HET NQTARIÊEL EN NIJVERHEIDS ANNONCEN BLAD Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. Prachtige TOMBOLA Abonnementsprijs per Jaar Zondag 27" November 1927. 25 Centiemen 24e Jaar. Nr 48 auBto ümHUIfikM A A iAËk Bittere Vruchten WAAROM MOOI KOZEKE1N STUDIEREIS NAAK CONGO Verwoeste Gewesten "Vooruitboert achteruit St N iklaas-vreugde! Politiek Overzicht. Zilda^en In Stad 14-00 fr. In Belgie p. post 16.00 fr. Amerika en andere landen 34 fr. Frankrijk en Congo 28 fr. (Fr. g. 20 fr.) TARIEF DER PRIJZEN Berichten V erkoopingen Eene inlassching o fr. go pei regel 2 en 3 Inlassch. o fr. 8o per regel Vonnissen Röüvvberichten i fr. 5o per regel i 6 frank HERHAALDE ANNONCEN PRIJZEN OP AANVRAAG. Alle annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Donderdag noen ingezon den worden. Kleine berichten tegen den Vrijdag noen. Uitg. SANSEN VANNESTE, Drukker Gasthuisstraat, l5, Poperinghe Telefoon 9. Postcneck 15.570. HE^AM GEDACHTIG Menige strijd is zoo doelloos als 't gevecht van twee kaalkoppen om een kam. Een lasteraar benadeelt steeds drie menschen dengene van wien hij kwaad spreekt, zichzelven en hem die aanhoort. Wat baten rijkdom, geld en goed Mits men die toch verlaten moet. De ledigheid is 's duivels nest Uit haar broeit alle zielepest. Het beste stuk in het huisbedrijf Dat is een vlug en handig ijl. Slaat uw nieuwsblad open en gij vindt er het verhaal van een afgrijse lijk, gruwelijk drama, dat het leven van een mensch kost. Deze steelt om een lichtekooi te onderhouden gene ruimt een weder helft uit den weg, die de sluitboom heet voor zijn drilteen dorde wurgt de vrucht van schandigen omgang. Een jongeling schiet zijn mededinger naar een meisje, voor den kop, een ander pleegt zelfmoord uit liefde- verdriet. F wee jongelingen springen samen in het water, omdat een wulp- sche betrekking dreigt geitoord of verijdeld te worden. Hier wordt een mensch in stukken gesneden, daar een meisje verwurgd, ginds een kinderlijkje in een boschje verborgen. Nu is het een afgunstig echtgenoot die zijn vrouw neerschiet, dan weer een ontaarde zoon die zijn vader doodelijk wondt. Men vermoordt anderen, men ver moordt zijn eigen zeiven. Men is 't leven moede, men heeft niet wat men wil, en voila een revolver ge kocht en de andere wereld in Pas ontluikende levensbloesems worden onmeedoogend, met duizen den, weggerukt, ontwikkelde levens vruchten worden als een te zware last, verwijder.I, mogen het levens licht niet aanschouwen. Geen wonder, nu de heiligheid, dt onschendbaarheid van 't menschelijk leven, zoo schaamteloos wordt mik kend en geloochend. Het gij zult niet dooden der goddelijke Veropenbaring is voor ve len onzin. Gij zult niet dooden Lbe goddelijke wet onttrekt het menschelijk bestaan aan de nu ï.schell'jke willekeur, onder werpt het aan het oppergezag van den Schepper, maakt er iets heiligs van. Het menschelijk leven is den eigendom van God. Eilaas! voor velen op onze dagen, bestaat er geen God meer, geen god delijk recht, geen goddelijke wet. 'Er bestaat maar één zaak, heeft Nietzsche voorgeleerd, de «ik», de eenling, met zijn driften, zijn streven en woelen, niets dan den stoffelijken mensch, het leven, de aardegeen God, geen ziel, geen eeuwigheid, geer algemeene verplichtende zedenleer, geen goed, geen kwaad. De ikzucht, de genotzucht, in den vollen zin des woords, ziedaar het ideaal. GeriotzuchtlHij hunkert in den er- vallen mensch die hein breidelen kan. Wie prikkelt hem Niet de Godsdienst die hem, in elk zijner gebodèn, bestrijden doet, en 't onuitputbaar arsenaal open zet waaruit de mensch de bovennatuur lijke en itlles verwinnende wapenen kan vinden om de drift in bedwang te houden. Maar terwijl de Kerk hare leden bemoedigt in den strijd tegen elke passie, en waarschuwt voor ge varen, roepen hare tegenstrevers Genieter is maar één leven, en dat leven is kor.., geniet zooveel ge kunt 1 En zij verbloemen de vrije liefde, parten de mèeste vergrijpen goed, prikkelen in boek cn blad en kinema, de zinnelijke lusten die tot misdaden 'zullen voortstuwen, en schamen zich niet niet welk inzicht de viese- lijkste gevallen die voor het gerecht verhandeld worden hun lezers vooi te schotelen De eenige levensregel van den mensch zal zijn Leef uw volle leven uitRn die grondregel, dat beginsel huldigt men in de romans, in de kunst; men geelt het voort als gangbare munt. Velen passen het, ten deele ol ten volle, in't werkelijk handelen toe. Leef uw voile leven uit, uw natuur lijk driftenleven geniet, vandaag, morgen, altijd Maar de weerwraak grinnikt onverbiddelijk tegenspoed, lijden, ontgoocheling, levensmoeheid, volgen de wellustige levensuitspatting dicht op de hielen. Geen genot meer dan ook geen leven meer... Gij be neemt u het leven. En de wereld, die u als meester van uw eigen leven heeft uitgeroepen, zal uwe daad roe men als een bewonderenswaardig voorbeeld van zielegrootheid. Gij zijt heer en meester van uw eigen leven. Waarom dan niet van 't leven der anderen, telkens het u in den weg staat? Gij eerst en vooral uw genot boven alles; wat u tegen werkt, wat uw zinnelijke levensont plooiing belemmert, is kwaad en dat kwaad moogt en moet gij, om uw levensdoel te bereiken, zonder wroe ging wegruir n. Het nieuw, onschuldig leven, dat gij in u draagt, dreigt last en kommei meê te brengen. Waarom moet gij aarzelen dien gelukstoorder te ver wij deren Geld hebt gij noodig, veel geld en volle vrijheid om uw volle leven uit te leven. Dat geld, die vrijheid moet er van komen ware 't ook door manslag door vadermoord... (Vervolg onderaan 2' kolom) Het Congres van 't Algemeen Chris- sten Werkersverbond van Belgie, ge houden te Brussel op 2g en 3o Oktober 1.1. is een waar succes geweest en meer dan 6oo afgevaardigden uit al de deelen van 't land waren er aanwezig om belangrijke beslissingen te nemen. 11 et moet de katholieken van gansch het land verheugd hebben hij 't lezen van 't verslag van E. LI. Dr Colens te kunnen bestatigen, dat de Christene Arbeidersbeweging in Belgie, zoowel in Wallonië als in Vlaanderen met rasse schreden vooruitgaat en op weg is het grootste deel der arbeidende klas onder zijne vlag te scharen. De stichters en leiders der Chris tene Arbeidersbeweging mogen trots op hunne organisatie wezen en de toekomst betrouwvol inblikken, im mers daar waar 't socialisme, gesteund op de materialische levensbeschou wing, de arbeiders geen voldoening en geluk kan schenken, en hunne aan geslotene leden zich meer en meer van hunne leiders afscheuren om zich in de armen van 't communisme te werpen daar zien we de Christene Arbeidersorganisatie, gesteund op'de katholieke princiepen van liefde en rechtvaardigheid, zich meer en meer ontwikkelen bezorgende aan de arbei ders 't waar geluk dat alleen van en bij God komt. Hier in Poperinghe bestaat er ook eene Christene Arbeidersorganisatie, met zetel in 't Volkshuis, Yperstr., en aangesloten bij de landelijke organi satie; en 't mag wel eens gezegd wor den dat indien we in 't Poperingsche vooralsnu nog gespaard gebleven zijn van 't socialisme,dit wel grootendeels te danken is aan de werking van t Volkshuis, welk niet enkel voor doel heeft de socialisten te bestrijden, maar bezorgd is om het katholiek, het hristen houden van onze werklieden en den stoffelijken en zedelijken wel stand van de arbeidersklas te bewerk stelligen. 't Christen Werkersbond (Volks huis) van Poperinghe richt een groote tombola in, bedeeld met ruim 200 prij zen ter waarde van 25.ooo lr. de op brengst dezer tombola met dienen tot het verbeteren, het aangenamer en gezelliger maken der lokalen, immers in den staat waarin de lokalen zich nu bevinden, zijn deze veel te klein voor het steeds aangroeiende ledental. Bestuur van 't Volkshuis doet een beroep op al de mannen van orde, oowel werklieden als burgers en landbouwers om zooveel mogelijk loten te koopen, alsdus toelatende aan de plaatselijke christene organi satie zich ten volle te ontpl, oien en te worden de eenige werkliedenorga nisatie te Poperinghe. Trekking van 20 November 1927. Reeks 66.987 nr 2 en reeks 203 nr 4 winnen elk 100.000 fr. De drie loten van 50.000 fr. zijn gewon nen door reeksen 225.818 nr 2 45.398 nr 2 en 279.277 nr 4 Nummers der uitgekomen reeksen. Uitbetaalbaar met 550 frank. 2O3 1091 13489 14846 i55ig 26182 29854 35826 37/02 44767 45398 66987 84865 8g5i2 137848 5g5g6 2258I8 279277 296649 339264 Mengelwerk v. «De Poperinghenaar" 11 door JAC. BALLINGS Hewel, dat is schande riep Mimi ver ont waardigd uit, dat is schande, dat zal ik aan vader vertellen - Neen, Mimi, zeg daar niets van, gedane zaken nemen geen keer, en 't is toch boter aan de galg. Laat ze naar de stad trekken, voor mij moet ze hier niet meer blijven. Iemand die op 't graf van zijn moeder kan dansen is een monster, dat zeg ik. En nu moet ik voort. De groeten thuis, hoor. Hijstak de hand uit, Mimi drukte ze Dag Siemken, zei ze half fluisterend.Tot ziens. Ja, tot ziens... God weet wanneer, sprak hij lachend als 't huizeken, Rozeken's goed, verkocht is zullen we uhier nooit meer zien... Dat is nog af te wachten. Zacht streelend als fluweel was de oog slag die op hem rustte. Nog even knikte Mimi en dan ging ze heen... Het was een groote verassing toen ze rond den middag in de Stoofstraat aanlandde. Haar moeder had juist gedaan met kalanten te bestellen en was nu bezig in het keukentj achter den winkel. Hewel, wat nu riep de vrouw verwon derd uit als ze Mimi omhelsd had, zijt ge ginder aan 't loopen gevallen. Het meisje kreeg de tranen in de oogen bij de herinnering aan 't geen er was voorge vallen. Zou ze alles onbewimpeld verklaren, de ruzie met Rozeken vertellen entevens vertel len wat er in de herberg van de «Schoone Madame» was voorgevallen... Of zou ze maar liever zwijgen en alleen de boodschap brengen dat haar nicht haar huis en doening verkoopen Die verschillende vragen flitsten bliksem (Vlg. De; Poplkjnghenaar van N1'", ió4%, 23stc" en 3osle" October, óc,g" i3'^" en stcpfe* November. Nrs 40-41-42-43-44-45-46 en 47. XII. - De Steden van Neder-Congo. A. LEOPOLDSTAD. Leopoldstad is, zooniet de officieele toch de feitelijke hoofdstad van Con go. Hel is het eindpunt van de be vaarbaarheid van den Congostroom, wier groote en talrijke watefvallen stroomafwaarts vooralsnog alle ver voer te water onmogelijk maken. Daarom juist heelt men van uit Leopoldstad een ijzerweg van onge veer 4C0 Km. lengte aangelegd, ten einde den stroom alover Thysstad aan de haven van Congo te verbin den. De bedrijvigheid van Leopold stad is nog aanzienlijker dan die waarvan wij te Elisabethstad getuige mochten zijn. Achter de i5 tot 25 nie ters breede lanen, langs weerzijden beplant met schoone tropische hoo rnen, volgen de reusachtige en prach tige gebouwen er dicht op elkaar. Hier is het het groote A.B.C. Hotel, daar de Banque du Congo Beige verder de onmetelijke magazijnen der groote firma's zeoals Kitobola, Sedec zomerverbüjfplaats waant. Het is dan ook met een gevoelen van fierheid dat de Belg van dit kalme lustoord terug keert naar het zoo bedrijvige Leo poldstad, dat een klinkend bewijs is van de wilskracht, den arbeid en de kunde van het Belgische volk. De toekomst van Leopi ldstad, die nu reeds ongeveer 3o.ooo inwoners telt, is ongetwijfeld gioot en voor dit centrum, dat de eenige ingangspoort is van Congo, ligt een schitterende bestemming weggelegd ook moet het geen verwondering baren dat de grond er vaak tegen 3ootot 5oo fr. den ni2 verhandeld wordt. Wanneer men bedenkt dat de hotels altijd overvol zijn en dagelijks gasten moeten wei geren, dat in 1926 Congo ongeveer 3oo millioen betaalde voor vervoer kosten aan de ijzerwegen van Zuid- Afrika, dat de Unatra hare vloot kolossaal uitbreidt in het vooruitzicht van de uitbating der spoorlijn die Neder-Congo met Katanga moet ver binden, dat de Citas nieuwe reusach tige kaaien aanlegt te Leopoldstad, dat de nieuwe spoorlijn die Matadi met Leopoldstad verbindt in ig3o zal voltooid worden (de huidige lijn is Leening 1923 aan 5 t. h. Het oppergezag van God is sinds aren stelselmatig ondermijnd gewor den de heiligheid van 's menschen leven gaat te loor. Dat is één der noodlottige gevolgen der onafhankelijke zedenleer, van de moraal zonder godsdienst. En dan durft men beweren, dat de leeke moraal even goed en schoon en opvoedend is, als de katholieke mo raal, dat godsdienst overbodig is Aan de vruchten kent men den boom. En als de goddelooze schrijvers moeten vaststellen dat er overal ach teruitgang is op het gebied van de zedelijkheid en, als gevolg, aangroei van misdaad, laten ze dan besluiten, zooals ieder nuchterdenkend mensch het doet, dat hun valsche leerstelsels hun verderfelijke pers, de zedelooze lectuur en kinemavoorstelling hieraan in groot mate, schuld hebben. Betreuren zij rechtzinnig 't verval Ier goede zeden, en den aangroei der misdaden? Willen ze weikeiijk dit alles te keer gaan en hun volk zedelijk gezond maken Welnu, ze leeren dan ook hun lezers, dat de mensch niet een dier is, doch een redelijk schep sel Gods, dat opstapt naar de eeuwig heid en zijn God, die gedurende dit kort leven zich moet schikken naar de tien geboden," waarin alle middelen vervat liggen om de samenleving te redden en op te tillen naar een glo- rieuse hoogte. PP ZICHT VAN LEOPOLDSTAD. en anderen, het postgebouw, de kerk, de statiegebouwen met daartusschen reusachtige stapelhuizenOveral heerscht de meest levendige bewe ging een grootstadsch verkeer van autos, motos in alle richtingen, van camions die het werkvolk voeren naar de Texaf, naar het nijverheids centrum van N'Dolo of naar de werk huizen van de Unatra. De schepen en de treinen hebben de handen vol met het aanbrengen en wegvoeren van allerlei koopwaren. In al de hoeken van de stad liggen allerlei bouwstoffen nevens elkaar opeengestapeld, want een gansch leger zwarten houdt zich onledig met het oprichten van lian- gaars, magazijnen, villa's en allerhan de gebouwen Leopoldstad biedt aan den vreemden bezoeker het verbazend schouwspel van een reusachtige werf en iedereen die er voorbijtrekt staat in bewondering voor dep koortsach- tigen arbeid die men daar voortdu rend verricht. Diezelfde koortsachtig heid heerscht op alle gebied men redetwist over zaken, men rekent, men telefoneert langs alle zijden, men koopt en verkoopt, de advokaten pleiten aanhoudend handelsgeschil len, de kamer van koophandel zetelt met smal spoor van 0,75 m.de nieuwe lijn zal 1,06 m spoorbreedte hebben) en dat het goederenverkeer er min stens een millioen ton zal bedragen, dan mag men gerust zeggen dat Leo poldstad, spijts de groote uitbreiding die het reeds genomen heeft, enkel in zijn beginstadium is en op weg om een der vooraanstaande steden van Afrika te worden. Het was ons een werkelijk genoegen te mogen vaststel len, bij een bezoek aan de mecanisohe steenovens van den Heer Colpaert uit Lichtervelde en aan de steengroeven van tien staat, onder de leiding van den Héér J. Prevost uit Kortrijk.'dat ook daar mannen uit de streek deel nemen aan het kolonisatiewerk en er uitstekende zaken doen. B. MATADI. Matadi is de eenige haven van Con go aan den Oceaan en de aanlegplaats der schépen die uit Europa komen. De stad heeft haar naam te danken aan het feit dat zij tegen de rotsen ge bouwd staat (Matadi beteekenl rots); de stroom is er nog enkel 900 me ers breed en om de stad te bereiken moet men zich aan het klimmen zetten. In tegenstelling met de meeste steden in met hun bergen koopwaren die gereed liggen om naar Europa verscheept te worden, met hun ladingen spoorsta ven, locomotieven, wagons en auto- caniions die naar het binnenland moeten de witte bevolking met daar tusschen de krioelende massa zw r- ten gefluit langs alle zijden, bevelen die weerklinken rechts en links, het laden en lossen der schepen, met een woord een chaos waardoor men haast niet zien kan, dit alles geelt aan Matadihet uitzicht van een onmetelijk fabriek, waar duizenden hun bepaalde taak waarnemen. De personen die dagelijks oogge tuige zijn van het lossen en laden van de schepen van de Compagnie Bei ge Maritime du Congo die regelma tig toekomen en vertrekken, zullen zich voldoende rekenschap kunnen geven van het belang dezer haven voor de kolonie. Haar bedrijvigheid dagtrekent eerst van 1889 en toch heelt zij reeds een ontzettende uit breiding bereikt. Van Matadi mag mengeluigen zooals van Leopoldstad, namelijk dat de tegenwoordige uit breiding nog gering is vergeleken met datgene wat de toekomst zal en moet voorbereiden. Immers men diene niet uit het oog te verliezen dat al de andere toegangspunten tot Congo over Mombassa-Khartoum- Dar Es Salam, enz. heel wat koste lijker vallen. C. BOMA. Bomais de hoofdstad van Congo en het centrum waar de Algemeene Regeering haar zetel heeft het schouwspel dat men er onder de oogen krijgt is veleer dat van een grooten hoi', doorzaaid met villa's en bureelen die meestal in platen of in houl zijn opgetrokken. Alhoewel de uitbating v n de Mayumbe een zeke re uitbreiding en welvaart voor Boma kan teweegbrengen, vindt me er op ver na niet de bedrijvigheid en de handelskoorts van Leopoldstad en van Matadi. Daarbij komt nog dat gedurende achtmaanden var. het jaar de temperatuur er 35° is in de scha duw, wat nu juist niet van aard is om het verblijf te veraangenamen. De schoone ligging midden een weelde rig tropisch groen aan de boorden van den breeden Congostroom is buiten mate aantrekkelijk, maar buiten dat biedt Boma weinig belangrijks. LEOPOLD FORREST. (Slot volgt). Leest en Verspreidt DE POPERINGHENAAR STEENGROEVE TE «LEOPOLDSTAD». zooals in de groote handelscentra, men fabriceert ijs, zeep, bier, enz., men houwt steenen uit groeven, men bouwt schepen en allerhande handels huizen kortom het is een buitenge meen bedrijvige bieënkorf waar iedereen zijn werkzame rol vervult. Welke tegenstelling dan ook wanneer men per boot den Congostroom, die er een breedte heeft van 7 tot 8 Km., oversteekt om een bezoek te brengen aan Brazzaville, gelegen in Fransch Congo, waar men zich veeleer in een snel door haar brein. Rozeken gaat alles verkoopen. Ze is isteren bij den notaris geweest, sprak ze .an, moeite doende om zich te bedwingen. Ze stond met den rug naar haar moeder, terwijl ze bezig was hoed en mantel af te leggen. Verkoopen? Nu reeds? 't Is toch niet waar? riep madame Clothilde uit. Wat zal vader daarvan zeggen Die zal niet tevreden zijn, meende het meisie En de wat gaat ze beginnen vroeg moeder Ja, dat weetik ook niet juist. Maar ze spreekt van naaf Brussel te komen. Naar Brussel Hier bij ons Er liep een rimpeling over het hoofd van madame Clothilde. Verwonderd keek Mimi op. Ze wist dat moeder met Rozeken ten zeerste was ingeno men, ze wist dat moeder meer dan eens op de begrafenisdag had gezegd ons huis staat voor u open... Waarom trok moeder nu een zuur gezicht als er spraak was van Rozekens komst naar de hoofdstad Zezou het dadelijk weten Hier bij ons kan ze in geen geval komen, beweerde de vrouw even later Iets of wat geheimzinnig voegde ze er bij vader heeft een stuk van een brief gevonden, dien Roze ken naar Etienne heeft gestuurd Daar is iets tusschendie twee, en als gij er iets van weet Mimi, dan zijt gij verplicht het aan vader te zeggen. tiet meisje kreeg oen kleur en wederom perelden er tranen in haar oogen. Gij hebt zeker ook iets gemerkt onder vroeg de moeder. Nu kon Mimi niet meer zwijgen. Rozeken heeft gisteren een expresbrief van Etienne gehad en daarop is ze naar den notaris geloopen. Wat er in dien brief stond weet ik niet, want ik heb hem maar vluchtij gezien, doch het geschrift van Etienne heb ik duidelijk herkend. En ik meende dat ze kennis had met Siemken den facteur? Muni schudde het hoofd. Dat is gedaan, zei ze zacht. Congo staan de gebouwen er dicht tegen elkaar en men voelt daar dat de gebruikbare bouwgrond eerder be perkt is. Ook werden in Matadi reeds gronden in openbare verkoopingen verkocht tegen ióoofr. den vierkanten meter. Rond dit nieuwe Antwerpen op Afrikaanschen bodem geniet men een prachtig panorama, midden de overschoone natuur een overwel digende bedrijvigheid van de haven Groote transatlantische schepen reusachtige hangars en stapelhuizen We vertelden over 14 dagen, naar De Gazet van Antwerpen de onbe schofte houding van een socialist dweeper die tijdens een Missieser moen te Temsche de Eerw. Pater in de kerk ging tegen schreeuwen. Vooruithad die zaak op zijn kleinste verteld en zelf de Paters be schuldigd in de kerk eene uitdagende taal gehouden te hebben. Pater Geerebaert, de overste der missie, zond aanstonds, op Vrijdag 4 November, een protestbrief naar Vooruitmet verzoek dezen, krach tens de wet, in 't eerstverschijnend nummer op te nemen. Op Dinsdag 8 November, vertelde Vooruit aan zijn lezers, dat hij van den Pater een recht op antwoord ontvangen had, en dat hij, ofschoon niet verplicht, dien brief wel zou laten verschijnen, indien deze niet zoo on beschoft was. Trouwens, besloot Vooruit», de heiligschennende Pa ter maakt al genoeg gebruik en mis bruik van den kansel, om menschen aan te vallen, die in de kerk geen rechtop antwoord hebben. Vooruit sprak stout. Hij heelt waarschijnlijk gemeend, dat de Pater voor de onaangenaamheden van een proces zou achteruitgaan. Maar 's anderendaags kreeg Voor uit een advocaat in de veeren, samen met het bericht, dat de Pater vastbe sloten was zijn recht door te drijven. Vooruit» voelde het warm worden, en in zijn nummer van Zaterdag 12 November, zacht gelijk een lammeke, zonder er een letter aan te verande ren, zonder er de minste bedenking aan toe te voegen, publiceert hij dien onbeschoftenbrief, alhoewel hij vier dagen te voren gezegd had, het niet te zullen doen. Inalle geval, Etienne heeft andere zaken in zijn hoofd te steken, dan liefdehistories. Daar is hij nog te jong voor. Iemand die studeert moet daarop niet peinzen, want dan komt er van de studie niets meer te recht. Vader heeft hem dit ten andere gisteren avond klaar en duidelijk te verstaan gegeven. Terwijl moeder en dochter nog druk over de zaak aan 't spreken waren kwam Polydoor binnengestapt Hij ook keek vreemd op toen hij Mimi reeds thuis zag. Als hij hoorde dat Rozeken alles ging verkoopen wierd hij kwaad. Daar steekt iets achter, riep hij gram uit, maar 't fijne zal ik ervan weten. En is ze bij den notaris geweest Hewel niet langer dan morgen ga ik er naartoe. Naar den notaris vroeg zijn vrouw. Naar den notaris en naar Rozeken. Ik wil niet dat mijn ouders huis in vreemde handen gaat komen. En hoe zoudt ge dat verhinderen Als Rozeken 't nu absoluut wil verkoopen, kunt gij dat toch niet verhinderen, meende Clothilde. Verhinderen, neen, maar ik kan toch voorkomen dat 't publiek gaat En dan Wel parbleu, vrouw, dan koopen wij 't zelf Ge zijt op 't oogenblik van de kloek sten niet. De dokter heeft meer dan eens gezegd dat ge de buitenlucht noodig hebt Wij laten dan 't huizeken een beetje ver werken, we leggen er een'Engelsch hofken aan, en in de zomermaanden gaat ge voor zoolang als ge wilt naar Sparrebeke- Alleen Alleen Hoe alleen Welja, wie zal er dan voor den winkel zorgen als ik weg ben. - Winkel, winkel, en als wij den winkel eens overlieten. We kunnen leven, peins ik. Gij hebt genoeg gewerkt en ik blijf vertegen woordiger vannethuisBroux, vertegenwoor diger van den buiten. We houden een koei- ken, een varken, kiekens en ganzen Gij werkt niet meer clan ge wilt en Mimi zorgt voor de huishouding. Eu Etienne vroeg de moeder bezorgd. moet die alleen in Brussel blijven Ja, Ltienne? - Hem ergens op een kamer laten wonen kunnen wij niet doen, beweerde madame Clothilde, want dan komt er van de studie niets meer terecht, als Rozeken in de stad is Dat is zeker en vast ze in mekaars armen werpen. Zoo ver had ik nog niet gedacht, ant woordde de vader. In alle geval, over die zaak spreken we later. Maar dit staat vast ais ij er niets op tegen hebt, dan koop ik het uis... 't Is 't huis van uw ouders, sprak zijn vrouw, dus ben ik er in 't geheel niet tegen. Dank, Clothilde, zei Polydoor en hij drukte haar de hand, dan zich tot Mimi wendende vroeg hij zoudt ge het in Sparre beke gewoon worden. Een blos kleurde hare wangen, terwijl ze zachtjes fluisterde ja, vader, 'k denk het wel. Toen ging ze naar boven om zich te her kleeden Als een zoet muziek ruischte hetrythmisch in haar ooren Sparrebeke Sparrebeke En ze dacht aan Siemken, dat goede Siemken. -O ze voelde 't wel, Siemken zou ze nooit meer kunnen vergeten Gansch den avond, ja zelfs een gedeelte van den nacht bleef Mimi mijmeren over de mogelijkheid den Zomer in Sparrebeke te kunnen doorbrengen. O dat zou een heerlijkheid zijn. Hoe zou ze overvloedig genieten van de weelde en schatten, waarmeê de rijke Bra- bantsche gouwen liggen getooid, als het oogstfeest nadert. Zon lucht bloemen en groen gansch de natuur met haar wissellen- den rijkdom en kleurenpracht, zou daarvoor haar open liggen. En ze mocht daarvan ge nieten vrij en blij, als de vogeltjes die over de velden slieren en hun leute uitschallen in schaterende liedjes. Ze zou daar loopen kort gerokt, licht ge blokt, in simpele katoenen kleertjes, eenvou J dig zooals het buitenmeisje past. Hoe on j noozel Rozeken toch was om zich tusschen - die hooge huizen in Brussel te komen j opsluiten. Brussel j Ze haatte die stad en. begreep niet hoe moeders kleintjes ONZE OPROEP. Het feest van den grooten kindervriend nadert ras. Hoeveel hand jes gaan reeds omhoog 's avonds, sniee- kend naar St Niklaas om eene schoone pop, een groot paard en veel groote koeken en pakken cho colat. Hoeveel hooren de bede hunner met tranen in d'oogen en weemoed in 't hart omdat ze weten dat St Niklaas niet veel brengen zal naar hunne kindertjes, omdat vader niet veel wint en omdat er reeds zoo moet gespaard «orden om het noodi- ge aan eten en kleederen te koopen voor de kinders. We leven wel in een tijd van veel geldverteer, maar gaat eens zien in de werkersgezinnen die hun kristelijken plicht vervullen en waar een bende kleinen zijn. Ik was onlangs bij een vader van 7 kleinen waarvan het oudste i3 jaar: 8 dagen naren hadden ze brood ge- öten, meest droog koffie en water was hun overige voedsel en de vrouw had bevel van den geneesheer haar kloek te onderhouden. Eene moeder schreef onze deze week Reeds verleden jaar heb ik mij op weg gesteld om voor onze vier kinderen eene St Niklaas te vragen en toen ik uwe deur voorbijkwam durfde ik niet binnenkomen, 'k Peis- de «'e zullen te jarent misschien zeil iets kunnen koopen en integendeel Gij weet zoowel als ik dat kinders kweeken, den dag van vandaag ge weldig kostelijk is, en met eene win ning van i5 Ir. daags en 4 kinders, en als het God belieft een vijfde voor dat het nieuwjaar is, kunt ge wel denken dat men mag kontent zijn als men ze kan hun buikske vol geven, ver van hun wat te koopen voor St Niklaas, hetgeen een moederhert doet bloe den En zoo is de hulpkreet in vele werkersgezinnen. Hoeveel zullen we er dit jaar kun nen helpen? Dit hangt van U af beste lezers We kregen veel vragen om een St Niklaasgeschenkje meest vraagt men kleedjes, dekking voor den kou den winter, sjarpen; dat komt in een werkersgezin zoo goed te pas... en het moet niet nieuw zijn, Mijnheere, zei ons Zaterdag een vader van 5 kleinen die alle dage 3 uren ver moei om te werken, mijn vrouw kan goed naaien en van oud nieuw maken Vol hoop op goed onthaal, doen we hier onzen laatster) dringenden oproep aan de beter bedeelden en komen we hulp en steun vragen. Helpt de kinders gelukkig maken een kindje zien weenen oriidat St Ni klaas niets bracht is toch zoo pijnlijk iets. Helpt ons Ouders en Kinders ge lukkig maken en de kleine h-mdjes zullen dan samengevouwen St Niklaas bedanken en hun dankgebed zal U een heiligen troost zijn en eene hulp Gods want God «'eerstaat niet aan de bede der kinders en hun dankge bed zal U en uwe kinders ten bate komen. Mogen we vragen alle giften, klee deren, snoeperijen, geld ons te willen inzenden tegen 3on November; ten onzen bureele of te storten op onze postcheckrekening nr i5.570. En dank bij voorbaat. De Poperinghenaar. Ontslag der Regeering Jaspar. De ministers hebben Maandag na middag vergaderd. De heer de Broquc- ville, minister van Landsverdediging, heelt eene uiteenzetting gegeven over de kwestie der legerhervorming en namelijk over de \orming van de kaders, de dekking, de verdediging van de grenzen en de militaire dienst tijd. M. de Broqueville is tot het besluit gekomen dat het onmogelijk was een wetsontwerp in te dienen op de geheele omvorming van het leger, den militai ren diensttijd inbegrepen, waarover al de Ministers akkoord zouden kun nen gaan. Daarom stelde hij voor hel vraagstuk naar eene bijzonder ge mengde commissie te verzenden van den aard van de commissie, welke in 1920 een dergelijke studie heeft ge maakt. Daar evenwel de Socialistische Ministers niet akkoord gingen hier over, heeft het geheele Ministerie zijn gezamentlijk ontslag ingediend. Mi nister Jasjiar werd door den Koning verzocht een nieuwe Regeering samen te stellen. De Socialisten zullen geen deel meer maken van die nieuwe Regee ring. Denkelijk zullen de vier Socia listische Ministers vervangen worden door twee Liberalen en twee Christen- D< mocraten. Op dit oogenblik is zulks echter nog niet zeker. Zoo zou de Regeering bestaan uit geheel de Katholieke groep en de Liberale groep en tot eene Kamerontbinding zou er niet moeten overgegaan worden. Daar de Vlamingen even als de Christen-Democraten niet geheel te vreden zijn geweest over de eerste Regeering Jaspar, zal het erop aan komen eene juiste basis van overeen komst te leggen. Hier kunnen onvoor ziene moeilijkheden opdagen die het plan van M. Jaspar in de war zouden brengen. Het zijn niet de Socialisti sche Ministers maar wel de Sociali stische partij die aangestuurd heefl, opdat de Socialisten zich zouden terugtrekken uit de Regeering om als tegenpartij meer en beter een komen de kiesstrijd te kunnen bewerken. Buiten Minister Vandevelde hadden de Socialistische Ministers veel liever aan den regeeringstafel blijven aan zitten. De eerste Regeering Jaspar werd samengesteld op 19 Mei 1926 na tal van moeilijkheden. Deze Regeering nam bijzonderlijk het herstellen der geldelijké moeilijkheden van het Land ter harte en het ligt nog in een ieders geheugen op welke wijze het zich van deze taak gekweten heeft. M. Jaspar zal zich beieveren opdat de crisis spoedig tot een einde zou ko men want ons land kan zich nog de weelde niet getroosten eene lange regeeringloosheid te hebben. De Crisis opgelost. Dinsdag avond reeds werd de mi nistercrisis opgelost en het volgend ministerie samengesteld M. Jaspar (kath.), eerste minister en kolonies M. Houtart (kath.), financies; M. Baels (kath.), landbouw en open bare werken M. de Broqueville (kath.J, landsverde- diging M. Heyman (christ.-dem.), nijverheid en arbeid M. Carnoy (christ.-dem.), binnen land M. Hymans (lib.), buitenland M. Janson (lib justicie M. Vauthier(lib.kunst-wetenschap M. Lippens (lib.), spoorwegen. M. Poullet zou voorzitter van de Kamer worden. Om te bewijzen... Dr Brutsaert, Kamerlid,-is spreke lijk VOOR IEDEREEN Te Poperinghe, in zijn huis, 's mor gens, den Maandag en Vrijdag. Te Yper, den le en 3e Zaterdag der maand, van q 1/2 tot 12 uur, in den Katholieken Kring. TeWervick, den 2e Zaterdag der maand, van 9 1/2 tot 12 uur, in Het Kapitel KRISTENE SOCIALE WERKEN VOLKSHUIS POPERINGHE Ruim 200 prijzen ter waarde van 25.000 fr. fr. voor een boekje van 5 loten met kosteloozen /omslatp 1 fr. het LOTEN OVERAL TE VERKRIJGEN. biljet. menschen van den buiten, die ook elders hun brood konden verdienen, daar hun leven wilden sluiten in dat geroezemoes en gejoeg- jach van koortsige drukte en beweging. Zoo dacht Mimi, maar als ze diep, heel diep in haar hartje had willen peilen, zou ze toen wel tot de slotsom zijn gekomen, dat zij nu zoo met Sparrebeke dweepte, omdat er een Siemken woonde... en dat Rozeken Brussel verlangde, omdat ze dan korter bij Etienne zou zijn Ja ja het minnegodje speelt soms aardige toeren aan dezen die in zijn netten zijn ver ward geraakt Den volgenden morgen trok Polydoor naar Sparrebeke. Rozeken had juist gedaan met eten toen hij binnentrad. Ze schrok, maar herstelde zich spoedig, als ze zag dat hij goedgeluimd was- Zoo. zoo, meisken, zei hij na zijn nicht omhelsd te hebben, wat heb ik gehoord Ge gaat dan toch uw doening verkoopen Ja, nonkel. En ge zijt bij den notaris geweest Rozeken knikte. Hewel, ging Polydoor voort, wat zoudt ge er van zeggen, als ik u eens vroeg alles uit ter hand te koopen Alles vroeg Rozeken, die voor haar oom nu wat eten aan 't gereed maken was alles, het land ook Alles. Om 't voort te verhuren Neen, om zelf met de gansche familie in Sparrebeke te komen wonen. Met de gansche familie riep Rozeken verbaasd uit, met de gansch familie? Ze dacht aan Etienne maar durfde niets bepaalds vragen Polydoor die echter van de gansche zaak op de hoogte was, vermoedde wel wat erin 't gedacht van zijn nichte omging. Ja. herhaalde hij, met de gansche fami lie, maar wat we met Etienne zullen doen, dat weet ik nog niet goed Rozeken keek hem aan. De Socialisten gebaren zich ge krenkt wanneer er beweerd wordt üat ze tegen den Godsdienst zijn. De waaiheid is en blijft steeds lastig om hooren. In de zitting van 14 November van den Yperschen Gemeenteraad werd een brief afgelezen waarbtj de Katho lieke standen, de Werklieden, de Boe ren en de Middenstanders vragen dal de stad Yper aan het Heilig Hart zou toegewijd worden. Om te bewijzen dat de Socialisten niet tegen den Godsdienst zijn stelde M. Missiaen, socialistisch Gemeente raadslid en Volksvertegenwoordiger het tegenvoorstel van de stad op te dragen aan de Wereldvrede Welke comedie de Socialisten spe len in zake wereldvrede hebben wij vroeger eens uiteengezet. En ho< onze Socialisten de Wereldvrede wi'-'en Hout, len gebruiken bij het bestrijden onzer tesschen diep-godsdienstige gevoelens zullen wij uit eene latere zitting van den Ge meenteraad van Yper vernemen Senator Mgr Deploige overleden. Mgr Deploige, Senator van Tonge ren is Zaterdag schielijk overleden. Hij was slecht 59 jaar oud. Mgr Deploige was Hoogleeraar aan de Katholieke Hoogeschool van Leu ven. Na eene loopbaan als advokaat vervuld te hebben, werd Hij Priester, Eerst leeraar bij de Rechtsfaculteit benoemde Mgr Mercier hem in 1906 tot zijn opvolger voor het Voorzitter schap van het Instituut voor Wijsbe geerte. Hij maakte deel uit van den Senaat vanal 18 September 1923 en was Mgr Keesen opgevolgd. Mgr Deploige was een buitenge woon groot geleerde en een sterke werker op veelerlei gebied. Onder den oorlog stichtte Hij in 1917 te Lourdes een Thuis voor sol daten dat ruim 42 duizend soldaten heelt geherbergd. Zijn overlijden is een groot verlies voor de Hoogeschool van Leuven en voor de Katholieke Vlamingen van imburg, die nog zooveel goeds mochten verhopen van zijn deugd, zijn beleid, zijn wijsheid en zijn \v< - tenschap. De Perequatie Wij zijn volop in het tijdperk der loonregelingen. Al is daarvan nu nog geen volle zekerheid te krijgen toch weten we reeds er het een en het an der van. Het is het index-cijfer dat in aan merking zal genomen worden bij het aststellen der nieuwe wedden. Het mobiel gedeelte zal wegvallen maai de nieuwe wedden zullen herzien worden moest het index-cijfer in hoo- ger mate klimmen en het leven veel duurder worden. Zoo ten minste wordt het beloofd. De familievergoeoing voor het eer ste en het tweede kind zal wegvallen. Deze maatregel valt geenszins 111 de smaak der bedienden, daar men een jopggezel zal gelijkstellen aan een huisvader met twee kinderen Er wordt echter voorgehouden dat de berekening zoodanig zal gemaakt zijn dat de wedde van een huisvader met twee kinderen als voldoende zal zijn en tot basis zal dienen 'k Zou 't willen zien, zei de blinde. Afwachten is nog- eens de boodschap. Het nieuw perequatie-plan zal aan de Regeering eene som van 225 milli oen kosten. Bij de Spoorweg-maat schappij zal zij 45 millioen bedragen wat te zamen 270 millioen uitmaakt. De Regeering is van zin binnen kort het wetsvoorstel neer te leggen dat de wedde moet regelen voor de Onder wijzers, de Priesters en de Rechters. Het valt te voorzien dat, eens de cijfers der Regeering zullen gekend zijn, daar geene verandering zal mo gen aangebracht worden. Dat is ook een soort dictatorschap, maar onder een anderen vorm. De Landpacht. In de Kamer hadden de Socialisten met de medehulp van eenige Libera len, bepaald dat elke landpacht moest afgesloten zijn voor negen jaar. Nu is de Senaat aan het bespreken dezer wet. Donderdag heeft de Se naat met 79 stemmen fKath. en Lib.) tegen 5y (Socialisten) en 1 onthouding (Liberaal) de pacht van negen jaar verworpen. Thans is er bepaald dat de pacht van een landeigendom gesloten wordt vooreen termijn van ten minste drie jaren, niettegenstaande elk strijdig beding of gebruik. Wanneer partijen den duur van de pacht niet hebben vastgesteld, is deze gesloten voor drie iaren. Om geen verwarring te hebben heeft M. Boudouin (Liberaal) eene bepa ling doen bijvoegen waarbij er pach ten mogen afgesloten worden voor meer dan driejaar, maar in geen ge val voor min. Door deze uitgebrachte stemming en verandei ing aan het wetsontwerp door de Kamer aangenomen zal de pachtwet opnieuw door de Kamer moeten besproken worden. Haar lij- di nsweg is nog niet ten inde. Er valt op te merken dat in den Se naat alle Liberalen op één na, gestemd hebben met de Katholieken op de pacht van drie jaar, wijl verschillige Liberalen in de Kamer gestemd heb ben met de Socialisten voor de negen jaar. Guido. NUTTIGE GESCHENKEN Z VOOR St NIKLAAS KERSTDAG - NIEUWJAAR. Stereoscope met zichten, Vulpennen, werk-druk-schilder- enpasserdoozen, Albums voor timbers en postkaarten, Groote keus van Spreuken in Koper Muziek- Brief- en Boeken- Leesboeken, Schilderboe ken, enz. Te verkrijgen ter drukkerij van De Poperinghenaar hij aan 't leeren is, want dan komt er van de studie niets terecht. Laat eens zien, hij moet als alles wel gaat, nog vier of vijf jaar doen Dus nog al aen tijd om op de meiskens te denken. Mimi heeft alles verteld, meende Roze ken, en in haar eigen verwenschte ze haar nicht, die den expresbrief gezien had. Het eten stond nu op tatel en zonder com plimenten schoof nonkel Polydoor bij Maar terwijl hij bezig was met dén inwendigen mensch te verzorgen, hield hij Rozeken in t oog. Hij wilde het fijne van gansch de historie kennen. Hewel, wat is uw gedacht daarvan, norschte hij uit. Van wat, nonkel Wel van Etienne. Heb ik geen gelijk te zeggen dat hij nog op geen vrouwvolk moet denken. t Is misschien beter dat hij serieus ver keert, dan dat hij vandaag hier en morgen op een ander zou loopen Serieus verkeeren Ja, daar zegt ge iets goeds, serieus verkeeren Maar dat is voor' studenten nogal moeilijk, zulle. Die kerels houden er aan met 't vrouwvolk een beetje te leuren Ik ken die snaken- Daar zijn er toch ook wel die 't serieus ophebben, meende Rozeken. Weinig, meisken En wat Etienne be treft, tot hiertoe heeft hij volgens mijn goes ting een beetje te veel van t leven geprofi teerd De schuld is er aan van zijne moeder. Ge weet't is mijn zoon niet. 'tis de jongen van tante Clothilde's eersten man Pitje La- merlet, Hewel, Elienne is lijk zijn vader in den tijd was. Hij ook houdt van drinken, 'k Begrijp., studenten nemen een goeden pot, maar het mag niet blijven duren. Daarom gaan we ne keer met den groven borstel wer ken al moest ik Etienne aan een korten snoer leggen. Wat zijt ge dan van zin waagde Roze- I ken te vragen I 'k Zei het daar juist, we weten 't nog niet 1 percies. Maar ik zou hem nog wel ergens zicht kreeg. Etienne weg uit Brussel. Neen 1 moeder ruw en onbeschoft geantwoord. Neen 1 dat mocht niet. En toch wat kon zij Als zijn stiefvader thuis was hield het doen als nonkel Polydoor het nu zoo wilde zoontje zich rustig en stil, want hij wist bij Ze zag het wel. Allen spanden ze samen ondervinding, dat papa Polydoor stalen om haar van den jongen student te verwij 1 spieren in de handen had en daarmee maak- deren. te hij liefst geen kennis. Nu echter had hij Maar dat zou zoo gemakkelijk niet gaan. van zijn stiefvader niets te vreezen. Deze was ha neen. En om te beginnen ging ze haar huis immers naar Sparrebeke. en land niet aan nonkel Polydoor verkoopen. 1 De student ging dan ook als een echte Publiek zou alles gaan. Hij kon dan maai herriemaker te keer Hij sloeg met de vuist hoogen percies als een ander. j op de talel, vloekte en dreigde, en schreeuw- Er lag een kwaden trek om haar fijne lip-1 de dat hij nu lang genoeg ais een kind was pen en het was met uitdagende oogen dat ze behandeld. geld, of ik pak het, De jongen loopt met iets in zijn kop, I anders in een hoogeschool steken. Te Leu- ging hij voort't vrouwvolk, peins ik. en ven of Gent Brussel deugt niet voor hem. daar moet hij nog niet meebeginnen, zoolang 't Was Rozeken of ze een klets in 't aange- naar haar nonkel opzag, toen deze weer Geld, geef over de verkooping begon. 1 brulde hij. Hewel, polste Polydoor, hebt ge er al j Tweemaal was hij reeds naar de winkel eens over nagedacht wat gij voor gansch j schuif geloopen, maar deze zat op sloten jmadame Clothilde droeg de sleutels op zak. De weigering maakte hem nog woedender. In zijn drift had hij een van de postuurkens van de piano geworpen en wellicht zou hij nog andere heldendaden hebben uitgevoerd, als hij op dat zelfde oogenblik niet door een kloeke vuist in den nek was gegrepen en zoo duchtig over en weer werd geschud dat hem groen en geel schemerde voor de oogen. Dadelijk daarop regende het kletsen rond zijn ooren en als hij eindelpk weggevlucht in een hoeks ken kon opzien, zag hij zijn stief vader voor zich staan. Ha 't is zoo dat ge hier uwe wetten stelt als ik weg ben, riep Polydoor woedend uit, terwijl hij tot een nieuwe afstraffiing ge reed de zware vuist omhoog hield. Maar moeder en zuster hielden den verhol- gen man nu tegen en het zoontje maakte van de gelegenheid gebruik om met hangende pootjes en een van pijn suizende kop naar zijn kamer te klimmen. Groot was echter de verwondering van Mimi, toen ze 's anderendaags 's morgans bij t kloppen op de deur van Etjeune's kar er geen antwoord kreeg. Hij heeft gisteren te veel gedronken, meende het meisje, daarmee slaapt hij zoo vast Een uur later ging ze terug, doch oven ils straks was het kloppen te verg' cis. ('t Vervolgt). uwen eigendom zoudt vragen 'k Verkoop het niet uit ter hand, klonk het bitsig. Verrast keek haar nonkel op. Ja, bezie memaar, vinnigde Rozeken, ik ben niet deftig genoeg hé voor Etienne, ik ben maar een meisken van den buiten en hij zou iemand uit de stad moeten trouwen, '11 mamzei volgens de goesting van tante Clot hilde- En nu zou ik mijn eigen een strop aan den hals moeten doen, bedankt zulle. Ik be gin klaar te zien in dat spel. Ze viel op den stoel neer en zoo met het hoofd in de handen begon ze te snikken. 't Gaat hier mis, dacht Polydoor, we zullen voorloopig maar niet meer over de verkooping spreken. Morgen komt ze wellicht tot betere ge dachten. Maar de man had het misop. Rozeken wilde haren kop uitwerken. Nonkel Poly door kon 's anderendaags onverrichter zake naar huis terugkeeren. Toen hij in de Stoofstraat aanlandde, was het daar ook een spektakel van belang Etienne was met verscheidene vrienden op den bol geweest. Half dronken kw rn hij nu zijn moeder om centen lastig vallen Maar madame Clothilde in plaats van af te doppen, j had haar veelbelovend zoontje eens ferm de I waarheid gezegd. De student vond dit alles behalve aange naam en h id op iie vermaningen van zijn

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1927 | | pagina 1