Groot Gouwfeest
Bank Forrest L.
HET NOTARIËEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voer Poperinghe en Omstreken,
Abaiieaefltsprijg per jaar
In Stad 12.601. In Balglap.post 16.00 fr.
Amarlka 81 fr. Andara landan 28.60 fr.
TARIEF DER PRIJZEN
Benemen - verRoopinmn
vonnissen
Rouiunerichien
uitoeuerSAnsEn uannESTE. orukMerii
Zondag 5- Juni 1927.
25 Centiemen
24* Jaar. Nr 23
Mengelingen
SINKSEN
VERHOUDINGEN
DE DOCHTER
VAN DEN JACHTWAKER
Politiék Ovèrzicht.
te Parijs.
Vlaamsche teksten afgescheurd.
NTAI> POPERIfVOHE
ZONDAG 12 JUNI 1927
dei* KATHOLIEKE TERNERi.
Deelname van 2000 Turners. - 42 Deelnemende Maatsch.
Heer Leo Ghekiere
De Engelsch-Russische breuk.
Na de Economische Conferentie
D8 Zeevisscherij
De Winkelsluiting.
De Socialisten en de Schoolkwestie.
De Naakten Kleeden
Om 11 uur, op de Groote Markt, MIS in open lucht met koorzangen
PRIJSKAMPEN VOOR TURNOEFENINGEN
VLAGGENPRIJSKAMP
PRIJSKAMP VOOR KLAROENEN EN TROMPETTEN.
Te 1 3/4 STOET en OPTOCHT door de Stad.
Gezamentlijke Oefeningen door al de Maatschappijen.
Overhandiging der GOUWVLAG
APOTHEOSE van PYRAMIDEN.
Van 5 tot 6 uur, TURNOEFENINGEN, door VLUG VROOM
Te 8 uur, Prachtig Muziak Concert.
Gouden Bruiloft te Rousbrugge
ALGEMEEN AGENTSCHAP VAN BET GEMEENTEKREDIET VAN BELGIE
Zetel YPEK, Groote Markt, 9. - Telef. 304.
VERHURING van BKAIVIIKAOFFERM
Georges Decuyper-Huyghe
Welgewaarborgde plaatsingen met hoogen interest
Aan het geacht publiek van
Poperinghe en Omliggende Gemeenten
GOUWFEEST
Eene Inlasschlng O fr. 90 per regel
2 en 3 Inlassch. O fr. 80 per regel
1 fr. 50 p. regel
6 frank
HERHAALDE ANNONCEN
prijzen op aanvraag.
Alle annoncen xijn rteraf te betalen en aoete.1
legenden Donderdag noen ingezonden worden.
Kleine berichten tegen den Vrijdag noen.
Gasthuisstraat, 16, Poperinghe
TelMoon B. Postchéck 15.070
Zoo de klok, zoo de klank
Zoo de zinger, zoo de zang
Zoo de vogel, zoo het el
Zoo de boer, zoo de wel
Zoo de bakker, zoo de koek
Zoo de schrijver, zoo het boek
Zoo de dokter, zoo de zalf
Zoo de koe, zoo het kalf;
Zoo de ouder, zoo.zijn jong;
Zoo de danser, zoo de sprong
Zoo de heer, zoo de knecht
Zoo de strijder, zoo 't gevecht.
Kom Schepper, kom o heilige Geest I
Bezoek ons al van minst tot meest.
Kom, en stort uw genadekracht
In harten door U voortgebracht.
Gij zijt de Trooster hooggeroemd
Gij wordt de Gave Gods genoemd,
de Levensbron, de liefdegloed,
de Zalving van het recht gemoed.
Gij zijt van 's vaders rechterhand
de Vinger en de waarde pand,
die hart en tong zoo rijk begaafd
en met uw zeven giften laaft.
Geef dat uw licht ons ziel bestraalt
en dat uw liefde in 't harte daalt
en daar zoo zoet en krachtig werkt,
dat al wat zwak is wordt versterkt.
Verdrijf den vijand van ons af
verleen ons pels in plaats van straf
geleid ons langs de rechte baan
opdat wij alle kwaad ontgaan.
Maak dat ons door U kenbaar zij
de Vader en de Zoon daarbij,
en dat wij U, hun beider Geest,
belijden, dienen onbevreesd.
Aan God den Vader, lof en eer
en ook aan Jesus onzen Heer
en U, die onzen Trooster zijt,
o Heilige Geest ten allen tijd.
Dezer dagen ontving ik van een Dult-
schen journalist, zeer gekend en gewaar
deerd In Rijnland, om, ter gelegenheid
der Duitsch-Viaamsch-Nederlandsche
week die met Zondag 29® aanving In
Rijnland, eenlge Indrukken te willen
sturen. Opdat er later geen misbruik van
mijn schrijven gemaakt worde, laat ik het
bier letterlijk volgen, zooals ik het zond
naar Heer Heinz Ader, den journalist In
kwestie, dewelke Ik binst de oorlogsbe
zetting leerde kennen.
Mijnheer Hendrik,
Wat gij verlangt ls voor mij, als uit
voering, zeer klesch, want dit kan ik niet
doen zonder het woord oorlog neêr te
pennen. Dien tijde waren wij gij weet
het bezield met een überpatriotlsch
gevoel, dat ons zelfs voor een geweeraan-
leggend peloton niet had doen begeven.
Hadde men ons dan moeten vragen hoe
beoordeelt gij de Dultsche soldaten O I
ons antwoord ware snijdend geweest.
Zou het iemand verwonderen Wij moes
ten immers nooit In die schromeiijkste
aller tragedies gewikkeld geweest zijn en
zoo de folterendste tormenter naar ziel en
lichaam ook niet geleden hebben. O I die
veivloekte oorlog I Die uitmoording om
vermaledijd geld En dat kijzlg militaris
me, dat weerom al kraait, overal, overal.
Vloek op hem I
Ziet ge, mijnheer Hendrik, officieren
zijn officieren en soldaten zijn soldaten.
Een vlaamsch hoogweerdlgheldsbekleeder
die onder den oorlog midden de Dultsche
legerbenden leefde, vroeg na den wapen
stilstand aan een zijner onderboorlgen,
die In de vrijgebievene streep van Vlaan
deren midden franscbe, engelsche en
belglsche troepen leefdewel, vriend,
wat denkt ge nu zoo van legers en solda
ten De man loech stilletjes, schartte wat
In zijn haar en antwoordde letterlijk
monseigneur, de soldaten waren om alzoo
te laten, én, de officieren, dieren! Dit
antwoord was zeker niet parlementair,
aber
Wat moeten wij dan antwoorden, wij,
die door de natie, welke wij het meest
beminden, overvallen werden en metter
daad tegen haar betrapten den felsten
haat, broederhaat, die bijna onbluschbaar
blijft Wat moeten wij antwoorden, die
niet de oorlogsperiode sleten tusschen
bevriende legerbenden, maar midden
vijandelijke troepen
Alles Is voorbij
Tiet jaar zijn sedert den gruwel der
gruwelen de eeuwigheid ingevaren zij
brachten ons niet den vrede, maar de
bezadigheld. Nu de drift gecalmeerd is,
kunnen wij gezond terug blikken en niet
meer subjectlevelijk, doch objectievelijk,
zonder gisting inhetgemoed en beneveling
van den geest, mensehen en toestanden
la oogenschouw nemen.
Ik schrijf menschen, want hier is nu
geen kwestie meer van menschen met een
soldatenpak aan en met soldatenmentall-
telt In vollen oorlogroes, maar enkel van
menschen.
Doch eerst valt er op te merken dat,
onder alle volkeren, er geen is met ge
schiktere gernoeisgesteltenls tot goeden
omgang, dan het vlaamsche volk, hoe ruw
het zich ook kunne aanstellen. Ik geef
hier de stellige verzekering, dat wij,
Vlamingen, zelfs strijdende Vlamingen,
veel meer genegenheid voor het fransche
volk koesteren en er meê omspringen, dan
geheel het franschswatelende gedeelte van
Belgie, dat dagen en jiren rond met het
afgezaagde deuntje Amitié Franptise In
den bek loopt, 'k Voeg er natuurlijk bij,
dat het zich, voor ons Vlamingen bij die
genegenheid—zelfsbewondering bepaalt.
Tot daar en niet verder I Dit is de leuze,
die tusschen ons en alle naties staat.
En nu durf ik hef aan te schrijven
hadden wij niet bek en bek gestaan als
doodsvijanden, zouden wij met geen volk
op aarde beter omgesprongen hebben,
dan met het Dultsche ga maar eens
zien in de nog bezette gebieden. En dit
geldt voor officieren als voor soldaten.
In de Dultschers, vooral in de Rijnlan
ders de echte Pruisen zaten te stijf op
hun 8tokpeerd van llber Alles 1 vonden
wij onze eigene mentaliteitdezelfde
gemoedelijkheid, dezelfde uitbundige
geestigheid met een beetje vet doorspekt,
dezelfde gulhertlgheld en dlenstveerdig-
heid, én, wat curieus Is, tot In de boerten-
de taal toe, dezelfde kluchtige vertel-
lingskes.
Het ls dan ook niet fe verwonderen, dat
de Ingekwartierde Dultschers bij de
eenvoudige menschen vooral, lustig om
sprongen met de leden des hulsgezlns
onverantwoordelijk door hun gemis aan
fierheid en er bij de huisvrouw moe
derden rond den heerd als eigen volk.
Gij weet het, mijnheer Hendrik, hoe ik
mij opgesloten in mijn kamer, streng af
hield van de vreemde macht, tot op
zekeren dag een simpele soldaat Heinz
Ader, met de beleefde vrijpostigheid, hem
eigen, In mijn kamer drong. Nu en dan
kwam hij er nog en werd om zijn kiesch
held, voornaamheid, ontwikkeling en on
berispelijke moraliteit gemoedelijk ont
vangen. Ik geef hier geerne de getuigenis
dat hij mij meermaals opbeurde en troost
te. Die man waart gij, Heinz Ader. Gij
waart de eenlge Dultsche soldaat die bij
mij Ingang vondt en er door de legerlei
ding die steeds bij mij ingekwartierd
was geduld werd, zelfs geduld door
Obert Eulert, den sturen man.
Het was diezelfde Obert Eulert, die,
toen hij voor de eerste maal bij mij Inge
kwartierd werd, hard op mijn kamerdr-ur
klopte, opende en met zijn schorre stem,
versleten door de bevelen, wreed donder
de alle dagen wil ik een kwartiersuur
met u spreken 1 Verstaan
k Heb - 'k moet het getuigen nooit
een deftiger, noch kiescher mensch tegen
gekomen, dan die prachtige grijsaard, die
bewust van zijn zending, voor niemand
zweeg 'k wéét het zelfs niet voor
de hoogere legerleiding.
Die man weende bitterlijk, als hij mij
na een jaar inkwartiering —adieu wensch-
te met het besluitwij zien elkander op
aarde niet meer terug zoo stonden wij
tegenover elkaar, twee vijanden vol we-
derzijdschen eerbied twee menschen
O/erlgens moet ik om rechtveerdig-
heldswil rechtuit bekennen, dat ik nooit
van Dultsche officieren ten mijnen huize
te klagen had één geval uitgezonderd
dochjedereen kan zoo niet spreken.
Hooglede, 16 Mei 1927.
EDWARD VERMEULEN.
Mengelwerk van «De Poperinohenaar» 23
ROMAN
donr HAI\8
Ween nu niet meer, fluisterde hij
AMes wordt goed. En de valsche jonker
zal ons voortaan wel uit den weg blijven.
Ja, tegen den avond werd ik lo* gelaten
Heeft Meiredonk bekend
Nrg niet, maar hij verward In zijn
leugens Geen enkele rechter geloof! nog
am mijn schuld. O, ik heb me gehaast
om thuis te zijn. En aan de poort hoorde
111 u roepen.
i Goddank, dat ge er waart.
Laat ons nu binnen gaan. Zwijg
daar maar over den jonker Ik zal hem
we' eens spreken.
En Rudolf nam Ida bij den arm. Zoo
kw imen ze In de heldere keuken.
Rudolf I kreet vrouw Voorde.
De zoon snelde naar haar toe en om
helsde haar.
Vrij, mijn jongen I vroeg de moeder
met een snik.
Jfl moeder
God zij geloofd O, ik wist dat God
ons helpen zou.
Hartelijk ook begro-tte Rudolf Zeger
Wlllebald.
En dan vertelde hij, dat 'e rechter bij
bem was geweest.
Gij zijt de dader niet, had hij gezegd.
Mdredonk loochent aoj, m.-ar zal wel
Men spreekt te Parijs tegenwoordig
niet alleen van Llndberg, maar ook van
Belgie.
De Belgische groote Invaüeden brach
ten een bezoek aan Parijs en zij werden
er op eene gulle wijze ontvangen.
Dat het Vlaamsche Voikstooneel in
Parijs het stuk Lucifer van den
Vlaamschen dichter Vondel opvoert, is
ook al eene gebeurtenis.
Maar dat de Vlaamsche Boeren die in
Frankrijk zijn ook hun Boerenbond heb
ben, en in Parijs eene machtige betoo
ging op touw gezet hebben, dat is ook
geen alledaagsch voorval.
Op O. H. Hemelvaart kwamen de
Vlaamsche Boeren uit Frankrijk hunne
vlag inhuldigen in Montmartre.
500 tot 600 Boeren namen aan den
optocht deel, fier hun kenteeken dragend
van den Boerenbond, de twee letters
B B in 't rood. De Parijzenaars keken
verwonderd op en mieken de fijne bemer
king Ces Bébés ont l'air joliment
bien portants (Die Bébészien er
fameus goed uit).
De nieuwe vlag werd geteekend door
den Vlaamschen kunstenaar J. Spey-
brouck en Is een meesterwerk van fijn
held en kunst
M. Pareyn hoofddeken van den Boe
renbond van Leuven, begroette den
Franschen Boerenbond als jongste, zeer
gezonde dochter van den Leuvenschen
Boerenbond.
Namens de Belgische Bisschoppen en
ook door den Belgischen gezant werd
eene aanspraak gehouden. Nt een kort
dankwoord door Z. E H. Camerlynck
werd de vergadering gefloten bij het
zingen van het Bondslied der Boeren in
Frankrijk en een dreunenden Vlaam
schen Leeuw
Bravo, Vlaamsche boeren, gij hebt uw
best gedaan. God beware u I
Verleden week deelden wij mede dat
de Lulksche Studenten, die den vlaam
schen tekst van tweetalige plakbrieven
afgetrokken hebben, vrijgesproken wer
den. Thans Is het openbaar Ministerie in
beroep gegaan tegen deze vrijspraak.
Het afrukken van den Vlaamschen tekst
van tweetalige bestuurlijke aanplakbrle-
ven blijkt in Luik en omgeving voort te dat de vertegenwoordigers van een zoo onderwijs blijven erkennen. De ouders
gaan. groot aantal landen, welke zoo verschil- mogen dus bunne kinderen naar de vrije
Deze week moesten de polltie-recht- lende belangen en zoo onderscheidene school sturen of naar de offlcleele school t
banken van Luik, Grlvegnée en Seraing politieke en economische richtingen ver-volgens keus. De kostelooze, wereldlijke,
zich met dergelijke misdrijven bezig tegenwoordigen, het ten slotte bleken offlcleele schoei (i'éaole unique zooals
houden. eens te zijn over de richting waarin demen ze in Frankrijk bedoelt) zal du.» niet
Het weze nog eers gezegd dat er niet redding moet worden gezocht voor de verplichtend zijn in Belgie.
honderden, maar duizenden Vlamingen economische crisis waarin de wereld ver- De groote vraag die nu gesteld woi dt Is j
in Luik en omstreken wonen. Oaze keert. deze der toelagen aan het vrije onderwijs, j
Waalsche broertjes springen wat licht om Die eenstemmige uitspraak lu'dt ten Volgens de Socialisten Is de vrije school
met de rechten hunner Vlaamsche land- gunste van tarief verlaging, van grootere geene openbare school, dat is volgens hen
genooten. handelsvrijheid en vooral hebben allen alleen de offlcleele school. Kwestie vau
Het weze ook gezegd dat de handeling zich verklaard tegen het economisch na- toelagen zijn de Socialisten veel verdeeld,
dezer Waalsche haantjes ons land veel tionallsme, dat voor de economische ont- Sommige Socialisten nemen eene vrede-
rapper naar de bestuurlijke schelding wikkeling der wereld zoo noodlottig is. 1 lievende houding aan. Het valt te zien of
jaagt, dan honderden voordrachten en Iedereen heeft erkend dat de volken niet deze den slag zullen kunnen t'huls halen,
moties der Vlamingen, ja dan het werk op zichzelf kunnen loven.
der activisten zelf. I De regeeringen zullen niet kunnen doof J naar gaan W9 naartoe
nD Cphulri Hon fWinn .blijven voor de geluiden welke te Ganèvei Belgie, in den persoon van Minister de
De Schuld aan den Oorlog. weerklonken hebben. Brocqueville, heeft een offensief ingezet,
Duitschiand heeft onlangs een yersiog ge nieuwe Gouverneur van Luik.
gepubliceerd, waarin het zooniet de
schuld van den oorlog van zich afwentelt, i De Socialisten hebben drukking uit
ten minste In het valsche daglicht steltgeoefend op den Koning en de Regeering
De Ministerraad van Woensdag hield om M. Hubln als socialistisch Gou verneur
zich met deze kwestie bezig. De Regee-van Luik te doen benoemen. Het moest
ring Is besloten, eens In 't bezit van den M Hubln zijn en geen andere. Het heeft
tekst van dit verslag, stappen te doen, j nochtans niet gepakt. M. Hubln werd ge-
ten einde de conclusies van dit rapport j weerd en MPirard, socialistisch senator
recht te zetten, die niet in overeenstem-van Vervlers, werd tot Gouverneur van
ml'ig met het recht en de waarheid zijn. i Luik verkozen.
Voornamelijk betreft het hier de schen- Een socialist als eerste vertegenwoordl-
ding van Belgle's neutraliteit en deaan ger van den Koning, 'i is bijna niet te
personen bedreven rechts vergrijpen, gelooven. Hoe een dubbeltje toch rollen
waarvan de burgerlijke bevolking het ka En zeggen dat vroeger geen socialist
tot Burgemeester kon benoemd worden.
De tijden zijn veranderd maar de socialis
ten zijn nog meer veranderd.
Burgemeester van Moorslede.
slachtoffer is geweest, benevens de de
portaties van Belgische arbeiders naar
Duitschiand.
De Engelsche Regeering heeft alle
offlcleele betrekkingen met Sovjet-Rus
land afgebroken en het Lagerhuis heeft die
houding met 357 stemmen tegen 111 goed
gekeurd.
Het was al eenigen tijd dat de Engel
sche Regeering Rus'and waarschuwde
tegen zekere handelingen, welke met den
besten wil der wereld niet goed te praten
waren. Herhaaldelijk moest Engeland
zelfs dreigen met het opzeggen der han
delsovereenkomst, welke onder de vorige
regeerlng tot stand kwam. De eene wrij
ving kwam na de andere en zoo gerocht
de maat vol.
De Sovjetagenten gingen onverstoor
baar voort en over kort was een belangrijk
militair document uit de Engelsche buree-
le.t verdwenen.
Engeland had alle redens om te vermoe
den dat dit in de handen der Russen zat
en verdoken gehouden was in de bureelen
der Arcos of Russische maatschappij voor
den Brllsch-Russischen handel. De Arcos
wis de zetel van boljewistische propagan
da en spionage en van de voorrechter, der
handelsovereenkomst werd gebruik, beter
misbruik gemaakt, om het bolsje isme in
Engeland te verspreiden Hel kon ook
niet geduld worden dat de Russen den
schijn aannamen het in Engeland goed te
stellen met de Engelschen, wijl zij In
Engeland en overal elder, voornamelijk in
China meest propaganda voerden tegen
Engeland
Eene huiszoeking in de bureelen der
A'cos door de Engelsche politie gedaan
heeft wel het vermiste engelsch document
niet doen terugvinden, maar heeft aan
Engelandtal van bewijzengeleverd, waar
door klaar bewezen wordt wat Rusland
eigenlijk in het schild voert tegen Enge
land
De botsing wasdan ook onvermijdelijk.
Engeland heeft zijne valsche vrienden
de deur uit gewezen.
De openbare meening in Engeland be
grijpt de handelwijze der regeering en
keurt ze goed. Evenwel zullen er nogal
eeolge Engelsche handelaars en fabrikan
ten getroffen zijn door dezen maatregel.
Anderen beweren dat Rusland zonder de
Engelsche goederen niet voort kan. Het
is moeilijk om nu reeds de politieke gevol
gen dezer breuk te voorzien. Aan cotas en
beschuldigingen van weerskanten zal het
niet te kort blijven. Dat er wel landen zijn
die van die gelegenheid zullen gebruik
maken om in troebel water te vlsschen Is
hoogst mogelijk. Duitschiand vooral is op
dit gebied niet te betrouwen.
Men meent echter dat de breuk geen
bedre'glng voor den algemeenen vrede
medebrengt. Engeland heeft zich óp eigen
bodem willen beschermen tegen het bols-
jevistlsch gekuip en niets wettigt het
vermoeden dat Engeland aanstuurt op een
oorlog met Rusland.
Rusland zelf weet ook dat de blnnen-
landscbe vijanden van het Russisch rijk
tijdens eenen oorlog de gelegenheid zou
den hebben om eens af te rekenen met
het Sovjetregiem. Ook Rusland is be
vreesd voor een oorlog.
Wij mogen zonder zenuwachtigheid de
verdere ontwikkeling van het conflict
afwachten.
Na een drietal weken van leverigen ar-
btld Is de Economische Conferentie uit
eengegaan.
Oogenschijnlijk Is er weinig of niets
bereikt, maar toch ware het verkeerd
minachtend de schouders op te halen en
te gewagen van een berg die een muis
baarde.
Het kan niet zonder gevolgen blijven
De zeevisscherij is eene bij uitstek
West-Vlaamsche nijverheid.
De zeevisscherij had sinds den oorlog
talrijke moeilijkheden te doorworstelen.
Het aantal ondernemingen in de z-e-
vaart la gestegen Die strekking is vooral
waar te nemen In Oostende.
Het gebruik der motorsloepen is ver
meerderd, terwijl dit der houten zellsloe-
pen bijna op niets is gedaald. De twee
derden der zeilvioot is thans uit motor
schepen samengesteld.
Onze stoomvloot telt thans 58 eenhe
den. Er zijn vijf Belgische stoomschepen
die Fécamp (Frankrijk) ais aanlegplaats
hebben. Buiten twee stoomvaarders te
Blankenberghe, is Ooriende de eenige
zetelplaats der Belgische grootvisscberij
Op het einde van verleden jaar telde
onze zeevlsschersvloot in haar geheel
563 vaartuigen van allen aard.
Dezeilvaariulgen hebben door de band
hun manschappen bewaard. De stoom
vloot daarentegen heeft haar arbeids
krachten merkelijk zien aangroeien.
11 den aankweek der jeugdige visschers
wordt ook een klimmende verbetering
- an te stippen. De premien tot aanmoedi
ging werden op een behoorlijk peil ge
bracht.
Een ander verschijnsel van maatschap-
pelijken aard ii de toenemende aangroei
van den kleinen eigendom op Zeevlssche-
rij-gebled.
De opbrengst der gansche vloot in
1926 beiiep tot 53 millioen.
Onze vlsschersbevolklng legt eene
stoere werkkracht aan den dag, om met
de andere nijverheldsgebieden gelijke
tred te houden in de nationale economische
welvaart van het naoorlogsche Belgie.
Het wetsvoorstel op de winkelsluiting
des Zondags en op de vervroegde winkel
sluiting op de werkdagen, zal, naar wordt
medegedeeld, op den overblddelijken te
genstand stuiten van de liberale partij.
Hoe kan het ook anders;voor de libera
len is Immers de Ikzucht het symbool van
de vrijheid. De socialisten en de katholie
ken zijn evenwel in overgroote meerder
heid voorstanders van het voorstel.
Wij kunnen niet ande;s, dan de bewe
ging, tegen het wetsvoorstel, vergelijken
met de bedienden en de wet op de verko op
van sterkedranken Door dergelijke wet-
t n worden altijd persoonlijke belangen
geschaad. Doch, dit volstaat niet om een
wetsvoorstel te doen verwerpen.
De katholieke middenstanders, in Hol
land, strijden voor eenzelfde hervorming
en steunen deze op dezelfde grondslagen
ais de katholieke middenstanders in
Belgie.
Maar omdat het bij ons door katholie
ken ingediend werd, wordt het natuuriijk
des te heftig jr door de liberalen bestreden
Het schoolvraagstuk dringt zich meer
en meer op aan de openbare meening. Dit
ondervinder de Socialisten ook.
De bespreking van het schoolvraagstuk
werd sinds een paar jaar uitgesteld omdat
de leiders wel wisten dat de socialistische
partij er verre van af Is eensgezind te zijn
nopens dit zoo belangrijk vraagstuk. Dit
jaar, op het Slnxincongres, zal de so
cialistische partij het school.raagstuk
bespreken.
Wij willen de bespreking, noch de te
nemen besluiten niet vooruit loopen, doch
naar de besprekingen die In den Lands
raad plaats gehad hebben, kan men zich
reeds een gedacht ranken van wat de
Socialisten willen in zakeschoollirlchtlng.
De Socialisten willen de vrijheid van
voornamelijk in West-Viaanderen, tegen
Vlaamsch-nationallstische Reserve-offi
cieren. Ter wille van hunne Vlaamsch-
voelende gedachten werden de heeren
Dr Splncemaille te Rumbeke en Joris
Lannoo te Thielt van hun titel van reserve
kapitein en eere-offlcler beroofd. Te
Veurne verliest de heer Try pateen de
plaats van apotheker der Rijkswacht en
tegen den Kantonalen Opziener van het
Lager Onderwijs aldaar werd een admini
stratief onderzoek ingesteld.
Men kan niet gelooven dat een enkele
vl lamschvoelende mensch, hij weze N
tionaiist of niet, met zulke maatregelen
kan Ingenomen zijn.
't Is bangmakerij, ja maar ook onduld-
:re dwingelandij. Wie het goede recht
aan zijne zijde heeft, moet tot zulk geene
maatregelen overgaan.
Als de Minister van Oorlog zoo tegen
de Vlamingen gekant is, dat hij dan maar
spoedig zijn kuisch voortzette van de
Vlaamsche reserve-officieren op de reser
ve-soldaten. Het ware misschien zekerder
van die ook niet meer te willen voor den
naasten laatsten oorlog. Guido.
moeten bekennen. Ge moogt naar huis
gaan.
't Was een groote vreugde op de hoeve.
Intusschen liep jonker Jean woedend
over den weg. De mest zat tot op zijn
huid.
Ha, die boer, die leelijke boer
raasde de edclmanszoon. E-i hij is terug.
Hij is uit het gevang... bij is bij Ida.
Jean vloekte en hij zon op wraak tegen j
Rudolf maar hij voelde wel, dat hij mach
teloos was.
Door een achterdeur sloop hij in het
kasteelhij haalde schoon linnen en een
ander pak. En lang bleef hij dan in de
badkamer...
Rudolf Voorde had hem een les gege
ven, die de jonker niet gauwvergeten zou.
In de Cel.
Meiredonk was zenuwachtig uit Adin-
kerke teruggekeerd. In het gerechtshof
werd hij nogmaals ondervraagd. Maar
nog loochende hij.
Toen werd hij in zijn cel terug gebracht.
Hij weigerde den avondkost. Lusteloos lag
hij op zijn beddeke.
Meiredonk was koortsig. Hij voelde
een gesuis en geronk in het hoofd.
Die koorts werd heviger. En Meiredonk
kreeg een geweldigen angst.
Een bewaker hoorde hem roepen en
kwam In de cel.
Wat scheelt er aan vroeg hij.
Doe hem weg... o, doe hem weg...
ik wil hem niet zien schreeuwde Klaas.
I Maar er ls hier niemand buiten mij.
- Ja, hij staat daar...
-Wie?
i
Zeger Wlllebald. Hij heeft bloed aan
zijn gezicht.. Jaag hem weg. Als 't uit
komt, dat Ik het gedaan heb steken ze
me voor mijn leven In 't kot.
Waarom hebt ge op hem geschoten
Hij moest dood... Ik wil Leontlne
niet, maar Ida. Zeg, dat Ida komt. We
gaan samen in het jachtwakershuis. Maar
Leontine staat daar ook te grijnzen.
De bewaker riep een makker en beiden
luisterden nog even naar den ijlenden
Meiredonk.
Deze woelde heen en weer, kroop soms
recht, zonk dan weer neer en herhaalde
dat Wlllebald hem verwijten kwam ge
schoten te hebben.
De rechter werd verwittigd, ook de
dokter.
Spoedig was de magistiaat daar.
Meiredonk, wat Is er vroeg hij
Ge hebt op Wlllebald geschoten.
Hij moest weg... en nu mag hij me
niet komen plagen. Hij komt daar altijd
In den hoek staan greiten. Houd Voorde
in het kot, die maakt toch ruzie tegen den
baron. En de baron zal wel zorgen dat ik
niet in 't kot moet,
Maar gij hebt toch geschoten.
Waarom I
Ja, ik heb geschoten... maar ze mo
gen het niet weten. Laat Leontlne in zee
springen. Ik wil ze niet. Ida Wlllebald
gaat met mij in 't jachtwakershuis. Wan
nes Bare moet in het kot.
Ge hebt geschoten, omdat ge niet
met Ida mocht Houwen van Wlllebald
hernam de rechter.
Ze hebben me niet gezien achter den
boom. 't Geweer lag daar. Niemand wist
dat ik schoot, jaag Wlllebald weg, hij ls
daar weer om me te verraden.
En Meiredonk wees naar den muur. Hi
zag er akelig uit. In zijn blik laaide de
angst...
De magistraat had natuurlijk niet tot
doel, den gevangene nu een regelmatig
wettig verhoor af te nemen.
Hij luisterde slechts even, wat Meire
donk in zijn ijltaai sprak, zeker dan toch
als uiting van gedachten, die hij tot nu toe
voor zich had gehouden.
De dokier verscheen, en onderzocht
Meiredonk. Deze wilde hem weg duwen
Gij komt voor Willebald, riep hij
Ge doet allemaal samen en het gerecht
mag niet weten, dat ik het gedaan heb
Geloof Leontine niet. Het ls een wrake
Iemand van familie als ik, kan toch niet
met de dochter van Ziene, de blauwster
trouwen. Ilt wil Ida hebben en we gaan in
't jachthuis. En dan zal ik hazen van den
baron in Frankrijk verkoopen en blauwen
en veel geld verdienen. Daar is hij weer,
Doe Wlllebald weg. Ik wil niet in het
ibosch...
Zware koorts,zei dedokter. Ea zeker
j verwekt door geweldige onrust.
Meiredonk werd naar een ziekenkamer
gebrachtde geneesheer diende hem een
kalmeerend middel toe.
Maar Meiredonk bleef den ganschen
nacht woelig.
's Morgens sliep hij in. De rechter moest
verwittigd worden, zoodra Klaas zou
ontwaken,
Dat was In den voormiddag. De koorts
bleek gezakt.
Meiredonk keek verwonderd om zich
heen. Hij was niet meer in zijn cel. Een
Dank I Herteiijken dank aan de Missie-
vrienden van Poperinghe
Dit woord is mij reeds zoo dikwijls op
de lippen gekomen bij het ontvangen van
de belangrijke en herhaalde giften uit
Poperinghe Menlgen keer voelde ik, in
het binnenste van mijn hert, het gevoelen
opwellen van innige erkentelijkheid voor
den steun door de inwoners van genoem
de stad aan mijn missiewerk gegeven, en
tevens een zekere spijt omdat ik die
talrijke onbekende vrienden niet recht
streeks kon bedanken, doch de uitgever
van De Poperinghenaar is Immer
bereid geweest het werk in zijne kolom
men aan te bevelen waarover ik hem
hier openbaar hulde breng en mijnen
besten dank betuig dat ik niet aarzel
nog eens tot bet zoo gunstig gekende blad
mijn toevlucht te nemen.
In eigen naam, als stichter en beheer
der van het missiewerk De Naakten
kleeden in naam van de missionarissen
en de missiezusters, en in naam, vooralt
en vooral, van de naakte eerste commu
niekantjes uit de missiën van Congo,
bedank ik de eere communiekantjes van
Poperinghe en hunne ouders en hunne
vrienden en bloedverwanten voor de
giften die zij geschonken hebben, ter
gelegenheid van de plechtigheid der eere-
comraunie op Passiezondag 1.1.
Ik dank de talrijke missievrienden, die
uit loulere liefdadigheid en tot bevorde-
ridg van het missiewerk in Congo eenen
milden penning gestort hebben of stoffe
zonden genoeg om een winkeltje te
voorzien wnarult kleedjes voor de
zwartjes zullen vervaardigd worden.
Ik dank heel in 't bijzonder de onge
kende gevers die, door tusschenko rst
van Meester Devacht, O L V. Kruisse,
zeer belangrijke sommen aan het werk
geschonken hebben. Mochten deze regels
onder hunne oogen vallen en voor hen als
uiting gelden van onze diepgevoelde
erkentelijkheid.
Ten slotte, dit mag en dit moet ik ge
tuigen: Poperinghe spint de kroon over
heel het Vlaamsche land 1
Mag ik nog een woord hierbijvoegen
Ik durf bijna niet
Binnen enkele dagen, zal de plechtig
heid der eerecommunie plaats hebben in
t college en in de pensionaten. Mogelijks
hebben de ouders der kinders die alsdan
hunne eere-communie zullen doen, bunne
giften reeds gedaan en ik heb ze hierbo
ven reeds bedankt. Zijn er nog die in dit
geval niet verkeeren, ik veroorloof mij
De Naakten kleeden aan hunne mild
dadigheid aan te bevelen.
Mijn eerste woord was dank, en ik
eindig daarmê dank I
Jer. NOTERDAEME,
St-M/chiels, bij Brugge)
Postch nr 93.491.
op 17 MEI 1927.
Alois BOUT TEN-Eugenie VER3RI0GHE.
Eenlge dagen geleden vlerd:n hun Giudei B uiloftfeeit de echtgenooten
Alois Bouton, geboren te Riusbrugge en Eugenie Verbrigghe, geboren ie.Stavele.
De foto bewijst dat de jubilarissen nog goed en gezond zijn ei we jwen-
schen dat Gid hen nog menig jaar gelukkig simealeven verieene.
van Westvletoren
WAAR
Zindag 22 M l in de:. Karnaval-Re-
klanmstoet.
En den Vrijdag op de Mirkt te Pope
ringhe.
Hij betaalt aan de kweekers altijd de
hoogs'e prijzen. Elk zegge 't voort.
Loopende rekeningen op zicht 3.00
Loopende rekenlnge» met 14 dagen vooropzeg 4 25 °/o
Kasbons aan 3 maanden 4 °/0 netto 4.80 brutto
Kasbons aan 6 maanden 4.50 netto -= 5.40 brutto
Kasbons aan 1 jaar 5 netto 6 00 brutto
De kasbons voor 1 jaar worden afgeleverd in titels aan toonder van 500,
1000 en 5000 fr.zij kunnen kosteloos door de Maatschappij bewaard worden
in open bewaargevingen. Al deze geldplaatslngen zijn niet onderhevig aan
de veranderingen van den beurskoers,
BIJHUIZEN
Poperinghe, Bertenplaats, 10, tel. 89.
Moeskrean, Statiestraat, 1, tel. 115.
Westnieuwkerke, Plaats.
Komen, Groote Markt, 7, tel. 68.
Wsrvik, Steenackerplaats, 3, tel. 146.
Wy'sch ete, bij Wed. J. Fournier, Plaats.
AGENTSCHAPPEN
Groote keus van Geschenken
Kerkeboeken, Zilver- en andere Paternosters,
Porte Monnales, enz., bij
SANSENVANNESTE
15, Gasthuisstraat, Poperinghe.
Groote keus van
GEDACHTENISSEN SPIJSKAARTEN.
Aelbike - E. Ganseman, Gemeente-Sekr.
Alverlnghem - G. Vandeweghe, Gem. Sekr.
Bever en - J. Tahon, Gemeente-Sekretaris.
Blxschote - R. Morlion, Gemeente Sekr
Boeslnghe - Th. Van Eecke, Gem. Ontvang.
Boitshoucke - J. Scherpereel, Gem.-Sekr.
Brlclen - J. Davld, Gemeente-Sekretaris.
Bulscamp - E.Butaye,Gemeente Sekretaris.
Coxyde - A. Vandamme, Gemeente-Sekr.
Crombeke - C.Decae, Gemeente Ontvanger.
Dadtzeele - P. Hoet, Gemeente-Sekretaris.
Elverdlnghe - J. Bultheel, Meetkundige.
Oheluvelt - A. Beyls, Gemeente-Sekretaris.
Oheluwe - Van Ryckeghem, Gem.-Sekr.
Herseaux - A Rys, Groote Straat.
Hollebeke - A. Breyne, Gemeente-Sekr.
Houthem (V.) - J.Verdoolaeghe, Gem.-Ontv.
Houthem (Yper) - H. Sis, Gemeente-Sekr.
Isenberghe - H Baes, Gemeente-Sekretaris.
Komen - Aug. Becq iart, Gem.-3edi. ride.
Langemarck - Ch. Vandenhoute,Gem.-Ontv.
Lrysele - H. Hoevenaeghel, Qem.-Sekr.
Loere - L. Doucy, Gemeente-Sekretaris.
Lombaertzijde - J. Ureel, Gemeente-Sekr.
Loo - V. Camerlynck, Gemeente-Sekr.
Lulngne - H. Vanhoutte, 172, Plaats.
Mannekensvere L. Verhelst, Gem.-Sekr.
Meessen - L. Lemalre, Westnieuwkerke.
Moéres - Melis, Gemeente Sekretaris.
Moorslede - A. Denecker, Gem.-Sekr.
Neer-Waesten - J. Deprez, Gem.-Sekr.
Noordschote - Michel Bntaye, Plaats.
Oostvleteren R. Smis, Gemeente Sekr.
Passchendaele - G. Debrock, Notarisklerk.
Poetcapelle - J. Dehaene, Gemeente Sekr.
Ploegsteert - L. Lemalre, Westnieuwkerke.
Pollinchovo - H. Anseeuw, Qem.-Bediende.
Proven - L. Forrest, Zondag voormiddag
Ramscapelle - A Duron, Gemeente-Sekr.
Reckem - J, Meulemans, Gemeente-Sekr.
Reninghe - A. Wullepit, Gem.-O itvanger.
R'ntnghelst - Fl. Camerlynck, Gem.-Sekr.
Rolleghem-Capp lie - A. Vandepuite, G.-S.
Stavele - Pr. Franchoo, Hoofdonderwijzer.
Steenkerke - A. Thieren, Gemeente-Sekr.
Vlnckem - C. Ceulenaere, Gemeente-Sekr.
Vlam'rtlnghe - J Dehaeck, Ontv. Godshuiz
Waesten - Paul Parmentler, Yperstraat.
Watou - E. Bulthez, Gemeente-Ontvanger.
Wervlk - G. De Mazière, Steenacker, 18.
Westoutre - A. Declercq, Plaats.
Westvleteren - M. Vanilerde, Beheerder.
Woesten - A. Vanhoutte, Gemeente-Sekr.
Walverghem - Heughebaert, Gem.-Sekr.
Wulvertnghem - J. Ceulenaere, Gem.-Ontv.
Zantvoorde - E. Vandermarliere, Gem.-Sekr
Zdlebeke - H Frlmout, Gemeente-Sekr.
IZuydschote - H. Costeaobel, Gem.-Sekr.
bewaker verliet haastig het vertrek. Mei
redonk bleef een tijd alleen.
Wat later trad de rechter met zijn griffier
en een bediende binnen.
Beter, Meiredonk vroeg hij.
Ik ben ziek geweest zeker, stamelde
de gevangene.
J i, en ik heb u uit de cel hier laten
brengen.
Wanneer
Gisteravond. En Meiredonk, In uw
ziekte zijt ge oprecht geweest. Ge hebt
bekend op Willebald geschoten te hebben.
Ik zou nu mijn gemoed eens geheel luch
ten. Dat zal het beste zijn voor u.
Meiredonk schrok vreeselijk. Hij begon
dan te weenen.
Ja, ik heb het gedaan 1 riep hij uit.
Maar ik was het niet van plan. Ik zag dat
geweer liggen en ik kreeg den duivel in
mij...
't Is dus zooals Leoutine getuigde.
Ja. Ik was in"'t bosch... en ik zag
Voorde zijn geweer weg smijten en vluch
ten. Ea toen kwam Willebald. Ik kreeg
den duivel in mij. Willebald dooden...
Voorde de schuld en in het kot... en ik
met Ida trouwen. Willebald zou het niet
meer beletten. Ida zou Voorde, den moor
denaar van haar vader, niet meer willen.
Zij mijn vrouw worden en Ik jachtwaker.
Dat vloog door mijn hoofd, en, zonder
meer te peinzen, schoot ik... Nu weet ge
het. Alles komt toch uit. 't Was slecht
van me... maar mijn altijd dronken vader
heeft ons geruïneerd en van mij een nlet-
waard gemaakt.
De griffier stelde de verklaring op en
Meiredonk teekende ze. Hij had zijn
schuld beleden.
Hij bleef op de ziekenkamer. E de
magistraat zou hem vandaag niet meer
vermoel'n. In den namiddag kwam de
koorts weer op.
Het nieuws van zijn bekentenis werd
meegedeeld. Het was dadelijk te Wurne
bekend.
Hugo Willebald vernam het ook en ver
telde het aan zijn vrouw
Voorde ls al van gisteren vrij, z?l hij
En dus zit Ida bij hem op de hofste-
stede. Heelt ze dan geen schaamte mt er?
vroeg Hugo's vrouw.
Vader is er toch ook...
Ze brengen ons hier op een naam.
Weet ge wat, laat ze dan maar bij ons
komen.
Ida ook
Ja, voor de schande te vermijden.
Wat zouden onze kennissen wel zeggen
Ida kan mee werken in 't huishouden.
Dus, Is Voorde vrij 't Is spijtig. Hij zal
nu nog meer van zijn neus maken voor
het vlaamsch.
Maar als hij niet geschoten heeft,
most hij toch niet in de gevangenis
zitten...
Dat ze hem opsluiten, voor al zijn
oproerige gedachten. Hij stookt de men
schen op tegen de overheid en ook tegen
hen, die ais wij, liever fransch spreken,
dan het platte vlaamsch.
Ik zal eeas naar Adinkerke gaan..
-- En dat uw vader x use's maakt bi
den baron Dan krijgt hij misschien zijn
plaats terug We kunnen hem en Ida toch
niet onderhouden.
Hwo werd korzelig, maar hij durfde
niets te weggen.
Buitenlieden brachten het nieuws van
Melredonks bekentenis uit de stad mee.
De baron hoorde het van een knecht.
En de revolutlona'r is weer vrij, zei
de baron. Mair we zullen bem goed na
gaan, en wel een gelegenheid vladen om
hem te laten knippen. Er mag geen ver
zet zijn. We moeten orde en rust hebben
in de streek.
In den namiddag kwam een gendarm
het bericht op de hoeve van Voorde bren
gen Hij deelde Radolf mee, dat deze nu
volkomen In vrijheid was gesteld.
G j en moeder zijt mij van het eerste
oogeDbllk trouw gebleven, sprak Rudolf
tot Ida, toen ze in den namiddag op den
boomgaard stonden. O, ge m iet nu spoe
dig mijn vrouwtje worden. Onze liefde Is
sterk. Op zoo'n vrouwtje zal ik altijd
fier zijn.
Wat waren ze gelukkig, deze twee kin
deren van Vlaanderen.
De Zoon van eén Vrij Man.
Ida had voor vrouw Voorde een korfje
levensmiddelen gebracht naar een arme
zieke vrouw. Ze hield zich in het huis)
lang op, want ze vond er heel wat te doen
om er wat orde te brengen. Voldaan ove-
dit goed werk keerde ze terug. Da avoid
viel weeral.
Toen Ida van den blnnenwegel nabl
den hoofdweg kwam, dook jonker Jean
weer voor haar op.
Ida, ge ziet, dat ik u niet kan verge
ten, zei hij Al heeft Voorde me leelijk
behandeld, ik ben daarom tóch niet
kwaad op u.
We:, gij valschaard Moet ik voor
taan een ge weer meedragen als ik uit ga?
kreet het meisje.
Dia Zondag laatst plechtig ingehuldigd
werd (Zit verslag 2' blad)
Hebt gij ham gezien I
WIE DAT?
De "abmbekende, wijdvermaarden en
hooggeprezen Koopman in Konijnen,
Hennen, Kiekens, Dal ven en ander
Pluimgedierte
pssSS*
der KATHOLIEKE TURNERS
op 12 JUNI a. s.
te POPERINGHE.
Het was ons vroeger gegeven,in andere
plaatsen, dit feest bij te wonen en wij
tn >gen verzekeren dat dit een van de
grootste en prachtigste feesten is die kan
gegeven worden en die steeds een over
groot getal toeschouwers van heind' en
verre doet toestroomen.
En inderdaad, zulke feesten duren niet
enkel een paar uren z oals me st alle
andere fe -sten maar een ganschen dag
door, van 's morgens vroeg tof's avonds
la it, schier zonder onderbreking of zon
der verpoozen.
De toebereidselen gaan hun gewonen
ïansr en alles belooft dat het feest prach
tig zal lukken.
Een-en-veertig maatschappijen komen
af met een gezamentlijk getal van meer
dan twee duizend tu-ners.
De Zondag morgen van 7 uur reeds
beginnen de prijskampen, op drie plaat
sen te gelijk en onafgebroken tot 10 uur.
Op de Groote Mnkt de opgelegde oefe-
Ingen. Ode Bertenplaats de vrije- en
ie tuigoefeningen. Op de Paardenmarkt
de roesteloefeningen.
Te 11uur. H. M!s in open lucht,
oo de Groote Markt, bijgewoond door al
te Tuwe s in houding en opgeluisterd
ioor de Koorzangers der Stad trompet-
engeschal van op den toren van Sint
Bertinus.
Na de Mie algemeene herhaling der
gezamentlij're oefeningen door al de
aanwezige Mrrtschaopijen.
Te IV» uur. Stoet en groatsche
O doc'-t door de stnten der Stad.
Te 2 v. uur. G oot Turnfeest op de
Groote MarktAlgemeen optreden der
Altijd ruzie maken...
ik wil niet met u spreken.
En we zouden zoo goed 't akkoord
kunnen geraken, Ida- Ge zijt toch gsen
meisje om hier een boerin te worden, die
heele dagen slaaft...
Ik wil niet naar u luisteren...
Ja, ja...
En nogmaals wilde de jonker Ida bij
den arm grijpen.
Ze gaf hem een slag in 't gelaat.
Ellendeling I riep ze. Maar Ik zal
me verweren, 'i Is nog niet genoeg, dat
ge in den mestput gelegen hebt.
Twee mannen naderden haastig van
den hoofdweg.
Wat gebeurt er hier vroeg de
voorste.
O, Hugo, de jonker valt me lastig I
zei Ida, tot haar vreugde haar broer her
kennend. 't li ai meer gebeurd, en hij
keert telkens terug met gemeene voor
stellen.
*»Eensklaps vervloog bij Hugo alle
slaal8chhHd voor 't kasteel. Ida was zij*
zuster, 'r Bloed sprak.
'En vlug sprong Hugo voor den edel-
manszoon.
Hij greep hem hij de borst.
Getreene vent I snauwde hij Voor
wat ziet ge irvln zuster aan. Gi naar
Pi'ijs boemelen...
Hij schudde jonker Jean heen en weer.
Laat me ins I gr ~-od deze. Zooveel
spel omdat ik een praatje maak.
Vervolgt),
Koudlijm, het beste om inenbelpapier te f
ken, in pakken van 1 en 1/2 kilo bij
ssn Vanneste, Poperinghe.