HANDELSBANK FONDSENEANK - NOORDSTAR - s s 300 MILLIOEB 8 30 CENTIEMEN. 26 JAAR. - N' 18. FEESTDAGEN DER WEEK. MEI - BLOEIMAAND. ILlijze lu oord en Rerum MoVaram ItiHUliDIGIffG van hit GEDENKTEEKEN te SLensiraete Bezo k aan het IJzermonument te Diksmude S MAAKT DEEL VAN DE GROEP ter» der gi'Oïtsla Kapitaal -eoncentratks van hst Vlaamsche land cn ve rissenwöcrdigt ruim i 8 3 I S 8 ZONDAG 5 MEI 1929. Abonnementsprijs per Jaar: Ia Suds 14 ft. Ia '8 Laadi 16 Ir. (per post; Fraakrijki X6 fir. Cpago S3 fr. And*ra landen 54 fir. TARIEF, gjsiao BtricktsKi 1 ft. per reek; minimumprijs oer inlassching4 fr. Posta'oonnenten in Belgie die van woonst I Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken. Wie inlichtingen begeert over aankondi- veranderen, moeten dit aangeven in 't post- gingen, wordt verzocht een postzegel voor bureel dat hun bedrnnt, en met aan ons, Telefoon N' f. Uitgever t SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck N' 15.578. antwoord_bij z.jn schrijven te voegen. Alle annoncen zljs vooraf te betalen en moeten tegen dea Donderdag noes ingezonden wordes Kleine berichten tegen den Vrijdag noes. TARIEF. N otarieele V erkoop inges 66 cent. per gewone regel Annoncen. Prijzen op aanvrat»" 5 Z Vocem. H. Pius V, p. H. Britonus, b. <5 M Kruisdag. H. Domintanus, bis. 7 D Kruisdag. H. Stanislas, bis en mart. 8W Kruisdag. Versch. van den H. Micnaël. 9 D O. H. HEMELVAART. H Gregorius. 10 V H. Antonius, bis. H. Job, profeet. 11 Z H. Francisc. Hiron., bel. H. Beatrix. aREBssasaKiiasiÉ&sssgasBBSERaaBn Het is een feit dat met de Kiezing het een plicht is voor Katholieken enkel voor katholieke lijsten te stem men. W ie voor Nationalisten, Liberalen, Socialisten of Communisten stemt blijft aan zijn plicht van katholiek en van vlaamschgezinde te kort. Hier komen de Nationalisten op als katholieken elders niet, onder ander in Oost-Y laanderen en Antwerpen daar gaan ze samen met vrijzinnigen. Dit zijn punten die nu te overwegen zijn. Moet het dan verwonderen, dat wij len bodewijk Dosfel destijds in het Vlaamsche Land aan de Katholieke Ylaamsch-Nationalisten den volgenden raad gaf «In den Katholieken Y'laamschen Nationalist kan men in abstracter den katholiek en den nationalist onderscheiden, doch in concreto niet. Hij heeft maar ééne ziel, maar één wil, maar één stembriefje Zijn beslissing' is ondeelbaar en moet geleid worden naar een sterken motief. In katholiek opzicht staat de ka- tholieke partij, alles saam ?eno- men, dichter bij het katholicisme dan om het even welke andere. Dat moet den doorslag geven, hoe ook het hart bloeden mocht, wat een zwaar en pijnlijk offer het ook is niet te stemmen voor een partij. die in-godsdienstig opzicht niet be- paald vijandig is en in VI. natio naai opzicht een vokloender pro- gramma heeft. Ken katholiek moet toch het offer gewoon zijn aan het eenig noodzakelijke Verplicht de eerlijkheid niet ten andere-te erkennen, .dat o.uder de drie groote partijen de 'kathdheké die het minst ver verwijderd staat van het Roomsche ideaal ook in Vlaamsch opzicht alhoe- wel hoegenaamd niet voldoende de minst slechte is, zoodat iedere betrekkelijke, evenredige verster- king van haar tegenpartijen, ook in Vlaamsch opzicht, uiterst na- deelig worden zou. Wij geven deze wijze woorden, ge schreven door iemand, die boven alle verdenking staat, ter overweging aan deze Katholieke Ylaamsch-Nationalis ten, die nog nuchter en zelfstandig kunnen denken. SEBBBBBSUBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBI Op 15 Mei 1891 liet Z. H. Paus Leo XIII een wereklbrief verschijnen over den toestand cler werklieden. Rerum Novarum dat waren de eer ste woorden van dien brief. Deze richtte zich tot werkgevers en werknemers en gaf elk de noodige aanwijzingen om beter verstandhou ding tusschen de klassen te brengen en beter levensvoorwaarden voor de wer kers te bekomen. Kr wordt gewezen op élks plichten en elks rechten en de oplossing gezocht in menschlievend- heid en eerlijke rechtveerdigheid. Al de katholieken der wereld houden dit als een heugelijk feit en herdenken jaarlijks op 15 Ylei de verjaring van het verschijnen van dien wereldbe roemder! brief. Om de groote beteekenis van dit schrijven en ook om'de heerlijke ge volgen ervan, heeft het Algemeen Christen Vakverbond van Belgie be slist elk jaar, rond 15 Mei, een Rerum Novarumfeest in te richten. Dit feest heeft dit jaar op vele plaatsen, ook te Poperinghe, plaats" op O. H. Hemel vaart, op 9 Mei aanstaande. Op dien dag worden er zoowat over al godsdienstige plechtigheden, betoo gingen, bijeenkomsten en vergaderin gen gehouden. Rerum Novarum werd niet uit sluitend voor de werklieden geschre ven. Al wie geen werkman is kan er menige lessen en nuttige raadgevingen in vinden. Om die reden en ook uit sympathie voor den georganiseerden Christen Werkersstand, sluiten zich gewoonlijk bij deze plechtigheden per suiien aan, die eigenlijk niet tot den werkersstand behoor en. Het R e r u m-No va r u m - feest weze een hulde aan Z. H. Leo XI11, den Paus cler Werklieden, en ook een hul de aan al wie zich bekommert en me degewrocht heeft tot het inrichten van de maatschappij op christelijken grondslag. Het woord van den grooten heeft, Goddank, niet geklonken m de woestijn. De werklieden, de christene werklieden hebben zich dankbaar ge- Kond. Met een geest van opoffering die te bewonderen is, met een taai ge duld en met ijzeren koppigheid hebben zij handen uit de mouwen gestoken om onzen christen werkliedenstand in te richten naar den geest en de letter van Rerum Novarum, en nieeteen naar den wcnsch van Z. H. den Paus. Beziet nu maar eens die machtige vereenigingen van christene werklieden die alom tot stand gekomen zijn. Onderzoekt maar eens van dichtbij de prachtige inrich ting van het Christe Vakverbond met al zijn vertakkingen. Gij, menschen van jaren, vergelijkt eens den toestand der werklieden van over 40 jaar met dezen van nu. misschien kunt gij het verschil aan uw eigenzelf gevoelen, 't Is zekerlijk .groot. En dat is,, om andere vereenigingen om hetgeen zij gedaan hebben niet te naar te spreken, toch grootelijks aan Rerum Nova- rum liet woord van Z. H. den l'aus, te danken. Ja. het zaad, dat over 38 jaar te Ro me uitgestrooid werd, is gekiemd tot kloeke planten. Het is gij, werklieden, die thans de vruchten ervan oogst. Daarom is het' maar juist en redelijk- dat alle werklieden en in het hijzonder alle christene werklieden een heilige, dankbare vereering gevoelen voor den Paus van Rerum Novarum, voor Z. H. Leo XIII. K,n toch! Ja, het is jammer zulks hij het Rerum Novarum feest te moeten zeggen, toch heeft de Pauselijke We reklbrief groote vijanden: deze die hem bestrijden, deze die hem niet ken nen en deze die hem vervalschen. Dat de Socialisten Rerum Xovarum een kwaad hart toedragen en hem be strijden, dat valt nogal te begrijpen. Het eerste deel van Rerum Novarum bewijst wijd en breed hoe de oplossing- van het vraagstuk niet moet gezocht worden bij de Socialisten. De Socialis ten gevoelen de kracht van het zware wapen dat uit Rome over hen gekomen is en dat vroeg of laat hen noodge dwongen zal neervellen. Wat min verstaanbaar en meer lie droevend is, dat is het niet kennen, de groote onwetendheid en onverschillig heid van vele christene, katholieke menschen tegenover Rerum Xovarum. Daarbij komt nog dat zulks gemakke lijk tot vijandelijkheid overslaat. Christene Werklieden, de Paus spreekt in zijn Wereldbrief over uw rechten, uw recht van vereeniging, ar beidsloon en arbeidsduur, enz. I)ie kent gij misschien. Maai" kent gij Kok uwe plichten die Rerum Novarum u voor schrijft? Uw godsdienstplichten, uw maatschappelijke plicht van deel te maken van christene vereenigingen, uwe beroepsplichten in betrek met uw patroon, uw wérk, enz. die zoudt gij toch ook moeten kennen. Bazen, patroons en al wie in de christene maatschappij een rol te ver vullen heeft, aan allen schrijft de Paus klaar en duidelijk, met zachte worden, de plichten voor die hij te onderhouden heeft, om den naam van Christen waardig te kunnen dragen. Hoe dikwijl worden de christene werkliedeninrichtingen niet verkeerd beoordeeld en dat juist bij gemis aan kennis van Rerum Novarum. Weten de menschen die met misprijzen of met minachting over de christene werklie- denorganisaties spreken, dat zij mis doen en den stel li gen wil van Christus Plaatsvervanger dwarsboomen. Hoe dikwijls worden onze christene werk lieden niet samen in een zak gestoken met Socialisten en Communisten. En men klopt er op dat het stuift en. ja, dan meent men dat het vaderland ge red is. Zou het de plicht niet zijn van al wie eenige leiding in de Maatschappij wil nemen, eens grondig en zoo nauw keurig mogelijk den wereldbrief Re rum Xovarum te onderzoeken? De uitslag zou de moeite loonen. De derde vijanden van Rerum No varum zijn dezen die den wereldbrief vervalschen. M ie de werklieden in organisaties vereenigen en zulks doen buiten de Kerkel. Overheid om en tegen hunnen wil in en daarbij zeggen dat zij op Re rum Novarum steunen, welnu die ple gen eenvoudig aanslag op Rerum No varu m. In het eerste deel dat spreekt over de taak der Individuen, handelende over cle inrichting en werking der ar beidersvereenigingen spreekt Z. H. Mus, Het gedenkteeken. gewrocht door den beeldhouwer Maxime Real del Sarte en den bouwkundige Robert Rourin. Het verwekt in heel zijn afgrij selijkheid den stikgasoorlog en bestaat in een groote granieten zuil, op wier voorzijde een soldat tegen een kruis staat aangeleund; hij heeft zijn keel met heide handen omgrepen en is ten prooi aan verstikking. Onder hem lig gen twee soldaten hijgend snakkend aar adem, stervend, vergiftigd door de doodende gassen. Generaal Gouraud, militaire gouver- Daarna voerde de heer cle Brocoue- neur van Parijs, vertegenwoordigde ville, minister van Land verdediging, het Kransch gouvernement en hield het woord in het Kransch en in liet daarbij een roerende aanspraak, waar- Vlaamsch. in hij den slag van Steenstraete her- Veel volk woonde de indrukwekken- dacht en wees op de oiepé beteekenis de plechtigheid hij en tal van Kransche van het monument, en op zijne beurt en Belgische militaire en burgediike zijn vloek uitsprak voor dergelijk overheden waren aanwezig. Ken macht oorlogsmiddel als de giftgassen zijn, van bloemen werd voor het monument dat menschen aanvalt zonder verweet: opgestapeld. Ten slotte defileerden de en dat, eens den oorlog gedaan, nog deelnemende maatschappijen en het steeds traag moorden bedrijft. volk. ESHBBBBBSBflBBBSaBBSIBlIHflBBRBBBftBBilMBBSBBBflBBBHBBBflHBHBBflBflBII Zondag namiddag had te Steenstrae te cle inhuldiging plaats van het ge denkteeken opgericht ter nagedachte nis der slachtoffers van den eersten duitschen aanval hij middel van s;ik- gassen. We gaven verleden week het ge schiedkundig overzicht dier gruwelijke dagen van 22n April tot 4p Mei Pd 5, alsook programma der feestelijkhe den, van Zondag. Veel frausche oud s. rijders, tot uit het diepste van Krankrijk waren afge komen en eene afdeeling fransch voet volk en een fransch muziek, henevens een belgisch luisterden flink het feest op. Z. M. de Koning had voorgenomen deze inhuldiging'bij te wonen, doch <»p het laatste oogenblik was hij door on passelijkheid belet en moest zich laten vervangen door zijn stafofficier, ge neraal' Swagers. se he Generaals, onder ander lége rover ste Talrijke ander belgi- waren ook aanwezig, generaal De Ceuninck, der belgische afdeeling die in 1915 rond Steenstraete was Uit de streek was cle toeloop ook groot. Xa.een gebed door den Eerw. Heer Barrandon, krijgsaalmoezenier vin cle 155' fransche legerafdeeling, warden de tragische dagen van April-Mei 1915 herinnerd door M Héricourt, Voor zitter van het inrichtend komiteit Xa: plechtige wijding van het ge denkteeken door K. P. Barrandon, nam de heer Pecceu, burgemeester van Zuydschoote op wiens grondgebied het gedenkteeken staat dit in bewa ring en sprak hiérbij volgende rede die door alle aanwezigen juicht werd. uit hevig toege- De wijding van het Gedenkteeken door E. H. BARRANDON De Burgemeester van Zuydschoote, M. PECCEU, tijdens zijn aanspraak. Leo XIII klaar genoeg om zich te doen verstaan. Het is echter duidelijk, dat men naar de godsdienstige en zedelijke ver volmaking als naar het voornaamste doel moet streven, en dat door dit doel de geheele inrichting der vereenigin gen moet worden beheerscht. Anders zouden zij ontaarden tot een ander karakter, en zouden zij niet veel beter zijn dan dat soort va-n vereenigingen, hetwelk met den godsdienst in het ge heel geen rekening pleegt te houden. Gevoelen degenen, die zich aan het hoofd stellen dezer nieuwere wek lie den vereeniging, zich sterk genoeg om aan de werklieden de godsdienstige en zedelijke vervolmaking te schenken waarvan Rerum Novarum spreekt? En dat zonder de hulp van geestelijke raadgevers?'Of zouden de Bisschop pen bij twee geheel verschillende groe pen afgeveerdigden moeten benoe- (Vervolg 2e blad, boven Pol. Overz.) Generaal COURRAUD aan 't woord. Aan het Komiteit der Oud-Strijders van het 418" regiment Fransch Voetvolk. Mijnheer de Voorzitter, M ijnheeren, In tegenwoordigheid van den Af gevaardigde van Z. M, den Koning uer jiclgyn dien we hier onze hulde en onwrikbare trouw betuigen en in tegenwoordigheid van gene raal Gourraud die onze gevoelens van bewondering gelieve te aanvaar den, gaan wij, Burgemeester, Sche penen en Gemeenteraadsleden van /.uydschote, in naam der Gemeente, de plechtige verbintenis aan, te wa ken over de bescherming en het onderhoud van dit gedenkteeken, opgericht ter eere van de eerste slachtoffers der Duitsche aanvallen met stikgassen, ter eere van al de soldaten zoowel Fransche als Bel gische die bezweken in den roem rijken slag van Steenstraete-Lizerne en ter eere in 't bijzonder van de gesneuvelden van het 418e regiment kransch voetvolk dat hier ter plaats den eersten schok te verduren had in die akelige en verwoede duitsche aanvallen. Dit prachtig gedenktee ken waarop cle beeldhouwer M. Real del Sarte, met de medewerking van bouwmeester M. Bourin het vrij makend offer van onze heldhaftige soldaten zoo levendig-waar beeft voorgesteld met het in verhand te stellen met het heilig teeken onzer verlossing, zal voor ons en onze na komelingen een treffende les blijven van moed, zelfopoffering en vader landsliefde. Mijnheeren, wij zijn U van harte dankbaar dit gedenkteeken te heb ben opgetrokken op het grondge bied van onze gemeente. Al de Zuydschotenaren zullen het met eerbied bejegenen en 's avonds als ze. in hun heropgebouwde haard steden een gebed prevelen voor hun dierbare afgestorvenen, zullen zij ook de dooden van Steenstraete in dachtig' zijn, alsmede die van Het Wit Kruiscn van den beruchte» Redan en den grooten veldheer Foch die toen waakte over het lot ei de vrijheid van dit Vlaamsch ge west dat hij lief had. Mijnheeren. nog een woord enkel, om in den Heer Graaf de St Saud, al de weldoeners onzer vluchtelin gen te groeten en te bedanken. Tal rijk zijn cle familien uit Zuydschote en omliggende, die in Frankrijk tij dens de rampspoedige oorlogsjaren milde gastvrijheid en een eerlijk bestaan gevondeiv. hebben. Aan al die weldoeners onze welgemeende dank. Nam. den Gemeeutcr. v. Zuydschote De Burgemeester: Rcmi PECCU. Het inrichtingskomiteit cler Jaar- lijksche Vlaamsche Bedevaart naar den Ijzer had Zaterdag de heeren juryleden, de technische raad, komi- teitsleden en de persleden uitgenoo- digd tot eene bijzondere samenkomst, om belangrijke bijzonderheden te ver- nemci} en enkele zaken van onderge schikt belang te regelen, in verband met cle voltooiing van het 1 Jzemonn- ment van Heldenhulde te Diksmttide. Deze samenkomst nam aanvang met een lunch, in het gasthof Casino te Dixmuide. Tijdens deze werd het woord geno men door M. Juliaan Platteau, om eerst de afwezigheid te betreuren van zijn geliefden voorzitter van het Ko miteit, Dr Prof. Kr. Daels, die nauwe lijks is opgestaan uit eene zware ziek te en thans stilaan zijne bezigheden herneemt. Spreker brengt hulcle aan de aanwezige leden der pers, die het komiteit onschatbare diensten bewijst, in zijne zoo moeilijke als grootschc taak. Spreker brengt hulde aan M. La- gae, beeldhouwer, Van Ayerbeke, bouwkundige, De Bondt, ingenieur, Gebroeders I)e Tandt, ondernemers, Prof. Verdonck cn M. De Landt sheer, secretaris, om de onvermoeibare én blijvende medehulp bij het oprichten van den IJzertoren. Vooral M. De Landtsheer was het voorwerp eener geestdriftige toejuiching, omdat ieder een weet, dat in hem het grootschc ra@rwerk vereenigd is der gansche inrichting en ook omdat iedereen weet hoe hij zich steeds weet te onUrekkea aan de verdiende gelukwenschen. Spreker doet een dringende oproep opdat alle krachtinspanningen aange wend worden, ten einde het gansche voltrekken van den IJzertoren moge lijk te maken. Na het eetmaal werd een bezoek gebracht aan het IJzermonument, waarop de Leeuwenvlag, in den killen, snijdenden wind fladdert en bijwijlen zweept, (Zie Photo hierboven). De aanblik van deze reuzenmassa steen, reeds 35-40 meters hoog. is som ber, indrukwekkend en machtig in zijn eenvoud. Door twee trappen komt men boven op den toren nu 'zijn er reeds 360 trappen in cle op- en nederdaling. 't Geheel is nu 36,50 m. hoog. De grondvesten zelf bevatten 12 kelder kamers. het gelijkvloers 10 gew.one kamers. In den IJzertoren zijn reeds 140 geredde heldphhulde-zerkjes en 4 leeuwenplaten ingemetseld. Zeven verdiepen zijn aangelegd, nog drie moeten er bijkomen. De totale hoogte moet 52 meter worden. De kruiskop zal voorzien zijn van galmgaten, om er later een bron zen klokke te hangen. Bij het beklimmen van den toren vindt men op elke verdieping eene ka mer, waar verschillende heldenhulde- zerkjes zijn ingemetseld. Bovenop den toren is het vergezicht eenig; heinde en ver ontwaard men de torentjes cler nieuwgebouwde kerkjes t"allen kant verspreid tusschen de rij ke weiden, over de kalme vlakten van het W'est-Ylaamsche. Kene bronzen klok, van meer dan 1 meter doorsnede bij de opening en 800 kilos wegende, zal, in het bovenste deel van den toren, dat een kruis zal vormen, gehangen worden. Daar on deraan, langs twee zijden, bronzen zoodat de klok normaal op galmgaten, IB H Intrede van Generaal Gourraud en Minister de Broqneville. 5 BBBBBBBBBBBBBBHBBBBBBBBBBBBBI a 3 8 J

HISTORISCHE KRANTEN

De Poperinghenaar (1904-1944) | 1929 | | pagina 1