HET NOTARIÉEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Nieuwsblad voer Poperinghe en Omstreken.
mm.
m
Zondag 30" October 1927.
25 Centiemen
24e Jaar. Nr 44.
ALLERHEILIGEN
Allerheiligen - Allerzielen
STUDIEREIS NAAR CONGO
CHRISTUS' KONINGSCHAP
Groote Tombola
25.000 frank PRIJZEN
Politiek Overzicht.
MOOI I VOZE KEN
Jubelfeest in 0. L. Vrouw Gasthuis te Poperinghe.
OPROEP
SladhuisnilüMi
DE GESTIGMATISEERDE VAN KONNERSREIJTH.
Dr Brutsaert terug uit Congo
HOFBOUWGESTICHT HET BLOEMVELD
«I
Abonnementsprijs per Jaar
In Stad 12.50 fr. In Belgie p. post 15.00 fr.
Amerika 31 fr. Andere landen 23.50 fr.
TARIEF DER PRIJZEN
Berichten Verkoopingen
Eene inlassching o fr. 90 per regel
2 en 3 Inlassch. o fr. 80 per regel
Vonnissen Röuwberichten
t fr. 5o per regel i frank
HERHAALDE ANNONCEN
prijzen op aanvraag.
Alle annonce» zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Donderdag noen ingezon
den worden.
Kleine berichten tegen den Vrijdag noen.
Ui tg. SANSEN VANNESTE, Drukker
Gasthuisstraat, i5, Poperinghe
Telefoon 9. Postcheck 15.570.
nriDPf) Tl! n II ra A AH
m Ui JmJEmLJmI II11 JmI^w AhA
Kort en grillig zijn de dagen,
na 't geplas der regenvlagen
zien we grijze neveldoomen
Allerheiligen gaat komen
Dan weer hoort men hoornen, daken,
bij 't geloei der winden kraken,
dat wij in ons hoekje schromen
Allerheiligen gaat komen
Geene bloemen meer die geuren,
in het woud de vogels treuren
't reuzelgoud valt van de boomen
Allerheiligen gaat komen
Allerheiligen Allerzielen
gaan wij thans ter kerke knielen,
bidden wi j als ware vromen
om de zielkens vrij te komen
Eons Van he M aei e.
November treedt weemoedig nader
en meldt aan de naar-zon-snakkende
aarde dat 't zonnerijk uit is.
't Is als wil het kwijnende leven ons
wijzen op een eeuwig zijn.
Allerheiligen... en ik zag de heilige
stad, het nieuwe Jerusalem, gesmukt
als eene bruid, die haar bruidegom
wacht. O zie, het tabernakel van God
is bij de menschen, en Hij zal bij hen
wonen, en zij zullen Zijn volk zijn, en
God zelt zal bij hen hun God zijn.. Gij
zult blinken inliet schitterende licht...
Allerheiligen... gelukzalig het volk,
wiens God de Heer is. In het licht
Uvvs aanschijns zullen zij wandelen,
en zij zullen zich den ganschen dag
verheugen in Uw naam.
Gelukzalig zij, die in Uw Huis wo
nen, o Heer, zij prijzen U gestadiglijk.
Allerheiligen... wij allen zijn tot
deze groote heerlijkheid geroepen...
wij allen bestemd te wonen in die hei
lige stede.
Waarom dan zoo weinig gedacht
aan dat toekomstig geluk, ons geluk,
't geluk voor ons allen.
Waarom zoo hunkeren naar het
lokaas eener nietige wereld, als zoo'n
onvergelijkelijke rijkdom u beloofd
jvordt.
Allerheiligen... Geef, o Christen,
geel p zelf en u zal gegeven worden.
Strijd pn ge zu|t gekroond worden
£ij wier ipest wij vieren, waren men-
sphen gelijk wij, nienschen met ziel en
jjpjjaajn gelijk gij pn ik, menschen met
(l|iften, hgvigp passies somwijlen
De negerfamilies zitten voor hun hut|te luieren.
(Vgl.
tC'" m
De Poperingiienaar van
3^» October Nrs 40-41-42 en 43.
IX. Het leven van den inboorling.
Het was in de landbouwontginning van de
Selemo, waar wij drie weken verbleven en
altijd met dezelfde inboorlingen in voeling
kwamen, dat we het meest gelegedheid had-
,ien om een grondigen kijk te werpen op de
levenswijze, de zeden en de gebruiken van de
zwarte bevolking. De eerste dagen wotdt
men nogal getroffen door de kenmerken die
op stoffelijk gebied den zwarte van den
blanke laten onderscheiden doch dit ver
schil word' vager en vager in den geest en
na korten tijd wijdt men zich vooral aan de
psychologische ontlediing Per slot van reke
ning mag men dergelijke studie samepvatten
in deze enkele zinsnede De neger is in al
zijn woorden en daden een groote persoon,
enkel begaafd met kindervel stand In heel
I zijn leven, in zijn doen en laten laat hij zich
Allerheiligen... Wat hij en zij kon-1om zeggens uitsluitendI leiden doorzijn
'1 J J tuigen, zonder dat het
Jen, kunt ook gij...
verst ind er èen rol
speelt.
I Van natuur uit is de neger lui hij kent den
stiijdomhet leven niet en is nooit genood-
Dof brommen de bronzen klokken. Laakt geweest te werken om in zijn onder
houd '.e voorzien De kleme bevolking, de
groote vruchtbaarheid van den bodem, de
mildheid der natuur maakten dkt hij altoos
emakkelijk het nqodige voedsel yoncl. Daat"
te denken
zij roepen ons op om
hen die lijden...
Zppvelen gingpn ons voor, zoovelen
deronzejt... vader... moeder... echt
genoot.., kind.., vriend of kennis...
Getroost, gesterkt verlieten zij ons,
hopend op qns Kwamen zij aan in
't Rijk dpr eeuwige vreugden
Allerzielen... God is ondoorgronde
lijk in Zijne raadsbesluiten.
Wat luiden de klokken dof en traag
Is het de noodkreet onzer dierbaren,
die trilt door de nevelen Is het een
bij ligt de moderne beschaving die het levep
wat verfijning en gemak wil bilzetten, hem
totaal vreemd. Het klimaat is er zoo zucht 'lat
alle kleedil overtollig |s als woning stelt hjj
zich tevreden met een armzalige hut dip in
een dag of twee kan qpgetrokken worden en
als voedsel zal hij niets atjders wensphendan
brood vervaardigd met manioc- of majsmeel,
een of ander stuk wild en visch. Qp econo
misch gebied bevindt hij zich nog ju het
stadium van lacht en vischvangst, niet een
kleinen voel in den landbouw en dan nog
enkel voor zoover zijn nooden het vergen.
Waarom dan werken, als men zich zonder
werken het noodige kan aanschaffen Waar-
hulpgeroep tof ons, die hen zoo ge-1 om dan sparen, aangezien de natuur morgen
makkelijk kunnen helpen
Wat baten bloemen en kransen...
Hun lijden stilt niet bij bloemen. Hun
ziele vraagt gebed...
Allerzielen.,, gedenkt u mijner, ge
denkt u mijner, gij ten minste, mijne gen tui
vrienden, want de hand dei Heeren
heeft mij geraakt.,.
Allerzielen... Luistert naar ale stem
uwer dooden... gaat... en verlost uwe
broeders
HET FEEST VAN
even mild zal zijn als vandaag; Ten andere
het eerste uitwerksel vaji <Ie beschaving op
zijn werkzamnhpid geweest dat hij den
arbeid minder dan ooit nooclig acht Hij is
verlost van de slavernij en de dwingelandij
der stamhoofden, die hem altijd dwongen ten
minste iets ie verlichten en invyendige oorlo
chen napurige stajnpien hoeft hij niet
iïneer te vreezen.-. Hij wordt ten beste pioge-
lijk gevrij waard van den geesel der ziekten,
die vroeger heem streken wegmaaiden hij
weet zich beschermd door wetten die voor
zijn misdrijven moderne straffen toepassen
in plaats van de mishandelingen en de ver
minkingen van vroeger (afkappen der lede
maten der ooren. van den neus en dergelijke
met één woord de zwarte geniet van de
weldaden "er beschaving en de pogingen der
kolonisten en maakt er zelf vaak misbruik
vato
Wanneer men een dorp doortrekt kan men
al de negerfamilies zien zitten voor hun hut
Heden Zondag, op voorschnlt van te luieren en hun tijd te verbeuzelen ineen
Z.H. den Paus, wordt over geheel de <f dolce er'.n,zoet,e nietsdoen De
Katholieke wereld het feest van Chris-
tus koningschap plechtig gevierd. voedsel bij te halen en zelfs zijn pijp te aan-
In dit feest herkennen wij dit ko- steken. Om de toekomst van zijn kinders
ningschap van Jezus over ons als bekreunt byl zich metzijn zonen zullen de-
c u 1 1 Tr 1 zelfde voorueelen en rechten genieten zooals
Schepper, en ook als Verlosser, en terWijl zijn dochters v^or hem een
nog, als gedurige instanclhouder van bron van inkomsten zullen zijn, daar de man
de wereld, die zijn werk en dus zijn die ze huwt verplicht is een bruidschat te be-
éigendom zijnde, onmiddellijk zou 'alen aan den vader.
TT Ni 1 I Door het teit dat hij nooit zwaren arbeid
vergaan moest Hij een oogenhlik zijn Wrr°chtte, heeft de neger weinig weerstands
gteunende hand er van aftrekken, /.oo vermogen, spijts ziin sterk voorkomen. Zijn
weten en erkennen we ditkoningschap
van Jezus over ons als bestendige
handhaver van ons stoffelijk en geeste
lijk leven, als de Meester van ons
lichaam, zoowpl als van onze ziel, als
de Heerscherqver al onze vermogens:
wil, verstand, gevoel. En nog weten
en herkgnijer) we dit koningschap van
Jezus over de algemeenheid, over el-
ken mejisch afzon lerlijk en over alle
menschen samen, over de groepeerin
gen van burgers, in gehucht, dorp óf
stad, over de massa's van personen
die de onderscheiden natiën uitmaken.
Kortom, over gansch de schepping,
die van Hem afhankelijk is, zooals up
zaak den maker en den eigenaar toe
behoort.
Het feest van Christus'koningschap
zal heden Zondag, zal voortaan ieder
jaar, met luister gevierd worden. Mo
ge het dit bijzonder zijn in de katho
lieke gezinnen, zoodanig dat er geen
ander koningschap meer in erkend en
gehuldigd worde, zoo met de daad,
als met de gedachte, als het Zijne
Trekking 30 Maart 1928
Loten aan 1 frank overal te verkrijgen.
spieren hebben enkel een geringe ontwikke
ling en zoodra bij gedurende zekeren tijd
lastig werk moet verrichten, vermagert hij
op zichtbare wijze. De voorschriften der ko
lonie verplichten dan ook de werkgevers hun
zwarte werklieden doelmatig te voeden met
het gevolg dat de sterkere voeding en de
oefening medebrengen dat de neger zijn
krachten tot werken in sterke maat ziet toe
nemen.
De zwarte heeft vooral zucht naar hetgene
I de zintuigen en bijzonderlijk de oogenstreelt:
halsbanden of gordels in parels van allerlei
kleur, armbanden in blinkend koper zullen
hem meer voldoen dan een kostelijke stof in
effen kleur een stuk zeep moet niet hygië
nisch zijn maar wel een sterken geui hebben
Om hem te doen uitschijnen zal hij een zon-
nescheim, vervaardigd uit een stof met
schreeuwende kleuren, veruit verkiezen bo
ven den deugdelijksten regenscherm. Hij zal
zich heel graag versieren met allerlei meda-
lies en kruisjes en hef geld dat hij verdient
zal hij uitsluitend verteren om zijn domme
luxusgrillen te voldoen, buiten de zeldzame
gevallen dat hjj het wjl bijeenhouden om den
bruidschat te betalen voor zijn eerste oftwee-
de of zooveelste vrouw, die hij na een tijdje
wellicht weer te gelde zal maken Zoo k< >mt
het dat in al de uitbatingen waar zwarten ge
bruikt worden, gewoonlijk ook een verkoop
zaal Is van artjke'cn. die bij den neger het
best ingang vinden en waar dan ook het ge
wonnen loon grootendeels terugkeert.
Men zal zich wellicht afvragen hoe de
neger die noch tijd noch maten kent, beseffen
kan wat hij verkoopt. Hij rekent niet bij het
gewicht, maar laat zich leiden door den uiter-
ïïjken omvangen om een frank meerte beko
men opzijn meel of andere waar zal hij niet
ontzien vaak 25 Km. of meer af te leggen
Vele der gekochte waren leveren dan ook
geen of weinig winst op aan den kooper
deze echter stelt zich schadeloos door het
verkoopen van parels, spelden, bontgekleur
de stoffen en andere voorwerpen waarop de
neger verzot is en die in feite weinig waarde
hebben
Daar de zwarte de verdeeling van den tijd
en van het jaar niet kent is het onmogelijk
zijn juisten ouderdom te kennen. Een of an
dere bijzondere gebeurtenis is de eenige
leiddraad; deze zal u antwoorden «Ikben
geboren ten tijde van den dood van zulk
stamhoofd een andere in den tijd dat de
zware regens vielen», en meer weet hij u
niet te vertellen. Vraagt hem nooit om welk
uur hij zijn werk aanving hij kan u enkel
zeggen hoe hoog de zon stond op dat oogen
hlik, Hetzelfde geldt voor de afstanden met
allerlei gebaren zal hij u trachten aan het
verstand te brengen dat, wanneer gij het
eene dorp verlaat als de zon op een bepaald
punt staat, gij in het andere dorp zult aanko
men nis de zon een ander bepaald punt zal
bereikt hebben Overigens verliezen de blan
ken zeifin Congo eenigszins het begrip van
tijd en afstanfl Zoo gebeurde het dat ik eens
aan de gebroeders Yermeesph vraagde of we
op grooten afstand van Kabinda waren, waar
ik den districtcomrpissaris moet spreken.
«Oh neen» was het antwoord het is hier
dichtbij, we zullen er een boy heenzenden en
na twaalf dagen is hij terug». Een reis van
twaalf dagen Wij Belgen zetten verwonderd
onze oogen open bi j het hooren van derge
lijke afstanden Wat lafer vraagde ik aan den
neger die ons overzette aan de Lulua of de
naaste missiepost veraf was uitzijn babbelen
en gebaren mopsten wij opmaken dat het aan
de deur was in feite was het de kleinighèid
van 85 Km. En dit is dan ook te begrijpen
allen leven er op denzplfden voet en gelijk
waar de neger komt voelt hij zich tehuis. Is
hij het leven moede in een streek, dan neemt
hjj zijn vrouwen en kindei sen het weinige
wat hij beziten hij gaat zich elders vestigen.
Tijdens ons verblijf op de hoeve van de
Selemo trok epn groep jagers op zoek naar
olifanten ze zouden eerst na drie maanden
terug zijn met Michel Vermeesch, die door
een loopboy moest verwittigd worden zoodra
de groep een kudde ontdekt had.
De cultus der voorouders is het hoofdbe
standdeel van den godsdienst bij het grootste
getal negers Daar hun geest weinig ontwik
keld is. zijn zij daarenboven uiterst bijge-
loovig. De too ver aar en de waarzegger
spelen er een groote rol zij kennen de oor
zaak van de kwalen die den zwarte overval
len en duiden hem het gepaste geneesmiddel
aan Zoo was ikeensindegelegenheidgesteld
een geneeskundige raadpleging bij te wonen
van een neger die leed aan bronchitis de
raadpleging duurde twee dagen en ging ge
paard met al Ier lei geheime gebaren, woorden
en gebeden De medicijn een vuil mengsel
werd op plechtige wijze bereid en opge
diend als vooreen koning van het oude Rome.
Onnoodig er bij te voegen dat de zieke de
overtuiging had dat hij genezen was.
De namen die de zwarten dragen worden
niet zooals bij ons genomen in het kerkelijk
kalender, maar ontleend aan allerlei voor
werpen. De tafeldienaar van de gebroeders
Vermeesch heeft als voornaam Americani
katoenen stof), de hulpkok Itambala
(zakdoek) en de stalknecht Mutombo naam
van het hoofd uan een nabtirlgen stam
De neger is ver van veeleischend op gebied
van voedsel. Alles wat vleesch is zal hij eten
met smaak, niet alleenlijk wild, maar ook
hondenvleesch, slangenvleesch, tot zelf de
gevleugeldemier. De toebereiding der spijzen
wordt er doorgaans niet verzorgd zijn ma-
niocbrood, dat zijn lijfspijs is, herleidt zich
tot een soort brei in water gekookt. Het ge
brek aan zorgen en de verwaarloozing van
alle kleedijgeven aanleiding tot verscheidene
ziekten en vooral tot bronchitis, die onver
zorgd, vaak tering voor gevolg heeft bij den
neger. Iedereen weet dat de slaapziekte,
eigen aan Midden-Afrika, voor de congolee
sche bevolking een ware ramp is geweest;
men heeft deze ziekt*1 echter doelmatig be-
kampt en hare noodlottige gevolgen worden
van dag tot dag zeldzamer
LEOPOLD FORREST.
(Wordt Vervolgd).
Hoe ze hun volk bedriegen.
De Socialisten zijn in den derden
hemel van geluk omdat zij hun volk
hebben kunnep samentrommelen te
Kortrijk, zoogezegd Om te betoogen
voor den zesmaandendienst.
Het ligt nu eenmaal in den aard
der Belgen dat zij niet houden van
soldaatjenspel. Fin de Socialisten heb
ben dit gevoelen wonderwel „weten
uit te buiten tot hun politiek voordeel.
Ge moet nooit gelooven dat de
zesmaandendienst vooruithelpen
het doel der betooging geweest is.
Verre van daar. Het ging er bij de
Socialisten eens hunne organisatie,
moe als zij is van de regeering der
Bankiers te steunen, wat op te knap
pen. Hun jong volk was hun zoo
getrouw niet meer en wat geestdrift
zou in hun kraam wel te pas komen.
Mengelwerk v. «De Poperinghenaar» 7
cloor
JAC. BALLINGS
c<0»
Ja,flamingante,antwoordde zijne
zuster.Had die flamingante naar uwen
priepraat willen luisteren, dan zoudt
ge ze zoo niet noemen, hé baasken.
Etienne bloosde, toen Mimi dat
zegde, en ontstak eenenieuwe cigaret.
Ér heerschte plotseling eenpijnlijke
stilte. De student, om zich een hou
ding te geven, zat in een boek te bla
deren en loerde tusschen de rookwolk
jes door, ter loops evennaar Rozeken,
die de potretten in het album bekeek.
Mimi hielp moeder in den winkel
en vader Polydoor scharrelde boven
op-zijn duivenkot.
Toen stond Etienne op.
Stillekens naderde hij tot bij het
meisje en legde zijn arm rond haar
hals.
Maar Rozeken weerde hem af.
Jaloersch? vroeg hij spottend,
terwijl hij met meer nadrang haar
poogde te omhelzen.
Speel met open kaarten, zei ze
iets of wat sniblig, wat is dat met die
Clara Sa-ue iers
-*>r alle iolïts, dat is 'n vriendin van
ter
Mimi, dat gij dat meisjen achterna
loopt
Etienne haalde de schouders op.
Ik wil alles weten, Etienne.
Welnu, Clara kwam hier veel aan
huis... Zij is een eerste flamingante,
Mimi ook, dat hoort ge. We hebben
samen meer dan eens over die zaken
getwist.
En samen meer dan eens gewan
deld vroeg Rozeken navorschend.
Daar is toch geen kwaad bij,
lachte de student. Wees maar gerust,
Mimi speelde yoor engelbewaarder.
Dus ge belooft ine, dat ge mij
alleen gaarne ziet
U alleen, dat weet ge toch wel.
Wat heb ik u straks gezegd
Ja, schoon klappen kunt ge ge
noeg, maar 't mansvolk is geen zierken
te betrouwen.
Luister eens, Rozeken, als te
doen is om iemand fanten wijs te ma
ken, kanik hierin Brussel keus genoeg
vinden. Ik meende waarlijk, dat gij
een ander gedacht van mij had
Hij krek met een ernstig gezicht
strak voor zich uit.
Ongerust zag Rozeken naar hem op.
Maar hij deed of hij 't niet merkte
en begon een deuntje te fluiten.
Deugeniet, zei ze schalks.
Hij deed oi 't hem niet aanging,
Toen nam ze stillekens zijne hand en
drukte die aan hare lippen.
Etienne, prevelde ze zacht..
Etienne... zijt ge kwaad?
fimeekend zaB ze naar hem on
Dat wij nogeens allerlei liefelijk
heden naar het hoofd zullen krijgen
omdat zulks zwart op wit in de
Socialistische bladen niet te lezen
staat, daar zouden wij wel 'nen demi
op durven vei wedden. De waarheid
is altijd lastig 0111 hooren.
Wij vinden het waarlijk spijtig dat
er zooveel menschen zijn die door de
bombast der Socialisten z.ich om den
tuin laten leiden. De Socialisten, om
het kort ie zeggen, bedriegen hun
volk.
Zij spreken maar van de zes maan-
dendienst. Dat is eene opene deur
instampen. Iedereen zou daarvoor
zijn en voor mirt ook, indien zulks
mogelijk was. I >e socialisten weten
evenwel maar al te goed dat de
diensttijd maar één element is van de
Oplossing dei' militaire kwestie. Dat
er van andere zaken als van vorming
der kaders, van verdedigingsmidde
len, van gewestelijke indeeling enz.,
moet rekening gehouden worden. En
zij bedriegen hun volk niet daarvan
niet te spreken en daarvan geen reke
ning te houden.
De Socialisten bedriegen nog hun
volk waar het gaat om hun eigen
voorstel.
M. Missiaen beweert den eenen
keer dat hij het wetsvoorstel der So
cialisten tien maal overlezen heelt en
den anderen keer, als wij zeggen hoe
dat wetsvoorstel ineen zit, gebaart
hij van niets te wefen.
Ernstig zijn, nietwaar M. Missiaen,
en zeg ten minste eens aan uwe man
nen 111 uwe bladen waarin het wets
voorstel bestaat dat uwe vrienden
neergelegd hebben ter Kamer. Ge
moet niet spreken van de b maanden
Kazernediénst, maar leg eens goed
uit hoe de corvée der vier jaren licha
melijke voorbereiding ineen steekt.
Maar neen, wij weten maar al te wel
dat gij dat niet zult doen, juist omdat
gij niet durft. Uw Socialistisch ont-
ontwerp is immers met opzet zoo
onduidélijk opgesteld en, wij herhalen
het, het woordje militaire voorbe
reiding is er met zorg uitgehouden,
juist om des te beter uw volk te kun
nen bedriegen. Zeg, M. Missiaen, als
de jongelingen zich vier jaar lang
moeten oefenen met stokken in plaats
van met geweren, is dat daarom geen
militaire voorbereiding Of doet uw
Rood verweerkorps, zooals gij zeil
het noemt, misschien geen politie
werk omdat de mannen geen wapens
dragen
En maak nu uwe lezers toch niet
wijs dat wij akkoord gaan met uw
Socialistisch voorstel omdat wij be
kennen dat de terugroepingen eene
werkelijke vermindering uitmaken.
Dat ware nogeens uwe volgelingen
bedriegen. Wat goed is, noemen wij
goed. De zes maanden, als het kan,
die mogen er zijn en de terugroepïh-
gen als zulks noodig is, die ook. Maar
het kwaad zit bij u in die bedriegehjke
voorbereiding. Die noemt gij licha
melijke en wij militaire, tenware gij
ons met de wet in de hand kondet
overtuigen dat het zoo niet is. E11
dat, rechtzinnig gesproken, dat ter-
wachten wij van M. Missiaen niet.
De Socialistische bedrogenen zouden
inzien hoe verkeerd de zaak ineen-
steekt en dat ware te nadeele voor de
politiek der Socialistische hazen.
M. Missiaen vraagt wat ons voor
stel is. Wij hebben mets voor te stel
len. Wij maken immers geen deel van
de Bankiers-Regeering zooals de
Socialisten. Als de regeering met haar
voorstel voor den dag komt zullen wij
ons gedacht wgl weten te zeggen. En
wij verhopen zelfs dat Ijet heel wat
beter zal zijn dan de Socialistische
bedriegerij der zps-jarendienst,
Qeen Communisme
Over enkele weken (14-8-27) schre
ven wij dal het gevaarlijk was voor
do Vlamingen van gezamenlijk op te
treden met de Communisten en dat,
gezien de verwoestingen welke het
Communisme opricht, liet een reden
is om van den kant der Vlamingen
tiendubbel voorzichtig te zijn.
Thans lezen wij in het blad der
West-Vlaamscbe Nationalisten dat er
tusschen een Communist en ei 11
Vlaanisch Nationalist niet liet minst
gemeens kan bestaan. Met de Com
munisten willen zij zelfs geene ge
meenschappelijke - overeengekomen
actie voeren. In West-Vlaandeien zul
len geen.anmeslienieetings met Com
munisten'gehouden worden: zij zijn
en bleven onverzoenlijke vijanden en
als Katholieken en als Nationalisten.
Onze taal in I ransch-Vlaanderen.
Wij lezen in de Mercure de Klan-
dre a Ware 't niet van de prullen en
koddiges, die we nog elke week ten
beste krijgen in den Cri des Flan-
dres te Hazebroeck, of in de Ber-
gensche gazette, en zouden wij maar
schaarseh meer Vlaanisch te lezen
krijgen. Wij hebben nog telken jare
een geestige 'Lisje-Tasje almanak,
maar 'Lisje is al oud van jaren, en
heeft al veel van zijn Vlaanisch ver
leerd Als 't zoo voortgaat, staat er
hij eenige jaren geen Vlaanisch meer
in te zien.,.
Intusschentijd zijn te Rijssel, aan
de Katholieke Hoogeschool Vlaam-
sche lessen ingericht, en is het aan-
leeren van Vlaanisch ook toegelaten
voor voor den liachot Dat onze
studenten daarvan goed gebruik ma
ken, om de tale van thuis, de tale van
moeder en vader, te leeren lezen en
schrijven, is natuurlijk, 't Is veel ge
makkelijker dan gelijk welk and$r
tale ze kennen 't al halfop voorhand.
Lens dat ze 't Vlaamsen kennen is
't Engelsch en 't Duitsch maar kin
dei spel.
Dat is al wel en goed, maar vader
en moeder, die daarvan hooren, en de
broers en de zusters die naar schole
niet meer en gaan, en zijn daar niet
verre mee vooruit En ze zouden zij
ook geerne weer Vlaanisch lezen
Voor de die is de Torrewachter
een heel klein hoekje van Le Mer
cure de Flandre gaan vragen, en de
heer Bresle, altijd gereed voor de
Vlaamsche zaak, heeft hem gezeid
Ik, 'k zoun heel de Mercure
willen in 't Vlaamsch zetten, ware
't niet, dat ik in Fransch nog zoovele
goed kan doen, met over Vlaanderen
en zijn volk en over zijn tale de waar
heid rond te strooien bij die menschen
die 't in Vlaamsch niet zoun verstaan,
Kom, maar af, ik zal LI wel een plaatse
geven... Gt'ido.
In deflinkopgësmukteeèizaal waar
de Feestelingen 'snoens, omringd an
al de Zusters, een welverdiend ker-
misfeestje genoten, lazen wij het een
voudig maar verheven jaarschrift
jUICht Met St KranClsCUs L< Ve
Drie JUbIL arissen
In den loop van den dag bracht de
Heer Burgemeester met een afvaar
diging van den Gemeenteraad en der
Commissie van Openbaren Onder
stand zijne beste gelukwenschen aan
de Zusters Jubilarissen en dankte hen
namens de bevolking om hun verdien
stelijk leven vol zelfopoffering en ban
ge burgerdeugd.
De Eerw. O.verste en Zusters ra
gen ons de geburen te willen bedan
ken om hun teelten van hulde en me
deviering betoond bij het bevlagn, 11
van hun woning.
Maandag werd in Onze LieveVrouw
Gasthuis een plechtig en vereerend ju
belfeest gevierd.
Eerw. Zuster Seraphine (Juli. So
phie Devoghel) sedert 60 jaren kloos
terzuster; Eerw. Zuster Marie-Joseph
(Juff. Leonie Debreus) en Eerw. Zus
ter Marie-Marguerite (Juff. Enphrasje
Lava) beiden sedert 5o jaren kloos
terzuster, werden gehuldigd.
Alle drie, die voor 't oogenhlik in
St Michielsgesticht verblijven, kwa
men 's morgens te 6 1/2 uur per auto
in het Gasthuis aan. Door den Zeer
Eerw. Heer Deken en Onderpastoors
der parochie werden de drie Zusters
plechtig ingehaald en ter kapel ge
leid. Zes in 't wit gekleede meisjes
stapten vooraan en droegen voor elk
der jubilarissen een jubelkroon en een
eerekruk.
De Kapel was prachtig en smaakvol
versierd met bloemen en vlaggen en
kransen.
Tijdens de plechtige H. Mis hield
de Eerw. Heer Deken een gemoede
lijke aanspraak. Hij wenschte de
l vrome Zusters hartelijk geluk. Hij
beschreef hun verdienstelijke loop-
I baan, gansch toegewijd aan werken
van bermhartigheid opvoeding en
nderwijzen van weezen, hulp en bij-
1 stand aan zieken en kranken, verzor
gen en verplegen van ouderlingen. Hij
wenschte hen geluk omdat zi j kloek-
moedig den last van het leven hebben
doorstaan, hen zeiven geheel hebben
opgeofferd tot hulp én steun der
zwakken en der kranken en omdat zij
nu het geluk hadden, na 60 en na 5o
jaar kloosterleven, hunne HH. Belof
ten te kunnen vernieuwen in dezelfde
kapel die hun eerste Beloften aan
hoorde.
Daarna stelde hij hun eene kroon op
het hoofd als zinnebeeld van hun lang
en verdienstelijk kloosterleven en
schonk hun eene eerekruk als zinne
beeld van hun gezegenden ouderdom.
Hij eindigde met hen, in het ander
leven, de eeuwige belooning toe te
wenschen.
Iedereen weet hoe armzalig rti
christen werklieden gesteld zijn 111
hun lokalen van het Volkshuis en
plaatsen we daartegenover de Socia
listische Volksgebouwen, die waarlijk
prachtpaleizen zijn. Die monumenten
zijn de vrucht van den onderlingen
steun dien de socialisten aan hun par
tij verleenen.
Wij mogen niet ten achteren blijven
op gebied van broederlijkheid. De ge
legenheid hebben wij voor ons 0111 t-
werkliedenpartij te helpen. Een tom
bola is uitgeschreven tothet verfraaien
van onze lokalen. Ruim 25o groote
prijzen met eene waarde Van 25.000
fr. Christen werklieden, toont dat Ge
uw groep liefhebt met onze werking
te steunen. Plaatst zooveel loten mo
gelijk en neemt zelf uw deel, elk naar
zijn vermogen. Middenstanders, helpt
de christen werklieden in hun pogen,
steunt hun werking metin ruime mate
uw deel te nemen van de loten ge
zult niet alleen een werk van naasten
liefde en broederlijkheid verrichten,
Ge zult tevens ook de Katholieke
Partij vooruithelpen. Het Bestuur.
IS VERSCHENEN
door WARDEN OOM.
256 Bladz. Prijs 15 fr.
Met verzendingkosten 15 fr. 50.
Te verkrijgen bij Sansen-Vanneste. Pop.
Zooals verleden week gemeld, kwam onze
katholieke volksvertegenwoordiger heer Dr
Brutsaert, Zaterdag morgen met de Anvers-
ville te Antwerpen aan, terug van zijne
Congo reis.
Het Staatsbestuur zoekt naar de beste
middels om in de goede landbouwstreken
onzer colonie, belgische landbouwerszonen
en -gezinnen te plaatsen en hun een eerlijk
en opbrengend bestaan te bezorgen Het doel
der reis ondernomen door Dr Brutsaert was,
benevens het onderzoek van den gezond
heidstoestand in Congo, ter plaatse te gaan
onderzoeken in welke voorwaarden zulks
best kan geschieden. We hopen wel, eens
zijne verslagen aan de bevoegde overheid
gegeven, er een en ander uit kunnen mede-
deelep die onze landRouwersbevolking kan
tót nut strekken.
Qp den vooravond van zijne aankomst in
Antwerpen werd dooa het Piestpur van den
Katholieken Kring, aan zijnen Eer e-Voorzits
ter met de Radio.post uit Oostende een radio
telegram gezonden om Pr Brutsaert bij zijne
goede terugkomst uit Congoland de beste
heilwensehen toe te sturen-
ZICHT OP EEN DER SERREN MET PRACHTIGE WITTE CHRISANTHEMEN.
Onze Stadsgenoot Abel Vai.laeys-Butin, Tuinbouwer, Koeistraat,
bekwam in de Wereldlandsche Tuinbouwtentoonstellingen van Yper en
Armentiers 2 Eerste prijzen en I Eereprijs, met eenparige gelukwenschen der
Jury, waaronder I Zilveren Beker en I Bronzen Eeremetaal, met zijn onover
trefbare Dahlias. Liefhebbers vergeet voornoemd adres niet.
een hond, die een streeling verwacht
van zijn meester.
Dat oogenblik had Etienne ver
wacht.
Hij kende Rozeken genoeg, om te
weten dat ze naar hem verlangde, dat
haar jonge liefde alleen voor hem was.
Maar hij vond er behagen in haar te
doen voelen, dat hij de meerdere
was de meerdere, die zich in geen
geval door de grillen van een buiten
meisje zou laten beheerschen.
Etienne, herhaalde ze zoetrrnog,
ge weet wel dat ik U geloof toe, doe
nu zoo vreemd niet.
Inwendig jubelde hij. Het streelde
zijn hoogmoed en laatdunkendheid,
zich zoo door een eenvoudig kind be
mind te weten.
Och ja, hij had haar in zijn macht,
hij zou met haar doen wat hij wilde...
nu misschien nog niet, maar later...
later...
Met vragende oogen keek hij haar
aan. Ze hield zijne hand nog altijd
omstrengeld.
Hebt ge mijnnieuwportret reeds
gezien vroeg hij plots, zonder over
gang, op gewonen toon, precies of er
niets gebeurd was.
Staat het in dit album vroeg ze.
Hij knikte.
Ze begonnen samen te bladeren
naast elkaar, hoofd tegen hoofd.Haar
grillige lokken kittelden zijne slapen
Etienne moest telkens uitleg geven
over de portretten.
Dit was een kennis van zijn va
In ons eigen land hebben wij eene
gestigmatiseerde. Het is Zuster Ru-
molda (Mej. Maria Van Beeck van
Zondereigen) in het klooster Sintjo-
zefsdal te Herenthals.
Op verzoek der familie en der gees
telijke overheid worden er geene me-
dedeelingen over gedaan.
Ook Italië bezit in den Monnik van
Fioggiaeen volledig gestigmatiseerde.
In den laatsten tijd werd er veel ge
schreven en nog meer gesproken over
de gestigmatiseerde van Konners-
reiuth, Thércse Neumann.
Thérèse Neumann is een boeren
dochter uit Konnersreuth in Beieren
en werd erin i8q8 geboren, zoodat zij
thans 29 jaar oud is.
Tengevolge van een val tijdens een
brand in 1918 werd zij ziekelijk en
blind. Na vier jaar kreeg zij het ge
zicht terug, doch bleef ziek tot in [025.
In ig2(ikreeg zij allerhande wonden.
Sinds dien tijd heeft zij visioenen
over het lijden van Christus. Men
weet dat stigmatisatie beteekent in
prenting van de wonderteekens Onzes
Heeren in handen, voeten, zijde en
hoofd- Welnu Thérèse Neumann ver
toont deze wonden.
Op den rug der handen, evenals bo
ven op de voeten zien de stigmaten er
uit als echte wonden. Deze wonden
zijn overtrokken met een zeer dun
donkerrood vel. Langs de andere
Dat groepje studenten, vrienden van
hem, diemeisjes vriendinnen van Mimi.
En waar is nu de bewuste Clara
vroeg Rozeken.
Van achter komen er nog, nog.
nog, lachte hij.
Ze bladerde verder.
Plots legde hij zijne handen op het
albumblad.
Hier staatze riephij plagend uit.
Rozeken poogde het boek weg te
trekken, maar hij hieldhet stevig vast.
Niet kwaad zijn? niet jaloersch
zijn sarde hij.
Neen neen riep het meisje
gejaagd.
Een kus daarop.
Ze omhelsde hem.
Toen liet hij het boek los,,, en met
een zag Rozeken het portret van de
bewuste Clara.
Het was een fijn engelen kopje, met
een paar heerlijke oogen. Een rijke
haarbos viel in achtelooze krullen
langs het beeldig hoofdje omlaag.
Rond den slanken hals hing een fijn
kettinkje en een lichte blouse gleed in
sierlij ke golving langs de malsche ron
ding der schouders, den mooi ge-
vormden boezem.
Het was het potret van een fijn, teer
kindje, iets voor een fantasiekaartje.
Wat'n pop, schamperde Roze
ken, dat is iets om in een glazen kas
ken te zetten-
Ja, maar 't is een kopken, zulle
Ze spreekt wel vier of vijf talen, speelt
piano en viool, kan allerhande hand-
zijde van handen en voeten bemerkt
men dezelide wonden ter grootte van
een erwt. Handen en voeten zijn niet
doorboord.
Aan het hoofd zijn er 8 wonden,
klein en gesloten. De wonde in de
zijde is 5 centimeters breed, staat
open en schijnt diep. Zij verandert
van plaats, nu eens links dan weer
rechts.
lederen Vrijdag is de gestigmati
seerde in vervoering. Zij lijdt dan ge
weldig veel. De wonden beginnen dan
te bloeden, voornamelijk de wonde
aan de zijde.
Op het oogenblik dat Theresia de
loornenkroon op Jezus' hoofd ziel
drukken, ontspringt het bloed aan
haar acht hoofdwonden. In den aan
vang vloeien enkele bloeddruppels uit
de oogen van Theresia, maar tegen
heleinde worden het twee heken van
bloed, die uit de oogen over haai
wangen vloeien. De visioenen begin
nen iederen Vrijdag 0111 één uur van
nacht en Christus sterft juist 's mid
dags om twaalf uur en 55 minuten.
Dan valt de gestigmatiseerde in een
diepen slaap. Des Zaterdags is zij op
nieuw friscn en herinnert zich alles
wat er voorgevallen is.
Enkele bijzonderheden nog over
Theresia Neumann.
Sinds vier jaar heeft zij geen vast
voedsel meer genomen. Sinds Kerst
Begint ge weer Waarom zegt
ge niet rechtuit uw gedachte, dat ik
maar een lompe boerin ben...
Driftig smeet ze het album toe.
Wellicht zouden de twee verliefden
weer opnieuw aan 't knibbelen zijn
egaan, maar Polydoor kwam de
anier in.
Schuift bij, Rozeken, zei hij, ik
heb honger en ik denk wel dat 'tu ook
zal smaken.
Een oogenblik later zat gansch het
huisgezin aan tafel. Men sprak van
koetjes en kalfjes,over 't feest van den
volgenden Zondag, wie er zoo al zou
komen op 't middagmaal, en wat er
zoo al ging opgediend worden.
Ge moet nu niet denken, lachte
nonkel Polydoor op Rozeken, dat het
hier iets wonders gaat zijn, we eten
een goei brok en drinken een fijne
flesch en daarna gaan we per voitu-
re een toerken doen.
Waareen, vader? vroeg Mimi.
Naar Schepdael, en van daar op
Lennicken zoooverViesenbeek terug.
Etienne trok den neus op. Hij hield
niet van die streek, waar zijn vader
zoo hoog mee op liep.
Altijd 't Payottenland in, zei hij
spottend.
Ik ben er gewonnen en geboren,
antwoordde de vader, en de streek
trekt mij nog altijd aan.
Ieder zijn goesting, sprak de
zoon, maar ze mochten daar toch wel
wat beter straten leggen, gij zijt half
dood geschokt op die hobbelige*
- Als ge daar niet tegen kunt,
manneken, lachte Polydoor, blijf dan
maar 'thuis.
Etienne had echter met zijn voeten
Rozekens voetje onder de tafel vast-
gekregen, en terwijl hij het meisje
bezag, vroeg hij
Hoeveel rijtuigen gaanerkomen?
Drie. Moeder en ik en Bakels en
Verzonden gaan in d' eerste. Gij en
Rozeken en Mimi en Clara in de twee
de. Verstrepen met ztjn zoon en Mil
kens en D'Hooghe in de leste, die
hebben dat zoo gevraagd.
Om te kunnen kaarten lachte
Mimi.
Dat weet ge wel, als die bijeen
zitten, moet er gekaart worden.
Heeft Clara het seffens aangeno
men, toen gij haar vroeg te komen
vader luidde Mimi's vraag.
Ze stribbelde weleenbeetje tegen
maar dan stemde ze toch toe... Ha
Ja nu peins ik er op. Ze heeft me iets
medegegeven.
Polydoor nam uit zijn jaszak een
pakje en gat' het aan Mimi.
Het meisje deed het open.
Kaarten, zeize. Kaarten voor een
Hullehroeckavond.
Voor wanneer vroeg Etienne.
Voor van avond Daar gaan we
naartoe, hé Rozeken. Hebt ge Hulle-
broeck al eens gehoord
Neen, nog niet.
Wel, dan gaan we, dan gaat ge
meê vader
Polydoorkeek evennaar zijnvrouw.
dag 1926 heeft zij hoegenaamd niets
meer noch geëten noch gedronken.
Alleen gaat zij eiken dag ter H. Com
munie. Een deeltje der H. Hostie,
dat nat gemaakt is, zwelgt zij met le
meeste moeite in.
Het feit van het vasten werd reeds
herhaaldelijk door gekende gein os-
heeren van verschillend gedacht a-
gezien. Het is ook hetgeen meest i
geeft tot betwisting.
Theresia is geen gestudeerde en
toch herhaalt zij in de Arameensc be
taal, de taal die Christus sprak, al de
woorden welke tijdens het lijden van
Jezus gesproken werden en ziet zij
klaar voor zich met al de bijzondei lie
den al wat met Jezus in de Passie ge
beurd is.
Niettegenstaande al de personen
die Theresia, Neumann gehoord ol ge-
zién hebben ervan overtuigd zijn nat
er geen bedrog gepleegd wordt, to li
heeft de Kerkelijke Overheid zich
over het geval nog niet uitgesprokt 11.
Zij raadt het volk zells aan niet naar
Konnersreuth te gaan.
De Kerk heeft geene nieuwe w< n-
deren noodig om hare heiligheid te
bevestigen. Laat ons dus ook geheel
kalm afwachten of de Kerkelijke Over
heid de gebeurtenissen van Konners
reuth voor werkelijke wouderen zal
verklaren.
Ik heb hem eens gehoord, zei hij.
Hewel, ze moeten niet zeggen,
dat er geen schoone vlaamsche liede
ren zijn. 'tWas simpel en effenaf
schoon. En die Hullebroeck is daar
bij nog een fijne klapper. Als ge
hem bezig hoort over de vlaam
sche zaak, dan moet ge zeggen
hoe is 't mogelijk dat de vlaamsche
mensehen zich zoo hebben laten de
baas spelen door Walen en frans
kiljons. Ja, ja, Rozeken, dat is zoo.
Hij wilde nog iets zeggen, maar de
winkelschel ging over. Mimi stond op
om te gaan helpen.
Even later kwam ze terug binnen
met een ontdaan gelaat.
Vader, zei ze, daar is iemand om
u te spreken.
Wie is 't? vroeg Polydoor, terwijl
hij naar den winkel stapte.
Moeder keek bezorgd op, en deed
teeken aan Mimi.
Maar 't meisje, dat de tranen in
d'oogen had, vluchtte naar 't wasch-
huis.
Verrast keken Etienne en Rozeken
elkander aan.
Wat was er nu gebeurd?
Ze zouden het dadelijk weten.
Daar stapte vader terug de kamer
in en bij hem wasZander de
schaper...
Dadelijk vermoedde Rozeken dat er
iets gebeurd was... 's Morgens als ze
vertrok, had ze Sander nog in 't veld
gezien. Hij had haar nog gevraagd
hé schoontje. ga de ne keer op wan-
pen de groeten aan nonkel Polydoor
en zeg da 'k ook ne keer naar de
hoofdstad zal komen, als 'ter weer
eens expositie is.
Dat had Sander haar toegeroe) en,
en nu stond Sander zeifin Brussel.
Is er iets Sander, vroeg ze ge
jaagd...
Bah? meisken, daar is iets, ja...
maar...
Met moeder
Hij knikte.
Eenongeluk? kreethetverschi ik-
te meisje.
Bah een ongeluk eigenlijk niet,
ze is niet wel geworden...
'n Geraaktheid...
En Rozeken begon te weenen en te
snikken.
Ze merkte niet, dat nonkel Pol door
met zijn vrouw en Mimi druk in 't
waschhuis stond te praten
Ja, Polydoor wist er alles van an
der had aan hein de gansche waai ïeid
verteld.
Rozeken was nog maar een ;oed
uur weg, toen hij van 't veld ug
naar huis keerend nog met vrouv Van
Santen, Rozekens moeder, had ge
sproken. Toen had hij er niets aan
gemerkt. Alleen had vrouw Van ui
ten over duizeligheid geklaagd.
Rond den noen, had Siemken, oen
bode, haar languit op den vloer ge
vonden.
Het lijk was toen reeds koud.
Toen Polydoor terug de kamer in
kwam keek ze hem met vragende
"Zo