HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. LJ=3 MAS-CAR,, BIER scricfeiio Mimnssn vonnissen RouwaaricBien Zondag 28' Oogst 1927 24' Jaar. N' 35 II© Yzerbedevaart VERDRAAGZAAMHEID Zesmaandendienst De Belgische Kantennijverheid OMREIZEN IN DE POPERINGSCHE HOPSTREEK. Politiék Overzicht. Overeenkomen is beter dan vechten. Duitsch-Belgische Onderzoekscommissie. i>E TÏ>O«:JHTESI VAN DEN JACHTWAKER ROMAN door A. HAAS Ja, ge moogt er blijven tot we trou- *VQ- tieb uu a[]es verteld en ze wen* Vlaanderens Bedevaart. De wenschen der Kroostrijke Gezinnen. Opening van de jacht. Leening der Verwoeste Bewesten TENTOONSTELLINGEN VAN HOP in liet I.ïsimI van I*opei*iu$^li©. *chea proficiat Het Katholiek Onderwijs op de eereplaats In 't Buitenland Akiuiaiitgriji pi? jiir In Slaë 12.581. In Meiglc p.pnt IS.00 fr. Amerika SI fr. Anësrs laaéea SI,80 fr. TARIEF DER PRIJZEN Ëene Ir,lam hing 0 fr. 90 per regel 2 en S Inlassch0 fr. 80 per regel 1 fr. 50 p. regel 6 frank HERHAALDE ANNONCEN prijzen op aanvraag. Alle «nnoncen iljn ftêrtl It kelalen en «telen legen ken Donkerder neen Ingelanden warden. Kleine berichten legen den Vrijdag noen. uiioeverSAnsEfi uannESTE, Drukkerij Gasthuisstraat, 15, Poperinghe TalMoonB. Poalchéck 10.070 25 Centiemen FDFEBDIGBENAAR In een schoonen geest van Vlaamsche saamhoorlgheid en verdraagzaamheid Is de Yzerbedevaart verloopen.Geen Inciden ten, overal kalmte en Ingetogenheid. Zoo schrijft De Scheldt Wij zullen er niet meer van zeggen, dan dat ze stond In het teekea van den dnng, die alle oprechte Vlamingen, tot welke politieke belijdenis ze zich ook bekennen, bezielt. Ei we achten het, zon der ook maar iets te verloochenen van wat wij, in onze diepste overtuiging, voor de waarheid houden, een weldaad dat het mogelijk bleek de trouwe zonen van één volk ter herdenking van zijn doodsn, alle veeten te doen vergeten. De dooden staan boven onze politieke oneenigheden. Verdraagzaam zijn I Onzijdig zijn 1 S:ii.one woorden maai die we niet eens begrijpen, r f die geen zin hebben. Verdraagzaam zijn, onzijdig zijn betee- kent bij velen breed zijn van opvatting, verstandig zijn. Feitelijk is het dwaasheid en zwakheid. Het is verzaken aan alle per soonlijk denken, zich ontslaan van alle per oonlijk willen. Men verkiest van geen partij te zijn, geen uitspraak te doen, geen voorliefde te loonen. Dat is het gemakkelijkste, ma?r niet het verstandigste het is de doening der onverschilligen en der zwak kelingen. Nich voor, noch tegen noch mossel, noch vlsch. Dat is gebrek aan oordeel en aan wilskracht. Her iets meer rechtstreeks In stiijd met de m;nschnlljke rede en verstand Als er toch geen ja of neen bestaat, als er voor alles evenveel tegen als voor Is, waarom dan nog studeeren en zoeken naar de waarheid Voorwaar, met verdraagzaam held en onzijdigheid zal de wetenschap reuzenschreden doen I En zeg eens aan uw kinderen dat ze moeten onverschillig ziin tegenover het geen gij hun gebiedt en verbiedt, 't zal er lief uitzien In uwen hulselijken kring. Zulks bewijst dat onzijdig zijn en ver draagzaam in alles, onredelijk en onmo gelijk ie. Men moet beslist eene uitspraak doen laDgs eene of andere zijde. Steek uwen neus niet In de zaken van uwen gebuurbeoordeel het gedrag van een ander niet, als gij er geen verant woordelijkheid overdraagt Zijtverdraag zaam tegenover de grilligheid of de ruwheid van uwen evenmensch, verdraag zaam of lijdzaam tegenover uwe eigene beproevingen. Dat is deugdelijke ver draagzaamheid. Maar in zake godsdienst, in zake on derwijs, in zake politiek, onzijdig en verdraagzaam willen zijniseen dwaasheid of een boosheid, of een en ander Godsdienst Is een gewetensplicht. De mensch moet Ood en zijne H. Kerk erken nen en heel zijn leven schikken naar de godsdienstige geloofs- en zedenleerheel zijn leven, 't Is te zeggen niet alleen zijn Inwendig, maar ook zijn huiselijk en zijn openbaar leven. Zijn leven in tweée.n splijten, om slechts voor de helft met Gods wetien rekening te houden, is eene monsterachtige opvat ting, die tegen alle waarheid indrulscht. Welnu Wie niet voor Mij Is, is tegen Mijzegt Christus Gij moet U dus voor oi tegen de christelijke leer verklaren in zake politiek, onderwijs en meerandere. De waarheid Is één en onverdee'baar. Ze kan zich niet plooien naar uw goed dunken 't is gij die u moet schikken naar hare eischer. Doet gij het niet, ge zijt een weé haan, die naar alle winden draait. Het heeft r us g"en z'n te ze?gen Ik ben verdraagzaam of onzijdig In zake godsdlerst, onderwi'i, enz want onzijdi ge school, orzijdige politiek, dat bestaai niet. En, heeft het een zin, dan zijn uwe woorden uit den bnoze. Want: Onzijdige zedenleer Is afwezigheid van zedenleer Onzijdig onde'wijs Is onvolledig onder wijs, verminkt onderwijs, waar het bijzon derste ontbreektde Godsdienst Onzijdige politiek, daar waar politiek moet afrekenen met den godsdienst, is ongodsdienstige politiek. Verdraagzaamheid, onzijdigheid, schoo- ne maar holle woorden, waarachter dwaasheid schuilt of lafheid of geweten loosheid. De socialisten hebben ter Kamer een wetsvoorstel neergelegd tot verkorting van den diensttijd. Over gansch het land Is nu een propa- gandatocht Ingezet ter verdediging van dit voorstel. Het gaat er om, wordt er gezegd en geschreven, den strijd tegen het militarisme aan te binden en den zes maanden dlenMte veroveren. Behendige politiek voorzeker, vanwege de socialisten. De volksmassa Is tegen het militarisme en vóór den verkorten diensttijd. Trouwens, wie zou daar niet tegen en vóór zijn Militarisme befeekent In de oogen van de meeste menschen oorlog I Wie is er niet tegen den oorlog Wie is er niet voor den vrede Verkorte diensttijd, beteekent minder maanden verblijven in de kazerne, en dus een vroeger hernemen van den onderbro ken arbeid. Wie zou zich daar kunnen tegen ver zetten De socialisten, die absoluut een middel moeten vinden om hun posities te ver sterken, welke geweldig door hunne deel neming aan de Regeering en de aanval len van het communisme in eigen rangen aangevoch'en zijn, hebben zich op het militair vraagstuk geschoten. De taktiek vooral met het oog op de verkiezingen van 1929 of een gebeurlij ke ontbinding --- is onbetwistbaar behen dig. Het is onze plicht, pasitle te nemen tegenover die taktiek. En het eerste wat hier noodlg blijkt is de openbare meening, en vooral de arbei ders, juist in te lichien over den echten en volledlgen inhoud van het socialistisch weisvoorsiel. Dat men, sprekendeof schrijvende over dit wetsvoorstel, bevestigde dat het hier gaat om den zesmaanden kazennedlensi, dat Is juist, maar dat men niet spreke van den zes maanden mililairen dienst, want dat ware onjuist I Er ls In het socialistisch wetsvoorstel spraak van andere groote militaire ver pllchtlngen dan van zes maanden dienst I In de verplichting welke aan al de bur gers opgelegd wordt om bij ie dragen aan 's lands verdediging, (art. 1) is een d'ijdubbele opleiding, een drijdubbe'e krilgslast voorzien (art. 2). 1") De lichamelijke opvoeding der jeugd 2°) De kazernedlenst 3") De wederoproeplngen of herhalings oefeningen. Wij moeten tot ons spijt zeggen, dat wij tot nu toe in de socialistische pers, geen duidelijke toelichtingen over het geheele van die DRIfVOUDIGE militaire lasten gevonden hebben. Waarom niet eens aan het volk uitge legd, waarin, naast de zes maanden ka zernedlenst, de voorziene verplichte lichamelijke opvoeding bestaat voor a! de kinderen, die niet meer schoolplichtig zijn, dus vanaf hun 14e jaar Waarom niet eens duidelijk gemaakt wat de 4 VOORZIENE WEDEROPROE- P1NGEN beteekenen en waarom het oude voorstel-Vandervelde op dat gebied ver anderd werd Want, ziet ge wel, en wij herhalen het de arbeiders, boeren of burgers, welke zouden denken, dat de jongens er met het socialistisch wetsvoorstel in de toekomst zullen vanaf zijn, met zes maan- d-.n kazerne te doen in plaais van tien, die nu bestaan, DIE ZOUDEN ER LEE- LI/K BEDROGEN UITKOMEN. Zoo ls het niet I Rond die zes maanden kazernedlenst, staan zulkdanige andere vóór-en oaver- pllcbtlngen, dat sommige weldenkende menschen zich afvragen of het socialis tisch voorstel, alles samen genomen, wel een verlichting van militaire verplichtin gen zal medebrengen. Het is zelfs te vreezen, beweren zij, dat de geestdrift welke men nu rond dit voor stel tracht te doen opvlammen, geweldig zal verkoelen, den dag dat ons volk juist weten zal wat er allemaal instaat. Hendrik HEYMAN, volksvertegenwoordiger. deelen dat het niet gaat over eea interna tionale commissie Er zouden Belgisrche en Dultsche onderzoekers zijn met waar schijnlijk een onzijdige personaliteit ais i Voorzitter. Het is mogelijk dat men een .beroep doe op deskundigen, maar men i zal In alle geval de hulp niet vragen van andere Mogendheden die deel hebben ge- I nomen aan den oorlog. Vroeger, tijdens den oorlog, had Duitschland gevraagd naar zulkdanig onderzoek. Maar dan heeft Belgle niet gewild omdat het den gepasten tijd daar toe niet was. Zulk onderzoek moeten wij (hans als Belgen, vooral als het ernstig geschiedt, niet vreezen. Het is dan ook het eenlge middel om veel valsche meeningen en legenden uit den weg te ruimen. Door de Chambre Syndicale de la Denteile maar onder de bescherming van het Ministerie van A'beid, werd on langs een sierlijk boekje uitgegeven, sa mengebonden met een nationaal koordje Les Dentelles Beiges Het isgoed gedrukt en liefgt lustreerd. Daarin wordt de geschiedenis gegeven van onze kantkunat en een beschrijving van elk der bijzonderste snorten van kanten die in ons land gemaakt worden. Voor den oorlog telde Belgie nog 60 duizend kantwerksters, thans is dit getal geslonken tot 35 duizend. Buiten de vor deringen der mecanische kantvervaardi ging ligt de groote oorzaak hiervan In het verminderen der uitgaven voor weelde artikelen. Sedert de laatste jaren werden eenlge maatregelen genomen om de kantnijver heid te beschermen, Het beekje waarover wij spreken is uitgegeven in het Fransch. Er «teekt een los bladjein waaropmen In het Spaansch, bet Engelsch, het Italiaansch en ook In het Dultsch uiteenzet het doel van deze propagandabrochure. En het Vlaamschl Neen het Vlaamsch, de taal der Vlaamsche kantwerksters telt niet mede bij de verheerlijking en den verkoop van hun werk. Oc SEP i De handel tusschen Frankrijk Duitsch land bedraagt ongeveer 11 milliard. Thans ls een voorlooplg Franich- Dul'sch handelsverdrag geteekend. De vrede hangt niet in zijn geheet af van de regeling van economische kwes ties, maar zij helpt toch tot de vrede Hst Is geen onaangenaam verschijnsel de grondvesten te zien leggen van vreedza me betrekkingen, gesteund op vruchtbare handelsovereenkomsten tusschen twee groote landen, wier bevolking meer ge diend ls met voorspoed van handel, nij verheid en scheepvaart, dan met sabelge- kletter en oorlogsiawijd. Duitschland heeft nog de rechten besproken van de Duttschers op Fransch gebied en in de kolon'ëa. Daar gelaten nog dat wij liever hebben datde Franschen en de Duitschers overeenkomsten s'u ten dan ruzie maken, zullen deze belde over eenkomsten een heilzamen weerslag heb ben op ons land. Wij moeten ock nog juist die twee overeenkomsten met de Franschen ver nieuwen. In de handelsovereenkomst met Duitschland staan er vanwege Frankrijk bepalingen die gunstig zijn voor onze nijverheid, onder andere voor de metaal nijverheid, de mekanlsche Industrie, he electriscb bedrijf en de aardewerkfabrika- tle. Wij hebben toch zeker wel eenlge redens om te geiooven, ah Frankrijk een akkoord moet m ken met Be gle, oat h t ten minste zo toege fiijk zal zijn als met den Dultsch. Tnans zou mei o>k maar moeilijk aan de Be gen die In Frankrij. zijn min rechten kunnen verleenen dm aan de Duitschers die er zich in bevinden. Wij hebben dus een dubbele reden om ons te verheugen in de Fransch-Dultsche overeenkomst. Tijdens het laatste wisselen van nota's tusschen Duitschland en Belgie werd de kwestie der franc-tlreurs in Belgie tijdens den oorlog wederom te berde gebracht Thans heeft Belgle voorgesteld om over te gaan tot de benoeming van een onder zoekscommissie, welker taak zoude zijn zekere oorlogsteden te onderzoeken. Duitschland heeft het voorstel vac Belgie gunstig ontvangen en verlangt zelfs dat aan deze eominissle een zeer uitgestrekte bevoegdheid worde toegekend. Een Dudsch blad meentte mogen mede Mengelwerk an«DcPopekinqhpnaar» 34 Zlece, zijt ge nu tevreden vroeg Wannes. Houd ik mijn woord, ja of neen. Arm? sloote, ze hebben u om een baaltje tabak omvtr geschoten lijk een hond, ge hadttoch cec goed harte. Maar ge kendet niets van opvoeding. Rudolf heelt gelijk, ons volk is verachterd. We zijn te ruw, te grof. fk blauw niet meer. Ik zal rustig le ven. En komen er kindertjes Ik durf dat niet luide zeggen maar komen er, ze zullen hun school hebben en niet op groeien in 't wilde lijk zooveel hier, die al van hun dertiende jaar mee varen of ab grooten op 't land werken! Ja, Rudolf Voorde heeft gelijk, het volk zelf moet zijn beterschap bewerken. Wel, wel, ik ben blij, dat, zij bij Voorde zoo goed t'ak- koord zijn. Wannes Bare voelde zich gelukkig. H 1 kwam in de hut. Leontine zat te naaien. Ge vermoeit u te veel, ze! Wannes, Hij was nog tio -ltzoo bezorgd ge» eest. O, ik ben iu 't geheel niet moe, ant woordde Leontine. Bazin Voorde verwacht u... Nu? Leontine werd wat rood. Ze wa.en allemaal i oed .'akkoord, vervolgde Wannes. Ik heb moeten be o- ven niet meer te blauwen, en ze hebben gelijk ik moet mijn leven geheel veran deren Kom, we gaan naai 't hof. Ik zou liever hier blijven, zei Leon tine. Maar waarom. Bizln Voordeis toch zoo goed voor u geweest. O, ja, en ik zal dat nooit vergeten. Maar, ik heb me vroeger slecht gedragen En g zijt gegeneerd om op de hoeve te z.ju Leontiue, het verleden Is vergeten. Sp.tek er niet meer over. Dat is voor goed voorbij. Dat ge gedoold hebt is uw schuin niet. Ge kunt hier niet blijven. Er kijn altijd kwade tongen. En ze zouden die weer roeren als Ik hier kom, Bij bazinne Voorde zult ge gerust zijn. En niemand zal u daar scheef bezien, dat weet ge wel Ga nu mee. Bij hopplanters van andere gewesten, evenals bij handelaars en brouwers ont staat er van jaar tot jaar meer belangstel ling in den vermaarden hoppekweek der Poperingsche streek. Vrijdag laatst doorreisden rond de 25 hophandelaars van Poperinghe, Aalst, Ternath, B us*el en Rijsse! onze hop- streek om den toestand der hommelhoven te kennen en eenigszlns eene schatting van den hopoogst te kunnen maken. Maandag was het de beurt aan een veertigtal hopboeren van Assche, Hekel- gem, Erembodegem en aanpalende dor pen, met een grooten autobus uit Assche gansch de reis aflegden, en hier dan nog een ronde van 27 kilom. deden door den zuid- en den westhoek van Poperinghe, door Watou, Proven en den Vogelhoek van Poperinghe Die mannen van het Brabantsch Hopverbond, onder het ge leide van den voorzitter Louis Van Droogenbroeck en den landbouwingenieur Val. Miserez, hebben we gekiekt juist voor hun aftocht op de Kleine Markt. Wat waren ze vol verwondering over de prach tige ijzerdraad velden, desproeimachlenen van Hen i De roe en de sulleraars om den witten schimmel te bestrijden, niet min als over de nieuwe hopasten die zij hier zagen. ok ls het eene ©nbehendigheid de Vlaamsche en de Nederlandsche koopers niet te willen bereiken als men een ernstige propaganda wil doen. Staan wil misschien voor een drijverij van de Chambre Syndicale waarop Minister Wauters de schuld werpt, die tegen geringen prijs den kunstarbei i onzer Vlaamsche vrouwen opkoopt, om die dan tegen goud In het buitenland te verkoopen W'i willen de eersten zijn om alles toe te juichen wat onze bedreigde kantnijver heid bevorderen kan. Dat men echter de werksters, hun kunst en hun volk eerbie dige in hun taal. Daarbij het Is staatspro- pagaida en de taalwet moet bij alles geëerbiedigd en toegepast worden. Het provinciaal verbond der Kroost rijke Gezinnen van West-Vlaanderen heeft aan al de heeren Volksvertegen woordigers en Senatoren van West-Vlaan deren een schrijven gezonden waarin de volgende wenschen uiteengezet zijn, erbij vragende om strun ten einde ze te ver wezenlijken. 1) Dat het stelsel van premiën voor het bouwen of bet aankoopen van goed- kcope woningen zou h*rlngevoerd en versterkt worden wanneer de koopers of b' uwers aan het hoofd staan van een groot gezin 2) Dat het bedrag dier premiën groot genoeg weze om de 2/10 of de 3/10 der waarde van de woning te vervangen, en zou verhoogen met het aantal kinders 3) Dat de S'aat op zich neme een deel van den intrest (3%) die de ontleecers aan de Credletmaatschappijen moeten betalenop voorwaarde nochtans dat deze ontleeners aan het hoofd staan van een kroostrijk gezin. Bij koninklijk besluit betreffende de opening van de jacht wordt de jacht op na rijzen toegelaten met ingang van 3 Sipiembe', de jacht op konijnen, van 7 September af. Guido 5 t. h. 1923 Zaterdag morgen heeft In de Nationale Bank de 5Ie trekking plaats gehad der leening 5 p c. 1923 der Verwoeste Ge westen. Reeks 113659 nr 3 en reeks 260229 nr 3 winnen elk 100.000 fr. Reeks 39379 nr 4, reeks 43492 nr 5 en reeks 233936 nr 3 winnen elk 50X00 fr. De volgende reeksen winnen elk 10.000 frank R. 9920 n. 2 r. 41156 n. 5, r. 62847 n. 5, r. 69210 n. 3, r. 75924 n. 4, r. 121635 n. 3, r. 123994 n. 3, r. 145985 n. 3, r. 164318 p. 3, r. 198819 n. 2, r. 266069 n. 5, r. 287601 n. 3, r. 361200 n. 2, r. 380757 n. 3, r. 38968 in. 2. De andere nummers dezer reeksen zijn ultkeerbaar met 550 fr. der zoo velen leden. Samen gingen ze door het duin. En trouwt ge nu gaarne met mij vroeg Wannes. O ja... Auders... ik wil u niet dwingen door uw eenzamen toestand. Ge moet uw vrij wildoen. O, Wanne», ik ben zoo blij, prevelde Leontine. Dan is het goeJ. We zullen samen gelukkig zijn. Op de hoeve werd Leontltfe hartelijk ontvangen. Ze was wel wat verlegen Maar bazin Voorde nam haar dadelijk mee ir: een andere kamer. Leontine, zei ze, ge zult dus met Wannes Bare trouwen is dat met uw goesting Js, bazin. Dan is het een goed besluit. Ea ge blijft bij ons tot den trouwdag, 't Is niet Dinsdag brachten 28 autos een hon derdtal brouwers aan, uit alle gewesten van het land u't Antwerpen, Brussel, Gent, Bergen (Henegouw), Do roijk, Oudenaarde, Kortrijk, B.ugge, Veurne- Ambacht en uit geheel betarrondlssement Yper. De voorzitter van den Belgischen Brouwersbond, M. Cordemans van Ant werpen, kon zijn genoegen niet verduiken over de leerzame omreis en over den vooruitgang van den hoppekweek van het Land van Poperinghe. Eenlge hophande laars van Aalst, Brussel, Poperinghe en Vlamertinghe, die ook deze omreis met de brouwers medemaakten, waren even tevreden over het onderricht dat zij alzoo ve« kregen bij het betoonen van de ver schillende hopziekten in eenlge hop tuinen en bij de werking van de krachtige ma- chienen om die ziekten te bestrijden, bij M. G. De Jonghe te Watou. Oaze Poperingsche hopcultuu'bedraagt thans ongeveer 1160 hectaren voor Pj- peringhe en al de omliggende dorpen te zamen voor de streken van Aalst en Assche is het maar 320 hectaren, en voor de streek van Boeschepe Belle 450 hectaren. Alhier heeft de hop wel gebloeid zoodat we mochten van het huidig gewas tus schen 45 000 en 50.000 centenaren ver wachten, hetzij ten minste 15.000 cente naren meer dan verleden jaarmaar, de roode spin en de krulplaag zullen waar schijnlijk meer schade gedaan hebben dan men over een maand vermoedde. Zelfs vonden eenige hoppekweekers het vol strekt noodlg Donderdag reeds den pluk te beginnen,omdat denieuweroode ziekte zoo rap hunne hop besmet heeft en deed rood kleuren. De Brabantsche hopboeren, nog meer dan de brouwers, stelden belang in den nieuwen droogast, of hoppekeet, welke M. Marcel Top te Proven liet bouwen volgens het stelsel van een Fransche mouterijde8kundige Winckler. De kleine photo Uf. Fig. 1. Uitwendig zicht. Nr 1 vertoont het uitwendig zicht van dit droogerijstelsel, waar de droogplaat of vlaak maar twee meters baven den grond verheven ls Door de bijgaan de tig. 2 kan men de werking van den nieuwen hopast uitleggen. De warme iucht, door het cokesvuur (1) voortgebracht, ver mengt zich met de koude lucht, welke voor het luchtgat (2) binnenkomt. Een wind zuiger" ol ventilator (3) jaagt de lucht vooruit onder de vlaak cf droogt:-fel (4). Door de drukking welke de lucht daar ondergaat, wordt een deel der warme lucht door de afleidingsbuis (7) en den regelaar (8) naar den vuurhaard teruggeleid. In- tusschen is het ander deel der warme lucht door de laag hop (80 centim. dik) gedrongen en de waterdam pen, die uit de hop opstij gen,gaan op doorde schouw. Men verbruikt 8 tot 10 kg. coks voor 100 kg. hop de warmte klimt niet hooger dan 40 graden dank aan den regelaar (8). M. Van Droogenbroeck §heeft een gelijkaardig stelsel ingericht te Sint Ulrikska- pelle-bij-Assche en bekomt de beste uitslagen spaar zaam verbruik van brand stof, en regelmatige en goede droging zijner hop. Hopboeren v. Poperinghe, wilt ge de goede faam uwer hop behouden, plukt uwe hop Fig. 2 Schets van het nieuw droogsteisel. kort dat wil zeggen zander takken ei bladeren, en droogt'ze groenachtig maar toch genoegzaam A De Jaegher. Op ZONDAG 18 SEPTEMBER zullen er plaatselijke prijskampen en tentoonstellingen van hap zijn te Crombeke, Proven, Reolnghelst, Rousbrugge, Vlamertinghe, Watou en Westoutre. Van den 1 RIJDAG 23 SEPTEMBER tot den ZONDAG 25 SEPTEMBER, zal de gewestelijke tentoonstelling van hop gehouden worden te Poperinghe In de Vakschool der Rekhofstraat. Al de Leden, die begeeren hop ten toon te stellen, moeten ten laatste den ZONDAG 4 SEPTEMBER, hun naam aangeven bij de schrijvers der plaatelijke hopbonden te Cf mbeke, M. Reré Ackerman te Proven, M. Valere Lefebvre te Reninghelst, M. Achlel Houwen te R msbrugge, M. Cappoen te Vlamertinghe M Flor. Bouton te Watou, M. Oct. Renauts te Westoufre, M. Leon Rouseré te Poperinghe, M FelfxVan Caeyzeele. De massa op de marktte Dlxmude bij het begin der H. Mis gelukkiglijk klaarde de lucht uit en konden de regenschermen weldra weggelaten worden. 't Was Zondag de groote dag waarop Vlaanderen zijn jaarlijkschen bedevaart zou houden naar de Yzervlakte, naar het graf waar duizenden en nog duizenden van zijne zonen begraven liggen. Vlaamsche voormannen spreken soms van De Daad Welnu de bedevaarders van Diksmuide hebben een Daad gesteld, uit liefde voor Vlaanderen. Het was geen daad van opstand of revolutie, maar een daad van piëteit, die eene krachtige wilsuiting niet uitsluit. Poperinghe en omstreken was goed vertegenwoordigd al hebben enkele velo- mannen het tegen den piassenden regen moeten laten steken. Voor het komende jaar zullen datde eersten zijn die zullen optrekken. Over het weder moeten wij niets zeg gen. Elkeen weet hoe... aantrekkelijk het was om een reisje te wagen naar de zom- pe-dompe welden van Diksmuide. En toch... Bij massa's van honderden, van duizenden kwamen ze uit auto's, uit trams en vooral uit de spoorhalle ea ver vulden al spoedig de straten van Diks muide. Verleden jaar sprak men van 60 dui zend. Nu maakt men eene schatting op 70 tot 80 duizend. Wie kan het zeggen Maar zeker Is het dat er niet min volk was dan verleden jaar spijts, ja spijts hel slecht weder. Onder eene zachte motregen werd de H. Mis begonnen. De Priester stond In de logia van het huis van M. Hoedt en een Indrukwekkende schaar volgde aandachtig en ingetogen de Mis van op de overgroote markt. Het was statig, het was aandoenlijk toen de klaroenen schal den onder de Consecratie en duizenden bedevaarders hunne hoofden aanbiddend nederbogen en dachten aan huune lieve dooden, aan het beminde Vlaanderen. De zon zelf kwam kijken hoe wij het stelden en het stond haar aan, want zij bleef ons bij voor geheel de plechtigheid. Na de Mis trok de stoet naar het doo- denveld. Het groote vaandel van den bedevaait voorop. Zes geredde zerkjes van Helden- hulde, waarboven de V.O S -sen heerlijke kransen hebben gelegd, werden op ber- riëa gedragen. Dan volgden de Katholieke Vlaamsche Meisjes met hunne prachtige bloemtuilen en kransen welke zij zouden nederleggen op het Yzerveld en eindelijk de schare die niemand tellen kon, de eindelooze reeks bedevaarders met hunne veelkleurige vlaggen, traag en in getogen vooruitstappende. Gekomen aan de doodenvlakte werd door het muziek van Thielt en Ardoole eene treurmarsch gespeeld, waarna stem mige liederen uitgevoerd werden en aan spraken gehouden. Advokaat Verpoorten, Dr Daeis, E H. Raes en de Nederlandsche afgevaardigde De Koning voerden er bet woord. Alle aanspraken stonden in het teeken van Hulde aan de Dooden en Hoop In een beter leven voor Vlaanderen. Eenig was het oogenbitk waarop ahfie aanwezigen de hand ten hemel richtten en den eed van trouw aan Vlaanderen zwo ren. Ea terwijl wij in die doorweekte lage weiden stocden te plassen, kwaakten ons de pulden tegen, gestoord als zij waren in hunne rechten op dien vreedzamen grond. Zoo zullen ook de Walen en de franskil jons kwaken, dachten wij, als zij eens zullen gestoord worden In het bezit der voorrechten die zij meenen te mogen be houden. Wat ons in deze plechtigheid bijzon der opgevallen is was de zorg welke de inrichters gehad hebben om geheel den bedevaart te stellen bulten elke uiting van partij-politiek. Neen, West-Vlaming, ge ztjt er niet als gij zegt «Stelt den bedevaart naar den Yzer in het eenlg mogelijk teekenhet Vlaamsch-natlo- naie IDaardoor bewijst gij eenen slech ten dienst aan den Bedevaart en aan zijne inrichters. Zoo gij daarvan nog niet overtuigd zijt, herlees eens hetgeen Adv. Eugeen Verpoorten gezegd heeft. Wie er niet gaarne bij waren, dat wa ren de Gendarmen Wij zagen er zoo een honderdtal, te voet en te paard. Die men schen waren waarlijk beschaamd om hunne aanwezigheid te Diksmuide. Zij kunnen het ook niet helpen als hunne overheden zoo weinig zielekennis hebben van het Vlaamsche Volk om zich zoo te mispakken over de inzichten der massa Bedevaarders. Tot nu toe Is er nooit geen de minste moeilijkheid geweest tijdens een bede vaart en dit is de achtste. Ook had de Belgische overheid de Gendarmen, met pak en zak geladen als zij waren, mogen te huis laten. Wij heb ben een oogje gerieschierd en door eene deurspleet hebben wij de mannen, die gezonden waren om de 80 duizend Vla mingen te bewaken, op het stadhuis rus tig zien zitten met hun polltie-muisje op, aan het kaarten en het cigaretten-rooken. 't Was het beste ook dat zij doen konden. Ia den namiddag heeft de jaarlijkscbe voorstelling van plastische groepen door de befaamde turnmaatschappij Ganda, met gezamenlijke uitvoering van volks liederen onder leiding van R. Veremans, een reuzenbijval genoten. Tijdens de uitvoering der liederen, wanneer al die duizende Vlamingen dicht bijeen stonden op de Markt van Diksmui de werden zij van uit de lucht aangeval len. Een vreeselijk-rullend vliegmachien kwam naar hea toe en wierpneen, geen bommen, maar honderden veelkleu- ige reklaambriefjes vanwege den V.T.B. (Vlaamschen T oeristenbond). Vlaanderen meester van de lucht I Wat zullen wij noaal beleven Bij de voorstelling en onder het zingen van De Vlaamsche Leeuw eindigde de 8' Bedevaart naar den Yzer, die onder een plassende regen werd aangevangen, ome- de heerlijke stralen rener milde gloeiende zonne. Wanneer zal die zonce komen over de Vlaamsche beweging, waar het nu nog storm In is Er werd besloten in 1930 het eigenlijke Leontine erkende, dat Wannes gelijk1 lang, maar ge kunt in die dagen nog veel had. Een paar dagen geleden had WanDes leeren. Ik zal me daarmee bezig houden, haar tot vrouw gevraagd. En toen had en u alles wijzen van koken en bakken en Leontine geantwoord, dat ze niet waard i van de hulshouding. Zoo zult ge voor was met hem te trouwen. Maar Wannes Wannes een goede vrouw zijn. En ge redeneerde a! gauw die bezwaren weg. krijgt van mij een huwelijksgift mee, een Toen stemde Leontine toe en er kwam uitzet, dieE we te Veuroe gaan koopen een veilig gevoel over haar, zooals ze deze week, ondergoed, lijnwaad en wat eigenlijk nooit gekend had. er meer noodig is. Ge begint nu een Leontine maakte nu een pakje en ze nieuw leven, verliet met Wannes de hut. O, ik ben zoo dankbaar, sprak Leon- Wannes sloot de deur. tine ontroerd Nu is Leontine voor goed hier bui- Vrouw Voorde bewees nu, van wie ten, dacht hij. baar zoon zijn liefde tot den naaste, zijn En het was hem of hij het verleden van edele gevoelens geerfd had. Zijn toekomende vrouw afsloot, een ver- Ze zou verder meewerken om van dit leden van veriraarloozlng, verwildering, verwaarloosd kind een flinke huisvrouw veroorzaakt door mistoestanden, waaron- te maken- Wannes trok heen naar zijn huisje o/er de grens. God zegene vrouw Voorde, zei hij bij zich zelf Als iemand dat verdient, is zij het wel. Een haite als haar Rudolf. En op zulk volk zou een baron zijn haat koe len, omdat Rudolf meer goedheid en wel zijn onder de arme lieden wil brengen, omdat hij een brave via ring Is! Zijn eigen zoon verging in de zedeloosheid, en dat vervolgt een kerel ais Rudolf. Wat een onrecht tn de wereld, 't Gevoel der naas tenliefde zit niet in de kasteelen Ma; r 't zal wel veranderen I De menschen laten zich niet blijven verdrukken. Onder zulke gedachten wandelde Wan nes heen. De Bruiloft. Men had in 't ronde veel gebabbeld over het huwelijk van Wannes Bare en Leontine. Sommigen lachten en spotten, maar het waren toch uitzonderingen. In meerderheid voelde het volk wel, hoe een verdoolde nu uit de zedelijke en stoffelijke ellende gered was. En het waar deerde zuiks. 't Was een eenvoudige bruiloft die van Wannes en Leontine. Een middagmaal werd op hoeve opgediend. Hugo en zijn vrouw zaten ook aan tafel, de laatste nog we! wat verlegen, maar met toch heel andere gevoelens dan voorheen. En 's avonds reed Rudolf WaEnes en Leontine naar het huisje even over de grens, waar de vrouwenhater nu toch zijn vrouwtje binnenbracht, Den volgenden dag ontmoette Rudolt den baron. Ha, uw friend isse ketrouwd, zei de edelman spottend. Ikke nu versta waar- toer kij die sluns zijn protectie heeft kegeeft... Mijnheer de baron, hebt gij dan niets geleerd en zult ge nooit iets leeren vroeg Rudolf Voorde. Nog altijd haat en laster... Ha, kij die huwelijk koed findf. Isse dadde die idealisme waarfan kij alsan spreek G J weet niet wat Idealisme is 1 Ge hebt het nooit geweten Isse zeker Idealisme keweest fan de dochter tan WHlebaldhaar frijer drie daag te fersteek (n haar huls I A's mijn zoon in een liefdesavontuur dood geschoten is geworden, zou ik over anderen zwijgen, snauwde Rudolf. De baron verbleekte. Waddekij zekt... Ge hebt me goed verstaan. Ik zou over die leelijke historie van Kales niet gesproken hebben, hadde gij me niet uit gedaagd. Ge meent over anderen uw kwade, onchristelijke gedachten temogen uiten. Voor u deugt niemand, die met de handen zijn brood verdient. Uw meest verslaafde dienaren veracht ge nog. Jamaar, wij niet spreek hn dadde, het was van Calais, hernam de baron nijdig Ja, van den jonker... -- Hij iise dood geskiet ia een jacht ongeluk... Neen, baron. Hij is dood geschoten om een vrouw. Niet ieder I» zoo kalm ge bleven ais ik, toen uw zoon mijn verloofde Het Gedenkteeken aan den Yzer ervoor liggen de steenen kruiszerkjer van Heldenhulde. lastig viel. Ik wierp hem in een meslput. jontkomen. Ge zijt daarover kwaad en ge Maar anderen toonden hun verontwaar- zijt schiet pijlen af, stroopijlljes. diging dikwijls geweldiger. En zoo is het te Kales gebeurd. Kij durft zek dadde O, er zijn er meerdiehet weten Ons volk komt ook te Duinkerke en bier kunt ge misschien wel een gazetje doen zwij gen, maarniet overal. Kij fertelt leukens. Och, toe, veins niet I Gij hebt een leugen verbreid om de zoogenaamde eer uwer familie te handhaven. Wij stellen eer hooger, baron. En dat heeft uw zoon ondervonden. Gij zult onze eer niet aan randen, dat zeg tk u I Wij hebben geen leugens vandoen voor onzen goeden naam, zooals gij. Maar we laten ook niet toe, dat gij leugens verbreidt. Ge lokt het zelf uit, dat Ik u dat eens aan 't verstand breng. Ge wilt over leder heirschen, maar ik erken uw gezag niet. Ik voel me een vrij man. En kij wilt dadde van mijn zoon, die leuken» kebruitt op uw meetinks I At tention. Stel u ge,ust baron, Ik heb op ver gaderingen belangrijker en waardige^ kwesties te bepreken dan te praten over uw familieE;onze strijd is er geen van haat a s ij u We zoeken ge-n persoon lijkheden. Ik zou u doen vervolk door de justice. G'.j efi uw justice zullen niet verhin deren dat bet volk steeds vrijer wordt Och, ws, rom at dit n 'etwisten, baron I Ga wei/t dat ge geen macht meer over mij hebt. ftver mij niet ets over anderen niet En mfeer en meer zullen er aan u voogdij Als kij die leuken van mijn zoon voort vertel, gij zult krijk een proces. Wel neen, baron, dat proces zoudt ge niet durven Inspannen Gij hebt Ziene gelasterd na haar dood. Ik laat de dooden rusten.... Ik heb zelfs deernis met uw zoon, slachtoffer van zijn opvoeding. Wadde kij spreek van opvoe linkl Ja, slechte opvoeding, baron. Zoo noem ik het, als ge Iemand groot brengt In den waan, dat hij veel meer is dan de anderen, dat hij krijgen kan wat bij wenscht, kortom als ge hem de boosaar digheid instampt. Tegenover zulke op voeding stellen wij de opleiding van ons volk. En nu ga ik verder. Ge hebt weer gehoofd dat er ook onder de boeren vrij menschen zijn. En hun aantal zal toene men. Maar ons gesprek heeft lang ge noeg geduurd. Gegroet! En Rudolf verwijderde zich. Wannes Bare vertelde hem eenige da gen later wat er te Kale» gebeurd was. De kasteeljonker had er een visschers- meisje van den goeden weg afgesleurd En de verloofde van het meisje was wan hopig geworden. Zijn beminde was in een bar gasn dienen en wilde niet meer van een geregeld en eerzaam leven hooren De verloofde was woedend geweest op den kasteeljonker en in zijn haat besloot hij hem te dooden Zoo was het drams geschied la de bar zelf waar het meisje diende. Stervend werd de jonker naar het hospitaal gebracht. De dader zat tn de gevangenis. Het zou we! een procer worden. En de geschiedenis zou hier «ok niet verborgen blijven. Kruis, hoog als een toren, te Diksmuide In de Yzervlakte in te wijden Een offen sief zal over het geheele land ingezet worden om het kapitaal, noodlg voor het reusachtig Yzermonument van Vlaande ren, ten spoedigste bijeen te halen. Daar mag geen Vlaming blijven die niet min stens ééo steen koopt voor Vlaanderen'» Offer-kruis aan den oever van den Yzer. In de wedstrijd die de regeering inge steld heeft om de aandacht der jeugd op onzen Congo te trekken, zijn de vrije katholieke gestichten glansrijk uit den slag gekomen. Aan dien prijskamp namen leerlingen onzer katholieke gestichten, zoowel als leerlingen van officieele inrichtingen deel. Buitengewone prijzen, geschonken dooi Zijne Majesteit de Koning, door Z'Jne Eminentie de Kardinaal, door de Bis schoppen van België, door verre' illem personaliteiten en maatschappijen zijn aaa de laureaten overhandigd geworden. Die ultdeellng had plaats in het palels der Academiën te Brussel in het bijwezen van den Koning, den Kardinaal, de Mi nisters en van een leger hooggeplaatste personen. In de groote zaal, die propvol was, werd er tusschen de met goudbeladen uniformen of de zwarte habieten der hee ren, tusschen de frissche toiletten der da- men, menig wit kapje van eea klooster zuster opgemerkt. Zij waren daar op hun plaats, want het was in hun gestichten dat 't grootste getal der bekroonden hun onderwijs ge noten hebben en bet was dan ook aan dit dompersondtrwijs dat de grootste eer toekwam. De lezing van de palmares was als eea lofzang ter eere van de katholieke scholen, In de afdeellng van den lageren graad van het middelbaar onderwijs, twintig groote prijzen op de acht-en-twlntig zijn aan de leerlingen van Katholieke Scholen toegekend. In de afdeellng van het lager normaal onderwijs kwamen Insgelijks twintig groote prijzen op de ses-en-twlntlg aaa leerlingen van Katholieke Scholen. Eindelijk In de hoogere afdeellng ver worven de katholieke gestichten negen groote prijzen op de achttien. Op te merken valt dat in de accessitten en eervolle meldingen de katholieke colle- gesen gestichten 5 jk hei g'ooti» peroent behalen. Van de drie prijzen des Konings gingen er twee naar de leerlingen van de vrije scholen. Onder hen bevindt zich een Jonge kloosterzuster van de aangenomen nor maalschool van Antwerpen, die onder daverend applaus der zaal haren prijs uit de handen des Konings is gaan ontvangen. Het gesticht der Ursullnsen te T ildoack staat ook schitterend op de eerepiaats. Het behaalde een prijs des Konings, de prijs van den Kardinaal, de prijs ven bet Ministerie der Koloniën en een menigte anderen. Men leert beter in de officieele scho len dan in de katholieke, bijzonder In de zueterscholen, waar men 't hoofd der kin deren volpompt met catechismus en heilige geschiedenis is het liedje dst wij sedert jaren gehoord hebben en dat bij vele ou ters ingang vindt. De uitslag van Brussel geeft een klie kend antwoord aan die roekelooze be wering. In Amerika werd de genade voor Sacco en Vanzetti verworpen en belden werden Dinsdag ter dood gebracht. Door gansch de wereld hadden, hiermede In oetrekking, anarchistische aanslagen plaats. Te Parijs zijn woelige werkstakers In botsing met de politie gekomen en heb ben tien politieagenten gekwetst. In Siberie werd eene gansche streek foor het water ingesloten, negen ea twin tig personen zijn ve'dronkcn. In Mrxico brak een ojjstandloj: vier en tw ntig personen werden gedood. De zeepfabriek Lefebvre te Steenpct in N ord Frankrijk werd door brand ver nield er is voor een miljoen schade. Vier knapen vonden een granaat in Tcheko-Slovakle het tuig ontplofte en twee knapen werden gedood, de andere twee erg gewond. In Beleren botste een auto tegen een ïouwwerk zes personen werden op den dag gedood. Een sleepboot m-t werklieden is ge- conken op de Philippijnen vijf en dertig personen verdronken. De woudbranden in Frankrijk duren •oort en berokkenen ongehoorde schade. Er worden personen vermits. De branden y/orden meer en meer aan kwaadwillig heid toegeschreven. De stad Sydney In Australië werd gedeeltelijk door brand vernield. De schade beloopt tot 35 mlllloen frank. Ik zal er niet over babbelen, z I Rudolf. Die geschiedenis gaat ons niet ran. - Maar de baron had wel praatjes over Ida. Rudolf maakte den goeden Wannes toen nog eens duidelijk dat de strijd tot volksontvoogding eerlijk was en men er ook eerlijke wapens in gebruikte. Met zersoonlijkheden diende men de Vlaara- jche beweging niet. Goed recht had zulke wapens niet noodig Als anderen met venijn werken, moeten wij dat voorbeeld niet volgen, be- cloot Rudolf. En Wannes beweerde dat hij veel te braaf was. lenigen tijd late» vernam men, dat al leen personeel op het kasteel was. De edele familie vertoefde in Frankrijk. Het oroces te Kales kwam voor. En de baron wildeer niets mee te maken hebben en er ook geen berichten of geruchten over hooren. Hij bevond zich in 't Zuiden. Hij ontvlucht zijn eigen schande, zei Wannes. Een Meeting. Er zou op het dorp een volksvergade ring gehouden worden. Rudolf Voorde vilde er spreken over Hendrik Cons cience den schrijver, wiens boeken zoo gaarne gelezen werden. ('t Vervol»»), OeiNKT

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1927 | | pagina 1