s
s
ZONDAG 18 MEI 193#.
WEEKBLAD 35 CENTIEMEN
27* JAAR. N 20.
Motarieel-, Annoncen- en Nieuwsblad voor Poperinghe en Omstreken.
Telefoon N' 9. Uitgeven SANSEN-VANNESTE, Poperinghe. Postcheck N* 15.57#.
Bijbe!~üezing
^epum-Novaram
|V!issienieams
Politiek Overzicht
a
MELOTTE
ver- g
laagden 5
melkbak
draaien
de op
spil.
i Ontroomers MELOTTE, N. V.
Remicourt
m g
Abonnementsprijs
per Jaar:
In Stad:
Ir. 'I Land: 18 fr.
(per post)
Franfcrijfe: S5 Ir,
Cungo:
Andere landen: 48 fr
TARIEF
üOs:bi Bericten:
1 Ir. per reek;
minimumprijs per
inlassching: 4 fr.
raPEBnffiBEKUB
nanraxEPr
Postabonnenten in Belgi® die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bure-el dat hun bedient, ea
Wie inlichtingen begeert over aankondi
gingen, wordt verzocht een postzegel voor
antwoord bij zijn schrijven te voegen.
j Alle annoncen
vooraf te betalen
jen moeten tegen dm
Donderdag noa»
ingezonden wordf.s
Kleine berichten
tegen den
Vrijdag noem.
TARIEF i
Notarieel®
Verkoopincaaj
98 cent.
per gewone regal
Annoncen:
Prijzen op aanvra.$&
Als de Rasomsehe Et.rk der. Bijbel in de
handen har© volgelingen geeft dan teekent
.ze Haar doodvonnis. Etaarom wordt in de
Roomsche landen veel meer bevolen den
Bijbel te verbranden dan hem te lezen
Zoo praten en schrijven de Protestanten.
Maar als die menschen peinzen, dat ze met
zulken pyramidalen onzin ons volk binnen
boord zulle» halen, dan hebben ze voorvast
een verloren reis gedaan.
De H. Schrift hebben wij ook wel, en vol
ledig doch weten meteer dat de Bijbel
niet alléén de bron is van all - leer- en waar
heid, en we zonder hem opperbes! kunnen
weten wat "we moeten gel.ooven, en ons
eeuwig doe) bereiken
i'fi.ik
Immers Christus heeft de geloofswaarhe
den geopenbaard, en de :ééne .Kerk, welke
Hij. stichtte bekleed met zijn. macht cn ge
zag, en aangesteld om, onder de leiding van
den H. Geest, Zijn leerambt tot het einde
der tijden voort te zetten
In het uitoefenen van .dit leergezag is de
.Kerk, noodzakelijker wijze onfeilbaar, waar
het woord van Christus zelve, die met Haar
zal zijn tot het einde der eeuwen, en beloofde
dat de poorten der hel Haar niet zullen over
weldigen.
Indien we dan doen en belijden wat de
«Kerk voorhoudt, weten we, zonder den Bij
bel te kennen of te lezen, dat we leven naar
de leering van Christus, omdat. de. Kerk, die
zuil en grondvest der waarheid, onder de
menschen Hèm vervangt die zeide: wie
.aanhoort, .aanhoort Mij
Trouwens de bron der waarheden, welke
de.H, Kerk ons als .door Christus geopenbaard
voorstelt, fe niet alleen de H. Schrift.
Immers Christus zelf schreef geen enkel
boek. en heeft Zijn Apostelen, niet-bevolen te
schrijven naar te prediken.
Toch heeft Hij gewild dat.het voornaamste
.zijner daden en woorden te boek werde ge
steld, en dat vinden we in de H. Schrift van
het Nieuwe Testament. Maar-ook niet daarin
staat zijn gansche leering opgeteekend, dit
lag ook niet in de bedoeling «der gewijde
schrijvers. Schreef Sint Paulus nietWat
ge van mij gehoord hebt, betrouw dat aan
.getrouwe menschen.. En had. zijn gesproken
leer niet hetzelfde gezag als zijn geschreven
woord
Staat va&t en houdt u aan .de overleve
ringen ii, schreef hij elders. Dus, ook naar
zijn woord, staan Schriftuur en Overleverin
gen op dezelfde lijn, en hebben hetzelfde
gezag, vermits dezelfde God ons.de waarhe
den daarin vervat, heeft geopenbaard.
Welnu, die Apostolische Overleveringen,
het gesproken woord der Apostelen, dat door
hun leerlingen en de kerkvaders werd opge
teekend, volledigen den schat waaruit de
H. Kerk de waarheden put die .Zij, en Zij
alléén, mag en moet voorhouden.
En de Protestanten, ,die van geen .Over
levering willen .hooren, erkennen toch ook
als geloofswaarheid of voorschrift, sommige
punten b. v_ de noodzakelijkheid van den
kinderdoop, de geldigheid van hei .Doopsel
door ketters toegediend, 't vieren van .den
Zondag, al vinden ze daarover niets of niets
uitdrukkelijk in de Schriftuur. 'Ze blijven
bijgevolg nier getrouw .aan hun eigen .be
ginsel.
Wanneer nu de Protestanten beweren, dat
de Bijbellezing noodzakelijk is voor eenieder
blijken ze hardvochtig jegens velen. Inder
daad., hoe moesten ,de menschen hst aan
boord leggen vóór de boekdrukkerij was uit
gevonden als, te dien .tijde, een kostbaar Bij-,
belhandschrift niet doer eenieder kon worden!
aangeschaft? En blijft het aantal dargenen
die ook .thans niet leien kunnen, van talie
waarheid en zieleheil uitgesleten?
Neen, niet. noodzakelijk, wel nuttig is de
lezing der H. Schrift, alhoewel men uit me
nig ander boek als b. v. De Navolging
minstens evenveel geestelijk voordeel kan
opdoen.
En wanneer de Protestanten zeggen dat <g.e
Kerk de lezing van den .Bijbel verbiedt le
veren ze eens te meer het bewijs dat ze van
de kerkelijke geschiedenis niets afweten, n!) i
van 23-1-25, en zoovelen die het woord Gods
naar hun eigen meening verdraaiden, heb
ben dit, tot hun verderf en Kat van anderen,
ondervonden.
Onder .dezen de Rrotestsiiten.
Met zich las te rukken van liet leergezag
dat door Christus aan Petrus en de Aposte
len werd gegeven, en onafgebroken in Zijne
Kerk door Paus en Bisschappen wordt uitge
oefend, kunnen de Protestanten zelfs den
goddeüjken oorspraag niet bewijzen van .den
bijbel dien ze .trouwens ook heel wat, op
eigen handje, hebben ingekort.
Dat bewijs hebben we niet uoadig, zegt
Luther, de Bijbel getuigt voor zich zelf.
Maar als de Bijbel het eenigste leergezag
en zóó duidelijk is, .hoe komt het dan dat de.
Protestanten in zoovele gezindten zijn ver
deeld, en elke gezindte een verschillende be-
teekenis aan de Bijbelwoorden kan .geven,
en toch beweert 'de ééne .zuivere leer van
Christus te verkondigen?
Och, eerst hebben ze met het Kerkelijk
gezag over den Bijhei afgebroken, dan met
den Bijbel .zelf afgedaan.
Want waar is huil eenheid voor dien.gnd-
delijken brief aan de menschen?
Luther zelf schrapte .eenige hoeken van de
lijst, schrapte of veranderde teksten die zich
niet goed schikten naar zijn geest en ave-
rechtsche leering.
Zijn volgelingen dealen .en doen het hem
na. En zoover zijn ze gekomen dat ze vóór
enkele jaren, worstelden om nog wat te
schrappen, en de dogmatische begrippen
door mildere te vervangen op zuiver litte
raire gronden zooals ze dat heeten.
De waarheid is, dat zij zelf niet meer :ge-
looven aan hun eigen beginsel; ze voelen
den grond verschuiven onder hun voeten.
Dezen hellen over naar liet Rationalisme,
genen naar de ééne ware Kerk van Christus,
anderen worden hopeloos, .en voorspellen het
einde der wereld.
Vóór dat nadert, verwijzen we de gued-
willigen naar de laatste woorden van het
laatste boek der H. Schrift woorden welk
trouwens voor den ganschen Bijbel gelden,
en de bedreiging bevatten voor degenen die
hem verminken.
Belgische Fabriek
Chicorei WYPELIEK-TAFFIN
Naaml. Vennootschap, L'i'ER.
Donderdag ayond hield Eerw. Pater Van
Gestel eene aanspraak over Rerum Novarum.
Bij middel van den Katholieken Vlaamschen
Radio-Omroep (Veltem) werd deze rede de
wereld ingezonden.
Als bereiding tot de Rerum-Novarumfees
ten, die hier en op vele plaatsen op Ons Heer
Hemelvaartdag, 29 Mei, zullen gehouden
worden, geven wij de hoofdgedachten der
aanspraak van Pater V.an Gestel.
Vandaag, 15 Mei, is het juist 39 jaar gele
den dat Paus Leo XIH zijn merkwaardige
Encycliek Rerum Novarum uitgaf. Telken
jare herdenkt de Katholieke wereld, en her
denken in 't bijzonder de Kath. Sociale ver-
eenigingen dat heuglijk feit met gewettigde
fierheid.
Om er de volle be teekenis van te hegrij-
pen moet men zich terugplaatsen in het tijd
perk waarin de oude Pa.us, hij telde toen
83 jaar, de stem verhief. De liherale econo
mie was nog in vollen bloei, en, overmachtig
sterk, onderdrukte zij de arbeiderswereld en
hield wraakroepende toestanden in 't leven.
En tegenover die diktatuur van het zelfvol
dane eigenbelang van het liberalisme, rees
het socialisme op. Het tooverde voor de don
kere oogen van het verdrukte proletariaat
vizioenen op van gelijkheid. Het zou de pro
ductiemiddelen in handen geven van de ge-
meenschap om allen op eene gelijke wijze te
.laten deelen in de opbrengst. En he.t ontstak
.jn die verbitterde gemoederen een vJnm van
haat...
Toen stond de Paus op! O! men beweert
dat zijn tusschenkomst wat al te laattijdig
kwam en slechts het gevolg was van de
.socialistische bedreiging.
Maar wie zoo spreekt vergeet dat de Kerk
niet Jn de eerste plaats gesticht is om uit
spraak te doen over aardsche belangen, dat
loet haar eigen funktie is eerst het Rijk van
moedwillig de waarheid te 'kort doen. Gq? te1 zo?kc" efn ,^n gerechtigheid; Ver-
Zoovele Kerkvaders, Pausen, en Conciliën Qok dat hetzelfde liberalisme dat don
werkman verdrukte, ook aan de Kerk haar
hebben de Bijbellezing aanbevolen, en de
schrijver der «Navolging van Christus», een!
boek dat sedert eeuwen over de gefceele we
reld wordt gelezen, vergelijkt de H Schrift:
met h«t H. Sacrament, noemt ze even nuttig
voor de ziel, en de twee tafels in de schat
kamerder H. Kerk.
Zelfs Je protestantsche geleerden, ah o. m.
professor Dr Kropatschek, bekennenVóór
Luther heeft de Bijbel nooit aan de testing
gelegen
A
Wel schrijft de Kerk, en tevens het ^ge
zond verstand, voorzichtigheid voor. Niet
t elkeen of .eiken ouderdom toch past de lek-
i tuur van boeten waarin kiesche feiten, met
lokale kleuren verschillend van de onze
-worden opgeteekend. Evenmin als elke maag
hetzelfde voedsel verteren kan dat voor een
.sterkere onschadelijk is.
In de oorspronkelijke of doode talen mag
eenieder den Bijbel Iepen, omdat zij, die deze
taten machtig zijn, «verondersteld kunnen
woeden genoegzaam ontwikkeling te bezit
ten, om zonder hindernis de H. Schrift te
lezen.
En wanneer de H. Schrift in een levende
taal wordt overgezet, dan beeft de Kerk het
recht en den plicht die vertaling na te zien
en te keuren, om te verhoeden dat er valsehe
vertalingen zouden worden verspreid. Want
zij, en zij alleen, ontving van Christus de
macht om te leeren wat Hij bevolen heeft,
•en zijn woord te bewaren dat in de H. Schrift
besloten ligf.
Tevens eischt de Kerk bij die vertaling de
noodige ophelderingen. Indien we voor aloude
boeken, opgesteld in onze taal, uitleg moeten
hebben over de geschiedenis, de zeden en
gebruiken, de zegswijze van dien tijd om ze
te begrijpen, dan dienen voorzéker ophelde
ringen gegeven te worden voor de H. Schrift
«die, over zoovele eeuwen heen, tot ons is
gekomen uit een ntfdden waarvan we geen
benul hebben.
Zonder wetenschappelijken uitleg, zon
der traditie en gezag, kan de Bijbel het ge
vaarlijkste en meeste anarchistisch boek we-
zerigegt G, de Reynold in dp Revue Cath.
werkman verdrukte, ook aan de Kerk haai-
invloed in het openbaar leven had ontzegd
en haar zegenrijke werking op alle wijzen
belemmerde; vergeet eindelijk dat lang voor
bet socialisme ontstond, de Kerk bij monde
van haar gewoon leerambt, van de bisschop
pen, zoowat ten allen kante reeds de verde
diging van .de uitgebuite arbeiders en het
maatschappelijk vraagstuk ter harte had ge
nomen.
Het verschijnen van Rerum Novarum was
voorbereid en was de bekrachtiging van een
halve eeuw sociaal streven in de Katholieke
wereld. Maar deze „vaststelling vermindert in
't geheel de beteekenis niet der Pauselijke
daad, noch .de waarde van zijn schrijven.
Door zijn optreden alleen bewees de Paus,
dat nu zooals in vorige eeuwen de Kerk den
moed had aan de zijde der verdrukten te
.staan en hunne zaak te nemen onder haar
moederlijke bescherming. Hij bewees daar
door dat nu zooals voorbeen de geestelijke
zorg voor de zielen de wettige bekommering
voor het aardsch welzijn bjj haar niet uit
sluit. En door zijn innerlijke waarde, door de.
stoere kracht van zijn betoog, evenals dooi
de edele liefde en de voorzichtige wijsheid
waarmede de grijze kerkvoogd pijn oplossing
voorstelde, was deze brief een onvergankelijk
monument van Katholieke sociale leer en zin.
Ook nu nog heeft Rerum - Nov.arum een
blijvend- geldende kracht. Men heeft zeer
gepast doen opmerken dat de bepalingen
omtrent he.t arbeidersvraagstuk, in het Vre
desverdrag van Versailles neergeschreven de
weergave zijn van 's Pausen voorstellen in
Rerum Novarum. Elke dag komt de werke
lijkheid, die leerschool van het gezond ver
stand, de oplossing door den Paus voorge
steld, opdringen en bekrachtigen.
Onbewust en ongewild meestal, maar on
weerstaanbaar en zeker ook betreedt men
den weg door den schranderen Leo XIII
aangewezen. Hij is meer dan een geniale
leeraar, Hij is ook een profeet geweest.
En geen katholiek gemoed of het herdenkt
met ontroering en fierheid den wijzen en
dapperen Leo XIII en zijn monument van
geesteskracht en christelijke liefde, zijn Re-
rum-Novarumbrief,
Van E. P. Boudewijn, missionaris te TDLL-
TAOYINGZE (China) ontvingen we volgen
den belangrijken brief:
Gisteren heb ik uwe kaart ontvangen waar
op ge mij vraagt wat ik nog noodig heb voor
mijne missie. Ik zal het dan maar rechtuit
vragen: 1. Eene remonstrantie; 2. Eene witte
koorkap; 3. Kandelaars voor het altaar.
't Is mij angenaam te vernemen dat gij
het .opgestuurde ontvangen hebt. Als gij iets
gaarne zoudt hebben voor de rondreizende
missietentoonstelling, laat het mij weten.
Éënè opiumpftp met lamp én bijïioöHgheden
zou ik wel kunnen bezorgen, maar misschien
zult gij die geeselroede van China reeds in
bezit hebben.
Die erge opiumkwaal! 't Is om er nooit
over uitverteld te geraken. Velen rooken tot
8e op straat zitten, en hoe het mogelijk is,
versta ik niet.
Ze hebben geen eten .meer, kunnen geen
graan koopen, noch leenen en toch zullen ze
zoeken en menschen bedriegen om aan een
beetje opium të komen, wat stukken van
menschen kost. En zeggen dat ze er alle
dagen wat moeten hebben of ze kunnen
't niet uitstaan van de pijn door heel hun
gestel. Ze zijn effenaf doorrookt door eene
oude versletene tabakspijp.
Er zijn .er die 't willen .afleeren, die 't opi-
umrooken staken, maar 't kost hun veel,
schrikkelijk veel moeite^ en gewoonlijk na
eenigen rijd komen ze tot hunnen opium
terug. De Chineezen.hebben geen wilskracht:
de occasie: daar kunnen ze niet aan weer
staan. 't Zijn dus uitzonderingen die van
't opiumrooken afgeraken.
Gij zult vragen: hoe komt het dat zoovelen
zich laten beetnemen door dit duivelsch ver
gift?... Ja, de menschelijke beesteü Hoe
komt het dat er nog zooveel drankmisbrui
ken zijn in kristelijke landen?
Veel Chineezen laten zich bedriegen om de
geneeskracht die in den opium is. In som
mige .ziekten werkt opium weldadig' en zoo
hebben zij van .de verboden vrucht geproefd,
vinden er smaak in en zijn eraan, 'k Zal u
bekennen dat 8 op 10 der chineesche genees-
heeren ppiumrookers zijn, en velen den opi
um aanprijzen aan de zieken, 't Is altijd een
verdoovingsmiddel. Die fameuze dokters als
ze uitgenoodigd worden moeten eerst zelf
bediend worden van opiurn alvorens zij hun
werk beginnen bij den zieke. »poet ge dat
niet, dan kunt gij die heeren nog niet uitge
noodigd krijgen.
In de gazetten en op .de volkenbonden
hebben ze den opium afgeschaft en uitge
roeid, maar de werkelijkheid is anders. In
de hoogere kringen is opium een eereartikel
en .kan niet gemist warden op vergaderingen
en feestmalen. Omkooperij door het geven
svan opium gebeurt in alle trappen van de
maatschappij. Met een geschenk te doen van
eenige oneen opium kunt ge gelijk krijgen
bij rechters en ambtenaars.
Een .ander kwaad van den .opium .is dat
iedereen het in handen heeft en de jonge
vrouwen maken er veel gebruik van als ze
het niet kunnen gekeerd krijgen tegenover
hunne schoonmoeders en 't leven te lastig
wordt.
Spreek dan nog van de dieften begaan bij
de menschen die een voorraad opium heb
ben, en van de baanstropperij als er opium-
verkoopers pp gang zijn, wat soms op moor
den .uitloopt.
Velen ook maken er een stieitjen van val-
schen opium te maken van zwijnenvéllen en
en andere materie om met den opium te
mengen.
Het opiumvxaagstuk is .een vuil zaakje en
degene die iets zouden moeten doen om die
plaag „uit te roeien hebben er te veel profijt
en plezier van opdat daar een einde zou aan
komen. Het opium zaaien brengt veel op voor
't volk, wel 't tiendubbel van 't graan, en
't brengt milliaenen belastingen in den zak
van de bestuurders van 'i land. Hoe zou
een heiden daaraan .kunnen weerstaan?
Hier sluit ik mijnen brief met te zeggen
dat 't hekeeringswerk ook daarop nog al
eens stuit en wij geen families kunnen aan
nemen waar de opiumpijp in eer is. Geluk
kig zijn er nog andere families genoeg, waar
'i opiumrooken geweerd wordt; want boerkes
.die vooruit willen, weten dat zij daarvan
moeten afblijven wat het rooken aangaat.
Wat het zaaien betreft, daaraan doen zij
bijna allemaal mede, wat altijd een groot
gevaar is; wie mei de kat speelt, wordt ervan
gekrabt.
Een gebedje voor 't welgelukken van mijn
missiewerk.
Alle giften voor de Missie worden met
dank aanveerd door E, H Lowie, in 't oolle-
gie te .Poperinghe, en door E. H. R. Debeyere,
St Janskruisstraat, 5, Poperinghe. (Post-
cbecknummer197972.)
HET MILITAIR GEHECHT.
In de geschiedenis van Vlaanderen heeft
het Militair Gerecht eene droeve, pijnlijke
rol gespeeld.
Wij willen hi er niet wijzen op de zittingen
van het Militair Gerecht in onze eigene
streek, tijdens dpn oorlog. Wat wij daar als
Vlamingen te lijden hadden waren maar
speldeprikken, 't Is het noemen niet waard.
Erger is wat met onze soldaten gebeurde.
Moesten de muren van Fresnes, Cezember
kunnen spreken, moesten de bosschen der
Orne het leed onzer Vlaamsche Houtakkers
kunnen vertellen, er zouden nog veel tranen
vloeien in Vlaanderen.
Wij bespreken hier alleen maar de houding
der Militairen in de zaak Joris De Leeuw,
waarmede verledene week geheel het land
bekommerd was.
Na 100 jaar Vrijheid, na 100 jaar Onaf
hankelijkheid stelt een jongeling de vraag:
Is de Vlaming strafbaar omdat hij be
weert geen Fransch te kennen in het leger?
Als antwoord krijgt die jongeling drie
maand en half gevang en een getuigschrift
dat hij half zot is.
Dat is het antwoord der Militaire Over
heid van ons land. Dat is het antwoord van
het Militair Gerecht.
De Regeering heeft hier de onbegrijpelijke
fout begaan het Militarisme in die kiesche
zaak te laten medespreken.
De Minister was verwittigd op voorhand
vanwege Joris De Leeuw. Zij had moeten
begrijpen dat de Vlaming tot het bewustzijn
gekomen is van zijn recht, van zijn waardig
heid. De Regeering had De Leeuw moeten in
staat stellen zijn dienst in het Vlaamsch te
doen, wel wetende dat de Vlamingen voor
taan als vrije Vlamingen in eigen taal willen
bevolen worden door vlaamsche officieren.
Dan alleen zal de vlaamsche soldaat met
liefde en getrouwheid zijn vaderland dienen.
Maar neen, de Krijgsraad van Luik moest
uitspraak doen. Hier hebben wij leeren in
zien dat er in het leger nog niets veranderd
is sedert de schandalige gebeurtenissen onder
den oorlog.
De wetten op de vlaamsche rechtspleging
werden niet nageleefd. De aanklacht daar-
o' ingediend door de verdediging werd
verworpen. Voor de Vlaming is er geen recht
bij het Miltair Gerecht
De meest gebrekkige en onverstaanbare
taal werd gesproken door het Openbaar Mi
nisterie en den Voorzitter.
Dgar werd niet alleen de soldaat vernederd,
maar vooral de Vlaming, ja geheel het
Vlaamsche Volk dat zich solidair gevoelt in
de verdediging van zijn eenvoudigste na
tuurrecht.
Het Openbaar Ministerie vroeg één maand
gevang. De Krijgsraad oordeelde dat onvol
doende en sprak het maximum uit: drie
maanden en half. Wederom eene zwarte
bladzijde in de geschiedenis van Vlaanderen,
dank aan het Militair Gerecht.
Over de beginselkwestie, de grond der
zaak: geen woord. De Vlaming heeft geen
recht in het leger.
Mannen van Cezembre, houtakkers der
Orne, voelt gij U thans niet gewroken. Na
tien jaar vrede stelt het Militair Gerecht
zich even onhandelbaar tegenover Joris De
Leeuw als tegen U, ook omdat hij Vlaming is.
Daar moet eene verandering, eene oplos
sing, komen met het oog op de toekomst van
onze kinderen in het leger. Er moeten
Vlaamsche en Waalsche legerafdeelingen
komen met officieren uit eigen volk en het
Vlaamsch als de eigen taal. Dat is het recht
van ieder volk en dat is ook het onver
vreemdbaar recht van het Vlaamsche Volk.
ONGEWONE TAAL.
M. Henen, hoofdopsteller van de liberale
Flandre "Libérale sprak te Leuven in eene
taal die hij ongewoon is te voeren in zijn
blad. Zou er dan werkelijk overal eene ken
tering komen op Vlaamsch gebied?
Ik ben Waal, zegt de H. Henen, huwde
a een Vlaamsche vrouw en vestigde mij in
li Vlaanderen; en ik kan van ondervinding
spreken. Een groote oorzaak van de mis-
toestanden in Vlaanderen is het gebrek
aan eerbied voor de Vlaamsche taal bij de
hoogere burgerij. Indien deze burgerij nu
ii om hulp roept, dan moet men geen meds-
ii lijden hebben met haar. Ze heeft nooit het
- volk begrepen dat haar-liet leven. Het .is
ii noödig dat ze de twee talen leere.
ii Zij die Fransch spreken zouden moeten
beginnen met het Vlaamsch te eerbiedi-
■II gen. i>
(Deze woorden verwekten groote verwon
dering in de zaal. Daar had men zich niet
aan verwacht!)
De kennis van het Nederlandsch is zeer
nuttig voor de Walen, én in Wallonië, én
zeker als ze naar Vlaanderen komen.
Hij eindigt met de woorden: Laten we
mekaar verstaanLiberté-Fraternité
EEN ARBITER GEVRAAGD.
't Is een ellende, 't is een schande hoe dat
in de bladen omgesprongen wordt met de
vaststellingen in het voordeel van den vriend
of in het nadeel van den tegenstrever!
Als men de rechtzinnigheid van de bladen
moet beoordeelen naar de eerlijkheid en de
oprechtheid waarmede zij 't getal der poli
tieke betoogers opgeven, gelijk bij welke om
standigheid, dan moet men die rechtzinnig
heid, welke in hunne handen gevallen is,
diep, zeer diep beklagen.
Wij hebben betoogingen geweten waarbij
bladen spraken van 120 duizend en andere
die in dezelfde betooging nog geen 20 dui
zend betoogers zagen. Dat is, overgebracht
in vroegere vischmarktpraktijken, zes frank
vragen voor een schelvisch die een ander
één frank schat.
Deze week nog lazen wij in twee verschil
lende bladen over eene zelfde betooging won
dere getallen.
Waar het orgaan der betoogers 30 duizend
deelnemers telt, telt een gazet der oppositie
er met moeite 1600.
Er waren 300 maatschappijen beweert de
verrukte. Gelogen brult de afbreker er waren
er hoogstens 120.
De eene verslaggever heeft 25 muzieken
hooren spelen, de andere hoorde er niet meer
dan 6.
Er waren 150 huizen bevlagd, weet de
geesdriftige te vertellen. Aandachtig ge
teld waren er 18 huizen bevlagd, meldt de
andere.
Zou dergelijke mentaliteit niet best ver
dwijnen? Doen de dagbladschrijvers zich
daar langs den allerkleinsten kant niet ken
nen.
Bij een footbalprijskamp is er een scheids
rechter, een arbiter. Zou er bij de komende
betoogingen en feesten, niet eiken keer een
officieelen arbiter mogen vastgesteld worden
om na te gaan tot hoe hoog de betopgers,
de vlaggen en de muzieken zijn gestegen.
Maar... ja daar is wederom een maar bij.
Als men nagaat hoe erg de scheidsrechter
bij een vriendenmatchsoms toegtakeld
is, kan men moeilijk gelooven dat er wel
iemand zich tot arbiter van een politieke be
tooging zal laten verleiden.
JORIS DE LEEUW.
Woensdag werd Joris De Leeuw op vrije
voeten gesteld. De Krijgsauditeur heeft be
roep angeteekend tegen de uitspraak van
't krijgsgerecht van Luik. De Leeuw heeft
hetzelfde gedaan. De zaak komt nu te Brus
sel voor het Hooger Krijgsgerecht.
Joris De Leeuw is verplaatst naar Gent.
Alle bevelen worden hem in het Vlaamsch
gegeven. Hij tracht er op eene voorbeeldige
manier aan te gehoorzamen.
DE VLAAMSCHE RADIOGIDS
Vlaamsche Radio-luisteraar, zijt gij reeds
geabonneerd op De Vlaamsche Radiogids
Zoo neen, dan is het jammer.
Hebt gij reeds bedacht wat Vlaanderen
rijker is sedert de Vlaamsche Radiopost van
Veltem in werking is?
Zet u den Zondag avond en ook den Don
derdag avond in verbinding met Veltem en
gij zult al spoedig weten wat al vormende
kracht van daar uitgaat.
Onze meest gekende Vlaamsche zangers,
onze Vlaamsche koormaatschappijen, onze
meest gewardeerde muziekmaatschappijen
kwamen reeds aan de beurt. Onze Vlaamsche
letterkundigen, dichters en prozaschrijvers
kregen in Veltem reeds eene spreekbeurt. De
groote gebeurtenissen op Vlaamsch gebied,
op gebied van kunst en sociale actie alles
werd door Veltem tot de luisterende menigte
gebracht. De cnlangsgehouden Gezelle-vie-
ring, de Heldentoren van Diksmuide, Rerum-
Novarum en wat staat er nogal niet te wach
ten, alles wat Vlaanderen en de Vlamingen
eenig belang kan inboezemen kreeg in Vel
tem zijn weerklank.
De poging die van Veltem uitgaat verdient
gesteund te zijn, moet. gesteund zijn. Daarom
Vlaamsche luisteraar, word abonnent op De
Vlaamsche Radiogids». Als blad zal het u
veel voldoening en genoegen verschaffen en
dat is de steun welke de Katholieke Vlaam
sche Radio-omroep van u verwacht.
DE KATII. VLAAMSCHE KAMERLEDEN.
Ten einde de Regeering niet te doen vallen
op een ongepast oogenblik en meteen om de
handelwijze der Socialisten te verijdelen
hebben de Katholieke Vlaamsche Kamerleden
de moties van vertrouwen gestemd in de
zaak De Leeuw.
Om elk misverstand onmogelijk te maken
heeft Volksvertegenwoordiger Van Hoeck
namens de Vlaamsche Kamergroep de vol
gende verklaring afgelegd:
We onthouden ons, bij de stemming der
dagorde van den heer Vos, om te kunnen
verklaren in naam van de Vlaamsche
Katholieken langs deze zijde van de Kamer
dat het niet-stemmen dezer dagorde niet
beteekent de goedkeuring der behandeling,
aan dewelke de miliciaan De Leeuw, vóór
zijne invrijstelling, waarover we ons verheu
gen, is onderworpen geweest.
We meenen echter hoe gaarne we ook
lof zeggen aan de goede inzichten van den
heer Minister van Landsverdediging bij het
treffen van de noodige voorbereidende
maatregelen tot volledige en doelmatige toe
passing der wet van 1928 op het gebruik der
talen in het leger dat daden, zooals deze
gesteld door den miliciaan De Leeuw, dan
alleen, in de toekomst, onmogelijk zullen zijn,
wanneer ten spoedigste de noodzakelijkste
wijzigingenaan de militaire wetgeving
van 1928 zullen worden gebracht.
»We verhopen dat het Parlement zal ge
lieven in te gaan op de voorstellen, die we
desaangaande zelf eerstdaags zullen indie
nen ii
EUCHARISTISCH INTERNATIONALISME.
Deze v/eek hield geheel de katholieke we
reld de oogen gericht op Carthago, waar met
diepen eerbied en grooten luister werd ge
opend het dertigste tweejaarlijkseh Interna
tionaal Eucharistisch Kongres.
Deze Internationale Eucharistische Kon-
gressen waren in 't verleden, zijn op dit
oogenblik en zullen in de toekomst blijven
een niet minder aangrijpend als machtige
getuigenis van 't onwrikbaar geloof der ka
tholiek, d. w. z.Algemeene Kerk in
de wezenlijke en waarachtige tegenwoordig
heid van Christus in de Eucharistie.
Deze Kongressen zij waren, zijn en zul
len blijven een nederige en aanbiddende
wereldhulde, den God van hemel en aarde
door Zijne schepselen gebracht.
Deze machtige eenheid van geloof; deze
uit alle landen der wereld komende hulde
van geschapen menschheid aan ongeschapen
God-Menschheid, maakt een overweldigen
den indruk op de niet-katholieke wereld.
Zou het mogelijk zijn, een meer overtui
gend bewijs aan te voeren voor de una, sanc-
ta, catholica et apostolica Ecclesia, d. i. voor
de ééne, heilige, katholieke en apostolische
Kerk en voor de door Haar den menschen
voorgehouden en geleeraarde Waarheid?
Door deze kongressen, welke ons te dier
baarder zijn omdat ze staan onder de alge
meene en liooge leiding van een Belgisch
Kerkvoogd, den eerbiedwaardigen en door-
luchtigen Vlaamschen Bisschop van Namen,
worden de Eenheid van de leer der Katho
lieke Kerk en de Eenheid van Haar geloof in
een schitterend licht gesteld. Zij moeten
indruk maken op alle buitenstaanders die
met onbevangen blik op deze grootsche en
verheven Plechtigheden staren.
HET OORDEEL VAN M. ANSEELE.
De Minister van State, M. Anseele, heeft
bij de interpellatie over 't geval De Leeuw
schitterende dingen gezegd. Onder an
dere: Men begint meer en meer te zeggen,
dat alleen de soldaten die de patronages be
zoeken alles mogen doen wat ze willenEn
dat moet waar zijn, want zijne roode colle-
gas juichten hem toe.
Waaruit we nu dadelijk een nieuwen wek
roep fabrikeeren: Soldaten! gaat naar de
patronages; ge moogt dan in 't leger doen
wat ge wilt!
Socialist Fisier heeft dat nog wat ver
sterkt met te zeggenMet een biechtbrief je
moogt ge bij 't leger alles doen
Daarop een andere wekroep: Soldaten
vraagt aan uw biechtvader een biechtbrief je
binnen en buiten de kazern wordt U dan alles
toegelaten
M. Anseele zegde verder, dat een soldaat
die in 't leger treedt, daarom al zijne grond
wettelijke rechten niet mag afgenomen wor
den.
Hij sloeg een open deur in. Maar hier eene
vraag: Worden die grondwettelijke rechten
thans méér gekrenkt en verkracht dan toen
hij tot het ministerie behoorde?
Driemaal heeft M. Anseele tot 's lands
regeering behoord: van na den wapenstil
stand tot October 1921; van Mei 1925 tot
Juni 1926 (Regeering Poullet)van Juni 1926
tot November 1927 (1° Regeering Jaspar).
Waarom heeft hij toen niet van zijne aanwe
zigheid in 't Ministerie gebruik gemaakt om
de grondwettelijke rechten van de soldaten
duidelijk te bepalen? Waarom heeft hij niet
ten minste getracht te doen aanvaarden,
dat een soldaat mag bepalen aan welke kom-
mandotaal hij zal gehoorzamen en aan welke
andere niet?
Het is waarlijk verheugend, te mogen vast
stellen dat heel de socialistische parlemen
taire vertegenwoordiging nu zoo ineens over
tuigd, en overtuigend Vlaamschgezind is ge
worden. 't Is nochtans niet zoolang geleden,
dat een aantal Waalsche socialisten het recht
van de Vlamingen op een hooger Vlaamsch
onderwijs hebben betwist, en tegen de ver-
vlaamsching van de Gentsche Hoogeschool
hebben gestemd!
Bij de behandeling van dat vraagstuk
heeft Balthazar in de Kamer verklaard, dat
hij in zijne hoedanigheid van schepen,
in de Gentsche electriciteitscentrale de fran-
sche opschriften en onderrichtingen voor het
personeel door Vlaamsche had doen ver
vangen.
Hij heeft er niet bijgevoegd of die fransche
opschriften nog dagteekenden van den tijd
toen M. Anseele nog schepen was te Gent.
Maar M. Anseele is gemeenteraadslid en
M. Balthazar is schepen te Gent, en beide
zijn in den jongsten tijd moeten overtuigd
worden door MM. Poullet, Huysmans en
Destrée, dat de wet van 1914 op het lager on
derwijs tot dan toe door den socialistischen
schepen van onderwijs te Gent, M. d'Asseler,
was verkracht geweest.
HOE-ZE.'T. VOLK, IN SLAAP WIEGEN...
Alle bladen hebben vol gestaan van cie ont-
wapenigskonferentie waar elk der vertegen
woordigende landen de schoonste beloften
van vredesbetrachting hebben uitgesproken.
Over alle conferenties en verdragen heen
gaat den wedloop om de sterkste leger- en
vlootmacht haren gang:
Italië besliste tot het bouwen van 29 nieuwe
oorlogsschepen waarvan 22 onderzeeers, 4
kruisers en 3 contre-torpilleurs zijn.
De uitvoering van dit bewapeningspro
gramma is voor December 1932 voorzien.
De Vereenigde Staten beginnen onmiddel
lijk met het bouwen van 5 kruisers van de
15 nieuwe die voorzien zijn voor begin 1933.
Men wiegt het volk in slaap met woorden
en 't laat begaan.
Het zal ontwaken bij het eerste kanonschot
waarmede de ellende van een nieuwe massa
moord zal worden ingezet.
IBHBSaSiBBBSBSBBBBRaiBBBSBEBBBBH
E
S Koopt niet den eerste den beste
ONTROOMER.
Indien gij uwe belangen lief
18 hebt, verlangt den Ontroomer.
met
eene
IN T VERBOND VAN
KATHOLIEKE KRINGEN.
Het verbond van katholieke kringen hield
Woensdag een vergadering en besprak het
voorstel op het inrichten van vennootschap
pen met beperkte verantwoordlijkheid of fa
milievennootschappen, dat door de HH.
Standaert zaliger en Tibbaut in de Kamer
ingediend werd. Door adv. J. Robin werd
een uiteenzetting over dit voorstel gegeven
die al de voordeelen ervan liet uitschijnen
zoo voor het behoed van den familiegeest als
voor de bevordering van de economische be
langen van het land.
De vergadering sprak den wensch uit dat
de Kamer niet talmen zou met de behande
ling van dit voorstel.
Nadien had er nog een gedachtenwisseling
plaats over het gemeentelijk en provinciaal
belastingwezen. De heer Dewinde zal op een
volgende vergadering nadere inlichtingen
over dit ontwerp verstrekken.
DE HOOGE RAAD van 't VAKONDERWIJS
De Hooge Raad vergaderde Donderdag en
met 18 stemmen tegen 16 werd besloten dat
hij wel bevoegd is om de kwestie der toela
gen aan de vrije vakscholen te bespreken,
in tegenstelling met de meening van socialis
ten en liberalen die meenden aan het Par
lement die kwesties te moeten overlaten.
VERBETERING VAN
'T TELEFOONSTELSEL.
Een Zwitsersch ingenieur, M. Zoller, heeft
een klein automatisch toestel tot registreering
der gesprekken uitgevonden voor het geval
dat de persoon die men opbelt afwezig is.
Bij zijn thuiskomst kan de afwezige dan
lezen hetgeén men hem per telefoon wilde
meedeelen.
Het Beheer der Belgische telefonen is zin
nens dit toestel hier in te voeren.
VERGADERING VAN DEN
KATH. LANDBOUWGROEP.
Woensdagochtend vergaderde de rechter
zijde van de landbouwgroep om het wets
ontwerp, de verdelging van wilde konijnen
toelatend, te onderzoeken.
Nog andere kleine ontwerpen werden on
derzocht. Er werd besloten, het ontwerp no
pens de invoerrechten op de vreemde havers,
door den Senaat verworpen, terug voor te
brengen.
DE KONING TE BRASSCHAAT.
Donderdagmorgen heeft Koning Albert een
bezoek gebracht in het ,iamp te Brasschaat,
aan de Artillerieschool. De Koning woonde
schietoefeningen bij en bezocht vervolgens
de keukens en de ritmeestersschool. Voor het
beeld van Leopold I, in de tuin der school,
had een korte plechtigheid plaats.
Korts na den middag is de Koning terug
naar Brussel vertrokken.
DE ORDE VAN DE GENEESHEEREN.
We vernemen dat de Regeering eerstdaags
bij de Wetgevende Kamers een ontwerp van
wet gaat indienen, waarbij de Orde van de
Geneesheeren van Belgie wordt ingesteld. Het
gaat hier dus om eene nieuwe instelling, die
opgevat wordt als volgt:
Een Orde van de Geneesheeren wordt in
elke provincie ingesteld; zij heeft haar zetel
in de hoofdplaats der provincie. Van de orde
maken deel uit al de praktizeerende genees
heeren uit de provincie, iedere orde kiest
haar Raad. De voorzitters van deze negen
Raden vormen dan den Hoogen Raad der
Orde van de Geneesheeren van Belgie. Deze
hooge Raad heeft zijn zetel te Brussel, waar
schijnlijk in het departement van Volksge
zondheid.
