lueienschsppeiijKe congressen
Wie draag! er es
ueraBiweereeliiUeid
Hsieiyuiiees! nsn Ouids eizeiie
Bil os Queuing der Handels» ie voer
ZONDAG 27 APRIL 1930.
WEEKBLAD 35 CENTIEMEN
27 JAAR. N' 17.
Notarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
Telefoon N' 9.
Uitgever i SAN3EN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck Nr 15.57®.
De JVIeimaand
DAVIDSFONDS.
POPERINGE.
Politiek OVetEsieht
MELOTTF
Ontroomers MELOTTE, N. V. J
Remicourt
Abonnementsprijs
per Jaar:
In Stad
In 't Land:
17 fr.
18 fr.
(per post)
Frankrijk
Congo
35 fr.
35 fr.!
Andere landen: 40 fr.S
TARIEF
Kleine Berichten:
1 fr. per reek
minimumprijs per
inlassching4 fr.
mwssmw
Postabonnenten in Belgie die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hun bedient, en niet aan one.
BTMMBgae&fiKg.g
Wie inlichtingen begeert over aankondi
gingen, wordt verzocht een postzegel voor
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
Aile annoncen sija
vooraf te betalea
en moeten tegen den
Donderdag noen
ingezonden worden
Kleine berichten
tegen den
Vrijdag noes.
TARIEF:
Notarieela
Verkoopingens
$9 cent.
per gewone regel.
Annon een:
Prijzen op aanvraag.
Beste der moeders, bij den aanvang uwer
maand komen wij u vereeren en hulde bie
den gelijk brave kinderen doen die hunne
moeder besteken op haren naamdag.
Het is vooral de Meimaand waarop wij
onze hoopvolle gedachten stellen tijdens de
onherbergzaamheid van den winter, als de
buiten zeer doet en de nachten dreigen aan
een te vriezen, zoo weinig dag schiet er
over. Dan doet zich uwe veelbelovende Mei
maand voor met overvloed van licht, met
levenwekkende winden die kracht en groei
brengen in de slapende zaden, en den hoorn
steken die de bloemen ontwekken doet.
Wam 't is vooral de maand der bloemen
degene die u is gewijd de maand van den
bekoorlijken buiten, die zijn gebied ter uwer
eer als een altaar tooit; de vogelen orgelen
u bekoorlijk tegen en de misten en de neve
len slaan op de vlucht bij de schichten der
zonne, die ze den ganschen dag doorboord.
En ais wij naar u opzien, staren wij op
uwen blauwen wolkenmantel waarmede gij
de heerlijkheden bergt die het menschenoog
niet bestemd zijn, en slechts mogen geno
ten met onze hoop en ons verlangen.
En 's avonds zijn er sterren op dezen man
tel gestikt en zingen de sterren met hun ver
rukkelijkheid, Gods macht en de glorie van
zijn ontzagelijk wezen.
Ook in de tempels is hét dan uwe maand,
tijd van innig verkeer, van zoete vertrouwe
lijkheid tusschen u en degenen die voelen
dat ge hunne Moeder zijt.
De bloemen sterven liever aan uwen voet
dan op hunnen stengel te blijven voortleven.
Ook hunne koninginne zijt ge Moeder, gij de
schoonste bloem die God in zijnen menschen-
gaard won. En och zoo weinig van uwe beel
dekens, langs de minst begane wegen ge
plaatst, blijven in die maand van bloemen
misdeeld.
En wat doet het deugd te midden de be
bloemde kerk u de bloemen van vereering
en liefde ie bieden die de rozenkrans ople
vert, die uwe litanie bevat, die besloten lig
gen in het eenvoudig Weesgegroetje dit ver-
geet-mij-nietje uit den christen bloemgaard,
die de ongelukkigen die hunne gebeden ver
gaten het langst bijblijft.
Uwe maand brenge zegen, veel zegen over
de zondige wereld, die de boete versmaadt
en het genot der wilde driften tot in het
zwartste van den nacht nastreeft, kalme
maagdelijkheid van den vroegen Meimorgen.
't Is nu den tijd om tot den hemel te sta
ren, om ons hart te openen voor Dengene
die Zijne wereld ten schoonste tooit voor
onzen blik. 't Is de tijd dat hij ons treft
door Zijn liefdegaven dat wij Hem treffen
moeten door ons berouw, minstens door
onzen goeden wil.
En vooral in deze maand vindt de afge
dwaalde eene zoo zoete voorspreekster, die
het medelijden aankleeft, om dat zij het meer
dan iemand heeft verdient. Want zij was niet
immer de maagd der rozen, zij is vooral de
moeder der doornen geweest.
Die haar aankleeft wordt geene wees, al
verloor hij ook zijne moeder vanaf zijne ge
boorte. Zij heeft altijd hare schoonste titels
gezocht in het minnen en het troosten. God
kende den schoot waarin hij het leven ont
ving en waarop Hij dood wilde rusten. Zelfs
voor Hem was het een moederschoot.
En daarom zingen wij U, Moeder, onze
vervoering toe, nu de jaarkrans ons een-en-
dertig dagen biedt, die u gewijd zijn, nu de
gansche strijdende kerk U op bijzondere wijze
aanroept en liefde betuigt, o gezegende on
der allen die ons na dit ballingschap, de ge
zegende vrucht uws lichaams, Jezus, toonen
moet.
Groote keus beste kwaliteit
TAFEL TOILE-CÏRÊE
in alle breedten,
Geele, Zwarte en Bruine
BEDDEVELLEN
Caoutchouc schorten
bij
SANSEN-VANNESTE, Pop.
ÏBBRBBBBBBBBBBflBflEEBBBBBBflBBBI
Het was in 1897 dat Professor Mac Leod
de grondslagen legde der Vlaamsche Weten
schappelijke Congressen.
Dan werd er gegekt en gegrijnsd, koleirig
ermede gespot dat het onmogelijk zou zijn
in 't Vlaamsche land de wetenschap te
dienen.
In 1897 begon dat met 101 deelnemers en
in drie afdeelingen werden 23 wetenschap
pelijke verhandelingen voorgedragen.
De Congressen hadden dan elk jaar plaats.
In 1910 waren de verdwaalde idealisten
met hun bespottelijk strevenreeds 720
deelnemers en hoorden 720 verhandelingen.
In 1913 te Gent 790 deelnemers met 85
verhandelingen.
Onmiddellijk na den oorlog werden de
Congressen hernomen en de bijval steeg
voortdurend.
Dit jaar worden de Vlaamsche Weten
schappelijke Congressen gehouden te Ant
werpen van 25 tot 28 April. Zij bevatten
acht afdeelingen en 204 wetenschappelijke
verhandelingen zullen in het Nederlandsch
voorgedragen worden.
De Wetenschappelijke Congressen beoogen
drie doeleinden:
1. - Het bevorderen der wetenschap op zich
zelf.
2. - Het vormen van flinke wetenschappe
lijke Vlamingen.
3. - Het vervlaamschen der Hoogeschool te
Gent.
De Wetenschap heeft aan Vlamingen veel
te danken. Denken wij maar aan Professor
Dr Daels, Dr Allaeys en anderen.
De vervlaamsching der Hoogeschool is
veroverd, wat aan de Congressen eene bij
zondere beteekenis zal geven.
Vlaanderen gaat weder op als een schitte
rende ster aan het wereldfirmament.
Het akelig Franskiljonisme heeft de
Vlaamsche Wetenschap wel een tijd kunnen
in de schaduw stellen. Maar die donkere
dagen zijn nu voorbij en de schittering zal
er des te heerlijker door wezen.
Het is uit met de leelijke bewering van
het franskiljonisme, dat men met de Vlaam
sche tale wetenschap noch kuituur kan
dienen.
Groot en schoon Vlaanderen, houd de vlag
der Wetenschap hoog!
Vele Vlamingen zijn verwonderd dat men in
de praktijk zoo weinig vooruitgaat met de
vervlaamsching, en ze leggen de schuld al
leen op de volksvertegenwoordigers en de
parlementaire actie.
Die Vlamingen vergeten echter dat zeer
vele flaminganten die buiten de parlemen
taire beweging staan ook schuld hebben aan
het voortbestaan van dien ouden slenter.
Indien alle Vlamingen op hun recht stonden
dan zou het veel rapper gaan.
Zoo kreeg ik toevallig een brief te zien
gedateerd 6 Maart 1930, gericht aan een-be
stuurder van het Ministerie van Landbouw
door de sekretaris van een door en door
vlaamsche beroepsvereeniging onzer streek.
Het geldt de aanvraag van een aantal exem
plaren van een boek verschenen in het
vlaamsch en in het fransch, door het toe
doen van voornoemd ministerie, over den
moestuin voor den werkman. Welnu die
brief is geschreven in het fransch en zelfs
de naam van het boek en het adres van den
schrijver; alles is in het fransch.
Komt dergelijke brief in handen van een
vlaamschgezinde, dan werkt dat geweldig
ontmoedigend, want deze moet dan natuur
lijk in het fransch antwoorden aan den
vlaamschgezinden sekretaris van deze dooi
en door vlaamsche vereeniging.
Komt die brief bij een waal of franskiljon
terecht dan wordt dat een wapen tegen de
hervorming van de openbare besturen voor
den eisch van de eentaligheid van Vlaande
ren. Steunende op dergelijke brieven wordt
de stelling verdedigd, dat zelf onze west-
vlaamsche landbouwgroepeeringen het
fransch verkiezen voor hunne dagelijksche
betrekkingen met de openbare besturen.
Moest ik nu aan dezen vlaamschgezinden
sekretaris de treurige gevolgen voorhouden
van- dergelijke brieven, dan zou hij mij ant
woorden dat ik overdrijve, dat één brief in
het fransch geschreven toch de schuld niet
kan zijn van het niet toepassen van de wet
op de openbare besturen en van de tegen
kanting tegen de gewenschte hervorming.
Dat schijnt zoo te zijn. Maar in werkelijk
heid is het anders, want een vluchtig nagaan
van de feiten bewijst dat het geval van
voormelde sekretaris geen alleenstaand ge
val is. Daar zijn honderden brieven geschre
ven door radikale flaminganten ;en door
Vlaamsche nationalisten, in het fransch op
gesteld. Men zou aardige cijfers kunnen
opmaken in de bureelen van het ministerie
en vooral verrassende namen kunnen noe
men.
Daarbij de manier waarop voormelde
brief in mijn handen kwam met het com
mentaar dat ik daarbij te hooren kreeg,
bewijst dat soms één enkele brief als argu
ment voor de tweetaligheid van Vlaanderen
zeer dienstig of nadeelig kan zijn in sommige
omstandigheden.
En ik wil deze stelling nog algemeener
maken.
Overal waar wij kunnen moeten wij
vlaamsch schrijven en vlaamsch spreken,
vooral in Brussel. Wij klagen er over dat de
vlaamsche klassen in Brussel en in de brus-
selsche omgeving afgeschaft worden of ver
waarloosd. Maar zijn wij ook niet een beetje
verantwoordelijk voor de heerschende men
taliteit in Brussel dat het vlaamsch overbodig
is. Moesten al diegene die thans in het
fransch correspondeeren met Brussel voor
taan schrijven in het vlaamsch en er moesten
aan houden dat er in het vlaamsch geant
woord wordt, dan zou de vraag naar
vlaamsch-schrijvende bedienden veel grooter
v/orden, ook in Brussel, en wij zouden aldus
daadwerkelijk mede werken om de verfran-
sching in Brussel tegen te houden en de
toekomst helpen verzekeren van de vlaamsch
gebleven families in de brusselsche omge
ving.
Sommigen zullen wellicht meenen dat wij
overdrijven. Mis.
Probeert het maar en gij zult verstomd
staan over de gevolgen. Ik ken zeer groote
buitenlandsche firmas waar gij gerust in het
vlaamsch moogt schrijven omdat zij het
optreden van een paar vlaamsche firmas
hebben ingezien dat de diensten te Brussel
in beide talen moesten te woord staan voor
walen en Vlamingen. Voor brusselsche fir
mas zal het wat meer moeite kosten, maar
de aanhouder' wint, en alle dagen zijn er be
keeringen. Denkt eens na hoe uwe fransche
briefwisseling het werk der andere Vlamin
gen saboteert daar waar gij misschien bij
machte zoudet zijn om de toekomst te verze
keren van vlaamsche ingenieurs, vlaamsche
handelslicentiaten of vlaamsche bedienden.
Door Gentsche groot-industrieelen wordt
een petitie opgemaakt voor den betrokken
minister om aan te dringen ten voordeele
van sommige hervormingen die eene betere
kennis van het fransch bij de bedienden
zouden waarborgen. Werd door deze indu-
strieelen ooit aangedrongen om het aanlee-
ren van het vlaamsch te bevorderen? Zij
beroepen zich op de uitsluitelijk fransche
briefwisseling van hunne klanten waaronder
vele Vlamingen, ja, flaminganten en vlaam
sche nationalisten.
Hier ook is er veel te doen om de toekomst
te verzekeren van de vlaamsche studenten
en de vlaamsche burgersjongens. Doet gij
het niet dan bevordert gij het stichten, het
bijwonen of het voort bestaan van het
fransch onderwijs in Vlaanderen. Vele Vla
mingen eischen van het parlement een on
mogelijk radikalisme maar in de praktijk
leveren zij wapens en munitie aan den
vijand van onze vlaamsche rechten.
De eerste plicht van den vlaming is
vlaamsch te zijn in zijn persoonlijk leven
en zijn familieleven, in zijn betrekkingen
met het openbaar leven, maar ook in zijnen
handel en in zijn dagelijkschen omgang.
Hoevele Vlamingen schrikken nog terug voor
een vlaamsche inschrijving in het telefoon
boek.
Zullen de Vlamingen nog lang gebukt
gaan door hetgeen men terecht noemt: men-
talité de vaincus. Reactie is noodig want
alleen een volk dat zich zelf eerbiedigt dwingt
eerbied af van anderen en erkenning van
zijn recht.
Het Kortrijksche Volk.
Gebruikt Chicorei WYPELIER-TAFFIN
't is de beste.
GUIDO GEZELLE
Denemarken heeft op eene grootsche wijze
den Deenschen verteller Andersen gevierd.
Zuid-Frankrijk, Provence, feestte midden
leute en lach den schrijver Mistral.
Wij Vlamingen, huldigen dit jaar onzen
Gezelle.
Guido Gezelle, de groote Vlaamsche dich
ter, werd op 1 Mei 1830 te Brugge geboren.
Op 1 Mei aanstaande zullen de Bruggelin
gen de groote klok luiden, de leeuwenvlag
zal aan het stadhuis en aan al de openbare
gebouwen wapperen en de beiaard zal zijn
mooiste liedjes ten beste geven
De vader van Guido Gezelle was Pieter Jan
Gezelle, hovenier in 't klein Seminarie te
Rcsselare en naderhand bloem- en boom-
kweeker te Brugge. Vader Gezelle was een
verstandig man, die den mond vol had van
luimige spreuken.
Moeder Gezelle was stil en zedig en leerde
haar kinderen godvruchtig zijn.
De kleine Guido was een begaafde knaap.
Er stak iets bijzonders in en vader en moeder
'flachten, dat hij zou voortljerenHij
begon zijn Latijnsche studiën te Brugge
en zette ze voort te Roeselare. Hij was een
bekwame leerling, doch hij ging onopge
merkt voorbij, nederig en stil als hij was.
In 1854 werd hij te Brugge Priester gewijd
en 't zelfde jaar tot leeraar in 't Klein Semi
narie te Roeselare benoemd. Daar dichtte^
hij en leerde hij zijn studenten dichFè'n. Zijn
leerlingen, waaronder Hugo Verriest, aanba
den hem.
Te Roeselare zijnde schreef hij Kerkhof
blommen «Dichtoefeningen", Kleenge-
dichtjes», «Gedichten, Gezangen en Gebe
den In die verzenbundels, evenals in Tijd
krans en Rijmsnoer die hij na lang
durig zwijgen te Kortrijk dichtte, heeft hij
ons de schoonste pcfëzie geschonken, die
sedert Vondel in onze taal geschreven werd.
Door de eeuwen heen zal hij worden ge
roemd als de Vlaamsche nachtegaal. De
Vlaamsche hemel, de Vlaamsche gouw, de
grijze wijde vlakten met hun boomen en vo
gels en bloemen: 't lag alles te weerspiegelen
in die reine, rijke ziel. Al de tonen die klin
ken, al de kleuren die blinken had hij opge
dronken in zijn wezen en hij gaf ze weer in
zijn eigen Westvlaamsch, lijk hij het sprak
en hoorde spreken; een taal, zoo echt de
taal van een zingende hart, dat men zich
op den duur wel moet afvragen of Gezelle's
Westvlaamsch niet is de meest harmonische,
de meest melodische van al de talen der
aarde.
Van 1860 tot 1865 was hij professor en
onder-rector in 't Éngelsch Seminarie te
Brugge en daarna onderpastoor op Ste Wal-
burga in dezelfde stad.
Gezelle was een heilig Priester. Zijn iever
was onbluschbaar, zijn goedheid weergaloos.
Te Kortrijk, waar hij van 1872 tot 1899,
eerst als onderpastoor op O. L. Vr. en later
als bestuurder van een klooster, werkzaam
was, bleef hij even hulp- en offervaardig.
Zijn geleerdheid, zijn dichterstalent, al wat
hij bezat, stond ten dienste van zijn volk.
Die heilige Priester, die alles deed voor
't goede, werd soms verkeerd begrepen, mis
kend, belasterd. Dan zweeg de gevoelige
dichter, en bad, en weende in stilte.
In April 1899 werd Guido Gezelle naar
Brugge verplaatst. Na enkele maanden viel
hij ziek.
Hij, die in zoovele onvergankelijke verzen
de schoonheid van Gods lieve natuur bezon
gen had, zou nu den Schepper van die
schoonheid van aangezicht tot aangezicht
gaan aanschouwen.
Hij overleed op 17 November 1899 en werd
begraven als een koning.
Hij stierf. En onsterfelijk nu rijst het ver
heerlijkt beeld van den nederigen Dichter
vóór de oogen van geheel het Nederlandsche
volk, dat hem steeds als een van zijn edelste
en grootste zonen bewonderen en vereeren
zal.
Guido Gezelle had reeds een borstbeeld
in 't Klein Seminarie te Roeselare, waar hij
enkele jaren leeraar was.
Een ander borstbeeld van Guido Gezelle,
werk van onzen kunstenaar J. Lagae, staat
geheel nederig te Kortrijk in de schaduw
van O. L. Vrouwkerk. Daar was hij onder
pastoor en de groote vriend van 't arme volk.
Op 4 Mei eerstkomende zullen te Brugge
grootsche plechtigheden plaats hebben ter
gelegenheid van het eeuwfeest van Guido
Gezelle. Onder meer zal er, in tegenwoor
digheid van Z. M. Koning Albert, een prach
tig standbeeld van Guido Gezelle, in zijne
geboortestad onthuld worden. Een bezoek zal
gebracht worden aan het Gezelle-Museum.
Op 6 Mei zal Guido Gezelle door de Vlaam
sche Priesters gevierd worden.
Guido Gezelle, de stille zoetgevooisde zan
ger kon de klaroen doen dreunen als het
ging om Vlaanderen. Wij kennen geen ge
weldiger strijdlied dan Groeninge - De
leeuwen dansen
Wat Gezelle voor Vlaanderen en zijne taal
gedaan heeft is niet te berekenen.
Bedanken wij de Voorzienigheid die aan
Vlaanderen een Guido Gezelle geschonken
heeft.
WOENSDAG 30 APRIL TE 6 U. 'S AVONDS
in den Katholieken Kring
gegeven door de Afd. van het Davidsfonds.
De Heer ARNOLD DEMUNNYNCK, de
welbekende heldentenor bij den Vlaamsch
Lyrischen Opera van Antwerpen en bij den
Muntschouwburg van Brussel, zal het. woord
voeren en de schoonste Gezellelieder.en zin
gen.
PROGRAMMA:
J'OORDRACHT Guido Gezelle en de
Vlaamsche muziek.
LIEDEREN: L. Mortelmans: 't Pardoent,
't ïs de Mandei, Hoe schoon de morgendauw,
De Vlaamsche Tale, Wierook, 't Jonge jaar,
A. Meulemans: Gij badt op eenen berg,
'k En hoore u nog niet, Weemoed, Ego Flos.
Watelet: 't Meezeke. Onbekende Toon
dichter: Schild en Vriend, 't Vlaamsche Volk.
Jef Van Hoof: O. L. Vr. van Vlaanderen,
Ge zegt ('t En zal), Hangt nen truisch, O
Band, Groeninghe.
13S
IBS
GELIJKHEID VOOR ALLE KINDEREN
Deze week werd gedaan gemaakt in de
Kamer met de Begrooting van Wetenschap
pen en Schoone Kunsten.
Twee punten vooral vestigden aller aan
dacht: de verfransching der scholen en de
noodzakelijkheid al de kinderen van het
land gelijk te stellen tegenover de Staats-
toelagen.
M. Fieullien gaf tijdens de bespreking be
langrijke cijfers. Hij heeft bevonden dat één
leerling der vrije scholen aan de openbare
besturen gemiddeld 545 franken per jaar
kost, terwijl dïezelfde besturen voor één
leerling van het officieel onderwijs 1150 fr.
per jaar moeten uitbetalen.
Aldus is het eens te meer vastgesteld dat
het vrij onderwijs aan het land de aller
schoonste diensten bewijst.
Opvoedkundig staat het hoog, het verze
kert de bevolking de vrije keus van school
en het kan die groote weldaden vervullen
met merkelijke mindere uitgaven dan het
officieel onderwijs.
Dit wil niet zeggen dat het officieel onder
wijs als dusdanig moet bekampt zijn.
In Belgie zijn er honderde openbare (offi-
cieele) scholen, aan wie de katholieke ouders
onbevreesd hun kinderen mogen toevertrou
wen, omdat ze er over gerust mogen zijn
dat hun kinderen er naar hun verlangen
zullen opgevoed en onderwezen worden. Voor
omzeggens, ai de gemeentescholen- van den
vlaaihschen buiten en van vele vlaamsche
steden is dat het geval.
Eene school is ook niet goed omdat zij
een vrije school is. Er zijn ook vrijë scholen,
instituten en hautes études die in gewe
ten door de katholieken niet mogen aanbe
volen worden.
Het is nochtans waar dat het katholiek
vrij onderwijs in ons land aan eene nood
wendigheid voldoet. Het is ook waar dat de
openbare besturen, op veel plaatsen, tegen
over dat onderlijs een houding aannemen
welke in 't land niet langer zou mogen ge
duld worden.
Bedenk maar de handelwijze van gemeen
tebesturen zooals Luik, Brussel, Gent, en
meestal de Waalsche steden, waar de Ka
tholieke vrije scholen door duizenden kin
deren bezocht worden, doch waar men voor
het eigenlijk onderwijs van die kinderen
weinig of niets doen wil. Voor Gent, bij voor
beeld, bevat de begrooting van 1930 voor het
onderwijs 27 millioen en daarvan is er enkel
383 duizend frank ten voordeele der kinde
ren van de vrije scholen bestemd.
Tijdens de bespreking der begrooting werd
van Katholieke zijde gevraagd dat de wet
gever daar een einde zou aan stellen. Staat,
Provincie en Gemeente zouden door de wet
moeten gedwongen worden elk kind voor
bescherming, opvoeding en onderwijs op ge
lijken voet te behandelen.
INHULDIGING DER TENTOONSTELLING.
Gisteren, Zaterdag 26 April, werd de ten
toonstelling van Antwerpen plechtig inge
huldigd. HH. MM. de Koning en de Konin
gin, vergezeld door de leden van de Konink
lijke Familie en de hoogste regeeringsperso-
naliteiten hebben hun eerste bezoek gebracht
aan de tentoonstelling.
Nadien werd de wijk Oud-Belgiebe
zocht. Geheel deze wijk, een der grootste
aantrekkelijkheden der Antwerpsche ten
toonstelling werd in zes maanden opgebouwd
en is zoo goed als gereed.
De indruk is buitengewoon verrukkelijk.
Naar de getuigenis van hen die Oud-Ant
werpen in 1894, Oud-Brussel in 1910 en Oud-
Gent in 1913 hebben bezocht, is Oud-Belgie
de volmaakste en schoonste verwezenlijking,
die in denzelfden geest werd volbracht.
Het valt te verwachten dat aan de ten
toonstelling van Antwerpen en niet het
minst van Oud-Belgie een grooten bijval zal
te beurt vallen en dat deze tentoonstellingen
een reusachtigen toeloop van volk zullen
aantrekken.
De plechtige inhuldigingen van vreemde
afdeelingen in de tentoonstelling van Ant
werpen zullen plaats hebben op deze datums:
Denemarken op 28 April, Finland op 29 April,
Noorwegen op 30 April, Zweden op 10 Mei,
Nederland op 12 Mei, Portugal op 17 Mei,
Italië op 15 Mei, Engeland op 20 Mei en
Frankrijk op 22 Mei.
Dit belet niet dat de buitenlandsche pa
viljoenen toegankelijk zijn vanaf de opening
der Tentoonstelling.
VANDAAG DIT EN MORGEN DAT.
De Algemeene Raad van de roode partij
heeft de zooveelste nieuwigheid uitgevonden:
de christcne democraten hebben hunne kies-
beloften verloochend!
Waar en wanneer? In 't Parlement on
langs. Ze stemmen niet alles wat de rooden
voorhouden, en daarom zijn ze verraders
van de werkliedenklas! Van week tot week
wordt dat liedje herhaald. Alleen de woorden
worden een beetje verwisseld. Gisteren was
het over de legerdienst. Vandaag is het over
't ouderdomspensioen, morgen zal 't over de
supertaks zijn.
Maar als de rooden in de Regeering zitten,
doen ze 't wel anders, maar volstrekt niet
beter dan anderen, allerminst dan Minister
Heyman.
Toen Wauters nog minister was, in Juli
1927, zegde hij in de Kamer dat in geen
Yper's Handelsfoor 17-21 April oogstte veel belangstelling. Hier een paar
zichtjes, getrokken bij de Plechtige Opening op Witte-Donderdag, om 2 uur, in de
Staatsmiddelbare School.
1. - De Heer Burgemeester, bij zijne rede, omringd door de Geestelijke en We
reldlijke Overheid. 2. - Een heekje der tentoonstelling met de Ypersche Kantwerk
sters.
De Handelsfoor was een krachtige uiting van Yper's wil om te herleven en Yper
weer te maken wat het vroeger was.
enkel land zooveel wordt gedaan voor de
ouderdomspensioenen ais in Belgie.
Maar nu dat heer Wauters dood is, en dat
de rooden yrijwillig uit de Regeering zijn
gegaan, beweren de socialisten dat de ouder
lingen 50 te weinig hebben.
Zulke leugenmethoden houdt de roode
Landraad er op na om 't werkvolk te be
driegen.
Maar 't pakt niét meer. 't Werkend volk
heeft niet de proeven vergeten, die de roo
den geleverd hebben.
Het nieuw rood manifest is geen uitvoeri
ger antwoord waard.
ROME EN INDIE.
Met groote belangstelling volgt men op
de Pauselijke Staatssecretarie, evenals in
de Congregatie der Propaganda, de natio
nalistische beweging in Engelsch-Indië, die
op het oogenblik op den voorgrond treedt
door de burgerlijke ongehoorzaamheid van
Ghandi en zijne martelaren
Zonder den minsten twijfel kan deze be
weging een terugslag hebben op den vooruit
gang' van de Katholieke Kerk in Indië, daar
de nationalisten geneigd zijn( in den christe-
lijken godsdienst, katholicisme zoowel als
protestantisme,een uiting te zien van de Brit-
sche heerschappij. Het is de taak der katho
lieke overheden in Indië, te waken tegen deze
opvatting. Immers, het is de Katholieke Kerk
onverschillig, tenminste in beginsel, welk
politiek regiem het heerschende is, en onge
twijfeld kan zij zich vereenigen met het
wettige verlangen der volkeren naar politieke
en economische onafhankelijkheid.
De vrees echter is niet uitgesloten, dat de
beweging ten gunste van de politieke Zelf
standigheid dé wensch naar een inlandsche
regeering de Katholieken in de verdrukking
zal brengen. Zij immers zouden ten on
rechte kunnen worden aangezien voor ver
tegenwoordigers van den Westerschen invloed
ook in politieken zin. De Katholieke Kerk is
echter niet geroepen om de Britsche heer
schappij te verdedigen, wel om de met groote
moeite en ten koste van voortdurende offers
veroverde plaatsen te behouden, om straks
haar licht te doen uitschijnen over het na
tionaal herboren land.
FLINKE DAAD VAN JORIS DE LEEUW.
Te Namen is er een vlaamsche soldaat uit
Antwerpen gekaserneerd, die weigert gevolg
te geven aan fransche bevelen. Hij beroept
zich op de vrijheid van talen, gewaarborgd
door de grondwet, waardoor niemand ver
plicht is van fransch te kennen.
Joris De Leeuw, zoo naamt die soldaat,
werd door de militaire overheid opgesloten
en bedreigd met den krijgsraad.
De weigering van Joris De Leeuw om aan
een Fransch bevel gehoor te geven is geert'
daad van wederspannigheid jegens het ge
zag. Hij is bereid zijn dienstplichtvoorbeel
dig te volbrengen, 't Gaat hier om een hoo-
ger beginsel: het recht van een volk om in
zijn eigen taal in 't leger opgeleid en aan
gevoerd te worden.
't Gaat hier om de vraag: Is een Vlaming
verplicht Fransch te verstaan om zijn va-
derlandschen plicht tegenover Belgie te kun
nen vervullen.
De daad van Joris De Leeuw werpt eene
schaduw op het eeuwfeest van Belgie.
Dat na 100 jaar zulke mistoestanden nog
bestaan is onbegrijpelijk. Dat na 100 jaar
de Vlaamsche soldaten, op twee na, dat ge
duld hebben is even onbegrijpelijk. Men
heeft de eerste, Lode Bonten, als zot met
pak en zak naar huis gezonden.
De houding van Joris De Leeuw bezorgt
geheel wat bekommering aan de militaire
overheid.
Laten we de rollen even omkeeren.
Veronderstellen we een oogenblik dat de
Walen en Franschsprekenden zouden inge
lijfd worden in een leger waar alle bevelen
in het Vlaamsch worden gegeven. Zouden
zij dien toestand dulden? Maar geen stond.
En ze zouden gelijk hebben.
Wat recht is voor de Walen, is recht voor
de Vlamingen. De weigering van Joris De
Leeuw is de uiting' van het rechtsgevoel dat
bij duizenden Vlamingen sluimert op den
bodem der ziel, maar dat door vrees onder
drukt wordt. Zijn daad zal eens te meer
's lands aandacht vestigen op een wantoe
stand die alleen in Belgie mogelijk is. Moge
deze daad eindelijk de oogen aan velen
openen en hen tot het bewustzijn brengen
dat een krachtige omwerking der toestanden
in het leger dringend vereischt is. De eenige
uitweg is eene gelijke en rechtveerdige be
handeling van Vlamingen en Walen in het
leger.
Eene ondervraging' ter Kamer werd reeds
aangekondigd. Zij kreeg eene gunstbeurt
voor de eerstkomende bijeenkomst der Kamer
op 6 Mei aanstaande. Deze ondervraging,
wier gunstbeurt door Volksvertegenwoordi
gers uit de verschillige partijen gesteund
werd, wordt met veel belangstelling ver
wacht.
Bij de Vlamingen wordt er veel gepraat
van daden. De daad, door Joris De Leeuw
gesteld, zou groote gevolgen na zich kunnen
slepen.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBK
Wie. geen Ontroomer
voor verschillende ge1>nii:kég
dienende en toet veriha'gdéfi
melkbak draaiende op eene sfril
benut-
lïet mo- 2
gelijke
profijt s
uitzijne 5
huis-
mel- S
kerij. jj
BftfliËBBlBSraiHUHl
DE SOCIALE WETGEVING.
Er is ons verzekerd, dat de wetsontwerpen
op de verplichtende veralgemeening van de
óezinstoelage en op de Vernieuwing der
regeling van de Ouderdomspensioenen uit
naam der Regeering door minister Heyman
in 't Parlement neergelegd, nog voor het
Juli-verlof zullen besproken en gestemd wor
den.
Na de fiscale ontwerpen zullen deze be
langrijke kwesties voor de werklieden aan de
dagorde der bespreking van de Kamer wor
den geplaatst.
DE LANDBOUWERS EN
DE NIEUWE BELASTINGEN.
Het gebeurt slechts zelden dat een Minis
ter van Financiën wordt geluk gewenscht bij
een belastingsontwerp dat hij ter goedkeu
ring voortbrengt. Dit zeldzaam feit is echter
gebeurd Woensdag, op de slotzitting van de
Kamer, waar de sympathieke volksvertegen
woordiger Baron de Kerchove d'Exaerde, in
naam van de landbouwersvertegenwoordigers,
Minister Houtart dankte voor de belangrijke
verbeteringen die hij door zijne nieuwe fis
cale ontwerpen voor de landbouwers in
voerde.
De redevoering door den heer Baron de
Kerchove d'Exaerde te dezer gelegenheid
uitgesproken geeft op klare en objectieve
wijze een beeld van de belangrijke verbete
ringen inzake belastingen die uit de nieuwe
fiscale wetten voor de boeren voortvloeien.
Uit deze merkwaardige uiteenzetting kan
