieners van dit voorstel
heeft M. Brusselmans eene memorie van
toelichting er over opgesteld, welke wij
hierna laten volgen.
De negen jaren
De wet van 9 April 1921 is een der
middelen door het Ministerie van Land
bouw aangewend voor het landbouw-ber-
stel der verwoeste gewestenzij beschermt
de moedige pachters die onder de moei
lijkste omstandigheden niet geaarzeld
hebben hunne krachten en hun geld te
besteden aan de ontginning van gronden,
die hun eigendom niet waren.
Men kon aldus de Memorie van
Toelichting niet verhopen dat de zoo
want nog kunnen er dagen komen waar- j talrijke landhouwers, die geen eigenaars
op het Vorstenhuis den steun van zijn zijn, met nieuwen moed de hand aan den
Vlaamsche Vo'k noodlg heeft. Guido. ploeg zouden slaan, Indien ze gevaar 11e-
pen de vruchten van hun arbeid te ver
liezen. En verder zegt dezelfde Toe
lichting: «Men kon anderzijds vreezen,
en de ondervinding bewijst dat deze
vrees niet ongegrond Is dat sommige
was plots Zeger zat nog in zijn zetel. O, vader, ik zie Rudolf gaarne,
gejaagd om nog te Olijven. Ha, kind, ge zijt daar, sprak hij. Zoo'n oproerige, zoo'n kwaadstoker.
Ik ga toch 1 besloot Rudolf. Hij dankte Bare voor al zijn hulp en Ben ik lang weggebleven vroeg deGe verkeert met hem
'k fi-b veel goesting u hier aan den nam hartelijk afscheid. dochter stotterend. j —Ja, vader. O, ge kent hem niet.
muur!;- keteuru, hernam Wannes Bare, M'a ziele Gods, Ik zal ook uw ad vo-j Nog al... Wat scheelt er aan. Gezijts Rudolf is zoo goed.
tnaar dan deed Ikzelf onrecht. Ge zijt een kaat zijn, verzekerde Wannes. Ge zult «wat ontdaan. j —Een die de wetten aanrandt, een
vrij mensch, voor zoover iemand vrij kan van me hooren. j En de jachtwaker keek haar scherpboerenzoon, die stroopt, en die misschien
zijn die met zijn hals in een strop van En de zonderling was ontroerd, toen laan. j op uw vader geschoten heeft,
liefde zit. Ha, Klaas Meiredonk moeit zich Rudolf met Ida heen ging. I —Hugo heeft me over Klaas Meire-» —Neen, vader!
Jn uw vrijage. Die sloeber 1 Ik ken hem Wat een aardige vent, zei Ida. jdonk gesproken, dat die hier veel kwam, I Wie zou het anders gedaan hebben!
Rudolf niet, vader I Hij wil het u
zweren op zijn zlelezaligheid...
Wat geef Ik om den eed van Iemand,
die geen eerbied voor de wettenheeft. Ha,
gij wist dus, waar hij verdoken was
Ida bóog het hoofd. Nu moest er nog
een zware bekentenis volgen. Maar ze
zou niet konkelen, niets verbergen.
Rudolf had haar den weg gewezen
Recht door zee 1
En ze vertelde het, hoe Rudolf bij haar
was gekomen dien vreeselijken avond en
zij hem in huis gehaald had. Ze kon hem
niet verraden, toen ze overtuigd was van
zijn onschuld.
Ongelukkige I kreet Willebald. Zoo
hebt ge gehandeld. A's de baron dat
hoort I
De fierheid laaide plots bij het melsjeop.
Rudolf is mij duizend maal meer
waard dan de baron I sprak Ida. Ik zal
geen slavin zijn van den baron.
Onze meester....
Maar niet over mijn ziel. Uw groot
vader ge hebt het me zoo dikwijls
gezegd streed in den boerenkrijg.
Vader, dat gevoel voor vrijheid Is ook ln
u. Mijn geweten Is sterker dan mijn eer
bied of vrees voor den baron. Rudolf is
mijn beminde.
Neen, neen.
Vader, Ik heb hem lief en hij is mijn
eigenaars, door de onmiddelijke winst
bekoord, van de afwezigheid van schrifte
lijke pachten gebruik zouden maken om
de pachters, die hunne gronden hersteld
hebben, le vervangen, zonder hun den
tijd te laten de vruchten van hun arbeid
te genieten.
Met het oog op deze twee beweeggron
den van algemeen belang en van recht
vaardigheid, vetzekert de wet van 9 April
1921 aan bedoelde huurders een pacht
van negen jaar, met het recht voor de
pachtslultenden, tijdens den duur van de
pacht op zekere tijdstippen, volgens de
tijdsomstandigheden, een blliijken pacht
prijs te betalen.
De onderteekenaars stellen voor, den
geldigheidsduur dezer heilzame wet met
drie jaar te verlengen.
Zij laten zich lelden door de volgende
beweegredenen.
Artikel 3 der bestaande wet zegt dat de
verpachter slechts na een tijdperk van
negen jaar een einde kan maken aan hei
in gebruik houden van het goed en dat
die negen jaar een aanvang nemen vanaf
het oogenblik waarop hat herstel der
gronden voltooid ls. Nu, het herstel liep
over de jaren 1919 tot 1922, zoodat aan
sommige pachters, vanaf 1928, de gron
den kunnen ontrokken worden, die v
weer in goeden staat hebben gesteld.
Het eerste ontwerp verzekerde aan de
pachters die den grond wilden herstellen,
een pachtduur van twaalf jaar, waaraai
de verpachter geen einde Ion maken voor
het verloop van dezen termijn. Dit tijd
perk van twaalf jaar wordt in de Mem o
rle van Toelichting aldus gewettigdDe
eerste drie jaren worden hoofdzakelijk
besteed aan de herstelling van den grond,
de volgende negen jaren zijn het tijdperk
der pacht, waarop de pachter de vruchten
kan genieten van het werk der eerste drie
aren. Door den Senaat werd echter
dezen termijn op negen jaar gebracht. En
de Kamer heeft tegen deze beperking var.
duur geen verzet aangeteekend, omdat
zij kost wat kost de kwestie wilde rege
len, daar het dringend noodiq was dat de
pachter dadelijke bescherming vond.
De twaalf Jaren.
De ervaring heeft gelijk gegeven aan de
voorstanders der pacht van twaalf jaar
De moed en de krachtdadigheid van
onze landbouwbevolking kunnen wonder-
Ze liep naar bulten.
O, Rudolf, vader wil u niet ontvan
gen, snikte ze. Maar ik heb hem toch
gezegd, dat ik u bemin en u hier verbor
gen heb Vader is nu kwaad, doch hij zal
wel nadenken. Ge kunt nu toch niet met
hem spreken.
't Is goed. Arme, arme Ida.
Ik zal kloek zijn en moed hebben.
Ik sa naar moeder en dan naar
Veurne. Door mijn advokaat zult ge
nieuws hooren.
Ze omhelsden elkaar.
Maar de achterdeur werd geopend. De
jachtwaker stond daar.
Ida In huis I gebood hij.
la, vader.
Laat den moordenaar naar de gen
darmen gaan, als hij nog wat oprechtheid
heeft.
Zeger Willebald, bij mijn gestorven
vader en mijn treurende moeder, zweer
Ik u, dat ik niet op u geschoten heb. God
hoort me. Ik ga naar 't gerecht.
En Rudolf Voerde verdween in het
donker.
Vader, ge moogt niet aan de deur
liefde waardig. Ge veroordeelt hem, om- komen, zei Ida.
dat de baron u beheerscht. Ik zeg het In O, ge breekt me toch het leven. Mii
allen eerbied voor u. O, ge kent Voorde die schande aandoen. Dat ls erg. M'n
niet. Laat hem binnen, hoor hem aan I eigen dochter I
Neen 1 Dat hij naar de politie loope Ida wilde hem niet tegenspreken Ze
Ge maakt me weer ziek.
leidde haar vader binnen. En als wanho-
Ida begreep, dat ze van haar vader nietplg zonk de jachtwaker in zijn zetel,
meer ontroering mocht eischen, S ('t vervolgt.)
Het Bestuur erkende dus dat deze
gronden aan hunne bezitters geene be-
drijfsinkomsten en zelfs geen voldoende
opbrengst verzekerd hadden om den in
terest van het belegd kapitaal te dekken.
Voor de gronden gelegen in de gemeen
ten die zwaar geteisterd werden (K.) heeft
men.de beorijfslnkomsten en de inkom
sten der belegde kapitalen geraamd op de
helft van de normale inkomsten.
Voor de gronden der gemeenten, gele
gen op den rand dèr volkomen verwoeste
streek (R werden de bedrijfslnkomsten
en de Inkomsten der belegde kapitalen
gebracht op twee derde der nominale in
komsten.
Voor het flskaal jaar 1926 is er weinig
verandering In de rangschikking der
gronden.
Wat de omslagen betreit, werden deze
vastgesteld als volgt
1Voor de streek O, geene' bedrijfsbe
lasting noch belasting op roerende zaken
op de belegde kapitalen.
2. Voor de streek K, vaststelling van
de bedrijfslnkomsten en de inkomsten van
vaste goederen op de helft van de norma
le inkomsten. Voor de door loopgraven
doortrokken gronden, op het derde.
3. Voor de streek R, vaststelling van
de bedrijfslnkomsten en van de Inkomsten
van vaste goederen op de drie vierden
van de normale Inkomsten.
Op deze landkaart zijn de verschillende
streken afgeteekend, zooals zij werden
vastgesteld door den fiskus voor het jaar
1925.
De oppervlakten met schuine streepjes,
aangeduid onder O, zijn de gemeenten
waarvan de gronden geleden hebben van
het zoutwater. (De overstroomingen).
De oppervlakten met dwarsstreepjes,
aangewezen door K, zijn de gemeenten
waarvan de gronden nog sterk de gevol
gen van de oorlogsvernieling vertoonen.
De geruite oppervlakten, aangeduid
loor R, zijn de gemeenten waar de gevol
gen van de vernieling, al zijn ze nog zeer
-nerkbaar, minder zwaar zijn.
De twee zwarte lijnen, die van boven
naar onder de frontstreek doorsnijden,
■luiden de grenzen aan van het oude ver
woeste gebied.
Door deeen voudige lezing van die kaart,
zal men kunnen vaststellen dat, praktisch
baar geweest zijn, het blijft evenwel zeker gesproken, heel het vroegere verwoeste
dat vele huurders totnogtoe slechts ge- i gebied, zooals het werd aangewezen door
deeltelijk de vrucht van hun arbeid kon
den genieten. Wij bezitlen ten dien op
zichte een dokument dat op treffende
wijze den toestand belicht.
Ingevolge onderhandelingen met de
betrokken landbouworganlsmen, heeft
het Ministerie van Financiën aangenomen
dat de uitslagen, door de landbouwers
van de frontstreek bekomen, aanzienlijk
geringer waren en nog zijn, dan die welke
in de niet verwoeste streek werden ver
kregen.
De barema's, voor elke bebouwde
streek opgemaakt, en waarop het Bestuur
steunt om de verwezentlijkte winst vast
te stellen, werden diensvolgen» In sterke
mate verminderd.
Het bestuur verdeelt de verwoeste
bouwgronden In vier kategorlëen
1Gronden waarvan de opbrengst niet
als normaal kan beschouwd worden.
2. Gronden die geleden hebben van het
zeewater (O.), de overstroomde gebieden.
3. Gronden die zwaar geteisterd wer
den (K kern der verwoeste streek
4 Gronden die slechtsmindergeteisterd
werden (R.), rand der verwoeste streek.
Voor de gronden die geleden hebben
ten gevolge van bet zeewater (O.) werd
besloten dat er voor het fiscaal jaar 1925
aanleiding bestond om geen enkelen aan
slag te vestigen op de belegde kapita
len, noch wat de bedrijfsbelasting, noch
wat de taks op roerende goederen betreft.
de wet van 15 November 1919, op verre
na nog geene normale opbrengst geeft.
Het zijn vooral de landbouwers van dit
gebied die beschermd werden door de wet
van 9 April 1921, welke wij voorstellen
pachtverlenglng te verleenen.
Dezelfde redenen tot tusschenkomst be
staan nog immer.
De eenige opwerping die men tegen
deze verlenging kan aanvoeren is, dat het
zou kunnen gebeuren dat sommige eige
naars benadeeld werden, gezien de ver
hooging der pachtprijzen.
Men verlleze niet uit het oog, dat de
wet van 9 April 1921 in artikel 4 de mo
gelijkheid voorziet van eene drlejaatlijk-
sche herziening van de pachtprijzen.
Op die wijze werden vele pachtprijzen
herzien door tusschenkomst van den
vrederechter. Met het meerendeel ge
beurde dit in gemeen overleg tusschen
partijen.
In den aanvang van deze Toelichtin
gen, herinnerden wij aan het woord van
den achtbaren Minister Ruzette. Men
kon de hoop niet koesteren dat de land
bouwers, die geen eigenaars zijn, zich
met moed aan het werk zouden stellen,
zoo zij blootgesteld waren de vrucht van
hun arbeid te yerliezen De hooger aan
gehaalde feiten en cijfers bewijzen dat zij
de viucbt van hun werk gedeeltelijk zou
den verliezen Indien zij niet verder be
schermd worden door de pachtverlenglng
van 12 jaar.
