HET NOTARIEEL EN NIJVERHEIDS ANNONCENBLAD
Wé
Bank Forrest L.
Nieuwsblad vnor Poperinghe en Omstreken.
Prachtige YfSHBOLM
MOOI ROZEKEN
Sladhuisrallen
Zondag 6n November 1927.
25 Centiemen
24e Jaar. Nr 45,
POLITIEKE COMEDIE
SCHOOL en HUIS
v,'TUPIERETS NAAR CONGO
Gewestelijke
Landbouwschool
vwn, afcjjLiii
I v
P1 pi
Politiek Overzicht.
HOFBOUWGESTICHT "HET BLOEMVELD,,
Ouderdomspensioenen
In t Buitenland
Abonnementsprijs per Jaar
In Stad 12.50 fr. In Belgie p. post 15.00 fr.
Amerika 31 fr. Andere landen 23.50 fr.
TARIEF DER PRIJZEN
Berichten Verkoopinokn
Eene inlassching
2 en 3 Inlassch.
Vonnissen
i fr. 5o per regel
HERHAALDE
o fr. 90 per regel
o fr. 80 per regel
Rouw BI: RICH TEN
6 frank
ANNONCEN
prijzen 01' aanvraag.
Alle annoncen zijn vooraf te betalen en
moeten tegen den Donderdag noen ingezon
den worden.
Kleine berichten tegen den Vrijdag noen.
Uitg. SANSEN VANNESTE, Drukker
Gasthuisstraat, i5, Poperinghe
Telefoon 9. Postcheck 15.570.
POPERINGHENAAR
€i in A t
.iden Notaris
5 S^.Passchendaile
p
Hp (1)
4)
xan
<D "p o C3 ts
I g-JEH
WH
Een eerekruis'
gedragen worden,
verdiend.
Maar met meer
eenen lap op uw kleév,
gij dien lap draagt om k
vooruit te komen in de',
aldus te kunnen werken aan de vptttüT-"
iing van uw volk.
Er is krisis in het gezin er is krisis
in het land, als daar meer wordt ver
teerd dan gewonnen, als daar meer
wordt ingevoerd dan uitgevoerd Eere
aan den man, die liever met honger
slapen gaat dan mét schulden op te
staan.
Van honderd armen zijn ei' negen
en-negentig arm geworden met te
koopen wat zij volstrekt niet noodig
hadden.
*c P O
De socialisten hebben allerhande
oude en nieuwe trucs in hunnen zak
om politieke comedie te verkoopen.
'tGaat met hen zooals met vele kwak
zalvers suikerwater aanprijzen als
een speciaal elixirgoed voor alle
kwalen. De menschen laten zich beet
nemen, en de kwakzalver weet telkens
zoo goed en zoo schoon te praten dat
zijn kwakzalverscomedie steeds af
zetters vindt.
Zoo komen de socialisten opnieuw
voor de pinnen met hun zesmaanden-
diensttijd. liet ligt niet in het bestek
van dit artikel om nu speciaal over
deze kwestie het pro en contra te on
derzoeken. Wij willen maar alleen
aantoonen hoe de socialisten den
schijn verwekken rondom deze zaak
flauwe kiescomedie te verkoonen.
Wel, sinds de laatste Kamerkiezing
van 5 April 1925 is de geestdrift in de
socialistische rangen stilaan verkoeld.
De groote verwachtingen die werden
opgebouwd door de socialistische
kiezers, na den rooden triomf, werden
niet bewaarheid. De ontnuchtering
en de moedeloosheid volgen, en nu
komt het er op aan het vuur terug
aan te blazen.
Hiervoor dient de groote trom op
nieuw geroerd. De zes-maanden-
dienst is voor de kameraden eene uit
stekende en welgekomen gelegenheid.
Daarom is do politieke actie losge
komen.
De verkiezingen komen stilaan in
't zicht, en men spreekt zelfs van Ka
merontbinding, en daarom willen de
roode kwakzalvers er weer de eersten
bij zijn om 't kiezerskorps voor de
zooveelste maal hun suikerwater
aan te bieden.
De kwestie van den zesmaanden-
dienst werd al vroeger gesteld. En
wanneer wij de politieke geschiedenis
van na den oorlog doorpluizen, dan is
het wel sappig na te gaan hoe de so
cialisten over deze kwestie handelen
In 1921 toen waren hunne mannen
in de Regeering stemde het groot
deel der socialisten tegen de 6 maan
den
In 1922 toen zij uit de Regeering
waren getreden k ra de patroon
met een wetsvoorstel op de zes maan
den af, dat de kameraden stillekens
lieten begraven in de commissies
In 1923 stemden de roode volksver
tegenwoordigers wit en zwart terzelf
der tijd zij stemden beurtelings voor
zes maanden, dan voor acht maanden,
dan voor tien maanden
Wat nog straffer is, het wetsvoor
stel van den katholieken volksverte
genwoordiger Marck, dat de acht-
maandendienSi.voorzag mislukte door
de schuld van afwezige socialistische
kamerleden. Hun gazetLe Peuple
heeft hun dat openbaar verwet, n
En nu
Nu hebben wij het fameus wets
voorstel op den zes-maandendienst,
waardoor wordt voorzien soldaatje-
spelen van af de schoolbanken tot
haast aan den boord van 't graf
Ochkom, iederen is t'accoord dat
'tland een vast legerstatuut moet heb
ben. En niemand die gezond ver
stand heeft zal met opzet wenschen
een militaire geldverspilling en zoo
mogelijk langeren diensttijd.
In ons land wenscht iedereen het
minimum van militaire lasten doch
hier moeten deskundigen toch ook
hun woord te zeggen hebben.
In afwachting blazen de socialisten
de kwestie op tot een politiek corae-
diespel.
Daarom moet de beweging rond de
zes-maandendienst gebruikt worden.
Met veel tam-tam worden zoo hier en
daar in gansch het land meetings en
openbare vergaderingen belegd.
Inmiddels steekt gezel Vanaervelde
de eene redevoering na de andere af.
De toon is afwisselend nu eens radi-
caal-revolutionnair, dan weer gema
tigder, doch in den grond altijd de
zelfde roode bedreiging om er uit te
trekken als zij hun goesting niet krij
gen.
Als 't maar waar is
Natuurlijk dat de roode dagbladen
dit alles opblazen tot een enorme be
weging. 't Komt er immers op aan
kieseffect te maken
Wij spreken nog niet van het fameus
petitionnement waarop zoowel vrou
wen als mannen hebben geteekend,
zooals een socialistisch weekblad
heeft verklapt.
Telkens komen de socialisten met
nieuwe opgewarmde kiesbeloften aan
gedragen, en steeds bijten duizende
kiezers in dit kwakzalversreelaam.
Maar 't kan verkeeren. De kruik
gaat zoolang te water totdat ze breekt
De liberalen hebben indertijd het
volk ook regelmatig in den draai we
ten te houden met hun papenvreterij.
De blauwe kwakzalver heeft geen af
zetgebied meer voor zijn politieke
pillen.
Mengelwerk v. «De Foperinghenaar» 8
door
JAC. BALLINGS
Ze vermoedde het ergste maar durf
de naar de zekerheid met polsen.
Sander, ge zult een stuksken
profiteeren, hé, intusschen ga 'k me
kleeden. We kunnen misschien den
trein die om acht uur vertrekt, nog
nemen, als we ons spoeden.
'k Zou een taxi nemen om naar
den Noord te rijden, zei de moeder.
Ja, een gedacht, antwoordde haar
man.
Hij gaf aan Etienne bevel even op
straat te gaan zien of er nergens een
huurauto te krijgen was.
Het duurde geen vijf minuten of er
hield een taxi voor de deur stil.
Rozeken stond reedsmethaar paks-
ken gereed en Polydoor kwam even
later ook van boven.
Als Rozeken hem zag begon ze op
nieuw te snikken.
O Inu weet ik alles... nu weet ik
alles, riep ze, op haar nonkel wijzend,
ge hebt een zwart kravatteken aan,
moeder is dood dood
Tante Clothilde en Mimi kregen 't
nu ook weer te kwaad en lieten de
r,. n,n,r v_jj
\Y as Sander de schaper dit hot d
PiOutden knoop dooi hakte.
Nudc scholen weer geopend wer
den zal het niet ongepast zijn aan
ouders vooral eenige nuttige wenken
over onderwijs en opvoeding hier in
't midden te brengen. Het werk dei-
opvoeding is moeilijk, te moeilijk zelfs
voor de ouders alleen, Een onvol
doende opleiding', de beslommeringen
van 't leven, de straat, het slecht voor
beeld zijn zoovele oorzaken die de
ouderepzending onmogelijk maken,
en de ingeboren slechte neigingen van
het kind in de hand werken. Opvoe
den en onderwijzen is het werk van
ieder oogenblik en in dit gewichtig
werk helpt en vervangt dc school de
ouders. Zendt uwe kinderen eiken dag
ter school geen dwaze redens 0111
eene afwezigheid te wettigen de leer
plicht moet toegepast worden in uw
voordeel en in dit van 't kind wordt
er dus beiden geen slachtoffers van.
Leert uwe kinderen beminnenmaakt
ze niet bang van meester of meesteres
want opvoeden is een liefdewerk,
'k zal zeggen een apostolaat Steunt
het gezag van meester en meesteres,
zoo steunt ge uw eigen gezagKomt
het kind met klachten naar huis, geeft
het geen gelijk immers straffen zijn
heilzaam, ja soms noodzakelijk. Be
denkt even als gij kwaad zegt of laat
zeggen van deoverheid,gij uwe eigene
ruiten inslaatdaarom eerbiedigt den
persoon van den opvoeder en doet
iiem door uwe kinderen eerbiedigen.
Zijn er wellicht redens tot klagen,
maak dan verstandig gebruik van uw
recht zonder dat uwe kinderen zulks
weten of vermoeden kunnen. De on
derwijzer is geen heerscher hij leeft
onder strenge reglementen hij werkt
onder veelvuldig toezicht van nauw
lettende overheden. Houdt u op de
hoogte van den vooruitgang var. uw
kind dat is een spoorslag voor hem.
Vraagt hem al te mee eens wat het op
school leerde, doe het voorlezen uit
dag- of weekblad. Leert het kind de
streek kennen en daarom doe familie
vergaderingen in de vrije natuur,beter
dan naar herberg e'n naar kinema.
Geeft het gereedschappen, als speel
goed, waarmede het kan teekenen of
iets samenstellen en weer uiteen-
werpen. Heel dikwijls kunt gij hierbij
bespeuren wat uw kind wil worden
voor z'n later leven. Weest waakzaam
op uwe kinderen de bewaking is de
opvoeding. Duld geen leugentaal
eischt beleefdheid, zindelijkheid en
welgemanierdheid, zoo op straat als te
huis en aan tafel.
Zorgt er voor dat het kind een
spaarboekje heeft waarop het zijne
centen spaart en niet de uwe. Wij
sluiten en herhalen dat huis en school
moeten samenwerken, de opvoeding
en 't geluk van kind en ouders ten
bate Pedo
te POPERINGHE
Onder voorzitterschap van ons acht
baar Kamerlid Dr Rrutsaert, en met
den steun van Staat, Provincie en
Hopverbond, herneemt de Geweste
lijke Landbouwschool hare Winter-
leergangen Dijnsdag i5 November, te
6 uur. Dezen Winter geven les
E.H. De Jaegher (over Algenieene
Plantenteelt en Besmettingsleer)
M. Simoens, Staatslandbouwkundige
(Scheikunde, Veevoeding); M. Hout
man, Werktuigkundige - Ingenieur
(Werktuigkunde, Electriciteit M.
iMerlevede (Reken- en Meetkunde);
M. Dequeker (Grondkennis, Bedrijfs
leer en Boekhouden).
De lessen worden gegeven in de
zaal der Boerengilde den Dijnsdng.
Woensdag, Donderdag en Vrijdag,
van 6 tot 8 uur.
Mogen maar de leergangen volgen,
al de boerenzonen van Poperinghe,
Watou, Proven, Rousbrugge, Crom-
beke, Westvleteren, Ylamertinghe,
Reninghelst en Westoutre, die ten
minste 15 jaar oud zijn en die reeds
de lessen van een plaatselijke land
bouwschool ol de7een 6e middelbare
klas van het college gevolgd hebben.
Men moet zijn inschrijving nemen
voor i3 November bij E.H. De Jae
gher, bestuurder der school, ol bij M.
Merlevede, schrijver der boerengilde
te Poperinghe.
Leesten verspreidt "De Poperinghenaar,,
't Zal ook zoo wel komen met den
rooden politieken winkel't volk be
gint toch stilaan den rooden kwakzal
ver te mistrouwen.
Inmiddels dienen onze katholieke
leiders er op te waken dat de politie
ke valstrik der socialistden worde
verijdeld, en hunne verantwoordelijk
heid eens goed worde afgeteekend.
Onze partij hoeft niet de dupe te
worden der roode kiescomedie.
Ploeg Jagers vertrekkensgereed.
Vlg. De Poperinghenaar van gJc",
z3sU" en Jo*1"" October Nrs 40-41-42-43
en 44.
In den grond is <le neger niet slecht van
inborst. Wanneer hij voelt dat hij de mindere
is zal hij gemakkelijk buigen, maar zoodra
hij staat tegenover zwakheid zal men niets
met hem kunnen aanvangen. Hij zal veel
meer ontzag voelen voor een meester die
streng en rechtvaardig is dan voor een die
zich zwak toont. Nochtans kan men hem aan
het werk brengen, doch het is noodig dat hij
onder bewaking sta, zoo mogelijk voortdu
rend, en dat hij weet hoeveel werk hij juist
meet afleggen om zijn dagtaak ten einde te
hebben. Hij werkt werktuiglijk, zonder veel
verstand en zijn vermogen gaat niet zoo ver
als dat van een blanke, doch het is een feit
dat zijn arbeid aan den anderen kant heel
goedkoop is.
Een belangrijke vraag rijst hier op Mag
men den zwarte straften,mag men hem dwin
gen te werken Iedereen gaat in Congo ak
koord om te zeggen dat men hem straffen
mag, doch op dezelfde manierals een blanke.
Het straffen der misdrijven is noodzakelijk in
alle goedgeordende maatschappij en zulks
begrijpt en aanvaardt de neger. Vroeger toen
hij onder de dwingelandij der stamhoofden
stond, waren de zwaarste straffen in voege
voor het minste zijner vergrijpen het waren
meestbarbaarsche mishandelingen en afstoo-
telijke verminkingen. Dit alles is verdwenen
en men tracht hem aan te passen aan het
moderne recht. Zulks zal echter veel tijd vra
gen want dè neger moet de straf voelen be*
rispingen of vaderlijke vermaningen hebben
op hem niet het minste uitwerksel. Zoo komt
het dat de blanke werkgever meestal in een
moeilijken toestand komt te verkeeren hij is
niet in staat den zwarten arbeider, die in zijn
dienst is en zich b. v. plichtig maakte aan
diefstal te brengen bij den naasten beambte,
die vaak te ver af is. Daarbij komt nog dat
de neger, lui van natuur, het noodige eerege-
voelen mist om het gevang als een straf te
beschouwen het is integendeel welkom,
want daar wordt hij gevoed en ondergebracht
voor niets en moet hij niet of weinig werken
Het gevolg is dat de Europeaan do.or&aans
verpicht is zelf te straffen, zonder tusschen-
komst van eenig gerecht, en in sommige
gevallen den neger te slaan Bij een eerste
opzien stoot zulks tegen den borst, maar
iemand die de geestesgesteldheid van den
neger kont zal dergelijk optreden voorloopig
aannemen, voor zoover geen misbruik ge
maakt worde en de straf in verhouding sta
tot het bedreven misdrijf. Want dergelijke
straf is vooralsnog het eenige middel en moet
beschouwd worden als een noodzakelijke
overgaansperiode tusschen de barbaarsche
Hewel, ia Rozeken, zei hij, daar
is maar weinig hoop meer, als ik ver
trok was 'tzoo goed als afgeloopen.
Ik kan u dat zoo goed hier zeggen als
straks in den trein of elders.
En wat is 't dan dat moeder ge
had heeft
'n Geraaktheid, zei Sander dof.
Ze waren nu op den stoep van 't
huis gesukkeld.
'tls tijd! hoog tijd riep nonkel
Polydoor ongeduldig, terwijl hij in
den auto met gramme blikken naar de
nieuwsgierige gapers keek, die zich
rond het rijtuig verdrongen.
Ja, seffens mankeeren we onzen
trein, bevestigde Sander.
Die woorden brachten het meisje tot
bezinning. Ze omhelsde tante en nicht
voor de laatste maal, gaf ook nog een
kus aan Etienne en stapte toen op hare
beurt de taxi in.
Een oogenblik later rolden ze naar
de Noordstatie, waar ze juist op tijd
aankwamen om den trein te nemen.
Nauwelijks waren ze een comparti
ment binnengestapt of 't sein van ver
trek werd gegeven
Een donderend lawaai dreunde on
der het wijde koepeldak, met ruwe
schokken werden de wagons vooruit-
gesleurd.
Maar dat duurde slechts even, heel
even...
In kalme vaart gleed de trein de
statie uit; eerst langsheen een menigte
andere treinen en locomotieven, langs
I honderden seinlichljes van alle groot-
1;V'-r Sor-s 1>'j "nu
I wtp wissel wicgew aagden dc rijtuigen
straffen van vroeger en die van een moderne
strafwetboek.
Mag men den neger dwingen te werken
Ziedaar een brandende vraag. Men zou even
goed de vraag kunnen stellen heeft inen het
recht Congo te bezetten en uit te baten Zoo
dra men aanneemt dat eert tand koloniën mag
hebben, dan moet men logisch gesproken,
ook aannemen dat men tiet recht heeft doel
treffende middelen aan te wenden om de-
inheemsche bevolking vooruit te helpen en
het grondgebied uit te baten. Het staat onbe
twistbaar vast dat Belgie voor de congolee-
sche bevolking veel goeds verricht heeft het
verlossen van de slavernij, het brengen van
de menschelijke vrijheid met daarnevens
allerlei inrichtingen van modernen aard als
daar zijn wegen, hospitalen, scholen en dies
meer. Waarom zou men dan niet mogen ver
langen dat de neger, die enkel werkt wanneer
hij daartoe verplicht is, het zijne bijbrengt
om de beschaving vooruit te helpen .- Zijn wij
in ons land niet verplicht onze kinders naai
school te sturen, onze zonen aan het leger af
te staan, belastingen te betalen Moeten onze
landbouwers geen distels uitroeien, geen kalk
op de hagen werpen om de rupsen le doo-
deu Al maatregelen waardoor ieitelijk onze
vrijheid beperkt wordt. Het werken is ons
dagelijksch brood,omdat wij het werken noo
dig hebben om te kunnen bestaan in Congo
echter moet de neger niet werken om te le
ven,doch men zou hem daartoe kunnen bren
gen. Moest hij verplicht zijn volledig gekleed
te gaan, dan zou hij zich in de noodzakelijk
heid bevinden te werken totdat hij genoeg
verdiend heeft om zich kleederen aan te
schaffen. Moest hij verplicht zijn enkel te
wonen in een huisje dat beantwoordt aan
sommige eischen van gezondheidsleer, dan
zouhij weer noodzakelijkerwijze moeten wer
ken lil denzelfden gedachtengang kan men
langzamerhand voor den neger nooden schep
pen die voor zijn grootste goed zijn om die
te kunnen voldoen zal hij van zelf moeten
werken. In de dorpen zou men kunnen ver
langen dat de bevolking jaarlijks zooveel
grond bebouwt,dat wegen worden aangelegd
en dies meer. Wanneer men nagaat welke
zware offers het moederland zich heeft ge
troost voor het welzijn der kolonie en haar
bewoners, is het niet teveel gevraagd dat dje
zwarten insgelijks hun steentje bijbrengen
Overigens arbeid adelt en een volk dat niet
werkt moet noodzakelijk vergaan.Beschaving
gaat gepaard met werken en de congoleesche
bevolking zal in later tijden inzien dat de
grootste weldaad die men haar bracht deze
is geweest dat men haar heeft opgeleid tot
den arbeid, zij het nog in den beginne op een
manier die de vrijheid niet altijd eerbiedigde
LEOPOLD FORREST.
(Wordt Vervolgd).
mochten wederleggen wel overtuigd
clat zij den goeden strijd gestreden en
gewonnen hadden en dat het nu ge
daan was.
Het is ook om de groote wereldbe-
teekenis van dezen dag en vooral
onder den druk der volksopinie die,
om de blijde herinneringen' eraan ver
bonden, van dezen dag een dag van
vreugde wilde maken, dat de Regee-
ringvan n Not ember een Nationalen
Feestdag gemaakt heeft.
Heil 11 November 1918 Heil den
dag der Vrede
De Pauselijke Missiewerken.
Wij steunen gaarne den wensch
welke wij vinden in I >e Standaard».
«Mochten de Katholieke Vlamingen,
die steeds uitgemunt hebben door hun
trouw en hun verkleefdheid aan Rome,
ook inzake nhssieaktie tie wenschen
nakomen van H. den Paus».
Met zekere fierheid mogen wij ver
nemen Hat het Bisdom Brugge aan
het hoofd staat van alle Bisdommen
inzake parochiale organisatie der
pauselijke missiewerken.
Het blijkt dat de «Voortplanting des
Geloofs» ingericht is in alle parochiën.
Het Sint Petrus Liefdewerk» moet
nog in 25 parochiën worden ingericht.
De Voortplanting des Geloofs be
staat in alle Colleges en «Sint Petrus
Liefdewerk» in al de Colleges op één
na. Ook het werk der H. Kindsheid is
in alle vrije Katholieke scholen inge
richt.
Wij moeten ons niet laten overbluf
fen met de cijfers die wij in tie boekjes
en bladen vinden over de sommen
welke voor die goede werken gegeven
worden. Al is in Belgie een groote
opbloei van de missie-beweging waar
te nemen toch moet er gezegd worden
dat wij in 1926 slechts de helft gegeven
hebben, in goudweerde, van hetgeen
in iqi3 omgehaald werd. In hetprote-
stantsche Holland, waar enkel 2 mil-
lioen en half Katholieken wonen gaven
de Katholieken er vier maal zooveel
als in het Katholieke Belgie.
Verder is het zeker onnoodig aan
te halen wat de Protestanten geven
voor hunne missiewerken, die in den
schaduw niet mogen komen, voor wat
deugd en verdienste betreft van ons
Christen Katholiek Missiewerk. De
Missionarissen geven hunne vrijheid,
hunne geleerdheid,hunne gezondheid,
hun leven zeil. Reiken wij hun onzen
broederhand en helpen wij hen zoo
veel wij maar kunnen. 7.00 zullen wij
den oppersten wensch vervullen van
Z. H. den Paus, den plaatsvervanger
van Christus en zoo ook zullen wij
ons aandeel hebben in den reusachti-
gen schat van verdiersten welke onze
ieverige missionarissen in afgelegen
landen oogsten.
.oe
v- -
-v
A H
jmjm
V*
"i
jé -j. va,
Groen negers bezig met klei te verwerken om baksteenen te maken.
11 November. Vrededag.
11 November 191S, dag van vrede,
dag van vreugde wat brengt gij toch
vele en verschillende herinneringen bij
ons op.
Geen datum is, in de laatste hon
derd jaar, van grooter beteekenis ge
weest.
11 November herinnert ons aan die
gruwelijke jaren van weedom en ellen
de, van kommer en smart, van hart- en
zielelijden.
Maar 11 November herinnert óns
ook dat daar een einde aan gekomen
als gingen ze kantelenhetgeen Sander
die 't reizen niet gewoon was, angstig
de handen op de zitting deed klem
men.
Liever op de hondenkar van zot
ten Pier dan op den ijzeren touter,
zuchtte hij dan.
Maar Polydoor stelde hem glimla
chend gerust.
Pijlsnel schoot de trein nu door de
duisternis.
Hier en daar danste nog een lichte-
ken voorbij, een lichteken ergens ver
loren midden in 't veld, 't lichteken
van'teen ot ander werkmanshuizeken.
En Rozeken die dat zag, dacht aan
haar eigen huizeken ginder verre op
't Heuvelken. Daar brandde nu ook
een lichtje, een klein lichtje, naast een
kommeken met gewijd water en een
palmtaksken, een lichteken voor het
Christusbeeld, een lichteken in een
sterfkamer.
Oh ja... nu wist ze alles... alles...
Sander en nonkel Polydoor hadden
haar de gansche toedracht van dezaak
verteld.
Ze moest niet meer hopen.
Moeder was dood.
't Was laat, heel laat in den avond
toen de trein aan 't kleine dorpstation
stil hield. Nu moesten ze nog een drie
kwartier stappen alvorens ze thuis
zouden zijn.
En Rozeken dacht aan de wande
ling, die ze 's morgens gemaakt had.
Toen zag ze met lachende oogen op,
naar 't lokkende leven
Levert hoe heerlijk als er geen
kommer dr t en men zich in 't v olle
is op dien zoo lang verwachten en zoo
urig gewenschten vrededag.
11 November bracht vrede en met
de vrede kwam de vreugde. Vreugde
in de harten van de Ouders die hunne
zonen buiten gevaar wisten. Vreugde
bij de kinderen om het terugzien hun
ner Ouders. Vreugde bij familie,
vreugde bij vrienden. Vreugde bij de
uitwijkelingen en vreugde bij onze
broeders uit de bezette streek. Vreug
de in ons land, vreugde in alle landen.
Niemand kan zeggen, niemand kan
schrijven wat er omgegaan is in het
hart tier soldaten toen zij op 11 No
vember 1918 het laatste schot gehoord
hebben, toen zij het moordend wapen
bewustzijn van zijn jeugd en jonge
kracht geroepen voelt om met volle
teugen van dat joelende leven te
genieten.
Oh ja, zoo was zij den weg opge
gaan... dezen morgen, en in haar
jeugdige vermetelheid, had ze er niet
aan wülen denken dat er plots een
donkere schaduw over haar geluk zou
kunnen glijden.
En als ze nu alles goed naging,
moest ze dan niet bekennen dat moe
der reeds een paar dagen niet goed in
orde was.
Had zij zelf verleden Zondag tegen
moeder niet gezegd, datze zoo weinig
at. En had moeder daar niet lachend
op geantwoord dat het altijdzoo was,
met 't schieten van de blaren.
Och ja, de arme vrouw. Ze moest
zich niet wel gevoeld hebben, om het
reisje van haar dochter niet te beder
ven, had ze in haar goedheid gezwe
gen.
Maar nu... nu voelde Rozeken een
zware schuld tegenover de doode...
Neen, ze had niet naar de stad mogen
gaan, ze had niet mogen luisteren
naar de mooie praatjes van Etienne,
die haar in zijn brieven het hoofd op
hol had gebracht...
Bij moeder had ze moeten blijven...
bij moeder...
Zwijgend stapteze naast de mannen
voort.
Af en toe veegde ze, met een haastig
gebaar, de tranen weg die haar over
de wangen vloeiden.
Het klokje van den toren sloeg elf
maal.
Heropening van de Kamers.
Op 8 November zal de Kamer hare
werkzaamheden hervatten. De ouder
domsdeken van de Kamer is de socia
list Huart van Doordik, en de twi e
jongste leden van het Parlement hee-
ten Somerhausen en Chamet. Het
voorloopig bureel zal dus uitsluitend
samengesteld zijn uit socialisten.
Het lijdt thans geen twijfel meer dat
M. Brunet tot voorzitter zal herkozen
worden.
De Kamer moet onverwijld de be
spreking over de begrootingen aan
vangen.
Vier interpellaties zijn reeds aange
kondigd w. o. die van hh. Sinzot en
Mernier over de politiek van den h.
Vandervelde en van de hh. Declercq
en Vos, over het Fransch-Belgisch
militair akkoord.
Bovendien wachten 169 wetsvoor
stellen naar behandeling. Over 29
voorstellen werd reeds verslag uitge
bracht, 46 andere geraakten niet ver
tier dan de middenafdeeling, 28 wer
den naar de commissie teruggezonden
en r3 naar de afdeelingen.
Ten slotte werden i3 wetsvoorstel
len in overweging genomen.
Onze taal in Congo.
In uitvoering van art. 3 van de
Koloniale wet van 18 October iqo8
moest het gebruik van het Vlaamseh
in Congo ten laatste geregeld worden
in iqi3.
Nu zijn wij in 1927 en nog kent men
geen Vlaamseh waar het betreft het
bestuur van onzen Congo, 't Wordt
tijd dat de Minister van Koloniën daar
eens over ondervraagd worde.
Het officieel jaarverslag overCongo
(1925) is uitsluitend in het Frarisoh
verschenen. Nu is het verslag over het
Belgisch beheer van Ruanda-IJrundi
(1926) nogeens verschenen in het
Fransch alleen.
Onze eerste Minister M. Jaspar
geeft daar een slecht voorbeeld.
Het is geheel goed en wel beroep te
doen op de Vlamingen om ze belang
te doen stellen in onze Kolonie. Dat
men dan toch ten minste de Vlamingen
niet als vreemdelingen behandele.
Tegen het Katholiek Onderwijs
Van zoohaast het anti-clericalisme
zijn kop boven krijgt, is het 't vrije
katholiek onderwijs dat' het eerst be-
kampt wordt.
Zoo zien wij dat menig Waalsche
socialistische federatie de afschaffing
vraagt van de toelagen aan de vrije
scholen verleend.
Onlangs nog spraken de Vereenigde
Liberale Oud-Leerlingen van Antwer-
pens oflicieele scholen zich uit tegen
het vernieuwen van het akkoord dat
in Antwerpen gesloten werd tusschen
de olhcieele en de vrije scholen.
Deze week nog waren Liberalen en
Socialisten het broederlijk eens in den
Provincieraad van Brabant.
De Katholieken vroegen eene ge
lijke toelaag te stemmen voor de
Hoogeschool van Leuven als voor die
van Brussel daar beide vrije Hooge-
scholen zijn die in ons land een zelfde
belangrijke rol vervullen.
Niets kon baten De Hoogeschool
van Brussel die zuiver liberaal is
greeg 5oo duizend frank, een hall mil-
lioen en de Hoogeschool van Leuven,
omdat zij Katholiek is kreeg geen cent.
De liberalen zijn ten minste zulke
erge vijanden van het christelijke
onderwijs als de socialisten, in som
mige gevallen nog'veel fanatieker zelfs.
Dat is natuurlijk het gevolg van
hun overstroomende liefde voor de
orde
Congres van het Alg.
Chr Werkersverbond.
Het zevende Congres van het Alge
meen Christen Werkersverbond werd
Zaterdag en Zondag gehouden te
Brussel.
Wij, die regelmatig een woord over
hebben voor alle werking ten goede,
uit welken hoek het ook moge komen,
wij zijn bijzonder verheugd op de
heerlijke uitslagen te mogen wijzen,
welke het A. C. W. in het verlopen
jaar geboekt heeft. De verslagen die
gelezen werden leggen getuigenis af
van den bloei, den opgang en de ver
dieping van geheel de werkersor-
ganisatie.
Het A. C. W. won 111 één jaar
16.765 leden. Nu staan er 168,582
christene werklieden geschaard rond
de vaan van het A. C. W. die ook de
vaan van Christus is. De Vrouwengil
den tellen 85 duizend leden. De Vak
organisatie vermeerderde haarleden-
tal met 10 duizend. De Kajotters heb
ben duizenden leden bijgewonnen.
De Landsbond der Christene Mutua
liteiten groeide met 28.5l2 leden aan
en de Belgische Arbeiders-Coope-
ratie bereikte een zakencijfer van 52
millioen frank.
Men is zich stilaan gaanrekenschap
geven van het feit dat met den arbei
dersstand, ondanks alles, moet afge
rekend worden. Staatslieden, die dien
naam verdienen willen, zijn tot hef
bewustzijn gekomen dat een ge::ond<
politieke lijn en actie ligt in hel 1 op
pelen van het beproefde oude met het
noodzakelijke nieuwe.
Dat noodzakelijke nieuwe is een
zelfstandige Christelijke organisatie
van den arbeidersstand. Dit is tevens
den vasten grond waarop e»m sterke
katholiekepartijmoettotstand komen.
Als men weet dat er in Belgie 1 mil
lioen en ion duizend nijverheidswerk
lieden zijn en dat er daarvan 55o
duizend ingeli fd zijn bij de Sociaiis
tische partij, dan moeten alle Katho
lieken ook inzien dat zii tot plicht
hebben den groep der i65 duizend
Christene werklieden te helpen ster
ker en sterker maken. De tijd is daar
dat alle Katholieken zich in geweten
moeten verplicht gevoelen van de
Katholieke arbeidersbeweging in haar
ontwikkeling na te gaan en haar wer
king liefdevol te steunen.
Het Socialisme lokt verleidelijk de
werklieden aan met bedrog en valsch-
heid. Het is de groote verdienste van
het A. C. W. van duizenden christene
werklieden gespaard tehebben van de
greep der socialisten en zoo meteen
hunne godsdienstige gevoelens gered
te hebben. Nog steedszal het A.C.W
in de toekomst naast het stoffelijk
belang der werklieden dezes zedelijk
en vooral en meest hun godsdiensti
belang behertigen, om de werklieden
sterk te maken door hunne vereeni
ging en ze meteen beter en schooner
te maken en nader te brengen van
hunnen God. GuiDO.
Heel in de verte zat een uil te roepen.
Rozeken huiverde...
Ze waren aan den omdraai van den
weg en nu zag ze meteen, daarboven
op den berm in de verte, haar hui
zeken.
Een flauwe klaarte priemde door de
lichtgaatjes in het kleine slagvenster
van de slaapkamer. Daar had ze zich
's morgens aangekleed en nog zoo
lustig gezongen van
Hoe lustig is het leven,
Wanneer het hartje mint.
Wat zou men daar nietgeven
Voor 't weerzien van zijn vrind.
Entoen had ze aan Etienne gedacht
Vol frissche geur en zonneschijn was
't kleine kamertje... de lente woei er
binnen, de lente met haar adem van
herleving en jonge kracht Maar nu
zou geen zonnestraal nteerin 't plaats
je dringen.
De s'lagvensterkens gingen gesloten
blijven Geen liedje zou er gezongen
worden, maar de menschen zouden er
stil fluisterend spreken.
Nu lag in dat kamerken een moe
derlijk.
Op nieuw begon Rozeken te snikken
en in haar hulpeloosheid nam ze, non
kel Polydoor bij den arm, als seochtze
daar in de nabijheid van dien man,
steun en bescherming, tegen een na
kend gevaar.
Arm kind, troostte nonkel, ween
maar goed uit, dat zal u deugd doen
en denk er aan dat gij bij ons een
nieuwe thuis zult vinden.
Vaster prangtle ze haar lijveken t"-
rn TVV'-VSN ~nn, -V1S wilde 2C op.
ALGEMEEN AGENTSCHAP
VAN HET GEMEENTEKREDIET VAN BELGIE
Zetel YPER, Groote Markt, 9. Telef. 304.
VERHURING van BRANDKOFFERS
Welgewaarborgde plaatsingen met hoogen interest
Loopende rekeningen op zicht 3.oo
Loopende rekeningen met 14 dagen vooropzeg 4.00 °/0
Kasbons aan 3 maanden 4 netto - 4.80 °/0 bruttö
Kasbons aan 6 maanden 4.25 °/0 netto 5.10 °/0 brutto
Kasbons aan 1 jaar 4.50 °/0 netto 5.40 brutto
De kasbons voor 1 jaar worden afgeleverd in titels aan toonder van 5oo,
1000 erï'Sodp Tr., zij kunnen kosteloos dóór de Maatschappij bewaard worden
in open bewaargevingen. Al deze geldplaatsingen zijn niet onderhevig aan
de veranderingen van dén beurskoers.
BIJHUIZEN
Poperinghe, Bertenplaats, 10, tel. 89.
Moeskroen, Statie traat, 1, tel. 115.
Westnieuwkerke, Plaats.
Komen, Groote Markt, 7, tel. 58.
Wervik, Steenackerplaats, 3, tel. 146.
Wytschaete, bij Wed.J.Fournier,Plaats.
AGENTSCHAPPEN
Aelbeke - E. Ganseman, Gemeente-Sekretaris.
Alveringhcm - G. Vandeweghe, Gem.-Sekr.
Bever en - J Tahon, Gemeente-Sekretaris.
Bixschote - R- Morlion, Gemeente-Sekretaris.
Boesinghe - Th. Van Eecke. Gemeente Ontv
Boitshoucke - J. Scherpereel, Gemeente-Sekr.
Briefen - J Davicl, Gemeente-Sekretaris
Bulscamp - E Butaye, Gemeente-Sekretaris
Coxy de- A. Vandamme, Gemeente-Sekretaris
Crombeke - C. Decae, Gemeente-Ontvanger.
Dadizeele - P. Hoet, Gemeente-Sekretaris
Elverdinghe - J. Bultheel, Meetkundige
Gheluvclt A. Beyls, Gemeente-Sekretaris.
Gheluwe - Van Rijckeghem, Gemeente-Sekr.
Herseaux - A Rys, Groote Straat.
Hollebeke - A. Breyne, Gemeente-Sekretaris.
Houthem (V.) - J Vandoolaeghe, Gem -Ont.
Hout hem (Yper) - H. Six, Gemeente-Sekr
Isenberghe - H. Baes, Gemeente-Sekretaris.
Komen - Aug. Becquart, Gemeente-Bediende.
Langemarck - Ch Vandenhoute, Gem -Ont
Leysefe - H Hoevenaeghel, Gemeente-Sekr.
Locre - L Doucy, Gemeente-Sekretaris.
Lomhaertzyde - J. Ureel, Gemeente-Sekretaris.
Loo - V. Camerl vnck, Gemeente-Sekretaris.
Luingne - H. Vanhoutte. 172, Plaats.
Mannekensver e - L. Verhelst, Gemeente-Sekr.
Meessen- L Lemaire, Westnieuwkerke.
Moer es - Melis Gemeente-Sekretaris.
Moorslede - A. Denecker, Gemeente-Sekr.
Neer-Waesten -J Deprez, Gemeente-Sekr.
NoorschoteMichel Butaye, Plaats.
Oostvleteren - R Smis, Gemeente-Sekretaris.
Passckendaele - G. Debrock, Notarisklerk.
Poelcapelte - J Dehaene, Gemeente-Sekretaris.
Ploegsteert - L. Lemaire, Westnieuwkerk.
Pollinchove - LI- Anseeuw, Gem.-Bediende
Proven - L. Forrest, Zondag voormiddag.
Ramscapelle - A. Duron, Gemeente-Sekretaris.
Reckem - JMeulemans, Gemeente-Sekretaris.
Reninghe - A Wullepit, Gemeente-Ontvanger.
Reninghelst - Fl. Camerlynck, Gem.-Sekr.
Rollegkem-CappeUc - A. Vandeputte, Gem.-S.
Stavelc- Pr. Franchoo, Hoofdonderwijzer.
Steenkerke - A Thieren, Gemeente-Sekretaris.
Vinckem - C Ceulenaere, Gemeente-Sekr.
Vlamertinghe - J. Deliaeck, Ontv. Godshuizen.
Waeden - Paul Parmentier, Yperstraat.
Watou - E Bulthez, Gemeente-Ontvanger.
Wervik - G. De Mazière. Steenacker, 18.
Westoutre - A. Declercq. Plaats.
Westvleteren - M Vanlierde. Beheerder.
Woe sten -?A Vanhoutte, Gemeente-Sekr
Wulverghem - IJeughebaert. Gemeente-Sekr.
Wulveringhem - J. Ceulenaere, Gem -Sekr.
Zantvoorde - E. Vandermarliere, Gem Sekr.
Zillebeke - H. Frimout, Gemeente-Sekretaris.
Zuydschote - H Costenobel, Gemeente-Sekr.
KRISTENE SOCIALE WERKEN VOLKSHUIS POPERINGHE
Ruim 200 prijzen ter waarde van 25.000 fr.
5 fr. voor een boekje van 5 loten met kosteloozen omslag. 1 fr. het biljet.
LOTEN OVERAL TE VERKRIJGEN.
ui' i i hui ininnirinBnnni nuibi nmimn' iwinii u i hbhihi niinmi m i mm wmi—■aaaa»
ZICHT OP EEN DER SERREN MET PRACHTIGE WITTE CHRISANTHEMEN.
Onze Stadsgenoot Abel Vallaeys-Butin, Tuinbouwer, Koeistraat,
bekwam in de Wereldlandsche Tuinbouwtentoonstellingen van Yper en
Armentiers 2 Eerste prijzen en I Eereprijs, met eenparige gelukwenschen der
Jury, waaronder I Zilveren Beker en I Bronzen Eeremetaal, met ziin onover
trefbare Dahlias. Liefhebbers vergeet voornoemd adres niet.
De nieuwe pensioenwet treedt be
paald in voege met I Januari 1928 van
dan af wordt het kosteloos
pensioen afgeschaft, en wie niet zal
gestort hebben, zal groot verlies op
zijn pensioen ondergaan.
Vele ouderlingen hebben tot hiertoe
verwaarloosd de noodige stortinyf n
te doen, en zulten dus het volledige
pensioen niet genieten.
Alle ouderlingen welk in de loop van
't jaar 1928 of daaropvolgende jaren
haar dankbaarheid be-
65 jaar oud w orden,moeten, willen ze
het volledig pensioen van 720 lr. J- de
aanvullende toelaag van 720 fr. te sa
men dus 1440 fr. genieten nog in de
loop van dit jaar 't volgende doen
1)Zich aansluiten bij de pensioenkas.
2) De verplicht verzekerde mannen
moeten in 1927, dus van deesjaar nog
drie frank per maand of 36 frank stor
ten en zoo ze werken vooreen patroon
moet deze er evenveel bijstorten.
3j De verplicht verzekerde vrouwen
moeten in 1927, dus van deesjaar nog
een frank per maand of twaalf frank
storten en hun patroon evenveel.
4) De vrije verzekerden, dus deze
welk voor geen patroon werkenen die,
65 jaar oud worden in 1928, moeten
van dit jaar storten
A. Mannen minstens 36 frank.
B. Vrouwen v» 24 frank,
indien ze willen ontvangen
Pensioen 720,00
Aanvullende toelaag van 720,00
Totaal pensioen van 1440,00
In geval ze dit jaar geen storting
meer doen, vervalt dat maximum pen
sioen van 1440 fr. op maximum 600 fr.
Alle ouderlingen hebben er dus be
lang bij zoohaast mogelijk zich tan te
sluiten bij de pensioenkas en die ver-
trischte som tc storten.
Voor alle inlichtingen wende men
zich tot de pensioenkas De Voorzie
nigheid waarvan 't bestuur iederen
Zondag, van 9 tot 11 uur, ter beschik
king is van eenieder in 't Volkshuis,
Poperinghe.
IS VERSCHENEN
door WARDEN OOM.
256 Bladz. Prijs 15 fr.
Met verzendingkosten 15 fr. 50.
Te verkrijgen bij Sansen-Vanneste, Pop.
die manier
tuigen.
Ze stonden nu voor 't huizeken.
Sander de schaper klopte aan.
De deur kierde open en 'twas Siem-
ken, de bode, die voor hen stond.
Hij sprak geen woord maar stak zijn
hand naar het meisje uiten zoo hand
in hand. leidde hij ze naar binnen.
't Is rap gegaan, hé Rozeken, zei
hij, toen. Ik ben er zelf nog niet van
op' mijn effen.
Én heeft moeder ge an woord meer
gesproken als gij ze gev ouden hebt
vroeg het meisje door haar tranen
heen.
Siemken schqdde omtkennend het
hoofd.
Netteken Verdonck kwam nu. ook
in de lijkkamer en zoo dra ze het meis
je zag, begon ze ook weer te wcenan
en te klagen.
't Is wreed, zoo rap, en niemand
erbij... 't Is om er z elfiets van op te
doen. Ge zoudt zegp jen hoe't mogelijk
is. Ze was wel vat 1 de strafste niet,
maar toch niet ziek
Zoo lamenteert ,nd was Netteken,
Rozeken en Polv door voorafgegaan,
1 naar de lijkkame
i Daar lag I rez' iken van Santen boud
j en onbeweeglij' met de oogen geslo-
f ten, op het do odsbed. Met bet witte
mutsken op aet koofd en de witte
1 slaapjttK aan, dat haar veel te wijd
was, scheer ze eer_ ourk heel oud
In Japan had weeral een aardbe
ving plaats ditmaal waren er gelukkig
geen slachtoffers, enkel werden l5o
huizen vernield.
Nabij Milly in Noord-Frankrijk
werd een mijnwerker 's nachts, langs
de baan, de keel overgesneden. De
daders en de oorzaak blijven onbe
kend.
vrouwken
Je mond was een boefje
gezakt, en nU) het gedans van het
I nachtlicht' schéén het alsof die mond
pogsprt. enw»a:
De lippen bewegen, zei Rozeken
angstig, terwijl ze 11a een kus op het
gele voorhoofd te hebben gedrukt, het
geliefde gelaat stond te aanschouwen
Dat is 't schijnsel van 'tlichteken,
fluisterde nonkel Polydoor.
Ze namen nu om beurten het palm
takje van het kommetje, doopten de
verdorde bladeren in het wijwater en
maakten een kruis over 't lijk. Dan
knielden ze neer, en antwoordden
snikkend op de gebeden die Nettelo n
Verdonck voor zei.
Toen ze de lijkamer verlieten, sloeg
het klokje in huis twaalf keeren.
Middernacht, zei de schaper, ik
ga naar huis, als ge mij van doen hebt,
weet ge me wonen.
Ja, maar ge drinkt eerst een tas
koffie meê en een druppel, sprak Po-
lvdoor. Hebt ge een druppel in huis?
vroeg hij aan het meisje.
Rozeken knikte en wilde opstaan.
Blijf maar zitten, kind, ik zal de
fleseh wel vinden, op de kelderbank
éh. En zonder antwoord af te wachten
was Polydoor reeds naar de flesch
op zoek.
Netteken Verdonck had vijf drup
pelglazen uit het kasken genomen en
volgens oud gebruik werd ereenferme
druppel gedronken. Intusschen maak
te Netteken goeden koffie en zaten
Rozeken en Polydoor, de begrafenis
en al bet. slameur dat er meê gemoeid
is, te beredderen. Siemken en Sander
moesten ook hun gedacht zeggen en
zco al klappende geraakten ze van
't een op 't ander en kwamen ze zoo
ver, iatNctte' en aan Ro-e' en vr vp
en wat ga de gij nu beginnen, mijn
schaap Hier alleen blijven zitten
kunde gij toch ook niet doen.
Ons huis staat voor haar open,
dat weet ze, sprak Polydoor.
Toen hij dat zegde, zag hij niet dat
Siemken debode, met oogen vol treur
nis naar het meisje stond te lonken.
De begrafenis had drie dagen later
plaats.
Het was een eenvoudige plechtig
heid, vier mannen droegen de lijkkist
op eene baar naar de kerken Rieleken
de schoenmaker, die op 't gehucht
't geloof ging aanroepen liep voor
op de gebeden der stervenden voor
zeggende, met het kruis.
Önmiddelijk achter 't lijk, stapte
Gustarien, de zuster van Siemken <!en
bode, met de gewijde keers.
Dan volgde Polydoor en Etienne en
Rozeken met tante Clothilde en Mimi.
Enkele bewoners uit de gebuurte,
mannen en vrouwen,sloten den stoet.
Hoog door de lucht, klonk het ge
hamer van de klokken, die de uitvaart
zongen.
Aan den omdraai van den weg, aan
't kappelen van Sint Jozef, hield Rie
leken even stil en bad hij luid op, drie
Onze Vaders en drie Weesgegroeten
voor de zielerust van de overledene.
De dragersverwisselden van pl.t its,
spuwden eens in hunne handen, til en
de baar weer op en traagjes t ing de
stoet in de richting van de kerk.
Ruim een uur later was tlh s ai ;r-
loopen. ('t Vcn-oi»;
Te'
